장음표시 사용
161쪽
commonefactus anno DXXXIII. eam propositionem , tintis de Trinitare passus est came, approbavit, Epist. ad lyenatores: Imo eandem, ut catoliolicam sanxit V. S nodus Can. X. Si quis non conflietur, Dominum nostrum Iesum Christum , qui cruci us est carne, Deum esse oretim . et Dominum gloriae, et unum de S. Trinitate , talis anathema sit. Magnas itaque haec Propo, sitis turbas saec. VI. in Ecclesia excitavit. u. a.' illam esse orthodoxam. Cum enim mus de Trinitate personam , non natiiram desit et , sensus est, secundam Trinitatis personam incam natam , et passam esse. Sed ad vitandam Eu hianae haereseos suspicionem, addendum esti: secundum cam
3. De fide Scytharum Monachornm , qui ab Hommisda reiecti sunt, variam esse eruditorum sentem iam. IIIos Eutychianae haerescos accusant Baronius; et B MIarminus. At Catholicos pronunciant Petaoius, Natalis Alex. , Vias ea , mrisius O , aliqtie a Norisio ipso ludati : quae sententia Verisimilior est; tiam quia Homst mistas , in Epistola ad Possessorem non eos damnat hae-xeseos , sed temerariae Novitatis, contumaciae, et superbiae ; tum luia ipsi synodum Chalcedonensem suci pie- hant , nec aliter asserebant, Unum de Trinitate passum, nisi addendo: secundum carnem. Vide Norisium in Eru
dito Libello de has propositione.
162쪽
' confultur haeresis Socin anorum de rutis elisse , redemtione , ac mediatione Christi.
Une expeditis iis, quae ad duplicem Christi naturam
α' unamque personam divinam pertinebist, quarta jam haereticomm classis, ut 'incipio proposuimus refutanda est. Omues quidem veteres haeretici, qui Christum merum hominem fuisse utitumabant, ex cousequenti negabant, eum pro peccatis hominum Deo Patri satisfecisse. Sed omnium audacissimi sociniani, Veterum haereticorum pestes excitando, docuerunt I. 'Christum non vere satisfecisisse iustitiae Dei offerendo scilicet se ipsum vadem, at tu sponsorem pro peccatis hominum; sed improprie, quate
Nus veniam nobis gratis obtinuit: a.' non proprie homines redemisse , et fulvos fecisse, persoluto pretio sui sanguinis, sed improprie; quia praedicatione et exemplo eos c ad Deum reduxit: 3. nec Proprie esae mediatorem, sed imprexrie , quatenus Deum pro hominibus orat, iisque vicissim divitiam legem renunciat ' 4.' nuri proprie pro hominibus mortuum esse, hoc est Ioco eorum tamquam Victima piacularis , sed in eorum commodum ut scilicet patientiae, et tortitudinis praeberet exemplum. Habentur haec apud Socinum tum in Praelectionibtis Theoloricis, tum in opere de Christo Serpatore , Smal-cium Lib. de diom. Christi cap. II., Crellium Respons, ad Grotivm aliosque Socilitanos. Nihil ergo magis Christo tribuunt , quam JProphetis, et Mart3ribus tribui possit.
II. Adeo autem in hac haeresi Faustus Socinus obsisematus est, ut scibere ausus sit Lib. de Christo Seroa rore Part. 3. Ygo quidem etiamsi non semel sed saepe id in sacris moniamentis scriptum extaret nempestum vere pro nobis satisfecisse a non idcirco tamen harem promus se hab re crederem , ut pos opinamini. verba incredulum potius hominem , et 'Gentileui, quam haereticum produnt. Eius autem systema non So- Ium catholici, sed Iraeretici etiam scriptis exagitarunt, ut
G ιius, Vossius, morisekitis, Vinius aliique, licet Gr
163쪽
tius postea lectione Iisromin Crellii labesaetatus , di Socinianorum partes inclinare Visus sit. III. Calvinis se satentur quidem contra Socinianos , Christum pro hominibus vere satisfecisse ; contendηnt amen , non pro omnibua, sed pro solis praedestinatu pretium sanguinis Christi fuisse persolutum. In eandem sententiam concessit Iansenius , uude illa propositio onocentio X. et in andro VII. dam uata est: SemApelagianum est dicer , christum pro omnibus mor tuum esse , aut s-guinem fudisse mortuus evim est tantum pro pracde luatis.. IV. Tandem Scholastici disputant , utrum satisfacti Christi fuerit cx iustitia, an ex virtute alia r itera utrum fuerit ad strictam, rigidamqtie iustitiam exacta. et iniuriae Dei aequivaleas. F p igitur omnia suo,
latim pertractanda 1unt. . . .
christus rere , et Vroprie Deo pro pecoratis hominum x ti,fecit, eosque redemit, persoluto ρretro stii satagian sin ara crucis . in qua, iat oreus nisae legis Pontis x , semetipsum Obtialis 'ro hobis, hoe est olae noatra , sacrifcitim eaepiationis. Est Idei dogma.' Prob. I. eae Scri t. Ad veram , et propriam satissa
eclonem, et redemtionem tria omnino necessaria sum: 1. ut quis se vadem , ae Sponsorem Personae laesae
osserat ad patiendum pro reo, ejusque oblationem Per Sona laesa, nocipiat: a.' ut revera pro reo , Iac est loco rei patiatur. 3. ' ut ex hac sponsoris poena placata sit persona laesa , reoque reconciliata. Atqui hae. tria esse in passione , et morte Christi, Scriptinea demonstrat. Erg . . s
Prob. min. I. Christus se obtulit Patri Vadem , ac Sponsorem ad perserendum pro li ominibus supplicium eiusque oblationem Pater accepit. Νam Isaiae LIII. I. Oblatus esι quia ipse soluit. Et ab Apostolo Heli. VII. a 2. dicitur citristus sponsor melioris testamenti. En Ghristi oblationem , quam a primo suae coiacepuoni.
164쪽
De Incarnallanis mysterio. momento tactam esse , docet idem Apostolus IIeb. X5. Ingrediens in mundum dicit: hostiam , et oblationem noluisti : Corpus autem aptasti ncilia . . . Ibnc dixi ecce Genio ... Deus meus solui', etc. Eam autem oblationein Pater inrcei, it. Posuit Dominus in eo iniquitatem omnium nostriam . . . re Dominus Moruit con-
έ rere eum in infrmitiale. Isaiae ibi l. o. 6. . u.' Cinistiis revera pistulit pro reis supplicium. B. LIII. 4. Vere icinguores nostros iρse tulit , et dolo res nostros inse Portarit . . . pulnerutus eSt Propter insequitates nostrras , attritus Gi PrOPter Scelera nostra. Et L. Petri II. usi. Peccata nostra ipse Pertulit in coryore suo FuPer tignum : Mi peccatis mortui, justi
4. Hoc Christi supplicio placatus Deus, atque hominibus recoticiliatus est : Isaiae ibid. Disc lina ρα-
Cis nostrae Super eum, et i ore uias sanali sumias.
Ei I. P. t. ibid. Cotis ii re sanati estis. Ergo. Prob. I l. Ille vexe , et proprie pro hominibus satis socii, vereque eos redemit, qua non solum praedicatio-Ne . et exemplo, sed persoluto Pretio eos emit a pec- caii , et poenae servitute. Atqui Christus , persoluto Vere et proprie mitio , quod Graeci λυτρον, et αντι - λυτρου dicunt, emit peccatores de peccati, et poenae Srrvitute. Miu. XX. 28. Fintis hominis penit dare animam suam, redemρtionem λυτρον pro multis. Ephes. I. I. In quo habemus redemptionem απολυτρωσιν ) Persaragriinem ejus, remissionem Pec tortim. I. Tini. II. 6.
omnibus i Patet autem , prae sitionem αντι in verbo a υτιλυτρον matiis ste permutatiouem rei pro pretio sigili sicare. GaIrat. III. Id. Christus nos redemit 'γt ρασε me attis est , de m ledicto legis fuctus pro nobis maledicitim , Iioc est , Ci ucifixus. I. Cor. VI. Io. Empti enim estis Prelio magno. I. Petri I. i8. Scientes, quod non corruptibili s titiro, pel argento redempti estis de Maua Mestra Cori errantione Paternae traditionis : sed pretioso sanguine quasi agni immaculati Christi. , et incontaminaci: quibus verbis sane apertissimis docet Petrus , ita Nos pretioso Cliristi sanguitie redemtos esserat solent redimi auro , et argento servi vcuales. Ergo.
165쪽
161 Theolog Instit. Lib. VI. cap. IV.
Prob IlI. Ille vere , et proprie pro hominibus, hoe
est loco ti minum mortuus est, qui Verum, et proprium saeri solum Deo I 'atri obtulit, semetipsi ina scilicet suum-nue sanguinem i eoque sacrificio laomities Deo reconciliavit. Atqui id egit Christiis in cruce. Nam Aposto- Ius Heb. V. 5. docet I.' Christum esse Pontificem secundum ordinem Melchisedech ab ipso Deo electum. Octet Christus non semetiysum clarifcacit , ut Pomifex fieres sed qui locutus est ad eum : Filius meus es tu; eso hodie genui te. Quemadmodum et in alio loco
dicit Tu es sacerdos in aeternum, Secundum ordinem Melchisedech. Docet 2.' ex communi omnium genti uini sensu Sacerdotem institulum esse ad offerendum Deo sacrificium pro peccatis. Ibid. V. 1. Omnis namque Ponti meae hominibus assumptus, pro hominibus constituatur in iis Gae sunt ad Deum, ut inerat dona, et sacrificia pro peccatis, sacrificia inquam, in quibus victimae loco hominum nocentium caedebantur, unde Lepidi. XVV. 11. dici inr: sanguis Pro animae Placialo fri: et Leo. AVI.
21 hirco emissario universa peccata populi imprecabatur Sacerdos. Di Dc 3.' inseri, etiam Christum , utpote Ru ordotem habere debuisse Victimam aliquam , quam pro peccato osserret. Car. VIII. 3. Omnis Pontifex odofferendiam munera, et hostias constituitur: unde necesse
est et hunc habere aliquid, quod erat, non quidem pro se , sed pro populo. Heb. VIII. 26.: Talis enim decebat tit nobis esset Pontifex, Sanctus, innocens, impollutus ' seer gatus a peccatormus, et excelsior caelis factus: qui non habet necessitatem quotidie, quemadmodum S cerdotes , prius pro suis delictis hostias .er e, deinde proxopuli 4 ' Expendit silaena in piacularis victima pro peccatis populi tantum Potiti licem et Dei majestatem deccret,
ostenditque , non esse victimas legales, et terrenas. Si ergo e set super terram, nec esset sacerdos: Cum essent, otii offerrent secundum legem munera. qui exemPlari, et timbrae deseroiunt caelestium. Sensus est: Si Christus osserre vellet legales victimas, non posset esse sacerrios tum quia non ex tribu Levi ortus est tum quia victimae illae limbrae erant, et figurae futuri sacrificii Per
Christum offerendi. Quapropter concludit 5.' Cap. A-5. non aliam victimam decuisse Christum, quam set
166쪽
De Incarnationis sterio. s:m, ut esset simul Sacerdos, et victima, qua viei Deo reconciliati sumus. Ideo ingrediens mu/idum di NOStιam, et oblation m noluisti: cornua uesta mitra: holocautomata Pro Peccato non tibi pzoti riant. Tunc Qxa: Lcce pomo : in capite Libri scrim, est de me : ut Iac/om, DLMS, Moliaritat m ttiam . in otias Oluntate sant/scati stimus per oblationem Co no, Insti. Nihil clarius, et solidius hoc Apostoli ratioeitiio ad obstruenda ora Sommanorum. Id eo enim natet Christum vere in Cruce sacrificium piaculare 'se , quo homines Deo reconci Iiati suit; urule dio etiam ab eodem Apostolo Christus Metti, ,his It peccatum II. Cor. in . 21. , idest hostia pro pedea ' qtio senSu etiam ait Oscas : yeccata po titi 'mes . medent , relest Victima5 Pro peccato oblatas. Prob. IV. ex omnibuS iocis, in quibus Chr. stuq mora tuus dicitur pro Mobis, pro omnibu, , pro munet in Graeco textu habetur partieula αυσι oti . ' 'mutationem unitis pro alio siqnifieat ut' PTraditioneni autem Socinianis objicere su rvacaneum est, cum fateantur, eam sibi adversari ' sori risuo contemnant. JuVat tamen ali mos citae
Itiquat, oportebat Pro omnibus gentibuς fieri
167쪽
Tt , quae de Christo Servaetoro , et Redemptore t
Diluuntur objectra. Infinitus essem, iproponere, et exussiare Vellem. Praecipuas dissol m. primo eas , quas contra recitata a nobis Scriptur
stus tulisse languores nostros : rere lanIuores noStros
sene, et auferre; et de Deo ipso drcitur . '. serre populi peccata, hoc est sustinere , et auferre. Ambiguum est ergo , quo sensu Isaias , et post eum Petrus Epist. I. cap. II. dixerit, Christum peccata mostra tulisse. Atqui hane ambiguitatem solvit Mat-.thaeus VIII. II. ubi ait. tunc adimpletum esse quol praedictum erat ab haia, cum Christus ab aegrotis infirmitates depuIit, eos per miraculum Sanando. Ergo. u. - m. Neg. cons. Licet enim vectum ferre in Scripturis esset ambiguum , tamen ex Isaraenianifestum est, ibi usurpari eo sensu; quod Christus in se suscepit peccatorum nostrorum poenas , Pro no- his , seu Ioco nostro eas luendo, ut legenti patet. N ad a.' Dist. ant. Matthaeus ait , cum Christus aegrotos sanavit, impletum esse Isaiae vaticinium quoas unam sui partem, conc Quoad alteram, et praecipuam, nes. Cum enim Christus venerit ad suscipiendas In Sepeccati poenas, ut eas a nobis depelleret; poenae autem veccati aliae ad animum pertineant, aliae ad corpus, ri
hinc , ut impletum sit ex parte Boias vaticinium ET
168쪽
De In earnationis mysterio. IMGiristus morbos corporis, qui cI aut piccati veI effectus, vel si rura , ab ae rotis abstulit; sest hoc tion esscit, ut illud sit unicum, vel praecipuum Christi munus ab Isa-ια praenuntiatum. Miracula .enim illa, quibus Christus daemones, et morbos abigebat, non ipsi sucrutit dedecori, sed gloriae ; at Isaias dicit, Christum tulisse pec-
rata nostra per suam ignominium , passi Otiem , et mortem : Nos Autupimus eum , quaSi Dyrostim , et percussum a Domino : Use auιem Mulneratus est propter iniquitates noStras etc. . Idem ergo dicendum est de Verbis Petri L caρ. II. . tum quia Baiae verba adhibet, ideoque intelligendus est eodcm sensu, quo Latas i tu u quia verbum ανα- φερει , seu Perferre , quo Petrus utitur, cuin ait, Christum pertulisse Peccata nOStra tu corpore suo super lia gnum, ex toto contextu cotistat, intelligendum hoc setisu , quod Christus tamquam piacularis victima, peccatis nostris onusta , in crucem, tamquam in aram
sublatus , Deum nobis reddiderit propitium. Obvio. II. Deus ipse D ALVIII. 17. et. LXIII. I 6. et alibi dicitur redemptor Israel: et tamen id per metaphoram intelligitur ', eo quod populum liberaverit. Imo ipse Moyses Act. VII. 35. dicitur Redemptor υ τροτης. Ergo etiam cum Christus dicitur homines redemisse pretio, seu λυτρω sui sanguinis, potest haec locutio pcr metaphorum explanari. Idem dicendum est de voce mediatoris ; nam etiam Moyses dici tur Mediator inter Deum, et populum Galat. III. 19. , licet non proprie mortuus pro populo suerit. I t. Aeg. cons. et parit. Dissimilitudo enim tum sub jecti , tum modi, quo Deus Pater , et Christus dicuntur humines redemisse , ostcndunt diverso sensu rem esse
intelligendam. Dissimilitudo quidem subjecti ; quia
Deus Pater capax noti est verae, et propriae redemtio nis saciendae, ut capax erat Christus in Datura assumta. Dissimilitudo etiam modi', quia numquam Deus aut IIIo ses dicitur rodemisse Istrael soluto aliquo pretio ; λ τρω, Vel αντιλυτρω , quod permutationem unius Pro alio significat. Idem dicas de nomine, atque ossicio Messiatoris. Numqui in enim Moyses dicitur co sensu mediator, quasi detixit semetipsum απολυτρωσιν, αντιλυτρον Pro poPM.,
169쪽
166 Theolog. Iustit. LAE. VI. Cay. m. stetit dicitur de Christo I. Tim. H. 5. Unus
tintis et Mediator Dei et Dominum homo Christus Iesus , qui dedit redemytionem sermetipsu et pro omnibus. Et auget argumenti vim nomen Unus ', si enim Chri-εtus esset mediator eo sensu, iquo Moyses , aliive Vixi sancti, Unus mediator non esset
Objio. Apostolus in 'ist. ad Hebraeos explicat ,
quo sensu Christus Sacerdos sacrificium obtulerit ; nempe quod in Caelum ingressus sit, sicut summus Sacerdos quot aureis ingrediebatur in Gancta Sanctorum . ut an- pareat pultui Dei intercedendo pro nobis Η b. IX I . salissa tendo , sed intercedendo Christus sacriscium offert improprie dictum. U. Dist. an . Et hoc intelligendum est de applioatiotie fructus illius saevisseii, quod in ara crustis cotis um- malum eSt, conc. De ipso sacrificio , quasi non aliud sacris eium Christus pro nobis osserat quam orationem, . Apostolus ita lue docet. sacrificium Christi in ara
Crucis fuisse eonsummaelum, at Iue Porsectum i uit enim, Quemadmodum statiatum est hominibus semel mori ... ala et Christus sem l oblatus est ad multorum exhaurienda Peccata Reb. IX. et Heb. X. i 4. Una oblation consumma it in sempiternum sanctificatos. Ut autem hujus oblationis fructus tribuatur , sive applicetur homilathus, ingressas est Christus tala rnaculum non manu- Iactum , ipsum scilicet caelum ; eoque attulit Dora San- itinem hircorum, aut vitulorum, quem sutiamus Sacer
os in Sancta Sanctorum inserebat, sed proprium sari sui nem, quo conspersus apparuit vultui Dei pro nobis. Obiic. sv. Quo sensu Christus pro nobi s sit mortuus, ipse cxplicat Ioan. X. II. ubi ait , se animam Suam tro ovibus ponere , sicut bo ius pastor animam suam dat Pro opibus stiis: et Ioaniles D. I. caρ. III. 16. ubi ait, debere nos γο fratribrax animas ponere, sicut Christus animam Suam VrO nobis Posuit. Atqui nec pastor SatiS-
facit pro ovibus, cum ad illas servandas periculani ortis objicitur i nee nos pro fratribus , satisfacimuβ , eum laxo eorum aulina vitam corporis parvi pendimus Erg6. U. Neg. maj. Comparationes enim illae ad hoc tantinu institutae sunt, ut noa ad charitatem iussamment
170쪽
De Inetrenasse/tis mysterio. MIexemplo Christi, a culo tamen longo intervallo distant.
Numquam enim nos, aut quicumque pastor dicitur Inscripturis dare animam suam , ut solvat fratreS , aut oves a maledicto, et reconelliet Deo, oblato
guine, ut Pretio redemtiotiis ; quae quidem de Christo' dicuntur.
Objic. I. Pet. II. 21. Christus eqssensu Passus d Citur pro nobis, ut uobis praeberet exemplum : Chri-εtus Passus est ρ .nobis , Mobis relinquens memplum, ut sequamini pestigia ejus. Ergo non passus est , ut pro nobis satiSiaceret. . . U. Dist. aut. Et hic sinis fuit passionis Christi secumdarius , conc. Praecipuus , neg. Imω non ait Petrusi Cisistus Passus est pro nobis, ut Oobis relinqueret exem-Ptum , sed : Passus est pro nobis, pobis relinquens exem-ylum , idest in ipsa passione , quam Pro nobis. Satis iaciendo sustinuit , reliquit etiam omnibus patientiae ,
Charitatis, a 'que omnium virtutum exempla.
Objic. V L. Gratuita remissio, et condigna satisfacti secum invicem pugnant. Atqui Deus dicitur in Scri- Pluris gratis peccata remittere. Sic Matth. XVIII. 25. et seq. Christus comparat Deum homini illi Regi, qui servo debitori gratis decem millia talenta donavit. Imo Scripturae uobis Deum exhibent non iratum a Versus Peccatorem, ita ut placandus fuerit victima
aliqua piaculari , sed patertia erga illum charitatua illacium. Esech. XA XIII. Ih. Nolo mortem impii. sed ut conseertatur ... et oioat. Ioann. III. I 6.1SJc Deus di-Iexit mundum ; ut Filium suum Unigenitum daret. Neu aliud a peccatore Deus expectat , nisi poenitentiam , ut statim peccatorum eius obliviscatur. Sι im- Pius egerit Poenitentiam ... pila oloet .... omnium inia quitatum ejus , quas operatus est, non recordabor
Ezech. XVIII.,ai. Jerem. XVIII. Ergo. . Diat. aret. Remissio , et satisfactio repugnant, β
erga unam, eandemque personam exerceantur, eOnc. Si reo remittatur peccatum, sed exigatur poena a Sponso
Fe , quem ipse Deus ex misericordia reo dedit, neg Est igitur in satisfactione Christi migericordia , et justitia. Stitio et pax osculatαδ sunt Psal. LXXXIV. Iustitia quidem, quia a Christo sponsore debita satisfactio Deo