장음표시 사용
91쪽
tia dicta sunt, ita omnino sunt intelligenda, o pro ipsorum temperamentorum diuersitate diesvprsimode quoquς se habeant. Etas enim ς-
peramentum mutat quoad gradum non quoad ypeciem. neutiquam omnes iuusnes equo voluptatum appetentes esse videmus, in qiribus dam etiam vix voluptatum cupiditatem de pro Φhςnderetic t id quod euenire necesso est si
β. tempstramento aut in summo aut medio, aut
infimo gradu cholerico, vel me ncholico gavdeant. Quod si quem in summo gradu sangui,
neum esse contingat, hunc in iuuentute voles peta,
Ethaee quidem omnia ad vitam corporis vegetatiuam spectini. Vita sensualis consisti in
sacvitate lacomortua spirituum ammallum qua tenus per eosdem otiam partes corporisitum fim
Hue itaque pertinent sensus tum intern tum
externi de inrornit quidem ex hactenus dictis constat. Qui non aliud operati tum natu ralium principium quam corpus iren Iemadmittunt, internos sensus saltem continuationes sensuum externorum in cerebro esse contendunt ad quos si stio quaedam peculiaris mentis acce-d t, oriantur inde euitate monti mixtae,suprδ
92쪽
Sensus autem reterea sunt motus spirituum animalium, in aliqua parte corporis solida, per aliud corpus tacta, excitati. ope spirituum an, malium per neruos, ad cerebri partem in rimam, delati. Tales sunt qui a et risus auditus, o/μ- mi, fias, tactus.
Tribui inorpori neιιιαν quidem marinatis solent, qui in motu ad vitam vegetativam conis seruandam e tinentes desinunt. Eiusmodi appetatus quatuor sunt, duci scilicet ingerendi alimenta, visame xstis, duo egerendi, ut bini δε excreneni appetitus. Mentem autem hi appetitus ita afficiunt ut dolorem de luptatem corporis, itidem percipiat. Vnde denuo paret, inter stectus seniualectos locum non pro. memri. F. XX lx. . Praeterea ad vitam corporis sensitivam perti.
ne facultas camotiua remis, qua aut pars co poris aut torum corpus mouetur, cuius specie gnobilissima est is queia, quas in motu linguae a tiumque oris vicina ni ope aeris repςrcussi sonos articulatos produc te consistit. f. xxx. Sed ut sermo inde sermetur, & eiusmodi
93쪽
bent, eaeque apte inter se iungantur, necesse est, ut mens concurrat. Firmissimo itaque arg mentandi genere hinc eoncluditur,bruta rationadestitui cum, quoad organa . nihil obstet, quominus loqui possint. Quod ergo non loquam tur non aliunde, quam a rationis prouenit de fectu. g. XXI. Cum autem sensus non semper operentur, sed aliquando quiescant, hine duplς eorum status lauri somnus 3 vigilιa. In somno hominibus obtingunt semnia, quae sunt imagines ab agitatione spirituum animalium aut naturali, aut non naturali, ceteris sensibus quiescentibus, excia
Solent quippe inragines rerum aut 'aeteri taνum, aut futurarum nobis dormientibus exhiberi illas repraesen rati mirum non est. Cum enim vigilantibu iam saepius haec imagines sine oblatae, spiritus animales in eadem cerebri loca incidentes, eandem imaginem facile nobis etiam inuisis nescientibus, iterum prodire iubent.
Ast ad res futuras quod attinet nos earu in imaginibu , dum similia aliquando cogitando nobis repraesentavimus occasionem suppedi tamus, aut non suppeditamus. Prius si fiat,
causa um semesorum mnisesta est. Sin
94쪽
autem posterius contingat eausa non naturalis, hoc est, vel diuina, ves angelica, vel naturalsa quidem, ast occulta, abscondita erit.
Ad somnia autem omnino mores suos rite sermaturoattendendum est, partim ut inde te peramenti sui indolem rationemque condiscat, partim ne prauis somniis occasionem suppediarundo, somniando etiam crimine se obstringat.
Deniqueis totius corporis, eum omnibus o. tentii δε facultatibur considerati, duplex status est, sanitar&moxbus sanitas est status corporis, in quo omnes eius potentiae munus suum, ut par est, obire possunt siue, est certa quaedam corporis dispositio is partium cius harmonia, qua aptum redditur adiunctiones sitas perseuvendas. Morbus contra est certus partium eo poris nostri status, quo impediuntur, ne rite sua. ctione, sua obire possint.
. Atque hinc etiam certa mentis nostra. ispositio pendet, eum qui sanitate integra Ac inteme- τονVtuntur, mento ipsa quoque attre affectuumque, quos morbi quandoque secum trahunt. immunes haud immerito esse censeantur. g. XXXV l I. . Ration lanna. terna automi qua corpul
95쪽
gaudet formositas Mefirmitas illi tribui solet. Illa quidem iusta proportione membrorum, e
rumque ligura &situ iis quorundam calore ab. soluitur ex his autem ubi unum aut quaedam desunt, deformitas dicitur Formositatis proprium es . affectum amoris, deformitatis autem, odium siue auersationem excitare.
Quando itaque ratione formositatis, aut d formitati . certi hominum mores constituuntur, ita hoc capiendum arbitror quod occasio certos affectus exerendi, propensionem quandam animo inducendu illi hinc enascatur Namque quod iuuenes formosi voluptates sectari credun- eur, inde est, quod passim homines voluptatibus dediti eorum amicitiam anabiant. Accedit tamen quandoque temperamentum sanguineum, quod non raro in hominibus sermosis praς-
Desormes eontra keorporis quodam desectu insigiles audaces, inuidi,&irriser esse creduntur: aonalia quidem de caus quam quod cum viplurimum se contemni videant, hinc illis en statue occasio nihil non tentandi, Comum contetmptum a se amoliantur. Hinc' illos in id strenue anniti videas, ut praecllaris actionibus existimatione sibi compaerni.
96쪽
Considerauimus hactenus hominem, tum
Quoad mentem,tum quoad corpus. Num etiam de iis, quae illum in hocce mundi theatro circumstant,4 ad effectus moresque mulium conferunt, nobis est exponendum. g. XLI. Haec autem non sunt Unius generis. Nos a. men ad duo summa capita cuncta reuocabimus, naturalia stilicet&ciuilia, hoc est ab hominibus ipsi introductain constituta.
Ad priorem elassem licet&Deus, genii, α alii homines, cunctae res creatae referri possisunt,duo tamen praecipue ebnsiderabimus, temptis Ac ωιum. Et temporum quidem quendam velut genium peculiarem esse, qui moles 4ri. genia hominum vicis iue inflectat, ad certa studia trahat, ipsa experientia adeo edocti sumus, ut quanto minus huius rei nobis patent cauissae, tanto illud certius sitin exploratius Aegy- Ptiorum. Graecorum,' uin totius Asiae,& Europae, fata haec loquuntur.
Nee magis de locis dubitandum. Singulis nationibus suos esse mores, suumque ingenium, neminem fugit. Et huius quidem diuersitatis, ut aliae quoque causae esse possunt, ita praeter educationem xvi ndi rationem. a.
97쪽
umque indolem haud postrema est aeri circumfusi, ex soli conditione varie temperati, qualita. Ipsae enim aeris particulae cum ore natabusque attrahantur,in sanguini adeo immisceantur, non possunt non temperamenti rationem utcunque mutare in hinc ad mores multum conferre. Vndein experientia docet, in eadem gente alios esse mores, alia ingenia montes Ita colentium , alios contra loca plana inhabita in tiunu
De illis autem, quae ab hominibut introducta
&constituta sunt, ita censeo cum g nus hum Risitum sine societatibus conseruari non possit, de vero societatum haec sit conditio, ut subfstere nequeans, nisi communi consensu modi quid ais tum ipsis hominibus tum etiam eorum actionis bus,quin rebus ipsis, ad dirigendam potissimum temperandam actuum hominis voluntariorum libertatem imponantur, certa inde oriuntur emis, quae moralia vocari solent quorum tum ceteroquin magnus in vita ciuili usuri tum maxime in mores,& affectus hominum,magna vis es . Non quidem quod pro causa morum, aut pria pensionum, reputari debeant sed quod hominibus occasionem affectus saepius exerendi, δίpropensionem quandam contrahendi, praebeant.
i XL v. 'ini hominibus ergo imponuntur modi, v -
98쪽
eantur flatus ' secundum statum itaque ingenere spectatum, homines in nobilesvi pis eis dividi solent.
g. XLVI. Et nobiles quidem , hoc est , si descendunt a
maioribus virtute factisque notis, adeoque honore gentilitio praeeminent, aut etiam ab imperante summo ad hunece dignitatis gradum siqnteuecti, ad ambitionem procliues esse solent. Ho.nores enim aut maiorum, aut proprii semper illis obuersantur, adeoque ambitionem magis majgisque excitantis
Ptiberi eontra partim ad voluptatem, partim ad auaritiam proni sunt, ita tamen ut voluptatis cupiditas prima fere eneat partes. Cum enim mentem p um colant, non possunt non corpori se totos dedere, eiusque cupiditatibus obs qui Hinc Ἀπιου-ia fluit, quae passim ab historiarum conditoribus in plebe notatur. Ludis scenicis, id genus rebus ad voluptatem pertinentibus,maTime demulceri plebem, itide invideas. Sed cum acquirendis insuper rebus nisce sint intenti, auarina quoque illorum animos occupat. an comitatur inuidia, quaesiti dem plebi, ut vitium illi proprium exprobrati solet. Haec vero ita capienda sunt, ut aliis causis, ad alias propensiones vehementiori instinctu homines impellantibus, locus concedatur.
99쪽
Praeterea ratione status alii sunt impeνauteri alii stib διι ex imperantibus alti monaychaei ais
lit)Voceres in statu aristocratico Monarchae velis minui sunt, vel os imi νμινει-- hirorsus vel per electione mi vel per μι cesonem ad summam rerum peruenerunt. Ambitio, affectos propensionesque hanc comi tantes,omnibus videntur esse communes, saltem ad illam maxia me sollicitantur pro ipsorrum imperantium ais mendiuersitate, haec aut diuersos habet gradus. aut cum aliis propensionibus miscetur. hine diuersimode sese exerit. Et hi ne omnino fit, ut alii tyrannorum, alii legitimorum principum, ais lii eorum, qui elieuntur,4 rursus alii eorum, qui succedunt &c. mores esse dicantur.
Misinis non alis viden tu esse mores ac liciaminiam plebeiorum, quippe qui maximam su hditorum partem constituunt. Cum tamen ipsa imperium administrandi ratio laxior, aut adstrictior, aliquando occasionem ambitiomem magis magisque exerendi illis suppeditet. consuetuis do propensione hominum aut mutet, aut valde confirmet, hine alii mores in statu manari hieo, alii instat arisoeram , alii denique in statu δε- motratico, cillis tribuuntur.
Dispescuntur etiam homines mione status
100쪽
Ius Q. ARTI Us. ET RES EXTERN. I in potentes &-ιnus potentes. Porentes vocanis
tur qui imperium administrant,aut multos ex sua voluntate pendentes, habent, quorsum tamen&saepius diuitiae conducunti Qui contra in impcti administratione nullas partes habent,in qui aut neminem, aut paucos, a sua voluntate pendentes habent illi minuspoιentes sunt. Vt ergo potentium moribus pleraque cum imperantium propensionibus communia sunt ita minus potentium, nisi fortimam plane aduersam habuerim, a plebeiorum moribus haud adeo differre, merito dixeris. γε s. Si nune ad singula descendere liberet, nullum fere vitae genus deprehenderemus, quod non affectibus moribusque certis Occasionem subministret. Huc pertinet, quod vulgo dici solet, alio esse mores theologorum, ius econsultorum, philosophorum itidem alios esse militum, alios mercatorum c rursus alios Opificum. De quiabus haud dissiculteriudicium ferri potest, si ob seruetur, alias artes ad Voluptatem, ad diuitias
alias, alias ad honores, non quidem per se, sed ex ingenio hominum illis abutentium duo
Actionibus hominum certi superadduntur modi. dum illis quantuare o qualitates morales imponuntur. Praecipui horum effectus stat laus ec iis ena praemium x oem . inique hisces varis