장음표시 사용
91쪽
to I Aco B1 poNTANIIchor quida, quo egresso falcoepit epsia liberatur. verum dum egreditur aqua ex foramine , sensim est educenda , ut in hydrope , & iecoris tumoribus praeter naturam. His peractis applicanda capiti emplastra superius descripta; Potest etiacaput derasum ungi oleo mixto ex castoreo & euphorbio. Post purgationem persectam corporis usurpanda sunt medicamenta quae roborare possunt cerebrum , & intemperiem telictam corrigere, Ut
V limaturae simaragdi J g. radic. paeoniae & Ω- minis eiusdem afi. 3 ij. coralli rubri 9 ij. cornu cerui usti Θ j. pulueris pullorum hirudinum ustorum 3j s. limaturae ungulae alcis 3 j. succi rutae 3 ij sympi de hysopo q. s. fiat optata capiat mane surgendo e lecto Sc eundo cubitum ad quantitatem auel
v Vnguis alcis 3j. f. seminis paroniae, lini,visci quercini asi. 3 ij. betonicae 3 iij. crani j humani, castorei an. 5 j. s. cum Oxi mellite scyllitico sat mas. sa de qua capiat 3 j. cum aqua betonicae ieiuno stomacho. V byerar picrar j j. agarici trochiscati s s. strupi de ab syntio pontico 3j. g. misce, detur ma
Sequens optata praestantissima habetur. visci quercini h iiij. radi c. paroniae maris & seminis eiusdem afi. 3 j. f. maioranae 3 j. seminis nasturtij & limaturae smaragdi an. 3 iij. addendo conseruar flor. salutae si . pulueris diam osci Jβ. folia auri nu. x. fiat puluis tenuissimus, mellis rosati q. Cfiat optata, de qua capiat mane quantitatem nucis auellanar. Langius in suis secretis praescribit tale
92쪽
MEDICINAE PRACT. LIB. I. si semin. paeoniae excorticator. 5 s. radicis paeo-hiae 3 j. s. cranij humani anterioris suspenti 5 j. visci quercini 3 j. si .cubebar. pyretri an. 3 g. folior.
rutae 9 j. rasurae ungulae alcis, fragmentorum smaragdi an. 3 6. margarit. 9 j. folia auri nu. v. fiat puluis, detur ad 9 j. aut ad 3 g. solus aut cum tu D
Galenus consilio de puero epileptico scribit radicem paeoniae & semen illius collo appensa curare epilepsiam. Varignana scribit, Sumantur ossa hominis. mortui, id est, crani, , comburantur ; sat cinis, propinetur
ad 3 j. cum aqua cerasiorum dulcium aut alia conuenienti Avicenua laudat corallam rubrum & smaradum
suspensa e collo aut bibita. Multi fuere sanati bibendo pulueris bryoniae 3 j. cum Vino man Eunius anni spatio. Misaldus tecenset verbenam collectam sole per arietam spatiante & mixtam cum granis aliquot paeoniae si terantur& cum vino albo propinentur, epilepticos miraculo quodam sanare. Galenus consilio de puero epileptico probauit, quod etiam fere tota posteritas testata est, medicamentum ex scylla consectum sanare epilepsiam .Paratur autem hoc modo: diuidetur scylla per talleolas, ponatur in vase vitreo novo, obturetur luto reper Ao. dies , exponatur solis radijs canicularibus; singulis diebus multi agitetur : tempore autem praeterito datur senibus ad coclear unum , pueris
vero non exhibebitur nisi post septimu annum ad coclear dimidium. Arnaldus de Villa- noua sic describit medicamentu ex magistro suo praestatistinua. Iuae es' scatae, cam epy teos, setonicae herbae paralyseos, salutae domesticae dc agrestis. penta phili graminis,bugio Tae,valerianes caprifolij,capillor.
93쪽
81 IACOBI FONTANI veneris scolopeiad. anethi, en diuiae afi. m. s. sor. anthos, borraginis, seminis anisi, foeniculi, passul.
mundat. corticis radic. omnium aperientium an.
g j. si cinnamomi, radi c. pcnniae, polypod. quercini contusor. an. ἶ f. saccharila . hat strupus secundum artem,de quo capiat mane j ij. vel iij. item. pulueris rutae montanae j f. seseleos 3 ij. styracis ,calamit. 3j. f. radicis paeoniae 3 iij.puluerentur omnia, includantur sacculo & saeptili me odorentur. Montagnana consilio 4 . scribit se multoties expertum sequens remedium, phetri, stoe- .cados, costi an. 3 x. agarici j v. seminis carui, anethi,asiae scelidae,aristolochiae rotu daeasi. 3 ij. 6.succi
scylla & mel igne lento usque ad viscosita ie,deinde iniectis pulveribus fiat electuarium, dentur omni mane 3 iij. aut iiij. abstineat aquatuor horis a cibo.
Polliunt &alia multa medicamenta topica applicari, quae descripta sunt ad corroborandu cerebru. Epilepsia per consensum ventriculi potest excitari in grandioribus, cuius curatio describetur capite de morbis ventriculi. Si epilepsia fuerit nata ex sanguine, mittendus est sanguis constantibus viribus ex basilica dextra; deinde purganda bilis, quae essicit tenue sanguinem, qui propter suam tenuitate aperit Venulas,quq sunt prope ventriculum cerebri; Postea cucurbitulae sc rificatae admouendae humeris, hypoglottides aperiendae: tum vena frontis, frictiones extremitatum applicandae ad reuulsionem,& ligaturae dolorificae. Si a melancholico succo duxerit ortum, eodem modo curatur quo melancholia morbus. Fernelius sanauit quendam,cui sub cranio venenatus humori
94쪽
coaceruabatur admoto parti fonticulo. Atque ut sinem huic curationi imponamus, si nascatur epi-lepsia per consensum alterius partis corporis ea curatur xemotione morbi epilepsiam commouentis. De Letauo CAP. x IX.LετARous est de numero eorum sympto matum,quae consistunt in somno inexpugnabili: Nascitur autem ille somnus vel per consensum ut ab utero,& reliquis partibus ventris inferioris, vel est proprius cerebri, in quo genere est lethargus;&cum alij somni praeter naturam inexpugnabiles sint cum febre aut sine febre : Lethargus est cum febre cotinua, somnus vero ille qui cum febre est coniunctus, vel est solum in ipsa accessione & mox cessat, vel perpetuus est, & in omni tepore febris. Lethargus est ex postremo genere: quod ergo cu febre si ea caro differt proprie dicto, a comate sue cataphora,quoniam haec maxime in accessionibus adest, declinat ver ὁ & tollittar cum accestione: Verhim praeter somnum inexpugnabile habet coniuncta obliuionem. Obliuionis signum est, quod si forte aliquid petierint, cum manibus acceperint, hoc se manibus tenere non recordentur: habent etiam iner-riam, ut nomen ostendit, enim est oblimio, de αργέα segnities. Signa illius pathonomica sunt somnus inax pugnabilis, perpetuus , sebris continua, obliuio,&inertia. A rimas est semper cerebri primarius, nunquam per consensum.
Causa est pituita putrescens, quae locum , in quo princeps pars animae residet humectat & diluit : interdum mixta est affectio ex pituita & bile, quae aut in verum lethargum , aut in phrenitidem
95쪽
1 Aco BIFONTANI transit, vel tipho mania remanet , adest delyrus le-targus, vel lethargicum delyrium succedit inter . dum phrenitidi perperam curatae a cerebro praeter
Magnitudo illius dignoscitur ex magnitudine sympio matum partis obsessae praestantia, respiranis dissicultate, urinis turbidis. Periculosus est affectus , & omnino lethalis , quando succedit phrenitidi , morbus enim frigidus succedens calido , praesertim in parte principe
mortalis est. Seruantur autem lethargici aut per parotidas metastasii facta morbificet materiae in emunctoria cerebri,aut per suppurationem: Scribit enim Hippocrates in Coac. quicunque vero struantur ex L
tharaeicis ut plurimum suppurati sunt. Hollerius huic subscripsit sentetiae , 'uod graui morbo graue malum succedat,in quo viribus opus est, quae ia priore
morbo fuere debilitatae,vidit tamen unum.aut alterum eo morbo sinatu. D. Duretus vult. lethargum mutari in peripneumo uiam, & hanc in suppurationem, quo pacto vix quisqna potest euadere,cum tres morbi periculo si se consequantur. Iacotius alium euadendi modum excogitauit, nempe distu-sionem materiae ad primum spatium interco state,
de primas thoracis partes,quς expurgari potest per sputa purulenta sinc spirandi dissicultate, de lateris dolore: Quod si verum sit, maxima est aphorismo cociliata veritas:Quidam, inquitHolerius, e lethargicis phrenitici fiunt & cbnualescunt, lethargumenim sanat phrenitis non contra: qui enim lethargus fit ex phreniri de morte affert, ut probauimus. Victus ratio debet esse siccans &mediocriter calefacies; nam causa est phrigida humida,per accides
96쪽
vero ob putredinem calida, quare aer essiciatur calidus siccus, lucidus autem procurabitur, quo aeger excitetur a somno inexpugnabili;ad id pr standum picturae multae conferunt ;ad iram excitandi, a sona no reuocandi longiore & profundiore: debet enim somnum capere mediocrem ad vires refocillandas; frictionibus exercendum corpus unitier sum deorsum versus diuersionis causa; motus in declinatione morbi conuenit, vinum non Quadrat nisi in de
clinatione , quare decoctum dabitur paratu ex hydro mellite addito cinnamomo & saccharo. Omnia alimenta pituitosa maxime nocent, rum ea quae Vapores pariunt praeter porrorum barbas, quae si cum hordeo decoquantur optima sunt multorum iudicio. Multi scripserunt leporis cerebrum assatum singulare esse remedium.1ecundo ducta indicatione a confluxu humorum ad caput: tum a plenit udine cum viribus validis ducedus est san mis ex basilica dextra. At humida & frigida est causa , sanguinis autem detractio refrigerat: Si cum illa plet hora affuerit detrahatur sanguis,quo pacto est intelligendus Trallianus cum
scribit cap. ao. lib i. Sι nec vires agrotantis,nec aetas, nec regio aut tempud contradixerit, sanguinem detrahere statim
in principio expedit: Et Avicenna si non fuerat,quod prohibeatsanguis detrahatur, re si quid impediat,' vi caco
nimia pituit a Cr cruditas maziam euacuationem reuel
ludi causa saltem est detrahendu pauca quantιtate ex vena cephalica aut mediana. Verum quia est affectio interna ex vena basilica potius detrahendus. Tertio praeparanda pituita moderate calidis Saattenuantibus, aut medicamentu minorans primo
exhibeatur; deinde praeparetur materia tum purge
97쪽
86 IAco EI FONTANItur phlegmagogis. Interim dum haec aguntur, syncipiti ad suturam
coronalem ex Gal. cap. D. lib. I . melli. meden. adhibenda repercutientia cum his quae caput roborant usque ad incrementum, quale est castoreum paucum mixtum cum Oxirho dino: eodem tempore fricandi sunt artus, & ligandi cum violentia, ad doloris excitationem, quo diuertantur humores ad
partes inferiores, & in fine clysteres inhciendi &suppositoria acria, eodem spectanter rhina & apo phlegmatismi; postea discustientia sunt adhibenda
capiti leuia, nimirum in incremeto,quo humor dissipetur& cerebrum corroboretur: deinde nem patia fine incrementi , si opus fuerit vehementiora sunt adhibenda. ut
ficuum pinguium pug. q. sinapi pug. j. fiat si
napi sinus cum aceto, S capiti deraso apponatur.vel casturci j s.capillor. hominis adustor. Jj. aceti vel succi ruis q. s. misceantur dc eo lauetur aut irroretur caput de rasum. Excitatur etiam a somno multis remedijs nempe sysimbrio agresti in aceto infuso, helleboro albo capiti applicatis, quae debent apponi per repercus sionem : item rapharao acri comesto, odorato sinapi. vel eodem immisso in nares. Lethargus excitatur a somno verberatis cruribus & fronte urtica spinosi: euphorbium miscetur cum aceto & naribus inditur: suffumigiu coaguli vituli marini excitat a somno, item odor rutae decoctae cum aceto;
ad idem confert avulsio pilorum partium pudendarum fumus, pilorum & plumarum; frictio plantarum pedum cum sinapi & sale, vel procuretur, ut capra lingat plania pedis;hoc autem fit planta prius
98쪽
sale aspersa. Apud Horat. Sat. 3. l. 2. legitur modus lepidus quo Avarus a lethargo fuit excitatus. siuidam lethargo grandi est epresus , ut haeres
Jam circum loculus σ mae; laetus ovansque curreret, hune Medicus multum celer atquefidelis citat hoc pacto, mensem poni iubet, atque Effundi saccos nummorum, accedere plures ta numerandil. Homin sic erigit addit in istud, Ni tua custodis, auidus iam hoc auferet ha res Men' υλο ' ut vivas igitur vigila. Multa similia possunt excogitari a medico, quae excitent aegros a somno, nempe laetitia , timore, aut alio animi motu eos commouendo. De Comate CAP. xx.
COMAT is signa descripsimus cap. de comate lib. de causis sympromatum . Causas enumerabamus breuiter, quae hoc loco fusius sunt expli.
Coma habet comites propensiores ad somnum clausis palpebris sine febre. Nascitur autem ex frigida affectione, aut calida: frigida affectio ortum ducit, aut ex pituitae incomruptae abundantia, aut a cerebri refrigeratione perdit spationem coloris innati, quae simplex dici potest, & alia mixta : item alia fit per se, & primario affecto cerebro : alia per consensum partium aliarum,vaporibus nempe elaticin cerebrum, ut in kbribus putridis. Si coma sit cum sebre, quae differentia erit inter lethargum & coma ; febris non
99쪽
83 IAco BI FONTANI est de essentia comatis cum sit lethargicis propria: Potest enim coma esse sine febre: tum coma est accidens febris putridae fugax , lethargus perennis. Signa illius quae nascitur ex pituitae incorruptae copia , explicata sunt capite generali de morbis
cerebri: illa autem quae ab exolutione calidi naturalis cerebri cognoscitur,ex eo cogniscitur quod osculi aperti manere non possunt, eorum pulsus languidissimi, parui, rari, tardi ; Praeterea ex his quae praecesserunt ardore & inflammatione cerebri, aut nimia repletione; qua suffocatus est calor naturalis comatis vigiliis signa manifesta sunt
Donatus ab Altoma. ex Galeno commento in I.
Prorrh. addit aliam causam nempe sanguinis copiam cum bile acri permixtam : Grauatur enim cerebrum per sanguinis abundantiam, sed a bile it-ritatur , ita ut somnus inhibeatur. Magnum est symptoma partis obsessae praestantia & comitatu symptomatum. Maximum illud est, quod a perfrigeratione nascitur , suffocatione
Hi h pocrates de comate in Coac. ita scribit siluas nitιο continenter sunt comatosi a principio recontinuitas signi faciat affectionem esse primariam, a causa in cerebro existente,&in cerebro nata,aut eo ab inferioribus partibus delata lumbis, ct hypochondrijs,una cum capitis binisoruseruiciso
hypochondri, dolore. De quibus partibus praesertim lumbis & hypocondrijs ad caput rapitur perenniter materia ab initio, & coma excitatur , aut quia ad cerebrum ab illis partibus materia refluat,aut lege cosortii communicetur per neruossemni expertes,
quod sit mixtu ex bile&alia causa frigiditate pariete
100쪽
Etiam ne phrenitici possint seri, praesertim cum pix uitae misceatur bilis perusta: tandem enim fit ut dissipata pituita, bilis dominans men inges & cerebrum accendat, unde phrenitis nasci potest, cuius ad uetus potest praedici a medico,si in pauc a quantitate pituitae multa sit bilis, si vigiles sint magis quam somnolenti,si delirium in dies augeatur, itque morbus duraturus ad aliquot dies: copia enim bilis dissipat paucam pituitam. Vigilia excedens t statur bilis dominium, tum delyrij incrementum, set ergo ut delyrio succedat phrenitis per inflammationem meningum cerebri.
Comatosi quibus ab initio putatiuncula siseruenit cum permolesta urina re ardore febrili immerito refrigerari, m x aestuentes, subinde ad pedes delapsi mortiferum habent malum; probatio talis ella potest. Coma ab exolu rione cerebri & malignitate morbificae materiae mortiferum: atqui tale est coma iam dictum: Nam sudatiuncula illa, quae ab initio morbi prospicitur, ab exolutione nascitur per expressionem urina molesta dc ardor febrilis , quibus succedit immerita perfrigeratio extimarum partium malignitate denotant. Ergo,coma illis succedens significat exolutionem spirituum, & caloris innato cerebri, a qua perfrigeratione coma: Quod vero sint torpidi, ad pedes delabatur significatur summa facultatum omnium extinctio & praesertim animalium per exolutionem & dissipationem spirituum cerebri: mortiferum ergo tale malum est quod ut ait D. Duretus omne o toma natum a principii σή latisne, quam facit morbi cae materiae inueteratis , mortiferum