장음표시 사용
391쪽
REVEREND. G AS PARIS C As A L I I LUSIT ANI,
De Coena, ct Calice Domini quo ad laicos,
aut clericos non celebrantes, LIBER TERTIUS.
Praesentis libri materia declaratur, proponunturque omnia, vel saltem potiora argumenta , quibus aduersaris , communionem sub utraque specie, diuino iure omnibus fidelibus chriniuria deberi ,fabbonendere nituntur.
Bso xv xv ars nobis, Domino donante , hoc opus de Coena, & Calice Domini quoad laicos uel etiam clericos non celebrantes, hoc unum superest necessarium , etiam iuxta superius promissa, ut uidelicet obiectiones aduersariorum afferamus,
illisque respondcamus; quibus ipsi ivdoctis populis conantur suadere, debitam esse cunctis Christi fidelibus ex diuino iure, communionem sacrae Eucharistiae in utraque specie. Hoc enim
392쪽
in hoc opere adhuc desideratur, S: non parum facit ad totius operis absolutionem. Vnde & hoc intendimus in pra sentia , tanquam tota materia libri praesentis sit, obiecti num cunctarum aduersariorum relatio,& ad eas catholiaca iuxta diuinas scripturas, sanctos doctores, atque manifestas rationes responsio. Idque eo ordine efficiemus, ut in hoc primo capite, omnia uel fortiora aduersaliorum
obiecta proponamus seorsum, & deinde illis, in capitibus sequelitibus respondeamus singillatim, iuxta ordinem
Loca igitur sertiora potioraque ad oppositum, ea sunt: Primus, Nisi manducaueritis carnem si ij hominis & bib
ritis eius sanguinem , non habebitis uitam in uobis. Secundus, Et accipiens calicem gratias egit, & dedit illis, dicens, Bibite ex hoc omnes. Tertius, intoniam unus panis, & unum corpus multi sumus; omnes quidem de uno pane , & de uno calice participamus. Non potestis calicem domini bibere, & calicem daemoniorum. Maartus, Similiter & calicem, postquam coenavit, dicens, Hic calix
nouum testamentum est in meo sanguine: hoc facite, quotiescunque bibetis, in meam commemorationem . Ma tiescunque enim manducabitis panem hunc, & calicei betis, mortem domini annuntiabitis, donec ueniat. Pr
bet autem seipsum homo, &sic de pane illo edat, & de colice bibat. Ista sunt loca potissima diuinarum scriptura rum, quia prima duo explicant institutionem huius sacri sacramenti sub utraque specie, & uidentur usum calicis praecipere: alia uero duo eandem institutionem reserunt ;& ostendunt eam consuetudinςm fuisse apud Ecclesiam C rinthiorum, temporibus Apostoli Pauli, ut etiam laici in utraque specie communicarent. Maasi ex istis habeatur domini institutio, domini praeceptum, atque Ecclesiae primitiuae intelligentia, obseruantia consuetudo; Apostolo Paulo sciente, de iuxta illam bene seruandam, docente. Accedit his, ipsa domini institutio, qui hoc diuinum sacramentum instituit, non solum in specie panis, quin etiam& in specie uini: ut ex illis duobus constat et unum integrasiacramentum, expressius repra sentans Christi mortem in
393쪽
eruce,& nostram futuram refectibnem in coelo. Quam ob rem uidetur quod debeat etiam dari integrum, ne fraudetur populus medietate, uel parte aliqua illius: nec utideantur sacerdotes quasi sint domini , sumere sacrametum totum , & integrum ; laici uero, quasi sint serui aut famuli, sumere dimidium aut truncatum . Et quod laici uideantur habere ius in illis omnibus, quae dominus dixit Apostolis de in Coena, & alias, uidetur ostendi ex illo uerbo domini, Quod autem uobis dico, omnibus dico; Vigilate. Ad quod insuper & illud pertinere potest, Vos autem genus electum, rmale sacerdotium, gens sancta, populus acquisitionis, ut uirtutes annuntietis eius, qui de tenebris uos uocauit in admirabile lumen suum.
Ita proponunt aduersarii. Lutherus enim prius dixit, Consultuni uidetur, quod Ecclesia in communi consilio statueret laicos sub utraque specie communicandos, nec Boemi sub utraque specie communicantes, sunt haeretici de schismatici. Posterius autem dixit, Hunc articulum reuo caui libro de captiuitate Babylonica, & iterum his scriptis revoco, & dico Boemos & Graecos in hac parte, nec haere licos nec schismaticos,sed Christianos & Euangelicissimos esse, quos & his uerbis oro, & obtestor in domino, ut in ea sententia firmiter permaneant, quum pro se habeant expressum textum Euangelii, Iongaeuum & apud Graecos in hunc diem seruatuni catholicum usum Ecclesiae Dei. Haec ille . Ibi tu,n allegat textum illum, sed ut alii explicant, ipse est secudum suam sentcntiam, Bibite ex hoc omnes. Nec alio modo saluat laicos & rudes non communicantes sub utraque specie, nisi forte eos excuset ignorantia, simplex fides, & uiolenta priuatio, qua priuantur altera specie. Vnde & postea addit, Nam hoc ego dico, Si quis sciens omittat desiderare saltem, alteram etiam partem sacramenti, licet neutra necessaria sit , cuni fides sola hic sufficiat, impium eum esse, Se Christum ab eo negari. In toto autem ipso articulo iis tantum probat dictum suum, qui,
394쪽
bus textum Euangelii allegat, consuetudinem antiquam, institutionem integri sacramenti a Deo, & quod obedire oporteat Deo, magis quam hominibus . Vultque, ut quiliabet laicus, si speciem alteram impetrare non potest, ut impeditus, corde saltem toto optet, & gemat ad Deum, quod iostris ut inquit peccatis merentibus, digni facti sumus, quibus impii aduersarii ueritatis, alteram partem sacra
menti auferrent , de nos nostro sacramento spoliarent. Obiicitque nobis, quod cum Ecclesia Romana sacerdotibus imperet utranque speciem sumere, causatam unum sacramentum esse utranque speciem, id quod & ipse sat tur uerum . iterum pro libidine causatur, mendacio sibi ipsi contrario, integrum sacramentum, unam speciem esse, re sic aliud sacramentum laicis, & aliud sacerdotibus partitur. Haec ille . Fatetur quod Christus sciebat omnia sub pane accipi, nihilominus tamen uinum instituit: & inde arguit, Cur sacerdotes non etiam omnia sub pane accipiunt obiicit iterum, quod cum Paulus dicat, Nonne unus panis & unum corpus multi sumus, Omnes, qui de uno pane & de uno calice participamus Papa laicos ab uno
corpore excludere conatur, dum non omnes de uno calicenuit participare , resistens tum Christo, tum Paulo, & unia
uerta Eccletiae Dei. Haec ille, in eodem articulo.
- Bucerus etiam scribens aduersus Bartholomaeum Lat mum de communione sub utraque specie, ita dicit, Ad
communionem integri sacramenti urget, & in ea detinet nos merito praeceptum Christi , Accipite, manducate. Hoc est corpus meum. &, Accipite, bibite ex eo omnes.&, Facite hoc in meam commemorationem: Hoc, quod ego nunc facio, & facere uos iubeo. Ecclesia uero Christine angelum quidem de coelo audit, qui diuersum a mandato sposi sui praecipiat, tantum abest ut ipsa per se aliud quid
usurpet aut statuat. Lege quaeso, & expende quae sanctus martyr Cyprianus de hoc praecepto, Facite hoc, disserit, epistola.3. lib. a. Cumque noc sacramentum dominus instru
395쪽
tuerit ladiu celebrandum, dum redeat gloriosus ad Judicium, is profecto ritus, quem in eo obseruandum tradidit, nulla potuit humana nec negligentia , nec contraria conititutione abrogari. Haec ille. Dicit quod theologi causas huius mutationis memorant , periculum estutiionis, S ut sacerdotum asseratur dignitas: & addit frequentiorem comunionem, dominicis & sestis diebus: atq; quod sacerdotalis dignitatis asserendae amplior cura tenebat patres. nec tamen ipsi patres institutu mutauerunt domini: nec illis usesa est dignitas sacerdotalis asserenda , hac sacramenti dimidiatione: ut qui contrarium diserte docuerint, in his scilicet mysteriis nihil prorsus inter sacerdotem & plebem orasen. interesse. Et allegat Chrysostomum dicentem, Nunc non
i 3- , uerum omnibus unum corpus proponitur N.unum pQ-culum. Ex istis autem ita concludit, Cum ergo luce meridiana clarius pateat, quid in sacra coena dominus instituerit, & nobis faciendum praeceperit ,& cum nullis omnino uel patribus, uel conciliis ulla de causa liceat circa lacramenta, aut alias res quicquam statuere contra id, quod
dominus ipse & Apostoli apertὸ definierunt, quod & con cilia & pontifices ipsi fatentur, certo sequitur & i am L
cramenti mutationem non posse tribui Ecclesiae Chri lii, nec eos, qui uel inuexerunt Illam, a
sentasse Ecclesiam Christi. Addit non posse admitti sine randi sacrilegio, quδd quidam sumpta tantummodo corportione, a calice sacrati cruoris abstineant. &Leuat Papam Gelasium. Addit iterum quod Christus dominus, unus est indubitatus doctor ueritatis, quod illum audiuit uniuersa Ecclesiasea, sicut in caeteris, sic etiam in
hoc instituto, quadiu illi ueri Episcopi praefuerunt, & hodie audit eum, & integrum sacramentum adivinistrat omnis Ecclesia cum Indica, tum Graeca. clamatque, quod ista manisesta deprauatio sacramenti, sub altera tantum specie, eo tempore in Occidentalibus Ecclesiis obrepsit, quo dominos habere coeperunt, qui Antichristo imii Chri- η γη ἐκ sto seruiebant, ut D. Bemardus questus est. Dicit quoaconstat ab Orientalibus Ecclesiis nunquam fuisse receptam, in Occidentalibus autem ante quadringentos annos nOI dum
396쪽
dum ubique obtinuisse: & quod licet multis saeculis haec mutilatio obtinuerit , quia tamen constat usum huius cae remoniae secus esse institutum a Christo, aliter traditum ab Apostolis, qui a domino acceperant ; concluditur hanc Christi institutionis deprauationem, minime tribuendam esse Ecclesiae sponsae Christi. QSod nos dicimus, conti neri tantum sub altera specie sacramenti , quantum sub utraque, ipse Bucerus dicit esse commentum , & irreligiosae argumentationi merito esse tribuendum : sed docet seorsum corpus, seorsum sanguinem exhiberi reali exhibitione , absque tamen sectione in ipso Christo. Dicit incertam conjectationem esse, an dominus in ea fiactione panis, duobus discipulis sacramentum corporis sui dederit Enimnii: de quod si certa sit, non tamen inde probatur, dominum non dedisse his discipulis pariter de sacramentum corporis sui. Deinde dicit, quod si maxime constaret, Dominum in hac fractione panis exhibuisse sacramentum sui ipsius , dc id Symbolo panis tantum, nec propterea Met seruis immutare institutum domini sui in hac sacra coena tam clare & diserte ab eo traditum Haee Bucerus dicit, & nonnulla alia, inter quae ista uidentur fortiora.
Ioannes Caluinus in Antidoto articulorum facultatissa crae theologiae. Parisiensis super materias fidei nostrae controuersiv, sc tibens, contra articulum septimuin , dicit , Mandatum cst christi , Bibite omnes . . ii etiam cum det pane simpliciter dixisset, Accipite, manducate . cum ad calicem uentum est , iubet nominatim, ut omites bibant. Hoc se Apostolus Paulus tradidisse. Corinthiis, sicut acceperat a domino, testatur. ltatio, quae adduci solet de con .comitantia, locum hic non habet. Neque ςnim quid nostbis det Cluistus, intueri sulum conuenit: sed eti in qualiter, aut, si mauis, modiis inspiciendus: est, quo dominus seipsum nobis uult communicare . O uemadi rodum ergo. sub pane dat nobis coi pus, ita etiam Ab calice sanguinem. Proinde nihil nobili aliud ut obediamus cius
397쪽
naandato. Caluinus. Addit sic, Hic ritus obseruatus fuit in Ecclesia ultra annos mille , sicut testtantur omnium patrum scripta. Caro, inquit Tertullianus , corpore αsanguinc Christi pascitur , ut anima de Deo saginetur. Et Theodoretus uerba Ambrosij resert ad Theodosium Impimiomodo huiusmodi manibus sacrum domini corpus suscipies Z qua audacia poculum preciosi sanguinis ori tuo admouebis Θ.Hicronymus, Sacerdotes, qui Eucharistiam conficiunt, & sanguinem domini populo distribuunt. Item Chrysostomus, Non sicut in ueteri lege partem comedebat sacerdos, partem uero populus, sed ea, quae sunt Euchari. stiat, communia sunt omnia inter sacerdotem di populum . Omnibus unum corpus proponitur, & calix unus. Sed de obseruatione non est controuersia , quam omnes tale fuisse fatentur. Quod autem sic feri omino oportere censuerint, constat ex Acreto Gelasij, qui arceri iubcta toto sacramento, qui calice abstinent, quoniam diuisio huius mysterij, inquit, grandi sacrilegio non careat. Cyprianus uero Miniter contendit, nullo modo admittendum esse hoc fiacrilegium. Haec ille. i l .r .
Consessio Augustam, & in eius Apologia Philippus M
lanchthon, proponit eadem ferme argumenta pro communione sub utraque specie, & contra communionem sub altera tantum. Ita enim ait, Datur apud nos laicis utraque pars sacramenti in coena Domini, quia sacramentum institutum est non solum pro parte Ecclesiae, scilicet presbyteris, sed etiam &reliquae Ecclesiae. Igitur N populus utitur sacramento, sicut Christus instituit. Et quidem Christus instituit Matthaei 26. Bibite ex hoc omnes. Vbi manifeste ait de poculo, ut omnes bibant . . Et nequis cauillari possit, quod id tantum ad sacerdotes pertineat, Pauli ordinatio apud Corinthios teli atur, totam Ecclesiam communiter usam utraque specie . Hic mos diu mansit etiam in Latinis Ecclesiis, nec constat quando, aut quo auctore matatus sit. priam Cyprianus aliquot locis testatur populo sanguinem datum
398쪽
esse, ut ad Comelium Papam scribens. Et beatus Hier nymus. Extat in decretis Canon Pontificis Gelasii. Item in historia Tripartita, in obiurgatione Theodosij Impera
toris, quem Ambrosius noluit ad communionem admitte--3. re sine poenitentia, proptera quod Thessalonicae paucorum militum necem, qui per tumultum intersecti fuerant, nimis .Lώμα acerbe ultus erat, trucidaueratque septem millia ciuium .:ηic Ambrosius inquit, Momodo his manibus suscipies
fanctum domini corpus, qua temeritate ore tuo poculum .sanguinis preciosi percipies &e. Constat igitur ueteris E clesiae morem Histe, dare populo utranque sacramenti pamtem , tantum consuetudo non ita uetus adimit populo ait ram partem. Haec ibi.
Melanchthon in Apologia huius cosessionis Augustanae, 'ita quoque dicit, Non potest dubitari, quin pium sit &cosentaneum institutioni Christi, S uerbis Pauli, uti uir que specie in coena Domini. Christus enim instituit utra que partem & instituit non 'pro parte Ecclesiae, sed pro tota. Nam non presbyteri situm, sed tota Ecclesia auctoritate Christi, non auctoritate humana, utitur sacramento, idque fateri aduersarios existimamus. Iam si Christus instituit pro tota Ecclesia, Cur altera species adimitur parti Ecclesiae λ Cur prohibetur usus alterius speciei λ Cur:muta tur ordinatio Christi praesertim cum ipse uocet eam test mentum suum Z iniod si hominis testamentum rescindere non licet, multo minus Christi testamentum rescindere lucebit . Et Paulus inquid se a Domino accepisse quod tradiadit ; tradiderat autem usum utriusque speciei, sicut clare ostendit textus primae Corinth. ia. Hoc facite, inquit, primum de corpore. Postea eadem uerba de poculo repetita& deinde, Probet seipsum 'homo, 3c sic de pane edat, dc de poculo bibat. Haec sunt uerba disponentis re constat pro tota Ecclesia sacransntum institutum esse. Et m net mos adhuc in Ecclesiis Graecis, de fuit quondam etiam in Latinis Ecclesiis, sicut Cyprianus di Hieronymus, de sy-
399쪽
.a nodus Toletana testantur: lHic prudenti rectori expenddit dum resiliaquimus, quid'censendum sit de diuina institutioiane. Haec ille. Deinde respondet quibusdam nostris rati o nibiis, dicit periculum cstusionis & similia, non habere , tantam uim , ut ordinationem Christi mutent: saluat E clesiam atque excusat, quae' hanc inruriam i pertulit, cum utraque pars ei contingere non 'posset: sed auctores , qui defendunt, recte prohiberi usum integri sacramenti, iiiii; nunc non solum prohibent, sed etiam mentes integro si cramento excomunicant, &ui petiequuntur, non excusat.
Consessio Vuittembergen. sic habet, QSod autem ad Eucharistiae usum attinet, Frinium etsi non negamus, quin totus Christus tam pane quam uino Eucharistiae dispens tur , tamen docemus usum utriusque partis debere uniuersiae Ecclesiae comunena esse. Manifestum enim est, quod Christus ipse nihil periculis, quae postea humana superstiatione excogitata sunt, aut aliis commentis deterritus, traiadiderit Ecclesiae utranque partem utendam. Manifestum etiam est, quod uetus iactesia usa sit utraque multis anniri testantatraliquot scriptores perspicue eos, qui sesam pet nem accipiunt, non accipere plenum sacramentum sacra mentaliter iste enim loquitiatur & diuisioneni unius eius.
demq; mystcrij sine gradi sacrilegio fieri no posse. Haec ibi.
intibus ita additur , resentimus usum utriusque partatis esse uere Catholicum S: Apostolicula, nec licere: ulli homini hane Christi institutionem, & tam diuturnum ue teris ac uerae Ecclesiae ritum, pro sua libidine mutare, α laicis, ut uocant, alteram partem Eucharistiae auferre, dia. - Haec sunt uel omnia, uel potissinia &fortiora, quibus aduersarii nituntur ostenderet, & suis persuadent, deberi etiani laicis communionem seb utraque specle sanctissi sacramenti Eucharistiae . Q uibus omnibus , nos e contra
asserentes, in sequentibus respondonius . . c an
400쪽
lia 1seritur,emimurum Euctariitra in ultraque flucte,non deberi omiabitis delibus rinianis isti e diuino, rejotnieturpi vis Drobiectioni , di viae ex illis uerbis Domini, 2 si manducaueri, iis , c. I resque sciatentia de germano illorum snsu refer
Os autona catholita diuinas scripturas pes spicientes, dicimus iuxta illa S, dc ex illis, . inon deberi laicis communionem sub utraque specie,nec de hoc esse aliquod diuinum praeceptum , sed potius istam administr tioncni libere fuisse relicta in Ecclesia Chri sti, Apolla,lis& ministris eius , ut secundum quod sibi benς uideretur, pollent laicos uel sub altera tantum specie, uri sub utraque communicare, ut supra iam dictum est. Nec dominus aliis quam suis duodecim Apostolis, quos sace dotes in coetu, ordinauit , legitur hoc sacramentiani sub du- .. plici specie porrexiste. omodo autem deinceps, &quo ' ordine a fidelibus sumendum seret , eisquen inittrandum, utrum ib unauci sub duplici specie. Apostolis xeliquit ordinandum. l Sic diuus Augustituis in sinit scit de iς iuniu, in eoisse est. Neque quia dominus: poli , cis discipulis dedit . idcirco l. ait iliau creata fideles ad illust staminentum percipien- ' i' 'dum debeot donuenire. Et paulo p5st, Nam si ille hoc im , ix imisset , ut post cibos acciperetur, crcdo , quod illuni nas, ad ianua aem nemo immutasset. Ideoque non praecepit quo deii ops ordine sui ueretur, ut Apostolis pςr quos dispositurus crat Ec stas, seruarct hunc locum. Et quia ista est rei ueritast, ueraque docinat Christiana , placet respondem obiectionibus aduersarior urn et ut simul ostenda iuus in nublo obiecto suo continere aliquqd praeceptum diuinuna, quo necessariunti sit ad salutent uel nos laicos comunicare, uel ins communicari sub utraque specie, panis, uidelicet
Ad primum igitur obiectum aduersariorum quod est ex AJ ni si illis uerbis Domitii apud Ioannem, Nisi manducaueritis cantem Uij hominis, & biberitis eius sanguinem, non hari l. . 6.