장음표시 사용
41쪽
38 Theolog. Institui. Lib. VT Cap. III.
possessionem sceptri taliserit post Babylonicam captivitatem ; tamen lus , et spem illud repetendi re riuuis c usque ad Christum ; illud tamen jus amisisse cum ipse Christus temporale regnum Iuda in spirituale , atque aeternuin mutavit , et post ejus mortem , eversis Ierosolymis , lauta Tribuum dispersio , et confisio sacta est, ut deperdita serie genea Iogiarum , nemo clare demostrare posset , se ex Tri-hu Juda oriundum. Haec ei iam sententia nutat, eo quod Iacob non jus ad sceptrum, sed sceptrum ipsum praedicit non auferendum de auda usque ad Messiam. Alii innixi fabulis Rabbinorum docetit, suisse apud Judatos Duedriunt, sive Senatum , cui ipsi diades Ma- .chabaei subjecti csseiu, quelm abolevit Herodes. Des illum igitur senatum , qui majori ex parte conm p. stabat e Tribu Iuda, Quique princeps ex eadem Τri Μ 'bu Praeerat, permans isse supremam potestatem usque: ' ad Herodem. Haec sententia placuit Laurmitio Berit1
εiorem viam ingressus docet i'. per Iudam intestigidebere ipsam regionem, quae tu latii culo distributionis terrae Chanaan Tribui Iuda obtigit , ideoque si quenter ist Scriptriris regio ipsa dicitur Iuda: aQ. verba illa de femore ejus : ex Naebreo verti de Sre: de inter peditibus estis; hoc est de homi uibus rem gionis illius incolis ; ita ut sensus sit : non miseretur Sustrema Pote iss de risione Dila , . et duae de incoris ipsius regionis. Quod quidem usque ad Christum p et duravit. Verum his omissis, ad argumentum N . min.-Nam l. ' in Babylonica captivitate ante eg qum poti us. f iit, quam re Di amissio cum e .prophetia Ier emioe captivitos tuo non deberet e Perpetua , e t in ipsa captivitate essent judices populi ab Assyriis eoi ii iuri de tribu Juda, ut ex historia Susan gue apud Danielem pale'. Soluta captivitate , ' legi mus Zorobabel ducem populi de tribualida , imo de familia Dapid. 3. ' Cum sceptrum ad Iachabaeos translatum est, licet εupremae potestatis usus , et administratio non esset in Tribu Iuda ipsa tamen suprema potestas in Tribu Iuda permanai; usque ad Christum. Nach li ei enim noli usur-
42쪽
De noninnutionis mysterio. Pariliat regnum more tyrannoruin , inVito populo ,
sed ab ipso populo , in quo tribus Juda , utpote lor
aliis numero praestans , praerogativam habebat . clecti sunt, tamquam supremi magistratus. Quod pr Icitur ex illo insigni Ioco. I. Machab. IX. 28. COngregati susit onanes amici Iudae , et dixerunt Iona thiae : ex .suo frater tuus Iudas defunctus est, Mir a mitis ei non est , qui exeat conIra inimicos nostros.
Nunc itaque te ho se eligimus esse pro eo nobis in Principem , et ducem elo. Et qua ivis in Machabaeis factus sit Posica principatus veluti haereditarius ; sem- er taliam constat, suisse supremam potest tem in quae eos a principio duces elegerat. Sirci non potest, Bempublicam foederati Be iam potestatem amisisse, ex quo principeA sicanos duces haereditarius elegit ; . ita nec auir-
qtest, defecisse in Tribu Iuda supremam Poten, donec illa thuniuuta primum a PomyVO , tu ita in is Ab Augusto, et a Tito penitus. abolitae x: quoia sontigit circa Christi tempora α). Obio. III. Auctor est Iosephus Lib. XV. An is cap. I . Herode in XVIII. regni sui anno, ideoque
ante natum Clii istum , ve iis templum , quod Aggaeus, et Malachias ingressurum esse ex nostra sententia MeS-siam , praedixerant , funditus destruxisse, novumque
exoedificasse longe amplius , ac. nobilius , sublatis i.Weteribus fundamentis, ac nouis repositis. Quae quidem historia , cum aetate bisep ιι recentissima res esset, in dubium revocari nullo modo psyest. Ergo Vel discendum est , alio sensu intelligenda esse Aggaeι et
Malachiqe Vaticinia , veI propter peccata populi nousuisse' eventu probata; vel Christum non Veni Me eo tempore , quod fuerat a Proplietis designatum. N. Dist. ant. Herodes ex Iosepho vetus templum destruxit ex parte , novumque aedificavit, quod cum veteri illo unum idemque censendum est. , Conc. Se cus , Totum hoc argumentum de Prophetiis contra Iudaeos
43쪽
eus , Primum igitur constat, Herodem extimos quidem demolitum esse templi muros , ut eos ampliores , atque excelsiores exaedificaret ; ceterum interiores templi partes reliquisse intactas , alioquin per annos noVem , quibus ea aedificatio duravit quotidianum sacrificium intermitti omnino debuisset. Tertium pero , inquit Iosephus , spatium intimum solis sacerdotibus accessibile. In eo femylum erat , et auis Illud altare, in quo hostιas immolare Deo soliti fuerunt. Herodes autem inferiora, a quibus profani lege orc
hantur, non auSMS ingredi, Pex sacerdotes curahat fabricam intimarum porticiatim', absolutoque o Iiquo aediscis, tandem temPL m ipsum eoru dolum opera Sesquianno Perfecit. Dinc aptum restauratum quidem per sacerdotes , natum , sed non destructum est. Deinde etsi int templi destructa , atque aedificata essent , r. circo novum aedificin m a veteri diversum mandum esset. Cum enim templum paulatim , ac Per partes destruitur . ac reficitur, idem omnino censetur esse cum veteri, ita ut neq nova opus sit Cou
Christum esse perunt Deum , dem miratur contra Gentiles si I Iudaeos.
, Α - Νon potest directe ostendi contra GentiIes ,
II Christum esse Deum neque a priori ut aiunt, neque a posteriori. . Non quicem a Prioli , sia 6 Per causam , cum causa' incarnationis Filii Dei non. sit , nisi Iibera Dei voluntas , . et omnipotentia. Nec a posteriori sive per effectus notas naturaIiter. cognitos , qui necessarium cum inearnatione ipsa ne- Inm habeant. Potest tamen Iique , sive indirecte dem6nstrari tum contra Gentiles , cum Contra Judaeos. IlIe enim est verus Deus. quem Religio ae Deo standata, ea in vaculis confirmata, Verum Deum esse docet. Atqui Catholica religio a Deo sundata , et Pristin a ' miraculis , clarisium Deum esse docet.
44쪽
De Incarnatioms mysteris. Ergo. Quod autem religio Catholica a Deo landata , Et miraculis probata sit , ostendimus Lib. I. At Gentiles Praeter am umenta , quae generatim contra Christianam Beligionem intorquciat , speciatim contra hoc mysterium ars avnt naturali ratione , ut ostendant , illud esse impossibile , et contradictionem involvere 2 quae argumenta commodius infra dissolventur. Cum enim ipsius mysterii totam oeconomiam explicaVeximus , facile suadebimus, suisse Deo possibile , et quae contra objiciuntur , consutabimus. Praestat igitur nunc Christi Divinitatem contra haereticos Vin dicare.
isti dioinitas contra haereticos Ostenditur. .
Contra haereticos Scripturis , et traditione
pugnamus. Sed quia Scripturae veteris Te- lamenti , quas contra Iudaeos capite superiori pro duximus , etiam . contra haereticos valent , restat, ut contra istos Scripturis Novi Testamenti se et traditione divinitatem Christi ostendamus.
Ostenditur, Christum is Filium Dei, et peruri Deum ex Scripti is Nori Testamenti.
'Ador Habemus iam pro certo , et contra Sabellia nos demonstratum LiD. II Filium Dei esse pe -- nam a Patre distinctam ; e x quo sequitur contra P tripassianos , Christum non esse Deum Patrem , eum in Evangelio conceptis verbis dicatur Filias , Mattia XVI. Tu es Christus Filius Dei olol: et ostibi pa sim. Poterat quidem incarnari Pater , sicut et spiritus S. ; sed magis decuisse Filii incarnationem ostendemus inserius. Hic ergo demonstrandum. est contra haereticos , Filium huno , Jesum Christum esse verum Deum, ex quo magis confirmabitur quod contra Ari nos ostendimus Lib. Filium esse Patri sonsul
45쪽
Ta: nori Testamenti Scripturis ma nifestum est, Chri-
. Prob. Ille est verus Deus, cui non solum Dei nomen', sed cliana attributa , operationes, adoratio soli Deo debita. et omnimoda cum Patre aequalitas tribω tur. Atqui haec Christo tribuuntur in Novo Testame
Prob. min. Ι. Dei nomen saepenumero Christo tribuitur. Et quidem aliquando etiarn cum articulo vel adversarii ad verum Deum significandum requir ι udiin ι I. Rom. IX.. 5. Quorum Patres , ethus est Christus . . qui rat suDer ιnia Deus bene in saecula. u.' L Dan. III. 16. In hoc cogi, eharatcuem Dei, quoniam ille animam suam Dro posuit, ubi anima Christi dicitur βniana Dei . sicuo ra. XX. 2 I. sanguinis Dei appell'tur. Atteminue his , et uniseras gregi , ita qus Wos .. iritus SMictu posuit Episcoροs, regere Ecclestam Dei, quam scquisiapis sanguine itio 3. Q Ioian. XX. 8 post resurrecti nem a Thoma Dcus appellatur, et quidem cum a ticu Io Domintis meus, et Deus o Κυριος μου, καὶ ο θων
μου. d.' Filius Dei saepissime dicitur ; et quidem Aro prius Rom. VIII. 32. Unumius. Ioan. I. 18. Ver s. Joan. V. 20. Filius Dei olo Atth. VI. i6. Quae quidem filii appellatio aequalitatem ipsi cum Deo. tri-huix , ω yptii μ' , iiitellexqrunt Iudaei. Ioan. V. -- iis qrιaerenarat emi Iudari interscere . . . qui Psit RVum dire, ii Deum , aequatem se faciem Deo. is in. Aitribula Dei propria Christo Iribuutitur, ela.' iideui aeterilitas : Ioan, XVII. 5. Clarisca, mpm, Pater viad timetipsum Horitate , quam Dbui, Priusquam .u Fndus es et , Nud Ie Verba enim id
priuSquam mundus esset, qnte mundi constituliquem, urite cemtio . saecularis , a ternitatem dcsignaqt
46쪽
De Incarnationis mysterio. 43 an. VIV. 58. Antet tiam Abraham fieret, egomm. Cognitio secretorum cordis: Ioan . II. 25. O 'us ei non erat, tit quis testimonium perhiberet de homine; ipse enim sciebat quid esset in sismine: Ioan. XXI. II. mine, tu omnia nosti: tu scis quia amo te. 3. ' oin Dipotentia: Apoc. LVS. Sanctus, Sanctus, Sanctus, Dominus Deus omn*otens, qui est, et qui erat, et qui penturus est. 4.' Ratio principii , et si is omnium re-xum: Apoc. I. 8. Ego sum alρha, et onrega, Prius
pium , et Mis , dicit Domiuus Deus , qui est , qui
rat, et qui penturus est omnipotens, quae Verba de S ipso loquitur Christus , et repetit. Cap. XXII. 13. III. Operationes soli Deo propriae Christo etiam
convicti iurit. I. φ Berum omnium creatio et conserv
so. L. Cor. Vm. 6. Unias Deus, et Pater , ex quo omnia . . . . unus Dominus Iesus Christias, Per quem' omnia. Beb I. I. Per quem fecit et saecula qui cum . sit splendor gloriae , et Arara substantiae ejus , Pomtansque Omnia perbo Dirtutis suae. Et Ioan . V. 12. 19. Pater meus usque modo ορertatur, et NO OPe r. ε .
quaecumque enim ille Pater ὶ fecerit. haeo.el Filius
similiter facit. a.' Potentia lintrandi miracula ex Propria virtute , et Voluntate , qua millies usus est, ut ex Evangelio patet; Dan. V. 2I. Sicut Pater εα-3cuat mortuos, et Misiscat, ric et Filius, quos vult , pisti cat. IV. Adoratio Christo exhibetur ab Angelis , et hominibus, Heb. I. 6. Cum iterum introducit primogeni-ιμm in orbem terrae , dicit: et adorent eum omnes A gelia
cini nos , Christum ante Mariam ab aeternitate extitisse. Loca sunt I. MiehaFae P. a. ubi eius generatio dicitur es.' is initio , a dietas aeternitaιD. a. I. Cor. I. .24. DNChristus vocatur ipsa Dei virtus , et sapien/ia a quae utia Reterno genita est Prov. VIII. 3. Praeterea I. L , Aldicitur vita , quae erat ab inirio apud Patrem, et in empore manifestaιa eir. 4. Heb. VII. g. in hoc Melchi. sedech cum Christo eomparatur, quod iberti sine parre . ne geliealogia , neque iniritim dierum, neque snem vitae Asbens , s. Τavdem id disserti ssime ponitur . et saepius in.
47쪽
geli Dei. Et Matth. II. II. Magi procid rates adis
V. Deniquc ne quis remiseret dubitationi Iocus, omnem ei aequalitatem cum Patre tribuit Apostolus Phil. II. 6. Qui cum in forma Dei estset, non raPinam arbitratus est esse se aequa em Deo:. sed semetissum exinaniose, formam semi accipiens. Imo et ipse Christus , de se ait Ioan. X. 3o. Ego , et Pater unum SM- mus , quo nihil expressius dici, poterat. Item Ioari.
XIV. 9. Qui oidet me , oidet et Patrem Non creditis quia ego in Patre, et Pater in me est y Ergo etc. . . sDiluuntur objecto. . objic. I. Ipse Christus in Evangelio dicit: Pater
major me est : Ioan . XIV. 38. Ergo non est Deus. N. Dist. anto Pater maior est Christo secundum Naturam hii manam ab illo assumtam, conc. Secundum naturam divinam , neg. Cum in Christo nat rae duae sint, divina , et humana , hinc non mirum si utriusque naturae proprietates ei coiiveniant, ut insta expIicabitur. Porro in textu Ioannis. ait Christus; Si diligeretis me , gauderetis utique , quia vado ad Patrem : quia Pater major me est. Secundum illam ergo naturam Pat r major est , secundum quam di Patrem iturus erat ; non secundum eam , in qua cum Patre , et in Patre ab aeterno erat. Objic. II. Dan. XVII. 3. xit Christus Patrem. Metioquens: Haec est autem otia aeterna : ut cognoscant te Solum Deum perum , et quem misisti Iesum Chri num. Ergo soli Patri tribuens divinitatem , semetipsum
' N. Reg. coris. Nomen enim solus non pronomini Te adjicitur , quasi diceret , Te solum, et non alium esse Verum Deum , sed sequentibus nominibus 'perus Deus , ut sensus sit : haec est vita aeterna , ut co εgnoscant Te , qui es ille solus verus Deus : quod significat, Patrem esse . Deum non sinum ut 'Dii
48쪽
De Incarnationis mysterio. 45 gentium , aut per metaphoram dictum ; sed Deum verum , qui unus est. Atque hoc ex Graeco textu evidens est. Sic enim habet ινα γινοσκωτι σε τυν δι- νον αληγινον θεον. Doc autem nou excludit a divitiitate Filium. Imo secundum Augustini interpretationei Contrarium pIobat. Sic enim S. Doctor laudata verba. disponit, et explicat i haec est vita aeterna , tit cognoscam Te , et quem misisti Iesum Christum e.sssolum oertim Deum.
Inst. Ipse Claristus a divinitate se excIussit. Nam Luc. XVIII. i 19. homini eum bonum appellanti respondet: Vi id me dicis bonum t nemo hontis, nisi so-ltis Deus. Et Matth. XX. 23. duobus discipulis primatum appetentibus ait: Sedere civitem ad dexteram meam, oel sinistram, non est miram dare pobis, sed quibus paratum est a Patre meo , quibus luculenter se Patre mi uorem ostendit. Ergo. H. Neg. ant. Ad. Im. Non negat ibi Christus, se esse Deum , Sed solum Deum ait esse ex essentia sua honum , quod Verum est. Cum autem ille , quem ibi red arguit, Christum putaret merum hominem , et tamen bonum appellaret, merito ait: cur ine simplicem putans hominem bonum appellas , cum nemo bonus nisi solus Deus y Ad Im. Cum humana Christi voluntas. ci voluntate Patris dissentire non posset, non erat Suum, nec poterat dare , quud illi humano assectu Contra divitiam suam , et patris voluntatem Petebant. Non significat igitur , se non idem posse , et lacere quod Pater, sed non posse Contrarium.
Obie. III. Nomen Dei aliquando in Scripturis im-Proprie creaturis tribuitur, ut in Psalmo LAXXI Ego dixi r dii estis. Et E d. VII. 1. Moyses dici- 'tur Detis. Ergo etiam cum Christo tribuitur ,, Pr Prie accipi potest. N. Dist. ant. Nomen Dei aliquando improprie
usurpatur , et id ex adjunctis constat, Con . Socias , neg. Cum ergo Scriptura aliquando Domen Dei
hibet improprio sensu, semper addit vel ibidem , HL calibi, ex . quo impropia significatio possit intelli se ,
Di in laudatis locis : Ego dixi dii estis . . . Mos autem sicut homines moriemiui . . . Eceα constitui te Deum a Pha-
49쪽
Theotor. Iristit. Lib. ca . V. Pharaonis : alioquin Scriptura ad decipiendos homL:
Des esset a Commodata. At Christo non semel Dernomet, tribuitur , et non solum Dihil additur , quod , ad impropriam significationem nos revocet ; sed etiam proprietates, operationes, et cetera ei tribuuntur , 1ae soli vero Deo conveniunt, ut supra Vidimus. Denique appellatur o θεoe cum articulo , qui ex ad versariis , non adhibetur , nisi cum de vero Deo sem
- Inst. I.' L6ca. in quibus O 'cum artieulo dicia ur , non constat referri ad Christum. Sic verba Tho- vane Ioan. XX. 28. Dominus meus es Deus meus o Θεoe possunt esse exclamatio quaedam, non ad Christum , sed ad Deum , propter rei admirationem quasi diceret: O domine Deus mons. Verba autenx Apostoli Romi. o. o. Christus , qui est super Omnianetis benedictus in saecula, a CFpriano , et Hilario sine voce Deus reseruntur. Et si nomen Deus retineatur, potest punctum transferri ante nomen illud hoc modo': Christus, qui est super omnia. Deus benedi-
otiis sit X in saecula. Ergo ete.
Νου. ant. Verba enim Thomne non sunt in Grae co invocanda casu , sed in recto κυριος , ratι in θεος μου ; unde nonnisi ad Christum reseruntur: quodet. magis ostendit' r ex verbis praecedentibus e respondit Thomas , et dixit et , se. Christo : Dominus meus , et Deus meus. Textus autem Apost , ii in variis Cyzpriani Codicibus , ut advertit Pamelisa, legitur sicut etiam ab aliis Patribus recitatur ; unde mendosi sunt Codices, a quibus illa vox abest, cum praesertim Φcopo Θyriani vox illa esset neeessaria. Eo enim capite contra Judaeos probat, Quod Deus Christus Lib. u. coist. Itidaeos cap. 6. Niliariti Lib. o. de Trin. eumdem textum recitat Cum Voce Deus3ae proinde si alicubi eam praeterinittit ; ut in Psalm. CXXII. ; non integrum refert locum Apostoli. Transi
tio autem puncti ante nomen Detis, miserum est SO- oinianorum effugium , quod omnium Codicum consen- us praeeludit. Inst. a.' Ipse Christus eYplicat, quo sensu se De-
dixerit , aut dici passus sit. Ait enim Ioan. X. . 34. Non
50쪽
34. Nonne Scriptum est in 'lege Destra ; qui a-ego disii dii estis r Si tillos dixit deos , ad quos sermo Deis Cius est, et . mori Potest 'bloi Scriptura : ouem pater sanctifchoit ; qt: misit in mundum : vos dicitis : quia blaspnenias , quia dimi , ' itis Deι si,m p Ergo Deus
dici uix improprie, sicut illi , qui in Scripturis dii di-
Argumentum etiim Christi est quod dictitit a minori ad majus. Si nemo ex vobis scanda Ium .paulun ex eo quod Scriptura Deus appellat noti hullos homines a fori tori non debetis' admirari , si is , qui procedit a 'Deo Ρatre , . Deus appellaturi Baec respotisto satis erat ad praecludenda ora , et compescendas. manus surentium Iudaeorum,qui Chri' dura 'lapidare nitebantur. Quod autem alio. 'sensu
christus se diceret Deum , ac illi , qui tinproprielioc Domitie donati sutat, patet ex sequentibus i si mihi non pullis credere, operibus credite o Quia pater in me est ; et ego 'in Patre. Ex quibus verbisHMe intellexerunt judaei , quod Sociniani nolunt liuinigere, .alio sensu Christum se Deum appellasse, ac homines. Subdit enim 'Ioannes , ex illis Chris ti Verbis iterum furentium Iudaeorum iras exarsis-k. Quaerebant ergo, inquit, apprehendere; et emipit de manibus eorum. Hunc enim . verba' Christi seri,um. harint S Si sergo ii . quibus exigua quaedam. potestas a Deo data est, dii appelIasilur improprie qui a Patre procedit,' eamdem sire ab illo, et Cum illo naturam accipit , Deus proprie debet nuncupari. olide Apostolus Philip u. 6. Judaeorum callim rhias in lundens, ait,' ideo Christum appellatum De ἡm quia aequalem cum 'Patim naturam habet in torma Dei esset, noli rapinam arbitratus rat, esse . Se aequalem Deo. -3'. Neque illa verba: Pater in hiis est et ego
Patre , significant unam curii Patre naturam.
Ipse enim. Christus alibi id explicat de concordia vosininus , quὰ sensu. etiam dixit Ioan. X. Ego et Pa fer insum sumias, sicut et Act. V. dieitur: Μulsit Pinis. Dedentium. erat eor unum , et anima a. Nam