Disputationes in Aristotelis logicam, philosophiam naturalem, et metaphysicam, in tres tomos distributae. Tomus primus tertius ... Auctore P.D. Antonino Botto congregationis Somaschae sacrae theologiae professore

발행: 1671년

분량: 147페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

Ze ut pr uenit partiealaritatem, &uniuersalitatem , neque conuenit , neque re pugnat esse,aut dici desubisiecto , sed mere negative, se habet. Ad rationem autem prim g substat te necessatium est , quόd hoc positiue illi repugnet, ut eius definitio explicat .

s III

33. 'Vamuis ex his, que dubio

mus , Euidenter colligatur, Deum ,

qui est infinitus simpliciter , de in

omni genere entis, non pertinere ad hoc, vel aliud predicamentum Placuit tamen diis cultatem hanc specialiter discutere , quia plures euinin hoc prςdicamento esse assirmant. Quorum fundamentum est e quia id ponitur i u hoc predicamento,eui co. uenit definitio substantie predicamentalis: atqui definitio illa conuenit Decit ergo Deus ponitur in hoc

prςdicamento . Probatur minor ι

substantia prsdicamentalis desinitur,ens pers complete sub en sed Deus est ens per se complete subsistens rergo Deo conuenit definitio substatiς predicamentalis. y Confirmatur quia si aliquid obstaret, quominus cus esset in hoc yrgdicament .ma xime esse substantiam infinitam: sed hoc non obstat : ergo nihil. Probatur minor, este aliquid infinitum non obstat quo minus sit in ali, pr dicamentis ; ue si daretur linea infinita, esset in predicamento quantitatis; Ses daretur ealor infinit E perfectus secundum intensionem, esset in prp- dicamento qualitatis: ergo etiam si

Deus se substantia infinita, poterit

esse in praedicamento substantiae. 3 . Dicendum tamen est, Deum neque in hoc , neque in quocumque alio praedicamento collocari posse .

muniter D D. Probatur prim b, quia omne, quod est sub aliquo genere, vel est individuum , vel species aut subalterna aut athoma sed Deus nevistro modo potest este in praedicametor ergo nullo modo in eo collocatur. Probatur minor, Deus non est species subalterna, quia non coni net sub se alias speetes: neque athoisma, quia non continet indiuidua ς non enim dantur plures Dii specie. aut numero differentes. Item Deus in praedicamento non potest esse individuum, quia omne individuum' in ratione speciei essentialiter conis

uenit cum aliis e Deus autem cum nulla recreata hoc modo e uenire

potest; alioqui diceretur eiusde spetiei cum aliqua ereatura: at solo nu. mero ab ea differre: quod est absilir-dum . ergo Deus nullo modo pote aeesse in praeditamento. Probatur sceundb, quia si Deus in aliquo praedicamento este

collocandus, maxim ὀ in Praedicamento substantiae, vel relationis ratqui in his non potest eollocariter

go sub nullo . Probatur minor 3 Seprimδ de praedicamento relationis aQuia praedicameta accidentium ne eessarib postulant, ut in ipsis nota collocentur, nisi vera, ct realia accudentia I sicut impraedicamento su stantiae non collocatur, nisi vera, Mrealis substantia: ergo non potest ira praedicamento relationis , quod ea

Vnum ex nouem accidentibus, collocari nisi relatio, quae sit accidens i

92쪽

sed relatio , quae est in Deo, non est accidens , sed vera substantia : ergo Deus, seu diuina relatio non potest

collocari in praedicamento relatio . .. nis . Quod autem neque collocari

possit in praedicamento substantiae , Probatur: quia nulla ratio substantiqdari potest uni uoce communis Deo, de creaturis propter intrinsecam dependentiam , & attributionem. lua creaturae habent ad Deum .s sed in praedicamento substantis solum ponitur ratio substantiae univoca , &non analoga: ergo Deus non perti. net ad prςdicamentum substantie .. 36. Probatur tertio ratione S.Th. quia quod est in aliquo praedicam c. to constat genere, & disterentia: sed Deus non constat genere , di differentia r ergo in nullo praedicamento tollocari potest. Maior patet ex dictis in dubio praecedenti. Minor velo probatur 3 quod constat genere , & differentia, componitur exactu , de potentia , quia ratio genexis sumitur a potentia , Ee ratio differentiae ab actu r sed in Deo non est aliquid ut potentia, Se aliquid

ut actus: ergo ex genere, differentia eonstitui non potest. 3T. Hanc rationem S. Thomae Gabriel Vasquca lom. I. in primam partem disp. 22. eap. 3. infirmam esse dicit, eamque fic impugnat . Si repugnaret in Deo esse aliquid per modum potentiae , ex quo sumeretur genus, & aliquid per moduactus, ex quo sumeretur differentia, ideo esset, quia sequeretur Deum non esse simplicem, sed reipsa compositum ex actu , & potentia: at ut hoc nulla ratione sequitur, si icamus compositionem generis, Ne dissereiuiae , esse solum per ratione nostram. Sicut enim nullum cli ata

IsCr A M.' surdum , quod Intellectus noster Iasimplieissima entitate Dei plura distinὀuat attributa 3 ita nullum vid itur inconveniens, quod in ea con .cipiat plura tanquam componentias. quorum alterum per modum potetiae, alterum per modum actus intelligatur. 38. Uerum haec impugnatio nullius momenti est, Ee facile re ijcitur: si quidem genus n5 potest esse actus purus , sic enim non esset determinabilis, &contrahi bilis per differe istias, quia actus purus dicit ultimam actualitatem e led quidquid concipitur in Deo,debet concipi ut actus purus , alias non concipitur ut Deinus et ergo omnino repugnat, quod in Deo concipiatur aliquid ut ge-inus. Confirmatur, quia illud ,quod, P. UasqueZ concipit in Deo ut genus, debet esse commune Deo, &ereaturis: sed in creaturis non inue nitur aliquid , quod habeat ratione actus puri: ergo illud in se non est actus Purus . Si autem in se non est actus Purus, non potest concipi in Deo, quia repurnat concipi in Decialiquid , quod in suo conceptu ex

primit imperfectionem . T Ad illud autem, quod P. Vasqueκ dieit de attributis, respondeo quod quando

in Deo concipitur aliquod attribuis tum , concipitur ut actus purus, in finitus, Se excludens omnem pote atialitatem , etiam ut subest tali eo isceptui ; quia distinctio attributoruin diuinis non fit per exelusionem unius ab alto,sed per conceptum im plicitum , vel explicitum I unde talis distinctio non opponitur compositioni, sed persectae explicatio ni eiusdem simplicissimae rei , ut la

tὰ dicemus tom. I.Theologiae, tract- 1. de attributis.

93쪽

Ad fundamentum oppositae sententii negatur minor; Ze ad probationem dico,qubd substantia prς dieamentalis est ens per se subsistens aptitudinaliter , non actualiter ι sola, enim aptitudo ad se b si flendum . Aenon actualis subsistentia est de essen. tia substantiae praedicamentalis: Deisus vero est ens per se subsistensa actualiter ,.8e non aptitudinaliter, quia essentialiter est suum existere.

1 Ad confirmationem autem comeessa maiori, distinguenda est minor; quia esse aliquid infinitum , du.plieiter intelligi potest , aut seeundum cssentiam, aut secundum ali. quam rationem accidentalem existensionis , aut intensionis . Et infinitum primo modo , non potest esse in aliquo praedicamento , ideoque Deus excluditur a praedicame . t . quia est ens infinitum secundum essentiam. Infinitum secundo modo ad predicamentum pertinere potest,qoia litet sit infinitum secundum

rationem accidentalem ; finitum ta.

men est secundum essentiam , per qua in praedicamento collocari de . bet, & non ratione accidentis. Et talis esset linea infinita si daretur,aut calor infinitus secundum intensio. nemr nam linea finitam haberet e sentiam quantitatis continuae, & calor etiam finitam essentiam qualitatis; licet illa haberet infinitam existensionem longitudinis aceidentale, de calor infinitam intensionem graedualem , vel radicalem: quae accio dentia infinita non obstarent, quominus in suis prςdicamentis collo carentur. Et sutus ratio est, quia

praedicamenta Constituuntur ex re sum essent ijs, non ca Parum acci

s. IIII.

L nio probari potest primo

testimonio Aristotelis Io. mei . te .

3Ο. ubi praeter primum principium , quod est Deus, ponit quasdam alias substantias , quas voeat intelligen.

tias, ad mouendum corpora cςlestia.

Et has dieit, esse actus puros , ac sempiternos et substantia autem, quἴ est actus purus , nihil habet poteriistis, a qua desumitur genus : Ea veroque non habent genus, non possuntii agere speciem , nec predicameninium ; quia species componituri ex genere Se differentia,Se prsdieamen istum fit ex generibus, de speciebus . 3 Deinde probatur ratione e quia compositici metaphysiea generis dedimerentie desumitur ex compositione phylica ex materia, & formar Angeli autem physice non sunt eois

positi ex materia, & forma: ergo neque metaphvsice ex genere , de diseserentia; ac proindὸ in praedicameto collocari non pollunt. 61. Dicendum tamen est , Ange. los non esse actus puros , componi ex genere , de disterentia, Et per se collocari in praedicamento substantiar. Probatur concluso; nam in rebus materialibus duplex compossitio realis repetatur. Prima ex materia , S forma , ex quibus natura

earum componitur , ut natura humana ex anima , R corpore . Secu

da ex natura , At esse, seu subsisten tia , pi r quam constituitur suppositum. seu ς discina: τι do natura resareem hi: .is lx Ostritoris composito nis

94쪽

nis habet rationem potentiae, Ze ense seu subsistentia rationem acti s. In Angelis autem licEt non reperiatur prima compositio, quia carent

materia, repetatur tamen secunda,

quia no sunt essentialiter per se subsistentes ; Hoc enim est proprium solius Dei:& sie in Angelis reperitur

c cimpositio ex actu , di potentia rergo intellectus potest ab eis sumererat Ionem generis, de rationem differentiae,ex quibus componitur spe cies et ergo in Angelis est composiatio ex genere, S differentia &cosequenter species: ae proinde sunt in praedicamelo, quia praedicam erum coponitur ex generib',& speeicbus. η a. Ad testimonium autem responde do , quod ideli intelligentiae ab Aristotele vocantur astus , quia garent materia et ex quo sequitur esse sempiternas , quia in se non ha. Bent principium corruptionis. Non

tamen vocantur actus puri, nec sunt huiusmodi,eum non excludant omnem potentialitatem , ve ostensam

est . 1 Ad argumentum neganda est

maior, nam compositio ex genere,ndi differentia dcium itur ex compo sitione ex acta, fit potentia: haec autem,e m positio uniuersalior est compositione ex materia, & forma ιτε PT piet albas suessant e ,

43. Nier propietates substantiae

- A quatuor sunt scitu digniores Prima est . σω tibri AEntia non sit in ψιierio Quae propietas conuem et in primae , quam secundae substatar i neutra enim esse potest in tu, Iccio ria haesionis, de quo hic loquimur,siqui te in hoc differt lubstantia

ut sie ab aeeidente e quamuis securi. det substantis sint in prima tanquam in subiecto praedicationis, quando quidem gradus superiores, substantia, corpus , Vivens, & alii, qui se eunde substantie appellantur, de in diuiduis, que sunt , fit dicuntur submstantie primς, en unciantur. qq. Secunda est, quod fiabstant a non hasco contra iam , intellige,

proprie dictum . Ratio est ; quia

contraria sunt, quae sub eodem gcnere maxime distant, & ob eodem subiecto mutuo se expellunt, ut c Ior , S: frigus ab aqua r substantia autem non est in subiecto , ut abaci

expelli queat, sed per se subsistit tergo non potest diei proprie habere contrarium , sed impropriet,quatenus una destruit aliam , ut aqua ignem , ni edus qualitatibus , quae solae sunt proprie Contrariae .gs Tertia propietas est , quod uaniuscrpiat m D, ---Mr. Nam ciuam us Una substantia sit perse Aior altera ς eadem tamen non per ficitur secundum essentiam , ita ut Petrus v. g. modo sit minus homo ,

N postea magis homo . Qualitates vero , quae suscipiunt magis , At mi

nus , non solum inuenituitur secundum magis, & minus in diuersis subiectis ι sed etiam ita eodem . Ecq iam uis de facto ab quae ex his quaisIitatibus in eodem subiecto non intcndantur, aut ic mittantur, hoc tamen illis non repugnat, sicut repugnat substantiae. sa 6. ura artaodenique proprietas est,eta νη, Afflantia sis sis i Da conis

ria stat dupliciter: uno modo taR- quam si ibicctum σε o , 8 hoc con uenit supel si iei, seu quantitati. Ainlio modo tanquam subiectum quod,

95쪽

& hoc est proprium substantiae: superficies enim non susciperet albeiadinem , vel nigredinem , nisi quia substantia sustentat illam . Recipiuntur tamen huiusmodi accidentia mediante quantitate. Qubd si in Eucharestia quantitas per se sola recipit accidentia . & habet modum subiecti quod , ideo est , quia ibi quantitas virtute diuina habet modum substantiae. 47. Dices: Coeli Ee Angeli sunt subitantia: & tamen non suscipiunt

contraria, alias essent alterabilia,

quod est falsum , cum Angeli non

habeant materiam, Se esti non habeant materiam, quae sit in poten tia ad alias formas: ergo non omnis substantia suscipit contraria. 1 Rese pondetur negando minorem ς nam etiam coeli suscipiunt contraria, non quidem corruptiua sui, sed contrarios motus locales, & contraria lo- ea ; Angeli etiam contrarios actus s& diuersas sententias , & spirituales affectus suscipiunt, licet non contraria physica, idest , deseruientia ad generationem, de corruptionem subitantiq.

DUBIUM TERTIUM.

De Praedicamento quantitatis d

ARistoteles statim post substan

tiam agit de quantitate, quia in ratione substandi quantitas plus imitatur substantiam, quam alia ac ei dentia , 8e magis participat de ratione subiecti: quem Ordinem nos etiam sequimur , de sic in hoc dubio essentiam , R species quantitatis ,

quas ipse Aristoteles statuit, expli

cabimus.

rem disp. 4o. sect. 2. asserentes, eandem rem esse substantia.& quantitatem et substantiam quidem , secundum quod substat accidentibus; quantitatem vero, secundam quod nabet partes extra partes

Et idem proportionabiliter dicunt de alijs accidentibus corporeis,quod scilicet quantitas non distinguitur ab eis, liud unumquodque per ipsuest quantum . y Fundamentum huius sententiae est: quia rerum distinctio introducenda non est, sine aliis qua necessitate . nulla autem est ne cessitas ponendi quantitatem distinctam realiter a sutistantia r nam hoc ipso, quod res intelligitur habere partes extra partes in ordine ad i eum , intelligitur quanta et sed substantia materialis habet partes entiistativas, quarum una est extra entitatem alterius , nec potest esse extra

entitatem alterius, nisi sit extra locum illius e ergo nulla est necessi tas in substantia ponendi quantit tem distinctam . y Confirmatur. quia si quantitas est res distincta a substantia r ergo poterit Deus eas separare, & substantia m materialem fine illa quantitate conseruaret sed substantia sic conseruata, esset qua ta r ergo impossibile est, quantitatem esse rem distinctam a tali sub stantia 4 Probatur minor,substantia illa haberet distinctionem partium, quia non possunt, quae distincta erant, in unam simplieem entitate eoaliscere: haberet etiam localem situm

96쪽

situm earumdem partium,quia quae in entitate distinguuntur sunt, vel saltem, possunt in diuersis locis c stituit ergo haberet totum id, quod

r ddit rca quantam . Hanc senten tiam Nominalia ex modernis ut magis probabilem amplectitur Arria is

idem fundamentum adducit de non necessitate talis distinctionis, & nul. tum aliud.qs. Opposita tamen , que eom. munis est intsr D D.presei timThe Iogos, tenenda est: cuius prςcipua ratio desumitur ex mysterio Eucha. ristis, in quo Deus separauit quan titatem a substant ijs panis, &vini, conseruans illam , Rhas conuertens in corpus, &' sanguinem Christi rid autem fieri non potuisset, nisi

quantitas ex natura rci distinguere.

tura substantia. o. Respondent Nominales ἰ in mysterio Eucliaristis periisse quantitatem panis simul cum substantia,

ut pote idem realiter cum ipsa i manere tamen quantitatem coloris 3 Iaporis, & aliorum accidentium, Sup realiter distinguebamur a substantia.

U. Hse responsio, quia saluatvrix LRte nussistantiationis, non .elt neretica , tamen cuia est contra communem sensum I heologorum, qui censent manere post consecrationem quantitatem substantie panis, imo & illam esse subiectum a. . liorum accidentium ibi manentium, ideo non caret aliqua temeritate: Et

impugnari potest primo , quia tra substantiatio, quam Concilia ,& PatreVonunt in Eucharistia est con- . uersio totius substantiae panis in to

tam substantiam Christi Domini , manentibus eisdem accidentibus, ut

sumitur ex Concilio Lateranens sub

Innocentio III. eap. r. & Tridenti. nosesi. I 3. can. 2. sed quantitas panis est verum aceidens, unum ex D inuem praedicamelis. ergo qualitas panis etiam manere debet Post cons

erationem . y Secundo, quia si accidentia Eucharistiae non mirentur in quantitate panis tanquam in e 5. muni subiecto, nullo modo unirenis tur , nullamque haberent colligati nem : si quide ira accidentia ista non comparantur inter se tanqua actus, d potentia, neque fingi potest alius modus unionis, nisi secundum quod eidem comuni sit biecto insunt; quod nullum aliud esse potest , nisi quantitas panis: ergo vere subiectantur in illa: ac proinde quantitas panis realiter separatur, & distinguitura substantia panis . S Et tertio , quia hostia consecrata ita est quanta, &extensa in suo loco, ut naturaliter non posIit in eodem simul esse, aut penetrari cum alia hostia consecra-t3: hoc autem prouenire non potest ex sola quantitate albedinis , vel aliarum qualitatum , quia qualitates eum sua propria , &entitatiua ex te

sione i ve sic dicam penetrabiles

sunt , tam inter se, quam cum qua cumque quantitate substantiae panis, simul enim cum illa erant in eo isdem situ r ergo eadem ratione sunt penetrabiles cum quibuscumque a.

I iis qualitatibus , si nihil aliud est rsed experientia videmus, species coosecratas ex se repugnare simul esse in eodem loco clam alijs speciebus co .secratis . ogo fatendum est, manere in illis aliquid , per quod natura

sua repugnant penetrationi. Hoc autem nil aliud esse potest, nisi qualitas panis: ergo haec manet post co-secrationem. : l .

97쪽

sa. Ad fundamentum contrariae sententiae respondetur , negando minorem , & ad prebationem dieci substantiam materialem habere quis dem partes entitatilias, sed sine qui titate esse penetratas ad inuicem dein conseis manere, nee esse in Ioco, quia ratio formalis , per quam res ponitur in loco circumscriptiuo est quantitas. ut dicemus lib. i. physic. disp. I 8. unde sicut implicat, dari estectum formalem sine forma, sie implicat, rem aliquam esse in loco circunalcriptiuo sine quantitate. 1 Ad cor fita nationem admisso casu, nego substantiam illam tune sere quantam , quia licet tunc haberet

Partes, non tamen ordinatas , ordi-Dantur autem a quantitate , : ut dicasequenti L R' idco partes illae non

seniciunt ut reddant iubitantiam

quantam. cri

c Vper hae dissicultate quot

I capita , tot sententiae . AK-

qui enim volunt, essentiam quanti . tatis consistere in ratione menturae.

Ali, in diuis bilitate. Alii in imp

nitiabilitate, seu r pugnantia, quam

substantia corporea habet, ut si di in 1 eodem loco cum alia. Et aliI in extensione partium. Maenam ex his sententi, vera sit, fle tenenda , explico in sequentibus conclusionibus. q. Dico igitur primo , essentia quantitatis non consistere in ratione mensurae, neque in diuisita Iitate, neque in impenetrabilitate . Prima pars pi obaturς quia veI per mensuram intestigimus aptitudinem , qui

tribuit quantitas subiecto, ut assumatur ad mensurandas alias res, quelblet appellari mensura activa: vel apti tuainem, ut passiuὰ mensure tur. nam actu mensurare, aut me-surari, euidens est , non esse essentiam quantitatis sed in neutra apti-tndine potest consistere essentia quantitatis: ergo M. Probatur misnor, quia utraque aptitudo supponit extensionem partium, & oritur ex ea ride, enim aliquod quantum potest mensurare alla, aut mensurari ab alio, quia habet partes er rius est, habere partes , quam ha ere talem aptitudinem. Cum cringo essentia sit omnium primum , planὸ sequitur, in neutra aptitudiis ne posse consistere essentiam quanistitatis, 2 y . Per quod etiam probatur se eunda pars conclusionis quia aptitudo, quam res quanta habet, vediuidatur, necessario supponit e tensione partium nam ideo linea poctest diuidi in partes, quia habet partes; & non ὀ contra et ergo habere partes Prius eir, quam potentia pro. xima ad diuisonem: Rr siern ea ersentia quantitati A consistere nompotest.

36. Dices: saltem divisibilitas radiculis, aut mensurabilitas radica . lis erit essentia quantitaris; hee erit in

non praesupponit aliquid prins . FRespondetur. Hoc esse verum, nam

ipsa extensio in rei veritate est radi- ealiter diuisibilitas, aut mensurabilitas; siquidem est radix unde iuritur diuisibilitas, & mensurabilitas proxinis; huc tamen non explicatur sum cienter essentia luantitatis per hos terminos. Sicut liquis dice ret , risibilitatem radicalem esse e

sentiam hominis,in re quidem ii hil falsu in

98쪽

l alsum diceret, siquid m radix risibilitatis est ipsa rationalitas . Caete. rum insulselen ter, Ac contu se expli. CarCt tunc essentiam hominis : quia mori dum exprimeretur , Quid esset illud, a quo tanquam a. rastice, ser itMr risibilitas . Idem contingit; in,

Praesenti, ut patet . , has . Probatur denique tertia pars Conclusionis . Tum quia impene trabilitas necessario supponi φ extemsionem in ordine adi tomun . Tun et am quia potest 'uantitate separari,ut de facto contigit in natiuita. te hristi Domini, de . quando ad Discipulo intr'iit ianuis clausis tunc enim quantitas.Christi Domini mansit penetrabilis, ut communiter docent DD.c ni pa Duranduisi 8. Dico secundo , extensionem Partium esse rationem formalem,

essentiam quantitatis Ita Thomis et omnes, & ahi plures Probatur . quia illud est ratio formalis, Se eL

sentia alicuius , in quo tandem re soluuntur omnes illius propietates sid omnes propietates quantitatis vltimo resoluuntur in extensionem partium; ergo in illa consistit esset . tia eius Probatur minor, quia ideos iantatas potest esse aequalis, vel inaequalis, quia eli extensa r ideo potest inensurari, vel mensurare ,

quia in se habet extensionem ideo est diuisibilis in partes, quia habet

illas extensis. Non tamcn valet econtra : neque est assignabilis alia ratio Prior, quare quantitas iid mu extensi., nisi quia est quantitas . Ergo extensio eit ei .essentia. ix 8 Pro intelligentia huius con clusionis noto, quod extensio cst duplex . Alia in ordine ad locum ,

quando scilicet una pars actu est extra locu alterius: ut in nobis nuc ma

nus no selu est extra em itate eapitis, sed etia extra locu eius,cu actu Co rfeshodeat diuerso spatio. Alia est ei Ἀλλ in ordine ad se quado scilic&una. μ 3ο est extra aliam , ita ut secundam se non sint permixtae, Se confusa'. sed eaput immcdiatὰ unia-- collo , eos um pectora ἀ& sic dea lijs . Quod potest contiumre , etiam si talea partes correspondeante idem ineor ut patet in Eucliaristia. ubi lii istini Dominus vehe habet Catensionem hane in ordine ad se :'uia partes eius non sunt confusae, ita ut eaput sicut est unitum coi lo . ita sit unitum pedibus; sed vese se

uant inter se ordinem, de una est

e, tra enthiatem alterius.' actu lais

men non sunt extensae in ordine ad

Imum , quia omnes indivisibili spario cotaespondent e ideo totus

Christus in qualibet parte hostiae

Continetur. hoo Conclusio autem non inteI. ligitur de extensione partium in or dine ad locum, nam ut ductum est , Christus Dominus in Eucharistia habet quantitatem , 8e non huiusmodi extensionem ; sed in ord ne ad se, haec enim ordinat parres substantiae, quae sine quantitate confulae, &' penis mixtae sunt . Itaque substantia habet quidem partes j sed fine quantita

te pene erat as,& se totis unitas, quod est non habere partes extra partcSede quam citas eas ordinat, reddit im-yenetrataS, Se Unam extra aliam Et

iste effectus est primarius , Ae foris mulis qu.inti talis : ex quo sequitur anquam effectus secundarius quod tales Par lex sic ordinarae ,.&extensae in ordine ad se,extendatur in ordine ad locum: N propterea extensio ist, partiti H orditur ad se appellari etiaiolet extensio localis rada caliter .

99쪽

si . Dices contra hanc doctrinstsi Deus auferret quantitatem a subia stamia , conseruando illam fine quantitate et partes huius substantiae

essent ordinatae , & um extra entitatem alterius, eum non sit maior Tatio , quare tota illa substantia eo. fluat at unam partem potius, quam ad aliam r ergo Ordinatio , 8e extreitas partii m in ordine ad se, non

est for malis, fir primarius efεῖ ctus ruantitatis 1 Respondetur neganiso anteccdcns s. i ad probationem dico , quod tota illa substantia nos conflueret ad unam partem potius, quam ad aliam , sed omnes partes eius permiscerentur, & penetrarenutur ad inuicem, . ad eum modumi proportione versata quo materia permiscitur formae, de forma mate

εχ. Tuiditur quantitas in eoi DL tinuam , de discretam , de sub qualibet ex hisAristotelesplures csnitituit species. Videndum igitur est, an omnes ille silit ver8,- εἴ propriὸ species quantitatis . Et in cipiendo a Iinea , supci ficie , de cor Iore, daeo esse veras species quan

itatis continuae. Ratio est et quia linea, superficies, S i corpus sunt intrinsece, & essentialiter quantitates: At unaquaequὰ habet propriam extensionem , cssentialiter ab alia distinctam , siquidem partes unius cuiusque exposcunt diuersa conti. nuatiua, ut copulentur I nam Parin tes lince copulantur Punctis, partes

superficiei lineis, Si partes corporis supersiciebus :. ergo sunt verae species quantitatis continuae. 63. Dices: Punctum, quIa ordia natur essentialiter ad lineam, proptiε non est speetes quantitatis: CGgo similiter quia linea ordinatur edientialiterail superficiem, S 'supera fietes ad corpus; linea , de superfi-eies non erunt verae species quantitatis . 1 Confirmatur una speci ex non includitur in alia r sed linea , Miti perficies ineluduntur In corpore Tergo linea , Et superficies vel e non sunt speetes quantitatis . Respondetur ad argumentum negando paritatem, S disparitas c6asistit in hoc, quod punctum secundum omnem considerationem, Seversus omnem partem est quid indi visibile, Se inex rensum, S ita secunis dum nullam rationem potest esse speetes quantitatis. At verct in cavennea est,& id in proportionabili rei est de sapei ficie 2 potest consid rari dupliciter.'Primi versus longitudinem;quo modo habet veram, de propriam extensionem , S est ditii fihi Iis in partes, neque formaliter

prout se ordinatur ad superficiem iae proinde est quid compictum , Severa speetes quantitatis . Secundio ersiis laritudineim: S hoc modi, limnea est indivisibilis, idinariirque ad viricii das patres superficiei , iscue

pMnet tam ad uniendas partes' lincae 2 εἴ per consequens prout sic , neque est species quantitatis, neque quanistitas, sed continitativum 'uantitatis.1 Ad confirmationem dico, qudaeorpus materialiter tantum includit lineam, Se superficiem , quod non tollit esse veras species quantitatis ecintlmiae. Sicut a simili contingit in quantitate discreta; quaternarius enim includit ternarium . non sor- maliter ut ternarius est, sed materiacliter ratione trium unitatum . M

100쪽

1 deo est vera speetes numeri. 53. Loquendo vero de loco, moistri , tempore, dicoseundo nullum edi his csse velami laecIem quantita. t s. Et licet Philosophus hic locum, ita: tempus humeraueris inter species' antitatis ς ea tamen reiecit s. met. iapud D Th. lect. F. motum V Io Deque hic, neque in metaphysica collocat inter species quantitatis 66 probatur autem conclusio, quoad singulas partes Et quoad pri .mam de loco, communis cst , S: A. icile suadeturi quia locus nihil illud est , quam superficies ultima corpo ris continentis; & addit super eam, hoe quod cst ambrici, & continere Corpus locatum, & relationem tant gdistantiae ad centrum terrae, vel pini Ics mundi haec autem praeter se per ficiem , non sunt quantitaS: ergo i Cmeus ves non eth species dii tincta aloperscie , vel non est quantitas . 1 Quoad secundam vero de motu ,eon. clusio etiam communis est . S: ex se pates , quia motus cum sit via , &fieti termini, reducitur ad genus. Lupr dicamentum sui termini et ergo non potest esse species quantitatis . Probatur consequentia, tum quia

non omnis motus terminatur ad quantitalcm, sed tantum motus a s mcntati orata, non 'cio localis aut intenta nis - Tum etiam quia ille, qui terminatur ad quantitatem non

constituitur in specie iustineta siti termini, sed redueitui ad illam 1 Ex

quo probata manet tertia par Scoi a

iopis;quia tempus no n est aliud, quam duratio motua. ergo si motus non eli per te quantus sinec rem stir smit per se quantum: ἰου consequeta ter nec propriam meriem quantitatis constu uet . y t Contris hi cc.c onclusionem aliqua arguinenta obiici

solent, suae quia facit Is solutionis

sunt, relinquo;videri tamen possunt apud Suarem tom. 2. mei .disput. et a

tur, tres tantum esse veras specie

quantitatis eontinuae, stilicet linea, superficiem , S: corpus. s. IV.

6 G licatis speciebus quantita

in II tisicontinuae, eodem ordine,

elaminandae sunt dus alis,quas Aristoteles in praesenti constituit sub quantitate disti eta, stilicet nume.

rus , R' oratio . Et incipiendo a numero,suppono distinctionem nume-

Nomerus numerans dieitur ille,qu eli ratio numerandi in intellectu, ut duo, tria , Quatuor , &c. Quae sun d

rationi f. quibus omnem Iem nume Imratis. Numerus vero numeratu

sinat ris ipsae, quae huic numerationi subiici uritur . Iste autem uumeru&sumi potest, S generaliter pro omni multitudine, quecumque sit. Et spe. cialiter pro multitudino quantitatie Da r cie h. c. tantian est disticultas, utrum sit D per se, & constituans ei in ali uam quantitatis I nar ae priori, vi ε constat rebus aliorumpia dicat e morum , certwm est,eam non eonstituere. cum non rei tineadad hoc I edicar ntum . 68. PQ ara conclusio ,. Numerus,quii componitur ca Unitatibus qua rMati uiri est vera, & 'toria species quantitatis, tu cino cli,sio non pintest negandi in 4 ima Aristotelis , quia non Ibt,n bi m p Laedicamentis, sed e laui in I. met Ibi solum

SEARCH

MENU NAVIGATION