장음표시 사용
151쪽
hoc , Vox autem unius, uox nullius. Sententia sita sine fundamento est, per se ruit, non uetustate, sed nouitate . . . ei. falsitate, temeritateque collapsa. Minusque est audiendus, sed magis est fugiendus Cardinalis Cameracensis, Petrus ristia. ab Aliaco.
Florentina Synodus Oecumenica sub Eugenio quarto celebrata, & ex patribus tam Graecis quam Latinis legitia me congregata, manifeste etia definiuit, quod Sacerdos ita persona Christi loquens, hoc conficit sacramentu quodq; ipsorum uerborum uirtute substantia panis in corpus Christi, & substantia uini in sanguinem, conuenitar is concilium Tridenthium. Tridentina Synodus etiam Oecumenica seb Iulio testio, de hoc altissimo sacramento ita docet , Maoniam autem Christus redemptor noster, corpus suum, id quod sub specie panis offerebat, uere esse dixit, ideo persuasum sem- .. . ss. Ecclesia Dei fuit, idque nunc denuo sancta haec Sy nodas declarat, per consecrationem panis di uini, conue sionem fieri totius substantiae panis in substantiam corporis' Christi Domini nostri, & totius substantiae uini, in subastantiam sanguinis eius et quae conuersio conuenienter ω' proprie a sancta Catholica Ecclesia transsubstantiatio est, appellata. Et nequis contra hanc ueram & catholicam doctiinam docere, aut sentire praesumat, sub Canone latae sententiae contra eiusmodi praesumptores haec protruit eadem. lao cincta Synodus Tridentina. η. x is Siquis dixerit in sacrosanctae Eucharistiae sacramento r manero substantiam panis & uini una cum corpore sanguine Domini nostri I., . Christi, negaueritque mirabi Icm illam & singularem conuersionem totius substantiae Pa nis in corpus , & totius substantiae uini in sanguinem, ma/uentibus dumtaxat speciebus panis , M uiui . quam . qui
152쪽
detri comersionem catholica Ecclesia apertissime trania substantiationena appellat, Anathema sit. Ecce omnibus modis & ubique ista ueritas proponiatur credenda , & declaratur exacte, de conuersione substantiae panis & uini in substantiam corporis & sanguinis Christi Domini nostri: pro qua , & si quae in istum usquo lacum dicta sunt, sussiciant, libet nihilominus etiam nota- nulla alia adducere, quae lectori erunt non iniucunda. Paris sis Neologica facultas . Parisiensis lacultas Theolo ea in suis articulis deci rantibus fidem , de religionem Christianam, ut iam posui mus ad ueritatem conclusionis praecedentis huius materiae, ita dixit, Ruilibet Christianus tenetur firmiter credere, in consecratione Eucharistiae, panem de uinum conueleti in uerum Christi corpus S sanguinem, remanentibus tamen panis de uini speciebus, sim quibus realibet uerum Christi corpus continetur, quod ex Virgine natuita est, & in cri ce passum.
-s Lotianiensis facultas Theologica eandem ad rem, in suis articulis, sicut etiam ante memorauimus, ita habet, In Lucharistia non manent mnis & uinum , sed haec in corpusta fulminem Christi admirabili potentiaeuerbi ipsius sunt aere . Conuersa, manentibus tantum panis uinique Ociebus .
LANs a Meus Episci iLanseaneus Episcopus Cantuariensis uere ac manifestEstripsit ad Berengarium, quod toto orbet distula Ecclesia catholica.ι credit, terrenas illosubstantias, quae in mei sa Dominica per sacerdotale mysterium diuinitus sacrificantur, inestabiliter, ineqmpraehensibiliter, & mirabilia . i. -ter, operante superna potentia, cohuerti in essentiam dominici corporis re sanguinis , reseruatis ipsarunt rerumdpeciebus do qualitatibus, ipso nihilominus dominico cor-
153쪽
pore permanende in coelestibus ad dexteram Patris , intes, gro, incontaminato, illaeso: nempe impassibili, &:immortali. Vt uete utrunque dici possit, Ni ipsum corpus , quod de Virgine sumptum est, atque ipsum sanguinem, qui in ara crucis pro nobis effusus est, sub speciebus panis& uini nos sumere, do quodammodo non ipsum; ipsum
quidem quantum ad uerae utriusque naturae essentiam proprietatem, id uirtutem: non ipsum autem, si modum illum ineffabilem spectemus, quo sub alienis speciebus murabiliter & in compraehensibiliter latitat. Haec, inquit, Mdes est, quam tenuit a priscis temporibus, & nunc tenet Ecclesia, quae per totum Orbem diffusa , catholica nominatur . Hanc fidem Latinos, hanc Graecos , hanc Armenos magno consensu sequi affirmat.
i Patrum aliorum complurium de eandem re tessimoria. Sunt etiam multi alii, qui hac tieritatem tenuerunt ante nos, & tenent hisce nostris temporibus. Idem enim cre-NPA. M. diderunt, Nin sitis scriptis consessi sunt, Nicolaus Episc. tbraesis. Methonen. Samonas Epist. Garae ciuitatis, Marcus Episc. Ephesinus, Germanus Archiepist. Constantinopolitanus, iis .ia Nicolam Cabasila, Bessarion Epist. Tusculanus, Innocem Fνωβη. tius in De officio Missae . Omnium enim horum paulo ante G - ad secundam conclusione praecedentem retulimus sente
tias in suis dict o quibus omnes fatentur, panem & uinum
per consecrationem mutari, commutari, aut conuerti in
Innom. corpus de sanguinem Christi Saluatoris nostri. Vnde quia scripta eorum iam posui, modo ea iterum reserre superse--fissi a deo . Manifeste tenuit hanc ueritatem Alfonsus a Castro a castra. inrchiepiscopus Compostollanus in sto opere aduersus haereses. Ibi enim ex multis ostendit, non solum panem &isaia f., inmore in sacra Eucharistia mih consecratio- Π aε - , quinetiam & ea transsubstantiari in corpus & sana rip. guinem Christi. Adducitque pro ista ueritate catholica, ad quam agebat, & ad quam nos agimus, Concilium Co stantien. Theophylactum, Damascenum, Gregorium Nis-ιςaum, Cyprianum, Ireneiun i Concilium Lateranense sub
154쪽
Innocentio tertio. Rex Angliae Henricus inaum ante- quain deficeret asseruit& satis probauit in assertione se- ptem sacramentoru aduusus Lutherum, non manere substantiain panis nec uini in sancto sacramento Eucharistia; Idem Ioannes Episcopus Rostensis in Apologia pro eadem assertione. Ioan. Echius in suo opere de septem sacranientis. Idem etiam abunde Ruardus Tapper, circa articulum decimumquartum facultatis theologicae uniuersitatis uaniensis, quo loco, pro hac eadem ueritate adducit multa, satis probantia praesentem ueritatem. Ad hanc imsuper ueritatem multa dixit, multaque adduxit Stanista Hosius, Epist. Varinien . Sanctae Romanae Ecclesiae Cardianalis meritissimus, & nunc ad hoc sacrosanctum Tridentinum Concilium Oecumenicum Legatus tertius et dixit, inquam , & adduxit uere, pie, docte & 'prudenter , adeo ut
nihil praeterea desiderari possit .
Constantiense Concilium enumerans crrores Ioannis Vultcleis, numero s. eum suum errorem primo loco collocat, quo ipse his uerbis uel in hanc sententiam dicebat, Substantia panis materialis, & similiter substantia uini materialis, manent sine subiecto in eodem sacramento ait ris . Ibidemque , 3. loco, collocat istum alium eius artiaculum, Christus noti est in eodem sacramento identice de realiter in propriae praesentia corporali. Hos autem err res cum aliis, q3. una super omnes lata sententia, damnat
concilium. Vnde quidem eodpla iam determinauin, se stantiam corporis & sanguinis Christi in hoc sacramento Eucharistiae post consecrationem praesentialiter adesse, a que substantiam panis & uini ibi non manere. Alexander de Ales, sanctus Bonaventura, &alii patres scholastici, qui de hac re scripserunt pene infiniti, omnes
quasi uno ore loquantur, hanc ueritatem confessi. sunt a quorum dicta breuitatis gratia omittimus. Nunc merit oper rectum hic ponere catalogum d istorum sanctorum di catholicorum. conciliorum .ia unia
155쪽
De Coena, ex Calce Dominiuersitatum, in quoru determinationibusN dictis haee ueritas reperitur, de conuersione aut mutatione subitantiae . panis & uini in substantiam corporis & sanguinis Christi,
Theophylactus. Lateranense Concilium. Magister sententiarum. . . Sanctius Thomas. εἰ, innitast nc
156쪽
. Constantiense Concilium . Quarta in ordine Conclusio probanda fusi'itur de adoratione corporis Chrini in sacra Eucharissilia agitur , eaque ratione quadruplici probatur. η CAP. XIIII.
Varia conclusio, haec est , corpus Christi in hoc excellentissimo sacramento , est quidem manducandum; non solum aute manducandum , sed & adorandum. inio ad primam eius partem, sic nota est conclusio, c&ς is ut prorsus nulla indigeat probatione: tum Ar quia est in diuinis scripturis expressa, dicente Domino discipulis suis, Accipite & manducate, Hoc est corpus meu . Hoc facite in meam commemorationem. tum quia est ab , omnibus concessa, absque ullo prorsus dissidio. Nee s Iuni corpus Christi in hoc sacramento sic est manduca dum ut licite possit manducari: quin potius sic est corpus
Christi in hoc saeramento manducandum ut omnes adultisanae mentis teneamur sub praecepto, corpus Christi in hoc sacramento in re, uel saltem in uoto manducare. ia ergo haec ueritas omnibus patet, omnibus est nota ,& ab omnibus conceditur, tam amicis, quam aduersariis , non
est opus in ea probanda multiplicare rationes. Sumcit ei sua claritas, ad suam probationem. i l-t Secunda pars huius conclusionis, idest, quod corpus corpis Christi in hoe sacramento, est adorandum, ita est manisea CFrisii iusta, ut profecto nunquam putarem, posse de ea apud quemuis intellectum humanum, aliquod unquam suboriri du- Utar bium : intellectum humanum, inquam, Christianum. Sic din. . manifesta illa est, &sic nota fuit semper apud omneS catholicos Christianos . Corpus Christi est pars essentialis cispis humanitatis Christi, insormatum nunc anima rationali alia chrim tera parte essentiali stisius humanitatis, & simul cum ipse anima assumptum a Verbo diuino in unitate diuini suppo-
siti . Ob quod absque dubio eademi adoratio debetur . . '
157쪽
Christi corpori, quae debetur Christi animae, de quae debetur toti Christi humanitati: quamuis tamen inter patres essentiales ipsius humanitatis, praestans magis sit anima , quam corpus, de suas habeat praerogatiuas excellentiores. Dc humanitate autem Saluatoris nostri nullus unqua Christianus dubitauit, quin ea sit adoranda ; licet nonnulli inquirant , qua adoratione debeat humanitas Christi adora- Masti abe ri, Latria , Hiperdulia, an Dulia Z de qua quaestione, aut ιλι. circa illam, sta in ateria da illius, Magister sententiarum diit 9- multa dicit, & Gabriel Biel super Canonem Misse, tressi: refert patrum sententias. In eo, qui honoratur, duo post itura . sunnis ic debemus considerare; idest , eum cui honor ex hiabetur, de causam hon0ris; hoc est, rationem tropter quam S. TD. honorato desertur honor. Item , proprius loquendo, honor debetur toti rei subsistenti: dc si aliquando dicatiu h norari manus, uel pes, uel pars aliqua alicuius , hoc non dicitur ea ratione, quod huiusmodi partes secundum is honorentur, sed quia in his partibus honoratur totuna: pernis pro- quem etiam modum aliquis homo potest honorari in alia prin- quo exteriori, ut in ueste, aut in imagino, aut in nuntio.
Sic dicimus, cima in Ghristo sit tantum una persona diuinaede humanae naturae, de etiam una hypostasis de unum suppositum, est quidem eius una.adoratio δι unus honor ex parte eius, qui adoratur: sed ex tarte causae seu rationis, qua honoratur, possunt dici esse plures adorationes. ut uia delicet alio honore honoretur propter sapientiani increa tam , dc alio propter sapientiam creatam . i Hinc fit, ut sir- . . miter dicatiuis , uod, una de eadem adoratione sit ad randa diuitiata . Christi ερ eius. Minanitaς. considerando personam, quae honoratur: quae una es in duabuς naturis , diuina, de humana. Hac de causa, in capitulis quintae Sy-
. nodi sic legitur ψSiquis duabus naturis adorari dicit Christum, ex quo duae.adorationes introducuntur, sed non unae
adoratione Deum Verbum incarnatum cum propria ipsius carne adorat, sicut ab initio Dei Ecclesiae traditum est ; ta 1. Oh li , Anathema sit. Rursus in .capituita Cyrilli sic dicitur ι rili. Siquis aulici dicere assumptum hominem coadorari oportere Deo Verbo. quasi vix erum alteri, de non potius. una
158쪽
udoratione honorificat Emanuelem, secundum quod a
.ctum est caro Verbum, Anathema sit. Consequenter procedendo , quia ut statim diximus & per se constat, honor adorationis proprie debetur hypostasi subsistenti, licet ratio honoris possit esse res non subsistens: fit ut adoratio humanitatis Christi si sic accipiatur seu intelli atur, ut sit
eius sicut rei adoratae, tunc ipsa humanitatis adoratio pro- culdubio est adoratio Latriae. Nam sic adorare carnem Christi seu eius humanitatem, nihil est aliud , quam ado- abretae rare Verbum Dei incarnatum seu humanatum: sicut ad, humi strarare uestem Regis, nihil aliud est, quana adorare Regem vestitum. Non enim subsistit humanitas Christi per se, nec est persona, aut suppositum : sed est in persona seu supposito diuino Verbi Dei, & ab illo & in illo sustentatur. Si autem modo alio intelligatur adoratio humanitatis, idest, ut fit ratione humanitatis Christi perfectae omni munere gratiarum; sic adoratio humanitatis Christi non est ad ratio Latriae, sed adoratio Duliae, aut Hyperduliae . Ita uidelicet ut una & eadem persona Christi adoretur adora--.tione Latriae, propter suam diuinitatem: & adoratione Duliae siue Hyperduliae, propter persectionem humanit ris . Nec hoc est inconueniens a quia ipsi Deo Patri debetur honor Latriaepropter deitatem, di honor Duliae aut Hypo duliae propter Dominium, quo gubernat creaturam. Vnde
super illud Psalmi, Domine Deus meus in te speraui. dicit misClos. Dominus omnium per potentiam , cui debetur Du- p . . Ita ; Deus omnium per creationem, cui debetur Latria. Tam enim gubernare, quam creare, prout est in Deo, est infinitum: quia uero gubernare, est quodam modo com municabile; creare autem, non sic, uidetur Glos. fecisse hanc ditarentiam. Sed ad propositum redeamus. Humanitas Christi, est adoranda adoratione Latriae, modo ex- .posito. Ad hoc facit, quod Damascenus ait, Adoratur Dorast. autein caro Christi incarnato Verbo Deo, non propter se--I-
ipsam , sed propter unitum ei secundum hypostasim, Vc bum Deia Et super illudi Psalmi, Adorate scabellum p dum eius dicit Clos. Mi adorat corpus Christi, non icN Gissetam intuetur, sed illum potius, cuius scabelluni est, cuius
159쪽
in honore scabellum adorat . Sed Verbum incarnatum adoratur adoratione Latriae. Ergo & corpus eius, siue eius humanitas , secundum praedictana considerationem. Damascenus iterum, Unus est Christus, Deus persectus, & h mo perfectus , quem adoramus cum Patre & Spiritu sancto
una adoratione cum immaculata eius carne.
Vera sunt haec omnia, neque potest homo Christianus dubitare de his, nisi prius ignoret Christi dignitatem Mexcellentiam, modum quo natura humana suppositatur in rersona diuina Verbi diuini, & proprium terna inum ad rationis : sed sunt haec uera communia , ut omnibus est manifestum. Nos autem particularius agentes, nunc dicimus, Christum in sacra Eucharistia esse adorandum: & iuxta hanc mentem diximus in hac conclusione quarta, adora dum esse corpus Christi in hoc diuino sacramento: Non
enim est ibi corpus Christi sottim, sed corpus Christi, se guis, anima, diuinitas: nec ibi corpus Christi subsistit per se, sed tota humanitas subsistit in persona diuina Verbi
Dei. Sic ergo confitemur, Adorandus est Christus in sacramento Eucharistiae. Da ueneratione λ inio cultu pia ueneratione, eoque cultu, quo ipsum &nos adoramus,& sancti Angeli adorant, in coelo sedentem a dextris Dei. Hanc ueritatena probat primum ipsa natura rei, & hoc nos
docet lumen vultus Dei signatu super nos omnes, ut Saluatorem nostrum uerum Deum, & uerum hominem ad remus, ubicunque sentimus aut credimus singularem eius
familiaremque aliquam nobis ingestam praesentiam et id quod secula semper omnes sanctos, nullo modo dubitare ualeamus. Ad idem est diuina scriptura, dicens, Domianum Deum tuum adorabis, & illi sui: seruies. Ibi nanque
adoratio praecipitur, tempus autem & locus, adorationi non taxantur , eo uidelicet, ut sciamus omnes, semper& ubique esse locum & tempus adorandi Deum , quemadmodum semper & ubique est tempus orandi ipsum. -- tet semper orare, & nunquam deficere. Profecto, qui non taxauit tempus aut locum, orationi; per idem nec taxauit tempus aut locum, adorationi Cultus etiam interior, MInterior adoratio, qua uel maxime fit per actus seu exercia
160쪽
.habet, tempus aut horam , in quo non possit benefieri Simili ergo modo & cultus exterior. Tertio, quia de Sau Pisa. 3. . uatore nostro specialiter dicit Apostolus , Et cum introdu-: cit Primogenitum in Orbem terrae dicit , Et adorent eum H D. r. omnes Angeli eius. Atque de eius nomine glorio , D .dit illi nomen , quod est super omne nomen: ut in nomine. I a s v, Omne genu flectatur, coelestium , terrestrium, & in-- sernorum. Ita Magi Christum uidentes, ipsumque recognoscentes, procidentes adorauerunt eum: & apertis th a a. sauris suis, obtulerunt ei munera, aurum, thus, & mi rham . Sic & leprosus adorabat eum descendentem de Maim. 8.monte, dicens, Domine , Si uis, potes me mundare. Sic &Princeps unus accessit, & adorabat eum, dicens, Domi- Matib. p. ne , filia mea modo deiuncta est. Sic etiam acessit ad It- , V is mater filiorum Zebedei cum filiis suis, adorans & p Mate. xo.
tens aliquid ab eo. Sic , undecim discipuli abierunt in
lilaam, in montem, ubi constituerat illis I x , v 1; & uider mu. 23. tes eum adorauerunt. Mario probat hanc ueritate con munissima de antiquissima totius Ecclesiae consuetudo, Probiat tum apud Latinos, tum apud Graecos, quae certe seruatur
etiam & apud Aethiopes, di apud Armenos , S ubique per Christianum Orbem. Omnis Christiana natio, quae per suos sacerdotes Missas celebrat, & hoc diuinum sacramet tum conficit, illud iam consectum, populo adstanti oste dit; ut in memoriam reducat Christi eleuationem in Guce , ut in amorem eius pro nobis immolati inflammet, ut 'illum ibi praesentem colamus interius atque exterius, ut ipsum invocemus, ut ipsum ueneremur. Eadem ereporis Christi in sacratissima Eucharinia adoratis , sa - 'flam Patri ,scriptor ;tili omis probatur. CAP. XV. i
Erum sanctos patres & probatae fidei talpis i 'res eadem de re loquentesaudiamus. Di O di
nysius Areopagita in De Ecclesiastica Hi tarchia dicit, At uero Pontifex cum diuina is munera laude prosequutus fuerit, stamia