장음표시 사용
381쪽
MEDICINAE DR Ac T. LIB. III. 3έ
In hydrope, qui per urinas critice iudicatur multum subsidere album laeve, ut aequale oportet, quos gnificatur naturae silpra materiam morbiscam victoria.
interemtem laborantibus, exorta In corpore via
cera, non facιle sanantur, e3 aph. 6. lib. 6. quia ulcera ςxsiccatione egent. Hydrops vero est humidia , HI-drope detenta se aqua e venis,n vetrem consuxerat,siluitur morbus. Aph. i . lib. 6. si quidem materia tota effundatur,nulla superstite in iecore intemperie a qua r nouetur noui hydropis historia. In coa. legitur. Ineunte hydrope, si aquosa incidat diarrhaea,cruditatis exporrimasium exoluit. In principio hydropis apparentis stecum antea fuerint conceptae, & a natura stuperata aquae, expellunturque Vi& robore natura .
Quaenam vero species hydropis sit periculosior, quaeve curari facilius possit, caeteris paribus, id est, in eodem gradu , es tempore aequali perquiritur.
Doctiores respondent anasarcam esse minus periculosum: nam illius causa facilius remediis cedit, tum vires in eo sunt robustiores. Demum illius materia propius accedit ad sanguinem,quam ascitis, & ympaniti* : quibus addere postumus anas arcam ex deprauata victus ratione saepius nasci: tum quod in illo significatur robur naturae exfellentis materiam ad longinquas partes corporis. Tympanites, hypo sarcam proxime sequitur: ortum namque ducit a minori defectu ex Gal. comm . in aph. II. lib. 4. inquit enim , a maiori frigiditate generatur aquosius hydrops, quam tympanius: neque enim hu midasub antia in satum conuertitur sine aliquo calore.
Quocircadia uniuersum ascites est periculosior tym pani to
382쪽
IAco Bit FONTANI Multa existunt communia in victus ratione specierum hydropis, quae recensenda sunt antequam de singulis dicamus. Sunt autem communia, quia pars affecta communis est, iecur nimirum, & cum humoribus prauis redundet in Hydrope, habitus corporis, aut saltem venter imus. Aer est eligendus calidus siccus. Ita tamen ne siticulosis maiorem suim excitet,qualis est aer in montosis locis ad meridiem collocatis, & in maritimis, nisii vero tale et oere possis natura, ut illi non possimi, qui loca longe a mari dissita incolunt, & planities: arte talis est efiiciendus. Somnus breuior solito conuenit, ne aquosorum humorum Vaporibus caput repleatur: multo enim plures ascendent in somno quam tem --pore vigiliarum. Haec praecipue intelligenda sunt in frigidis affectibus primarij iecoris. In hydrope namque calidis affectibus succedente, vigiliae aegros
mire exercent. Quare somnus est illis concedendus, & per moderatus quaerendus, ne nimio aeris ardore dissipetur omnino humidum radicate. In lecto multa substerni pollunt quae valde con- crunt. In frigidis namque affectibus culcitrae magis conueniunt ex plumis factae: in calidis vero ex lana. Exercitium multum prodest: & qui ambulandi facultate priuantur, lectica aut cymba vehantur
Hydropicis conserunt frictiones, quia aperiunt 'poros, & attenuant, discutiuntque humores,& flatus. Sudor eliciendus exercitio, aut alio modo in loco sicco, natura, aut arte comparato : hoc modo parabitur : instrumentum est fabricandum instat
magni incunabuli longi,& alti quantum est corpus humanum, in quo iaceat aeger subst rata culcitra:
383쪽
MEDICINAE PRACT. LIB. III. 363
eius vero latera virgis quibusdam ferreis separatis intexantur, ad formam eius craticulae quae focariis Chirurgorum superponi tui: operiatur illud stragulis, tum lapides calidi vino albo , aut alio irrorati, pannis inuoluti toto corpori apponantur, atque eo modo sudor eliciatur. Sunt sudatoria in balneis aquarum naturalium calidarum, ut Diniae
in Prouincia , & Aquissextijs , & multis alijs in
locis. Panis sit c libanarius, optime sermentatus,& sale conditus, cuique sint semina admixta anisi foenie ii ad flatus discutiendos: tum ad aquas attenuandas, utatur carnibus siccioribus pinguedine expertibus, assis potius quam elixis, ut auium, cum quibus aromata semper misceantur : nullos pisces comedat, cancros tamen fluviatiles & marinos atque eri naceos edere poterit.
Leguminibus abstineat generantibus prauum sanguinem, & flatum. Pro bellariis sumat pistacia, amigdalas tostas, uuas passas,corinthias & cappares. Potus abstinentia remedium praestantissimum censetur, ut videre est ex illorum historiis qui sola abstinentia potus fuere simitati restituti, nisi aeger velit imitari Metrodorum Epicuri discipulum, qui hydrope amictatus, impatiens sitis, postquam diu
abstinuisset, comminiscitur remedium siti extinguendae utile, nulloque modo noxium: is namque postquam multum aquae hausisset eam vomere solebat. Verum hoc remedio omnes uti non possunt: nec omnes sitim tolerare. Quare ijs qui calida, &sicca intemperie labotant, aut iecoris, aut aliarum partium, potus praebendus est,non ex sola aqua, sed
384쪽
36 IAco BI FONTANI cui admixtum fuerit vinum tenue , album pauciferum quo facilius restigeretur corpus, & urina prouocetur. Multa ore contineri possunt ad stim sedandam, multa item parari ad colluendum os, quae cap. de siti extingueda lib. de febribus desstribemus. Fernelius consilio 37. docet masticem ore conuoluendam ad proliciendam aquam non tantum e cerebro, sed etiam ventriculo ipso, propter continui ratem membranae illius ventriculi, & linguae, qua sedabitur ardor,& sitis. Ingeniosum remedi j genus est hydropicis permittere, ut quantum libuerit bibant, pr arato potui ex his quae aquas ducere pos sunt per aluum & per urinas. Ad generalia remedia spectat haec quaestio: Num in hydrope liceat sanguine detrahereὶ huic respondent probati authores,In principio hydropis a su p. pressione harmorrhoidum nati, mensum, aut solemnis alicuius euacuationis sanguis potest mitti, si vires valeant,ut oppressio quς suffocationem affert caloris natiui auferatur. In mensibus suppressis, & haemorrhoidibus usitae inferiores sunt aperiendae. In sanguineis iuuenibus vena brachij est aperienda. Tutius verb in hyp arca hoc fit, ob iam dictas causas, quam in reliquis speciebus, praesertim cum materia illius sit invenis contenta.
ΡAtho nomonica signa illius sunt grauitas ventris
a pondere aquae contentae in abdomine: sonus, dum corpus commouetur ab aquae impetu: tumor
lucidus, & viri similis: aqua enim lucida est. Vter
385쪽
Graece Αγκος appellatur, unde ascites dicitur. Causa huius proxima est sanguifica facultas laesia, ex qua plus aquae quam flatus generatur. Sunt enim semper flatus cum aquosa substantia in nostro corpore mixti. Cauta antecedentes multae esse possunt, nimirum aut morbi partium, quibus succedit haemato sis debilis per consensum : aut morbi proprij iecoris, obstructio, plet hora,refrigeratio,aut inflammatio. Gignitur autem plus aquae ab affectibus frigidis , a calidis plus flatus. Siccant namque hi humorem, & flatum multum pariunt. Raro, aut nunquam tres species hydropis separantur. Quocirca indicationes sunt semper mixtae, proinde dc remedia mixtar tamen illius maior quantitas exigitur quod dominantem causam oppugnat. In ascite aqua stuperat flatum, & pituitam: quare aquae sunt praeparandae,& purgandae potissimum. A parte praecipue affecta per se , aut per consensu; ducitur indicatio eam corroborandi, & reficiendi: tum habenda est ratio partis in qua antecedens causa latet,vt ventriculi,cerebri,& reliquarum p rtium. Propinato leui catartico minorante, praeparentur hydropici, corroborando iecur, cuius robur facit ad humorum coctionem. Tum medicamentis aquas attenuantibus: lunt enim faciliores ad excer
Ergo x. rhabarb. infusi in aqua graminis 3. q. s. expressioni adde dia phaenici 3. g. succi rosarum vel syrupi rosar. solutiui 3. ij. spicae nardi pulueratae P.
s. fiat potio minorans, detur mane. Deinde parabitur apossema, aut strupus praeparans aquas ex alte
nuantibus, ct incidentibus, additis semper iis,quae
386쪽
corroborant viscera, cum tota spes salutis consistat in eorum firmitate: quale est.
Sandali citrini g. j. radicum aperientium
communium 3. D. radicis iridis nostraiis 3. j. f. cichorij, endi uiae, caetera ch, scolopendriae, chamae-drios, ab synthi j pontici, staechados, betonicae an. m. j. seminum anisi, foeniculi, urticae, granorum Kermes, & citri mundati an. 3. 6. florum anthos, Mechados, genistae, violarum, borraginis an . m. sio fiat decoctio : in colaturae clarificatae m. ij. ad aromati sandum dissolue pulueris diacucumae. aut tria sandali 3.j. f. ad dulcorandum sacch. q. s. pro iij. aut iiij. dotibus rei teretur apossema donec praeparatus sit humor, & appareant signa coctionis in excrementis , aut si non appareant, ad deponendam aliquam sarcinae partem, quod aquae it agnando putrescant, & inclusiae medicamento locum non con
Post tres, aut quatuor illas doses medicamen αti praeparantis , praebeantur hydrotica pharmaca, quς tam multa sunt ut sere dinumerari non postin r.
Ad praeparandas, & deducendas aquas mirabilis est sylupus raphani a Fernellio descriptus qui examinatur a Boderono.
Simplicia aquas ducetia sunt siiccus radicis ebuli, & fimbuci, dantur 3. v. vel vj. fiat decoctio ex mediano cortice sambuci, de qua dentur 3. vj. Item succus soldanellae, vel eius pulvis: succus iridis expressiis datur ad 3. l. vel si . cum J.j. sapae, aut sacchari. Aqua destillata ex stolibus iridis data ad 3 vj. vel 3.3. cum B.j. triasandali. Semper vero cum istis simplicibus alia sunt admiscenda, ut noxae illo
387쪽
MEDICINAE PRAE T. LIB. I I I. 367
Squamin aeris, siue aes ustum datura g. j. ad 3. j. 6. cum iusculo, admiscenda caryophylorum vel cinnamomi 3. 6. hoc remedio fuit curatus C Α-
Laureolae solia in umbra siccata, &in puluerem redacta aceto infusa, rursusque siccata, ac conformatis, cum melle vel succo citoniorum pillulis, ad ciceris magnitudinem. Si duae exhibeantur, mire conferunt hydropicis. Radix cucumeris asinini longa in formam suppositor ij indita ano mire trahit aquas. Datur etiam 9.j. mixta cum aqua mellita, ct abunde quoque educit aquas. a
Semen ebuli contusum ad 3.j. g. vel ij. datur cum ius culo pulli, aut vitello oui. Exhibetur pariter η.j. si . hermo dactylorum albissimorum cum deco sto ceratorum siue illi quarum : quod decoctum per se
copiose extrahit aquas. Elaterium vehementer Purpat aquas.
Composita prope innumera parantur ad Ascitem. flacci ireos 3. x. succi raphani 3 vj. succi soldanellae j j. succi corticis interioris fambuci, aut radicis ebuli si . syrupi de quinque radicibus P j. bulliant in sq. aquae cusculae, foenicilli, & agri moniae aequis partibus, fiat syrti pus magistratis cum Lq. sacchari, capiat aliquoties in mense g. iij. vel iiij.
cum decocto conuenienti. Gordonius praescribit sequens remedium. succi ireos, mellis rosati aut, violati partes aequales, decoquantur in diplomate, vel duplici vase, per quartam horae, deinde adde cinnamomi pulueris ali 3. j. exhibeatur ad x. j. xel 3.1. s. cym decocto radicum aperientium. vel
388쪽
368 IAconr po Net ΑRipulueris radicis cucumeris, asinini g. j. vini generosissi. j. maceretur triduo in illo vino , fiant tres doses, atque illud iterandum interpositis aliquot diebus. vela . elaterij Θ.j. specierum pilular. elephanginarum 3. f. iucci ab synthi j q. s. fiant pilulae molles,capiat,ex Savonarolla. vel
V. soldanelle jJ. hermoda stilorum s. V. cinnamomi 3.j. liqui ritiae Θ.ij.galangae minor. lignialoesan. g. si scharnant hi, laccae, au. 9. j. cyperi, calami aromatici an. g. seminum anisi, cardamomi ali. B.j. rhabarb. 5. fiat puluis, detur. 34. Vel ij. cum
aqua aut conuenienti decocto. vela . seri caprini m. f. tradicum iridis recentium mundatarum s. g. bulliant simul ad consumptionem tertiae partis: colaturae adde sacchari si. electuarii roseti 5.j. capiat. Vel , . suces radicum iteos depurati per residentiam s. j. bulliant cum saccharo, sumat cum ouo sorbilicaut sero caprino.
a soliorum laureolae pulueratorum ἶ. g. insun dantur per duos dies in aequis partibus succi cytoniorum & aceti, expressione facta incorporentur cum syrupo rosato solutiuo , fiat massa de qua potest dati ad pondus g. x. Vela . decoctionis foliorum laureolae 3. iij. strupiro sati solui. R. q. cinamomi g. 6. misceantur, & capiat. vel
V succi prasiij albi depurati q. cum sacchari sitis ficienti quantitate: coquantur,& fiat syriapus. Ad prouocandas vrmas spica nardi plurimum Valet: quare V. seri caprini g. iiij. spicae nardi 5. iij. bulliant lento igne ad contumptionem tertiae parris, detur saepe. vel a . succi
389쪽
. succi cucumeris asinini, farinae orobi, aeris ustiss. disset uantur cum succo liiij coelestis,illiniatur saepe venter,& lumbi. vel pulpae colocynthidos, cucumeris asinini recentis an. pug.j. frondium laureolae triduo in aceto infusorum pug j. F. pistentur: fiat lini mentum cum liauca cera,Ventri applicandum imo. vel V. fimico umbini m. g. laureolae, colocynthidos an . s. succi absynthij pontici, succi cucumeris, assinini an .5. . succi ireos s. g. cum cera fiat unguentum, quo Vngatur totus venter imus.
Rubeta decisa, & renibus superposita vehementer urinam proritat. Eo remedio aut horum sententia multi fuere curati. Fit tragema ex et . j. pulueris hermo dactylorum albissimorum cum liquore accommodato, ut ebuli, vel sambucci, ireos, Loidanellae: vel electuarium siccum cum saccharo ad eundem scopum. Interim quia ista omnia remedia sunt violenta, interpositis diebus quibusdam, utilissimum ellet praebere tabellam unam exsequenti medicamento corroborante stomachum,& hepat. . . specierum trias andali Θ. q. vel dia curcumae
9.j. si rhabar b. electi, 3. ij. sacchari in aqua ab synthi pontici dissoluti 3. q. fiant tabellae pondere S. j. capiat ieiuno stomacho unam. Qusdam restant remedia Chirurgica describenda, Archigenis remedium erat ex Langio: supra internum cruris Cedemate turgenti S malleolum, qua- ,
tuor digitorum sipacto,scalpello paulo profundius, quam in venae sectione , & in orbem cucurbitulae,. adacto ,& ulcusculis sale confricatis, ne sanguis vel ipse concrescerent: inde iugi staturigine aqua Aa
390쪽
:7o IACOBI FONTANi guttatim emanante, totam hydropis aquam sensim educebant antiqui, idque verum elle mea experientia coinperi, inquit Langitis.
Sectio vero hydropi necessaria est, ex Hipp. section. enim T. l. 6. epidem ior. aph. b. scribit hydropiacos celeriter sicare conuenit, nimirum antequam corrupatur siue alienetur iecur. Tunc enim sectio nullius esset utilitatis. Aurelianus lib. 3. tardarum affectionum scribit , siuidam vituperarunt paracentesm: nimirum Eralystratus, Cr Thessalus, his ratιοmbus,qu od peritonaeum membranosum non facile patiatur puncturam: quod periculum sit ne incidatur aliquod int Zinum: quia aquae eductio morbi cau am non aufert ,sed tantumθmplomata. Tandem quia usus aqua extra ventris capacitatem pauci superstites maneant. plepiades autem, Themissus, m Soranus laudau runt parachentes . Aurelianus resam e vidisse nonnullos, qui sectione euaserunt. Quod autem plurimi moriantur causim affert Aurelius, quia ea curatio semper serius tentetur, nimirum quando diuturnitate factus est morbus in curabilis. Quam ob causam Hipp. iubet hydropicos cito secandos dum ri- res constant, nec viscus iecoris est alienatum. tos vero euasi meis potest facile perspicere qui libros practicorum euoluerit. Argumenta vero quae a primis auctoribus in Hippocratem contorquentur, facile soluuntur. Nam vulnera peritonaei facillime sanantur, neque inciduntur facile intestina tumida,& laeuia. De aquae vero eductione verissimum est. Quare Hi p. in principio secandos iubeta. in quo
tempore si secentur certa experientia evadunt. Praescribenda ergo sunt quae obseruari debent in hac sectione. Primo ut fiat in principio, cum vires va-