장음표시 사용
181쪽
dorum mysteriolum, Mysterium omnium maxime horia tendum, uerendumque, Tremenda mystcria ,Tremendum sacrificium. Ecce haec sacramenta sunt inestabilia, horia tenda , horrendissima, omnium maxime horrenda, uere da, tremenda, ueneranda. Non potuit Chrysostomus i qui aut abundantius, aut nianifestius, ad istam ueriintem.
Theodoretus ad Me , Sacrificatio Agni dominici, Obl tio spiritalis & mystici sacestati, Oblatio diuini doni, oblatio diuini mystici & salutaris sacrificii. An huic tan
tae rei non debetur ueneratio λ Absit . ibi Agnus Dei , et diuinum donum , est spiritale & salutare sacrificium: &Per consequens ineuitabile,est etia aliquid ualde uenerata. CT
Cyrillus contra Nestorium appellauit nostram sacram Eucharistiam, sanctum ac uiuificum & incruentum sacrificium: quia secundum suam doctrinam in eo loco . nostru hoc sacramentum seu eius celebratio, est sancti ac uiuifici& incruenti operatio sacrificij. Quod autem aliquo min. do est sanctum, eo modo absque dabis est uellerandum.
Ioannes Damascenus in uita Sancti Besaami, Tremendum de impollutum uiraleque sacramentum, Incruentum sacrificium. Ecce est sacramentum & sacrificium, uisese, impollutum, tremendum. Qui tremendum dicit, reue aendum& umerandum confitetur.
Anactetus Papa antiquissimus, ostendens quanta cum reuerentia ministri Epistopi celebrantis adstare debeant, dicit, corde contrito de humiliato*iritu, ac pronost tvultu a
182쪽
uaera, custodientes eum, &e. Ecce malem reuerentiam 3e deuotionem requirit in ministris adstantibus.
Hieronymus in epistola 'ad Theophilum Alexandrinum Episcopum , Discant qui ignorant, eruditi testimoniis scripturarum, qua debeant ueneratione sancta suscipere,& altaris Christi ministerio deseruire, sacrosque calices& sancta uelamina,&c. quae ad cultum dominicae passi nis pertinent, non quasi inanima Zc sensu carentia sanctiam iam non habere, sed ex consortio corporis & sanguinis Domini eadem, qua corp- eius & sanguis, maiest
Libet nunc ponere catalogum patrum 8e doctorum antiquorum , recentiuntitue, conciliorum etiam & uniuersit tum, in quibus reperitur nostram sacram Eucharistiam seu coenam dominicam. esse uenerandam, reuerendani , h norandam , horrendam, tremendam , seu adorandam . -I 4 e o a', ε Apostolus. Dionysius Areopagita Martyr . . Basilius Magnus. t Augustinus . ut i l Ioannes Chrysestomus. Ireneus de Episcopi Galliae. bl u . Cyprianus. itio . Ut Clemens Petri discipulus. 'lul Ambrosius. Viennense generale concilium. odi Magister sententiarum. Sanctus Thomas. . t
i Bessarion Cardinalis. I. - . Facultas Theologica uniuersitatis lamnienti . , Mardus opper . . p. -
183쪽
Stanislaus Hosius. Damascenus. Constantinopolitana synodus. EusebiuS. Gregorius. Robertus Holchol. Sexta Synodus. Hieronymus. Alexander III. Innocentius III. Tertullianus. Constantinus magnus. Theodoritus. Cyrillus. Damascenus .
Duplacem esse edomatisnem, ct utraque , sacratis iam Eucli: stiam , quod Christi corpus uer contineat, adorandam esse , d monItratur. Ponitur aduersariorum iobiectis, ea me natim refellitur i
D hanc ueritatem satis manifeste est Ap stolus Paulus, in eo, quod de hac nostra cc na dominica agens, nusso modo permittit hominem aliquem ad eam .accedere de ea sumpturum, se prius probauerit, qui se prius iudicauerit , & qui in eat diiudicet corpus Domini. Itaque *ucunque manducauerit panem, uel biberit calicem Domini indigne , reus erit corporis& sanguinis Domini. Probet autem seipsum homo, & sic de pane illo edat, & de calice bibat. QSi enim manducat & bibit indigne, iudicium sibi manducat & bibita non diiudicans corpus Domini. Ideo inter uox multi infirmi, di imbecilles,& dormiunt multi uod si nosmetipsos diiudicaremus, non utique nidicaremur. Ecce quam O dinatum & quam reuerentem interi requirit hominem
184쪽
ad hanc sacram coenam accetarum et ea enina,quae requirit, certe sunt sanctitatis interioris, interioris cultus, & int rioris reuerentiae , ut constat omnibus sapientibus . Duo enim ego hic considero , quae mihi uidentur ab omnibus consideranda; Alterum, quod non sic interius compositi tenemur accedere ad aliam mensam , ad aliam coenam , ad alios cibos communes , seu prophanos: quia non sic probati , non sic examinati , non sic diiudicati. Alterum, quod haec interior compositio, ad interiorem adorationeni seu reuentiam aut honorationem pertinet, de quaedam interior est adoratio, reuerentia, honoratio, seu honorificatio, aut cultus Dei: quia haec interior compositio, per probationem , examinationem, discussionem, & diiudic tionem nostri, est quaedam nostra humiliatio coram Deodi donis suis, & multa habet, quae non possunt ad Dei cuia tum & adorationem non pertinere, ut fidem, spem, cli ritatem, de alia. Tenemur ergo accedere cum adoratione interiori . Igitur si aduertimus, etiam cum exteriori. Iandoquidem externa adoratio ab interiori habet oriaginem, illamque significat, di quodam modo adorationem nostram erga Deum complet: utpote quod cum ex compore de anima compositi simus. & singuli duos homines, i teriorem uidelicet & exteriorem habeamus, non intelligimur plene adorare Deum , nisi ilhun in utroque nostro h mine, idest, interiore & exteriore adoremus, ueneremur, aut honoremus. Veri adoratores adorabunt Patre in spiaritu& ueritate,& tales adoratores quaerit Deus, qui illum in spiritu adorent, quia ipse Spiritus est. Sed haec in terior adoratio non excludit , nec damnat, nec contemnit adorationem Dei exteriorem, immo eam parit, suis temporibus & locis: unde duae eae adorationes Dei, seu duo ii modi adorandi Deum, interior & exterior, interius & exterius , reperiuntur passim in diuinis scripturis. Habet adoratio interior suos actus, quibus exercetur, per fidem. spem, charitatem, & alias uirtutes: habetque similiter &adoratio exterior actus suos, ut capitis discoopertionem, manuum eleuationem , pectoris percussionem , genuflexionem, totius corporis prostrationem. Apostolus ergo
185쪽
requirit huius sacramenti uenerationem. Eode peresnee quod ipse non permittit ut ecclesias Dei materiales conteanamus, aut ut tanqua prophanas domos tractemus, ut conia
stat ad Corin. Nuquid domos non habetis ad manducandu aut bibendum 'aut Ecclesiam Dei contemnitis. Quantuprgo magis uult, ut hanc coenam dominicam tractemus non ut prophanam, sed ut sacram, ut diuinam, cum uene
ratione λ Est enim sanctitas in ea, immo est in ea realiter totus Christus, fons & origo totius sanctitatis. iii
.7ι- f., Piun tantum honoris impensem fuisse 'arcae foederis , qua ex semerais maximo erat apparatu instructa, quam soli gestabant f
cerdotes, idque per duo millia passuum ante uniuersum p pultari per Iordanem . Quid ergo nos facere aequum est obsecro, quantumque decet honoris exhibere sanctissimo - 3. huic sacramento corporis Christi Ad haec, eandem gestarunt cum tubis septies per circuitum urbis Hierico, Mconciderunt muri ciuitatis, sicut & in deserto arca des rebatur ante populum, unde constaret, ubi nam castra figenda essent. Irimem nimis seret persequi, quo modo illa 6. delata fuerit in bellum, quomodo a Philistaeis remissa rursus sit Iudaeis in Belsames, deinde in Gabaa. Certe David ipse arcam ex Gabaa cum triginta millibus uirorum adduxit in domum Obededom, deinde in ciuitatem sitam maiaximo cum honore quando etiam David Rex ante arcam festitans, cithara lusit, nihil reueritus etiam si ab uxore Michol deridebatur. Cui ergo non turpe uidebitur nos Christianos non plus honoris & reuerentiae exhibere sacramento corporis Christi, quam Iudaei olim impendebant itali arcae id erat in illa arca Quid est in hoc diuino sa-ini. . cramento i Erant in illa arca, duae tabulae Mosis, cum de
cem praeceptis, uirga Aaronis florens, & Manna in uasti H. Est in hoc sacramento totus Christus, corpus, sanguis.
ima, diuinitas. o Quid multis 'us est Angeli adorant Christum in cosio, ubi eum praesentem uident per claram uisonem. NOS debemus adorare Christum in hoc sacramento, ubi eum uid us certis tae perfidem. In nominesv omne gerid ν
186쪽
nu debet flecti, coelestium, terrestrium , fle infernorum . . Non secus in hoc sacramento omne genu flecti debet. no- - imen enim Issus, significat quidem Christum, sed non continet. Hoc autem sacramentum & Christum significat, l& Christum continet realiter . . si Dicunt aduersarii fugientes has nostras demonstrati' nes , Christius non est in sacramento ut adoretur, sed est in sacramento ut manducetur. Respondemus multipliciter. Primi , Nullibi 'potest esse Christus iubi non sit adora dus. Ubicunque enim sit , secum habis, unde adorandus est. Ad rationes adorationis debemus inspicere, non ad locum, nec ad moduni essendi. Rationes autem ipsae, si per & ubique sunt in eo, sua diuinixas infinita, di sua a ctitas excellentissima. Secundo, quia absque dubio Christus Dominus, Propter nos homines & propter nostram salutem descendit de coctis. Venitque quaerere & s uum Matth.38. facere quod perierat. Nec uenit ministrari, sed ministraxe, & dare animam suam redemptionem pro multis. Hoc LM a tamen non obstante, quia adorandus erat ob maximas r tiones adorationis, quas habebat, frequenter legimus tysum a multis adoratum fuisse: quod is sim non fuit unquain ipsis adorantibus reprobatum, quin potius suit in illis maxime laudatum. Pene infinita sunt exempla, ex quibusia superius nonnulla posuimus, & ea sufficietia. Mita igiatur Christus in sacramento habet omnes rationes, omneia causas, propter quas adoratur in coelo: iam non potest esse
dubium, quin sit ipse adorandus in sacramento. Profecto adagi illi antiquissimi , Dei optimi Maximi ductu , Mnon dubium quin & ab ipso illuminati, Christum ipsim in
praesepi adorauerunt. Certum est autem, quiui ipsi eum: dem Christum sibi cognitum adorassent in sacramento, quem cognitum adorauerunt in praesepi. γ
. Augustinus ad Ianuarium postquam determinauit d here nos facere, quae sancta seriptura nos facere praech,ir.
adiecit statim, Samiliter etiam si quid horum, cge M
187쪽
stionibus Ianuarii erat sermo tota die per orbe frequemi in tat Ecclesia. Nam hoc quin ita faciendum sit, dis are . insolentisistinat insaniae est. Ecce est quidem insaniae in iari se lentissimae, disputare, an faciendum sit, quod Ecclesia se is , quentat tota die per orbem . Nunc autem discurramus per omnia, ει uidebimus, quod hoc maxime Ecclesia tota die per oriam stequentat, ut in hoc sacrosancto Eucharistiae sacramento adoremus Christum. Ergo insolentissimae in saniae est, disi,utare, an hoc sit faciendum. Est enim is . 'ciendum absque dubio. Sicut absque dubio esset facien dum, si in diuinis scripturis esset scriptum, ut fieret. conclusio quinta ct ultima probatur, O uerbo Dei diuinum sacraa Eucharistia myIlarium confici, peragi, per ue, ex iis,
quae Patressancti auctoresque catholici literisprodiderum, ostematitur. CAP. XVIII.
Vinta cocluso de coena hac sacratissima est. Nostra coena est permanens in se Sin sua sanctitate, etiam si per annum no sumatur.' Vesie intelligamus nostram coenam domi
nitam, uerum sacramentum esse ac uerum
Christicorpus & sanguinem continere, non solum tenipore sumptionis , sed statim post consecratio. nom, toto tempore, quo species panis aut uini durant. Ad huius conclusionis ostensionem satis profecto facit , ipsa uerborum Christi auctoritas, maiestas, pqtestas, efflucientia, ueritas, quae nunquam possunt non esse uera enim uno fit, ut cum sacerdos super irrateriam panis S uiunt in Christi pers a dicit hoc Christi uerbum , Hoc est
coros meum i. Hic est sanguis meus , &c. cum intentiono Mnsecrandi, statim nostra coena sacra est, corpus di sal guinem Christi significat, atque corpus & sanguinem Christi continet. Vera enim sunt ea Christiuerba, eflectivaque eius quod repraesentant, suo modo, qui satis iam constat ex dictis: nec possunt ullo modo esse filia, nec inefficacia. Verbum nanque Domini in aeternum semper stat, semper rim, semper firmum, semper efficax. Vt etiam uide-
188쪽
mus omnes, non per sumntionem panis & panis corpus, aut uinu sanguis, sed per uerbum Domini a sace dote ea intentione prolatum , sit ea consecratio, eaque ineffabilis imulatiq .i Erit igitur ea, ex quo ipsum uerbum Domini prolatum fuerit. Ita nanque generaliter, posit causa , ponitur euectus . Durabit autem, usquequo Non est praefixum tempus , non est assignatus terminus, sed durabit consecratio lacta, continentia, significatio,& sa ctitas: quandiu panis aut uini species perdurauerint, de ubicunque illae fuerint. Ratum, firmumque est uerbum Domini, Hociest corpus meum Hic est sanguis meus . imaodautem semel corpm ut sangulachristi factum est, non dimouetur , me inde separatur, perinentibus. speci bus sub quibus pani aut uino successit corpus aut sanguis Christi. Manifestum est hoc mysterium confici, peragi , ae perfici uerbo Christi, manifestumque, nostram sacra; coenam perdurare in sua: lanctitate, quandiu ipsae species sacramentales perdurauerint. C stant haec ex ipso uerbo
Christia N eo posito, constant elim ex Miura rei. Placretamen ad haec, patrum testimoni gst me nonnulla, ut utideamuς has ueritates semper in clesi Dei san p ta Augustinus inquit, Diuini corporis consecratio a cath
lica Ecclesia croditur, non magis a bono, non minus a m Io sacerdote confici . Neque enim merito consecrantis. sed creatoris .efficitur uerbo .u Alibii, credendum christi uerbis sacramentum confici et Cuius enim potentia prius creata sunt ea, quae sunt, huius certe uerbo ad melius m tantur . Idem in De uerbis Domini,.Ante uerba Domines, quae, H .est corpus meum . dicunt, panis dicitur quod offertur et uerbis autem illis dictis, non amplius panis, sed corpus uocatur expositione super Ioanne, Vocatur . corpus &iearo Christi, quod caro continere non potest.
Conficiunt autem illud camis uerba , quae ipsius camis Christi uerbasuerunt. Hi enim , Hoc est corpus meum,
189쪽
Ambrosius in sermone de faciametis, intomodo enim ranis potest esse corpus Christi ibus uerbis, aut quo Tum uerbis haec sacramenta perficiuntur Z Αddit, Ipsis D mini nostri I , , , Christi. Insta, Cum autem hoc factavimentum perficit, non propriis uerbis sacerdos , sed ipsius Christi utitur . Verba enini Christi, hoc sacramentum conficiunt. Et post pauca idem auctor dicit, Ante conseia crationem panis est, uerbis autem Christi dictis, mox corin pus Christi 'est. Accipite enim, inquit, comedite ex eo
omnes, Hoc est corpus meunt . Similiter in calice ante ue ha Domini, uinum est aqua mistum: Christi uerbis opecrantibus, sanguis efficitur . Idem auctor post multas natu rarum mutationes factas uerbo Domini adductas, ita com tinuat, Si igitur tantu potuit humana benedictio ad trans. mutandam rerum naturam, quid de hac diuina consecra tione dicemus , ubi ipsa uerba Saluatoris operantur Hoc enim sacramentum, quod accipis, uerbis Christi confici tur. Idem auctor, Accipite quemadmodum sermo Chrs.sti creaturam omnem mutare consueuerit, & mutat quin ἐdo uult instituta naturae. At qui paulo post meminit comversionis panis in corpus Christi . . O . A
. Hieronymus ad Euagrium, ita constetur de docet parium, non quod adicismmunionem alicuius, sed quod ad precem sacerdotis, conficitur corpus Christi. s
lam. Chrysost. in homilia, De proditiorie Traditoris. Ec sacramentorum traditione, Adest nunc quoque Chri stus, qui illam mensam fecit, ille ipse nunc etiam omat. βNon enim est homo, qui haec munera facit corpras &sar
minem Christi, sed qui crucifixus est pro nobis, Christus o Figuram
190쪽
. Figuram quidem adimpleris astat sacerdos, uerba illa pronuntians : potestas uero & gratia tota Christi est. Hoc est
corpus meum , est. Hoc uerbum, res propositas transmutat. Nam quemadmodum uox illa, qua dictum est, Crescite, & multiplicamini , & replete terram. semel quidem dicta est, semper autem fit, operae naturae nostrae uim praebens ad generandum: ita haec quoque uox semel dicta, in sngulis aris ex eo tempore usque in praesentem diem, dc usque ad Christi aduentum hoc sacramentum integre perscit. Haec ille . Idem auctor super Matthaeum, Non sunt humanae potentiae opera , quae proposita sunt: qui tunc ea
fecit in coena, ipse nunc ea quoque operatur. Nos mini- Ηο-.81. strorum locum tenemus, qui uero satustificat, & ea mutat,
si Gregorius Nysienus in Catechetico sermone de diuinis sacramentis, ait, Recte igitur & nunc panem diuino uerbo sanctificatum, in corpus Dei Verbi transmutari credimus . Nam de illud corpus intelligit autem corpus aia sumptum ex Virgine panis potentia crat, sanctificatus u ro fuit habitatione Verbi in carne habitantis, a quo ita panis , qui in illo corpore erat, transsubstantiatus ruit in diuinam potentiam, per eum nunc aequaliter fit. Et ibi enim a gratia Verbi sanctum fecerat lillud corpus, quod ex pane consistebat. Et illud quodammodo etiam panis erat, oc s. hic similiter panis, quemadmodum Apostolus ait, sancti- sicatur pe Verbum Dei & orationem, non comestionem , ad hoc procedens, ut corpus Verbi fiat, sed mox ad corpus Perueroum transmutatur, quemadmodum ab ipso Verbo dictum est, Hoc est colpus melim. Ecce non uidetur facile quo modo ad hanc ueritate dici potuerunt uerba clariora.
Damascenus in lib. Sententiarum inquit, Non est panis figura corporis & sanguinis Christi, absit, sed ipsum cor-