장음표시 사용
371쪽
MEDICINAE PRACT. LIB. III. 31Iconsectiones ab Asclepiade conscriptas. IV. succi ci chorij ciathum unum cum aquae calidae clathis tribus mellis coclear unum, vel felicis& anethi ciathum unum, aquae mulsae clathos tres, vide reliqua, cap. de hepatitide apud Gal. deinde epithemata refrigerantia & corroborantia sunt applicanda iecori. vi aquae cichorij & endi uiae an. Jvj. pulueris trias ant. 3 ijss. coralli rubri trochisco. de camphora asi. Bj.aceti rosa. kij. fiat epithamia,applicandum iecori una hora ante pastum. post applicationem epithematis. cerati sua tal. loti in aqua rosa. & aceto saej iiij. quibus ungatur regio hepatis. Ad iecur
corroborandum sumatur conserua rosa. electua.diar hodon. abbat. & trias aim mane ieiuno sto
macho ad j j vel 3 ij. Potus potest parari ad eum
dem effectum. cichorij, endi uiae, pentaph. an. m. j. florum in Osa. viola. bu glos. an. p. ij. fiat decoctio.In collat
s. q. diiIolue olei myrthil'. j ij. fiat latus horis sit.
Adstringentia fortia mire conferunt in hoc anfectu, & omnia quae sanguini sistendo conserunt. V. sentali utriuique 3 vj. sumach. balaust. afi. Pij. terrae armeniae & hypochistidos an. 3 ij. terani ut fortissime , distatuantur cum aqua plantag. fiat cataplasma hepati applicandum. Poena laudat mirum in modum aquam destillatam radi- eis bistortae. In hepatitide a frigida intemperie oportet primo purgare pituitosos humores, deinde corroborare
372쪽
IACOBI FONTANI iecur assia mptis & admotis. Assiimpta erut syriapus de ab synth. poni. de meiatha, de prassio, trochiscide rhabar b. de ab synthio , electu a. dianaarg. dia-lacca theriaca&similibus. Ad frigidam iecoris intemperiem Gal. commendat Andromachi antido - ' tum. Π. pulparum, pallui. 3 xxv. croci 5j. calamis ijs. bdelli 3 ijsi. cassiae ligneae 3jg. cinnamomi Biiij. spicae nardi 3 iij. floris iunci adorati Aij si
myrrhae 3 iij. therebint. 3 iiij. ramento. asparagi 5 ij. mellis 3 vj. vini q. s. fiat antidotum. Galenus non praescripsit do sim, possunt dari 3 ij. vel 3 iij. vel per se vel dissolutae cum aqua aliqua accommodata, his duobus remedi j3 longo tempore continuatis fuit gratia Christi curatus pucr, qui hepat itide labora- t duobus annis , cum dysenteria hepatica. cichorij. pentaph. soliorum ab synili. poni.
an. m. si. cito n. berberis , baccarum myrthi an .l , 3j f. storum rosa. rubr. bala ustior. an. p. ij. mirobat.
citrin. 3 g. fiat decoctio in collatur. m ij. dii lol. sacchari ibi. fiat syriapus de quo cap. mane hora quinta 3 ij. aquae cichorij 3 iij. & continuet. quoaderit necesse.
I . conser. radi c. symph. malo. 3j. rosa. rub. J6. ab synth. mino. 3 vj. rhabar b. puluer. 5 ij. san tali rubri puluer. 3j6. syriapi derosis siccis q. s. fiat . optata de qua capiat a prandio hora 3. 3. 5 ij. continuet. JExtrinsecus vero adhibere oportet unguentum compositum ex oleo nardino de speciebus diam osci , po ierunt parari epithemata & fomenta vi V. aquae ab synthi j & mei thae an. Avij. pul- iter. cinamo. & spicae an. 3j. vini albi optimi
3j6. fiat epithema applicandum horia supradictis
373쪽
, , MEDICINAE PRACT. LIB. III. 3jῖctis. vel V. ab synthi j ment hae marrubi, odorati afi. m. j. galangae & spicae asi. 5. i. passularum 3. iij. fiat decoctio pro fomento regionis iecoris. DeindeV. emplast. cie meliloto t. s. vel ii. h. olei de ab synthio poni. aut despica q. s. fiat lini mentum applicandum regioni hepatis. Ab Alchigene c. 9. l.8. de
med. secvn.lo. cataplasmata varia conscribuntur ad utramq; intemperiem. malo. coton. farinae hordei & foenugr. an. sq. coquantur simul & cataplasmatis modo regioni hepatis apponantur si caro dactylorum adderetur pari pondere optimum esset, passulta etiam mire conferunt iecori ea cap. 7. l. 8.
Post fomentum victus ratio debet praeseribi contraria causae morbi sicae in frigida calida praescribantur; vitentur frigida; & in calida contra. De curatione morborum lienis in genere. C A P. x x. ILEN is morbi fere sent,iecoris morbis similes, verum quonia diuersia sunt viriq; visceri munera varia etia symptomata ex eoru morbis oriuntur.
Cognoscuntur lienis morbi ossicij eius imminutione aut cessatione ex qua eisicitur ut totu corpus colore atro aut fusco descedetur de praehenduntur etiam ex illius tumore, duritie, de renitentia, intumescit autem leuiter ab obstructione, valde verb a tumoribus praeter naturam genitis defluxione aut congestione, aut ab humoribus liquidis, fusis,toto corpore, quos ipse attraxerit. Attrahit autem exHipp. lib. de muliebre cum incaluerit . rarus natu
374쪽
IΑco BI FONTANI . extentiantur, ex ii dem enim CV splen augescit, re carpse
contabescit. Ex quo licet colligere colliquari corpus a febre maligna , tumque lienem colliquatos humores calefactum a febre spongiosum & proximuventri, attrahere. Cum Vero Hipp. scribit 6. Epid. minus funt splenitici, qui catarrbo laborant. Intelligit de illis qui sunt lienosii a faeculenti crassa melancholica in liene collecta; non de spleniticis ex susione& attractione humorum in liencm. Nam fusio ex lib. de lo. in hom. una est causa catharrhi; nihil tamen vetat in eodem corpore multum succum melancholicum coaceruari in liene,& in capite tenuia multa pituitosa, temperaturae vitio.
Magni sint morbi lienis partis obsessae ossicio publico,symptomatum magnitudine, tum cacoethia, quae solet sequi morbos lienis. Morbi lienis tardi sunt, quod fiant a crassis humoribus vel propter visceris debilitatem.
Aph. 3. l. s. scribit Hipp. qui siens discultate intestinorum corripiuntur, ijs si veruenientem longam osen
teriam, aqua inter cutem,aut intestinorum iamias excipit, oriuntur. Diuturnitate namque dysenteriae vires
exolvuntur, unde refrigeratio, hepatis & hydrops aut lienteria,ὶ quibus mors contingit. Huic aph. plane contrarius est 23. eiusdem libri, liens, diffutias intestinorum superueniens , bonum, dummodo per eam repurgetur humor collectus in liene, nec sit durabilis , nimirum critica & salu
Accommodata lieni medicamenta sunt, quae leniendo humorem terrestrem quodammodo mitificant, & quae attenuant, incidunt, & detergendi fincultate pollent, sine ulla adstrictione Gai. c. 17. l. I .
375쪽
MEDICINAE PRAc Τ. LIB. I I I. mmeth. med. scribit, lienem, nec tantium relaxantilus curarι oportet, cum his quoque ex hepare, quidquid sim umes. melancholicum expurget, propterea scilicet, quod meo humore nutritur. Idcirco quoties ObLImmone laborat, iphlegmonepotissimum cum scirrhost, tum ea qua Ob-sructiones eximunt, tum quae disperant, vehementiora ex git. Nam quale medicamentum hepati es absinthium, tale fi lieni capparis cortex. quale rursud hepati eupatorium,tate est beniscolopendrium. , siquidem simplicia genere meo camenta ambo viscera postulant. Verum lien tanto vehementιora quanto cra flore utitur alimento. Hipp. lib. de inter.affech. inquit, iraicamenta quae limosispraeseribu- turler vesicam debere purgare & lib. de externis affect.
idem sentit. Quod confirmari potest historia Bionis, quae ictibitur apud Hipp. sect. r. l. a. Epid. Mon, inquit,simul copiose mingebat laesedimento, Crsan uis e stra naresuebat, erat enim illius splen in gibberum ela- tu , durus quψμperstes fuit. Quare imitatione naturae
diu retica conueniunt. Gal. a. ad Glauco. idem affirmat, tamen loco cit. I 3. meth. scribit in bene licet euacuareper secessum , cum quae per renes agatur, nulla huic visera vacuando via pateat, recipit enim venas a porta omnes nullas a caua. Quidam conciliant hos authotes hoc modo pos Ie lienem commodissime cxpurgari per intestina, quod vena splenica dissemi- , netur in intestina, potest tamen & per renes, non venarum beneficio primo, nisi velimus materia in recurrere ad hepar, atque hinc ferri ad renes, petvenam cauam & emulgentes, sed potius per arterias splenicas, quae idcirco factae sunt magnae, no vi spiritum deferrent tantum, exiliores namque susscerent, sed ut serum in illis contentum in renes deponerent, per auertam emulgentem, quod docuit
376쪽
uc IACOBI FONTANr Gai s. de usu partium, & lib. de sang. missi contra Erasistr. Animaduersione etiam dignum putamquod scribit ut a Petro Poena in lib. diuers. cap. dea sar. multas venas e septenica nascentes ventriculo insidito rapere liquorum in eo contentorum copiam in lienem antequam coquatur, unde status grauitas murmurasti.
Simplicia splenica sunt radices acori, apb aristolo rotundae asparagi,capparum, ciciamini,forniculi, fraxini. gentianae, petroselit Ii., raphani, rubiae tinctorum squillae,folia absynthi j poni. aristol. v triuiaque,aZari, betae,calamenti sentaurij minoris, cam dris, cam epitis cusculae,ui thymi, eupatorij, lapa
thi acuti, lupuli salictari j, nasturtis, ruthae, scordij,
sturti j, thimi, urticae, betonicae, flores genistae, leuco ij, viticis fluctus amygdalarum amararum, cap parum; semina anis, foeniculi, carni, nasturr ij, agni casti, rubia: byrupi. Cortices capparum, tamarisci, fraxini medrini. Castoreum conuenit maxime gummi ammoniacum, frigida vero cichorium, cetc-rach, en diuia, lactuca,scolopendria bu glossa, borrago, flores cichorij, nenu pharis,uiolarum, seminaci
trulli, cucumeris cucurbitae lactucae,melonum, por
tulacae, scariolae. Satalia & η tilia sunt,acetum. Composita medicamenta lieni accommodata sunt syrti pi de epithymo lupulor. de sum a. s.& com p. depomis L& com p. de polypod. de ab synth. poni.ex medicamentis istis simplicibus descriptis, possunt parari syriapi alij, & alia medicamenta. Olea ex calefacientia lienem sunt, oleum de capparibus, liliorum, de scoria ferri, diacostum , diacalamentum calcfaciunt. Refrigerant vero diar hodon abbatis, diatria-sant. & similia. Ex simplicibus supradictis possunt
fieri conseruae refrigerates, vel calefacientes lienem.
377쪽
lo. At aqua in qua ferrum ignissi extinctu fueriticum vino non febrientibuscitarientιbus vero aquasti.Celsrs hanc aquam cocccre ait lienem. Trallianus cap. io. I 8.his subscribit. At haec aqua adstringit,fluoreique compescit, quare non erit commoda ad liber adas lienis obstructiones. Rorarius respondet non prodesse quatenus adstringit, sed qua ratione lienem siccat, hac sola aqua Beneuenius curauit hominem septen nio iam laborantem scirrho lienis, ut legitur cap. Ios. eius libri de ab d. morb. catis . Ad lienis scirrhum ex Mathiolo Sorianus laudat hoc remedium. florum genistaeib. s. coquantur in aqua, coletur decoctio, adde mellis q. s. aceti parit, fiat sy-ἔupus, cap. mane δ .ij. continuet ad sanitatem usque. De H rape. CAP. xx I. HYDRous est tumor alui praeter naturam,aut totius corporis genitus ea aqua, flatu,&pituita ut plurimum mixtis,uitio haematos eos. Inquit enim Gal. cap. 6. lib. I. locorum affectorum,Nisi adiecur frigus transinittatur, aqua inter cut subsequi non potest. Ex
quo sequitur, omnes tumores ventris praerer naturam hydrotem non esse: ut qui nasi untur a ruptis
vreteribus, a sero non attracto,prae debilitate renu, aut non purgato propter renu, aut v reterii obstructione,aut alio quouis modo. Cospexim' inhonesta muliere Domini Bertradi Aquensis Medici docti,ac viri probi, quς ia viginti quinq; annis laborat luna ore vetris praeter natura, sine ulla suspicione hydro-liis, quod saguis,qui illi fuit saepe detractus extiterit audabilis: nec alterius causet ia descript qad sit suspi-
378쪽
318 IACOBI FONTANI cio: sed potius cystis qua humor collectus conti
Hydrops variis diuiditur modis pro varietate partium, a quibus ducit originem per se , aut per consensum: alius namque est a Iecore, alius ab inani parte, ac lumbrs, ex Hipp. l. a. prognosticorum nimirum a renibus, ventriculo, liene, intestinis: tum ex venis, secundum Aretaeum: alius a cerebro ex Hippoc. lib. de locis in homine, cum scilicet humor delabitur per spinalem medullam in ven
Ratione materiae, & modi tumoris, diuiditur in ascitem qui ex aqua fit, & viri forma apparet; in tympani tem, qui a flatu nascitur, & tympani modo
percussus venter sonat, in anasarcam,apituita in totum corporis habitum sparsa , a qua totum corpus intumescit. Causa communis coniuncta omnis hydropis ex Galeno loco citato & ex cap. s. li. s. locorum aD sectorum est deprauata sanguificatio : deprauatur autem deprauato calore innato, refrigeratione, suffocatione & dissipatione a vehementi calore praeter
Antecedentes vero multae sunt, scilicet affectiones partium Uliquarum quae iam enumeratae sunt, praeterquam iecoris. Eius hydropis, qui ab ilibus ortum ducit, indicia sunt ex Hipp. in Coac.& in Prognosticis, tumor, diuturnum alui profluuium , quod neque ventrem inanit, nequesiluit dolorem, hoc signum est inseparabile: pendet autem ille tumor pedum a pituitoso excremento , quod suapte natura deorsium vergit a longinquitate liue distantia a corde fonte caloris:
379쪽
quibus addere possumus naturam earum partium frigidam. Item alui fluor signum est in si parabile. Amectis namque partibus, quae sunt in lumbis, &ilibus corrumpitur chylus: tum bilis gignitur a pamtium intemperie calida sicca: & quia illo fluxu materia morbifica non expellitur, sed ea, quae tantum generatur perenniter circa intestina, ideo ventrem non deplet, neque dolorem soluit. Hydropis nascentis ab in rem perie frigida Iecoris, quae suhcedit calidae, signa existunt, febris magna praecedens, sitis inexplebilis, oris amaror, Urina rubicunda. Si a frigore posititio ortum duxerit, adest faciei color albicans, aut liuescens, nulla febris, pulsus tardus, excrementa pituitose, temperies frigida, victus ratio, & tempestas frigida. Signa vero illius quae a cerebro originem trahit,h c tradit Hipp. li. de locis in homine siccitas partium anteriorum, narium scilicet, & oculorum : Oculi sunt ex virentibus pallidi, itemque reliquum corpus, nihil ex puit aeger, etiamsi multum at. Hydrops magnus est morbus,partis obsessae praestantia scilicet iecoris, symptomatum magnitudine,
Tardus est: morbus, frigidus quippe. Signa futuri hydropis sunt cach exta, & omnes morbi qui vitiare potiunt sanguificationem,aut per se, aut per consensum. Praesentis hydropis quaedam sunt communia signa prognostica: quaedam vero peculiaria. Communia sunt.
Hydrops qui leuatus remediis, integer renascitur,desporatus e T. Nam significatur intemperies relicta post
380쪽
36o IACOBI FONTANI euacuationem materiae hydropem committentis, aqua rursus hydrops renascitur. Cum autem renascatur in aegro debili, existit desperatus. H drops qui succedit morbo acuto lethali, cum ortu ducat a calore nativo pene extincto, per dissipatione.'dropica febricula se Prina pauca, in turbuleta lethale. Nam pauca urina in hydrope vitio non caret, quia multa esse debet propter sero si humoris copiam a
debili hepate genita, quae si praeterquam quod pauca est, etiam turbida extiterit , interiori perturbationis in venis indicium est, qua febris in cruda materia commouet: ab ea vero febre dissipatur continuo calor nativus, unde mors. Paucitas vero urinae damnatur magis in tim panite, quam in ascite: quia in hoc, serum transfertur ad abdomen: in tympani te vero non hem.
Hydropes qui succedunt longis alui profluuiis, dysenteths, & quartanis febribus diuturnis let bales sunt. Nam illis morbis ita debilitatur natura iecoris ut amplius restitui in integrum non possit. Hydropici a refrigerato iecore per frigoris actionem, aut ab immodica evacuatione, facilius curantur: nulla namque adest priuatio, aut deprauario: sed tantum debilitas iecoris, quae facile reparatur. Hipp. a. prognost. scribit. dropis non lethalis indicia siunt, si aeger sit visceribuι robustis sene respiret olore
vacv i sit, toto corpore aequaliter caleat, nec paulum extremarum habeat colliquationem.
In summa omnis spes aut desperatio in hydrope ex visccribus captanda: frustra namque tum natura, tum ars molitur euacuationem flatus, aquae, aut pituitae, ubi desperata vitia latent in visceribus, scilicet entriculo, renibus,& alii .