Angelici doctoris divi Thomae Aquinatis Commentaria in Epistolas omnes D. Pauli Complectens expositiones in epistolas ad Ephesios, ad Philippenses ad Colossenses, et ad Thessalonicenses

발행: 1856년

분량: 131페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

62쪽

DOCTORIS ANGELICI

IN EXPOSITIONEM

PROLOGUS.

IusMadu AEUITA , udASI LUX SPLENDEM , PROcEDIT , ET in selT vSQUE AD PERPEcTPH DIEM , Φaor. 4. ἐ8. In hac auctoritato deseribitur vita sanctoriun ex tribus. Ex eorum arctitudine, ibi, Samua, quia Nait. T. /4. Areta est via, gutia dueu ad ustam: Iob 28. 7. Semisam ignorunis auis, nee intuitus est eam oeulus nulluris. Ex claritate, ibi , Luae splendens: Ephes. 5. S. Emιia aliquando tenebrae, nune uutem lum in Domino. Iusti enim sunt lucentes, et ideo eorum via est lucida. Ex prosectu , quia seinper crescit: Φ. Pειr. 2. 2. In eo ereseatis in εalutem. Et hoc usque ad perseetum diem , scilicet gloriae: d. corin. 5. o. cum ueneris quod perseesum esι, evacuabaur quod eae parte esι. E converso malorum via est lata , obscura, tenebrosa, et desiciens: unde Prov. 4. ε9. subditur : Via impiorum senebrosa; negetant tibi eorruam: et MaιιΛ. 7. 5. Lata porta, et spatiosa via quae dueit ad perduionem : et musti sunι qui instant per eam. Ex his verbis trahi potest materia huius Epistolae. Erant enim Philippenses in Christo recia semita , tribulationes multas pro Christo sustinentes. Item illuminati per fidon: Infra 2. 5. Inter quoa lueetis sicut Iuminaria in mundo. Item proficiebant, ut pastet lier totam Epistolam. Item convenienter post Epistolam ad Ephesios, in qua sit instructio qualiter servanda sit ecclesiastica unitas , hi proponuntur in exemplum scrvandae e lesiasticas unitatis , qui optimo

eam servaverunt.

64쪽

CAPITIS PRIMILECTIO PRIMA

Paulus, et Timotheus servi Iesu Christi omnibus sanctis in Christo Iesu qui sunt Philippis , cum Episcopis, et dioeonibus. Gratia vobis, et pax

a Deo Patre nostro, et Domino Iesu Christo. Gr lias ago Deo meo in omni memoria vestri, semper in eunetis Malionibus meis pro omnibus v his in gaudio deprecationem faciens, super communicatione vestra in Evangelio Christi a prima die usi lue nunc : confidens hoc ipsum, quod qui coepit in vobis opus bonum , perficiet usque in diem Christi Iesu r sicut est mihi iustum , hoc sentire pro omnibus vobis : eo quod habeam vos in corde , et in vinculis meis, et in defensione, et confirmatione Evangelii socios gaudii mei om

nes vos eme.

Dividitur autem haec Epistola in salutationem, et epistolarem narrationem. Munda ibi, Gratias ago Deo meo. Circa primum tria lacit et quia primo describuntur personae salutantes ἔ secundo personae salutatae.

ibi. nibus sanetra in Christo Iesu qui sunt Phia lippis; tertio bona optata, ibi, Graιia vobis, et paae

a Deo Patre nostro , et Domino Iesu Chrisιο. Cirea primum primo ponuntur personae salutantes ; secundo eorum conditio, ibi. Servi Dau Christi. Cirea primum primo ponitur Persona principalis, eum dicit, Paulus: et interpretatur Paulua, quasi modicus: in quo nes tur eius humilitas: Isa. 69. 22. Minimus erit in miti ιε. et Dareus in gentem sorιissimam. Secundo ibi, Et Timotheus, ponitur persona adiuncta: quia luerat eorum praedicator: Infra 2. 2o. Neminem enim habeo tam unanimem, qui linerea spetisno pro vobis soli.

Delude 'eum dieit, Servi Dru christi, ponitur eo

ditio eorum: l. corinth. 4. 5. Non enim nosmetipsospmedicamus; sed Iesum Christum Dominum matrum,

Sed eontra. Dan. 15. I5. Iam non diram vos se vos, quia Moua nerea quid saeiat dominus et . Respondeo. Duplex est servitus secundum duplicem tim rem. Timor enim poenas eausat malam servitutem:

et de hac intelligitur dictum praemissum Dan. 15. Timor vero castus causat servitutina reverentiae ; et do hae loquitur Apostolus. . Personae salutatao sunt omnes do Melesta Philippensi et et primo minores et undo dicit: Omnibus fametis qui sunt Hiilippis, quis est eivitas , quam Philippus eondidit: et dicit. Sanetis, et Me propter Mintismum z Rom. 6. R Ouieumqua butizati sumus in Christo, in morte ipsius baptizati sumus. Maiores a tem tangit, dicens : Cum Episeopia, et di oribus. Quaestio est. Quare mi res praeponit maioribus 'inia prius est populus , quam praelatus: Ezreh. 34. 2. Non .greges Meuntur a pastoribus' Greges enim pascendi sunt a pastoribus . non e converso. Item cur intermittit presbyteros Respondeo. Discendum est, quod comprehenduntur eum Misenis , quia in una eivitato non sunt plures Episco, : undo dicens in plurali, dat intelligere etiam presbrteros. Et tamen est alius ordo: quia ex ipso Evangelio hoc legitur. quod post designationem duodeeim Apostolorum, quorum Personas gerunt Episcopi. draignavit septu ginta duos discipulos . quorum locum sacerdotes t nent. Dionysius etiam distinguit Episcopos, et sacerdotes. Sed in principio, licet ordines luerinιdistincti, non tamen nomina ordinum: undo tuo comprehendit presbyteros cum Episcopis. Deinde ponit Mna optata, ibi, Gratia vobis, et maea Deo Patre nostro, et Domino Iesu Christor et sunt duo quae ineIudunt omnia. Primum est gratia Dei r mittens peccata : Ephes. 2. 8. Gratia aviωιi estis per fidem. Ultimum est pax hominis : Psalm. 147. 14. Qui posuit μει tuos paeem. Et per consequens optat bona media ; et hoc a Deo Pasrε: De. r. 17. Omns datum optimum, et omnε donum perseesum iamrtum

65쪽

liumilliatis Clitisti ; et ideo addit, Christo: Ioan. 1. 17. Graiis. ει τemas per Dum Chri m sueta eri: Ephra. 2. I s. Ipse enim est pax

nostru . qui feciι utraque unum . . Consequenter ponit opistolarem narrationem; et ci

ea lioe duo facit: quia primo agit gratias de praeiu-ritis et Meundo hortatur ad ymsectum in futurum, ibi,

Sc ra autem vos reso, fratres, quia quadrima me sunt. mussis ad prostelum taenerum Eeanssesii. Circa primum irinio praeinittit gratiarum aetionem pro eis; Meundo aliateriam eius, ibi, Super communieatione

Eeanuelio Christi a prima dio m autem agit, adiuncto gaudio, et deprae ovo; et ideoliaee tria tangens. dicit: Gratias ago Deo meo. Gratias agere est recognogere gratiam sibi saetam et I. ThessG. ιιιι. 18. Di omnibus strvitas Mite. In omni

memυria τestri r quia in eis nihil occurrit A lo :

uuod non esset dignum gratiarum actio : et hoc est valdo magnum: Prod. 10. T. Memoria tussi cum laudibus. Pro omnibus: Isa. 60. 21. Populus autem tuus omnes iusti: in perpetuum haereditabunt terram. Agit ergo gratias pro imum bono, orationem, et deprYlioneiii pro custodias totum tamen pro gaudio: 1. Reg.

12. 23. Absit auum a mi hoe meeurum in boni no , vι eessem orare pro vobis. Deindo eum dicit. Super eommunieatione vestra in Eeaiioelio Christi, tangit de materia trium praeviet xum et primo ponit malariam gratiarum actionis; se

4,ulido gaudii de suturis , ibi. Considena Me , riuod qui e pu in vobis πω bonum . perficiet usque L diἡm Christi Iesu ; terito deprecationis , ibi, Testis enim est mihi Deus . quominio.eupiam omnes

esie in riseeribus Iesu Christi. Dicit ergo : Super eommunicatione, scilicet qua emi inin icastis doctrinad Evaei uelit eredendo, et opere implendo: haec est enim vera in unieatio: Hebr. υἰt. 16. Beneficentiae autem, etenium inionis nolite Mini/ei. A prima die usqua nunermeli. 27. 12. Homo sanetus in lapientia manat stetit ses. Et hoc ipsum considens de vobis Dudeo : quia oui eoepit in nobis claus bonum, per Diet: uter. 17. d. M Ddietus homo qui eo du in homine. et pomi eurirembraehium suum et ibid. 7. Benedieιus vir qui emisidit an Domino, ει erat Dominus fiducia eius. Et hoc m

ui in Dei. Et ideo dicit:

bonum , perfieiet: Dan. 15. 5. Sine m8 mhis pol tismeere. Quod est contra Pelagianos. qui dicunt princi- Dium honi operis esse ex nobis, Sed consummationemox Deo. Sed hoc non est verum quia principium boni operis in nobis est cogitare de bono, et hω ipsumost a Deo : 2. Corinth. 5. 5. Non quod subsentes simus eogitare aliquid a nobis, quasi eae in ; sed suραeiensis nostra ex Deo est. In diem Christi Iesu,

tomunerabit singulos: 2. Timoth. vit. 8. In reliq-

reposua est mihi eorona iustistae, quam reddet OMDominus in ilia do iustus iudex: 1. corinth. 1: ff. Lom firmabit vos usque in sinem sine erimans, in σιε --

Gaius Domini nostri Iesu Christi. Ratio e n p mitur eum dieit et Sicut esι mini tusiuin , denti'. pro Omnibus vobis ἰ quia scilicet id iustum oet, quia . conuaudetis mihi de bonis meis: eo quod habeam eos .n aeorde: quasi dieat: Habeo de vobis hanc conscien- tiam. intes vos esse; ideo gaudeo, ut scilicet gaudea-

tis do his de quibus et ego : quod est in rimulis meiae: ' quia time pro Christo fuit ligatus, de quo gaudebat:

Iae. 1. 2. Omne gaudium eristimate, fratres mei, eum in earias tentationes ineidεritis: seientes quod probatio Dei vesιrad patientiam operaιur. patientia autem opus perseetum habet: Aet. 6. 41. Ibant Apostoli ga dentes a Gnspeetu concilii, quoniam digni habiti suiu pro nomino Iesu eontumeliam pati. Et in defensione, ει eonfirmations Eravelli . Milicet audacter praedicindo contra irrannos, et haereticos . et confirmando Evangelium in cordibus sidelium : get. 13. 23. Perambulana ex ordina Galatieam regionεm , et Phrygiam , eonfirmans omnes diseipulos. Vel ali iur, secundita Glimis. In ρorda, idest desiderio, ut socii sitis

sempiterni gaudii : Dan, 16. 22. Gaudium vestrum nemo tollet a vobis. Et hoc non potest abstrahi a cor-3do meo : quia etiam in vinculis Oxistens, et intentus confirmationi, et defensioni Evangelii. sol iei uita de vobis non recedit de corde meo.

Testis enim est mihi Deus , quomodo cupiam omnes vos esse in viseeribus Iesu Christi. Et hoc oro ut caritas vestra magis ac magis abundet in omni scientia, et in omni sensu, ut proh iis p liora , ut sitis Sineeri, et sine ossensa in diem

Christi , repleti fractu iustitiae per Iesum Christum , in gloriam , et laudem Dei. scire autetuvos vola, fratres , quia quae circa me Sunt, magis ad prosectum venerunt Evangelii; ita ut vincula mea maui sesta serent in Christo in omni praetorio, ct in cetaris omnibus, ut plures o fratribus in Domino considentes in vinculis meis, bundantius auderent sino timore verbum Dei l qui. Quidam quidem et propter invidiam, et coutentionem . quidam autem ut propter bonam virluntatem Christum praedicant ; quidam ex cari- lato , scientes , quoniam in defensionem Evangelii positus sum; quidam autem ex contentiono

Christum annuntiant , non sincero , existimantes pressuram se suscitare vinculis meis.

Post in materia gaudii de spe latura ; Ille ostondits er quo deprecationem pro eis Iaeit: et primo praωmiuit suum desiderium, quod Osis itur omnino seria vcns a secundo materiam dri recatioriis , ibi , ζι hoe oro ut earilas vestra magis in inop abundet. Et quia eo is desiderium soli Deo est manifestum; iduo invocat Deum testom; quod pro eis deprecetur eum desiderio i Iob I6. 20. Eeee in euela lesiis meus est . scilicet Deus, suom o cupiam vos, Scilicet ego existens in olumbus Iesu Chrisι i. Vel quomodo cupiam vos osso in eis; quasi dicat: Quomodo cupiam vestram εalutem , et partieipationem visce sae cari iis Cliristi: Ge. 1. 78. Per viseera mu6-rdiae De noswi. Quasi dicat, quia ad profunda, et ilitima cordis, virtus amoris pertingit. Vel cupiam ut sitis in visceribus Ie u Chrisii , idest ut ipsum inlime diliga-

66쪽

tia. ut et diligamim ab eo: in hoc enim vita homi

nis consistit. Deinde eum dieit. Et Me oro ut earitas vestra magis ae mayia abundet in omni seientia , ponit depri eationem ; et tria bona optat. Primo qua latim ad imterioris earitalis augmentum. Assectas enim interior Iterficitur per caritatem ; et id O non habenti raritatem optandum est ut habeat: habenti vero. ut perficiatur. Lnde dieit: O earuas restra mastrae mayis abundet. Pro augmento autem caritatis orandus est Deus, uia solus Deus hoc. in nobis operatur: 2. Cornith. 9.. Polens est autem Deus omnem gratiam abundaresaeere in vobis. ut in omnibus semper omnem sti eis M.tiam habentes, abundetis in omne opus bonum. Et lute necessarium est ut petamus et nos: quia Isauh. b. 29. si abundareriι tintitia. restria pluaquam scribarum, et pharisaeorum, non intrahitia in regnum eaelorum. Metatulo quantum ad intollectunt: unde dicit. In omni

scientia.

Sed numquid ex earitato pomenit setontia' Sie quia

dieitur 1. Dan. 2. 27. Et vos unetionem quam aere .pistis ab eo, maneat in vobis: et non neeesse habes is ut aliquis doctat ros; sed limi Mnesio eius doeet v de omnibus. et verum est, et non est mendae ium. Itemearitas ost Spiritus, de quo dicitur Dan. 16. II. cum emeriι illa Spiritus veritatis. Meebit vos omnem rerita Iem. Cuius ratio est, quia qui habet habitum . si rectus est habitus. sequitur inde reetnm iudieium dotiis quae pertinent ad illum habitum; si vero eorruptus. salsum: sicut cirsa venerea temperatus lialiet bonum iudieium: intem Iaeratus non sod salsum. Omnia autem quae a nobis fiunt. sunt inlaemanda earitato: et ideo habens earitatem. habet rectum iudithun et quantum ad regnoscibilia: et Me dieit. In omni retentiar. qua scilicet agnoseat veritatem. et inhaereat eirea ea quae sunt si ieit hare est scientia sanetorum. do qua dieitur Sapient. 10. et quantum ad operabilia: et sic dicit, Et in omni εensu, qui est vis cognoscitiva cirra extoriora obiecta : et proprium eius es, ut statim iudiectoo proprio sensibili mete. Et idem hoe nomen transi tum est ad interius iudieium rationis: unde sensati d euntur qui habent metum iudicium cirra agibilia: SDpio. I. u. semiιε da Domino in bonitaιe: Sapient.

6. I6. Cogitare ergo de illa aemua eri eonsummastra.

Sed hie sensus debet esse non tantum considerativus, sed etiam diseretivus inter bonum et malum , et his ter bonum et melius : unde subdit: ta probetis rtiora. Nola quod raritas pertait sensum . ut probet bona; sed perlaeta caritas, ut probet meliora ' I. C

Εi ideo dieii, Potiora. rito ilitantum ad essectum: et primo ponit immunit tom a malo ἔ secundo persectionem in bono. Prisinii in in lioe liuoli dicit: D sitis sineeri. Est enim du. Idex peccatum hi tandi im: scilicet interioris eorruptionis, qua homo corriam iniur in se : et hoc exeluditur persinestritatam: I. Corinth. I. R. In armis sineeritatis,eι reritu iis. Aliud est in proximiam, scilicet offensa; et ideo dieit. Et sine offensae I. Corinth. m. 32. S- ne ossensione estote Iudaeis. M Gentibus .eι Melesina Dei: si ι et esto per omnia omni a plaeeor et P. Corinth. o. 5. Aemini danter ullam offensionem, uι non

rituperetur ministerium nostrum. In diem christi I su, idest usquo in sinem vitae: Matth. 2s. 13. mi perserer erit usque in finem, hie salos erit. Θ tum ad gratiam dicit: Repleti fruetu iustatae, ut Opera iustitiae quidam lauetus sint : nom. o. 22. Habetis

fruetum restrum in lanctificationem. finem rem ritum tornam. Ves fructu iustitiae. idest praemio iustitiae. Miliret eo rima : 2. Timoth. a. 3. In rellius reposita est mihi eorona ius uiae. quam reddet Ohi Dominus in illa die iustus iudex: Sup. 3. 13. Bonorum enim laborum gloriosus est fruetus. Et hoc habetur per Christum: quia omnia quae facimus. sunt liona Der ii sum: Ioan. 15. a. Sitis me nihil potestis fatere. Et liaee s etenda sunt hoc sine. se ilicet in soriam . et laudem Dei: quia ex operibus sanctorum Deus plarificatur . eum inde alii pr0rumpunt in laudem Dol: Pinim. IJ0. 1.Laudate Dominum in sanetis eius: Hierem. M. 9. Eris mihi in nomen. et in gaudium . e ι in laudem, et in

omnia bona quae e P Deturus 3um eis. Iieitulo cum dicit. autem xos volo. fratres. quietquae einea tne sunt. -yis ad proferium renerunt ovanyelii. admonet ad sutura : et primo Ponti exempla ex intuenda. M vitarula; secundo concludit moralem mmnii nona in s. eap. ibi, Daque. fratres mei earissimi. et desideratissimi. gaudium meum. et eorona mea, Fie state

in Domino. Cirea immum duo latit: quia primo ostendit quae sunt imitanua; secundo quae sunt vitanda. 3. cap. ibi. De eetera, fratres niti. gaudete in Domino. Item prima di i litur in duas: quia pinno indueit se eis imitat,dum: secundo alios, 2. eap. Si qua ergo eonsolatio in Christo, si quod tium earitatis ..... implete gaudium meum ut idem miliatis. Item Prima in tres: quia primo ponit in exemplum presectum suum: Meundo gaudium liuod liabet ex pros tu, ibi, Quid enim' Dum omni ni . . . . . Christus auu triti turi et in Me raudeo: tertio lauctum ex prosectu suo. ibi. Seio enim quia De mihi prore-nit ad Milutem. Item prima in duas. Primo Praemitilit proseelum: secundo modum. ibi. Ita ut rineula mea munifesta fierent in Christo in omni praetorio. et in reteris omnibus. Dieit ergo. Monui vos ad prolaetum. ot ut formam habeatis. Prosectum meum stare eos vias et quae eirea me sunt exterius. quia tribulationes eiis si exterius erant. non inani utabant interius, sed magis ad profectum venerunt: quia ex eis sidus praedicata magis profecit: 2. Corinth. I. s. Sire trabulamur pro re tra

hortatione, et salute. ire eonsolamur Pro restra eons latione, sive exhortamur pro restra exhortatione et salute, quae operatur teseruntium earumdem passionum, quas et

nos putimur. Et ostendit Droseelum primo luantum ad se; secundo quantum ad alios. ibi. Ut hiures e fratribus in Domino considente4 in vinculis meis . abundantius derent sine timore verbum Dei loqui. Quantum ad se quidem manifestum fuerat. quod talia christopai tur constanter: Ita ut vincula manifesta feram in Christo: quod est gloriosum pro Christo: 1. Petr. 4. M. Nemo reurum pariatur quasi homieida . aut

fur. aut alienorum appetitur; si autem ut Christianus. non erubesem: sorifcet autem Deum in iston mine. In omni praetorio. sicut in curia Caesar g oie.

I x parto vero aliorum fides creseebat in communi rundo dieit: Ut plures e fratribus in Domino eoi e tes in risieulis meis, Modam ira auderent sine tim

67쪽

e, IN EPIST. AD

re vertimi Bri loqui: 1. Maehab. e. do et ratibus.

Meli. 10. 2. Seeundum iudiem populi me et miniatiri eius: Proeero. 2S. 1. Iulius quasi leo eonflue . absqua temo erit. Ex parte tamen aliorum est diversuas: quia quidam bem loquebantur, quidam ma-Ie: et qui bene, quidam ex generali caritate, et quia dam ex speetali amore ad Apostolum i et qui malo.

quidam ex generali malitia . quidam ex sp tali odioia Apostolum. Sed ut mihi videtur, Apostolus duplicem ostendit eausam propter quam quidam praedica hant. Primo propter invidiam ; et ideo Apostolus eorum pravam intentionem ostendit, diems i Ouidam ouidem

propter inrissiam, et eontentionem: De. 3. 16. Ubi et ιus. ει eontentio, ibi ineonstantur. M omais opus priarum: I. Corinth. 5. S. cum nι inter eos zelus et eo lentio, nonne ematis ratia ' Secundo propter amorem

Christi, et Evangelii : undo dieit: Ouidam pronter b nam visuntatem christum pratastant : Halo: M.

Ius addit , dicens: Ouidam rem ex earitata. Miliuet quae laeti bonam voluntatem di quia ut in rent d laetum mei docentis, praeditaverunt. Deinde Apostolus exponit quod dixerat. dioens, quod quidam nun s

eundum sanam intentionem . sed ex colitontione.

rupta eorum intentio dupliciter patuit. Luo modo ut publice praedicando. turbationem sacer i in populo gentili contra Apostolum . supra illam liuam liabuit. Aliis modo, quia eredebant quod Paulus audiens eos usurpare officium sibi eommissum , lurbaretur, et ex hoe adderetur ametis assii eis.

LECTIO m.

Quid enim Τ Dum omni modo, sive per ocea sionem, sive per veritatem Christus annuntietur ;et in hoc gaudeo, sed ot gaudebo. Se Io enim quia

hoc mihi proveniet ad scuutem per volvam Dra tiouem, et subministrationem Spiritus Iesu Christri, se undum cxpectationem , et spem meam quia in nullo confundar, sed in omni sidueia , sicut semper , et nune magnificabitur Christus in corpore meo, Sive per vitam , sive per mortem. Mini enim vivere Christus est, et mori lucrum.

Quod si vivere in eamo hie mihi fruetus Operismi, et quid eligam ignoro. Coarctor autem e duobus, desiderium habens dissolvi, et esse cum Chri-alo, multo magis melius ς permanere autem in ca ne, noeessarium propter vos. Supra Apostolus descripsit presectum ex ipso su secutum : Die agit de gaudio eo epto ex hoe mlectu. Et ponitur primo materia gaudii: secundo ipsum ga dium, ibi. Eι in hoo gaudeo. sed et gaudebo. Conti git aulam quandoque quod aliquod gaudium pmvenit ex bona causa, et hoc directo, et per se I et quandinque ex mala causa. et hoc indirecte, et per aecidens. Uuando enim est ex hova causa, gaudendum est de eL Delu, et de causa. sicut de eleemos na saeta propter I eum : Red quando est ex causa mala, tune est gau-dondum de osseetu. sed do eausa non ; et sic de re

demptione per Clirisuim, licet luerit ex scelere ludae,

et Iudaeorum. Ita eoatingit in Melesta . ubi prevenii

utilitas quandoque per imos praedicatores quoad b nam inlentionem. quandoque lier malas qiload malam :et de utraque Dirundum est, sicut dictum est. Et ideo dieii: Quid enim ' Dum omni modo, alest per oe-

easionem, arida per veriιaram Christus annumietur: eι in hoe gaudeo. sed et gaudebo. Per occasionem annum

liat Christum qui non intendit hoe Minei paliter . sod

pter aliud, puta lueram. vel gloriam: Pr ero. G. I. Oeeasio ea quaeriι qui reodem Outi ab amieo. Per

veritatem autem . quando ex recta intentiooe: Da. 33. 3. Obseero, Domina, mem4nto, quaeso, quomodo ambularerim eorum is in veriιaιε. et Gesa perferio,

et quod bonum est, in oeulis tuta seere m. Sed hoc uir uo modo fit ad utilitatem Melesiae: ideo dieit: Si Christus annuntietur, eι in Me gaud/o. Quia si aliud annuntiaret quam Christum. tuno multum interesset i quod ii, quando falsa Metrina doretur. Augustinus t Pastor qui propter veri at/m annuntiat, est amandus; mercenarius qui propter ruerum, eaι toleran.

dua: qui satius, expellandua. Deinde ponit gaudium eonsequens. diems: Et in Me. Miliret quod vineula mea manifesta sunt propter Christum, et quod Christus annuntiatur saudeo, in praesemii: Ioan M. 23. Si diligeretis me. gauderetia utique: et Dud o in luturum: Isa. II. II. Gaudium, et Meistitiam obtinebum. Deindo eum dieit. Seio enim quia Me nuhi meeniet ad salutem, ponit fructum ex Prusectu suo provo-nientem et primo posit ipsum fructum secundo in vet quamdam dubitationem . ibi. Quod si eieεre in earne his mihi fruetua operis esι, et quid eligam i - . Item primo Proponit fructum ι secundo auxilium ipsum eo equendi. ibi, Per vestrum oratiortam, et subministrati eis Spiruus Iesu Christi: tertio assignat materiam fructus, ibi. Sed in omni dueia, ueut

semper, et nune magni'abuur chritius in eorpore meo.

Dien ergo: Gaudeo se his, aι hoe myter Ducium

prevenientem ex eis in fialutem aeternam e Isa. 45. II. Sinatus ειι times in Domino saluti aeterna. Ethoe ideo quia quando nos aliqua horia laeimus eoop rando saluti allamin, redundat in salutem nostram. Si enim, ut dieitur Matth. n. 6. qui seandalizaeerit unum εα his pusillis qui in ma eradunt. mpedit ei vι suspendatur mola asinaria in eolla rius, et demetam tur in profundum maris: planta gloria dignus est qui salutem mullorum precurat Auxilium autem est triplox t scilicet ex parte aliorum mulua oratior unde dieit, Pereestras oraliones, scilicet ex quibus spem adiuvari a Deo: Ia b. ωι. 16. Oratε pro indieem, ut satiremini: multum enim valet oratio iusti assi)ua. Ex parte Dei. de quo habemus spem salutis: Da. 26. IS. A saeis tua, Domine, eoncepimu3, eι quasi parturiri. mu/, et peperimus.spirisum salutis. Et ideo dicit: Et subministrationem Spiritus Iesu Christi: Rom. S. 16. Spiritus adiutar intimitatem nostram. Et isquitur sumilitudinarie. Sando enim aliquis est Obilis, indui trete ante. ut sustentetur : et Loe est subministrare rei nos debiles sumus, ideo indigemus subministratio Spiritus: Dan. 1έ. 26. Et suggeret vobis omnia, quia eumque dixero vobis, scilicet quasi vobis subministra do. Item Ox parto nostra est spes in Deo: quia Pr

vera. II. 28. Qui eo idis in dieiliis, eorrueι. Oportet

68쪽

ergo quod spes tintra sit in Deo: miam. 12s. 1. Ouieonfidi i in Domino, si ut trions Sion o non commoi e

bitur in aeternum qui habitur in Hierusalem: ideo

dieit: Sc eundum expretationem, et εpem ineunt.

Sed nonne spes est ex prelatis suturae heatitudinis Dicendum est, quo l pes est uti lus appetitu in bonum arduum et hoe duplieiter : quia quando quis perat adipisci per se, sic uelles est sine Pxpectatio ae . quando autem per alium. tunc eSt Fi es cum Pipe latione: et sic nos ex pretamus , spem habentes aliquid consequi per alium: Psalm. 39. 2. Expeetuna expectari Dominum, et inlendiι mihi: Rom. 3. 2s. Spe su ei saeti sumus. Sed dicit, Seis, et postea. Spero, et e eelo. Nil m- quid certa est haec spes r Respondet AI Ostolus dicen ς:Ita: quia in eonfundare 1. Maehab. 2 M. Dmnes qui speravi in illo, non infirmanιur: Roman. o. 5. Spes autem non eonfundit: Gela. 2. 1I. Nullus speraeit in Domino. et eonfusus est. Huius primo rationem assignat; seeundo exponit eam. ibi. Mihi enim ripere Christus est, et mori lucrum.

tib haec sumitur ex hoe quod ipse totaliter ordinatur ad servitium Christi; quasi dicat: Ideo hare mihi venient in salutem. q ita totaliter sum ad servitium hristi. Et primo ponit fiduciam ἰ seeundo perseveran- ltiam: tertio certitudinem intentionis. Dicit erM : Sed

in omni fidueia, stetit semper, et nune ma qntheabitur cisisIus in eorpore meo; quasi dieat: Multi persequuntur me : sed ego eonsuo in Deum: Da. ι 2. 2. Fidueialiter agam. et non timebo: Halm. II. 6. FHu-eialiter agam in eo. Stetit semper. Hest a principio D, rsionis: Ael. 9. 27. Ouomodo in Damasco sidu- letaliter egerit in nomine Iesu. Ita et nune Iob 27. 6. I sitieationem meam quam eoepi tenere, non de- laenim. Tertio ostundit qii Q sit eius recta tulentio: quia magnifieabi ιur Christus, qui tum sit verus Deus, non

ivilest in seipso magnificari. vel minorari, sed in vobis. lidest in cognitione aliorum. Tune ergo quis magnifieat lChristit in . quando Pius cogit itionem dilatat: Eecti. 45.55. Ouis magnificabit eum sieuli est a prinei pio Et illi e et verbo. Et laeto, quando magnitudo divini esse. citis ostendit mauiiiiiiii in mi eius. Et inter essecti is mi- trabiles iustaseatio os t. Hare liuamdiu est in corde ho- lminis latens. non magnificatur per ram Christus . nisi uanilim ad cor illius . non quantum ad alios; sed si iai - umquo prorunipii in ex υπiora lier a tus corporalim apparentes, tune vere. et proprae magnificatiir. Et id mali. In eorpore meo. In e poro nostro Christus dupliciter magni lieatur. Uno motis inquantum Corpus Dinstrum deputamus ad obsequium eius. ministeria eius corporaliter exequendo: I. Corinth. e. 20. Glorati eate, et portate Deum in eo ora vestro. Alio minio c ,rpus nostrum exponendo pro Christo: I. Corinth. 13. 5. Si tradidero eorpus meum, ita ut ardeam. Sed primus modus fit per vitam ; secundus per mortem : ideo dicit: Siee per uuam, quia vivendo operatur, ει re per l

Domini sumus. Quod etiam intelligi potest de morte

spirituali: Colora. S. d. Morti beate membra reει ra,

quae sunt super terram.

Deindo exponit quomodo mortificabitur per vitam . et per mortein, dicens: enim rigere Christus est. ει mori literum. Vita enim importat uiistionem quam EPin. AD Pni LippENfEsdam 1 illa mim vivors dimantur qua ' ex se moventure et in se ost quod illud videtur esse radi ealiter vita ho- mitiis. quoil est principium motus in eo. Iloe autem est illud eui ailheliis unitur sicut fini: quia ex hoe movetur homo ait omnia. Unde aliqui dicunt illud ex

quo mo volatur ad operandum, Vitam fluam, ut vena

lores venalionem. et amici amistum. Sie ergo Christus e t vita nostra, quoniam tollim principium vitae n hirae , et operationis e=t Christus : et ideo dieit Am. stolus : Mihi enim ridem Christus est . quia solus Cliristus movebat eum. et mori tuerum. Hic Apostolus N

prie loquitur. Quilibet enim sibi ad luctum repute, quando vitam quam habet in perseetam , potest permeere : sic infirmus ad luerum reputat saliam vitam. ita nostra Christus est: Colara. 3. 3. Vita vestria a Mondita est eum Christo in Deo. Sed hic est imper-lacia: 2. Cur ith. 5. 6. Quamdiu lumus in eoumre peregrinamur a Dominor et i leo quando morimur eorpore. Persieitur nobis vita nostra, Miliret Christus. eui tunc I aesentes sumus: Paulin. 126. 3. Cum dediri ιdileetia suis εomnum. eeee furereditas Domini: 2. Timoth. s. 6. Ego enim iam delιbor, et tempus meae resolutionis inatat. Deindo cum dieit. ri eleere in erena his mihi si uetus operis est, eι quid eligam ignoro, ponit dubilati mem quamdam circa ea quae dicta sunt: et ei rea hoe duo facit. Primo ponit dubitationem; secundo sol. vit earn. ibi. Et hoe eonfidens /eio quia manebo , et permanebo omnibus robis, ad proseetum restrum , ει

ii audi- fidei. Item prima in duas: quia primo Irat, it

dubitationem et seeundo proponit rationes ad utra niua partom , ibi. Cotin tor' autem e ditid us. Dicit ergo :Si mirere in earne. hie mi .i est fruetus operis, et qu deligam ignoro. Verum est quod in corpore meo, dum vivo, magnificatur Christus: ergo vivere meum in ea risne, idest vita mi a in eariae, est huiusmodi fructum

Unilo praedicat esseetum de causa , idest si vita alIert mihi inine fructum, ut Christus magnificetur. vita in

ea me t bona. et fructuosa: Romun. 6. 22. Habetis fruetum restrum in sun et eationem. finem rero ritam aeternam. Si orgo ita est. ignoro quid eligam. utrum mori. et vivere: Roman. 8. 26. Num quιd oremus .rieut 'Forte t. nescimus: Sap. 9. 1s. Cogitationes enim mortalium sunt umidae , et insertae prooιden liue --

strae. Sed quare dubitas' Quia eotiret ore ductus Primo ponit rationem ad partem unam ; seeundo ad aliam. In laomine enim duplex est motus, naturae sei licet, et gratiae. Naturao ad non morte inlinu : 2. Corinth 5. s. Nolumus expoliari, sed supere estiri Ioan . ult. 13. Et alius dueel te quo tu non ris: et gratiae . quam suggerit caritas. iluae movet ad dilectionem Des . et proximi. Ilic asseetiis ad dilectio noua Dei movet ut simus eum Christo : et ideo dieit: Desiderium habens dissolet. non simpliciter, sed esse eum hrissor 2. Corinth. 5. 8. Audemur autem. et bonam voluntatem hu-bemus, mastis Peregrinam a torno . et praesentes esse

ad Dominum. In quo notatue lalsitas opinionis raetorian . quod animas Sanetorum post mortem non statim sunt eum Christo. Et hoe ideo opto , quia est multo in lius esse eum Christo: Halm. 72. 2ό. Ouidem ni mihi est in eaeto, et a te quid volui 3uper ter ram' Defeeit eam mea, et eor meum, stili et ad liabendum bonum: Parim. 83. II. Melior est diat una

69쪽

M IN EPIST AD

in atri is 1 a Dilectio autem proximi tum vel ad iiros tum proximi; et ideo diuit: Pemnanere

autem in earno . necessarium propier ros. idest uincessaria est vita mea propter utilitatem ve,uam: 2. Corinth. 5. 15. See menta eoedivius. Deo ς ε ire so-Θ.i εumus. rvis. Vel aliter. Coa retor e dua , id est

ex dupliei parte: insurgit desiderium dissiari. el erae

eum Chrisio , multo in m melius ; permunere autem n eama, neeelsarium propter vos. Sententia non inutatura

Sed hoe non vulorur dubitabilo iii inimmo videtur

etiam Aliostoliis in peiorem partem decli iram. Primum enim desidorium excitat in nobis dilectio Dei . secundum dii retio proximi. Maius autem, et melius est desiderium primum. Igitur eae. Bre Midire . Diceridiim o t. quod duplex est diloetis Dei. scilices dilectio eoneupiscΡntiae, qua quis via uisui Deo et delectari in ipso; in tum est tmiium homulis. Item est dilectio amicitiae . qua holito Dra imit honorem Dei etiam huic delectationi, qua Iminur Deo ; et haec est Itersecta caritas. Unde Rom. 8. M. Neque

mors, ne quo vita, neque Angeli, neque Prine a tua. neque Virtutes , neque ins turilia . neque μι ura . nequo uertitudo, neque alιitudo. neque profundum . neque erea tum alia poterit in separare a ea late Dei. Due eriin Christia Iesu Domino nostro. Et sutidit s. eae. I. tabam ego anathema fieri pro fratribus natis. Etlioe dixit. ut ostendat se esso persectioris caritatis; quasi sit paratus propior amorem Dei. et gloriam . ea re delectatione visionis Diu et et ideo hoe elegit, et bene, tamquam magis perlectum.

LECTIO IV.

Ei hoe considens scio, quia manebo, et perni nota omnibus vobis ad profectum v Strum, et gaudium fidei, ut gratulatio vestra abundet in Christo Iesu in me, per meum adventum iterum ad vos. Tantum digne Evangelio Christi conversami ni : ut sive cum veruto , et vidoro vos, sive ab sens, audiam de vobis quia statis in uno spiritu unanimes, eollatiora illes sidet Evangidii: et in ivllo terreati iiiii ab adve artis: quae est illis causa perditionis, vohis anteim salutis; et hoc a Doo: quia vobis donatum est pro Cli risio, non intum ut in eum credatis, sed ut etiam pro illo patiamini, idem eertamen habentes, auale et vidi,tis in me, et nune audistis de me. Postia dubitatio . et rationiblis hine inde: hie solvit dubitatiotiem : et primo . quasi eligens unam Pa tem . praemiutiat post futurum ad entia in suum ad eos quantum ad se ; secundo oste it quid requiratur ex parte eorum , ibi. Tantum disns Erangelio Christi πιε iamini. Item prima in tuis: quia primo praemittit futurum advolatimi; secundo ostendit fructum :tertio illum lauetum exponit. Dicit ergo: I siquam

supra die tum cst . qiiod Iaermanere in carne necessa vium mi propter v et boc quia mea vita est smetu in vobis : Mio. ideo scilicet, quia permanebo : sed

Me quasi eonfiana de Deo: Prouem. 23. 1. Iustiis qui

ai leo eonfidens. absquε terrore eris. Ioneis, et mmc nebo. idest vivam . et diu vivam. Sed eontra. Statini occisus est a Ν rone. Respondeo. Dieendum quo i Epistola est lacla, vel serimaa primo anno incarcerationis . quod suit primo anuo Nemais : uvdo lminea vixit M ptem annis. Oinnibus eolis, idost ad utilitatem omnium vestrumeI. Corinth. 19. D. Non quaerena quod mihi utila est,

sed quod multis, ut sales fiant. Et hoc ad probeeι-eωι m. idest ut per meam obortationem proiis . iis in fide, et gaudeatis de mea vita, quam audistis. se I inagis gauderetis si essem l raesens: Rom. 1. I 1. Desidero autem eidero vos. ut aliquid impertuar vobis gratiae spiritualis ad eon nando. ros. Ix itido e liniit quod dixerat. dicens : O gratulatiores ra ut undel in Christo Iesu ia me . illest si detur ut it tum veniam ad vos, ui gatidium abundans sit vobix: Ephes. 3. 29. Ei autem gui polens eu --nia saetre su nerabundanten guam petimus, aut antea simu/, seeundum virtutem quae o matur in nobis: imisoria in Eeelesia. Et liue in Christo Iesu: quia hoc ipsum liuod gaudet ruit de oo, erat propter Claristum: Ad Philam. ro. Fruar te in Domino. Deinde eum dicit. Tunsum di9M Ε anquio chrusimn rersamini. ostendit quid rei' iratiit ox t arte eorum; et circa hoc tria iacit: quia primo facit hoe ἔ seeundo manifestat utilitatem inde so iuliuem : tiato explieat. Dieit ergo. quod tantum Ex piris eorum requiis ritur quod in Evang qio citristi digi e conversentur. Milippi seeundum qi 1 d Artrinae tali eongruit: I. Thει-εal. 2. 12. 1.M. Datu lum . ut ambulesia digna Deo. qui vocarit ros in suum regnum, et gloriam e Colora. I. 10. Ambuletis diIne Deo per omnia placentes. Osire eum e muro ad ma , et ridem Eoa . sieε Maena .

audiam de nobis bona. Et hoc gaudium est mihi: S.

Dan. 4. Miliorem horum non habeo stratiam . quam ut audirum Vius meos in rerita e ambulare. Et nune in speciali ex inuit ab eis primo unitate u ; Seeundo con stantiam. ibi. Et ia nulla terreamini ab adeersariis. Est autem sanctis necessaria unitas trit, lex : scillecta moris r unde dicit: Audiam do eobis. quod se illectειαι is in uno spiritu. quod est per amorem: Ephra. 4. α 5 ieiti aereare unitatem virilus in Pineuis miseis : et s. coriviii. 6 I7. Qui autem adhaeret Domino . unuε spirisus est. llem concordiae : unde dieit. Unanimes, idest unam voluntatem , et animum ha bentia : Aet. s. 32. Multitudinis e denti m erat eorunum, et anima una: Hulm. 67. 7. Oui habitara sis. eit unius moris in domo. Ite in coo irationis : unde dicit: Collaborantes fidei Era Hii, ut scilicet unus adiuvet alium. Ad hoc laeti quod dicitur 1. Reg. 25.

I. Congreqvius eat Israel universus. et Iilanorum eum.

scilicet Samuelevi: Pnirer. 1X. 19. Frater qui iura-ιur a fratre. quaai eicitas firma. S. udo expetit eon. stantiam, ibi. V in nullo terreamini ab Meersariis. Et i,rimo indutit ad sortitudinem; secui ido ponit rati non, . Iheit ergo: Et in nullo terreamini ab ad renaiarιε se quia nihil posgunt, nisi quantum Deus permittit: Mena 21. IS. Capillus da ea Ie restro non peribiti Hal. f. s. Folium etiιs non destruat: La. St. 12. Ouiatu. ut timeas ab homine mortali, et a filio hominia , qui quasi fenum ita σαεeet y

lio aurem est triplex. Priora sumiuir lauetu tri.

70쪽

c APUT II.

lationis et Mennda ex dono dupli ei Dei: tertia ab ael

re. Dieit ergo: Non terreamini et quia est vobis mi. erus, id si ipsa perseeutio : quae tuis. Milieet persoquentibus . ροι euuaa perinιionis: seo vobis est causa salutis r Matth. 16. Oui rotuerit ammam auam galeam sueere, perdes eam; autem perdide u unimam suam pro ter me, in reniet eam : Dun. 12. 25. Oui amaι animam suam, perdet eam: Osee 13. 9. Perduio iva ea te Israei, tantummodo ex me auxilium emim. Et De a Deo. a P O pro miinere donatum estectis. liuini sustineatis tribuctiones palaenter. S mmda ratio : O in eum eredaris: Ephea. 2. X. Gratia enim estis saleati per fidem : mi est magmam . di primum donum. Eι etiam pro illo vatiamini: qti l est maius domini, ni scilicet curam Cnristi agatis, quasi athletae eius: Aet. 5. 41. Ninnι Apostoli ne speetu rencilii, quoniam digni habili sunt pro vo. nitie Iesu eontumeliam pati. Sic ergo otile est, Pt ii Doriscum : ideo agatis sortiter. Tertia ratio sumitia rex exempli : quia ita tractat eosdem sicut nos qui suismus primitias fidelium : et iis o dicit: Idem eeriamen habentes , quale et vidistis in me . se ilicet apud vos, quando nudus sui verberatus Philippis propter rith nissam liberatam . Aet. 16 O nune audistis da me, qui sum in vinculis.

CAPITIS SECUNDILECTIO PRIMA

Si qua ergo eoi solatio in Chri lo, si quod Milatium caritalis, si qua me telas spiritus, Et qua viscera miserationis : implete gaudium meum , ut idem sapia iis, eamdem caritalem habentes, unanimi s id ipsum sentientes. Nihil per contention m , nequo per tuanem gloria in : M d in humilitate superiores sibi invicem arbitrantes; non quae Sua sunt, singuli considerantes, sed ea quae aliorum.

Si ira praebnit in in exemplum pallentiae, et sanetiistis: hie ad idem addueit exemplum aliorum: et primo ponit exemplum Christi: secundo exempla suorum disi i-Pillorum. quus ad eorum eonfirmationem mittere promittit. ibi. Spero autem in Domino Iesu. Timoi heum meeito mittere ad vos. Circa primum tria saeit: quia primo praemittit exta ortationein : secundo i utit exemplum. ibi. Irae emm sentite in votis quod et in christo Iesm: tertio eoncludit proiinsiluin ex exemplo Chri-

ii. ibi. Daqua . earissimi mei ... non in praesentia mei tantum . sed multo magia nune in absentia mea .

eum metu , et tremore restram salutem Onemmιnt.

Circa primum primo est considerandum medium quo eos indueit; seeundo ad quo i inducit, ibi. I I

te gaudium meum. Utidire autem circa primum quadruplici medio. Primo ex devotione ad ii sum Cliristum: seculido ex caritate proximi: tertio ex speetali societato ; quarto ex miseratione. Dieii ergo: Si qua eryorensolatio in Christo, si quod solatium earitatis, si quas ietas spiritus. si qua viseera miserationis: impla te saudium meum. Haec quatuor media litiae hie consequonter potiuntur, omnia reserim lur ad hoc quod si

dit: Implete qaudium meum. Et est gensng. quati diis

eat: Cios dari volo in vobis: Si qua' emo eoas datis. bl si si quam e solationem mihi.assuro vultis . in Christo. . . . imple ιs meum gaudium : Da. 61. 5. l ι p nerem fortiιudinem Iullentibus Sion. re durem nam pro cistere, oleum gaudii pro luetu ζ 2. Θιn h. I. s. eonsolatur nos in omni tribulatio . ut es ipsi possimus eonses tri eos qui in omni pressura sum. Per hortationem qua exhortamur eι ipsi a Deo. Ex pa in vero earitatis Dati mae dicit: S. quod solatium t ritatis. scilicet est ... implete gaudium meum: Galat. 5. Fructus autem Spiritus est earitas. st audium. rure ete: Psalm. 153. 1. Mee quam bonum, et quam tueundum . hubitare fratres in unum. item ex speciali

societate ; et haee est inter homines. qui communico itin rebus, sicut socii in bolliei ς armis: ita honi spiri- rituales, qui sibi communieant in spiritualibus botiis: et ideo dicit: Si qua foetitus spiriuus. Miliret est milii ad vos. implete meum gaudium : quasi dicat: Ethibui

ego vobis multam consolationi)m: si orgo socii nuri estis. exhibete idem et vos mihi: Ephes . . . S. Soliriti so vare unitatem spiritus in roseuto imo De Protei b. ix. 24. Vir umieabilis ad loci tutem. magis amieus erit quam frater. Item ex miseration . eum dicit : Si qua

Deinde ponit ea ad quae inducit: et primo in generali, dicens: Implete gaudium melim ; quasi distat: laudeo in vobis Onter bina filia vidi. ot ait lim da

vobis ; sed quantis naste persei ntur . trane gaudium meum eroeet, et lanillam persiri iur. Undo illud iii pleto, Mili et prolietendo in lionum . Me nido in p ciali monet ad mutuam earitatem. cuius unitas in duobus consistit. sellieri in riu in assuetu . et exterius in en tu i I. I un. 3. 18. Aon dis amua rerbo, ne-yuo linqua : sed operie , es reritate. Prima desi Murin obieeto earitalis . cum dicit, Idem apite. Satiae ita etiam est cogitulo alti siniarum causarui μ : qtria eius

est iudicare, quod nullus pol t fili . GuM alii ma :ct ideo saluentia est cognitio de di, iliis. Idem ergo ι pite : quasi dieat: Idem sapialis circa ea qitae sunt

fidei: nom. 15. 5. Deus autem parientiae , et solutii det his idipsum sapere in alterutrum , Meundum Iesum Christum . ut uno ore sori icetis Deum. Sedime sit per caritalem eamdam : ideo sequitur : Gmdem earitatem habentes: Ciaso. 3. 1s. Super omniuearitatem hahentes. quod est ei neu tum perseetioriis. Item quantum id in tum simi duo neces aria. Milicet e sensus duorum in idem ex parto assectus , et iudicium rationis e cors in eodem. tanti uix nil primum dicit. Unanimes , Militet in agendis : Hal. 67. 7. Uui inhubitare flarit unius moris iis domo r Rom. 15. 6. Uno ore honori iret . Deum. tantum ad secum dum dicit . Issimum sentientes: quod 'ita disseri ab linuquod dieri, Idem sapite, sicut hoe quod didit. Gunimes . ab eo quod dicit, Tam lem inritates hubentes. Detrulla monet ad humilitatem : circa quam primo exeludit eontraria humilitati; secundo motiet ad eam. Guitraria autem humilitati fiunt. quw oriuntur ex su-ICrbia. llaec autem sunt proprio exterior eontentio . qilia humiles sibi eddunt: Pron. 13. 10. Inter rupe emper μ*ia xunt: De. S. 16. Ubi retus . et

ei mentio, ibi in ustasia , es omne opus prauum

SEARCH

MENU NAVIGATION