장음표시 사용
281쪽
iuri diuino contrariam. Ratio huius rei est manifesta, quia iis delicet ius diuinum nec omnibus fidelibus communi nem sub utraqne specie praecipit, nec fidelibus non celebrantibus c6munionem sub altera tantum specie prohibet. Sit ergo conclusio omnium praecedentium in hoc uticu lo primo, seu ad illum, uerissima εί/constantissima, quod licet omnes fideles Christi cum ad annos discretionis perueah d eis nerint, teneantur ad sumpticinem sacrae Eucharistiae, & li-m 3 cςἰς' omnes sacerdotes celebrantes teneantur sub utraque specie sumere: modus tamen , quo uel laici, uel clerici noDec rer. conficientes tenentur communicare, non est praefixit, diui-- no iure: sed potest esse uel unus, uel alter: sub utraque spe-ς in, tantum . Ut modus huiusmoda sit commissus, aut relictus sanctae matri Ecclesiae: sitque in sua y testate & gubernatione situm, hunc uel illum statuere, pro A R. ut iudicauerit expedire. Othnino sicut dixit A stinus ad R. Ianuarium de hoc diuino sacramento ante alium cibum,' uel alium cibum, sussiendo. Atque prosecto nisi aut increduli, aut pertinaces esse uoluerimus in contrarium , de utroque modo habemus exemplum; primum a Saluatore nostro proprio, deinde ab eius Naii 6. Apostolis. Etenim idem Saluator, qui in coena nouistimam rς- Α communicauit Apostolos in ambabus speciebus: post re-: surrectionem apud Emaus communicauit duos alios discinoi pulos suos, in sola specie panis .. Vt re vera, constanter inti tellexerunt, & interpretari sunt, Augustinus in de consen- hraμΠ- su Evangelistarum, Chrysostomus supcr Matthaeum, Thoophul actus super Lucam; Beda item super Lucam, et alia patres pene infiniti. Apostoli etiam utrunque modum seruarunt. ut de conam tmione sub utraque specie , constat ex . epistolis ad Corinthios ;& de communione sub ,specie pacti t. r. is tantum, constat ex actibus Apostolorum , Erant autem' ' perseuerantes in doctrina Apostolorum, Alconai: unicatione: fractione panis ,& Orationibus, &c. . . Inseri- - De his Sutem inferius. dicuntur multa: ubi ostendi rambas has consuetuditio fuit se olim seruatas in EccloarDei , ut sic uel sic ab antiquissimis temporibus, lascorum latit cluricorum non celebrantium haberetur eommunio .
282쪽
Probationes praetrae clusionis, ad Artic. r. c A P. XII. Rima conclusio responsiua ad secundum ar- risiatis riticulum probatur ex multis, praesertim ex nonnullis piaestantioribus. Primum ex auctoritate, sanctitate, ac sapientia sanctae matris Ecclesiae , quae ipsas rationes probauit. Est enim Ecclesia Dei uiui, columna &fr- t. rima.Mmamentum ueritatis: estque regina , sponsa, unica, dilecta , tota formosa: & super haec, ficinissimas promissiones habet sponsi sui Saluatoris nostri, quod portae inseri non
praeualebui aduersus eam . nec in fide, nec in moribus, nec a in cognitione ueri, nec in cognitione boni aut mali. Vnde ipsa err*re non potest. Alioquin iam portae inseri aduersus eam praeualere possent. non possunt autem . Ex quo igitur isancta mater Ecclesia illas rationes probauit, constat eo ipso, eas rationes esse probandas . Secundo, constat idem risiis. ex modo, quo Ecclesia probauit illas rationes. mila prosecto in concilio uniuersali Constantien. in quo multi uiri doctissimi conuenerunt, & magna discussione ac deliberatione praehabita, ita determina uertit, ut illas rationes pro- ibarent , di populo non nisi communicationem seu conamu- ,
nionem sub altera specie concedebant. Fuit igitur illud iu- dicium commune , cui si quis praeponat suum iudicium particulare, genus quoddam est ariolandi. Melior est enim
obedientia , quam uictimae: & auscultare, magis quam of-krre adipem arietum : quoniam quasi peccatum ariolandi est, repugnare: & quasi scelus idololatriae, nolle acquiescere . Est autem uox domini quidem uel in sacra scriptura, uel in sacris uniuersalibus conciliis, uel in generalibus tradiditionibus antiquissimis. Et quantum nobis omnibus sit parendum iudicio communi multorum patrum, notauit diuus Bernardus ex illo eodem uerbo : Sed abundantius id in tauit diuus Augustinus in de ciuitate Dei, auctoritatem septuaginta praeponens cunctis aliis interpretibus. Tertio probatur eadem conclusio & ueritas ex ipsismet rationibus, quas non potest non probare statim omnjβ intellectu ptabis. 1.
283쪽
Christianus, mundus, pius, sanus. Illae nanque rationessierunt istae sequentes, Prima enim ratio, cur sancta Ecclesia catholica hunc inti oduxit ritum communicandi laicos ac sacerdotes non cclebrantes sub altera tantum specie, cst,
leuitctur periculum distillationis S cstusionis sanguinis Chi isti, qui non nisi cum magna cautela & prouidentia est tradiandus propter fluxibilitatem specierimi uini, sub qui-biis continctur ; quae de facili possunt offundi. Praesertim in
tanta multitudine. communicantium ; cum ad communicandum persaepe conueniunt homines tremuli, barbati,
infirnai, paruuli; qui non postulat sanguinem sumere satis piovide , quin de facili peccata di pericula grauia sequantur. Maantum autem peccatum, & quam graue sit stillatio uel effusio sanguinis Christi, satis declarat poenitentia sacerdoti iniungenda, per cuius negligentiam gutta sanguinis cadit in terram uel pallam altaris. Iuxta decretum Pii Papae, qui, ut refert Augustinus ad Generosum, fuit decimus Papa post beatum Petrum, & sedit in cathedra eius circa annum centesimum quinquagesimum tertium. Nec solum propter periculum emisionis, sed etiam propter periculum conseruationis speciei uini, aut portationis de loco ad locum pro infirmis. Periculum enim fuisset in conse uatione specierum uini pro infirmis , pro quibus semper parata haberi debet sacrosancta Eucharistia, ut sacra iura praecipiunt. Periculum iniidem in conseruando ne uerterentur in acetum, de ita desinerent csse secramentum. Ne congelarentur in hyeme. Ne bibiones & muscae gcncrarentur in astate, aut alias, species corrumperentur, quantumcunq; uas obstrueretur. Et ita aut redderentur ad sumendum abominabiles; aut si species uini corrumperentur, daretur i firmo occasio idololatradi,& sumendi pro sacrameto,quod non esset sacramentum. Periculum deserendi quandoque etiam in equis ad loca remotiora, ubi cadere posset sacerdos, siue eques, siue pedes. Etiam propter uasa, in quibus oportebat fieri tanti uini consecrationem, quo sussc rei pro decem aut uiginti millibus personarum, & propter negocium, quod esset in re huiusmodi. Rursus quia esset
hoc sumptuosum nimis &laboriosum praesertim in his r
284쪽
gionibus, in quibus uix inuenitur uinum pro celebratione , de longinquo, & pretio caro deportatum. Secunda causa seu ratio cessationis ab huiusmodi ritu fuit, atque est, ut toltcrentur errores, qui ex communione sub utraque specie orti fuerunt, & oriri poterunt. Credere enim poterat communis populus ex tali communione, Christum non esse totum uerum & perfectum hominem siab una specie, nec tantum esse sub una specie quantum sub duabus, sicut multi reticortina de facto astruxerunt. Nestorius enim sub specie panis tantum corpus Christi esse, dogmatirabat sine sanguine : et sub speciebus uini, sanguinem tantum sine compore t pro eo quod in Parasceve corpus filii separatum a sanguine. inrae sua argumentatio nihil valet, cum talis sit Christus in sacramento, qualis est in sua naturali consistentia. Ob quod si Apostolus aliquis in Parasceve consecrasset, sub speciebus . panis, fuisset corpus sine anima & sanguine, uidelicet post expirationem in cruce. Nunc autem, quia Christus resurgens ex mortuis , iam non moritur; si consecratur, utrobique est uiuus; ergo sanguis utrobique, &corpus. Ad tollendum etiam illum errorem, quem tenuit Pelagius, quod communio sub utraque specie iit laicis do .... , necessitate salutis : secundum quod, quidam deducere nisi sunt ex illis uerbis Domini, Nisi manducaueritis carnem
Filij hominis, & biberitis eius sanguinem, non habebitis uitam in uobis. Vnde Pelagius sub utraq; specie conanatini- γ acabat etiam paruulos . Ac multi praeterea ultra Pelagianos terrantes, occasione dictorum uerborum, communicabant
etiam in utraque specie iam iam mortuos, ut refert Beda in quadam homilia. super Matthaeum . Tertia est, Mia itati. a. ex illo errore dicente, quod communio sub utraque specie, est de necessitate salutis, sequuntur alij errores non minus periculosi, & uitandi, damnandi, atque extirpandi, ut re citant doctores catholici: Unus quod tanta esset dignitas Iaicorum circa sumptionem corporis Christi, sicut facerdotum. Aliud, quod perierunt omnes & pereunt aliter sentientes, facientes, aut locenteS; Omnesque generaliter taclerici quam doctores & praelati , qui non poste tenus opposuerunt se tali consuetudini, uerbis, scriptis, aut sentci
285쪽
tiis; & quod sacram scripturam omnes assi peruerterunt. Aliud , quod sancta Ecclesia Romana non ritὰ sentit de sacramentis , nec in hoc esset imitanda. Aliud, quod co cilia generalia,& specialiter Constanticiise & Basileense es rauerunt in fide & bonis moribus. Aliique plures errores ac seditiones grauissimae, ex illo:errore, facillime possunt suboriri ., Isae sunt rationes potissime, quibus adducta suit sancta Ecclesia Catholica , ut illam communionem sub utraque specie laicis&elericis non celebrantibus interdiaceret : de quibus, ex ipsismet uisis & consideratis, constat statim , quod fuerunt bonae, iustae, sanctae, sussicientes, &piissimae . Atque eas ut tales, recollegit, & commendauit Gabries super Canonem Missae: apud quem facile uideri possunt, cum multis aliis, quae ibi adducit in commenda tionem huius communionis laicorum ac etiam clericorum Prata. 4. non celebrantium , sub altera tantum specie. Ultimo probatur eadem conclusio, ex communi consensu omnium doctorum catholicorum, & sanctorum uirorum, qui de hac re tractauerunt, ijsas rationes seu causas probarunt rpraesertim Sanctus Thomas, Sanctus Bonaventura, Alexander de Ales, Ioannes Gerson, Gabriel Biel.
Causas huiusmodi prohibitionis expressit etiam Alset sus a Castro, in suo opere aduersus haereses, dicens, Causae quidem ad id tollendum plurimae subsunt. Prima, num rosa fidelium multitudo in dies crescens, propter quam c6- municandam periculum erat effusionis sanguinis, quod in praecedente tempore propter populi paucitatem non adeo timendum erat. Altera huic proxima, delatio uini ad loca distantiora pro communicandis infirmis. quo casu, timendum ualde erat, ne inopinato deserentis lapsu, sanguis effunderetur. Nam ob aliam similem causam, cum olim communio sub utraque laicis daretur, sanguinem Dominia Diacono fui sie fusum, in uita sancti Donati Episcopi ScMartyris legitur: ubi haec uerba habentur, Cumque die quadam Missam celebrasset impulo, & de corpore Christi
286쪽
uenerabiliter recrearetur, Diaconus sanguinem sacrum populo tradens, cecidit,& sanctum calicem comminuit. Haec ibi. Deinde ne uinum pro infirmis conseruatum, ue tatur in acetum, quod plurimum contingere solet. inia
ta ratio est, qu/d apud plerasque gentium nationes magna est uini raritas, ob quam difficillimum ectet, & aliquando impossibile, ut sub vini specie totus populus communic
rei et quoniam uinum deesset, quod tantae multitudini sufficeret . Et quod prae his omnibus magis curandum erat, ne scilicet homines, hac occasione, in eum ducerentur errorem , ut crederent sub utraque Eucharistiae specie non aequὰ totum Christum contineri: sicut de quibusdam, nempe Nestorianis, dicitur in hunc errorem lapsos fuisse. Quo fieret, ut cum laboranti in extremis, species uini propter quas- dana urgentes causas subtraheretiir, suspicaretur se non integre communicatum . Causae ergo suppetunt, aeque non contemnendae. Nec auctoritas defuit. Haec ille.
Caietanus mouit quaestionem, Utrum expediat Ecclesiae Christi, quod, populus communicet sub utraque specie Z Π& determinat hanc quaestionem secundum partem negatiuam, docens quod non expediat. Causam uero huius determinationis assignat una, tanquam sufficientem, ad prohibitionem populi in ambabus speciebus. Ea causa est, ut declarat, uitatio irreuerentiae huius diuini sacramenti. iExistimat enim, quod popularis communio sub utraque specie habeat annexam irreuerentiam huius sacramentirquae irreuerentia est sacrilegij peccatum, cum sit irreuerentia rei sacratissimae. Probat quod huiusmodi popularis
communio habet annexam irreuerentiam huius sacranae
ti, dicens , Nam in populis tanta est diuersitas communia cantium , ut impossibile sit humano more de impossibili loquendo) fieri communionem tot populorum, sub utraq; specie, absq; effusione sanguinis sub specie uini Vnde stante populi communione sub utraque specie, ponit ipse Caietanus eam effusionem sanguinis non inter casus inopin
287쪽
tos aut raro contingentes, sed inter casus necessario quodam modo euenientes : & sic asserit hoc sacrilegium imputari populo & rectoribus Ecclesiae, nisi illi tanto malo su ueniant, illudque prauideant, & uitent. Itaque secundum ipsum doctorem , causa, quare inici dicta est populo communio sub utraque specie, est uitatio irreuerentiae sacramcnti , de uitatio sacrilegii , quae in ea est. aocunque autem modo procedamus, siue considerando hinc causam, quam explicat Caietanus , siue eas , quas explicat Alsonsus a Castro, siue quas primum posuimus ex Gabriele, inter quas etiam haec causa a Caietano posita continetur: semper uerum est, sanctam matrem Ecclesiam bonis, iustis, di sanctis causis, ac rationibus adductam eo fuisse, ut populis communionem sub utraque specie prohiberet . Praesertim, quia id non secit , tanquam ipsa communio in ambabus speciebus sit per se mala , aut aliquo diuino iure prohibita sabsit) scd solum ut errores extirparet, ut ucram fidem in animabus fidelium conseruaret integra, ut pcccatum irreuerentiae ac sacrilegij uitaret, ut saluti filiorum suorum prouideret. Constat autem harum causa- thun bonitas , sanctitas, ixistitia.' Probaturaeadem ueritas in terminis fortioribus. CAP. XIII. I communio omnium fidelium esset diuino iure praecepta in utraque specie, posset esse dubium apud doctores Christianos. , an ex praedictis causis dcbuit aut potuit sancta Ecclesia , huiusmodi communionem interdicere populis . Et sorte etiam tunc non deessent doctores Catholici, qim dicerent, posse Ecclesiam non diuinum praeceptum mutando, sed diuinum praeceptum in eo casu interpretando, statuere ex praedictis causis, ut populus non in utraque specie, sed in altera tantum communicaret . Esset enim illud praeceptum, si esset, non naturale, seu non morat plegis naturalis, & sic non de iusto naturali rsed esset quidem positiuum diuinum, seu legis diuinae posiatiuae, & sic quod impi ode iusto: politico. Est autem I
288쪽
eus Epiiciae, giaece dicta , circa iustum politicum. QSi- EHeia. badem positiuum praeceptuna erat olim de panibus propositionis, sicut scriptum est, Accipies quoque similam, & co--i . . ques ex ea duodecim panes, qui singuli habebunt duas decimas: quorum senos altrinsecus superimensam puris ima coram Domino statues, & pones supci eos thus lucidissi inum , ut sit panis in monimentum oblationis Domino. Per singula sabbata mutabuntur coram Domino suscepti a filiis Israel foedere sempiterno: eruntque Aaron & filiorum eius, tit comedant eos in loco sancto: quia sanctum sanct rum est de sacrificiis Domini iure perpetuo. Ecce praece plum Domini, quo non licebat aliis ab Aaron & filiis suis comedere panes illos: neque eis, nisi in loco sancto. Hoc itamen non obstante, esurienti Dauid dedit Achimelech sa- , .cerdos non laicos panes manducandos, sed panem sanctum, qui sublatus fuerat a facie Domini, ut poneretur calidus. Non tamen legitur sacerdos ille unquam punitus, aut eius rei gratia 'reprehensus.
Similiter praeceptum eratide obseruando die sabbati,&non faciendo in eo opus aliquod seruile: sacerdotes tamen Ouit. 14. in templo aliqua faciebant die sabbati, de his, quae erant Num. s. ad ipsum templum eiusq; praeparationem necessaria. Miae Saluator noster refert, ut legimus apud Matthaeum, non Maviata. tanquam mala aut peccata: sed tanquam facta quaedam,
iustis de causis a peccato libera. inia etiam ratione discipulos suos ostendit innocentes in eo, quod esurientes coeperunt uellere spicas, & manducare, in sabbato: aduersus Pharisaeos, qui eos in eo facto accusabant, quasi non lic ret eis id facere in sabbatis . Ecce videmus Epiiciam, olim habuisse locum , etiam circa mandata Domini . Ex qua etiam fortassis Apostoli aliquando baptizarunt As. Rin nomine Christi, ut legitur in Actibus Apostolorum: quibus tamen dixerat Dominus, Euntes, docete omnes gentes , baptizantes eos in nomine Patris , & Filii , NSpiritus sancti. Licet iam dicatur eos baptirari in nomi--Ain . ne Trinitatis, qui baptizantur in nomine Christi, ut Ambrosius in lib. de Spiritu sancto, & Nicolaus Papa cum Ambrosio. De qua re multa uideri possunt apud Magistrim diR. 4.
289쪽
a φ m. sententiarum; ubi dicit , Sed quod est illud uerbum , quo
accedente ad elementum, fit sacramentum &c. di P. 3. Admiserunt ergo olim illa mandata Dei positiua , Epiiciam , graece dictam et quia talia erant ex natura rei , quae postent illam uirtutem, eius actionem , Ru directionem, aut interpretationem admittere. Sic posset uider ' doctoribus, ut tantundem tribuerent sanctae Ecclesiae Chri- stianae, in qua est omnis potestas Ecclesiastica , quae neces saria est ad bonam gubernationem animarum in salutem aeternam . iniemadmodum Saluator noster dixit Petro, Nau.i6. Super hanc petram aedificabo Ecclesiam meam, N portae inseri non praeualebunt aduersus eam. Et tibi dabo clauest....ii. regni coelorum, &c. Pasce oves meas, &c. Ex quo enim Ecclesia habet plenissimam potestatem Ecclesiasticam a que spiritalem diuinitus sibi datam, quanta nec coria est ad bonam gubernationem di aedificationem animarum et &ex quo novit omnia diuina sacramenta es e propter animistrum salutem instituta, praeceptaque de illis esse diuina positiva, & caeremonialia nouae legis sanctissima ; non uid retur abs re, si quis dixisset, posse sanctam Ecclesiam ctiam eo casu posito, non contraueniendo Saluatori nostro, nec
aliquid mutando circa sacramenta ipsa, sed Epiicietando, in modo dispensandi aliquid statuere, prout sibi uidebitur, aut uideretur , ad salutem animarum necessarium: secundum mutationes temporum, locorum, personarum. Ad hoc enim uidentur facere multa; qualitas seu natura
praecepti, quia est illud quidem positiuum; potestas spiritalis Eceleliae, quia est potestas diuina , seu diuinitus data,
di est plenissima quoad regimen animarum: atque Epiicia ipsa, non parua uirtus, nec superflua, nec diminuta. Maxime, quia non animae creatae sunt, propter suscepti nem sacramentorum: sed sacramenta instituta sunt, propter salutem animarum. Inter omnia diuina sacramenta nostra noui testamenti, sacramentum Baptismi uidetur profecto apprime & maxi--l me necessarium : quia absque dubio est sacramentum regenerationis & renouationis, atque ianua omnium sacramelorum, primaque tabula Post naufragium. Vnde praec plum
290쪽
ptum de illo suscipiendo, uidetur magis urgere, magisque obseruandum, quam alia praecepta de aliis sacrametis percipiendis . Mium autem olim esset quaestio de baptiratis inter haereticos seu ab haereticis, An essent rebaptizandi dicebat Augustinus secundum ueritatem, quod non . V gentibus uero atque contendentibus Donatistis e contra, quos sic: instabat Augustinus aduersus eos sortissime, e multis. Videns autem Augustinus ipse , obiectiones aduer- AUG. saxiorum , di quas producebant, & quas producere aut fommare poterant, constanter asseruit, nullam esse tantam iacturam ex omissione alicuius rei externae, quae non posset
compensari fide Catholica, pace Christiana, ac dilectione Dei & proximi. Sermo erat de baptismo. Non timuit tamen Augustinus ita asserere, docens, quod & si baptizati ab haereticis, essent iterum baptizandi, totum nihilominus
damnum ex omissione proueniens compensaretur, si secumdus ille baptismus omitteretur propter seruandam unitatem spiritus in uinculo pacis. Tanquam fides Catholica, pax Christiana, charitasque Dei & fratrum, satis essent ad resarciendum, compensandumve damnum illud, & iactu ram . Mihi ergo nullum est dubium quin firmissime credere debeamus omnes, Augustinum simili modo dicturum esse , si de hac nostra quaestione interrogatus fuisses. Vt reuera,&si communio in utraque specie omnibus fidelibus esihi praecepta diuinitus, sicut baptismus cunctis hominibus est praeceptus,saut quidem ex contractu Dei neces rius; dum ex rationabilibus causis sancta Ecclesia.aliquam speciem omitteret, fidus catholica, pax Christiana. de chaiaritas compensaret. Vnde potuit Augustinus ita audere, aut ita dicereὸ Dicendum. uidetur, quod ex natura seu qualitate praeceptorum huiusmodi, quia sunt positiva, licet diuina, & ex sine sacramentorum, quia propter anim