장음표시 사용
81쪽
possint plurima, quae diuersiimam interim notionem atq; e nee pium menti ingenerent, ut Omnes norunt. De Deo enim,uer
ni gratiai conuertibiliter dieitur,quod omnipotes fit quod omnIstius, quod infinitus quod actus puri Isimus, quod ens primum, quod Creator,quod Redemptor c. Similiter de Christo,quod Iesus,quod Verbum patris,quod filius Dei, quod filius Mariae virinonisvie. Item de homine, qliod rationalis, quod admirativus,
quod risibilis,& se de exteris inlinita. Qui autem, nili mente Cain ptus, idcirco terminos illos. qui, ut diximus, ita connertibiliter derade re dicuntur,dicat esse sy nonymosvi aequi ualentes Facessant haec stulta, apud doctos inaudita commenta,&discat Hunnius prius hem Dialectica rudimenta, quam de rebus Theologicis disserere ausit
Quod vero altera illa eonsequentia sit etiam impia,facile ex dictis patet Quis enim, nisi extreme impius,dixerit, posse vel in scri plura. vel in Apostolorum Symbolo, vel in caeteris eiusmodi publicis Apostolicis scriptis aut dictixvertendis, ex terminis inter se conuertibilibus si non etiam simul Synonymi sitit unum pro alio supponi. Si enim hoc ita esset qua pronum foret cuilibet
Veteratori, aut nouum Euangelium, aut nouum Symbolum, non tam Apostolicum,quam apostaticum,ut etiam Tertullianus contra
Marcionem loquitur,ex Apostolico procudere. Neq; reprehendere Hunnius posset, si is Arianus, seu Ebionita in Evangelio, aut in Symbolo traiisserendo, prostia Dei, poneret lium Mamrneque si quis Manichaeus pro Patrem omnipotentem, factorem caeliciterra, dcc poneret 'Patrem bonum creatorem lucis. Aut siquis
Ebionita pro illo Natus exocari virgine poneret Natus ex Mariassephi coniuge tae. Sunt enim termini isti inter se conue tibiles. Proh pudor contrataliaportenta dilputandum esse. Concludo contra has Lutheri munni, imposturas hane Pacian epist denomine Catholici controuernam Paciant verbis catholicum VI P ' cludnee Marcianum, nec e pellem, nec Montanumsenat, nec Lutherum, nec Caluinum, nec Zvvinglium, nec Muncerum nee haereticossumit authoret Multos nostrisinsanctus edocuit, quem Paraclitum Apostosis: Magistrum Dem misit e coria . Vulta raria seuedisia
82쪽
de Apostolicis viris par primusicerdotibuι, parua de beatissimo Cypriano Martyr Doctore currit authorita. an volumus docere Noactarem' an sapientiores illo semau, restiritu carnu is mur aduersineum,quem aterni Dei testem nobil cruorici claris a passionis Orona produxit su tot earumpartiumsaeerdotes, Gnosper tornm orbem, .cum eodem opriano axinasolidauit quid tot annosi Disiva, tot Martyres, toto 6seresa Agesi illi usurpando nomini hine authores idonei non fuerunt, nos idonei erimus negoria nostram potius authoritatempatres sequentur, cfemendanda snctorum cedet antiquiata talam putressentia vitius tempora, canos Apostolica antiaritatis
Sed quam pulchre se expedit Hunnius a testimonijs sanctorum Patrum, quibus in praefatione probatum est. Ecclesiam Luis theranam Catholicam non esse Platraq; enim non nisi vanissimis notulis arrodit, ex nonnullis etiam aliquid commodi ad se transiferre nitituri ut mox dicetur. Interponi erat,explicationis gra tia, in primo testimonio Augustini,diuerso charactere, cliperpa renthesin,apertissimo discrimine haec particula Gue Ecclesia catholica Phic statim adest Hunnius, cum sua notationes Hoc de tuo adibis. Sed quis hoc nescit,Praedicans fan primus hoc notasti annon verba illa interseita a contextu Augustini sunt aperte distin Ctay an nouum hoc est interlineares,ut ita dicam, glossas, indicato tamen diserimine contextui interpora ere qukm libenter inueniret Hunnius, in quo Catholicos malae fidei insimulare polliet, ut sibi quoq; modo pares efficeret
Deinde locum ilIum Augustini ex libro de unitate Eeclesiae: 'Cinyraefatione eitatum eallide cla per imposturam abruptum asseritane sequentia legerentur, quae scilicet Catholicos hedebant. M lum,Praedicans, quid in Augustino Ledit Catholicos 'cimo quid in eo legis, quod vos non laedat Recitas ilIur Ergo in scripturis sanctis nonicis eam Ecclesiam requiramus Item, Auferanturilla de medio, quae aduersi nos inuicem non ex diuinis canonicis tibris, sed aliunde recitamus accusatorios videlicet quosdam & litigiosos lihellos intelligit. Et rursiis 2 si ex humanis documentisse isinis
83쪽
staculissanctam Ecclesiam demonstrari. Et eap. s. eius libri, tru ira
Ecclesiam teneant, nonnis diuinarum scripturarum libru ostendamta. Haeene nos laedanctimo vos damnat Augustinus sit arbiter Proferantur antecedentia, proserantur consequentia.DiCAugustine. qua ratione ex Seripturis contra Donatistas probas, Ecclesiam tuam riaime veram Ecclesiam an ex ipsi doctrina ut inepte volunt Sectari , an ex alijs manifestis Ecclesiae notis in Scriptur, descriptis quae nostrae Ecclesiae conueniant, Aduersariorum Synagogis no conuenianuDie audacter,nam si nobis hic aduersiaris, si non paribus passibus contra Donatistas, pariter&Lutheranos tua currunt argumenta ex scripturis desumpta .si non eo de robore
simulac pro tua, pro nostra pugnas Ecclesia, nihil moror victus censear Dic ergo, qua ratione ex scripturis probas tuam Ecclesiam ' Audi, Hunni, initium illius testimonisin praefatione pro- Auctit Audi Augustinum ex scripturis suam pariter in ostram Ecclesiam probantem Si enim sancta scriptura istae frica la nos applicando dicimus, in Germania sola in designauerunt E Hsam,o inpaucis Roma Rupitanis, vel Monto tu, vel in domo, e patrimonis unius Hil=ana mulieris, quisquid de chartu mlijs aliud proferatur, nox tenenti Ecclesiam , nisi onat la Sit paucis Mauris prouincia Caesariensis eam sancta scriptura dete . minat, ad Rogatiria transeundum est. . Si in paucM Tripolitanis,s racenis, ta Prouinciri bus, Maximianim ad eam peruenerunt Si in solis orientatibus inter e reianos ta Macedomanos: Eunomianos. qui istic alijseunt, requirenda suis autem p sit Ρωι au phareses enumeraregentium singularum'Si autem Chrs LGlesia. audis Hunni, iam verba in praefatione prodi acta in vis msersepturarum diuinis re certissimis testimonijs in omniturgentibus designata est quiequi attulerint re undecuni recitauerint tac nolite credere. Et haec tua sunt Hunni, haec te non damnanti cur taces, an non solum te pupugerunt,sed etiam tranfixerunt,ut loqui non posses' Rixit Deus, ut te non lethali vulnere, sed salutari dolore coinpungant Sed inspiciam baset Iam sequentia, vij libet Hiinnius Videan non ex ei
a sania on ex eo set Doerseam probet Ecclesiam, veram Ecclesia
84쪽
essie, quod uipn, inter omnes qnae Christiano nomine gloriarentur, juxta Scripturarum vaticinia per terrarum orbe esset diffulari Donat illarum autem e contra falsiam Ecclesiam elle quόd angulis nescio quibus constringeretur. Quod si constans sibi, est Augustinus, si hoc non dicit ecce profiteor,in trophatissim Hunnio, nihil moror. Vtinam pMicandore mihi accenseri velit Hunnius, si dic .it. Atidiamus igitur Augustinum: Ergo inscripturii sanetas canonicιs, iii qtiit, eam requiramus Idque cum, ut, alijs con- . tentiosis sejudicialibus quibusdam chartulis relictis, facere vellent Donatistae,multis argumentis persuadere conatus fuisset Augustinus, toto cap. q. s. ut ex verbis supra recitatis colligitur, tandem cap. 6. sic probationem hanc exlcripturis aggreditur. O Donatisa, O Lutherani hyene legite ropter memet Augus erat ipsium Iuravi, dicit Dominm, propter quod fecisis verbum hoc, non Eccles.c.ε. pepercistissio tuo amantissimo propter me, nisi benedicens benedicam re, implendo implebosemen tuum anquam sellas caeli, es tanquam arenam qua secus oram maris est, lareditate possidebit men tuum ciuitates aduersariorum tuorum, ta benedicentur insemine tuo Ο - ME S RUNT E S TAE R R. E quia obaudisti vocem meam si id ad hae dicitis &tu Hunni quid relpondes IMGorum nobiscumperuersitate contenditis, ut dicatis, in solopopulo, to ex carne.Abrahae,intelligendum semen Abrahae an etiam tu,Hunni, ad Iudaeos solum secundum carnem carnalem propagatio inem hanc Dei pro Ionem pertinere existimas, te salioquin in caeteris perquam propense Iudaizans. Sed Iuda Paulu Apso- iam non legunt in Synago Uuis, quem vas legitisi 5 Praedicantes risconuenticulis vestris uuid ergo dicat Apostolis audiamin. uaerimus enim iam,quemadmod intelligendusitsemen Abrahae narere quis, secundum ominem dico amen hominis confirmatum testamentu nemo irrisumfacit, aut superordinat. Abrahae dictasent promissionei mini eivi. Non dicites minibus,quasii multis,sied tanquam in uno, G semini tuo,quod es Christus. Ecce in qu emine senedicentur OMNE S cpEP TE S. Ecce testamentum Dei aperite aures Homino, inquit, confirmatum teEamentum nemo irritum facit aut severord
vat, σuar UOS RRITUM FACITI testamentum Dei,
85쪽
D ICENDO, nee in Omnibvisentibus esse completum, periisse
iam degentibin, in quibuι secundum spiritualem generationern per Euangelium Christi emen Abrahis quar verord natis dicendo an nussis terris heredem permanere Christum, nisi ubi potueris coheredem habere Donatum Lutherum' Vis adhuc pluraqim in Augustino sequuntur, Hunnia Crede mihi; ab initio eius libriusque adfinem, omnia hic ad verbum describenda mihi essent, nihil eorum,quercotra te, pro nobis illic disserit Augustinus, praetermittere vellem. Sed si cordi tibi veritas est,tu ple quaeso liberulum illum perlege. Interim hane velut synops aecipe. In hoc scilicet totus en Augustinus,ut ex hae unica Ecclesiae nota quae est:esse Otholicam&per OMNE GENTE diffusam,demonstret,&suam etiaveram Ecclesiam, &Donatistarum falsam, hoc quasi generali syllogismo supposito Ecclesia vera Christi secundum certissima Stapertissima scripturarum testimonia debet esse diffusa per omnes rentes: nulla vero alia praeter nostram Ecclesiami Otholicam dictam,diffusa est per omnes gentes: Donatistarum enim cael rorum Sectariorum, suis quaeq; angulis conclusia tenetur Ergo
nec Donatistarum, nec caeterorum Sectariorum Ecclesia vera
Ecclesia est, sed sola Catholiea Minorem ut per se claramo notam non probat Maiorem plurimis scripturae testimonijs corroborat. Et primo quidem eam Ecclesiae verae diffusionem per omnes gentes probat ex promissione Abrahae secta, ut paulo an te retulimus ti Idipsum probat promissione facta Iaac Genes s. Tenedicentur in simine tuo OMNES VENTES TERRUE.
3. Idem probat expromissione facta Patriarchae Iacob. Genes. 8 sitsemen tuu cut arena terra Umultiplieabitursupra mare, ta in infricam ci in Aquilonem,u' in Orientem , Et beneduentur in te OMNES TRIBUS TER R. E, F insemine tuo. Vbi con- eludit Augustinus: Date mihi hane Ecclesiam,si apud vos est, reditsivos communicare omnibusgentibus, qua iam videmus in hoc μmine benedici e hane,autfurore deposito accipite. Auris, Hunni. in Augustino quae sequuntur is plura ummam accipe. I cap. 7. loca decem ex Isaia, Dro eadem illa uniuerialitate,
86쪽
&ditrusone Ecelesiaeper omnesΠntes actilucit. Cap. 8. ad idem institutum, sex loca promit ex Psalmis,in quibus insignes illi,Pial a Dabo tibigentes haereditatem, &possessionem tuam es terra; Isai. I8. In omnem terram exivit sonus eoruminis fines terra verba eoru Quod prophetice de Euangeli praedicatoribus dictum declarat SPaulus ad Romanos io Cap. s. respondet cuidam obiectioni Donatistarum paritervi Hunnii, ad quam nos etiam infra ijsdem verbis respondebimus Cap. Io. probat ulterius suum institutum ex cap. 24. S. Lucae Cap.II idem probat sex testimoniis petitis ex Actis Apostolorum. Atq; ita se habent probationes S. Augustini ex Scripturis productie, quae omnes aut contra Donatistarum Ecclesiam etiam juxta Augustini mentem, non militant,aut nostrorum quoq; haereticorum Synagogas euertunt. Et rursus in aut nostram etiam probauit Ecclesiam Augustinus, aut non probauit
Num adhuc consequentia ex Augustino desiderabis Hunnianum adhue in praefatione ea per imposturam esse abrupta vocat seraberis: an tui te pudebit tandem fan calumniam fateberis' an verbetiam resipisces, argumentis scripturae ab Augustino productis aequiesces an tuam Ecclesia non minus,quam Donatistarum, angustam,idcirco deseres, an nostram Ecclesiam intrabis i Ecclesiam Catholica 3 per omnes gentes, o terrarum orbem diffusam' a Prophetis praedictam ab Euangelistis & Apostolis descriptam' ab Augustino agnitam& defensam DFaxit Deus,ut sapias. Quod si adhuc cunctaris, neq; tamen Catholicorum veracem informationem contumaciter aspernaris, ausim polliceri, non deerunt tibi Catholici, seu cominus se ii eminus agendum si modo inset ibi non desis.Et ut hae te cura semel liberem etsi in nostro ColI quio Ratis bonensi ob tuam impudentiam, Se plane informem disputandi rationem, ad hanc rem, ut alioqui disputationis instrututa series postulabat, perueniri non potuit, adhuc tamen quo tempore parati erunt Catholici vobiscumea de re ulterius agere, modo vos paratos exhibeatis ad obseruandas legitimae disput tionis conditiones. Imo iam Doctor Pistorius nosti virum de
iacto sese in ea anguaiasi ut tu vocas' adigi sistit, ut sitam E
87쪽
iam degentibin, in quibus secundum piritualem generationem per Euangelium Christi erat semen Abraha quar verordinatis dicendo,in nussis terris heredem permanere Christum, sivbipotueris eOboedam habere Donatum Lutherum' Vis adhuc plura quae in Augustino sequuntur, Hunni Crede mihi; ab initio eius libriusque adfinem omnia hic ad verbum describenda mihi essent, nihil eorum,quercotra te, pro nobis illic disserit Augustinus,praetermittere vellem. Sed si cordi tibi veritas est,tu ipse quaeso Ebeu Ium illum perlege. Interim hane velut*noplinaecipe. In hoc scilicet totus en Augustinus,ut ex hae unica Ecclesiae nota,quae est:esse Otholicam ωper OMNE GENTE diffusam,demonstret,&luam esse veram Ecclesiam, & Donatistarum salsam, hoc quasi generali syblaeismo supposito Ecclesia vera Christi secundum certissima Mapertissima scripturarum testimonia debet esse diffusa per omnestentes: nulla vero alia praeter nostram Ecclesiam cotholicam dictam,diffusa est per omnes gentes: Donatistarum enim caete rorum Sectariorum, suis quaeq; angulis conclusi tenetur Ergo
nec Donatistarum, nec caeterorum Sectariorum Ecclesia vera
Ecclesia est, sed sola Catholiea Minorem ut per se claram notam non probat Maiorem plurimis scripturae testimonijs corroborat. Et primo quidem eam Ecclesiae verae diffusionem per omnes gentes probat ex promissione brahaesecta, ut paulo an te retulimus a Idipsum probat promissione facta Iaaco Genes ag. Tened centur in simine tuo OMNES VENTES TERRUE., Idem probat expromissione facta Patriarchae Iacob, Genes. Loissimen tuu cut arena terra, ta multiplieabitu upra mare, sina fricam ci in Aquilonem, ta in Orientem. Et benessicentur in te OMNES TRIBUS TERR , Uinsemane tuo. Vb eon eludit Augustinus. Pare mihi hane Ecclesiam apud voissstendite,vos communicare omnibmgentibus, quas iam videmus in hoc se mine benedici,date hanc,autfurore deposito accipite. Auris, Hunni,
in Augustino quae sequuntura vis plura 'summam accipe. I cap. 7. loca decem ex Isaia,pro eadem illa uniuersialitate,
88쪽
Ec diffusione Ecelasiae per omnes entes adducit. Cap. 8 ad idem institutum, sex loca promit ex Psalmis,in quibus insignes illi,Psal. a Dab tibigentes haereditatem, 2 possessionem tuam es terra in Psal. I 8. In omnem terram exivit sonus eorum, es in fines terra verba eorα. Quod prophetice de Euangeli pia: dicatoribus dictum declarat S. Paulus ad Romanos Io Cap. s. elpondet cuidam obiectioni Donatistarum paritervi Hunnij, ad quam nos etiam inse ij idem verbis respondebimus Cap. Io. probat ulterius suum institutum ex cap. 2 . . Lucae Cap.ri idem probat se testimonij petitis ex Actis Apostolorum. Atq; ita se habent probationes . Augustini ex Scripturis productici quae omnes aut contra Donatistarum Ecelesiam etiam juxta Augustini mentem, non militant,aut nostrorum quoq; haereticorum Synagogas euertunt. Et rursus iis aut nostram etiam probauit Ecclesiam Augustinus, aut non probauit
Num adhue consequentia ex Augustino desiderabis Hunnianum adhuc in praefatione ea per impo ram esse abrupta vociferaberis, an tui te pudebit tandem an calumniam fateberis' an verbetiam resipisces, argumentis scripturae ab Augustino productis
aequiesce, an tuam Ecclesiam. non minus, quam Donatistarum, angustam,idcirco deseres an nostram Ecclesam intrabis. 'Ecclesiam Catholica 3 per omnes gentes,& terrarum orbem diffusam'
a Prophetis praedictam fab Euangelistis & Apostolis descriptams ab Augustino agnitam raesensam DFaxit Deus,ut sapias. Quod
si adhuc cunctaris, neq; tamen Catholicorum veracem informationem contumaciter aspernaris, ausim polliceri, non deerunt
tibi Catholici, seu cominus, seu eminus agendumst, modo ipse tibi non desis. Et ut hae te cura semel liberem etsi in nostro Cou quio Ratis bonensi ob tuam impudentiam 3 plane insormem disputandi rationem, ad hanc rem ut alioqui diiputationis institutae series postulabat, perueniri non potuit, adhuc tamen quoias tempore parati erunt Catholici, obiicum ea de re ulterius agere, modo vos paratos exhibeatis ad obseruandas legitima disput tionis conditiones. Imo iam Doctor Pistorius nosti virum de facto sese in eas anguaia Put tu vocas in adigi fluit, ut suam; se a L elefiam
89쪽
cletiam non nisi ex diuinarum scripturarum libris probandam in
se reciperet nece non exi pectat in bit certam emaude si quid audes eo l; inagis, fluo viruin minus amas. Nain sibi tibi fidis, erit in quo vel eum comuncas, si a promitus tota recedat si recedat,, crit in quo velut infidunari meticulosum alguas: Sed videamus caeteraiquibus se tueri conatur Hunnius, ne talio noriticus, Catholicae, titulus tuae Ecclesiae adimatur. Primo ait, Ecclesiam Catholicam dici, quia nulli sit alligata loco sedi omnibus gentibus, et Petrus L satholicunta exponit,qui timet ipsum a quodIustum eA acceptus estissi a Gor Io. Non absimilis erat olim Donati statu obiectio qui cum ab Aueustino luculent lilimis Scriptura teitimonij urgerentur, quibus Ecclesia per totum orbem terrarum diti indenda , non angulis quibusdam constringenda, praedicatur , respondebant hanc diuusionem sic accipiendam esse, ut quantum quidem est ex parte in I, nemo excludatur, nec desit quicquam, quo minus per totum terrarum orbem diffundatu es absolute ver Macceptas Prophetias illas impleri non posteri cum humanae voluntatis maliti obstet. Ita enim refer Augultinus cap. 9. Uuid ad haec dicturi fiunt, qua commeamoraui ex lege, Prophetis 2 Psilmis, de Christi Ecclesia,quae toto orbe dissunditur cui malunt repugnare peruersi, quam communicare correcti' quid, inquam, dictura sunt, utrum hacfalsa esse, an obscura Se alsa esse non audent dicere,premuntur enim mole tanω authorismiis. Hac ergo cum vera esse fateantur, impleri nonposse mendunt: quasi aliud sit Prophetiam crimine falsitatis arguere, quam dicere, in suae praenunciauit,non posse compleri Hoc es Lenim dicere, novi fise Prophetiam sed potius Pseudoprophetiam. Et cum auaesieri ab
eis cur hac implera non possint ' Respondent. quia homines nolunt, cum arbitrio quippe, inquiunt, libero homo creatu ea, etsi vult, crodit ista Christum non vult,non credit, tac. Sed quid Augustinui suasi vero, inquit, nescieriispiritu Dei, futurin hominum volunta- τω quis hoc insanissimus dixerita cur ergo non hoc potius praenuncia uit, quod de voluntatibin hominumsciebat futurum: Hoc enim ms-
do, quo istipulant, haec essepraedicta, quissuu voluerit, poteri esse Tropheta, ut cum ea Quapradixerit, impleta non fuerinita res=ondeat, ho-
90쪽
mines nolueruuntac. Audis ergo, Hunni, Ecclesiam non ob eam tantum causam ecundum scripturas vocandam esse Catholicam, quia non sit alligata certo loco quod quisquis velit, eam per fidem Christi intrare, eoq, in ea placere possit; sed quia recipia per σmvragentes sit diffundenda ut etiam superius probauimus testimonijs Cyrilli Hierosolymitani, Augustini, Paciant, optat Mileuitani,Vincenti, Lyrinensis Verba autem illa S. Petria Hunnio citata, nudam quidem&solam fidem haereticorum
damnant; sed rationem, notionem Catholici adaequale nequa quum exponut,ut Hunnius fingit, multo minus ratione Catholici
in aliis scriptura locis toties explicatam negant bim,potius co firmant, dum conuersionem Cornelii quasi initium & primitias couersionis gentiu ad fidem proponunt. Itaq; Vt cum S. Augustino Anmst de vitie. Loquar. Et illa , sifra vera esse credantur,o nulla inter nos contentio Cecies cap. 33, remanebit, quia necistis veris ista, nec istis veris illa impediuntuν Secundo obi jcit Hunnius. Si intelligamus, Ecclesia Catholica debere per omnes omnino getes esse diffusam, tunc nec nostra Ecclesiam posse dici Catholica Siquide ut ait elurima sunt vastismmai regna, is, Roman Pontificis dominatu non agnosiunt. Verum haec obiectio prouenit ex ignorantia huius attributi, quod adeo magnifice in plurimis scripturis de Ecclesia pr. edicatur, quod nimirum per omnes gentes distusi esse debeat. Non enim hic sensuseit, quMi nulla omnino prouincia, Nullum regnum, nullus populus elle debebat, ad quem de facto Euangeli prae' dicatio non per . uenera. 4 Sunt enim adhuc apud Indos populi, quibus Euan, geliam regni nec dum praedicatum est; nec etiam praedicatio haec ante finem mundi consumabitur,utSS. Patres ex illo dicto Christi colligunt: 26 consimabitis ciuitates prae donec enim illiu hoinis Matth. io. patet ex illo Matth et Tradicabitur hoc Euangetium regni in uniuerso orbe in teitimontώ omnib- gentismis tunc veniet consummatio. Itaque de regnis 'opulis nondum cognitis sermo non est. Multo minus hic est eius attributi lenius, quasi totus aliqua do mundus semel &simul omni infidelitate deposita ad Chri- ita Ecclesiam aggregare te debeat,aut etia, quasi du facto omnia&Iora mundi regna occupare debeat, vi hic innuit Praedicans Sed