장음표시 사용
321쪽
ceteroquin iure perfecto obligabantur alia certum obligationi gradum addunt, quando se obligant ad ea praestanda, ad qua ceteroquin iure imperfecto tenebantur: alia denique plane nouam obligationem progignunt, quando scilicet ad ea se obstringunt, ad quae ceteroquin nec perfecte, nec imperfecte obligabantur.
Quae iuri naturae aliquid adiiciunt, aut aequalia sunt aut inaequalia. Foedera aequalia sunt pacta quibus utrinque aequales praestationes promittuntur, vel simpliciter, vel obseruata propo tione virium 'de aequali etiam modo, ut neutra pars alteri sit obnoxia. Inaequalia autem sunt pacta, quibus inaequales praestationes promittuntur,aut altera pars deterioris est conditionis Est autem aliquis deterioris conditionis vel ita ut silmmum imperium simul amittat, vel vi fluit retineat Amittitur stiminum imperium, si quis.
ex foedere ea praestare tenetur, quae ipsam iaculatatem partibus summi imperii fungendi, tollimi r non anaittitur, si quae pracstanda sunt, actum summi imperii impediunt, ipsam facultatem autem neutiquam tollunt. - . . . Sunt porro foedera vel realia vel personalia rillae in sum ciuitatis ineuntur, ct mortuo licet
imperante, non tamen exspirant haec in commodum imperantis paciscentis iueuntur, eoque mortuo exspirant. s. XI.
322쪽
Recte foedera percutiuntur cum omnibus illis, quorum commoda promouere, aut a quibus commodum percipere non est nefas. Ergo cum illis, quia vera religione sunt alieni, ea inire Lecti , eum nulla lege prohibeamur, aut comino. . da illorum promouere, aut ab iis commodum percipere, in quantum veritati aut religioni hoc non est fraudi. Religionis enim diuersitas per se non tollit iuris conaminionem. Interim curri facile in ipsam religionem damnum aliquod hincredundare possit, nollemere sane eiusmodi foedera sunt ineunda, sed tum demum, si summa nos
urgeat necessitas, in certi simus, religionem Bullo modo in periculum adductum iri. g. XII. Quin etiam contra fideles cum infidelibus sne
crimine quandoque serietur foedus, quidem cum ad defensionem utriusque, tum ad iniuriae illatae reparationem. Idque ideo, quia eaedem hic quoque rationes militant nec statim ex e- iusmodi foedere ipsa periclitatur religio; imo si' vel maxime profanae opes hinc incrementum capiant, id, cum ponamus bellum iustum, nulla ratione a nobis impedire debet, praesertim cum ne ita quidem religio statim in periculum coniiciatur denique quia nec religio, nec qui eadem nobiscum sacra colit, scelere tuendus, aut
in causa iniusta contra arma iussa defendendus
323쪽
q. XIII. Cum athei autem ct manifestis Numisi .
omnisque honesti contemptoribus, foedera inire, non minus summae imprudentiae, quam impietatis est Quin absurdum est, secumque pugnat, vinculo quodam iuris obstringere velle laominem, qui Deum tollendo onme ius tollit. Quo ipso excommunione iuris excidunt eiusmodi homines, indignique sunt, qui ullum ab ullo mort hum officium accipiant. q. XIV.
Materia oederum eodem modo se habet, ae materia quorumlibet pactorum. Irrita ergo sunt, quae super rebus illicitis ineuntur foederiaci nec aliter se habent,quae super rebus,quae non positae sunt in nostris viribus, percutiuntur.
q. XU. Ex foederatis pluribus illi, qui iustam habet
belli causam, siue cui extraneo, siue cum lio foederato illi sit negotium, nisi specialiter conuentum sit, ne aduersus hunc auxilium praestetur, succurrendum esse, recte asseritur. Si causae utrinque iniustae sint, neutri succurrendum. Ad illicita enim nulla est obbgatio. Si foederati simul iusta dicatis in alium bellum gerant, omnibus succurrendum quantum fieri potest. Si talia fiterint promissa, quae omnibus simul praestari nequeant, praeserendus
324쪽
Ex lirant Iniuntur foedera ipse tempore
Nec mesumendum, tacite illud esse renouatum his ex actibus eiusmodi, quae aliam interpretationem non recipiunt. Abrumpuntur etiam alterutrius partis perfidia Namque s ab unosuerit violatum, alter quoque minime tenetur, nisi conuentio specialis obstet. Ceterum a foederibus multum disrunt spm Iovis, hoc est, pacta quae a ministro summae po- testatis ineuntur, irca negotia ad rempublicam spectantia, sine ipsius mandato.
ubi quidem manifestum est, quod tam simperans eiusmodi sponsone nullatenus obis ligetur, nec teneatur ad id, quod interest, nee '' ad restitutionem praestandam. Nee suffcit notitia eius Ulentium, si sponso fuerit simplex, in iis enim, quae si conditione factae lunt, plane susscit, sed actus aliquis externus, per quem voluntas eius declaretur
quiritur Quoad sponsorum obligationem
autem, omniho dispiciendum, accesseritne do itus nec ne is accesserit , citra controuersiam, ut omnes, qui alios dolo laedunt, ad restitu En dum damnum datum teneantur Si non ae uerit saltum tetabunt ad id, quod interest: ita
325쪽
286 CAP. IV. SECT. V. DE OFF. GENT ERGA GENT.
ita quidem ut si fortunae , quas possident, non sufficiant, sponsores ipsi redigi in seruitutem possint ,
ut laesis fiat satis. Solent autem foedera ut plurimum iniri opera legatorum De hisce ergo quid naturae leges praecipiant, hic exponendum est. Summa hue redit legatos nose esse laedendos. orum e ni m era bella finiuntur, lax, ct tranquillitas inter gentes conseruatur. Sed cum lex naturae iii genere dictitet, neminem est laedendum, le-:ati tamen in eo praecipuum quid prae ceteris abent, quod ne belli quidem tempores inter armorum strepitum laedi debeant. Idque ideo, quia humates generis, gentiumque 1Dnium salus hoc requirit. Deus ergo,qui omnia ea praecipit facienda, quae ad hunc finem conducunt, legatos etiam non laedendos praecipit. Qui enim vult finem, media etiam huc ducentia approbarescen
g. XX. Praecipue quidem hoc ad illos legatos pei
tinet, qui belli aut pacis causa mittuntur. Nec tamen illis, qui commerciorum causa, aut ad amicitiam ineundam , vel firmandam, stabiliendamque splendido hocce munere funguntur, sanctitas deneganda. Etenim ut commeroia floreant, ut amicitiain concordia foueatur, hominum oti nium gentiumque maximopere in terest.
326쪽
AnsoL OVAE OB L PER F. AB. 28 terest. Saltem humanitatis leges palam migraret, qui eiusmodi legatos laederet.
Laeditur autem legatus, primota non sne praegnanti causa admittatur: deinde, si in corpore, bonis .existimatione, fanullis, sanctitas eius
do non admitti, si praegnans hoc iubeat ratior qualis est si mittens callida legationis simulatione nos ante hac decepit, &nunc similes audes metuantur, item, si is, qui mittitur, perfidia, aut xlio crimine atrociori erga eum ad quem mittitur, se obstrinxerit,ut si constet, legatum non Venire ut agat id, quod prae se fert, sed ut adseditiones concitet populum,arcana nostra exploret, prodat-
Admissum non esse laedendum , satis patet. Idque ne iure talionis quidem licet, cum qui Iegatum admist, iuri isti, si quod habuit, renunciasse merito existimetur Cetera facile definiri possunt, si adfinem is naturam legatio rum atteiidatur Ergo tanta est legatorum sanctitas, inuiolabilitas, quantam legatiOraum sinis requirit. ' Hinc concludo legatum ab eo, ad quom mittitur, non posse puniri. Nunquam enim summus imperans per lega- Mura se alterius imperio subiicit Per legq.:
327쪽
288 CAP. IV. SECT. V. DE OFF. GENT PRO GENT.
tum enim ut aequalis cum aequali, non ut inserior cum superiori agere voluit. Atque id natura negotiorum,quae a legatis tractantur,exigit. Ergo legatis ina munitas ab omni imperio , α poena, est concedenda.
Quod si ergo deliquerit, non ut eum subdito,
sed ut homine alterius imperio subiecto agendum, hoc est, si res tantist, ut reparationem da-1nni dati, vel poenam a legato exigi nostra intersit, dominus legati adeundus est, sique is petitioni nostrae satisfacere renuat, ea omnia nobis licent, quae in principem, subditorum delicta punire no- lentem, concessa sunt. Quod si res nullam ferat moram, ut hostis capi, custodiri, pro periculi magnitudine intersci potest. Finis enim legatio- nuin neutiquam requirit, ut quiduis legatis pa
Nee legatorum sanctitas eousque se extendit, ut si perterritorium hostis, ad quem mittuntur, transeant, non debeant violari. Finis enim lega..tionum sine hocce iure obtineri potest. Nec obstat, quod summum imperantem reserant. Namque & ipsi summi imperantes ab hoste laedi possunt 3 ergo multo magis qui eos repraesentant legati, nisi lex specialis, aut conuentio interincedati
s. XXVI. Quod de ipso legato dictum illud etia
328쪽
ratione etiam de comitibus famudisque eius est intelligendum. Hi ergo si deliquerint, postularia legatio potest, ut eos dedat si hoc facere re. nuat, ipse se crimine obstringit, adeoque locum
habebunt, quae antea delegati delicto diximus. Ipse legatus autem eos punire nequit, cum sinis natura legationis facultatem puniendi comites, aut seruos non requirat, legatoque adeo n0nconcesta videtur ab eo, ad quem mittitur. Bona eius per iudiciorum ordinem pignoris causa capi nequeant, cum hoc arguat Vim superiorem, qu a legatum immunem esse demonstrauimus. Si soluere debita nolit, eodem modo, ut in delictis procedeiadum.
Vt vero legato ius asylum in aedibus suis conis stituendi, & quosvis eo confugiente recipiendi concedatur, natura indoles legationum uullatenus requirit. Quod si autem simile quid concessum fuerit, nullam tamen rationem vide o,quontinus imperans,si salus ciuitatis suae hoc exrpia, istud reuocare possit. Unde quid de lite inter Galliae Regem, Romanum pontificem, hac super re agitati, censendum sit, patet. Interim si per consensum imperantium certa iura legatis competant, quorsum ritus ieremonias refero, haec sine praegnanti causa illis denegari ne- clii eunt, cum hoc ipso fames existimatio eorum
329쪽
Sermo qui eius origo,I. u. pila circa sermonem ex eiusfine desuluntur, I m IV.Fictiones quousque ilici- tae quid veritas, quid
mendacium, . V. Sermonis firmamentum,
iusiurandum, I. VI. In qtioDeus consideratur ut iudex, f. VII. De iure iurando per idola,
de execrationibus,s. VIII. De intentione iurantis, S. IX. De obligatione iurisiurandi, b X.
De eius interpretatione sne, varietate, I XI. Au remitti summo Duperante post 's. XII. Sermonem inter insitura uniuersalia excipit o. minium rerum I. XIII. Dominium quid o quotu-plex Litem de proprietate
feraeesses,per occupationem acquirantur 6. XXI. De acquisitione accessionum,f. XXII. XXIII. Ouopacto ius in re asteriuacqHiramus, . XXIV Modi acquirendi derivati suspeciatimsucces ione
ab intefato, . XXV. suis tu illissi obseruandus ordo β. XXVI. Detestamentis, Cur solennitates iuris ciui lis in illis sint necessari. ae I XXVIII. ucapio quidlg. XXIV.
Eius fundamentum 6. X. O cia hominum circa reis Cum dominia, LXXXITertium insitutum vviue sale es pretium rerum Liquo hoc con sal,quaeue
330쪽
garis, . XXXIII. De contructibus,quia uia Cur intendatur, item de aleae continent, item depretis legitimo,I XXXIV. pactis adiectis, Lamne pretio eminenti seu o cia eontrahentium onummo, I XXXV, neralia 6. XLII. Eius materia, F. XIXVI. Specialia, Magi Ar definitur a fumino suopacto obligation quae imperante, 6. XXXVII. ex eonti actibus oriunturi Contractus qilidro quotu filuuntur,s XUR 'leae8f. XXXVII Virtutes, quae ex biso iis
institutum aliquod hunaanMm, praesuta nunti Eiusmodi instituta uniuersalia, sine quibushummanum genus sublistere non potuit, tria sint I 'dominium,&rcrum etium. Sermo est sonus hominis articulatus perquem Gnimi sui sensa alteri homini significare potest, de quandoque debet ortus autem videtur post iii suae primigeniae obliuionem, ex pacto generali, 4, quidem tacito, quod certo vocabulo rem e tam denotare velint. Iane nullus esset sermvsus si quisque pro habitu quodlibet vocabulum ad rem guamlibet denotandam, assilibere vellet. Ad specialia autem signa quae e conuentione quomndam horninunt speciali pendent hic nonat adimus. is praecipuus sermonis est, ut vita homi-