Margarita moralis philosophie in duodecim redacta libros. omnia eiusdem principia, maximeque secreta ac cognitu summopere necessaria, luculenter complectens per reuerendum inquisitorem, F, Iacobum, de Hoechstraten, artium ac sacre theologiae doctorem

발행: 1521년

분량: 372페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

292쪽

Eibae nonus Cassiu

ras deordii rationes et turpitudines affici, iis est oes tales optationes vel voliti ones esse mee aliter malas Seqtur etiam coir equenter moraliter maluest optare ut iustii sitqb naturali urre maxime pineuo iniustu est,ut q) liceat occidere priuata a uomitate fidemet pacta violare missare,doloesiqiiecirciti remire, Ilam talia optare, nihil aliud est,que appetere ut liceat acere contra virtutis decorea cotrariueius,qD necessitas naturalis et inmmobilis rectitudinis agendu iudicat. Ο Inuiperet M scio corollano similibus fiuidametis piis est, nem licet Nudore de actuarem consentire in ipsium, qui cotra rectitudine ronia existens,estppetratus ab hola,qui fileratin facto a culpa excusatus ,Paus aut alias malus a culpa excusatur prone inuolutarii; inuolutanti aut causas p ignoratia et p violentia ut patuit rip

tantie documenta. A

r iam determinatis seqturq in pniis no licet alicui optare ut per ignorantia alienis bonis ditetur,lper ignorantia filium testimoniti dicat, non licet etiam furioso siub lucido iteruallo cosentire vel optarevi ab eo stuprii vel aliquid simile tepore iuris comittas, neque gaudere de comista neque vigilati licet optare i in l)mnopolluas, aut ornatu aliquod sub ebrietate inculpabili comittas sequitur,* neque mulieri licet optare, q)per violentia stirpretur, aut in ipsa volutate psecta renites,inuolutarie deflores De talibus nam dicitur in psalmo .Letantur cu malefeceriniet exultant in te bus pessimis,imo RNapti' est neque licetnobis ittere alios tra lege dei vel naturabe facere, Quis ronabit plumini' eos pignoratia iusta excusandos, Ratio hui' est, qreu elu tenemur rectitudini virtutis adbibere,ut ea erigamus etia in resupina iacet apud ignorates, p virim adiuuenis vr singula iuste et recite fiant,et pro 3elo diuineet naturalis legis, pro viribus edocere ignorares. V Ratio premi ictu est quia ut recte tradit petrus de palude timui .disi c. Quando causa vel qualitas quem

satactum exteriorem a culpa cocumlin colensu.i.actu intelriori,tunc consensus interiore eculatura culpa sicut actus extorior Quando autem econtra,causa excusans actu erteriorem,lio cocurritin interiori consensu,tiic actus interior a culpa no excusabitur Jam sic est, violantia et ignorantia inquatum causantvluolutariminciunt cause excusantes actum exteriorem, Simiti

294쪽

Elamionus Cap.rdi.

F s rutame supposita omissione actus in pterito, ad qua

iam no est potentia,no est malu mora ly gaudere re hocq sub il/la surreptoe vi ignorantia missus sit,no em hoc est gaudere de actu omisso,sed potius de qualitate im excusiante Ita gaudiu3 de tali qlitate. lane stat es displicentia de actu pcedentim auto exemplis,appetatus pncipare inclinabasad actu aetestabile,secindarioseo ad qualitates excusantes.

CCapta.xi. contra predete inata mouet A

distbluitpulchras difficultates A

ODii a m pdς terminata capso. yilli sunt alique obiecitiones. Et qdem pira pinu correlanii sic opponi adissciens dimem que omne reordinatonem tollit ab actu. vides p adimem adiecta3 excusari in actu, d eoipis imo qs aliqd appetit ira iusticia licere tuc st qualitate liciti ad recta,er ludisoniis reordinatio.ereo sic optare carebit omi cui pa Tmpli' ira fecitducorrelariusic opponi nipdeterminata,mnitas et malictaactus volutatis ex solo obiecto senums am exteriore te se turpe in somno fieri vel ebrietate inculpabili, est abso culpa ppter ignorantia inuincibile ergo optare acrii sic factu vel in eu plentire no erit moran malu Ruimus firmam licitus est sensus in carnale copula adiicitur modus,q est sici tu i lese matrimonii ,et vi qs appellicosnoscere ibarinam sub statu nium ergo etia licebit ea velle cognoscere sub statu ebrictinis inculpabilis B Ed hirui diccduinoditioliciti me

excludit ocin reordinatoem,quadiiciealicui obiecto qσ est cM pax vel rusceptinu qualitatis liciti, ut in his que sunt vel indistorentia,vel de iure pure positiuo,siue diuino liue hi imano. 3 ali . Messe utra iusticia, tra rectitudine iuris naturalis inutii lis,no est capax hui'db dicimus licitu vel licen:via qualitercum talia et sis optare,est pira tabitu orditi eronis appetere, hoc atest morali male agere L Sed dices,tionest culpabile op tare aliqb iniustu si liceret, setia siriter optare, ut iniustu3 liceae culpa carebit Nndeo,Encedos ex quo negatum est ,ων tato edendu est,m talis actus ditionate volitoness,no est pone dictu nam est supcimus Q volens aliqd sub Oditoe, pprimu scie dime3no extare, statim desistitillud velle ,3 in .pposito,opina ponis aduertere iniusticia,et postques cognoscit optatuno licere quare no et ipe sciditer optare iniustu si liceat Ο Tlegada ergo est antia,Ni est silitudo actus volitois oditionale qui es

lia iam iacta no est innatura possibilis deu qui est acre sim

295쪽

Zibae nonus Galli.

plicis placentie,q ciuis sit eouque ut impoIsibilia'apphendunerim indilominus morast malus,inmtu tendit in obiectu cotraordine ronis, cussiqs optet ut aliqd liceatqn suri oppositus vo est te iure nature inconiurabili,ut sit sacerdos appetat diicere uxorem siliceret silaiciis optara comedere carnes in qdraFesi ina si liceret E Ed secudu iuxta intentoem petri ae palud; ubi semiconcessis pniilsis venitnesada tia,quatum Bapyareat Morata. M negat is est,qr Mitas aesectus liberi arbis ini ratidiciti Jnis et ignoratie,quaistiorafactus et malicia eius oppler qua qde qualitate actus in ianitore .ppositoe erplsus e ciusatur a sequenter minor verisicas adic inqua qualitas no excit/sat ipm mensum te quo loqtur sequens,qr no stat cu tali memsu Montem sic optans cognoscere et aduertere actua est turpi. tudine vel xordinat m,et in vult nihilomuineum fieri sub iustalanorantia somni brietatis,uilfurie via et obiectu volitii,cu ei' circustantiis clivolenti cognituJam qn ignorantia tabet excit lare volutatis malim,dolat se tenere exparee obiecti voliti queno est in pposito ut patuit.Secus aut est de actu ceteriori,q inter

dii cu fit h3 vera ignorantia adlucta totare eum ercillante fe Pliter rillum ruit supra circa minore,muis actus in suo seni: no velsub iusta ignorantia factus no sit matus morali,est in malum id est inc emens obiectu votitoisialterius non ignoratis te quo supra abituruit,fit sic etia veniret negida latia o firmatoe n 'n 'em,negae stilitudo ditio status

matri nolitatis adiecta,eque emilat sensum interio sicut actumeaeriore iij aut qualitas iuste ignorantie, lpec em no ecculatinio iore sensum qr no adest ei,sicut exaltat erreriore actuqey

ea plenae p*traf,Sicut in siti violetia e cusat renitento a culpa adulteru qr adest oppressioni,no aut amat optante, ut st visu .

tu opprima qr illi nullavis addidit.

Eibre Didinus. De bonitate re malisia asinum

humanora pira principia theologie.

Capsin primu ondit holam' nuin agere actu bonu nisii actu habeat coscientia rectav. A

296쪽

gstque limitate et malicia3 humano* actuu velinti laminiis uixta Dcipia moralis p te,nuc et iplima

Eristotclis tripartitu octauo ubro passumptum iam rere tesopinordinetiuovis iliamur prunii ditis,ollendentcs in pniis quo tonitas in oralia - . I uireriora remtudinerspendeatronis. Secudo quo in actito moralim libertas reqraturagetis. Et aemu tertio Poc plectionis tam habere,* operatio sua regulefo a pria siuam comitione ua eode supposito existente, et sim ea dictame rectu3 in ictus i Arinestatim regule,si opus suu aer T. Fimpnio,ilpo agens iuraramiter lue pp.ie rom,quamcum erranti,sp peccabit ,quatum sitiractio psorine regule supiori.Et hoc est qobrii ethicov. ca. qi Ῥι

clutori it licit scaens,id est si opatio siua imo suo ide3 vi. cmri virtus no,nem etEvirtus est fini recta rotavi antiquidi cebat.Sed virtus aeret tile cu rone recta quasi disceret,utitus et uua rectitudo id citrecta ro,ae it esse in eode suo polito. t ex docibide Icludit Inexione virtutu moralissi cu pria dira oconi eques ergo est,et sicut volutas naturalior aliae tu cit imperio ronis,'aetia naturali ordine,volutas no latisve actu,nm fm directoeni ronis a P cosmucrianibit talatileri oterordine id est directo ronis. Missicut estv pρ veloces claudat oculos no pullo impedimentq,Ita est pira naturali ordine potentiariis Erinos grando te tacentia vel indecetia φω neces uiu est agenti se voluta Ei-fui operis,an scivueniat vel diiuge FI mx edi pientis Sine cossilio nibit facies .eep ecdimo qnto .Sine piudicio id est puto iudicio nihil faci 22K 'ic notanter, vel videre vel puidere,qr qbusta exer/ mi tui in bono,no est necesse pconsiliari, aequali

297쪽

lli r tittimus Cari

r α improniis sustinet pericula vi opt3 .Sed alijs lassic exeristatis necessiaria est pnia reliberatio et disicullio siui opis, qua nomiserint ia3 peccat id est minus lane secuit in suo opere liue se itur opus regenere tano* siuemal ,qr no ab euentu iudicamur M a Psectem amo agendi. 3 in sposito iste sic dispositus fuit si simpli voluit exire in opus,no pnidendo casum iun talis pec cat pcto pe iratois pira pceptu cautela ad Epheseos qnto cruemessum Ibibi. Videte quo caute ambulatis. et prouerbiiij. Dculi tui videat et pali rescedit gressus tuos. De quo pcro Σ' et 'q lixi anui. E si Exims p t :nferri istud corollariit Uin: ne illud que agimus, pam est nobis nisi vel sonitar vel virtualhcredam' vel estimem', illud nobis esse licitu vi ta sita hoc cotsitarem' ,estimaremus nobis illud licere. roda pino,qr ora actio talilarate facta,re tesse vel bona vel mala,qr intesim ac tus no presse indistam.Sed sic est,*actio sine tali estimatoceuctra no est tanaaergo erit actio mala Tlam vie e. q. Ethic allesam est Ed tanitate morale actus reqrifer operans sit sciens adest ite 3 casual, nem ex ignoratia agens Iam in sposito talis abrin rati estimatoemens in actu tota faciet actu casuali tamst,et se seques no erit ma uua actio. reterea ois opatio bona sim actore reddit laudabile,Jamnon vides quo us tanque recte agens Popesitio laudabis,qno credit illudesse donii vel licitu3 Si gopaitio talis no reddat laudabile sim oletrantemo utique erit bona erit g mala f Doc insinuare nobis vides Soliis ad Ilamanos iu .dicens. Duae qrs no ex siderit δ' am cst. Et duis aliqs sic spini exponere vellet. eqNno ex fide est. id est o me qb trasdem seu Oscientia est pcim est,Videt in deleganter. dixit dila an ellarser uanien . et Zipsus pliis dicere voluerit irrigalariter dirit no ex fide et no dixit atra fide,cu in s m et facili' et breuius clarius 3 dixisset,ian vides e Nile insinuasse nobis intenti

trem nostraso ois actio nostra sit mala,te qua no credim',ide

fide Dium' actuare vel virtualy Wipa nobis liceat. Ο cotra maliqua ia3 dicta,videt Eristo.in cate tana fortuna asserca

tibus Io lane fortunatis no exuto psiliari sed tales exiit Diem dirigut,id est recte agiit ergo be*ur in no omes etia inexerci irati,indiget tilio et pulsione inopim sessileganda est pntia,qα Tristo. ibi loqtur in alio casu, 5 nos hic lo ii Vult iraque, q/busta no expedit cosiliari ad prosperitate reporato cosequeda3.sssine rone id est taliberameex impetu dirigui. i. sibi utiliter agundier. pspere,Ecotra ko si reliteratoi in reret mc danu pleruΗ in curreret Aura lucro cessara. Sed hic no loqinlir α ωno utili,

298쪽

de bono bonem est bonii menale adqSipsi se mirati indiget

i mone,nin prius sint ituati etexercitati in bono, vum s bene istunatus no indiget deliberationem triticii ut vinu emere debeat pro incro coni uendo quia ex impetu proprie uicinationis agens,mox prosperabitur,tamen indiget delibe ratione,ad doc bene agendii moraliter, nisi in operation, vir tuni sit bene uncitatus. II CRedeuresergo ad propositu interamus eypremistis Q bonit.rs moralis pro tanto dependet amne,quia operatio no potest eae virtuosa nisi formes reae rationi stimantis earnes Elicitam Quo sit, in bonitas deesse pore' er parte rationis ipsi actui liadruplicisi videlicet quia vel sit contra co scientiam rectam agentis, aut sit contra coiicietiam emittaniacentis,uel cotam teria coiicientiam er ea, aut quarto cucoiicientia dubia agentis.

Capita. . Sustinet coscientia dicere actu, ottenditin iudicem non poste astere contra propriam conscientiam A

le diciame,no traicii Uscientia actuali, dictate ipsiam esse malit et discoueniens; loquvi iudicia cotraria essent simul iii eode, ut V 3- 7 iiqniet phis ,pula onditur. unde catur,oesicol cicti a Vortat actuale iudiciu practicu eo ipse no porcst ptuc volutati cotrariu ostendipaliqud ronea se piis volutas i a pote stordare a scietitia, hi volutas vii lis it mac Missne oblecto. Qbetia coiciaiano potest dicere babitu marguit sic,* diens habitu et seriose reuoluens obiectu illius babinis,de necessitate vestir habitu sitioineudo inactu ut si quis G scieria qr magulus b3 tres angulos Si ei nonas illa Icliisio. etea reuoluat de necessitatebabitus eribit in actu, ages co/tra corima fieri e reuoluire obiectu illi' scime, cossideratem an ipm sit tacienduvelim,qn: ipia cissi metereuoluit,exterea' ases atra macti'regularii ahit mallei remortu,qr scietie eremordere M pomo esset nisi scietia exiret ui actu. Rursus si akima Ioiadiceret habita,tuc agens cotra ea,no pGcatecinoi

299쪽

tenes quis se colamare habitui erroneo, potestetia hoc sic Ofirmari φ agens pira Istiaraa egulat, agit cu pposito pense tendi imisso ergo debet habere sciata actuale, qr l)3 actuale Fpositu volutatis qb alicui iudicio actuali debet psorinari L Sed ad qsitu redeudo exd fm Ο Θ -yroq. laxi r. an ultimo. viciem m. etate vocabuli dicit actu et no habitu,Ideo tencit

durissima hic dicit actu et io habitu. Ο Edmuerso respo&do negandii estiundanaetii eius,si putat,*nitalica tu iucticia piraria est mi in eode ,ita iudiciu scietis, est aliquomo speculatiuit, et no est vitii late practicu ,solii em dictat de licito vel illicito debito veli debito de teneri vel no teneri,respectu ipsi' actη specialis vel oo iutaris q occurrit ut nuc agedita Sed iudiciu cui plarmat volutas discordas a placita, dictatre utili vel delictabilieti qfi uceptiue iudicado et volutati tali fini in hercti aliqdest simpl.cis accFradu em no obstantam his,q dictat scieno Talias at tu dicta sunt diuersorii generii ,et sibi inuiceno repugnat, venitanae ibi sempimisces quod da iudi erroneu si iudicas poti as esse incurredu aliquod malu moriam a piari utilitate Edelei ratione abstineo, Ilisi etia talis error

staret curali dictamirie psicialexussi poterit volutas habere,vir faceret pira directi orie scime recte M ligcdo vinonestate vetiosissam dei te r desectatione turpe vel vilem te distinctioneyo et natura inout ictaminii rel)lutior erit sermo in eo libro quierit de conmone virtutu moraliu. E OSed a ppositu rodeudo cu actus ex hoc precipue reddasmalusi di Icordat a rationerecta inferamus pinu nostre intelionis moeru,qr vlii olana' est maliris q fit pirarecta scietia agentis, et tanto deterior quo magi' sc aeter fit rura rone recta sui actoris. f Si quia ob sciat dro iudice cui fini iura cocedis iudicare fim allegata bata donando innocente tra veritate,a se laque a pilata oona Quare vides,* in illo casu licet uidici agere pira rectacos .en . Nndeo. Vel talis iuder opinaestibi licere iudicares m Maia,ne in sinadas totus cndo iuris positiatio qde Quia

tuc agere videt, tra scietia sui speculatiua,qua cognoscit eu innocente in tuc no asit Itra coistiena ,sed potius sim coiicientians

oscientia ciuis,ppositoxst dictamerariois, qua quis estimet sibi aliquid licitu Nel illicitu, bini vel indebitii etc. unde si miis iudex aliqua babeat co scientia, illano est ista, nocens alcnon est cod nidus Med ista dii taxat,no est a se codemnadus, si posseteu modo couenienti liberare, I saluocuditae debito iuria

300쪽

se Si autem credat id sibi non licere, tuc codemnando, semper ipse peccat nec iis excusabitar perpublicam potestateviii: at potius atarauabitque excusabit peccatusim. o 6 Sed patetur ridiculuindicere,ci liceat iudici agere cotra coscientia suam et illud verbii quicquid agitur contra costientia edificat ad maenam, edere solu in priuata persona et non in iudice,ut aliqui dicunt non cotemnende aut horitatis iuriste, Nam absurdumvν detur,*aliquis actus esset licitus et bonus,et tamen faciens ipsum crederet illum esse illicitu et malit sibi ut patet ex prius dictis certu ergo est Q nemini viam liceat agere contra scientiam, nec de hoc merito apud alique debet esse desita tio ,Sed tota difficilitas et dubitatio Rue in proposito esse potest in hoc consistit

En iudex cognoscens priuata noticia aliquem esse iunocentem. debeat uti non debeat sibi formare conscientia de eius condent natisne,dum crimen contra eu per testes luis falsos probatuest de quo magna est cotrouersia doctorii tam in theologia uue in iure maximorumide de hoc panormitanu in capitulo pastoralis dediti. iv. delega.

Goniciata igi est dicta me quodda rationis ,dinas de

aliquo actu occurrente,faciendo uti omittendo,tan.

licito vel illicito,debito vel indebito Et in bocco scien/tia dicitur et se applicatio ipsius scietis, ostensium est

autem,* malicia voluntatis ex solo obiecto est,obiectu aut volatati a ratione nonitur, On ergo ratio siue coiicientiaerras, ali

quid proponit ut malu et nil lominus e calisi motivo, so. ter aliquod bonu assequendit,ud malu declinandii, volinitas illud amplectimnc voluntas sertur in illud sub ratione mali, ster apprehensione rationis,quia st3 proponitur ut malit,no aut qusit ipsum malii fui se,ut cli estimat a sornicatione abstinere malum essea ta men velit abstinere. II Sed huic obstare vi detur quod.S doc dicit pina istbe. q. via. ar i .ad hoc voluntias tendat in aliquid,requiritur,* apprepedatur in ratione bo ni Incouen iter igitur dicitur hic Q voluntas tendat in aliqd sub ratione mali propositu seu appbesum. Nndeo. I illa est hinctii de cotradictio Quia E doc.m passis adducto, loquitur illa apphensione cui cosormat volutas in q eria acriis volutatis spcni naturale accipit in illo dote apud sue volutas a roncertate disco*dat,e unu iudiciuiei obiecta apphcdiflassi turpe cc liq

SEARCH

MENU NAVIGATION