Margarita moralis philosophie in duodecim redacta libros. omnia eiusdem principia, maximeque secreta ac cognitu summopere necessaria, luculenter complectens per reuerendum inquisitorem, F, Iacobum, de Hoechstraten, artium ac sacre theologiae doctorem

발행: 1521년

분량: 372페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

271쪽

yibri nonus Gu. iii

ex pcepto adiplere altu actu sibi incopossibileEt de illa dilectione vices argumentu Icludere,* malicia sua babebit no ab obiec Sed dicendu q dilectio illa malicia suam habebiti obiectora quando in cotrariu assumitis deus est couenietitissimu dilecti is obiectuNem est de deo, i rin stabisn malo adlucto sitomu N pdicte dilictionis deus est oblati,sumptus lucumalo adiuncto,sa cum omissioneactus debiti et trans Isionis pri cora hoc quidem est manifestu,si ipse diligetis aduertat illus alterii rectepni cum obligatione eius Givem nihil de precepto sed de solo deo cogitet,tunc luis directe et positive no tendat iii nummillo malo anno o bene tame indirecte priuatiue virtualiter seu iterpretatiue,inquam deberet aduerteaeri ad implendiit Iud preceptu talem dei dilectionepostponere f Edilis vero quod quarto loco adducifrin tenctes in circus tantia lacu Ny I,ηρη-nt M in actu peccati, argum titnibu adducit ad . Osini Uerum S doc. videtur clare allerere tirud preceptu,scNa lcbe.q.cn q, ar.uq adterim Ite indema loq q. ainvi ad scσm sic dicit,Si quis faciat aliquid indecenaui temporesacro 'epus sicru quod consideratur ut circustantia ropectu actus indecentis q in eo sit potest considerari ut obiectu rei pectu alterius actiis circus lantis, qui estcotemnere tepuis

arsumem stupractetanus,no tame euaditur difficultas eius Go- natur em per casin, Q in sabbato propter sanctitatem temporiri opus peccati speciali Tepiseet proborii aboc precepto stari re aliqs inluderetsratie fraterne,vel odiat proximii in sabbato Luc em actus illi,vltra malicia qua habent ςi incouenietio' obiectis,etia taberent maliciam ex circumntia temporis Ut qui dem prima facie appatat probabiliter respondendii et doctor colum intendit, non potest actus interior ex obiecto bonus, tripi per circumvitiam in aliqua speciem mali ἴ hoc videtur pretenderedoctor dicens supposito Q volutas sit boni nulla circii trantia poterit ea tacere mesa,Sed profundius intuenti, appa ret 8e mente doctoris elles' actus interib nulla poterit habere malictam,que non sit exeius obiecto,Ideo inclius es, γ in acua

iam polito circustantia tempo*is sacri, non addit novi in licii '

272쪽

lusi quatenus illa se tenet exple obiecti,et quidem si non expressi

directe et positive certe in hoc facit implicite indilecte et inter prelative. Et quales actus habeant circus latinam Nisi modo p suo obiecto sic declaratur, munim emet declaratum fini superius,* ratio dictans et dirigens et volutas eam seques idem dabent obiectu Oam ratio dirigens in istis actibus,respicit illa circustantiam temporis sacri pro suo obiecto Et licet non Positive directe tamen respiciat eam virtualiter indirecte inter prelative inquam non considerat illam circustinua et preceptis

de ea nim,cum tante occurrente peccato comittenao deberet

eam considerarem suo prccepto, Et sic virtualiter tendit in silii obiectu malit, ut ei adiungitur transgressio dicti precepti,si/cut in simili in solutione precedenti aliquo modo tactu fuit RG predictis inseramus ,* ituque interior actus voluntatis ali 'ouam recipiet malicia,nisi quaremis serinaliter vel virtualiter Ru interpretatiue tendit obiective in aliquid malu quod so vel

sim stip sitim,vel saltem iis Q in ipsum tenditur si rationi repugnans,imo tenendu in circultantia circa actu er teriorem,mmque

induceret rationem mali moralis seu culpabilis, nisi quatenus circustantia illa fiat obiectum actus litterioris,ut celebratio fac rapollineridiem vel in loco interdicto non erit iputabilis, nisi quatenus voluntas illam circustalitiam indebiti temporis vel Dci directe vel indirecte seu interpretatiue haberet pro suo obiecto,Ed id quod ultimo loco ob sciebatur. Nndeo.* licet aci' exterior sic in senino sactus,no sit moraliter malus qilia pignorantia inuincibiliercusa esltia obiectu malu .i . incoirentes ii reria actus interious libere et scieter eliciti, va no seqρqNpnio infimii de materia aut diu' anguineti infra latius tractabis

C Capsin itin. aliam ostendit resolutionem dc probabilem euadendi dissicultates inpre

cedenti capitulo motas. AT queuis ea q pcedat capitulo in tertia et quarta resol

m uelidis obiectionibus fiteriit introducta,co formis is liare videntura dea,que tractat S doc pina scbe.q. an nim in malo.q. yar. vi. ad stam tradit mmmodii dicens, spespctier circustantia prouetuens,no

Ut sistes peccati preintellecti,sed est quedam alia species dimarata tuc potest intelligi circistantia dat sipim non 'ii lor ea re inuataliqua conditio circa obiectum, sed rint illa circus talias ideraturvi obiectu alterris actus cireus: viris, sicut stata

273쪽

quis mechaturui sure additiirmieda alia lectes propter ac rima mictionis tandoete in malu finem ,q est obiectu intentina Et sinuliter si quis sectat aliquid indecens intepore sacro,teni pus sacru quod cosideratur victi custantiares ectu acnis inde cassis,qui in eo sit potes considerari ut obiectu respectu alte rius actus circustantis,qui est cotemnere tempus sacrii Et timilepotest dici de aliis . hec doctor sanaus B eQui ergo sopcan.il cirreret modii illu loquendi quo dium' simploe dileotio dci,qua deo volumus bomi haberet pro obiecto suo delicio malo quoda adlucis prout in solutionead teritu dicebanu, et Q odiu pro mi et inuidentia fraterne graue haberet pro uio obiecto sacrutenaeus quod est cimistantiaret dicebatur in sollitionc ad quartu,Iste potest dicerecocorditerad doctore ubi statim mn WDF exemplo preter dilectione dei et odiu proximi et inui dentiam gratie fraterne queoia sunt actus quida interiores, cocurritumis alius actus interior qui est cotemptus alterius precepti in primo exemplo,vel sacri reporis in scdo ecemplo, et timpreceptu vel sacrii tempus no est circi istantia illius cotemptu ted Veni obiectu , Et qdem si actus ille ito cocurrat seram forma liter, airrit m ad minus interpramuevirtualiter Stat ergo etiam phuc modii,coclusio p.S. doctore subtiliter venata,7 his inicipalit intenta in suo robore so Q bonitas vel malicia actua volutaris,nullo modo ex circuitantia sed dii taxatex obiecto sit

mu altisiodoren cotemptus uno modo est appreciari reminin iusto si hoc vere vel interpretatiue Blio modo estrem negligere, et de ea nocurare ut dum peccans habet circustantias retraden/tes, sed eas non curataduertere clatidit quom oculii quodamodo, z vertit tergit ad eas ,Tertio modo est irasci rei tanque vili exeam aspernari, . o Istis ad:ugimus,l disteri aliquid fieri ex cota tua aliqd ce cu mitis siciit refert aliqd fieri ignorans et

aliqd tim ce ignotatique aute aliquid fit ex cot tu Mn 't reest pncipalis et originalis causa actionis hoc pulchre loquitur S doc scda fide. q. c.lar Par. ix. ad tertiit dicens Tucco mittit aliquis vel transgrediture coeteinptu,qn volutas eius

retinuit subiici or d matioin legis vel regule,u hoc procedit ad faciendii contra legem vel contra regulam, goanc aut aliqd fircii cotemptu vere va interpretatiueet noer cotemptu,qr coteinptus no est eius causa origilialis tande talis no peccat eccotei tui sed ex alia causa,videlicet infirmitate ignoratia vel assectoe

aliqda vitiosa,vis positure ido in exemplis de quibus sent

274쪽

Eiure nonus Cap. d.

cit morale malici; in actu minore tu pinus oue secudus et lecud minore in tertiusvi findictores 'n sit vitali attoe,cst moralis Sanamexpinissis,quoi odii actus volutarismo alui de GCx obiecto susceptri' est lonitatis vel malicie moralis.

CCapta.wostedit cur aetas exteriores no re

cipiut suam bonitate ex solis obiectis,sicut hoc cotingit in adhibus interioribus. A

altabit aut i dilabist hic aliqs,curetia actus exteri et in ores,no dican recipere bonitate sitia vel malicia et solon ta obiecto, Rifideo aleba' piutdinstau3Iuaeria a circustari s et a sine. queuis emactus exteriores attulsant aliquo mo circustantias in circus tantie no piat tu leo obiecta. si fiat accides ,queadmodii alta vel musicii or odiectu in Gissionis,sermo aut q est Maccides talis inutilis, cir ab arte relinquendusaeouenienti'ergo actus exteriores dioetur lanitate sua recipere a circustaliis accuratim , n ab obiectis .rales em a ditiones acciitales actuti, quasi reo te destes tialipdicatiocdicuti cicustantis actuu sed sunt obiecta actuti solii fiat accid sis D Sedili finis nullonio dici possit obiectu actuu e ter orti no est obscuri αales emactus tanque materiales obiective versans circa aliqb obiectu materiale et plensa hoc attingui, IV nis seo pleriique ess aliquid absens expectam,frequenter etia auq si uale, quareetia actus exterior non Niptra obiective attingere, , visiqs iure pier fornicatoem pGtranda clarii est,* actus firrandi ad actu fornicandi no attingit,sue terminat in re aliena,que est sitiusmiu obiectu,sed actus interior volutatis uid semicatio nem lane attingit obiective,* spiresis est,apponsione3 i ii a ius ronis queindiffereter irca absentia et spualia pi 'cri ariciem ergo finis dat aliqua honitate acnii e mori,imiano dicefee oblacto suo collata sed potius ex obiecto acto a F in terio,is ipsus volutatis, cui' obiectu est finis et imia lato μνcipestus,ouem finis ipe est vitimatior. Quare etia eliis est,impo ratiaeaar si virui et eo* obiecta referre et ordinare adulterio

rem sine quem illi actus te p stami gereno eui Nec

miru,qr cin obiectu volutatis est bonii et finis aio qdo sola bo::u1 suu prui,sed bonii in coi,sub quo etia aliau potentia*pphenduti tona et psecides,3deo etia volutas no solli vult tonu et accin.ppriu,sed etia bonii omnivali .etex hoc pringit ipa suo ac rupi adinvice copulare plura, lendo unum.ppleratae*,si cauda a R

275쪽

vii est formale et pia cipale,rcliquii ininusφncipalesiue materia te obiectu Quia prora volutas pistatione illimitata imitas ipsius ronis,ideo no sunt aliqua tona, adinvice tam imptinentia, muneo* unu ad alteusio actu poterit restile Et pterea volutas mediante actu suo,im 'tiue mouet ad exercit actus alias vires odequoque impera tuo actuina' illos imperatos stin virutini a se causatos refert in sine ulteriore,qui est eiusde sui sprii actus obiectu saemale et piicipale. Quito omim vigilater amiectaimus, virtus cause seinpparticipasin effectu et no Gouerso E conseques ergo ex his omim erit manifeste, pter tritate qua actus illiecteriores impcrati habuerutex oparat ad tsin Nini obiectum et ex circumrus ipsi etiam haictimi adhuc otia donitate vel malicia ex parte finis,q qdem tonitas erit exte riori actui,m siuanatiara accepto,oino ertrinseca siciit et finis ad 'que se actu imperatum actus exteriae effective dirige et ordines.s coanc talinateacqrit actusexterior ex hoc, p ipe finis est

obiectu oncipale seu formaleactus interioris a quo exterior ,id escius alterius poterine ranis a causa sua naturali effective.pdu cit. Na viri'Ist cause sicut etia ecfeces eius nata est in effectu est institere et derivari licet no ecouerso ,Sic ersori Q in actu exterio 'riest aliqua in iras in malicia ex sine q no est ex obiecto, et eco Wa,Siliteret aliqua ex circustantqs,q Hyessi ex obiecto est,ne in e ineae tra. cotranii est in actu volutatis apud que iuxtardetenninata et luna intento sancti locitas. e. q. ire c. ar. h. ad pinu rio differt tonitasque est ex obiecto a tonitate qti te suae,rusi se tepaccias irat finis de iidet ex fine, et voluntas volutate Quasi dicere qnfinis dependeto finea volutas e iurata,ruc bonitas volutatis ex obiecto differtis ea q est ex sine

CCapsingi.ostedit singulare cursum, in quo

aestus volutatis no recipit bonitatem suam ex .

solo obiecto. . A

Uius autexceptois intellectus,m ronilla assignari pinusis maliquim suppositoim. prima,Ectus imperat ra ranis,stmp est finis actua volutatis imperatis ad

ad K eam tanque sine ordinas actus imperas . nec suu das sufficietens e .qar β adstam.vbisscd Relinqtur si actio hviniana sit ultimi finis,* ipa sit imperata a volutatea ita ibi ac νtio aliqua hois ad minus ipm velle cst ppter vitiinu finem etia

276쪽

umactit,causat actus alia* potentia*,ymediu actus sprq, sta

lit inimico malu an ppter tau facit sibi vim et imperat sibi actio volandiei tanti Idem si qs ex facto alterius Icipit vel maliuolentia in vidi talis em istiens dii plicentia sibi ta nociva apud m,imperat sibiipfiabsolutu actu lanitio ne interioris circa illii. Ο hoc casu actus ille interior beniuolentie labit una honitate vanisseca3 x suo P o obiecto, mus et tonu eius .Et hec militas eritintrinseca,Eonitat aut Mi ex fine . nob3 ex o obiecto ,qr act' ille taliuolantae,no prinsigvis ad finem tanque insitu obiectu. dinitate Epte ex actu volutatis imperante,cui'sio ille finis ei obiectu lazmale actus aut nude laniuolentie est euis obiectumaterialeUnde hec tanitas est actui nude laniuolentie extrinseca, Destendit aut initas ' est ex sine exactu imperate ino moduq statim ous expressus est E . Quia perans in sine p tuo obiecto serinalici ex harac in .pm ' initatelaiam ex oprio obiecto Quia plerea actus impatus,sive ex erior siue interior cedit ab actu imperante,Etomis pstatuet iiii psectio caule nata est redudare in fuit effectu leta exuerio deo formalis tantias actus Fratis q est ex me,re dat mactum imperatu interiore tanque in suu effectu,Et qr actus impatiis ,est termiti' acre imperatis,et acre imperas repetiadet ab actu imminio. o ad inta' fine qui est stili obiecU Ideo etia amis intrermis existens finis aco imperatis tepedet ex fine,et sic finis rependet ex fine f Unde p3,Ψ mνposito cala,vollitasta rendet ex volutata,et finis ex fine,Er l actus interior voluntariam tanitate una ex obiecto ,que no est ex fine, et una ex siue,que noest ex obiecto. literetia habitus est casus ubi sinis tamdet ex sine. Et miris hec omia pie sunt adinvice ordinata, oector tu ita dictaexomoe 6t ea fieri Maccus,id est raro sim tapus, inqgus volutas raro p vim actu impcrat sibqpi sivi. Raroma cimngere videsuma casumax situ, ν acre imperat' interior que talis eli/cit obiectine sistat pcisu circa mediuia quo barcat taliuat Ali

277쪽

mullio strae obiectiue infine φncipale, Et hec apud rectore fini accias fisidiciam. o fimo volt t. U Ple menit actui volutatis halare me p suo Stat tingit et ille ordinesad alui fine aut ireius volitiore radstantia salum in nico actu volutatis reisctu ultimi Eis, Laetius est naturalis et piacipiti actuu moraliu δὴ sit isti accipere videns ipm p accides vi pyaponitri opsed: et taeinlapiid Plistian libro potariota, at dinodua plare,p accias irronale,queius inter totae aialis solus', ab imonali ex iasinu et hec repositio noestre scicnda ranci a verita re aliena, Nostra aut expositio accipit ipm p accias mora.r , P cocis apud dotes,natu est raro et in pauciorim Itingere.

Capta. difficilima vetitat dubitatoem A

Uia aut sim pdeterminata προ interiae volutari est δε H primo moralis etes sentiali volutari ,recipit quom nitateria morala et malicia ex solo obiecto, huius aure est eu in specie collocare.merito ergo dubitarianois spes tant vel mali moralis ineristes a ranterior: lis etnaturalis utiS. Imtire vides.dis x cdimnet in priVr inqmidii est an in actim interiorim Iorimis AEn m mrifica honitatis vel malicae moralis, sequa inter nature.Et est sensius qfri an omes acd interiores volutatis eius

ficu 'ninoreabobiecto eius sed finitoctore scimp V. - m

inter evolutatis eodes p coincida spectricationatu

reet specificatio mons - MVfi his istie 'mo

incitipossent esse eiusde speim natura, et indusermo es in rem in nitateet malicia tuc actus interiores volutari: uec identaliter Mitia Ges,sicut act' intermes opterea qrto

278쪽

eque accidentaliter se haberet ad bonitate urinalicia morale ea interiores,sicut actus exteriores qb vides incolientes et predeterminata In oppositu arguim ducto cupiscentim muliere

eandem unus qinde maritus eius sit altervero nJ,bic act' timi or unius videtur bonus,alius vero malus a tamen apparet

eiusde spei scisin natura propresentis dissolutione disti cultatis, memorada est in pniis et lupponenda distinctio quadam tacta libro precedentica xi. In solutione ad pinu argumetum ubi dictu niit,et act' vilitatis habet una coparatione ad rationem,inquam pino est representativa sui obiecti Elia is est aratio eius ad ratione,inquaturecta est.Linformata Imdere si unde de ratione sica ccepta intelligendu est illud familiaredictu.S. . Haus no dicitiis morales nisi filii Q sunt a ratione Etem hanc Iparatione actus volutatis accipis vi moralis ubi sint pina accipis precise ut est res quem nature. pro malo ri m huius distinctionis explanatione this Ilipaddamus, i decscba babitudo dissere a priori,qr est cotractior,ubi prior est valideabsoluta Pnain in bac scba res ipse apprehense, psentatur sub ratione debiti vii indebiti decentis vr indeceritis turpis.vrbonem recori vel obsceni, quam Isideratio appropriare Finet ad synderesim 'licripsis cst instigatiuaul rennii murativa in actionibus,taias aut intentiones delectabilis so vestristis laborio siet amictini utilis et in modi, seu dispendiosi, no tapicit ipsa traderesis nisi quatenus ex eis vel in eis cosistant et versent poe res intentiones et iam ciuis posteriores hec interiones fini se ad ratione practicamptineant, hoc tamen potius est sim ea portionem que arte Dicitur et artificialia resipicit,* que indendi pericitur et prudentia. E Unde queuis ratio cosiliatiuarticula ris istas intentiones Isideret absque ordine ad priores, ni ratiocosiliatiua in ordine ad totam vitam, que psiciturciibulia istis Icbarias intentiones nullo modo siderat,nisi inordine adiutotiones honesti introitelli etc. In prima aute coparatione ratio ia disserenter de omnibus lus em industrenter se introiittit intentionibus. Unde patet q) hec scσa coparatio pinam neque excludit nem eam exuere potest, teque cin moralia qr posteriora simHee cutere se possunt a naturalibus issed ea potius prestipponutiande sicut arti icialia manifeste psupponiit natura, a qua siua debent habere materiam,Ita et in actibus interioribus et spiritualibus in quibus mores maxime consistunt illaque sunt moris,'psupponere bent ea que sunt nature. f comemorano

et si reoneda in distinctio illa fiat qui actus σή dupliciter inara a a iii

279쪽

Tuurn onus Cap. dii.

lis Uno modo quia directeet positive procedit exrationis deliberatione Sino modo or moralis indirecte priuanue et utarive seu interpretatiue,quia si 3 non directe et positive procedit αratione quia tame ratio tua deliberatione merete e puigil ac eu prohibendu et no facit,'deo interpretatiueet Uutatiue amet buitur rationi quasi a deliberatione rationis procedest queat

modu in simili in tractarude voluntario ostensium est. Exempla vicii ex imaginatone serrepticia quis ledit oculii protimi viii aduertenter ipsum infamat talis actus potius cst act' lNρ minis inquatum a supposito procedit qd est botrio, quesit actua humaniis quia non procedit ab lpomine fin eam porrioiaem, acua homo habet*lit domo so fini increm,que ratione includae et voluntatem, sed potius m partem sensitiua,que nobis coniuriis est cum brutis Unde talis actus est priuatiue maealis , sicut

est indirecte inuoluntarius mas e q.vi.ar m et est moralitex

malus culpabiliset punibilis. o Tertia suppositio, que admodii acnis dupliciter dicimr moralis yticipado morali tem in generali,ut iam dicebatur, Jta et actus habens morat tem positiva in aliquo senere potest se babere item dupliciter ad moralitate alimius deterininates ciet positive quide d cotingit quando scienter elicitur coismiter addictante aqrra originalitervitimare et complete sumiturialis ut talis speciea moralis ipsius actus siue in bono,siue in malo,ut dii quis paruperi dat elemosyna propter deu dumquis scienteraccipit re3 inuito domino Et talis actus simpliciterquo adola est polit Mue moralis iriuatiuevero istud Fili sit primo ut bis,que habent speci boni t quia actus aliquis pontiue elicitur coli formiter iuria directionem dictamuris, habentis auritudi ιnem quo ad ea que in ipso directe primurur,sed tamen in illo diciamure aliquid preteritur vel negligitur,quod deberet conliderari. Gempluvisitaude ex amore iusticie occidit alique, quem putatnocentem,que ramen tenetur scire innocentem Ille actus positive Dceditet directe,cx dictamine iunicie, indirecte tameia et priuatuae pertinet ad speciem moralem iniusticierat

mile est iiiquis uxori reddat debitum coiugale, in loco sacro ne sciens boc illicitum esse ,et locii perhoc colaminariGimile interdum aliquid contingit ut manifeste malis, Vactus procedit ecdictamine liberativo ad aliqua3 speciem malicie pertinente et tamen circa actu illii est vel in aduertentia vel ignorantia non ei culans alicuius quod deberet considerari, per quod trabi r

280쪽

speciem trabens,non fuit apprehesium sed ignoratum, eo ara 'tus non pertinetad illam scoam speciem mali directe et positove sed indirectepriuatiue interpretatiue seu imputatiue,ver

fratra,ali luis scienter furatur rem alienam contra conscientia Delciens tamen locu fimi cile sacru quem deberet scire sacrum,

sui sciens eum sacra, rescit tamen er suo furto loco sacro fieri execrabilem irreuerentia talibus casibus actus directe et posititie pertinet ad unam speciem moralitatis indirecte vero et interpretatiue etiam ad aliam. 6Et hoc natum est semper coringere,quando quis peccater ignorantia in actii, qui est bomis ex sua specie ud quando cocurrit ignorantia voluntaria alicutim rei,que actu er sua I pecie boriu ,ad aliqua transfieri maliciam mammee sua specie malit,transfert ad aliqua maliciam ito uam,priori malicae impertinente. R eQuarta suppostreo; naturalis species actus interioris volutatis sumitur solum ab his ique directe et positive apprebendutur in ostensione rationis Mus tame contrariu accidit de specie morali,Suppositio bee deducitur sic, omnis actus positiuus recipit speciein sua natu

- -- -,quod perrationem sibi presentaturi,

ritenim ea que omnino sunt meter intentione nature, non dant peciem rei ur motui naturali,qli admota monstruositas nulla d at bomini vel bestie speciem nature. Η Emplius autem actus interior voluntariaest quedam res positiva nature,pombile est aut expuatione re aliqua sumerespem sue nature,

Decus aut est de specie moraliauilla no solii sumisee bis q a volutate pontiue intendumrsed interdii similec interprixat, ua ιputatione in Nutabilitate illius, qb neque apprehesum nemvolim fuit ab agente, quin potius cupenitudine estet nolim,que pinu factu fit cognitu,ut statim odisium ectitii veru istud locu taxat ii malis io aulin bonis, Tuex bonii est exitegra caula,massi vo ex singulis desectito.i.ea q pter intentionem sunt ipsius agetis,imila postianimestare nitare actui, bene mi ν Licia, his etia siupra intractatu devolutario babitu ruit.

Capitulu. viij. dissoluit questione pro colanti capitulo ventilatam Α.

SEARCH

MENU NAVIGATION