장음표시 사용
51쪽
revincere, haereticos exarmare , religionis pietatisque amantiu in zelum magis, magisque incitare . Ast. si materiam hanc omni illo impetu , vehementia, ae ani incisitate pertractandam suscepi , quam necessariam exi stimavi ad demo nitranda pericula, falsitatem, & non raro ridiculam futilitatem fundamento rum , quibus D. de V. principia innituntur, sincere asseverare ausim me rationes si 'um , S adnotationes non personam illius arguere , & impetere . Subseribam lubens omnibus elogiis , quibus , & vitae probitas, ct finis quem sibi in hoc concinnando opere proposuerat tamquam redii simus commendatur. Accedam , si opus est in asserenda illi laude ad auctorem illum qui D. Claudii de Uert Elogium his verbis contexuit: 2 ιos eo arandosibi elegantium Litterarum e Nnitionem eam in ciri fiuisVωοJelesintiam adeptus fuerit, qua illum aqπe pietate , ae doririna eelebrem Rein lixiosum esseeit. Quinimo non inficiabor Libros , quos impugno , communes hominum vires excedentis labori S esse , plenosque sexcentis curio. sitate allectantibus disquisitionibus , qtrarum haud paveae praestanti utilitate pollent; verum concedetur & id mihi non possie nos non indignari, dum mysteria cultus nostri , dum caeremonias haptismi , dum sublimem
S. Pauli doctrinam, dum ipsa Chrilli miracula a dignitatis suae fastigio
deturbari cernimus. Attamen ne sorsitan accuserim e famam ii iste animadversionibus quaerere , eum impugnando, cui sui de sensio morte erepta est; meque gloriam meam illius ruinae inaedificare; non volui ut nomen meum libri titulo praefigeretur. Non enim gloriae sed veritati studeo,quae cum me ad scribendum impellit, ut meum nomen in apertam lucem prodeat, omnino non flagitat. Superest nune , ut Lectori caulas edam , quae me impulerunt ad impugnandos , S refellendos duos priores solum tomos D. de P. Opus meum , ut supra memini, anno iam l o 9. consectum erat, quo binae hae solum partes praelo excusae circumferebantur . Eodem quoque anno
contigit me ad munus appellatum suisse , quod omne prorsus superfluum tempus exhausit. Nec satis scio an unquam tantum otii nancisci queam, quod lassiciat ad exacte persequenda ultima duo D. de Uert volumina. Ast licet id obtinere mihi non contingat, sat me praestitisse in demonstrandis priorum tomorum erroribus arbitror. Ex quibus dein non magno negotio iudicium de posteriorum praestantia deduei valeat. Caeterum universa systematis Vertiani principia primis duohus includuntur voluminibus . Alia praeter explicationes magis accurate, minutimque pertractatas , ab iisdem tamen semper principiis dictatas , nihil continent. Quibus abunde satis sit, dum principia , quibus innituntur , conquassata , eorumque salsitas, atque inde errorum pericula demonstrantur . Et illud ipsum est, quod unice enixus sum, ratiocinari videlicet ex auctoris principiis. Se everteretea, quae in auctore oppugno. D.de V. contendit uuamquamque caeremoniam eausam p 'am oe naturalem institutionis suae habere, Ο rationem Bmbolieam posterius demum aeeessisse . Ego
eontra asseror hane Religionis nostrae mentem est e , ut nullam prors s emremoniam nisi ob rationes ex integro Drubolicas primitus inbuituerit. Si
52쪽
veritas hare solidis rationibus comprobata fuerit , quatuor Vertiana voluinina necesse est ut cum toto suo systemate penitus concidant. In hac
itaque veritate asserenda totus sum illamque tam certis argumentis comprobasse credo , ur certissimarum demonstrationum vices ea obtinere
mihi persuasum sit. Haec enim argumenta hoc sibi demonstrandum proponunt primo universas orhis religiones ac praecipue Ecclesiam Iesu Christi omni tempore id intendisse in suarum caeremoniarum institutione, ut S cultui religioso inservirent , & symbolorum rationem involverent . Secundo i Quod si in administratione Sacramentorum , aut solemnitatibus Ecclesiae officiorum ritus aliqui reperiantur , qui necessitati solum , & decori originem suam debent , esse tamen alias eodem numero , imo majori, qui non aliam institutionis suae causam habent quam se sum in ysticum , & symbolicum tanta pertinacia a D. de Uert reiectum .
Tertio : Quod dum Ecclesia aliquas retinuit caeremonia S, quae origi nem suam necessitati adscribunt , id eam nec fortuito , nec ob in Ueteratam consuetudinem egisse, verum quia praeviderat fideles fructum aliquem percepturos ex sensu figurato , devotionemque edocente , quem iis adjunxit. Quarto : Complures sensuum horum allegori eorum S symbolicorum minime esse considerandos tamquam ideas pias quorumdam Mystiis corvin ; verum ut adoptatos ab uni versa Ecclesia , antiquissimaque traditione, ct omnium Ecclesiasticorium auctorum sermone confirmatos . Et his prinei piis omnia superstruuntur quaecumque contra D. de Uere
opus, & dispersas in 39. prioribus sectionibus quibus illud constat conjecturas attuli . Non tamen ita vagis generalioribusque principiis alligatus sum .
ut non saepius etiam in exactissimum Uertianorum assertorum exame ndescendam . Limites solum rationi sanae consorines mihi constitui. Cuncta prorsus impetere , & modum excessisset, ct iniustum , confitear ne incesse est , fuisset. Conjecturae D. de V. quandoque felices sunt, nec adnotationes illius semper judicio, soliditateque carent: sed mihi satis sui ecopiosam , & abundantem opinionum asserre messem , quae nullo conatu
nulla ingenii aut eruditionis vi sustineri ae defendi queunt, satis suit invictis demonstrare argumentis, quam falsae , quam impudentes, quam ridiculae plurimae earum sint, ut nullo negotio Lector possit etiam de illis Vertianis opinion bus iudicium ferre quas ad trutinam revocare mihi otium non fuit. Hocque ipsum est quod in argumentis quae 3 9. priores sectiones amplectuntur , praestiti, quodque accuratiori indagine in decem sequentibus sectionibus a me consectum est. Ultimas denique sectiones adhibeam necesse est ad detegendam salsitatem argumentorum, quibus D.de V.systema suum sulcire studuit. Mirum profecto ea tam debilia, tam inania, tamque exiguo numero esse, ut mihi ad cas convellendas, convincendasque non pluri hus, quam sex sectionibus opus fuerit. En paucis verbis instituti mei rationem. Quam si exactiorem paulisper cupis, amice lector, in adiunctum Summariorum tabulam oculos conjice , atque uno intuitu completa totius operis idea se offeret.
His principiis fultus tute D. de U. Opus legendum aggredieris, nec
53쪽
metuas te seu millanti verisimilitudinis fulgore exeaeeatum, seu did
statica sua pronunciandi auctoritate in errorem abreptum iri. Persuasus de plurimarum suarum conjecturarum falsitate Lector , ae de earum d
hi litate instructus solidum facile, ct aequum de his seret iudicium; idque
non de prioribus solum duobus tomis, quos consuto , verum de duobus etiam posterioribus , quos minime attigi . Ignoro tamen num mutato D. de U. genio, an revisorum diligentiae tribuere debeam diserimen illud , quod in eloeutione S magis moderata, & magis religiosa posteriorum duorum Tomorum tum eum ita manus meas inciderunt, mihi visum est elucere . Videtur mihi D. de Uert neque in expressiones tam humiles, neque in similitudines tam rusticas, rudesque, ut in prioribus voluminibus, declinasse atque m iorem sacramentorum, traditionisque rationem habuisse. Verum, quod intactum preterire nequeo, quodque aliquando ad istorum postremorum voluminum discussionem atque examen pertinebit, est assectata illa praeteritio infinitarum caeremoniarum in Missae Sacrificio occurrentium, quae manifesto & institutione, & usu symboli eae sunt, dum tamen solertissima diligentia omnes eae teras inquisivisset, quae ad originem physicam, S naturalem reduci possent. Hujusmodi silentium satis manifesto indicio est D. de Uert nec a praeiudicatis opinionibus quibus antea adhaeserat, nec a suis principiis quae in primis duobus tomis statuerat, in hisce ultimis discessisse. Nulla prorsus illius iudicio Missae eaeremoniae symbolorum scaturigine defluxit; nulla in voluminosis his duobus tomis originem ibi suam agnoscit; universa in divino hoc Sacrificio,
ipsum quoque pacis osculum, thurificatio, S peccatorum consessio obrationes physicas, ct naturales, aut in commodi, de eo ris, gesticulationisve gratiam peraguntur. Eo usque exorbitantia sua eum abripiunt principia . Stupendae sane praejudiciorum sequelae quomodonam in mentem inducere suam potuit illam rem , quae R ex natura , sua ct unice mystica est, ct tota mysterium est, in Ecclesia absque ulla caeremonia, quae aut mysterium contineat, aut institutionem suam sensui mystico , or symbolico debeat , celcbrari Ultimo demum admonitos esse omnes cupio , me hoe in opere ad
primam elucubrationis Vertianae editionum respicere . Non enim antea , quam posteriores duos tomos legendo percurrerem, liberque meus sub praelo gemeret, mihi innotuit priores iterato in lucem prodiisse. Cumisque longiusculum ab Urbe Parisiorum abfuissem , non licuit mihi sat op
portuno tempore sectandae editionis exemplar obtinere , ut pastinas, Eurumque numerum cum prima conserre possem. Haec etiam in causa suerunt ne mihi pateret, an hae nova in Editione aliquid remissu in , aut eorrectum fuerit eorum , quae ego refellenda , coarguendaque assumpsi . inquid horum sit emendationes hae consutationi meae nihil utilitμ detrahent . t mri vero a nologiae eius vices sustinebunt. Cum prirna te'. P imo latissime dis usa sit , aequum pariter censeo , ut crisis i enareat , utque, si pollibile sit , dei at rudes illas, cultui-
. . ae in ' 'con es deas, quas sorte animaduersiones & adno-ς in I entium animis reliquerunt.
54쪽
REVERENDISSIMI EPISCOPI SUESSIONENSIS
OPUSCULUΜDE VERO ECCLESIAE SENSU
CIRCA SACRARUM CAEREMONIARUM USUM,
CONFUTATIO LIBRIA D. CLAUDIO DE VERT EDITI,
In quo continetur: Explicatio simplex , litteratis, ct historica Caeremoniarum Ecclesiae. s. I.
Neeelyas hujus operis, ta justi indignatio, quae concipitur ex Iectione libri D. de Vert .
UNRUAM prosecto opus ullum in publicam Iucem prodiit, quod magis communem omnium in se attentionem converteret, quam paucos ante annos typis mandatus Li-her hoc titulo insignitus: Explieatio Hex, litteratis, firbiportea Caeremoniarum Deis . Auctor huius D. Claudius de Vert Thesaurarius , & visitator ordinis Cluniacensis iam ante notus fuerat in Republica Litteraria. Fama, quam sibi prioribus a se elucubratis operibus comparaverat, hoc ultimum etiam, antequam typi S exprimeretur, multum commendabat nec minori impatientia a Calvinistis, quam a Catholicis expectabatur . A viginti quippe circiter iam annis Heterodoxus Minister Iurieus jactabat esse virum, nescio quem apprime doctum ordinis Cluniacensis, qui opus hujusmodi meditabatur, quo Durandos, Biellios , Innocentios qui de Missae Mysteriis antea scripserant, de sua dignitate deturbaret palamque faceret eunctas caeremonias mysterio carere. Declinabat quidem tum , & reiiciebat D. Vertus has a se Iaudes Presbytero Romanae ac Catholicae Ecclesiae minime convenientes, imo injurias. Modestaque hac excusatione non contentus Litteras ad Juriis eum exaravit, quibus palam profitetur se minima quaeque explicationis mysticae capita venerabundum suscipere , humerisque suis longe impar esse opus , quod ei perperam assingitur; tamen non illi postea desuerunt vires ad illud aggrediendum , perficiendumque . Prodiit quippe tractatus hie, qui Ministri Heterodoxi expectationem tantopere titillabat, anno i o8. ac sollicite publica omnium contentione susceptus fuit. inquam enim jam plures de Ecclesiae caeremoniis elucubrationes ha
55쪽
berentiar, non exhausta tamen adhuc penitus Rituum Sacrorum mateis pia est, ct opus hujusmodi procul dubio aliquid utilitatis allaturum ereis debatur. Titulus multa promittens, objectum elegans & vastum , materia curiositate placens , systema novitate alliciens, omnia denique eximie in ejus favorem concinnata praestantiam singulorum praeseserebant. gnata hinc sapientibus spes, enatum gaudium, se hqe nescio quae utilia, nova , atque ad ditandam eruditionem Opportuna reperturos . Proia gressi ulterius in auctoris laudes certatim effundebantur, ac neglecta trutina , omissa crisi , maximis opus Uertianum elogiis efferebant.
Nune tandem praeiudicia deferbuere, ac depulsa est nubes illa quam speeiosus libri titulus , temerariete , ae scintillantes expressiones, atque inserea hinc inde meatae eruditionis semina doctorum Iuminibus obduxerant. Stupent se modo primum videre, quod sub falso praetextu Sa eri Ritus Ecclesiae simplici , ac litterati sensu explicandi eo audaciae progrediatur D. de Vert: ut augustissimas caeremonias iis mysteriis spoliet, quae ipsis institutionis suae exordio propria, Apostolorum auctori- ltate solidata, cunctorum saecuIorum testimonio confirmata suere . Mirantur eas elucidari, non, ut libri titulus innuit, simpliei, dc histori ea explicatione, sed deturpari potius ideis vilibus , rusticis , inhonestis , quaeque saepe fide historica , certisque testimoniis falsitatis S menda eii argui queant. Augescit dein stupor dum nusquam non occurrunt diis gressiones temeritate , ct erroribus refertae, indagationes humiles, Spueriles, lepores insulsi, ct materiae gravitate indigni, coniecturae ridiculae , ct adnotationes , quae vix , ac ne vix quidem ab impietatis macula ,& censura excusari possint. Ita quidem , ut in laudis locum , quae Auctori debita credebatur, justa succedat indignatio . lJustam aio indignationem quis enim non indignetur dum legit ab lAuctore Catholico , sanitatem miraculosam homini ab utero matris caeco, alterique energumeno surdo & muto a Iesu Christo impertitam principaliter: Virtuti Bee eae, ct naturali salivae tribui Quis tranquillo animo audire valeat haec prodigia in comparationem adduci eum vendi in m. . -- lato miraculo Vespasiani, qui eaeo saliva sua viyum restitu fe dieitur . Ouis non indignetur dum audit, realem Corporis Iesu Christi in lEueharistia praesentiam explicari ab illo per assirmatam a Paginis salsarum Divinitatum in Idolis post consecrationem eorum praesentiam Nec hie suam sistere audaciam , sed insanius prolapsu.n adjungere , verbum m. r. p. ter. Conferatronis hoc sensu Ecclesiam suscepisse , ita ut sin alia Agui alioue ab ea adoptatum fuisset ethuleor ad Mem eonversos in errorem in oduxisset.
m. . p. 1 g. Quis non indignetur, dum legit ab illo institutionem Baptismatis 3 i. st Pixsi deduci a eonsuetudine Iavandi infantes vix natos ob rationes ρ sicar . Et a S. Paulo demum usui huic additas fuisse allusiones maluiscas ad mortem sepulturam risu Gripi, qua illius opinio se naua ratione assuem institutionis pertinent Z linis non indignetur dum .idet Viaticum infirmis tribui solitum asi perstitioso usu in fidelium mortuorum suorum nucibus denarium inge- irenti lim derivari r Usum Thuris, S iussi tuum ad necessitatem tollendi sce-
56쪽
CIRCA fACRARUM CAEREMONIARUM USUM xγ
toris , qui ex ustulatione victimarum procreabatur , referrit silentium Nonachorum quieti dormientium, Cereum paschalem , tanta solemnitate , tantis precum Ritibus ab Ecclesia sabbatho Sancto benedictum, commodo fideles nocturnis tenebris illuminandi attribui Quis non indignetur , dum videt Auctorem hune sub Reato inquirendo tum Rituum nomine sacras Ecclesiae consuetudines promtuere, easque sub vilissimarum idearum formis proponere adhibitis indecentihus prophanisque eas exprimendi modis r Ut cum Sacram Unctionem post Baptismum adhiberi consuetam Smegmati Lotrieum assimilat , utramque enim ait quam plurimum prodesse, ne humectata petiis ruas
contrahat: cum pallium Archiepiscoporum, ait esse veluti des Breteilas fasciarum infantibus , aut rusticis consuetarum genus , mytras eorum nocturnis biretis comparat, Diaconorum uanicas lineis indusiis aurigaris Lugdunensium confert. Cum dicit manipulos in usum fuisse, dum manica nares emungebantur , eosque haud absimiles esse a Strophiolis, quae Vetulae Ahavillenses centum ante annos sinistro brachio appendebant.
Cum verba haec Offeti palmarum: Suis est bie Rex gloriae: militari ex-elamationi, ebi ιὰ Iὰλ Ecquis hic Z quasi jocabundus designat, vocem.
que adorare , Sc adorationem , insantium consuetudine explanat, qui aliquem salutare iussi faire servitear manum ori admovent. Cum Paro. chos titulares Paroetios stantes c en pie d) appellat, benedictionemque solemnem Abbatum Regularium urbanitatem appellat, ejusdemque natur ac quae Lectoribus in eontuberniis ad mensam legentibus impertiri solet
ouis non indignetur . dum pro veritate extra omnem controve
sam posita iactitat coniecturas omnium maxime frivolas, falsissimas cnee metuo dicere omnino ridiculosas, miserrimas p Ac ut quam plurimas alias missas faciam , aliquas solum producam , quae abunde lassicient ad iudicium de caeteris serendum . Sic enim ait auctor: Si Summus Pontifex exaltationis suae die in altare collocatur, id sit ut pedes ejus in iustam
altitudinem elevati commodum osculantibus sortiantur situm. Si Ecclesia suas inter caeremonias numerat usum tradendi ordinando Subdiacono
manipulum, originem hoc traxit ex sini stre intellecto Concilio Carthaginensi, perperam detorquendo illa verba hujus Concilii aqua. manile: Si festo Nativitatis Domini, quemcumque in diem incidat, carnium eius conceditur, est eius causa memoria Verbi Divini, quod Caro factum es. Si Presbyter extremitatem stolae ejus capiti imponit cujus in solatium S. Joannis Evangelium recitat, ideo fit, quod olim stolae limbo Evangelium hoc assi xum fuerit, ac inde & naturae rei, S commoditati lactitantis consentaneum, ut capiti fidelis in genua postrati imponeretur. Si denique Antiphona o Adonat quae Adventus tempore canitur, per Deeanum Capituli intonatur, hoc munus ob vocabuli Deeani cum voce Adonai similitudinem illi committitur . Si majestas , si dignitas rerum harum non adeo foret veneranda, quis risus, quis cachinnos continere valeret, dum deliria similia , dum enthilsasti ea haee somnia tanta gravitate, tamque severo supercilio iactitari auditὶ Ast, ut verum fatear, gemendum potius quam ridendum , dum religio tam proterve despicitur, Ecclesiae cultus tam indigne pro-
57쪽
seinditur. Verum satisne est ingemiscere, ubi eius cultus proculeatus non ploratores , sed defensores omnes eos expetit , quibus ejus honor;& gloria cordi est E mee dolestis maris , quam ridentis, animo ludi , dum me cohibere non possum, injuriam Ecclesia surda nequeo aare transire. Dudum id iam praestitissem , ni inclinatus ad taciturnitatem animus me retinuisset, modestumque hoc silentium mihi imposuisset spes suturum aliquem calamo , doctrinaque magis valentem , qui me hoc in tentamine anteverteret. Ast dum nullus vindicandas Ecclesiae injurias assumit , muneris ae ossicii mei esse credidi refellere praecipuos errores, lapsusque ho minis , qui perversas conturbatae suae mentis ideas Eeclesiae spiritui assingere voluit; qui adeo studuit ut cotitem tui ac ludibrio essent apud omnesii , quos m1 Meorum nomine in digitat. Licet haud raro hi ipsi non alii sint, quam Sancti Patres tanta veneratione ab Ecclesia culti. Illi videcet, multo prosundius quam D.de Vert instituti , caeremonias veluti mutam quamdam doctrinam semper admirati sunt, aptam ad instruendos fideles , & nutriendam pietatem. Sanctorum quippe mysterior una symbo lamysteria ipsa Christianorum animis perpendenda & objieiunt, ct in
Sed ne longius , quam par est , animadversionibus generalioribus inhaeream , ac ut solidis argumentis tuear, me nihil absque ratione , me nihil perperam , nihil invidiose facere , dum contendo libri hujus asserta Eeelesiae in institutione caeremoniarum esse contraria et jam ad principia ipsa D. de Vert descendam ut quot quantisque erroribus ac deliriis scateant palam omnibus iaciam .
f. II. Sententia D. de Hert clari finge e numero rationum propter quar insitatae sunt caeremoniac rejicit omnem sevum ma cum .inamquam toto in opere D.de Vert implexissima confusio dominetur& informe hoc animadversionum, adnotationum, supplementorum, additionum , eorrectionum chaos nihil aliud nobis osserat, quam
rudem, indigestamque sine ordine, sine serie factorum congeriem, id tamen mihi colligere licuit totum systema peregrino absurdoque huic inniti prinei pio : Caeremonias videlicet ab Desesia in Saeri io Altaris , axi Saeramentorum administratiose Utatas non debere explieari per rationem Bmbolorum , Osteriorum . Sed nee esse esse a eonfiis simplicibus, nataralibus, ct yy fieis, qua eat introduxerunt, ea ram pariter aristinem petere . Has appelIat eausas primitivas , Sc fundamentales, ad disserentiam causarum synibolicarum , quas vocat eausas subsidiarias ,& Deandiurias .
Ad declarandas aeeuratius causas caeremoniarum , quas ille nomi nat primitietas ,Φfundamentales atque ad excludendas eas , quae dicuntur , t Aguratae , tres causarum species constituit. TAB'lima Dele-
58쪽
CIRCA fACRARUM CAEREMONIARUM UsUM. x
Delesia cait ille quoad ritus, edi Oeremonias attinet, fundata est incausti simplieibus, desumptis plerumque universis aut ab usu veteram,
aut a DiIitudine actionum cum vocabulis ,-reeiproeo ordine Vocabulorum cum ah ionibus, aut quod necessitas decorum commodum ita ρο- Tom.a. Pre .sularent. En tres institutionis nostrarum caeremoniarum scaturiginus . Praeter quas nullas alias agnoscit. Primum locum obtinet nyas teterum,
idest Hebraeorum , ct Ethnicorum , ad quos preter alia plurima ipsam
etiam refert ita stitutionem Sacramentorum , consecrationem Eucharistiae, S usum signi Crucis. Secunda rituum scaturigo est: actionum cum voe
hur eonformitas,insimilitudo , id est eommunitas illa gestuum , nctio-σis , qua vocibus vim, deeoremque largitur de ueta ab illis similitudine , qui ex suggestu ad populum declamantes actiones orationi cofun- Tom. t. r.et r. igunt. Principium hoc latissime patere arbitrabatur, asserit enim: hace esse causam ouum fere omnium, quos examinandos aggreditur , imo etiam eunctorum eaterorum , quos forsitan alias ad trutinam revoeare posset. Tertio demum statuit: Necessitatem , e, eommodum et Unde derivat luminum usum , dum nox omnia tenebris obscurat, lotionis, dum
qumpiam immundus est, abstersionis , dum madefactus est, tegminis . dum pluit. Has, has , inquam , appellat verus causas , causas primitivas', causas institutionis eae remoniarum. Hae illae causae sunt, quas vellet in iis contuberniis, S Lycaeis doceri, ubi caeremoniae , usitatique Ecclesiae , ritus adolescentibus institutione proponuntur . Atque ne nobis Synops s A ' ν .e ' clegantis hujus systematis desit, prudenter id suis operi adjeciis tabulis cavit, cui peregrina haec apposuit Summaria: Causa mastica iis uti. Tom. . p. 1ν 3.
Ies Iuni, qui perretiionem sui internam solum quaerunt parum euris de
eausis, quae nominantur institutionis. Et alibi: Primo exordio ct ori- Tom. r. p--ο.gine nul a in earemoniis Eeelsae quaerebantur masteria. Et iterum; absque adjumento baram ea artim litteralium, & primitivarum a Dri P 7 impumile est intelligere sensam rerum pene omulum, qua sunt, aut d euntur in Eeelem. Si D. de Uert principia haee tanquam causam & originem aliquarum solum caeremoniarum obtulisset: si asserta sua solidis sulcisset argumenistis, allatasque a se conjecturas, tanquam non extra dubitationem possistas, modeste timidus in medium proposuisse , si ingenue consessiis suin sit multas prorsus existere caeremonias, quae nulli alteri originem sua in debent, quam causis symbolicis , ct sensui mystico ipsis annexo r hune que primae esse institutionis; si tantum in quosdam in ysticos animadvertisset, qui nullis innixi landa mentis mysteria in ritibus sibi finxerunt, ubi nulla extant, si denique debita veneratione ideas symbolicas prosequutus suisset, quas universa Ecclesia adoptavit, usibusque sacris adisiunxit; tunc utique iustos sibi limites eonstituisset. Laudibus sane efferrem prudentes has elucubrationes , primusque essem , qui eas elogiis , & plausibus exciperem . Nolo enim quempiam arbitrari, me omnia my steriis involvere, sicque opposita semita in alium errorem ab oppugna. to haud multum dissimilem delabi. Sunt quidem quamplurimae caeremoniae usu, & origine mysticae . Coneedo tamen & alias esse, quae exo
59쪽
dium, &Institutionem suam necessitati, commodo, ct decoro debent. Imo nee diffiteor quam plures Auctores nimio indoctae pietatis zelo adductos extra iusti tramites vagatos fuisse , dum sibi mysteria , parabolas , symbola , iis in caeremoniis subricarunt, quibus certe talia adjungere
Ecclesia nu i qu.im in mente habuit: unde fortasse acci δit, ut quae fuerit nonnullorum rituum genuina origo nos lateat. Sed D. de Vert non se tam arctis eancellis in eludi passus est . Displi- euerunt illi cunctae symbolicae rituum explicationes: omnesque caerem niarum ni ysticae causae nauseam movehant, nee adduci potuit ut caereis monias nostras ita institutione sua illis innixas crederet. Intuebatur illas universas tamquam i Ieas arbitrari,ir, Ο pias moraIitates . quae illis pro libito quidem ad nutriendam ni tatem adiici queunt, sed quae instrututione posteriores sunt . Ut vero principium hoe, eui systeina suum inaedificatur, generale est , nullamque recipit exceptionem , ita D. de Uere universaliter loquitur . Nihil excipit, sed omnes omnino comprehendit Tom. caeremonias cuiuic uinque eae demum sint naturae: MDeIem c inquit
eonsideraret eaeremonias fuas Histitutas ob sives solum Brubolicos , si eos, nece se foret Delestim immutabilem esse in retineudo rituum borum usu . Rationes euim ct prineipia , quibus inuititur , nulla mi sesepiu ut inutationem : Objetia muqeriorum sunt fixa: O quod semei alicui altigoriee originem tribuit, semper subsilere debet. Nulla iacta exceptione etiam amrmat eousuetudines bui inodi semper aceeptor fuisse is boe sensu proprio primitivo ae necessario. Semperqaearlbir ritibus ea usar si Iieer ac naturales prae mIstieis ac symbolieis
Praeterea uni versaliter inquit: Dum ante triginis iam annos dici audivissem eereor in Delesia illumiuandi solum eausa adbiberi solere ,ἐdea hae me eommovit; atque me in semitam deduxit, naturalem O hi- τοπ. r. p.ao soricum caremoniarum sensum reperiendi: intellexi ex eo omuibus aliis Ecelsae usibus easdem ea resar primitivar ρb eas . Ea prorsus mente cujusdam Auctoris verba adoptat, qui de se ipso
fatetur: nunquam sibi hujusmodi ea vis mineae arriserint: earptur praseferre venustatir quam δε iditatis , plusque iis of eari , ceimminui dignitatem masteriorum, quam auteri. Adjieit auctoritatem alterius , aeqtie peregrini, prophanique t Materiae Liturgisae apparent Ianguidae , insipidaeque , dum nuti praeter masteria loquanta r. Causam 'leae eaeremoniarum tum demum excogitatae Iuue ς dum Iovissimi ten poris intervallum omnia historiae delevisset vestigia , ae eausas literatores historiear Oblivione sepelivisset.
Audiamus demum . quihus verbis ipse exactam praecisamque ideam nobi s systematis siti largiri, novis argumentis sulcire , moderationisque gloriam ae meritum sibi comparare conetur : Non Ixitur institutum haeranquam peregrinum, oesi utare videri debet, si viaelicet proposita et methodum sequuti rationes ostieas traducemus tamquam ideas seruased triar, qu se ad primam instisationem minime re eari qn eunt, pro 'erisque causit sol um pDfieas, edi biportear assienabimus. Imo vero A Eorea non descat, quibus nulla pexitur alia arrident, quiqωe e M in
60쪽
CIRCA fACRARUM CAEREMONIARUM USUM . ix
easnas rationes masticas c dempto illis etiam secundariarum eausarum beneficio J aspernantur, nee disserentes earum applieationes quoquo modo possibiles arbitrantur. Quis non existimaret ab eo opinionem hanctam male cohaerentem , tam debilibus innixam sulcris, cum indignatione rejectum iri Uerum fallimur'; haeret anceps, nihilque eum ad sententiam hanc condemnandam permovere valet. Quinimo eam ex parte
Iaudat, invictoque, ut credit, ratiocinio confirmat, sic systemati suo securitatem , firmitatemque quaerens : Certissimum es , subdit ille , quod seut universa ad ritas,indise Iinam pertinentia eontinuis subji-eiuntur vieissitudinibus, ita di eiu sane est usui , cdi eonsuetudini ει- clesia masteria adne erere . Affert dein exemplum interpretationis mysticae , quam eontemnit adjiciens: En intrieati mam di altatem, aut impossibilitatem potius auegorieo sensu explieandi eonsuetudines contiis suis subjectas variationibus. Et paulo post: Meetne eausae variantes,
instabiles nostro subfunt imperio
Amplius ne quidpiam superest ad cognostendum vastissimum illum , nullisque inclusum limitibus campum , quem D. de Uert Systemati
suo assignat Nihil ille excipit. Argumenta illius ad omnes prorsus cae Temonias pertinent, ratiocinationes cunctos absque distinctione complectuntur ritus. Nullo modo originem in rationibus mysti eis , sed vel in historia , vel in causis necessitatis, decori, & commodi quaeri debere pertinaciter tuetur. Illius sententiam ulla quidem inveniri potest cre- remonia, quae institutionem rationi mysticae, &symbolicae acceptum reserat. Antiquo enim, ut ait, tempore non quaerebantur M uria is Deles a caremoniis.
f. III. Continuatio eiusdem materiae . Nihil es, quod MLIoris propositiones juso unipersaliorei emolliat.
E T si D. de Vert non tam clare , tam manifeste, ut modo vidimus animi sui sensus patefeeisset, haud minus distincte tamen detexisse.
mus, quo annotationes, quo reflexiones , quo argumenta sua collis
mant. Et quisnam est , qui aliud indicium serat, dum illum tanquam in
specula sellicitum remit, ne ulla ei elabatur caeremonia, quam suis non conformet ideis, ct in id praecipue incumbat, ut eas seligat, quas omnium maxime solis symbolis originem suam debere cognoscimus rquales sunt: Signum Crucis . Unctio bapti sinatis, aut Cereus Paschalim. Quis inquam benignius de illo sentiat Dum videt, eum nullam occa sonem praetermittere , quae si hi ansam praebere valeat mysticos Script res contemptu, ludi hriis, caehinnis prosequendi. Dum mordenti ritareque eos exeipit, qu opiniones ab Ecclesa receptas, imo auctoritate universali comprobatas tuentur . atque eos. qui pio gelo, sed non secundum scientiam abrepti , quandoque extra iusti semitam evagantur . Dum denique cernimus eum principii loeo collocare, na absque suo
siste te sat nervose impugnari, set selieiter debestari Haereticorum eo