장음표시 사용
261쪽
xx merces piacipis est honor, Et ergo q novi coletus bonore sis dito talis efficis manus. U Sequis ergo q) actus ille estinatus,qui habet aliq6 bouu p sitio fine piae ali S cst in serioris gradus que ipse actus, ut ambulare terpecunia est bonu,nom celebrare .ppterpecunia Quarto mo actus est malus ex obiectos, bon' ex sine,ut dii qs mentiturν vita pyrini siui na extra usuris capi sup eo hoc .pbibet pagina utriusque testam cli. Quinto modo actusest indifferes ex obiecio, s3 bonus vel malus eypte finis,ut leuas festucam ad pugendii vel purgandu oculum proximum to mo actus est bonus vel malus ex obiecto, i3 ita finem indiscretere se,ut dans elemosyna pauperi vilauet stim m.Septime moactus indifferens exobiecto et e sine tambulans adleuandum festucam Et isti duo ultimi modi faciunt actum malum quiaociosium.
Capta.xvid. ondit duplices esse actus ex imaginatione Hedentes es quo sunt extra
genus moris. AIUς sit in medentim de indeferetia amni introducita sunt de acti, humanis c deliberatis sue ex volutate dcliberatarcedentim accipicta sunt, Tu si acren medit ex ratione d)liberata ,ster quada imaginatione ut est fricatio barbe talis acius no estppe moralis vr human N elle luti humanu et morale,habet actus aratione inquatum ab ea apcedit Et sic talis actus,etia fili indiuidim est y oia indisterens ,taiam extra sen' moraliu actuu existens. B Tu tamen aduertendit * dupliciteractus aliqs procedit ex sola maginatione, uno modo qn imaginatio non potuit pueniri mrione vel deliberata volutate,qS tingit interdit ex naturali di politione,uter alteratione digestionis, stirgit fames, et sequi rurapprehenno simul et appetitus cibi Ea clarum est,u tales ac
unecorpari ena satis D3 et delectatioe sibi piraposita et de pruri, tu i cute sititer Zilviii xo' migiti extriseco vio ale,ut cu admoni Se an racie videsi psurgit horror,et p piis clausiura oculi.
262쪽
Udis. Alii No siunt actus ex imaginatoe sola ε cedentes, ia3 in sua vigilantia inimiter let et actu sequente cohilare ut in triustitia 2 Mectatae que psequutur imaginatonem qua inro excludere potuisset. Et tales regula riter incipiutab ala a terminantur aduersus corpus Ni in tristicia, Et l actuti aliques sunt iudi ferentes Nelut totari e tra senus inoris enitentes iniri yo mora las L quo sciendii * actus impla di moralis Ino mossi medit a rone tali aerativa siue recta sine obliqua, Et 'cest acitu positive et coplete esse morale.Zilio morsi act' moralis pilatio id est no pcedens ex reluxratde,sed in versas circa talem in laeti am,circa qua ro talilarativa merito talaret esse pusil, ut si quis fantastico loco volens alique trabere ad nassum, tinguat oculii vel cii quis ex irin eptoe alique infamat tucsceditialis actus si ne tali aeratoe,et ergo Oric tio est humatina tame est inoralis putiatiue et in directe, et psequenter malus morase,imo est actus vii reptrabilis et ossi valde punis via tales actus no sun t uidisserores nessi extrasenus moris. 6 q,Sed queris,an talis ata' hoc mo eloimaginato ne poedens ipt alum dici tonus morai rivili ex sola imaginat aederitqs pauperi elemosyna, Udm Q nonisi sculanactus ille inde aliqd initatis balaret,qr ex niuetudi/ne vel babitu scederet,qtie suetudo exactis Miteratis genita esset In tali nam casu actus originala ex recta r e .pcedri,ut aest p3 queadmocui pano ethicovii; istotcles Mostque dixerat fili medium vite no differt stli; a misero, iubiugit,* virtuoso*somitia sunt studiosioin meliora . Secus aut est in nostro a posito qdactus bon' absque tali siuetudineec sola imaginatoe yccdit, qr ci/tius incurris malii inorale que x cure tanti . D ad bonis multa retquirutur,in aer que pinu est ν operessesens,impl)m fio ethico/m canui. id est psud cognitorem intellectilia humana sibi.ppria; factu seu aduertens. M itaq; cst pncipiti totius bonitatismo raret lac in opt3 ntinuesieri tale aduertentii in actu ,siciit si qs artufex Vrradoptinue attenderetpecpta artis siue,potius impediretur G pficererin filo ope ita et in pposito Elii 'o uuntacine sola imaginate. edentes,q cadulfust talem materia,circa sua; rono tenes esse pinsit,ut qu do lauatfestuca ex sola imaginatoe c J-orio modis dictis pi etia exemplificari te Icumscin tia AE: H insurgere mediante imaginatoe,q mitilex causa natu/tali coplexionali vel alterativa corporali interiori,vel extrinseca violentatioressit sic est taetra genus moris luis maneat materia cxercende virtutis Elio mo ex sola imaginatoe,que in iro primit
263쪽
re moris, et si no positive,m piratiue,qr lege diuina circa ea ro πνlateire pusil estpuetoe et e lusione. tar imaginatois
CC sminini j.pulchra dissoluit dubitato ne A
a Libita aut mi abist circa exempla pus data En ille
qui mechasvisuris ditei potius sit dicendus fur ,ει med Rudeo Talis plus est fur vel iniust',m medrus vel luxuriosusTM emnobis insinuatHrist.iii. Eibic . . dicens.Si lucrandi sira mecha ut accipiat,in iustus vides,no aut meritus ananimni em cst, . ter lucra rnoctari Dan eici rone Et pino irratis mcipali peccat tra iustioom pones iniusticia, bo Q accessione etia peccat 'tra reperati, vin B e pro aloe pinnupponi pinos exquo dubitatio querit reactu ecteriori,Ideo piluc sureonedii est,* actus erreriores no sitim generativi in tu nisi inmae paclut ab actim intoriorim attingendi, subiectu virtutis. le 3 iteru3acree Teriores a dii aitura virtuti m nisi medianti m actim interiorim ,Et ergo Mectio est magis pncipale in ope vinuoso que exterior opario, fit id est qN in tertio Elbico; in pncipio se maxime em elemo. prinest virtuti et masis id opaloes,mores ostendere seiniens ergo est actus exterior aeter reduci ad illa virtute vel ni iniciamaa
qua prenet actio inter et a qua Medit E e cuda suppo/utio virtus deternuitat appetitu ad suu sine u qdem sinis nihil aliud est que bonuronis circa materia3 illius ytutis,id estis recte agere,'nciique materia talis virtutς occurrit ut sic ois halaal filicitate.p fine ultimo sed sinis eius sim' est sprecte Vere circa sua materia ete, riter vitili aeterminat etia apprii/ru ad suu sine q sinis est improbibite psequi,quicqd ei nuenies anclinatolapselitus Ethai finiti gratia ta virtutes que vitia eis sunt allatatim media ad tales sines mententia.' a3 illud q6 ργιer seipin pseqmur senippius volum' que id qs est ad illud, iux/ra reguli mune. propter qNvnuq6.3 est tale,et illud magis, in steriou. Quapropter ad virtutes et ad virea pliis princi dicti fines m media inientia ad tales fines o Istis supposis manifestu est * mecbans inpposito encipali frit peciinio alie
nigan d finem,ergo plus vult illa H Mectat m,et ad illi pruλ' randi ordinatquedi actu e riore meoia,tanq, ueniens mediuGeqtur eryoet ille actus mechie plus referend8 est ad iniusti vii ad inteperatia inanispactus exterior ad illud gen' virtu/tis alat reduci,ad q6 ptinet actus interior a quo νcediriqr rone
264쪽
vero qs metiraopteriacm,hoc erit ira reperatia3,initum et' est eligere positute no mecipari.Et p piis ista mecbatio e securario et accelsarie pira tempantia o Ex his testur meripas ut ditetur no mittitactu tu atrie, picdo luxuria ut sit habituappintus reperatiae,qr luxurie eelicere tale acuippter telectatio hem tame sitius actus est intcperatis,ut pGlit ex aesectu repatri ilicini3 materia occurrete taberet cliserepositicactu tegantiae
interioru secundu principia moralis philosephiae Capsin primu ondit bonu & malu in moralibus dici de adtibus ,& actuti obiectis , et in quies
aetiis interiores no exteriores regulari rone A
ostq3ergoostesum est,a quies actiones in gnati sua recipitat bonitate vel malitia, ns est,et id ipi sum imaestigare in actito steriorito specialitati, hoc no inam crito p eo * actus erremotas no di cutis boni moraliterves mali,nin qtenus effectie, Fducatura bonis vel malis actim interior . vit
ulistis actim,pino et piscipaliter psistit bonitas
stat ex dictis, actus interior buius medrantis, plus pilaetad iniustitia que int traiim potius gsur vel in iustus dicendus estque mechus ud inteperat' E crso aliter ibat hoc ide,virtus em inclinat ad opa,q sent sonaron vitia aut ad opansio/napassioni ex quo passo no se osonatroni ideo opus est virtute,que moderet tales passiones operat ergo vitiosa exteriortari reduci ad illud vitiuad q6 ptinet p. assio inclinas ad talem opamem uiuolam. min. pposito melans inclinafad tu rariast cupiditate pecunie passio aut cupiditatis stinet ad auaricitetnoad luxuria.Est ergo taliter mecdas plus auariis que meel di'cendus f cudo loco ostendicet ista mechatio est accesseese pira teperantia.Nam ad virtute no ptinetistu tollere incla natione vitiosam,sed ipius est positive ligere abstinere a no in clinari ad opatione vitiosa3 Uu ad reperantia tioptinet solii ab
265쪽
vel malicia moralis. t qinis no sit obscoemata habesta suis
obiectis,tamevstraea q de hoc nuperius vallata sunt est etia signanternotadu, sin mente doctoris sancti boni malusi inoc
aceptio no est obscura.Jnterdu=o accipiu&t sinat qda tune sor males obiectota in actim humanis obiecta ipa sorinale tinomi tes,ut sic laeta aaiones dicansbonae vcl inalae v et ob ima dicitur bona vel mala,no solii bonitate nature icd etia moratu visentit si O. p sibe qst. ix.M. p ad tertiu. i vult sp binvii in obiecto,inquetu cadit sub ordine ronis,ptinetad gen' inor, Dicacceptocm nobis manifesteisinuatS. o p scdesiti vulor. scdo si pinu argumentu attedam' cusiua tautone. Erguit enisic obiectustionis est res in rem aut no est bonii vel malum ij in viii peccatiliret dicit Augustinus.ergo actio humananotri bonitate vel malicia ex obiecto.Ecce arguinctu. seqe solutio Pi ccndu inqt Q licet res exteriores sunt in seipis bone tame no scin Per biit debitappomone ad hac vel illa actionea ideo inquenim Isideraturui obiecta taliuopationii no lentroiic boni inde ac ceptioneponit manifesteibide articulo quio, tostadit,*pina origina Gicinali ibidere terminat actus morales dinerat specie bulbonu et malu sic infert. baret ergo,q a toni et mali circa obiectu mdcrata opatur se aditanem,sing obiectu3 est pueniena ud iro pilentes dudes,* tonuet mala, inquetum sunt tutae phobiectu diu: aficat spem in actim moralis. Σ, obsecrusi essetanu est im este puemens obiectu talis actionis vi a iudiciu ronis. H3 ρo esse malu est Uni re obiectu tui onuenies talis actionis sim iudiciu recte ronis queadmodu in adactu tundi velaccipiecti, resippa di hoiia,res ρo alienatis mala Quare etia no est incoueniens viati et idecsse obiectu actus rimi et actus mali,quaturum actus tonitate et malitia sumat ex suis obiectis Et lex hac stolida acceptone renuas pina irent,deuimaatdoctor in solutoe ad sc6m cu ii t. Ea' bi malus Pin sua spem N b3 obiectu no ueniens ut i solitione ad pinu ubi vult et i custatia in obiecto ethhonavi mala finqN esti pumiens veriusconcinens roni inordine ad talem vel tale actocm. Et tuc est laquo distentiaeentialis obiecti Idem inanifeste reterminat ubi supra intonen; arpino ad tertiuisidicit oe honii in obicito, causat nitate morale in actu volutatis, c eco ludeta e igitur
266쪽
tiones hec est disserentia et iuxta sum larer bonii et malusi ir ritur media,per abnegatione,quod neque bonune' est indifferens qucadmota sellima est obiectu indifferes respectu actus leuandi sed in pma accepti , inter bonii et malu nullii Himediu,qr omnis actus human' in bonus uti malus est, nil datur lxc disserentia in his que superius sunt determinata m Expledictis ergo dare insertur, bonii et malum actibus vo unitatis interioribus accipiuntur ne obiectis. ostensium est ena superius .et faciunt formali differentia specifica in actibus,s3differentia specifica actuu sumeda est ex obiectis, s ergo est,*banu et malu in actibus interioribus, sumi debent exobiectis , tame meminisse oportet, 'et in tractatu de circustantiis ostens in est,' actuu interiecti valde lata est diuersitas, diuersam ipsoru ad sua obiecta est habitudo Pliqui tantu vitii babent obie tu ,aliqlii plura et borii aliqui sunt pure prosequutiui,Tliqui vero pure fugituit,aliqui aut ex his mixti Sunt em pro uultui
respectu unius obiecti fugitivi vero resipea alterius,Et quidi in omnis istis uniuersaliter tenet nostra iam.wata coclutio, et in bonii etiamtum actim voluntatis sumi debent ex eoru obiecitis ut ille actus dicatur bonus,qui trasit operobiectu bonu,ille vero malus qui invisit super obiectu malu adhuc sensums ille uniuersaliter dicatur bonus,qui transit super illudobiem vel ea obiecta et taliter,super quod vel que et qualiter, ratio recta iudicat coueniens talem actu transire E et qrb ueste eri tegra causa malu vero ex singulis desectibus, Ideo ille uerν saliter brinatus,qui cliquo borii demit, qui siua aliquod obiecitu transit auitaliter,super q ud qualiter,eu transire recta ratio iudicat uouenies dii speciali in hic comemorada est distinctio etiaιpfato tractatutacta s*i actim volutas, alio lumini a
res aliqua,ut virtus proximi et desertuntu eius, sim aut es operatio non humana ut pluma irrigare agni pro mi,upidena aut liam ledere proximi ab iado vero est operatio bumana moralis i l tyran' ledat pro rimu aut * virtuosius faciat o bonii qui tamen propter me,nibit plus essent aut minus opera/turi, de licet actus rini vel virtuosi,sit moralis, no tamen respem rationis vel volutatis mee est moralis quia actio moralis proxima regulain vult secu babere in si eodem agere,ut lata est. ν έ Quo fit e ratio practica in omnibus prefatis actibus non regulat ecteriora,sed sola assiectione voluntatis cir G ca,bci iam ita si ledereinnocente,ne 5 coaeviens neque discon
267쪽
veniens est rationi, sta ac taliter vellevet affici est heniens aut discouemcs ron. Fibrio ematiteret aliter se habere pe Pratione Hi aut actus interiores habent pro seo obiecto actu reriore q ab eis demdet,iam naturare effeci trintvias . et 'natriis electio et intentio Er terilla dependentia ratio ad vini actu regulandu se extendere luis e Terim no regulet nisi mediate iteriore Gqr ibi tuc sunt duo obiecta sicut sui duo sci'de utroque obiecto iordie ad tuu actu,dicta me macricii eius dehois se uromittit,taque de materiadebita vel idebita taracm
s Capta.ii.ostendit circustantias actus exte rioris esse vera se se obiecta actus interioris. 8c ob id actum interiorem a solo obiecio recipere bonitate 8c maliciam. Ainis sic pinclis restat ostedens s actus interiores voluntatis,a selis obiectis bonitate recipiut vel malicia moralem Tu cois mannia est et prius reclarata extititia in Q bonitas volutatis consistit in coformitate ad dicta men recte rationis,hec aut coismitas accipi non potest,nisi ex formitate obiectorii, Si em aliquid ratio de aliquo dictaret, et luntas in actu mens,in illud no tenderet Iam volutas noconformares dictamini ronis Idem quoque sequeres si econueris volutas in aliquid tendera quod ratio no dictaret,imo virtualiter volutas quasi in actu sine obiecto petisdiret Sequitur ergo
Ucosormitas ista in hoc sistit, q) volutas aliqd talis dispositii vult qs et quale in Oim ratio iudiciat rite dispone duian hoc aut
plane tangitur actus cu omnim circustalmis eius alminfestucst enim,*dictamen recte rationis actu et obiectu eius precon cipit et omnes eius circustantias morales disponit, et inactum
sic a ratione ordinam,virtuosa voliuitas renditi ab sola preterea que ratio apprehendit, sunt obiecta eius aut sed eius obiecto continenturis rursum illa etia omnia,siunt obiecta volutatis in que ipsam directione rationis tenditaeosequens ergo est,* sicut circustantiemorales sinit obiecta ipsius dictaminia ita etiam sunt obiecta volutagrande licet plurat volit , unumsis esse circustantia vel finis alterius omnia tamen ad volu aliquo modo obiectu Sequitur ergo propositus respectinaci
268쪽
litterioris moralis,circii stantie strena pre obiecti eius a non
sunt circuitantie actus siciat sunt circuitantie actus exterioris, cuius no sunt obiecta,causa alit fundametatis otin isto* est vinversalitas et illimitatio rationis et volutatis,ut alias in tracta.
tu de circuitat is actuu humano* clare deduximus Expdictis resolutione accipiam' sancti cistis,qua subtilinime, pina scσe.qyix. venatus est,* 23 sicut actus interior volutaris cst ptimus actus per feessentialiter moralis et volutarius pinulmoimnatus Messe colarinis iudicio roma recte, eo ς pino vo/luntati laque vicinissime intrilectu Elis regulatio ronis, q est inuet originale pncipiti toti' volutarii et moralitatis, a idem
actus ille,sola ab aliq uno suo obiectoaecipit bonitate vel mali clam,nori aut a circustantiis eius, Danc aut ex hoc declarat, qractus primo perstet essentialiter moralis,reciperet ebet sed speciem ab eo quod actus pino et per se essentialiter respicit,hoc aut est obiectuviuia abeodem speciem recipit,sub ambitu aut obieciri,cotinentur circustantie morales ,ut prius ostensum est, Igitur si ab eis bonitate recipiat vel malicia,non l)ocerit tana, a circii
stantiis sed tanque ab obiectis partiali , specialem ccduiem ad rationem habentibus, de aiam per se ecificantactu volutatis unde cum vult quis peregrinan propter deu, suis ibi sitob
rectum so peregrinatio, et sinis diis deus virum tamen est obiectu volitionis,perestinatio qde materiale, deus vena formaleriiquatu3 est peregrinanismiratio cadendi subvolivione Et erago mula voluntas ab utroque habeat bonitatem utro 3 tamen ab obiecto censebitur recipere eam. rutanten queuia actus voluntatis omnino simplex sit,et inam quantumque apud P.S bonitas et malicia volutatis, sim aliquid viiii attendatur Gobiectu,non tamen imasinaiadu est,et sua bonitas simpla sit et mica, eiusdemve rationis, quin potius tenendu est, o mi/nor diuersitas reperitur bonitatis, maliciliet eam commonia adinvicem circa eundem actu interiorem,que circa eund in acui exteriore diuersitatem. inireniri juperius reclaratii est ostensurinam est,et utrobique bonitas sumitur ex mormitate ad dictarnen recte rationis, deer conformitat crusaddi:ieria duramina recte rationis,idem amis diuersas recipit rastates da notet paucioribus dictaminibus,debet consormari actus interior macrus exterior, Sequitur ergi , sicut ubi actus exterior recispi triplice bovitatem,so obiecto,circustantqset tineisl Militer et triplice malicia diuersamquoque bonitatis et malicie a maeeione eisdem,Ita et actus ulterio: recipit ab eisde maerri ritia
269쪽
bonitatem et malicia simile quot bonitatis et malicia cominis nem quelibet ramccensebitur sumpta ex obiecto ut prius declaratum est. E Inseramus ergoset quo voluntas sua illuni ratione in plura unita tendit obiective, quo* aliqn vilist couenit xltem vero discouenit recte rationi, Ideo etia simplex actus interior habet bonitate .i,ex uno et etiam malicia aliam er alio vicii quis vult vel desiderat in sabbato furari calicem de loco sacro ad subleuanta proles, Iec volutas habet maliciam ex obiectos iurio habet preterea maliciam ratione loci et etiam si maliquos ratione temporis,sed habet bonitatemratione finis,q trialunt cimitantie furti exteriotis si sunt obiecta actus interioua ,
unu quidem Minale so finis reliqua vero materialia,Et similiterGemplificari potestinarus. H
Capta.iij. dissoluit pulchras dissicestates subtilis
NM predicta instabat pino. I sic Tladii et precib
uum interius vellenegotiari est peccatu clerico et noni Vco,docautest proptercst tantia pidne ergo circustantia ista respicit si stantia actus interiris,ut Umfaciat bonu vel malu rio Bluex pane obiecti,sed etiam ex circus Uriaperane, laeterrainstabat. l. M,vella laborare si elicia tur in sabbato est peccatu,et in fidicias extra tempus illud, non erit peccatu unde etia simpliciter Uotesad laborandrusim sabbato velit laboraremi cones peccat elcrvella,qui in non pecca . retextra sabbatii,ergo circuitantia tempαis respicitactu intol riorem zeu bonu reddit vel mari. plius dilectio dei est actus,quenon semp elicere oportet talis aut dilectioinliqn potestrepugnare alteri actui cadenti sub precepto,p certo tempo/re,in quot pcce,si dilectio dei fiat, quo eliciens ea tuc pe cat,vides onerit bona erit ergo malamo quidem eme obiecti,q: deus est couenientissimu dilectionis obiectu habebit ergo aliunde que ab obiecto sua malicia i mrium odiusximi vel in uidelia fraternesia qu elice in sabbato,bistbam malicia ex cir/custantia illis sacrimo ergo ex solo obiectα meterea actus exterior de se turpis in somno sact', est mat' t p3 Si ergo ac rusinterior lolii et obiecto habeat sui malicia, iis erit deside. rui talis acre sic fiessi,no erit malit,inem psensius in ea niti' erit, .
actu iterini alias licito facit malu ,tuc ipatet et G. yte obiecti, les em ali d facere,' sermarrul virtualr,vult se illo face
270쪽
currere Et sic efficics actus e terioris Regulariter cadit stib obtecto actus interioris et per iis aianicii custantia efficietis Et hoc actu debito in elicito, quo posterius. clericus enim solitvolens negociari,aut pssiderataiit cosiderare debet, statui suo actu talem no coueinre,fitsic actus suus volendi e boc precise mal e, se claricii negotiari malue. i. inrepugnas et itali me sic repugnas sumast ur virtualiter act' ille volutati edit Et stata circuitantia qs coparata ad actu interiorem,tenet Eer parte obiecti, Fuis aliter sit sacta copa ratione ad actii erteriore, c
ZId tertia dicendii,' velle laborare elicitu in sabbatono est malam neque prohibitu nitiqr sim obiectu est mali Melprohibitit,hoc aut est laborare in sabbato unde si quis in sabbato eliciat actunt volendi laborare o die sequentr hoc etiam est veste laborare,et cum hoc est elicitu in sabbato n6 in est malu vel probibitu Hr obiectu sivit no est malit vel*bibitu,sicut trariu est de velle custobiecissi seu res volita est laborare in sabbato M obiem illud est rationi repugnans et prol ubim Quare etiaois actus ulterior,ν sequutiuus illius ,est malus sed est omnis actus fugitivi obstotum coueniens o qHd idvero qbtertio ob lcieba dictati in pniis queda est simplex dilectio oci sustola,precise tendelia in ipsum Et bec est eminctissimus actus charitatis Et admisia suppositione,* ipsa vere repugnaret alicui actui cadenti inter Giub papto,ni firmiterimendu est et impotest elici cu transegressione alicuius paepti m talis dilectio absque gratia esse neqr, neci; potest male fieri. Ra tran0rosio precepti cu gratia stare iis potest unde si ilicinido illam dilectione transgredituraliquod preceptu,tunc simul gratia habereta eadem spoliatus esset Secudo dicendu et stante suppositi predicta in iis veritate nubsicut Armale suo materiali,et actus iperans silao actui imperato inquam charitas actu alteri' precepti impando implet et rescit eum in deu tanque seminuet lupola diligendu Et bic modus intriendi, est simpliciteroptimus,li itatu in eo no sola imples p/ceptum substantia actus venieria fini intentione pcipielitia qua vult imploetem de codigno mereri vita eternam, Unde patet*deac tu charitatiue dilectionis dei rgumentu na haber pgressum Similiter de olla dilectione dei que vel mercenaria elivaad fine malu ordiuata, nHest aliquid ad propoliatquia talia