장음표시 사용
401쪽
Vbi est sanguis testamenti aeterni, qui ab illis ad nos defluxit, qui per illorum fistulam ad nos decurri . qui limosam per quam currebat derelinquens canalem,nos de limo factos S canali suppositos,ab omni limo & sorde purgauit Vbi est secudum Apostolum : Ministerium quod absconditum fuit a taculis S generationibus, nunc autem manifestum est sanctis eius, quibus uoluit Deus notas facere diuitias gloriae Sacramenti huius in gentibus,quod est Chri 1ius, spes gloriae Vbi in iuxta eundem, uirtus sacrae menti Dei temporibus aeternis taciti, ubi velum te pli scissum est: & quae diu uelata suerant reuelata
ubi regnum coelorum,de quo Rex coelorum .Poenitentiam,inquit, ite: appropinquabit regnum csi lorum. .
Deo maxim/ deberi ά Chr*iauis sacrificium. p. m. NVnquid haec tam scelicia tempora,& ut uesbo poetico utar aurea tacula, quibus pater mundi. misertus, quibus filius pro mundo oblatus, quibus spiritus Altissitini mundo insusus : quibus mors extincta, quibus uita reddita,quibus iustitia reparata, quibus resurrectio prie parata,minus aliquid prioribus taculis Deo debent Non,plane,non toto mundo conclamante, non minus ei debent,cui non solum ex conditionei sed quod charius est jeπredemptione , & se & quae iura' possvnx, omnia debent. Quod si omnia : tunc & sacrificia. Ratione igitur necessaria cogente, quae auferre Catholicis uolebatis , necessario haerctici sacriαficia reddetis . Red etis ea ratione, reddetis e quod apud nostros robustius est authoritate non ficta, sed ueraci: non terrena, sed coelesti: non humana sed diuina. Irritatus Deus diqturnis maiis Iu
402쪽
daici populi, quibus & in deum impij, & in homi
nes erant iniquiti iec serens ultra, promissiones spirituales ac coelestes a terrenis & carnalibus conculcari elegit eis successores, qui quod illi respuebant, susciperent: qui quod illi nolebant, uellem: qui uineae fructum redderent temporibus iis. Elegit pro uno populo omnes gentes, pro particula Syriae uniuersum orbem terrarum, atque per filium suum, liuius magni consilij angelum, Legem suam, cultu suum, sacrificia ei tradidit, ct eo mediante,inudum a morte eripiens, immortali uitae restituit. Haec ut absque scrupulo aliquo, uera esse crederentur, &suo tempore susciperentur, per nuncios suos multipharie multisque modis praedixit. Et quis uniuersa enumeret P Sed quod ad cultum, de quo agitur pertinet audite David in spiritu Dei loquetem. Omnes ait)agentes quascunquesecisti,tuenient,&adorabunt coram te domine. Et adorabunt eum omneS reges, omnes gentes seruient ei. Et, Omnes
gentes plaudite manibus, &, B egnabit Deus supergentes,Et,dicite in nati inibus,quia dominus regnauit: S centum smilia. Sed hoc de adorando Deo. Item de sacrificando Afferte domino patris gentili, afferte domino gloriam & honorem , afferte domitano gloriam nomini eius: tollite hostias, & introite
atria eius. Et Esaias. Veniet omnis caro , ut adoret coram facie mea,dicit dominus. Et Malachias. Ab ortu solis usque ad occasum, magnum eli nomen meum in oentibus: & in omni loco offertur nomini meo oblatio munda, quia magnum nomen meuingentibus,dicit Dominus exercituum. Et quid ultra uobis obruti homines estat quaerendum λNonne uideris scut legem,sic sacra,sc sacrificia, sic cuia cum omnem diuinum,a Iudaeis ablatum, S ad gentes Iranslatum Etsi non eodem ritu celebrantur
apud nos sacra, sunt tamen sacra: Si non in eodem V a. ordine
cultus Deiis Iudaeis . ad Christianos ex gebribus traa, satus s
403쪽
cbristiano su Sacrisi, cia esse deabeant.
'ordine constant sacerdotia, sunt tamen sacerdbua, si non de eij idem rebus fiunt sacrificia, sunt tamen sacrificia. Quia alio quidem modo, sed non alij dea sacra celebrantur, sacerdotia ordinantur, sacrificia, exhibentur. Cessate ergo,cessate iam insanire, quia nulla authoritas, nulla ratio patitur, ut minus deo honoris deserant Christiana tempora, quam Iudaica: quoniam quae plus munerum acceperunt, non minus sed magis obsequi debent eorundem muta rum largitori. Vnde uere dignum & iustum est, ut qui ei,gratiar hoc tempore, alijs sed no inserioribus ritibus Iamulantur, eum hoc supremo & diuino si crificiorum cultu deuotius uenerentur. ἐ
Sacrificium Christianorum esse unicum pleris t
TAm quia per Dei gratiam constat Christiana sa
l crificia non tollenda: utrum talia esse debeant qualia offeruntur, nihilominus est uidendum. Sacrificium Christiani orbis non multiplex est, sed sim plex: non plura, sed unum quia sicut in toto mundo, unus est populus Christianus qui illud offert,&unus Deus cui offert, & una fides per quam offer ita &ipsum unum est quod offertur: c essit plurali ras Iudaicarum hostiarum unitati uictimae Christiana que quia non poterat persectum sacere seruiente multiplicitate sua, prouisa est a Deo hostia, quarrasserentes mundaret, sanctificaret, perfectos saceret simplicitate sua. Bos, uitulus, aries, agnus, capras hircus, carnibus & cruore implent altaria Iudaeoru et Solus Agnus Dei, qui tollit peccata mundi,altari superponitur Christianorum. , a. Audite non me, sed Apostolum Dei Pascha inquit nostrum immolatus est Christus Hoc est Pascha Iudaeorum immolatus est agpus: Paschau
404쪽
ro nostrum, hoc est, Christianorum, est immolatum I. cor p. Christus. Hoc ergo unicum Christianorum sacris eium, Christus est. Hoc sacrificium, Christiano te pori seruabatur. Hoc, inquam, seruabatur tempori .. . gratiae, quod congruum non ierat dari in tempore
iracundiae. Habuit bovem Iudaeus, Habet Christus Christianus. Cuius sacrificium, tanto Iudaicis ut imis excelIetius est: quato Christus boue maior est. Congrua tunc suit serit ilis hostia seruis : seruatae nostris diebus liberatrix uictima iam filijs & ami-. i. ess, quibus in euangelio dicitur. Filioli,adhuc modicum uobiscum sum. Et iam non dicam uos seruOS, Ioanss.ls. . sed amicos. Respersus est Textus diuinae legis in Ioann. 13. numeris testimonijs, quod multiplicitas antiqua- Sacriscium m hostiaru,hanc unam Euangelij hostiam designa-i nostru uniis bat. Et quia impossibile erat, sangui ine agnorum &- eum acrisi. hircorum auferri peccata UpG lxx, quae multa illa cisis anti. mandauerat, omnes ad hanc imam uictimam tranni quis signa. mittebat. De hac David. Eleuatio manuum mearii, batur. sacrificium uespertinum. Et Esaias.. Oblatus est, , Heb. I 6. quia ipse uoluit. Et Petrus. Non auro uel argento i4 Uempti estis sed precioso sanguine, quasi agni incon Ua .s s. tamiliari,&immaculati Iesu Christi. Et Paulus.Hoc i . Pet. . Rcit semel, se offerendo dominus Iesus Christus. III. 8. Sed scio nomine oblationis, sacrificij, uictimae, holocausti, &similium, passionem ac mortem domini designari mec uos hoc unquam n cgase audiui .. Et ideo his nominibus mors eius signatur: quia si, cui morte animalium oblatorum , pecca a purgori . dicebantur: sic morte ipsus, peccata totius mundi'Ηd. 9.
. Sacrificio Christi,ta litiae Dei satisfactum essa. pro peccatis . . . Cop. IX' itan RET quia dicit Apostolus, Semetipstim obtulit GVil με simmaculatu Deo: dicitur ipse oster re teipsum: ρος ς Quoniam non coactus, sed sponte tradidit in . '. ,. V 3 mortem
405쪽
Quomodo seruata est iustitia in
mortem animam sitam Deo uero seipsum hoe modo obtulit, quia mors aeterna hominis,non ni si temporali morte Dei, & hominis, dissolui poterato
Benignus enim Deus, cuius uniuersae uiae misericordia & ueritas : sic existens iustus, ut non desonat esse misericors: sic misericors , ut iustus semper permaneat, in rebus quas creauit. Nec etiam mala qua non creaui inordinata esse permisit . Vnde peccatum hominis, quod uelut aliunde, inr gnum eius se non iuste immiserat, iuste ordinans:paccatore damnauit, ac sempiternetriadilicitatis profugum , miseriae, ac morti aeternae contradidi x. In tantum quippe reus factus fuerat, ut omnino culpa eius in regno eius ordinarissimo , inordinata remaneret, si minore quam aeterno supplicio, Dei i ustitia peccatorem puniret . Nec iam iustitia dici posset , quae meritis condigna non
Ea de causa propago humani generis in radice corrupta, sicut uitium, sic & eius damnationem ab origine traxit, & tota simul per longa saecvla lege
iustitiae morti aeternae subiacuit. Milerius eandem Deus essentiali bonitate sua, perdito homini, & ea saluare uolens, sed nisi iuste nec uolens, nec ualens, dum in aeterno consilio suo quaereret, qualiter misero salua iustitia misereri ualeret, hoc potissimum occurrit, quo &iustitia seruaretur,& homo liberaretur, & gratia aureret, &Deus gIorificaretur. Misit itaque Deum filium, ad filios hominum, uehumanam naturam induens , & humanis uiiijs medens, in carne assumpta, non peccatum , sed p nam peccati, mortem scilicet corporalem susciperet, & ita simplici sua, illius duplam, horaria sua , illius sempiternam excluderet. In qua dispes alione, misericordia misereretur, iustitue nihil detraher tur,dum pro aeterno supplicio hominis, temporale. suppu-
406쪽
supplicium Dei & hominis: pro aeterna morte hominis,leporalis mors Dei & hominis, ei osterretur. Quae tanti ponderis, in ipsa ipsius iustitiae lance, esse cognoscitur, ut ad iuste ordinanda mundi pecc ta, longe magis praeponderet mors transitoriasiij Dei, quam aeterna filiorum hominum . Plus plane redditum est iustitiae, quando Christus mortuus est : quam sit recompensatum, quando homo damnatus est. Habet ergo iustitia quicquid suum est,quia Dei filius, 3 peccatis hominu mortuus est. Ita iustitia quae d tu humanae saluti obstitetat , tandem misericordiae cessit. A quae per aliquot millia annorum , diuerso itinere incesserant, misericordia & ueritas in uia quae Christus est obuiauerunt sibi: & quae uelut sibi aduersae fuerant,homine condenato, eo iam saluato, iustitia & pax se osculatae sunt.Sic iuxta Ioannem Baptistam, Agnus Dei tulit peccata mundi: Sic iuxta Petrum Apostolum Peccata nostra ipse pertulit in corpore suo, in per lignulia: ut peccatis mortui, iustitiae uiuamus: cuius, iuxta Prophetam Esaiarii liuore sanati sumus. Hoc est nostrum sacrificium, hoc ilegi, Euangelicae, hoc noui Testamenti, hoe noui populi holocaustum: quod tunc semel in cruce a Dei & hominis filio Deo oblatum est, & quod semper in altari ab ipsius populo osterendum, ab eodem praeceptum di institutum est. Non enim aliud tunc oblatum, aliud nunc ossertur, sed quod, ut dictum est, semel Chri stus obtulit, hoc semper Ecclesiae suae offerendum reliquit. Impiissimum esse haeretisorum errorem contra Misse sacrificium. cap. X.
ET quia iam expeditior uia se praebuit, per
quam liberior sermo ad ostendendum, & confutandum stultissimum errorem decurrat. Au
Mors CbHsti quanta fuerit satis factoria. Iustitia essset misericordiae a
christi σEcclestiae, unicum est
407쪽
Deut. I 8. dite non me, sed Dominum: non Christianuni, sed Christum: non hominem tantum, sed Deum.Audi re eum, quem qui non audierit, exterminabitur depopulo suo. Dic domine Iesu, Deus noster, saluator noster sacerdos noster, hostia nostra. Dic, responde aduersariis testametitui, qui uolui rescindere quoditatuisti : eradicare quod plantasti : destruere quod constituisti. Dic, sorsitan acquiescent tibi, qui EccleIiae tuae resistunt: verebuntur faciem tuam, qui tuis. Irreuerenter obuiant:& si oves tui sunt, uocem tua. audient. Ignosce,& mihi prae su nap tuo se interro2ati, ted tamen pro Ecclesia tua, columba tua, sponsat tua, qua isii uiolare conatur, Zelanti. Plane isti redemptorem te negant, qui precium redemptionis huma.
nae, quod nobis, & pro nobis dedilli corpus dico
tuum redemptis auferre contendunt. Volunt rursum uincire,a te olim solutum nodum captiuitatis, dum largitorem respuunt libertatis. Dic ergo Domine, testator noui & aeterni testamenti, utrum testamentum hoc unius diei, sicut isti dicunt, esse uolueris, an potiti sternum esse decreueris. Audiant isti, non me sed te: ut conuertantur,.
non ad me, sed ad te. Quid ergo In corna ultima, quam cum discipulis tuis, uetus pascha nouo commutastra celebraiti,accepisti panem,gratias egisti,stegilli, dedrui discipulis tuis Sed quid dixisti Accipi- Orpus naeu, qε P uobis tradetur. Et ed. uidi iii ZHoc facite in meam commemorationem. binam ter & calicem, postquam coenasti, dicens. Hic cit languis metru Novi Teiiamenti, qui pro uobis Psal. ita. Iromui HS effundetur in remissionern peccato-iω is . Audisti Z Nolite fieri simulacra, quae oculos bla ib. i . lina Qui S non uident: aures habent & non audis te. - . Hudi tiS hoc non a quolibet doctore, sed ab illo, de quo pater clamans praecipit: ipsum audite.
Testamen tu Christi nouuuius diei,
408쪽
. Corpus san inem christi uere offerri νε Missa. Cap.XI. is A Uditis eum dantem corpus. Sed quod cor. pusὸSut enim corpora caelestia & terrestria:&quicquid uisui, auditui, olfactui,gustui, tactui, hic subiacer, corpus est. Unde ne quis putaret, animalis cuiuslibet, aut hominis cuiuslibet hoc esse corpus: ad excludendum omne aliud sensibile uel insensibile corpus: postqva.dixit: Accipite, hoc est:
corpuς, adiunxit, meum.Suum ergo, non alterius,
corpus discipulis dedit. Rursus ne sorte alicui cogitatio occulta subreperet: potui sie creare in manibus suis corpus, quod suum quidem citet, sed tamen quod ipse erat non esset:addidit, quod pro uobis tradetur, Ac si diceret. Nolite dubitare, nolite hoc, vel illud uobis fingere, nolite aliud & aliud
cogitare: quia hoc eli corpus, non alterum, aut alterius, sed meum , non permutatum , vel nouiter
ereatum: sed quod pro uobis tradetur, pro uobis crucifigetur, pro uobis morietur. Sic &de calice. Hic est ait sanguis. Non bovis, aut arietis, non agni, aut cuiuslibet hominis: sed meus , non alius, uel noua creatione productus, sed qui pro uobissendetur, flagellis prouocatus, clauis extortus, lancea excussus: Quid ad demonstrandam ueritatem corporis & sanguinis domini, dici potuit clarius, lucidius,manifestius λ Nonne & longe ante passionem commendans magnificum & salutare sacramentum , discipulis & Iudaeis Lepe dicebat. Nisi manducaueritis carnem si ij hominis, & biberitis
eius sanguinem, non habebitis uitam in uobis, &panis quem ego dabo caro mea est, & caro mea uere elicibus,&sanguis meus uere est potus λ Hocq parcλ ut dum nomine corporis, circa diuersa cor . para coSitando vagaris: audito carnis nomine, ab Q
nus nihili 1le uident. Danu. si
409쪽
s estigare nou posse , ait D. g.
innumera corporum multiplicitate reuoceris Rursus audito nomine filii hominis, non alterius alicuiuς carnem existimes: nisi illius, qui cum esset Dei filius, singulari gratia, licita operatione, factus est hominis filiuς. Vnde quia tenacissime recolendu, quia unice anaplectendum est, tantum tantae miserieordiae opus, tacito saepe nomine filij Dei , quod pro se est: nomen filij hominis frequentat, quod pro nobis est.Idcirco uocat carnem, ne quodlibet corpus putetur, idcirco filii hominis, ne alteriusquam sua aestimetur.
Pan uinum uere transdΠantiari in eorpus Osanguinem Chriλ. cap. XII.
SEd sorte impossibile putatur, ut uel panis in car
nem, uel uinum commutetur in sanguinem. Fortassis & hoc cogitatur ι illius unius corporis Christi finitam satisque modicam quantitatem . morsibus totius mundi, per tanta secula non posse sussicere. Hoc enim est, quod quondam Bereng rium dixi cte audiui. Nam sorte Andegauis conitio tutus,& de hoc corporis Christi sacramento cum quibusdam agens: si inquit corpus Christi tantae fuisset magnitudinis, quantae Turris haec, quae in conspectu nostro immensa mole attollitur, a tot totius orbis populis coinestum, ante multa iam annorum spacia desecisset: Quantum peruersus, tantum peruersa locutus.Sed quid respondendum e f.
eis, qui nihil uolunt Deum posse, nisi quod pota sunt, nihil scire,nisi quod sciunt, nihil agere, nisi
quod agunt Quid respondebitur eis, qui aeternae' sipientiae altitudinem, qui diuinae uirtutis omnipotentiam sic coartare nituntur, ut si eis assensus praebeatur, sapientia Dei & omnipotentia pereunte,
Deusiam Deus esse non possit Quid dicetur sv
410쪽
dis, & audire nolentibus per Prophetam clamantem: Quis cognouit sen sum domini, aut quis consiliarius eius suit & in alio loco. Quae est uia sapientiar, aut quis locus intelligentia λ abscondita est ab
oculis omnium uiuentium. Et alius. Quis transfretavit mare,& adduxit eam, & attulit super aurum electum Nonne a mari usque ad mare,ab ortu so- Iis, usque ad occasum, totus mundus insonat. nia quaecunque uoluit dominus, secit in coelo, &in terra, in mari & in omnibus abyssis ZEt quis uni Psalm. 13 uersa enumeret Sed aspice teipsum quicunque supernis miraculis non credis , o homo, attende prius sapientiam,& uirtutem ruam, & demum incipe pensare diuinam. Certe gradus faciens in creaturis suis Deus, & alias aliis praeserens, alias aliiqsubdens, omnem tibi corpoream creaturam subdi
siterat, insignivit. Vnde uirtute plurimas, sapi entia uniuersas exuperas. Quantis enim repentibus, uolucribus, quadrupedibus, potentia superior sis agnoscis. Quod terrenis omnibus scientia antecelistas, non dubitas. Praelatus es ergo mundo,sed praelatus est tibi conditor mundi. Praelatus est tibi sata Sopu's. pientia,Praelatus est tibi potentia.Sapientia : quia tua maximis angustiis coartatur: illius uero, attingit a fine usque ad finem sortiter, & disponit omnia suauiter. Potentia, quia tua quotidie, & multisormiter succumbit: illius ut dictum est quaecunque uoluit secit. Haereticos impie scrutari,quomodo Hersiam. p. XIII. ESTO ergo Deo tuo, quod est iumentum tu si tibi Non nititur illud perscrutari secreta tua : non coneris temerare arcana Dei tui. Nescit ill ud semia reti