Disputationes in Aristotelis logicam, philosophiam naturalem, et metaphysicam, in tres tomos distributae. Tomus primus tertius ... Auctore P.D. Antonino Botto congregationis Somaschae sacrae theologiae professore

발행: 1671년

분량: 147페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

obiective In intellectu . Nec propinterea est substantia , quia substantia realiter est , atque subsistit, sed est propri8 ens rationis Unde eum diacitui , habere esse obiectisὰ in Putelle .cti , ea Memfrmab νωδ, ae habere esse iis ruisione, distinguosobieri μὰ nego , obiectius concedo. Ex suo non sequitur, quod si cognitio sub . lectatur in intellecta , ibi etia subiectetur Obicctum talis cognitionis , quia cibicctum formaliter ut obiectum nulli bi subiectatur.

L μοι xplex ι ἀννio entis rationi. pis. 'REI diuisiones extant entis . I. rationis . Prima est in entia rationis positiva, & in entia rationis negativa. Ratio huius diuisionis est, quia appraelicia dcie postumus non solum emia,qus possibilia non sunt,

velum etiam non entia , quae dari Irpugnant in rerum natura,vi quan.

Oappiae hendimus negationem ex L sentie Dei, S: Regationem pei sonactum Trinitatis, apprahendimus nogationes omnino impossibiles ; im- possibile namque est, Deum non

.existere, aut non esse trinum : ergo

legationes istae tantum habent esse obiective in intellectu ae proinde sunt pura entia rationis, &.pura fi-Lmenta I et gra vltra entia rationis positiva, dantur entia rationis ne

tionis cum fundamento in re,&inens rationis sue fundamento in re. Hoc dicitur ens rationis ratiocina

iis, di pure chimerieum; illud ratio. vis ratiocinatς De hac diuisione caulium Luci epant incentiores; quidam illam impugnant , quia existi

mant, omnia habere fundamentum in re, alii e contra asterunt, nullumens rationis habere fundamentum in re, sed omnia absque ullo fundiamento fingi ab intellectu. Communia tamen sententia eam admittit , iuxta quam .i8. Dico primo dari ens rationis , quod sine sundamento aliquo fingi possit ab intellectu. Assettio hee ethcontra priores recentiores;& probatur quia intellectus concipit Hirco eruum , quasi animal compactum ex duabus naturis repugnantibus. Item distinguit eandem rem a se ipsa , & concipit eam tanquam sibi ipsi inexistentem, & format propositionem identicam , Petrus e6 Pe- νών r sed ad fingcnda hae entia 'ratonis, nullo fundamento ducitur intes lectus ergo dari potest ens rationis, quod sine fundamento aliquo fingi potest ab intellectu . Io. Dico secundo dari plura entia rationis, quae hibent fundamentum in re.Hae secunda assertio est contra posteriores recentiores; & probatur

quia sicut illud quod est motivum, di occasio aliquid putandi, & opinandi , dicitur fundamentum nollrs opinionis.r se illud, quod est mo-tiuum , Et occasio fingendi aliquodens rationis, dici potest fundamentum fictionis talis entis rationis: sed intellectos noster ex aliquo motivo,& occasione fingit plura entia rati . nis : ergo dantur plura entia rati nis, quae in re habent fundamentum suae fictionis Probatur minor seu exmplicatur exemplis. Visio, 'uae in minatur ad parietem , & refertur ad illum , est oceasio intellectu i concipiendi este visum in pariete per m dum cuiusdam mutuae relationis . q''eDisiliaco by c c

42쪽

s re temen reuera ron est . Item cuin homine realiter sit, B: principium sentiendi , R discurrendit principiuavt cm sentiendi si etiam in brutis. in quibus non est principium rario cinandi ; hoc est motiuum , & sun. damentum in te luetiit, disti rguendi eos duos gradi s , qui re vera distinocti non sunt Itemque'concipiendi principium sentiendi seu animal , tanquam superius quid ad hominem& brutum , quod possit communia

cari utrique : &ita sermatur ens ra. tioni , uniuersale , di genus Rursus in Deo dantur intellectus, de voluntas, Atalia attributa, quae a parte rei sunt unum , & idem ; quia tamen

similia attributa sunt distincta ia rebus creatis, de in Deo ipso valet dicere , Deus per intellectum,non per voluntatem , intelligit, dicit,& gignit Verbum et per voluntatem, non

per intellectum, amat, spirat , &producit Spiritum Sanctum. Haec cst occasio,& motivum intellectui distinguendi attributa diuina. Pluis xa ergo entia rationis fingit intellectus oster ex aliqua occasione, de

eto. Tertia diuisio entis rationis

est in rclationem , negationem , &riuationem. Quae communiter tra

Aliqui dicunt , per relationem inistelligi formam , qua concipitur referri id , quod re vera non resertur. Per priuationem intelligi, quando priuatio, id est , carentia formae in subiecto capaci, concipitur ad modum formae positiuae fui caecitas in oculo . Per negationem intelligi, quado negatio, vel in subiecto inca. paci formae negat s , ut negatio leo. nis in homine'; vel omnino absque

sti biccto.. vi negatio Antechristi, concipitur ad modum ciatis restitui. Ita piaed ct m diuisiciacm explicat

P. Suare E disp. 34. metopb scs. a I. Sc d diuisio se explicata valde dimiruta , di multo plura nistia rationis relinquit;nam sicut concipimus ens rationis ad tristar rela tionis, sic ccncipere s csi nuis ci arationis ad instar substanti ε , quantitatis , aut alterius pisdicat menti, ut eum concipimus cm meram, quae

subflatiarat onisiit. spatiu immaginarium , quod quantitas rationis est: atqui h sc intia rationis non o. tinentur in pisfita diuisione iuxta explicationem tradita εἰ ergo diuisio sic explicata , cst valde diminuta . 22. Respondent, haec entia rationis esse sine fundamento, R idco nisi in eludi in diuisione allata. Sed con tra , quia in diuisione allata non di-tiiditur ers rationis tantum habens

fundamentum , sed ens rationis ut sic , abstrahens ab eo , quod habet fundamentum , &' ab eo, quod non habet fundamentum: ergo in membris diuidentibus debet includi non solum ens rationis habens landa ἀmentum, sed etiam ens rationis non

habens landamentum; ac proinde si

iuxta traditam explicationem non continetur chrmera, aut aliud simile ens rationis , pi edicta explicatio in susticiens est. 23. Ea igitur relicta , aliter alia tam diuisionem explicamus, nempe per varios essendi modos , quibus fingere possumus,& concipere admodum entis ea, quae non sunt .

Possumus ergo pii mo concipere ens rationis per modum es edi ad aliud, hoc est , per modum respectus, Rordinis ad terminum . Secundo sine respectu ad aliud, per modum etea.

E a di

43쪽

di in aliquo tanquam in subiecto , hoc est, per mostum sermς inherentis subiecto , nec respicientis alium terminum extrinsecum. Tertio sine respectu ad terminum, & sine modo ellendi in subiecto, per modum essendi ad se, & per se, cum videlicet

concipitur chim era Hircoceruus . Hinc adcquatit habemus tria genera entis rationis non n. superest aliud extra hos tres ussendi modos.

4 Et hete possunt satis commo . de accipi per illa tria nomina , relationis, priuationis, negationis. Viis delicet ens rationis ad aliud , est relatio rationis. Ens rationis in se,est negatio rationis. Ens rationis in alio, est priuatio rationis . Nam respectus ad aliud conuenientissime appella tur relatio. Alijs vel 5 generibus enim

rationis, cum in uniuersum ens rationis non sit ens reale , conuenienter nomina non entium attribuun

tur , scilicet negatio, & priuatio iEt quia rursus de ratione negationis non est , ut sit in subiecto, quia saluatur cliam extra subiectum r de ratione veto priuacionis omnivo est , csse in subicctor ideo conuenienterens rationis in se , dicetur negatio ;& ens rationis in alio, dicetur pri

uatio.

DUBIUM TERTIUM

cere possit pa S. Irca praesens dubium varia a sunt Doctorum placita. probabilior sententia docet, soluin mellcctum esticere posse cns ratio is nis 3 quam tenent Thominς, A plures alii. Ratio fundamentalis cst :quia cum csse entis rationis consistat

in hoc . quod cognoscatur ; ab illa

dumtaxat potentia ossici potest , aqua potest cognosci: sed a solo inteI. lectu potest cognoscit ergo solus m-tellectus estici potest ens rationis . Probatur minor nulla potentia ferri potest extra suum obiectum ad uatum , quia per ordinem ad illud specificatur, R distinguitur ab alijς: sed illud esse fictum, in quo consitit en&rationis , cum non sit quid sensibile, est extra obiectum Ddςqua tu cuius cumque potentis sensitus, non a tem extra obiectum ad squatum intellectus, quod est ens : ergo a solo intellectu,& non ab alia potentia cognosci potest. 26. Hec ratio, que emeaeissima

est , etiam Probat, neque voluntatem posse cilicere ens rationis, quia voluntas non est potentia cognoscitiua, sed ceca, sequens d ictum rationis : ergo si solum potentia cognoscitiua potest essicere ens ratio-Dis, voluntas non potest esse causis effectiva illius. Et quamuis inte dum voluntas humana tendat in id, quod in re non videtur bonum , acti esset bonum, tamen ipsa non fit git tale bonum , sed supponit ap-I raehensum, & repraesentatum perntellectum e undd etiam si illud

computetur inter entia rationis, non

est a voluntate fabricatum , sed ati intellectu . et . Ob. I Appr hendere rem aliter ac est in se , est facere ens rationis r atqui sensus exterRi appra inhendunt *pe res aliter ac sunt in serOculus enim appraehendit solem veglobum unius palmi, qui tamen est longe maioris magnitudinis ; item appi athendit in Iride colores, in qua

colores re vcra non sunt; Similiter

gustus sebricitatis sapores dulces pu.

44쪽

IN LOGICAM

non tantum intellectus, verum eti. am sensus externi possunt facete ensiationis.

28. Respondeturidistinguendo

maiorem; appra hendere rem aliterposituὸ,concipiendo scilicet aliquid, quod in ipsa non est, est facere ens rationis , concedo. Appiamendererem aliter solum , non a P. praehendendo scilicet eam ut in se est . absque eo tamen quod apprς-hendatur aliquid in ea, quod in ea non sit, nego: hoc autem sol sim posteriori modo apprassiendiant sensus res aliter ac sunt, non autem priori, Per quod patet ad minorem I ad

cuius probationem respondeo, oculum appraehendere solem ut globum unius palmi solum negative, quatc nus non appraehendit ut maiorem , non vero positiue , quali appraehen. dat paruitatem illam ut existentem

in ipso sole Similiter in iride non

videt, nisi lumen, quo l cx varia reis flexione in nubibus h ibita, acquirit sint litudinem quandam cum coloribus . Sicut nec gustus a praebendit amaritudinem in saporibus dulcibus, sed solum non appraehendit eos ut in se sunt sed prout repraesentan

tur, ob medii indispositionem, scilicet praeoccupati amaritudine. 29 Ob. 2. Phantasia ex duobus vere existentibus potest componere unum ciliquid non existens in rerum natura ut quando ex speciebus motis . & auri, componit montem aureum , atqui tunc facit ens rationis: ergo phantasia potest facere ens rationis. Probatur minor,eo ipso, quod

phantasia ex auro,& ex monte c. mponit montem aureum , aut allam

similem chimeram , attingit sua cogniti Oae totum illud aggregatum sae si esset verum ens reale: ergo quod non est, cognoscit ad modumentis: sed hoc est facere ens rationis r

3 o. Respondetur loquendo diaphantasia secundum se , negando maiorem, nempe quod componat formaliter chi meram, quia sua cognitione non attingit illud aggrega tum formaliter quatenus est quid compositum , de unum; haec enim compositio,& unitas non est sensibilis Sed dicitur componere tantumaterialiter, quatenus una,& eadem

cognitione fertur simul supra illas

reales entitates partium, quas antea seorsim cognouit, ex eo quod species sensibiles propter aliquam alte rationem Organi perturbatae, non repraesentant res perfecte, ut inter

se distinctas . Et ideo nullum facitcns rationis.

3r. Dixi, Ioquendo de phanta secundum sie ; nam phantasia hominis, quia propter coniunctionem cuintellectu, refluit ab illo in ipsam virtus aliqua , ratione cuius potest aliqualiter operari extra propriam spheram, eliciendo veros actus iudicii , aut discursus , licet imperfectos, ut ex sententia D Thomae, gegrauissimorum Philosophorum docent recte Caiet. I. a. q 76 art. q. Bannez I. p. q 78 art. q. dub. a. &alij; ideo iuxta nanc sententiam co cedi potest , quod phantasia emcere nossit aliquod ens rationis . Neque hoc praeiudicat supradictis: quia talia entia rationis fierent a praedicta potentia, non secundum qu bd sensitiva est , sed secundum quod par ticipat aliquid de intellectu; de sie intellectus ipse esset causa principalis illorum .

32. Ob. 3. Voluntas peccantis

45쪽

mortaliter peruerse ordinat Deum ad creaturas: atqui talis ordo non est realis , quia a parte rei creaturae o dina a tura Deum, & non Deus ad creaturas; sed rationis: ergo voluntas esticit aliquod ens rationis . 37. Respondetur negando mino. r , quoniam ordinare unum ad aliud , non est opus voluntatis, sed intellectus, ut docet S. Th. I. a. q. II art. I. & probat Caietanus ibidem contra Scotum . Unde quando voluntas amat unum propter aliud , formaliter loquenda noniordinat

unum ad aliud , sed quod iam ordi. natum est per intellectum , appetit.

; . Q V P E II hoc dubio sunt tres

D sententiat; Prima absolute

negat Deum enicere posse ens rationis . Qnam sententiam eius sectatores probant sic a Ens rationis non formatur, nisi ooncipiendo per modum entis id, quod ens non est. atqui

hoc repugnat perfectioni diu ins co .gnitionis , quae in eo posita est,quod unumq uodque claristi me cognoscat sicuti est i ergo fieri non potest , ut

per diuinum intellectum ens alia quod rationis formetur . Et confirmant 3 nam fieri non potest, ut diuinus intellectus concipiat spiritualia ad instar corporalium , quia hic mois dus cognoscendi est imperfectus, &ad perfectionem eius pertirer ita Intueri spiritualia sic ut iunt, & non aliter et ergo pari ratione seri non potest, ut diuinus intellectus concipiat ut distincta, uuae in re distincta non sunt, quia hie est modus impersectus cognoscendi : ergo di.

stinctio rationis non potest fierἰ per

diuinum in tellcctum .' sed eadem ratio est de quocumque alio enterationis r ergo nullum ens rationis ais lintellectu diuino fieri potest . 3 s. Sed ratio ista esticax non est a

autem causalis est falsa, & probo sierintelligere omne intelligibile est

persect io ; atqui entia rationis sunt suo modo intelligibilia r ergo ad di uinam perfectionem pertinet illai etiam intelligere. Rursus, inteluctus diuinus compraehendit intellectum

humanum : ergo cognoscit Ommnia ad quae eius virtus extendit

potest : atqui talis virtus extendi potest ad entia rationis, ergo cogno scit entia rationis i falsuiu est ergo illa diuuium intellectum non co

gnoscere . a

Propter haec argumenta aliis qui sententiam hae alia ratione probant sic : Deus solum cognoscit ensrationis factum a nobis: sed cognomscere ens rationis factum.a nobis, est non facere ens rationis:ergo Deus nullum ens rationis facit . Probane minorem: ens rationis est , quod consequitur esse ex vi cognitionis ,

qua cognoscitur: atqui tunc consequitur cfe ex vi cognitionis, quam

do illud esse non habet ; si enim pol

suam formatum est , cognoscitur, iam praesupponitur habere esse, &consequenter ex tali cognitione noconsequitur esse: ergo si Deus so- Iim cognoscit ens rationis factum a nobis, ens rationis non facit. 37. Sed neque ratio ista est efii. cax ; nam in primis suppositum est falsum , nempe quhd Deus solumeognoscat ens rationis factum a no

bis S

46쪽

bis ι omnia enim entia rationis sunt

intelligibilia: sed Deus sua infinita

intelli et ione: attingit omne intelli. gibile:ergo Deus non solum cognoscit entia rationis facta a nobis, sed omnia alia. Rursus si Deus nunc cognoscit ens rationis quod ab intellectu humano habet esse 3 cognouit etiam illud ab aeterno antequam creatus intellectus illud estingat tergo Deus ab e terno habet este ischum actu obiective ia suo intelleis et u aliquid, 'uod non dum formatum est ab intellectu creato I tale autem esse obiectivum actu pendus ab intellectu d mi no , & non ab in . tellectu creato, nec est a parte rei, nec potest esse a parte rei aliquid realer ergo est aliquid rationis factu ab intellectu diuIno. 38. Deinde admisso supposito adhuc ratio no probat intentu m; quod

se ostendor Non potest Deus intelligere ens rationis fictum ab intellectu humano, nisi illud ens ra. tionis sit obieet me praesens intellectui diuino : sed ad hoc esse fictum prout est obiectiuὸ praesens intelle.

hui diuino, solum concuri it intellectus diurnus, & non humariuS: er go no potest intellectus diomus co

Enoscere ens rationis factin atri Dis , S ens rationis non facere. Probatur minor, si ad illud , prout est praesens intellectui diuino, Concurret intellcctus humanus, cessante hoc intelligere, cessaret statim ipsuens rationis, Praessetia illius in m-tellectu diuino; quia eos rationis eessare dc bet cessate intellectione, a uaproducitur: led c a te liuellectu humano ιntelligere,intellectus d imius adsuc perieuerare potuit in i t uectione illius entis rationis:Ogo ad illud prout est obiectine in diuiarat .

iellcctu no cone urrit Intellerius humanus , sed diuinus. Fateri ergo debent isti auctores, posse a Deo fingi ens rationis, si semeI concedat po e 1 Deo cognosci . 39. Dices: videtur impossibile, idem ens rationis factum ab intellectu creato, iterum fieri ab intellectu diuino. Respondet tiro, quod sicut

plures visiones attingere valent idcnumero visibile , sic plures intellectiones attingere possitiat idem numero ens rationis, quod obiectum intelligibile est I cum autem ens rationis crinsistat in intelligi . non murum quod ab intellectu diuino, Sehumano illud intelligentibus pro

ducatur. Neque ens rationis habet

causam productivam pro pric dicta, sed lacundum quid dicitur fieri, ut patet ex dictis, nempe per hoc quod

intelligatUr . o Secunda sententia concedit, solum illa entia rationis Deum fac re posse, quae ab intellectu creato dependent , quiae independenter ab

intellectu creato ait a Deus nulluens rationis e gnoscit . Et probat: quia cognoscelere ens rationis independinter ab intellectu creato, est sua ii immediata cognitione suum versari citcaiOb ectum aliter ac est in se . it. q sod modus ist cognationis refundatur in intellectionem diuinam: atqυi hoc dici iron potest, quia intilicetiodriini. obluam infinitam sciscetionem attingit res sicuti in iesunt: crgo non potest diurnus intenurius in depondcnter ab inteluctu

sicuti est factum, vel faciendum a

47쪽

nobis; D sie non cognoscit rem ali ter ac est. Sicuti non est inconii niens , quod quando quis cognoscit spirituale ad instar corporis, filium ad instar veri, malum ad instar boni , quod Deus comprehendendo intellectum illum deceptum, coa

noscatcbiectum talis deceptionis,

pirituale ut corpus , nisum ut verum , ' bonum Ut malum. qi. Fateor, hane sententiam esse

probabilem, sed probabilior est tertia , quae docet, Deum etiam indeis pendenter a nostris actibus em rationis cognoscere, & Beere posse. Primum probatur , quia Deo nega. re non possumus has , vel smiles cognitiones, Duo eo ut adictor a nequeunt esses μι. AIiων Deus non

est possibilis. Chimaera repetnat Qui . bus actibus . & concipiuntur duo contradictoria , & alius Deus, &chimaera non potest enim negari, quod non cognoscatur quae omnia fiunt impossibilia, Se entia rationis ratqui hii iusmodi cognitioncs habet Deus omnino independenter a nostris actibus, ut per se patet: ergo&cognitionem entis chimaerici, ut

illud dicit repugnare, potest habe

re independenter a nostris actibus. y Probatur secvndum euidenti , quia fieri ens rationis , est dare illi esse per cognitionem: sed dum Deus cognoscit illam chimaeram . facit ut illa tantum habeat esse obiectiuὶ in intellectu diuino : ergo facit enS ra tionis. Confirmatur; Alius Deus ab hoc distinctus, non habet in se vi

tum esse, antequam Dei S dicat. non

est qu*MFr ahur Deus, nee habebat esse in intellectu: quando vero astar- matur a Deo, non ea possibilis, iam habet esse in intellectu diuinor er

go fit a solo intellectu diuino.

qa. Dices : quando Delis dieie .

ori possibilis , dicit, quod est a partareir ergo non facit ens rationis .

Resp. ibi esse duo, Re repugnantiam chim erae, vel impossibilitatem ait rius Dei; Et hoc datura parte rei , S sic ex hac parte Deus non facie ens rationis. Secundum , quod ibi est , est cognosci alium Deum,

chimaeram; alius autem Deus vel chim era non habet aliud esse, quam cognosci: ergo tune fit ens rationi LO'. Restat ut respondeamus ad fundamentum utriusque oppositae sententie, ad quod breuiter dieci , quod tunc cognoscere non ens viens , est imperfectio , quando cadit

supra modum cognitionis, non v ro quando cadit supra obiectum coagnitum. Ens autem rationis est nonens ut ens,de Deus cognoscendo enarationis , attingit illud sicuti in sqest.

I muni, descendimus ad expli .eandum secundas intentiones, quae sunt obiectum logicae . Et prim diagimus de uniuersalibus Se praedicabilibus, mediis quibus ordinantur predicamenta . Universite autem

generaliter loquendo nihil aliud est, quam aliquid unum dicens ordinem ad plura r unde ex diuersitate huius ordinis sumuntur diuelis acceptioncs uniuersalis Primo enim potcst aliquid unu dicere ordinem ad pluravi causa eorum 3 qua ratione Deus dicitur causa uniuersalis rerum omismum creatarum, quia omnes de

nihilo

48쪽

nihilo pro YIt Etiam Coeli diei

stilent cause uniuersales,quia influut in res inferiores sub lunae cavo conis tentas , sine quo influxu conseruari non pollunt . Et hoc appellat armn ve sisti ἰn ca Drando . Secundo vi. si militudo eorum, & hoc pacto speis ei es impressae Angelorum , quarum

qua libet ipsi Angelo plura distincte

repraesentat, uniuersales die untur j ad distinctionem earum, qtia unius tantum singularis sunt similitudo. Et hoc appellam r vn Me iste in e- praesentando Tertio aliquid potest comparari ad pinra , ut stgnum eorum & huiusmodi sunt voces com

dem aliquid potest respicere pluralvi existens in illis;vnde oritur uod de eis praedicetur. Et hoe appellatur in ueHale ἰn emnias, seu tr. aeuaniat ἰdefiniturq;ab Aristotcleese et mitras in multis, μην δε miastis; lolet etiam appellari mntuor sale lose eum,quia continetur sub obiecto logicae;& de hoc

solum agimus in praetenti. In hoc uniuersali inueniuntur tria , quae ad integram eius rationem pertinent, stilicet materiale , fundamentale, deformales nempe Datura , seii sabimactum , quod denominatur uniuersiale, &hoc dicitur uniuersale pro ma. teriali ; fundamentum proximum relationis uniuersalis, quod est unitas, seu natura praeci ab . inferiori hus cum non renugnantia ad essen

dum in illis ; Ed forma ipsa relativa,

qua comparatur 4 & respicit illa pluiara . Ratio est,.quia v1ii uersale logia cum consiliit iii respectu ad insedriora e in omnii autem respectu haec tria concurrunt scilicet subiectum ,

fundamentum, & forma ipsa relationis . Et de his omnibus suo ora dine dicemus .

DUBIUM PRIMUM

a. IEgant Nominales, qui soli Ira

voces admittunt niuersa les, non vero res per eas signiέ catas.

Contra quos dico primo dari a parte

rei naturas,quae denominari possim tuni lierlatos . Ita D Th. de ente , &cssentia cap q. 8e opusc. Sy. St 36. Alberalis Magnus tract. 2. logicae i &Omnes communiter. Probatur priamo; quia maturae , quae secundum se, & essentialiter non sunt singula. res Q appellandae sunt uniuersales; alias inter eas, de naturas essentiali ver singulares nulla esset distinctio rsedi parte rei dantur nature, quae secundum se, se secundum predi cata essentialia non sunt singulares: er go a parte rei dantur nature,que de nominari possunt uniuersales. Prob. minor,ina natura non est secutidum

se.& estentialiter singularis, quae neporiri potest in multis': sed a parte

rei magura humana, equina, leonina, Ela similes, ndis soli1m reperiri pos sunt finis aliis, sed de facto repertimis tur in omnibus indiuiduis i ergo a parte re, dativir nature, que secundum se. S esentialitet non tint sin. gul:tres . 12P iubbi - clx 3. Probatur secundb; A parte reiddidit tib tvoces Pylii ei saleg . ergo debent a mi ires uniuPriatis,feti quae de nominati possunt uniuersales. Ante cedens in Nominatiui . ii seque Ptia vcro probatur, voces uniuersales significant res: non significant tan

49쪽

DIs PUTATIONE I

singulares; alias nullum esset discrimen inter vocem uniuersalem , P ta hanc Homo, D singularem, ut Petrks: ergo significant res uniuersales: ergo si Nominales admittunt voces V niuersales , rex etiam uniuersales admittere debent. y Confirmatur , uia hae propositiones , Petrus ectomo , Nomo est animat, sunt vere

praedicationes ergo id, quod in illis

enunciatur, est res aliqua, atqui non est indiuidualitas, ut ex se patet:er go est res aliqua communis et ergo a parte rei dantur gradus, seu nature communes, quae denominari possunt uniuersales. q. Dices cum Nominalibus, vocem communem homo, animal, vel smilem non significare naturam aliis quam communem, sed esse quasi nomen collectivum, significans omnes homines, omnia animalia, vel simi ialia ; in quo differt a voce singulari, uae unicum dumtaxat indiuiduuin

ignificat: & ita quando dicimus , hom oect animal, sensus est , omne, quod ect hcmo, seu omnes hominer

i S. Sed contra: quia iuxta haneislutionem haec propolitio , Perrurm bima, redderet hunc seniam ,

Petrus est omner homines , seu, omne

G , quod eri homo . Et haec alia, Pse.

tror currit idem significaret,ac omne rhominer eurrvni , seu . omne id ,.quod

est homo, currit. Atqui haec omnia sunt misi, ut ex se constat: crgD ub6. Dico secundo Naturas, quae denominari possunt uniuers,les a parte rei non esse separatas u singu- , Iaribus. Probatur,quia naturae a parpite rei producuntur : cum ipsa rex intqua existunt: sed quaelibet actio miniis terminatur ad rem singularem ergo naturae a parte rei non sunt se, paratae a singularibus. Et eonfirma

tur,quia naturae sunt essentiales rebus: impli eat autem aliquid esse deessentia alicuius , & quod non sit in illo T. maeres . Ai naturae, quae non habent , nisi unicum induriduum , denominari possint uniuersales3 Pro solutione huius quaeliti notandum est , quod inter naturas non habentes nisi unicum individuum, duplex differentia considerari potest. Nam quaedam natura est, quae de facio

non habet plura indiuidua , potest tameia habere de possibili, sicut lunae sel, & simili 1ς haec enim habendmateriam diuisibilem absolute, lice cnon diuisibilem naturaliter : ex diuisione autem materiae nata est coissequi mult plicatio indiuidum uiri . Alia natura est , quς nee de facto , nee de.possibili potest habere multiplicationem indiuidualem , quia caret omni materia, ut sani substam. tiae spirituales completae , scilicet Angeli. 8. De prima natura non est dissi- eulms in presenti, quia constat, iratam naturam posti esse in multis , Se praedicari de multis, in qua multa indiuidua possibilia sunt. Tota a tem disticultas est O secunda nat

ra . Cirea quam non disputamus

modo , an sint possibiles , vel non possibiles plures Angeli solum numero distincti De quo agitur riparta quaest. o. si enim sunt possibiles plures numero distincti , quaesitum disti cultate vaeat ἱ dicendum est ra. de natura angelica , sicut dieitur de Sole, Luna, & ali is naturis , in quirebus plura indiuidua sunt possibilia . Sed admisso quod sint impossibilia

plura indiuidua in natura angelica , tunc procedit propositum quaesitu. Di sitiroo by Coosl

50쪽

9. Super quo est duplex senteniatia : prima negat huiusmodi naturax denominari polle uniuersales . Ita tenent omnes extra scholam S.ITh. quorum ratio est : quia natura an gelica nec actu , nec potentia est dixmultis , ex hypotes quod sint impossibilia talia multa: ergo deno minari non potest uniuersalis . Io. Cotraria tamen sententia tenenda est, quam docet S. Th. opusc. 62. cap. I. &de spiritualibus ereat

ris art. g. ad 4.& alibi is peι ideoq; inter eius discipulos receptissima est, & videri possunt Caiet. I. Pari,

legium Complutense in log. disp. s.

q. 6. Ioannes a S. Th. q. 8. arti3. &alii grauissimi auctores , qui schra. Iam inomisticam illustrarunt . II. Probatur essicae issimis: rationibus . Primo, quia natura angeliispa non est essentialiter singulariss sola n. natura diuina est huiusmodi) ergo cum inter singulare & uni. uel sale non detur medium, natura angelica erit uniuersalis . Secunia, quia natura angelica vere praedica.tur de suo uno inditii duci r non prae. dicatione identica , quia natura raistione formali distinguitur: ab indiuiduo nec prςdicatione equali, quia alias esset praedicatio identica , ncutsuando individuum prsdicatur de inditii duo: ergo piaedicatione sum rioris de inferiori. Sed praedicatio superioris de inferiori est praedicatio uniuersalis: ergo natura angeliea est uniuersalis. Tertio, quia Angelus Michael, ut est quNam,res singularis a earte rei cxaltens , est verum indiuiduum, quod directe ponitur in predicamento substantie, ut fun. damentum aliorum predicatorum ἶ

ergo supra illud apprehedimus gradum aliquem specificu in, cui immediatὰ subiiciatur implicat n.dam individuum , quod non contineatur sub aliqua speeie infima , ut per

se patet ergo allud individuum vere subiicitur sup naturo specifcq. Sed subiRibilitati indiuidui cor resis

pondet uniuersalitas speeiei : ergo natura jecifiea Michaelis vete est uniuersalis, 'uamuis unum tantum habeat individuum . Et quaririquia illa natura est capax uniuersalitatis, rudenominationis uniuersalis , quae

potest praescindi a singularitate, &sic praecisa comparari ad plurat atqui natura Angelica habet omnia ista

ergo. Probo minorem Natura Arisgelica potest abstrahi ab indiuidua

tione , & sic abstracta cum non iniscludat, nec excludat unum,nec pluata indiuidua , est indifferens ad unu, vel plura: ergo quantum est ex se , non habet repugnantiam respicere plura, ct comparari ad illa. Con*marur, quia repugnantia ad plura indiuidua in natura Angelica non est secundum predicata natui e , sed penes modum indiuiduandi naturam :ergo si concipiatur natura quantum ad sua predicata, & non modus ipse indiuiduandi naturam, non accipi. tur natura'ut repugnans multiplicationi indiuiduorum . II. Ob. I. iniantumcunqueabstra. hatur natura Angelica, non potest

abstrahi ab eo, quod est sibi essentiale e sed natura Angelica est essentialiter ii receptibilis in materia,S: ab hac irreceptibilitate proiienit im- multiplicatio indiuiduorum: eigo natura Angelica non potest taliter abstrahi ab indiuiduatione, ut sit mapax uniuersalitatis, si non potest abstrahi ab hac irreceptibilitate . Fa 13. Rese

SEARCH

MENU NAVIGATION