장음표시 사용
421쪽
uenit cum duodecim. Et discumbentibus eis de manducan- 3. tibus, ait I ει v s, Amen dico uobis , &c. Lucas truluit, Et
clim facta esset hora, discubuit, & duodecim Apostoli cum eo, & ait illis, Desiderio desideraui hoc Pascha manducare uobiscum, Sc. QSia igitur soli Apostoli erant prae, ad solos Apostolos ista uerba debent intelligi dicta , quibus praesentibus per uerbum imperativi, & in secunda
persona loquebatur Christus: ad solos, inquam , Apost los, se eos, qui in loco, uel sacerdotali ministerio Apostolis succederent. Iterum solis Apostolis haec uerba di sunt & eorum succestaribus in sacerdotio, non ad laicos, nec ad totum populum: quia non pertinent ad generales mores hominum , sed ad speciale ministerium consecrandi& suniendi corpus & san 'inem Christi uerum: sicut co stat in illo uerbo, Hoc facite in meam commemorationem. Hoc quotiescunque seceritis, in mei memoriam facietis. Quod uerbum est absque dubio, collativum potestatis,osterendi & consecrandi corpus Christi . Nam si no, sequeretur quod nulla talis ingestas sit in Ecclesia, cum nullibi alias ipsa potestas reperiatur nobis hominibus data. Non igitur intelliguntur illa uerba de omnibus ac singulis de populo Christiano, quia non pertinent ad communes mores, sed ad particulare ministerium, ossicium, ac dignitatem . Solis Apostolis rursus intelliguntur dicta illa uerba omnia, Accipite & manducate, Hoc facite in meam commemorationem. Accipite & bibite ex hoc omnes, quia ab eadem persona sunt dicta, in eodem loco , in eo. dem tempore, eodem modo loquendi, eisdem personis. Quid inde Multum inde. nanque ex hoc sequitur euidenter, eiulem dici, Accipite & manducate, Accipite N. bibite: quibus dicitur, Hoc facite in meam commemor tionem. & eisdem dici, Hoc facite in meam commem rationem. quibus dicitur, Accipite & manducate , Acc pite & bibite. Vnde si in illo uerbo, Accipite bibite. 1
telliguntur omnes fideles, etiam laici, eodem modo, ea r. dem ratione, & eadem demonstratione probabitur intelligi omnes fideles etiam laicos, in illo uerbo, Hoc facite in meam commcinorationem. Etenim eisdem loquebatur
422쪽
Christus in utroque uerbo , eodem tempore continuato , eodem loco, in eodem actu, eadem serie uerborum, eodem modo loquendi, eademque seruata phrasi. Nunquid ergo, in illo uerbo, Hoc facite in meam commemorationem : possisnt.intelligi omnes fideles, etiam laici λ Absit . est enim uerbum collatiuu potestatis sacerdotalis,& ideo si in illo intelligerentur etiam omnes fideles laici, omnes &singuli fideles etiam laici suissent tunc sacerdotes a Christo instituti, sicut ipsi Apostoli: qua doctrina , non potest alia iesse magis falsa, magis impia, aut magis Christiani populi perturbativa. Non enim in illa coena fuerunt omnes rites singuli fideles Christiani instituti sacerdotes , sed soli Apostoli, qui praesentes erant, di quibus Christus illud uer- s fias Misbum dixit, ac talem potestatem sacerdotalem consecrandi corpus sanguinem Christi uerum praestitit. Satis mani-
seste habetur ista nostra doctrina Catholica & ueristima in . diuinis scripturis. Etiam doctores sancti, & antiqui,& i ,
neoterici, nonnulla praedicant, exaltant, atque commen- P
dant in hac sacerdotali potestate consecrandi & osterendi
corpus S sanguinem Christi uerum. Primum quod auctO- Exe tuaeritas siue potestas huius modi consecrandi, omnium nobilissima est, Ecclesiae militanti concessarum; Propter quam M. . . merito sacerdotium uenit extollodum; cuius dignitas eximia nullis ualet uerborum pompis explicari: quoniam &linguas uincit oratorum disertissimas, & culmen eminentiae cuiuslibet creaturae. Ambrosius in suo pastorali, Honor statres, & sublimitas Episcopalis, nullis poterit com- inparis . parationibus adaequari, &c. Gregorius .exclamat ad sa- Gri. cerdotes pro dignitate eorum, & inquit, O ueneranda N . sacerdotum dignitas, in quorum manibus uelut in utero Virginis, filius Dei incarnatur. o sacrum & coeleste mysterium, quod per uos Pater, & Filius, de Spiritus sanctus operatur, Sc. Bemardus etiam, O uenerabilis sanctitudo manuum, o Delix exercitium, o uere mundIdium, cum Christus tractat Christum, sacerdos Dei filiu . Hieronymus in quadam epistola, Clamat uestis clericalis animae honestatem, clamat status puritatem, clamat c - tus castitatem, ςlamat prosessio religioncm, clamat osta
423쪽
ciuin deuotioliem , clamat studium contemplationem. Si autem comparamus , multae elici possunt dignitates & prae- eminentiae Euangelici sacerdotis, super sacerdotem M saicae legis: quoniam excellit in benignitate clectionis , solennitate consecrationis, nobilitate ordinis, preciositate operis, singularitate nutritionis, potestate regiminis ..Secundum , quod commendant, est, quod haec tanta, dignis. sima & summa potestas celebrandi, non est summis Ecclesiae Hierarchis, Episcopis uidelicet, & aliis maioribus Pr latis reseruata; quibus reseruatur ministratio sacramenti confirmationis , & pariter sacramentum ordinationis. A ssignant etiam multas rationes, quibus haec tanta potestas non est solis maioribus reseruata, sed est etiam omnibus simplicibus sacerdotibus data. De his Alex. de Ales .& S. Thomas in scriptis. Tertium est, quod haec potestas non est laicis, etiam quantumlibet iustis concessa. Ad ideest iuxta diuinas scripturas, tota schola Christiana simul: ubi specialiter dicit Scotus, sine onini dubitatione, solis sacerdotibus tradita est potestas consecrandi. In de Sum ma Trinitate & fide Catholica, dicitur ex constitutione Innocenti; tertij, in concilio generali. Hoc utique sacramentum loquitur de sacramento Eucharistiae nemo potest conficere, nisi sacerdos, qui rite fuerit ordinatus sejcundum claues Ecclesiae, quas ipse concessit Apostolis e rumque successoribus I a s v , Christus. Ipse in ultima coena dixit Apostolis, Accipite & diuidite inter vos. Glossa, Accipite & date. Ex his uerbis Domini discretione ad Apostolos directis, patet quod solis Apostolis immediate hanc dedit potestatem. Constat etiam de dignitate sacerdotali, atque de ordinatione alicuius in sacerdotem, quod illa non sit data omnibus, sed quibusdam, qui ad hoc munus eliguntur: ut est uidere apud epistolas Pauli, Petrique, de aliorum, ut Iacobi. Meminit etia de hoc Dionysius Areopagita in de Ecclesiastica Hierarchia, Hugo a S. Victore, Alexander de Ales, Augustinus ad Parmenianum. Nec Paulus pauca dixit de ordinatione Episcoporum, ac preia byterorum. Agit de istis omnibus uenerabilis ille uir de
doctissimus Gabriel Bieli in suo opere super canonem Mis-
424쪽
sae: & ibi notat multa, ualde notanda ad praesentis ueritatis declarationem, ac probationem. Ergo illud uerbum,
Hoc facite in meam commemorationem . nullo modo potest intelligi de omnibus & singulis Christi fidelibus, ne c5-
fundamus omnia, ne destruamus, confundamus, aut aduruteremus uerbum Dei. Perinde nec illud uerbum, Accipite & bibite ex hoc omnes. potest de omnibus, & singulis Christi sidelibus intelligi. De ambobus enim istis uer- bis Domini est eadem ratio, ut constat ex dictis. Constat etiam quod dum Saluator dixit, Accipite, & bibite ex eo omnes: solos Apostolos intellexit. nam cum statim in e dem coena omnes Apostoli bibissent, dixit Marcus Euangelista, Et biberunt ex illo omnes. Vnde sicut legimus, Bibite ex hoc omnes. sic legimus, Et biberunt ex illo omnes . Significaturi nanque expres , quod tunc statim fuit iimpletum illud praeceptum, cum omnes Apostoli biberunt. t i Naxime etiam est aduertendum, quod cum Dominus suis , , Apostolis suum proprium sanguinem sub specie uini imper-
litus est in coena, prius illos iamiam sacerdotes ordinetua rat: etenim ante claicis exhibitionem eis dixit, Hoc facite in meam commemorationem. mio uerbo suo diuino, illos sacerdotes creauit, instituit, ordinauit, ac fecit. Sed& de hac manifesta ueritate, sorte magis in sequentibus. Ostenditur enim paulo post, quod nullo modo possunt omnia uerba Saluatoris nostri intelligi esse dicta omnibus &singulis Christianis: quando agitur ex illo uerbo Domini, od uobis dico, omnibus dico, Vigilate. 'R Ondetur tertiae obiectiora, qua habet , qu)d cum ChrEius institueris totum sacramentu integrum ex speciebus paris uini, toti Ecclesia, non eius parti: debet integrὶ dari laicis , qui etiam sunt pars Ecclesiae. C A P. V. Ivina institutio sacratissimi Eucharistiae s cramenti integri sub utraque specie, constat ex diuina scriptura manifesta: sed ex illa imstitutione nullo modo sequitur, quod laici teneantur aliquo praecepto diuino ad utra
425쪽
speciem integri sacramenti percipiendam: Probatii rista nostra ueritas catholica ex multis etiam , quemad inodum S ex multis lain probatae sunt aliae nostrae ueriatates praecedentes. Ad hoc enim est primum, quia nihil
Deus instituit aliquam talem rem, uerbi gratia, A. bonam utilem, ac proficuam sumenti: ergo omnes & singuli tenentur illam rem sumere. Non ualet, inquam , talis argu
mentario , quia potuit Deus illam rem sic bonam institue re, nolens tamen aliquam pem nam ad sumptionem illium obligare: sed usum illius rei, siue semptionem eius relinia quendo liberam, uel liberum. Sic piofecto, institutio non
intere praeceptum . Ita & nos videmus tum lacramentum n. Ordinis, tum sacranaentum matrimoni), institutum a Deo,&-uidemus diuinum praeceptum, quo ad illa sacra-sbisi, ta percipienda teneantur omnes & singuli Christi fideia at .s. lese Sic etiam naulti doctores scholastici in sitis sententiis,
quavis uideant sacramenti confirmationis institutionem tamen homines dicunt alio modo teneri ad illud siticipiendum, nisi quo tenentur illud non contemnere. Et si aduenimus, quasi eodem modo loquuntur de Omnibus sacramentis, quae non sunt instituta immediate siue directe contra peccatum, sed ad augmentum gratiae, uel ad aliquid aliud. Deinde quia sacramentum huiusna cli habet multa alia officia praeteriissim eius,qui est pectumptionem, pro quibus omnes & singuli possunt illo uti, etiali illud non acipiant per sumptionem . Est enim contentia uiam corporis S sanguinis domini, est memoratiuu dominicae passionis pro nobis, & significat futuram resectionem, atque unionem seu incorporationem corporis .nrtiti mystici. similiter & hoc sacramentum est sacrificium, continens illam sacratissimam hostiam, quam SaI. uator noster pro nobis obtulit, dans semetipsum redemptionem pro omnibus. Quapropter omnes & singuli Chri- iii fideles possunt ex isto altissimo sacramento multa bona& multis modis reportare, etiam si illud in specie uini non communicent. Tertio, quia & si Iaici non accipient sipecie uini, non tamen illa perire potest; cum ex praecepto α di
426쪽
uino, & humano, teneantur sacerdotes speciem uini, quam consecrant, sumere. Osterique sacerdos pro se, & pro toto populo sub utraque specie, ut minister: atque silmiliter& pro toto populo accipit, personam agens commune quodam modo . Est istud sacramentuin institutum propterusian eius, & non secus perfectio seu complementum huius sacramenti in utraque specie est propter persectum eius usum i sed iste perfectus usus utique magis attenditur per , sumptionem sacerdotis, offerentis , & ministri, quam insumptione singularium personarum. Perfectus naque usus huius sacramenti est, postquam sacerdos osteri & communicat sub utraque specie: etiamsi nullus alius communicet, etiamsi nullus alius adsit. Ideo sacerdotes habent praec plum de communicando sub utraque specie dum offerunt,& non alij: similiter nec sacerdotes non celebrantes, quia dum communicant non consecrantes habent se ut quidam .de populo, non ut ministri altaris & hostiae. Ista hostiac secrata mirabilis consideratur multis modis, quia conside- ι
ratur ut sacrificium, ut sacramentum, ut communio, ut faerament,
uiaticunt. Etenim ut uiaticum, datur solis infirmis, & illis Mis infirmis, qui in extremis sunt aut extreme iamiam ialaborant et ut communio, datur omnibus uolentibus , di cituros'.
quando uolunt propter deuotionem aut obligationem: ut : ' sacramentum, ostenditur & per populum aliquando defertur, ut uideatur, & adoretur: ut sacrificium, OGrtur quotidie pro uiuis de mortuis, ut omnibus prosit, quod est pro salute omnium institutum. Siquis autem aduertat quare potestas seu auctoritas osserendi istud sacrificium dignissi- .mum non fuerit reseruata Episcopis aut aliis praelatis maioribus , sed sit concessa omnibus sacerdotibus: cum tamen alia non maiora, sed minora sint Episcopis reseruata: uti debit eo ipso maniseste, quot, quantae, qualesque utilita- tes sint in Ecclesia & toto populo ex isto lacrificio, etiamsilaici non communicent sub utraque specie. Decuit hoc fa-cramentum etiam ut sacrificium institui, in memoriam iulius unius sacrificu, quod fecit semel Saluator noster semetipsum pro nobis & pro peccatis nostris osserendo, &extra portam patiendo; dc secundum hoc decuit conseque-
427쪽
ter sanguinem sub alia specie osserri uini, licet simulos ratur sub specie panis, ut sub alia specie etiam oblatus expressius significaret effusionem sanguinias in passione facta. Vt significantius, non tamen efficacius, haberet rationem sacrificij pro peccato , quod nec factum est, nec selebat olim fieri sine sanguinis emisione. Ex hac oblatione quotidiani desectus nostri reparantur, penae animarum in Pu gatorio existentium mitigatur , redemptionis beneficium repraesentatur, & ad memoriam reducitur. De his multa
Scotus bene dixit & in libris sententiarum, & in quolibeticis quaestionibus: multa etiam Gabriel Biel in suo opere super Canonem missis, & in multi alij. Et Innocentius dI- cit, Dedit nobis dominus, ut quia quotidie peccamus, re
ipse iam mori non potest, per hoc sacranientum, quod inmemoriam mortis accipimus, in remissionem peccatorum quotidie consequamur. Augustinus siue Gregorius, ad B ni facium, uocat istud sacramentum a sacerdete oblatum , oblationem. Gregorius in moralibus, uocat illud uictimar& declarat exemplis efficaciam eius in subueniendo etiam defunctis . Bona denique multa sunt huius sacramenti, quae omnibus fidelibus, tum uiuis, tum defunctis accrescut ex opere operato, de quibus Sanctus Thomas, Scotus, &tota schola Christiana simul abunde tradunt, ostendentes etiam quomodo haec res altissima operatur & ualet ut sacramentum, quomodo insuper ut sacrificium : quia ut sacramentum ualet sumentibus, ut sacrificium autem ualet etiam non sumentibus. Gabries Biel per multa agit optimὰ
de re huiusmodi, ostendens primum fructus huius sacrificii quoad uiuos, & deinde fructus eiusdem quoad destinctos,
seu quoad animas defiinctorum fidelium. Pro tota ergo Ecclesia institutum est hoc sacramentum totum integrum,& toti Ecclesiae prodest, etiam si non sumatur totum a tota Ecclesia sub utraque specie sacramentaliter. Ergo nihil valet argumentum, quo aduersarii ita deducunt, Christus instituit utranque speciem, igitur omnes fideles etiam laici tenentur accipere utranque speciem. Dicimus enim nos, quod institutio est institutio, & pr ceptum est praeceptum : atque constanter asserimus, simul&ueraciter,
428쪽
8c ueraciter, quod institutio haec ut institutio , nullo modo infert praeceptum quoad omnes, de usu calicis per potationem. Sequitur enim bene, Christus instituit hoc sacramentum in utraque specie pro tota Ecclesia, ergo hoc sacramentum in utraque specie toti Ecclesiae est proficuum: . quia profecto Christus, nihil secit pro aliquo inutiliter . Sed nullo modo sequitur, Christus instituit hoc sacramen- 'tum in utraque specie pro tota Ecclesia , ergo tota Eccle- sia , etiam laici, tenetur hoc sacramentum iii utraque specie sumere sacramentaliter. Cur no sequitur λ inita istud mirabile sacramentum prodest multis modis toti Ecclesiae, etiam si non ab omnibus sacramentaliter sumatur integruet etiam si non concedatur usus calicis omnibus de Ecclesia. quomodo prodest omnibus, etiam si non integrum sum tur ab omnibus Prodest quidem omnibus, etiam si non integrum sumatur ab omnibus; & hoc siue consideretur ut sacramentum, siue consideretur ut sacrificium . Ambas enim considerationes istas habet hoc sacramentum, & secundum illas ambas a uere Christianis considerari debet. Est uere sacra- EMbaris . mentum, quia uere est, inuisibilis gratiae uisibilis forma, ut eius imaginem gerat & causa existat. Est etiam uere sacrificium Christianum niaximum S unicum , quia est uera oblatio in pane & uino secundum ordinem Melchise- sdech, continens Saluatorem nostrum, qui sese olim pro
nobis in cruce obtulit, & semetipsum dedit redempti nem pro omnibus; atque illud idem sanctissimum sacrificium repraesentat, & illud quodammodo iterat. Optime Magister sententiarum, postquam per multa egit de sanctissima Eiicharistia , quod sit uerissimum sacramentum, & supremum, ratione rei contentae in eo; docuit lib.
statim quod etiam sit lacrificium, ita inquirens, & d terminans, Post haec quaeritur, Si quod gerit sacerdos, proprie dicatur sacrificium, uel immolatio λ & si Christus Zii. ta. quotidie immoletur, uel semel tantum immolatus sit Ad hoc breuiter dici potest, illud , quod offertur & conse- N. cratur a sacerdote, uocari sacrificium & oblationem; quia memoria est & repraesentatio 3ieri sacrificij, & sanctae im-
429쪽
molationis factae in ara crucis. Et semel Christus mortuus in cruce est, ibique immolatus est in semetipso: quotidie
autem immolatur in sacramento, quia in sacramento recordatio fit illius quod factum est semel. Hac ille. Probat ex Augustino dicente inter alia, Semel immolatus Christus in semetipso, & tamen quotidie immolatur in sacramento. Etiam probat ex Ambrosio super epistolam ad Hebraeos, ubi ait, In Christo semel oblata est hostia ad salutem potens: quid ergo nos Nonne per singulos dies offerimus λ Et si quotidie offeramus, ad recordationem eius mortis fit: & una est hostia, non multae. QSomodo una, & non multae mila semel immolatus est Christus. Hoc autem sacrificium exeplum est illius idipsum, de semper idipsum offertur; proinde hoc idem est sacrificium, alioquin dicetur, quoniam in multis locis offertur, multi sunt Christi. Non, sed unus ubique est Christus:& hic plenus existens, & illic plenus. Sicut quod ubique offertur , unum est corpus: ita & unum sacrificium. Christus hostiam obtulit, ipsam offerimus & nunc: sed quod nos agimus, recordatio est sacrificij. Nec causa suae infirmitatis repetitur, quia perficit homine ; sed nostrae, quia quotidie peccamus . Ita schola Christiana simul in eodem loco& alibi, probat sacram Eucharistiam esse & sacramentum,& sacrificium , Alexander de Ales, S. Thomas, S. BOna-
uentura, Scotus, Durandus, Gabriel Biel, tum in sententiis, tum super canonem Missae: & denique omnes Doctores alij, nemine catholico excepto . Satis etiam manifest dhoc probant uerba Saluatoris nostri, quibus dixit, Accipite de manducate, hoc est corpus meum . Hoc facite in meam commemorationem. Accipite & bibite ex hoc omnes . Haec quotiescunque feceritis, in mei memoriam facietis . De istis autem uerbis Domini fortassis inferius dicentur multa, si de Sacrificio Missae specialis fuerit sermo. Modo nobis facit satis Apostolus Paulus, qui post passionem , mortem, resurrectionem, & ascensionem Domini,
non dixit de Ecclesia Christiana sublatum esse sacerdoti ii, sed in ea ab alio in aliud esse translatum: uidelicet a sacer
dotio Aaron, in sacerdotium Melchisedech. Est igitur in
430쪽
Ecclesia Christiana, sacerdotium . Vbi autem est sacerdotiunt , ibi sine dubio est sacerdos. Alioquin, quale ibi sacerdotium esset, ubi sacerdos non esset Rursus, Vbi est sacerdotium & sacerdos , ibi profecto est sacrificium. Alias superflueret sacerdos, superfuerbi & sacerdotium. uia sunt ista omnia sic ordinata, sacrificium , sacerdos,
sacerdotium et ut aliquo eorum posito, omnia ponas: uel e contra; aliquo eorum sublato, omnia austras. Habemus
autem sacerdotium , secundum Apostolum Paulum. Ergo secundum eundem habemus sacerdotium, sacerdotem, sacrificium . Neque potest reperiri sacerdotium, nisi in sacerdote: sicut non potest reperiri albedo, nisi in albo. Non enim per se subsit stunt albedo, aut sacerdotium : sed sunt in suis concretis, aut subiectis, aut substratis. Miod est autem sacrificium nostrum Profecto hoc unum, de quo agimus. Nullum est aliud sacrificium in nostra religione Christiana, nisi hoc unum : quanuis nos etiam candelas, oleum, thus, & alia osteramus in ordine ad illud unum:& istis etiam utamur in ordine ad illud maximum, su
Ecce Eucharistia sanctiss. est sacramentu, atq; est sacrificium: quae sine dubio prodest nobis etia,& ut sacramentu, & ut sacrificium; sed quodamodo differenter, ut etiam non est ignotu. Bene notant doctores catholici, quod Eucharistia inquantum sacramentu, prodest sumentibus tantum: sed ut sacrificium, prodest etiam aliis. S. Thomas etiam s. ri, optime dicit, sacramentu Eucharistiae, inquantum sacramentum, directe exui sacramenti, habet effectu, ad quem est institutum, scilicet spiritualem nutritione per unionem 'ad Christum & mebra eius: sed ex consequenti & concomitanter remissionem non solum culpae, sed etiam poenae: non quidem totius, sed secundum modum deuotionis & femoris : quia dicta unitas fit per charitatem, ex cuius feruore quis remissionem consequitur, non solum culpae, sed etiam poenae . In quantum uero sacrificium habet uim satisfacti
uam; & ex sui quantitate sufficit ad satisfaciendum pro omni poena. Haec ille. Di & alibi etiam bene dicit, uis , inquit , Lhristi uirtus, quae continetur sub lacramet