장음표시 사용
341쪽
servitutes, c. de quibus Romani iuris interpre
Deriuatiue dominium transfertur, vel ex dispositione legis, vel factoprioris domini. Ad prio-xem modum pertinent successiones ab intestato. Si enim aliquis moriatur, voliuitate sua superi norum suorum translatione non satis declarata, valde verosimile est, eum voluisse, ut is sibi succedat, quem prae ceteris dilexit. Hinc consensus praesumptus enascitur. Sed cum ille improprie consensus sit, succurrit illi lex naturae iubens, ne dominia rerum in incerto sint, &lites nunquam finiendae oriantur, ut is succedat, cui iuxta naturae ordinem quisque prae ceteris bene cupere debebat,g. XXVI. Ordo autem, quem quisque in aliis diligendis
seruare debet, cui adeo ordo successionum ab intestato innititur, hic est, ut primum locum teneant descendentes, primi multerioris gradus, quia his debentur alimenta secundum ascenden-m occupent, ob legem gratitudinis tertium de Tinique collaterales, ob ortus communionem, κproximitatem sanguinis. . XXVII. Quae autem Dei domini prioris eiusque consensu expresso, fit translatio, ea aut inter Uiuos sit, aut in euentum mortis Haec testamen-
342쪽
rum vocatur. Est autem testamentum declar tio voluntatis nostrae, circa successiones in bona nostra, post mortem nostram. Vnde sequitur, ante mortem testatoris, proprie heredi nullum ius in bona eius competere testamentum etiam ante mortem mutari polle.
Quemadmodum autem haec translatio, ut 'fraudibus est obnoxia, ita leges ciuiles merito imis proborum hominum molitionibus obuiam eunt. Et hue selennitates istae iuris ciuilis spectant. od si alicui de voluntate testatoris constiterit, solennitates iuris ciuilis non adsint, salua contentia tamen hereditatem adire potest ast hes ab intestato alium, quem sciuit testatorem sibi succedere voluisse, ideo quod solennitates non adsint, salua conscientia ab hereditate excludere nequit. Suffcit enim ad bonorum translationem consensus prioris domini.
g. XXIX. Uucapionis qitoque hic iniicienda est mentio.' Est autem usucapio modus a uirendi,quo is, quilona fide rei alicuius possessionem nactus est,
beamque diu quietam Mon interruptam obtinuit. 1lenam eiusdem rei possessionem nanciscitun, iure prioris domini extincto.
Nimirum fundamentum secapionis consis
stit in derelictione es adeoque haud inepte ad
343쪽
occupationem reducitur. Derelictio quippe, tactus animi, ex certis signis cognosci potesia debet. Eiusmodi signa animi sint tum verba, tum facta, lim etiam nonsacta. Ad non facta pertinet silentium, non quodvis, sed tale, ubi aliquis loqui poterat ac debebat. Quo minus autem aliquis loquatur,& rem suam sibi vindicet, partim ex ignorantia, partim ex metu proficiscitur. Utrique causae remedium paratur a tempore. Non autem credibile est, per longum temporis intervallum aliquem aut resciscere non posse, quid sibi debeatur, aut causam metu non exspiraturam. Hinc itaque salia ratione nobis non constet, aliquem res suas dereliquisse, ex temporis magno interuallo, recte hoc colligitur Accedit vero, ruod dominia rerum semper incerta ceteroquinutura essent unde a iure naturae, capionem approbari, recte colligitur. Interim per leges ciuiles ad salutem reipublicae modus usicapionis determinari, ct certum etiam tempus ei praefiniri potest.
Ossicia circa rerum dominia huc redeunt: ne alios rerum suarum dominio ullo modo directe aut ibi recti privemus si vero res aliorum bona fide ad nos peruenerint, eaque adhuc in=rostra sint potestate, quantum in nobis est, essicianus, ut ad dominum legitimum redeant quod si autena consumptae sint, ut tantum
344쪽
reddamus, luantum secti sumus locupletiores: hoc enim aequalitatis ratio postulat. Non minus a tem defructibus, quam de rebus, hoc est intelligendum. Quae autem moueri selent qaaestio. . me speciales, hinc facile expediuntur.
Tertium institutum uniuersale est pretium rerum lactionum. Est autem pretium quantitas moralis rerum lactionum, quate is aliquem usum in vita communi habent, atque inuicem comparantur, quo in commercium Venire aptae sint. Causa ut introduceretur, identidem hu- mana indigentia est. Post introducta enim re rum dominia, permutatione rerum opus fuit: haec autem cominode sine pretio fieri nequiti
Qtio rebus, aut actionibus ipsis inhaeret vocatur pretivm vulgare eiusque fundamentu111 est utilitas, cpaam res aut actiones in vita homia rarum praebere possunt. Omne autem pretiuin respuunt res nullius usus; quae dominium non admittunt, siue quod per se in commercium non niant, siue quod onme pretium superent.
Intenditur autem pretium primo in genere ob raritat , maxime si nece tas ct indigentia cedat, porro in artiscialibus ob euantiam de
345쪽
subtilitatem operis, famam artificis &c denique ob causam particubarem, quare aliquis rem magni faciat, undepretium affectionis. Contrariaborum pretium imminunt. Definiuntur autem pretia in statu naturali contrahentium conventione 1 statu ciuili a summo imperante, hinc pretium legitimum aut ex vj fori, hinc pretium commune. pretio legitimo plus exigendo discedere non licet commune variis de causis mox imtenditur, mox remittitur.
Cum autem permutatione rerum commercia dissiculter procedant necesse fuit,ut pretium emianens, siue nummus introduceretur. Sive Thaarali, siue alius nummi inventor fuerit, receptus
sane est apud gentes plerasque, undevi iuris geutium dicitur. g. XXXVI. Materia autem pretii eminentis debet esse rara, utilis in aestimabilis, substantiae selidae,& compastae, ut non facile usu deteri queat, diminutionem in particul a minutas admittens, custodiae translationi apta Aptissima itaque ad hune
usum sunt metalla nobiliora, aurum argentum: aes, habita tamen ratione praestantiae unius prae alio. In casu necessitatis munimplumbecferrei, similes,aliquando vicem Verorum nummorum subeunt.
6. XXXVII. Summus imperans valorem nummi defini-
346쪽
re potest sed ut exterorum etiam habeatur ratio, qui ex quantitate 'ualitate metalli eundem aestiinant. Hinc&nummi summorum imperantium imagines, re alia signa, praeferunt.
Actus itaque circa resin actiones in commercium venientes, vocantur contractus qui adeos pactis non aliter ac a genere species, differunt. Sunt autem contractus vel veri, vel quasi contra- eius: illi, vel nominati, sunt vel innominati no-ntinati sunt vel reales, vel consensuales , vel verbatis: innominatorum plures sunt species, praeci- pue tamen quatuor solent constitui do ut des, do Cifacias acio ut facias,facio vides. Sunt etiam contractus vel bilateres, vel nitateres item vel
benefici vel onerosio demiae vel mplices, vel
. g. XXXIX. Iuvabit usitatiores, iraecipuas contractuum species paucis delinare. Et ad beneficos quideinpertinet mandatum, hoc est contramis, quo quis gratis alterius negotia , eodem requirente committente,expedienda suscipit commodatum, quo rei nostrae sum gratis alicui concedimus: epossum, quo rem nostram, aut ad nos quocuniaque modo spectantem Malterius fidei coiiunitti mus, ut eandem gratis custodiat. g. XL. Ad contractus onerosos pertinent emtio es
347쪽
3o6 CAP. IV. SECT VI DE OFFIC. venditi, hoc est, contractius,quo pro certa pecunia , rei alicuius dominium, aut ei aequipollens
ius,acquiritur Vocati s conductio, hoc est,con atraehis,quo pro mercede alteri usus rei aut Ope irae,addicitur metuitum, quo alter alteri rem fungibilem ea lege dat,ut accipiens post interuallum, idem genus reddat, in eadem quantitate qualitate, societas, hoc est,contractus,quo duo pluresisve inter se pecuniam aut operas conferunt, eo sine, ut quod inde redit lucri inter singulos pro rata diiudatur,4 si quid damni capiatur, id simili modo a singulis pro rata feratur.
Sunt etiam quidam contra His, qui ab euenti quodam fortuito pendent, hinc aliquid aleae . scontinere dicuntur quorsum pertinet sors d visoria sponsio udorum variagenera oraria, olla fortunae, assecuratio. Quin iacta quaedam accessoria contractibus addi solent haec vero duplicis generis sunt aut enim contractibus priori ibus aliquid addunt, vel demunt, eorumque natu ram utcunque nautant aut saltem sunt quaedam contrainium firmamenta. Irioris generis sunt pacta illa a ga, quae v. g. contrae iii emtionis re venditionis adduntur, ut addictio in diem, lex commissoria retractus siue pactum de retrouendendo, venditioper auersionem, auctio, enatio spei Sc posterioris generis sunt: Adeiusso vadimo snium unusa Nothec actum antichreseos, lex commissoria&c.
348쪽
Ossicia e trahentium huc redeunt seruandas in omnibus contractibus aequalitas. Et in beneficiis quidem hactenus seruatit aequalitas, liopera detur, ne quis ex iis sentiat damnum. Hinc regulae speciales,quae passim circumferuntur, facili negotio deduci possimi. Sed in onerosigminis Irimi ccurate aeqitalitas obseruanda: idque reis pectis actuum praecedaneorum, si vitia rei de quaogitur indicentur sque caueatur,ne metu Volendi libertas tollatur: respecti actus principalis, ne
plus exigatur quam par est respectu eius de quo agitur ne retiiteatur, quod plus esse ex re apud nos, licet culpa nostra. deprehenditur.
In specie hi contractu enitimiis xvendit nil Iegibus contractus accurata sanduiri id quod etiam de pauis adiectis censendum, modo nihil iniqui contineant. Monopolia exercere non erit nefas, si hoc non cedat nisi tuin
detrimenitim. In contractu Demimiis Ἀω- auctionis tantum mercediis dare conductor teneritur, quantum se daturuin ptomist: si Dieruces non fuerit desilaita, ad sit con munem conductoris aequitatem, est recurrendum. Praeterea ut locantis est , praestare, tres quam
locat, sum quem praebere labet, praebere possit: ita conductoris, ea ita ut dedet uti si
per ipsius culpat aliquid perdatur istud re-
349쪽
ras Vitiaria dici solet, vi ab homisitica discernatur Ex iurantium ossiciis emorescit religiose e-utas, quae iurisiurandi leges accurate obseruati Ratione dominii, inter irtutes locum occupat absinentia a rebus alienis. Denique, quae circa contractus occupatur virtus, generali nomine iusitiae designari soleta eiusque duae species celebriores sunt,commutatiua,& distributiva, haec in contractu secietatis potissimum, illa in ceteris etiam conspicitur. SECT. VII.
HYPOTHETICIS.. Applieatio horum ossicio An imperium quoque prs ruma integras gentes, scriptione aequiratur
suoadsermonem , . II. De contractibus summo-Quoad rerum dominium ' rum imperantium, .Q. qui modi aequirendi di suod in iis etiam observaneantur iuris gentium, fit aequalitas, X. g III. . De eontractibus, quos tuto-Oceupatio quo sensi diem res imperantium ineunt, turturis gentium, β. IV. g. XI. Oecupationisspecies, I. V. De monopoliis, . XII.
De accessione o peciscati suousque summus imp
one, . V . rans teneatur ex pacto
Depraescriptione .f. VII. anteresserisDi I. XIII
350쪽
β. . . Frita quidem ut hactenus dictum, inter sin-
lagulos homines res se habet, ain quae horun ossiciorum, quae hypothetica diximus, inter integras gentes ratio sit, edisserendum est.
Et ad sermonem quidem quod attinet, quod de ossiciis singulorum hominum dixinius, eodem prorsus modo de gentibus intelligi potest. Quid autem tempore belli quoad sermonem aliaque sena liceat, deinceps explicabitur. g. III. De rerum dominio obseruandum est, quod vulgo quatuor modi acquirendi qui iuro gentium
dicuntur, constitui soleant, occi patio scilicet, a cessio, pecificatio,in traditio, Quemadmodum autem traditio citra dubium ad ius ciuile pertinet, iure naturae peculiarem acquirendi modum non ponstituit ita ceteros acquirendi in dos ad ius naturae, quatenus tum ad singulos homines, tum ad integras gentes pertinet, reuocaro nullus dubitα
Nimirum oecupationem a singulis quoque hominibus, idque lege naturae rite fieri, constat. Sunt quidem, qui contendunt, occupationem eo sensu iuris gentium dici, si res, quae inta minio vel imperantis vel priuatorum esse e. serunt, permissu imperantis cedant occupan