장음표시 사용
291쪽
EXERCITATIO XXXIX. 269ia romptos es' acuto ingenio, ideo tales gilbosi esse claudi se strabone adit prompti se fallaces , se
maxime quia hoc plerumque contingit ex commixtione Lunae cum maleficis , ideo bene dictum est in Prouerbis, Cave tibi asignatis. Excusendus tamen Cardanus est, nam a seipso desumpsit argumentum n expositi ne suae gerniturae haec habet verba. uod etian tussim parentibus senibus ii minus pulcher, O
validus.Mater enim cum me genuit pater ann- agebat, se ob hoc etiam, ' q. ta nodus eratiis ascendente, fui maxime in ambulando aliqua liter incuruus cosio etiam a pueritia ut sines Nonum vitium es lingua bos ob Saturnum retro gradum, Mercurrum a sitientem dicet Trigbno. P tior etiam insiniuro oculo lachr mam, sinitu etiaauris serae mmon Prout igitur in corporis quidem partibus mutilum macumque confitetur , sic ipsa sua se confectione facinorum omnium &scelerum principem absolutissimum,Vt supra quoque ostendimus,proci mat: atque hoc quidem facile concedimus,
sed intolerandum illud est, imoexplodenduqliod naturam erroris arguere ore impudentissimo non extimescit. Cum ipse summus Philosophorum Aristot. dicat, rara nihil aciunt se M. Atque adeo intolerabilior Cardani error est, quod naturam iii facilio
292쪽
et o AMPHIT. PROVID. AETERNAE, e
facilioribus crrasse dicat Cum qui infacili Iibus errorem aliquo admittat, tam stultum
tam ab omni mente alienum reperias neminem. Multo vero minus Congruum & Veri- ltati consentiens, quod in dissicilioribus eam ldesecisse asseuerat, quid enim factu dissicile sit Naturae,quae Caelorum illos pulcherrimos orbes architectata est cx Aristot. in 1. de
Altera conclusionem in lib. . de rer. Varret cap. 68.circ. sin his explicat vcrbis: Phthi bi fatentur monium ex materia impedime to,atque naturae errore contingere nos dicemus non . ex materia inepta mole id contingere, sed ex motu inordinato haec feri,qui a causis contrarias peruem titur,neque enimsolum impedimetum facit momprum, sted naturalem tantum processum impedit, is infoetibus abortus: in motibus alius abigat a . consueto loco. indetur ergo causa Deus aliquis, id est nima Cesi, Daemone longe nobilior, atque potentior , mininerque Altissimi: se mi impedi menta ex minimis in minimis velut vitulo, ita in mediocribus ex mediocribus et elut in ciuitato quae impedimenta sunt Deorum atque maxime nos i aduersanti hoc enim nephas) sed diuerso ordine operantium,et i haec inferiora Nuntinis vim rugam per multos gradus ab lti imo immissum has plene, se ueraliter excipiant, atque per i lam
293쪽
lum more solito feruenturi quamobrem se haec's ingentia peccata sequi selent ; nam ab eadem N minis diminutione a patus , ct sagitia ex
berunt , cF destituta inferior Natura periclitatur.& in eod. libro asserit. Partus moni frusHgificant mala, ut cruda Urina in Moyses ; nam Naturam alio intentam esse, se a recta via aberra- γ demoribunt,quoniam in tam nobili opere, nisi deuituatur,aberrare nonpotest. Errat sane Cardanus,dum ex materiae im- pedimento negat oriri pos) monstruosum animalinam s.cundum ipsum in lib.de subtil. cap. de honi. nat. Caecitas monstruosa res est,producitur autem a materiae impedimento ut ipsemet fatetur his vcrbis es ex auibus multae caecae nasiuntur,velut cornices, se res pisae, lumbae,esec. causas paucitas vitelli in
ovis, aut quo tenuisique illius sub antia, Di t
is diutim in ovo ali non po sint, cogunturque -- perfectae exitu quaerere. Adhaec, ipse Cardanus pro vero adiicit dictum Aristot. ubi duo vitella non dissopiuntur,sed unum sunt contiauuMm,nascuntur monstra:sibimetipsi igitur aduersatur, cum postea negat ex materis Vi tio produci non posse monstrum, quod alibi concessit.Hallucinatur cliam, tum ex desectione amatus Aesimae caelestis in inferiorem naturam monstra prouenire existimat,
294쪽
nam aeque monstrosum dicitud animal cui
deest,uel cui superest aliquid ex Arist. 4. degenerat.c. .& ex ipso Cardano li. 1 1.de subtil. ubi sedigitos appellat monstreiosos: cui superest membrum aliquid, Viru incremen tum,non inopia in inferiori natura ostendit. Perridicula cst autem Cardani ratio cui ne delirantes quidelm aniculae adstipulcia tur) propter ingentia pCccata exoriri monstra, quandoquidem ubicumque &passim grauissima perpetrantur facinora , perrara tamen apparent monstra quidξnon ne vide- mus plerosque stupris coopertoso facinoriabus oblitos, adulteriis effoeminatos' neque tamen ulla videmus aut rarissima saltem monstraZImb plerumque ex incesto.5 adulterino concubito susceptos filios caeteris conspicimus sorinae & speciei gloria antecellere, cuius rei rationem ii te quoque Cardanus assignauit,lib. 1 2. de subtil.cap. te hominis Iaatura,S si nostrum Physico magicum tres alias longe meo quide tenui ludiacio subtiliores adducat. sed quid immoror quando Christus Dominus Cardani inscitiae occurrere iam longe anth voluisse vi- . sus est, cum a discipulis interrogatus , quis peccauit ut hic cinos nasceretur responit,neque λGnerae parentes eius.
295쪽
Aulboris tentiam de monsim continet.
si 'primo,monstruosiim animal dici,
deest aliquid ex sua natura debi-
tu, Vt caecus,mutus, claudus,&C. vel cui superest quicquam Vt sedigiti, giberi, &c. vel
cui deest in una, inaltera vero corpori' parte superat aliquid:vt homo habes crura quatuor,Caput unum sine auribus: vel cui neq; deest,neq; superest, sed vel diuersis speci bus copositum est, ut homo taurino capite, vel ex una tantum specie a progenitoribus . tamen diuersa , ut si mulier pareret Et phantem, quod contigisse legimus in historia Pliniana in lib.7.C. 3. Dico secundo,horum & similium monstroru causas esse sex. Prima est inusitata S inordinata libido.quoadwυfruosiorem inquit Albertus de secret. mulier: cap. 6. sol. parii oz. impress Lugduni, Multum operatur ino dinatus coitus, si enim masculus. inordinate iacetcu emeo, monstrum 'cit in Natura. narratur enim de quodam, qui later aliter iacuit seper fe- me a tempore coitus e femesia generauit pueruminum latere curuum,ct in pede clauom T causa butus ex inordinatione coitus acessit.' .s Secun
296쪽
274 AMPHIT. PROVID. AETERNAE, Secunda causa est vehemens coeuntium imaginatio,de qua Plinius Itb.7. Eist. natur. . cap. I 2. accutissime ita loquitur. Similitudi
num auidens in mente reputatio cre
danturmulta fortuita pollere, ut us, auditus, me
moria, honestaeque imagines sub ipse conceptu,
initatis ' etiam utriuslibet animum subita transi uolans o ingere tutudinem, aut miscere existi mansiti ideique plura in homine, quam in caeteris omnibus animantibus disserentiae, quρniam vel citas cogitationum, animique celerita , ct ingeni varietas multiformes notas imprimit, cum caeteris animantibus immobiles sunt animi similes omnibus,singuli sique insito cuique generi. Cuius varietatis quam plurima subiicit exempla: diuinus Aristot. secti. io. probi. 12.sciscitanti cur beluinus foetus genit rum gerat effigiem magis quam hamanust ' respondet lusucaebis . An quod homo. - rioque plurimum animo in coitu est 'trout autem pater materue iis conceptu inriti fuerint, ita pamtus euariant : Caetera vero animantia omnia,
aut certe plurim,ret taratum Visi intenta sunt. Et ego cum mensibus elapsis Genu*illustri I ' co M urbe celebri Philosophiam praeleg rem , ab Illustri admodum M ingenioso Adolescente Iacobo Auria discipulo , ac
. . a Domino meo unice colendo , interrogatus
297쪽
EXERCITATIO XXXX. 27 san viridis coloris equi naturaliter Congenerari possinci affirmative respondi. at quo-imodo inquit Z facillime, si ciusdem coloris circumuelliti stragulis coeuntibus repraesententur. neque mirum, quando Hippocr. authore Caelio Redigino lib. II. lectionum antiquarum C. I s. ita scribit: Cum AEthis
pulcherrimum enixa erat filium in fusis io nem venisses admis adulteri fissis pectura quid artis pictoria inso cubiculo esse repertirique egregiis signis ab omni si e suspicione expediit. Si
potest mulier vita imaginis colores in stomusque adco accurate exprimere, cur non Mequi ipsi, quorum imaginatio cum sit ad unum determinata, vehemetior & efiicacior ab Aristot. scitissime iudicatur:Neque id a canti Dux Serenissime) Physico,sed Diuino magicum nuncupabo, cur ita quaeris ρ Audi sacram paginam ita testificantem. Gen. 3O. Tolgens ergo Iacob virgas populeas virides, o amgdalinas,se explatanis ex parte decorticauit ea detra que corticibus,in his, aes sinasserant , candor apparuit. Agavero quae inte ras runt, iridespermanserunt, atque in hunc modum color a pectus es varius posuitque eas in canali Ambi inundelatur aqua, ut cum vensent greges adhibendum, ante oculos haberent virgas, cy' in assem earum cinciperentfacturies vim i oc.
298쪽
176 AMPHIT. PROVID. ATERNI lone coitus oves intuerentμr virgas , ct panerent
maculosa oe varia, ct diues colore restersa. DL
visgas in canseribus ante oculos arietum:erant autem alba, ct nigra quaeque Laban aetera vero Iacob separatis in
Ue gregibus: igitur quando primo tempore.
sic debant oues,ponebat I cob virgin in canalibus aquarum ante oculos arietam, cor ovium, vim ea contemplatione conciperent:
Tertia causa,est parentum similitudo. gi Enuntur quoque inquit Aristot. lib. 7: de histo.animal. c. 6- laesi ex laesis, v. g. Claudi ex claudis, ci ex caecis, d hoc lector ut ima stiget oro Empedoclis k aliorum Philoso , phorum sententias apud Plutarchum libris.
de placitis Philo'phoru .c. I I nec non Sto corum apud Lucretium libr. q. rerum natur.
& Medicorum apud Hippocr. in lib. de. Ge- nit Galenum in lib.de foetu, M Avicennam
' Quarta causa, materiae vitium est, idque' triburmodis, primὁ si semen non fuerit sufficiens Secundo si nimium,intelligas utrumque in quanto & quali, ex Aristot. libr. 4. de Generat. c. & Peripat. omnibus in L. Phys. text 81.Tertio si duo subeunt semina diuer- sis temporibus ex sententia Democriti apud' ,ritat. Vbi supra, nec sine rationis suco , Ut
299쪽
EXERCITATIO XL. 27 sic enim semina in utero confunduntur,qubnt ut membra caolescant,& dissideant. lata 'est foeminei vaseuli malitia,ut puta si partem seminis respuat, vel si retineat, informe tamen pro foetu excipiendo rec Nptaculum habeat: de prim5 defectu Alb. in
lib.de secr. mulier. C. 6.v. 3.ita loquitur:υtur notandum, quod mon usis non flum ex parte diminutionis materia accipitur, vel contingit sicut iam dictum es ,sed etiam aliqMando ex malitia matricis , quae si fuerit lubrica se vitios,velmalitiosa totum semen non retinebit, sed ἀ- stergit aliquando antequam totum semen in musisam colligatur,tuncui occupatur,matrix clauditur,
es sic modicum seminis recipitur, a quo debet fommari seius, ct illud habet speciales modos sitis si, qui pluressunt.
De secundo habemus exemplum apud Aristot.de ovis habetibus duo vitella, E quibus si desit membranula, quae ea distermunet,pullus nascitur monstruosus corpore Q.& capite uno, cruribus quaternis, allis toti
dem,consimiliter disrupta & conscissa tuni- Ca, qua partus protegitur , monstrum fieri necesse est: quaxe satis probabiliter semper existimaui gibberos & claudos ex uteri vitio sic nasci, nam ut Hippo. in lib. de geniti,sΣemplo urar ,Cucumerem Pasis in qhio co- S 3 eluetur
300쪽
oinetur figuram siue recta illa sit siue distorta recipere perspicimus. Vitii na& potissi ina mostrorum causa,sy derum est influxus, de quibus Ptol. in lib. 3. Ie uestror Iud .cap 8 tex. 2o.haec scribit equea /raedictas alieninest qui demoni iris firmo in Atuitur. Primum enim in hunc lumina quidem ab angulis decidentia, o Abrosiopo nasia familiaritate coniunna.Anguli uerat a maleficis occi pati Neriuntur. Cum igitur talis quadam occurrit
constitutio , quandoquidem AZ. epenumero etiamin a Getas, o infelicibus licet neutiquam mota-shmosis nituris incedit,ὶ v tigio in picere oportet,str ter lapsam proxime coniunctionem, aut oppostitisnem luminarium, ei q- ct geniturae gubernatorem ,si enim geniturae eorum Lunaeque, drhorsopi loca, et uniuersa,vel complura nulla noces iussis cohaerent , cum praedicta coniunctionis, a i oppositionis loco, id quod nasiitur, contortum,
oe inuolutum esse significatur. Si igitur his sic habentibus,tuminaria in quadrupedibus, a. ineraliabussignis inueniuntur, duoque angulis in dentes Planetae malefici non humanum esse portienditur quodpi ore tum es. Si beneficom niatas fuma- orum quispiam luminaribus testificetur ,pro Ius ab ham vi forma alienum, quod rarum agrestem , male camque naturam refer i t. si Iu