De coena, et calice Domini quo ad laicos, & clericos non celebrantes libri tres, in quibus omnia, quae ad hanc rem pertinent, ex antiquis recentioribusque theologis collecta, probè digeruntur, ac in examen uocantur, &, haereticorum explosis erroribus

발행: 1563년

분량: 506페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

321쪽

De Coena, er Calice Domini

quandoquidem Saluator noster per haec omnia, seipsum re- λ. r. s. praesentabat, cuius nos uices gerimus, pro quo di legatione sungimur, Deo exhortante per nos. Quia igitur haec communio proponitur atque asseritura vim credendis, medium neccsarium, tum ut Catholici in fide Catholica & religione Christiana conseruetur, tuna ut qui a fide Catholica & religione Christiana defecerunt, ad illam redeant : uidetur mihi profecto tertia conclusio concedcnda, uidetur asserenda, uideturque credenda& admittenda. Si enim aliquando media aliqua sunt accipienda pio finibus consequendis: absque dubio ea media maxime accipienda uidentur, quae ex sua natura uel diuina institutione in diuino iure stando, sunt bona, licita, iusta, sancta, sacra, utiliaque, & ad tales fines seu ad talem finem a fide dignis asseruntur necessaria, atque multum conducentia. Obiectis. Dixerit fortassis quispiam, huius modi communionem non esse medium necessarium ex natura rei, seu aliqua necessitate absoluta, pro conseruatione aut reductione ill rum hominum praedictarum partium; sed sollim ex fragilitate , culpa, aut uoluntate eorum et quasi ideo non sit coi cedenda , uel accipienda pro medio. Responso.

Respondemus, neque hoc prohibet; quia neve hoc

medium proponitur tanquam ullo modo necessarium naturaliter , sed tanquam aliquo modo necessarium moraliter, tanquam multum conducens, & quodammodo politicum , atque secundum prudentiam rerum a rendarum ad finem intentum Omnis infirmitas animae, est uoluntaria , di quodammodo a uoluntate infirmi dependens: quia nulla est infirmitas animae nisi peccatum, uel per peccatum . PCccatum autem, ut frequentissime dixit Augustinus,&recepit tota schola Christiana in libris sententiarum, adeo est

322쪽

Liber II. 14s

est uoluntarium, quod si non est uoluntarium, non est peccatum. Vnde similiter quod anima in sanitate spiritali co seruetur, quod ab ipsa deficiat, & quod ad ipsam redeat, in μν' a sua uoluntate quodammodo pendet in adultis: sicut hanc ueritatem iam latissime demonstrauimus ex diuinis scripturis & sanctis doctoribus, in nostra Maadripertita iusti μὰ tia. Maamuis tamen alio modo differentissimo a nobis pendeat nostra sanitas animarum, & alio longe distantissimo infirmitas earum. Mita ut sanitate conseruemur, atque ut ad sanitatem redeamus, pendet principaliter i ui .. gratia; quod autem peccamus, non a gratia, sed a noltra pendet uoluntate. At uero his uerissimis existentibus, & mot a.

nullo modo obstantibus, pro animabus in sanitate conseruandis, atque pro animabus ad sanitatem reducendis, & ν - t. pro animabus ab infirmitate sua uoluntaria liberandis, re-- .c mediis, mediisq; utimur opportunis, congruentibus, conducentibus, & in suo genere necessariis. Exemplis harum rerum, plena est scriptura sacra. Nihil ergo ualet obiectio. Manifeste notat Augustinus, attendendam esse infirmitate hominum, in legibus humanis abrogandis, uel retinendis. My- arto ostenditur eadem tertia conclusio, ex statu seu

ratione status, in quo sunt illi fideles catholici, de qVibus

agimus, & pro quibus haec sacra communio petitur. Nempe quia sunt ut plurimum uel frequenter in locis, in quibus sunt, qui perperam de inique agentes contra statutum desine licentia sanctae matris Ecclesiae in utraque specie communicant , & ab illis solicitantur, & quodammodo grauiter tentantur ad id faciendum . Solicitantur, inquam, tres libris, uel etiam uerbis, aut facto ipso; dum uident, aut alio modo certo sciunt , uicinos suos in utraque specie comunicare. Hanc ob causam iam non potest esse dubium ,

quin ipsi sint quodammodo in periculo; & saltem sunt propinquiores tentationi, atque sic etiam quasi in conflictu . . Videtur ergo expedire sanctae matri Ecclesiae, ut hos suos filios abundantioribus gratiis & fauoribus prosequatur, quibus eos ab ipsis tentationibus liberet, aut eos in illis specialiter iuuet, & in suo bono statu fidei atque religionis corroboret. Sic enim facit Saluator noster, sanctae matrisO O

323쪽

i L e Coena, Culice Domini

Ecclesiae sponsus, qui optimus maximus, maxime tenta- .cor. 19. tos, maxime iuuat. Ita dicit Apostolus, Fidelis Deus, qui non patietur uos tantari supia id, quod potcstis sed facit cum tentatione prouentum, ut possitis sustinere. Expedire igitur uidetur Ecclesiae, ut cum tentatis suis filiis id faciat exterius, quod bene nouit sposum suum cum eisdemsctivi. tcntat is facere interius. Non dubitauit Scotus asserere Deuob suam misericordiam planare abundantiorem deuotionem eis Christianis, qui inter infideles habitant; ut sic spe-

. cialius consolati, religionem retineant, fidem & alia ad religioncm pertinentia. Ruin t 4. Apostolus dicit, infirmum autem in fide assumite. Ci Nicolam. ca hoc uel bum, quidam nostri intelligunt infirmum in fide, esse de nouo conuersum & de lege catholica minus sufficienter instructum. Casus eo tepore sic erat, ut exponit 3 he

TMψω. philaetus , Plerique Iudaeorum, qui Christo accesserant, post fide adhuc, in ciborum obseruatione haerebant, a suilla carne abstinentes, nondum ausi prorsus a lege deficere. Deinde ut ne facile caperentur, ut qui a sola porcina abstinerent, ab omnibus carnibuslimpliciter sibi temperabant. solisque oleribus uescebantur. Alij rursus perfectiores uisi sibi, nihil obseruantes, obseruantibus conuiciabatur. Ten, ruit igitur eos Paul. ne quomodo importune & minus decore increpantes, perfectiores ipsi imperfectiores, a Christi fide decutiant. Sic Theophilactus proponit casum, &sic introducit Apostolum dicentem, Infirmum autem in fide suscipite. Ecce infirmum in fide appellat Apostolus, non solum illum, qui retenta fide integra, in aliquo alio peccat ex ignorantia, aut fragilitate, aut malitia: sed etiam illum, qui minus doctus, in aliquo articulo dissentit: qualis ei at ille infirmus, putans aliquo modo seruanda cile legalia , uel in toto, uel in parte. Eundem autem infirmum talem, non dicit Apostolus statim abiiciendiim, conuiciandum, uel aspernandum : sed potius assumendum, atque su- . scipiendum, & quodam modo sustinendum, donec plenius doceatur ..infirmum autem in fide, inquit, assumite,

seu suscipite. Verum est quod dubius in fide, infidelis est sed hoc non est ad propositum.

324쪽

-ἰ Docet plane Apostolus, quanta cum prudentia debemus 'curare infirmos omnes, exemplo Saluatoris nostii edocti, de quo legimus, Arundinem quassatam non confringet, de lignum fumigans non extinguet. mio etiam exemplo instructus idem Apostolus dicebat, bactus sena omnia omnibus , ut omnes Christo lucrifaciam. iniis infirmatur, de ego non infirmor is scandalizatur, &ego non uror Et nos ergo fratres nostros curare debennas, infirmosq; in fide assumere seu suscipere: ut sanos conseruemus, & ut infirmos ad sanitatem reducamus. Sumus etenim N nos, ut pastores spiritales animarum, ita & medici spiritales ea .rum . Curare igitur eas debemus, tum ex charitate, tum

ex officio. omodo autem ρ Ad modum, quo medici

corporales curant corpora. Ipsi uero quo modo curant λNon curando hominem in communi,& secundum speciem, quia si sic, cum omnes homines sint eiusdem speciei, & ut sic, unus homo, quantum ad speciem, singulos homines curarent eoicina modo; sed curant, curando hominem in particulari, & secudum individuum; considerando ipsum particulare subiectum, particulariaque accidentia, de naturalia , & accidentalia, a quibus abstrahit homo communis , seu in communi. Tunc, particularibus infirmitatibus applicant particulares medicinas, iuxta subiecti infirmitatem & dispositionem : ut prius intendant subiecti consesbationem, de deinde eiusdem subiecti sanationem. Ita &nos facere debemus, spiritales medici animarum : ut eas spiritaliter curemus, considerando suas affectiones, actiones, passiones, amores, odia, & similia .Sic eis poterimus prudenter atque sapienter applicare medicinas, tam conseruatiuas seu praeseruatiuas, quam etiam curativas seu expulsivas malorum. Superest uidere affectiones praedictorum hominum, quas habent uel habere possunt: ut sic cognoscamus, & curare ualeamus suas infirmitates. QSod non

nouit medicina, non curat. i

. . Curant etiam medici non raro, concedendo infirmis, quod desiderant.. Quinto ostenditWr eadem conclusio ex nostra : plusquam centenaria experientia. Videmur enim , experientia tot

325쪽

De Coena , Culice Domini

Ecclesiae sponsus, qui optimus maximuS,maxime tent l. or. ι . tos, maxime iuuat. Ita dicit Apostolus, Fidelis Deus, qui non patietur uos tantari supra id, quod potcstis; sed sacit cum tentatione prouentum, ut possitis sustinere. Ex-rcuire igie ur uidetur Ecclesiae, ut cum tentatis suis filiis id faciat exterius, quod bene nouit sposum suum cum eisdem smivi. tentatis facere interius. Non dubitauit Scotus asserere Deuob suam misericordiam prastare abundantiorem deuotionem eis Christianis, qui inter infideles habitant; ut sic spe-

. cialius consolati, religionem retineant, fidem & alia ad religioncm peltinentia. ROm l . Apostolus dicit, infirmum autem in fide assumite. Cim Nicolam. ca hoc uerbum, quidam nostri intelligunt infirmum in fide, este de nouo conuersum & de lege catholica minus sufficienter instructum. Casus eo tepore sic erat, ut exponit I lic

TMethd. philaetus , Plerique Iudaeorum, qui Christo accesserant, post fide adhuc, in ciborum obseruatione haerebant, a suilla carne abstinentes, nondum ausi prorsus a lege deficere. Deinde ut ne facile caperentur, ut qui a sola porcina abstinerent, ab omnibus carnibus simpliciter sibi temperabant, solisque oleribus uescebantur. Alii rursus perfectiores uisi sibi, nihil obseruantes, obseruantibus conuiciabatur. Teni, ruit igitur eos Paul. ne quomodo importune & minus decore increpantes, perfectiores ipsi imperseetiores, a Christi fide decutiant. Sic Theophilactus proponit casum, &sic introducit Apostolum dicentem, Infirmum autem in fide suscipite. Ecce infirmum in fide appellat Apostolus, non solum illum, qui retenta fide integra, in aliquo alio peccat ex ignorantia, aut fragilitate, aut malitia: sed etiam illum , qui minus doetus, in aliquo articulo dissentit: qualis erat ille infirmus, putans aliquo modo seruanda esse legalia , uel in toto, uel in parte . Eundem autem infirmum talem, non dicit Apostolus statim abiiciendum, conuiciandum,uel aspernandum et sed potius assumendum, atque su scipiendum, & quodam modo sustinendum, donec j i nius doceatur ..infirmum autem in fide, inquit, assumite,

seu suscipite. Verum est quod dubius in fide, infidelis est sed hoc non est ad propositum.

326쪽

Docet plane Apostolus, quanta cum prudentia debemus 'curare infirmos omnes, exemplo Saluatoris noliri edocti, de quo legimus, Arundinem quassatam non confringet, de lignum fumigans non extinguet. mio etiam exemplo instruinis idem Apostolus dicebat, bactus sum omnia omnibus , ut omnes Christo lucrifaciam. iniis infirmatur, &ego non infirmor iniis scandalizatur, & ego non uror Et nos ergo fratres nostros curare debemus, infirmosq; in fide assumere seu suscipere: ut sanos conseruemus, & ut infirmos ad sanitatem reducamus. Sumus etenim & nos, ut pastores spiritales animarum, ita & medici spiritales earum . Curare igitur eas debemus, tum ex charitate, tum ex officio. omodo autem Z Ad modum, quo medici corporales curant corpora. Ipsi uero quo modo curant λNon curando hominem in communi,& secundum speciem, quia si sic, cum omnes homines sint eiusdem speciei, & ut sic, unus homo, quantum ad speciem, singulas homines curarent eo. in modo; sed curant, curando hominem in particulari, & secudum individuum; considerando ipsum particulare subiectum, particulariaque accidentia, dil naturalia , & accidentalia, a quibus abstrahit homo communis , seu in communi. Tunc, particularibus infirmitatibus applicant particulares medicinas, iuxta subiecti infirmitatem & dispositionem : ut prius intendant subiecti conse irationem , di deinde eiusdem subiecti sanationem. Ita&nos facere debemus, spiritales medici animarum : ut eas spiritaliter curemus, considerando suas affectiones, acti nes, passiones, amores, odia, & similia . Sic eis poterimus prudenter atque sapienter applicare medicinas, tam conscruatiuas seu praeseruatiuas, quam etiam curativas seu expulsivas malorum. Superest uidere affectiones praedictoruni hominum, quas habent uel habere possunt: ut sic cognoscamus, & curare ualeamus suas infirmitates. QSod non

nouit medicina, non curat . .

Curant etiam medici non raro, concedendo infirmis,

intimo ostendit 'r eadem conclusio ex nostra: plusquam centenaria experientia. Videmur enim , experientia tot

327쪽

De Coena, ct Calce Domini

praeteritorum annorum, comperium iam satis habere, nihil hac prohibitionem quoad Boemos profecisse, nisi quod multi illorum facti sunt schismatici: ab unitate spiritus in

uinculo pacis recesserunt,& in suo schismate perierunt: quia huiusmodi communionis prohibitionem non recep runt , & ab obedientia sanctae Romanae Ecclesiae se subtraxerunt. Expedire igitur uidetur sanctae matri Ecclesiae, ut iam nunc quasi medicinas mutando, prohibitionem amoueat, concessionem uero adhibeat: saltem ut utrunque modum curandi experiatur, & utroque utatur , altero post

alterum.

Confirmatur ex usu& consuetudine sanctae matris Eccle, quae semper nouit & usa est, omnibus subuenire, prinsertini in illis, quae ad falutem & bonum statum animarum pertinent: maxime quoad multitudinem, cuius absque dubio habenda est ratio. Multi autem sunt ij, de quibus t quamur. Deinde, quia ex hac concessione cum conditi nibus explicatis, uel etiam cum aliis explicandis, quae placuerint, nullum potest esse malum aut periculum, ut coii- stat omnibus intuentibus : ex prohibitione autem iam cunctis patet, quid hactenus acciderit Boemis : & timendum est, ne deterius sibi contingat, eade prohibitione durante. Assertur sexta ratio ad eandem conclusionem. CAP. XXII. Exto ostenditur eadem conclusio ex dictis atque sententiis nonnullorum patrum , qui illa sunt illarum partium. Etenim Reuerendissimi domini, Archiepiscopus Pragensi*Boemiae , Episcopus Quinqueecclesiensis, Vngariae , Episcopus Tininiensis Ungariae etiam, hoc postulant. Non dubium, quin ideo, quia hoc iudicant bonum, utile, & quodam modo necessarium . Sunt enim uiri sanctissimi, doctissimi, & prudentissimi:

quos omnes nouimus tales, quotquot illa sumus. Sunt etiahac in re maximὰ audiendi, quia sunt Epistopi illarum partium, sunt pastores illarum animarum, & habent experientiam earum rerum.

328쪽

Liber II. 147

Reuerendus pater F. Frac. Cordubensis, ordin. Minoru, FraHissipanus, a secretis consessionibus sereniss. Reginae Boc natae, idem sentit omnino, re uidelicet huiusmodi communionem praedictis hominibus concedendam. Is enim, ut ait, in Germania nunc temporis residenS, & tanquam

Germanicarum rerum oculatus testis, de nonnullis no

nulla scripsit opuscula, quae sanctiss. Domino nostro Pio Papae Iiii. dicauit, id est , de Residentia praelatorum. De legibus abrogandis. Q uomodo pro diuersitate temporum expediat sacratissimam Eucharistiani administrari. De haereticis recipiendis. In libello autem de Abrogandis legibus , ita procedit, primum , ostendit legem Omnem iu- Cis, i. stam, sicut & omnem potestatem, a Deo esse. Secundo, ostendit iam legem naturalem esse invariabilem sit te natura. Tertio, ostendit propter multitudinis bonum, cap. 3. legem esse abrogandam. QSarto, ostendit satius essu eam eo. legem abrogari, quae non seruatur. Quinto ostedit, quod eat. s. propter hominum ingenia, leges expait uariare. In hoc autem quinto loco, ita dicit Pater ille, ualde doctas, ualde religiosus, dc ualde notus, Cum lex suapte natura , non propter particulare bonum, sed propter commune , uniuersaliter statuatur: contra legis naturam erit, si quod statutum est propter bonum commune , oppugnet ipsummet bonum commune. Sed aliquando accidit, quod lex aut consuetudo, quae uni regioni conuenit, alteri magis nocet: & quae praeterito tempore bono Reipublicae consulebat, iam nunc propter ingenia hominum, in bonum eiusdem reipublicae non conducat, cum minime homines in eodem statu permaneant. Nisi ergo lex illa abrogetur,

di consuetudo, quae male pululare iam incipit, succidatur, oppugnabitur ipsum bonum commune, quod maximum est inconueniens. Vnde quando multitudo populi est prona & inclinata ad aliquod opus, quod solummodo malum est, quia humana lege prohibitum, tunc ratione multit dinis habita; debet abrogari lex illa, cum expediat bono communi. Hac uero lege abrogata, multitudo, quae in opus uetitum antea nitebatur, sancte & religiose poterit

ςrga illud opus se serere: uerbi gratia: populi Germanici

329쪽

De Coena , Calice Domini

sunt proni &affecti ad communionem , sub iitraque specie, quae quidem de se mala non est, nisi quia propter aliquas causas iustas, laicis est in Ecclesia Latina prohibita . Expcdit ergo, ut ratio multitudinis habeatur, di cum Germanicis populis dispensetur, ut sub utraque specie possint

sacramentum suscipere. Vt uero lex haec abrogetur, iustior causa esse non potest, quam quae nunc est, uidelicet, propter tantae multitudinis bonum, cui si communicandi sub utraque specie Ecclesia copia fecerit, & sanctὰ sacranientum si scipiet, & Ecclesiae copulabitur. Haec ille. Ecce reuerendus ille pater, uir quidem religiosus, &ualde doctus, Hispanus utique, sed in Germania nunc temporis residens, atque rerum Germanicarum oculatus testis,

sic dicit expresse, Expedit ergo , ut ratio multitudinis habeatur, & cum Germanicis populis dispensetur , ut sub utraque specie possint sacramentum suscipere. Ad hoc autem faciendum, causam allegans, explicans, atque probans , dicit. Vt uero lex haec abrogetur, iustior causa esse non potest, quam quae nunc est; uidelicet propter tantae

multitudinis bonum, cui si communicandi sub utraque spe cie Ecclesia copiam fecerit ,& sancte sacramentum suscia piet, & Ecclesiae copulabitur. Idem auctor in eodem libello asserit & probat quod, quantiis leges humanae sint iustae, & antiqua consuetudine roboratae, non tamen ex hoc sunt perpetuandae: quia legem humanam esse perpetuam & irrevocabilem , est contra bonum & aequum.'Adducit Augustinum in de Libero arbitrio; ex quo deducit, quod pro diuersis temporibus & diuersis regionibus, leges,contrariae possunt esse iustae: rvper consequens, rationes contrariae, propter quas legislator de uariat, de condit illas leges, possunt esse proculdubio iustae. Agebat enim Augustinus de lege aeterna, quae impressa nobis est, qua iustum est, ut omnia sint ordinatis si ina: atque de lege humana seu temporali, quae quanuis iusta sit, commutari tamen per tempora iuste potest. Infertque ideauctor, dicens, Simit i modo, eadem fide catholica in sua

puritate manente, prohibitio communicandi sub butraque specie, potest, suadente ratione, pro tempore uariari, nec

330쪽

quia prohibitio iusta fuit, ideo abrogatio huius prohibitionis crit ita iussa : sicut nec rationes, quibus communio

sub utraque specie laicis concedi potest, crunt iniustae, quia ratione, quibus prohibita est , fuerunt iustissimae: utrunq; enim exigit, & postulat bonum commune: quia hic modus communicandi non est de se malus, neque lege diuina prohibitus : immo pro diuersis regionibus & temporibus,ta dabiliter de religiose catholici, sub utraque specie communicarunt. Idem auctor in eodem opere probat, quod ad conditorem legis, abrogatio legis expectat. Eo in loco

adduxit Augustinum ita docentem , Ut quae non sunt con- Avun. tra fidem, neque contra bonos mores, & habent aliquid ad exhortationem uitae melioris, ubicunque institui ui- demus, uel instituta cognoscimus, non solum non improbemus, sed etiam laudando & imitando sectemur: si alia quorum infirmitas non ita impedit, ut amplius detrime tum sit. Si enim eo modo impediat, ni maiora studiorum lucra spectanda sint, quam calumniatorum detrimeta mei tuenda, sine dubitatione faciendum est: maxime illud, quod de scripturis etiam defendi potest, sicut de hymnis & psalmis cantandis, &c. Ex hoc autem uerbo Augustini ita deducit idem auctor, Cum ergo prohibitio communicationis sub utraque specie uniuerso populo Germanico, magnum asserat detrimentum, neque maiora lucra, immo potius detrimenta maiora sperantes hac enim de causa multi ab unitate Ecclesiae separantur non dubium quin e pediat Germaniae populis, calicis usum concedere, maxime ; cum per interdictionem illam, fides non astruatur, nec per hanc concessionem ipsa periclitetur. Stat enim euin uera fide catholica . uterque modus communicandi. Idem auctor in libello in quo agit, inaomodo pro di- ι auctuersitate temporum, expediat sacratissimam Eucharistia adminis rari, docet primum laicos communicare sub vir me specie, non esse contra fidem catholicam, omnibus exploratum elle satis, communionem sub utraque specie Ecclesiam nunquam damnasse, sicut neque illam, quae sub una fit tantum specie. Deinde ostendit quibus aut quado

iuste denegari concedi'ue potest communio sub utraque

SEARCH

MENU NAVIGATION