장음표시 사용
91쪽
quin plane, loquendo de orbe cognito, ita iam per orbem terrais rum diffusa eis debet, ut eius lides saltem uaccessive omnibus quodammodo populis, in omnibus quasi Prouincijs, regnis praedicata esse,&de ficto iam fructificasse debeat,ita ut, moraliter loquendo, vere dici possit, eam esse diffusam per omnes gentes. Atq; hanc esse veram interpretationem eius attributi,colligitur etiam ex eo, quod hoc eodem sensu, iam tempore Apostolorum, aliquo modo per totum orbem dilperia fuisse dicitur Ecclesia, ut mox dicetur: &est alioqui in scripturis frequentissimum, ut dicatur de omnibus, quod fere omnibus, de toto,quod fere toti co- Luc. . uenit.Sic enim apud S. Lucam de Icribendum fuisse legimus uni-Μ- uersum orbem , sic etiam omnis merosolyma cum Herode turbata dicitur αTertio obi jcit Hunnius. Ecclesia primitiua Hierosolymrtana, privssuam Apostoli ad reliqua gentes, praedicandi Euangeli causa, se conferrent,angusto loco Ludebatur, nec tamen ei titulus satholitae viato ure potest derogari. Sed respondeo, nullum plane dubium esse, quinae clesia prunitiva, etiam quae Apostolorum tempore floruit, Othotica, & re ipsa fuerit,& sic quoq; appellata sit eum hoc ipsum attributum Eccleukae,ab ipsismet Apostolis in Symbolo postum eis agnoicamus. CathoIica autem fuit, non tantum quia
cuilibet ad eam patebat accessus sed etiam quia eo ipso tempore praedicatio Euangelisper Apostolorum, Apostolicorumq; viro Paul. Colossi rum operam in niues mundoructificabat, teste S. Paulo; qui etiaRφ idcirco dicebat, fidem Romanae Ecclesiae annunciari in niuersmundo: Quocirca etiam sui temporis Euangelicis Praedicat ori bus Rom. io acco minodauit illud ex Psalmo vaticinium: In omnem terram ex uissonu eorum, sin es orbis terra verba eorum. At verbi praecise loquamur de Ecclesia Apostolorum, pro breui illo tempore, quo ante dispersionem Apostolorum Iudaeae terminis adhuc quati continebatur, etsi quidem pro hoc ipso tempore dici poterat Catholica, non modo quod extra eam nulla aliavera Ecclesia ecset, sed etiam quia mox per orbem terrarum juxta diuina Prophetarum vaticinia erat prosaganda imo vero etiam reipla statim a Actsi i coroatione Stephani dilper ala erat per regione: Iudaea ta Samaria:
92쪽
Attamen id omnino sateri necesse est, ei secundum eum quidem praecise statum qui pauculis duntaxat annis durauic illam Catholici nominis excellentem notionem, cliperfectionem.qua Ecclesia totum mundum, juxta diuina promissiones erat occupatura,ut superius ex Scriptura, Patribus probatum est, nec re ipsa undiquaque conuenisse, nec etiam conuenire debuisse. Cum hoc ipsum in multis Scripturae locis fuerit praenunciatum. Ideo enim comparatu rano sinapu, quod initio paruum est, sed poste in tamen in magnam ubertatem excrescit.Ideo etiam fermento con fertur,quod non simul, sed sensim et inceessiue tota massam eo rumpit. Ideo etiam non solum Propheta Micheas ex Hierusalem diffundendam esse Ecclesiam per orbem nunclauit; quia de Sion, Mich η inquit, egredietur lex, cs verbum Domini de merusalemisjudicabit inter populos multos e. Sed etiam Christus, ut hoc ipsum fieret Lue., decreuit,quando Apostolos suam praedicationem a Iudaea dc Hie Actoris. rusalem inchoare.& sic tandem etiam ad gentes progredi jussit. Neq; ver,etiam opus erat, Ecclesiam Christi, eo tempore, titulo Catholicae adeo studiose insigniri, quando necdum hara est Ecclesiam Christi sciderant, a quibus orthodoxi eo velut cognomine secernerentur,ut postea accidit. Id quod optime etiam notauit Pacianus in citata illa Ep.r ad Sympronianum; quem eum P ς
sic obij cientem induxisset Pacianus Sedμε solis Bem Otho e Beus vocabatur, his plane verbis ei respondet. Esto sic fuerit via illud indulge semis Apostolo hareses extitissent diuersita nominibus
εοlumbam Dei at reginam lacerare perpartesuscindere niterentur, nonne cognomensuumplebs Apostolica postulabat, quo incorrupti populi distingueret unitatem, ne intemeratam Dei virginem error aliquorum per membra laceraret 'nonne appellationepropria decuit cum
principalesignare Quod ver,ait Hunnius primitiuam illam Ecclesiam Hisrosolymitanam Otholicam ideo fuisse, quia credidit taprofessa ea doctrinam Catholicam, cotholicis libris a Deo proditam; id stultissima
vanitate plenum est. Nam cum eo tempore,a nullus omnino
Euangelicus liber quod omnino fateri debet Hunnius, qui decretum Apostolorum ex Concilio Hierosolymitano ad Ecclesias
93쪽
ltaris proditae, tunc Catholica dici potuit an sorte libri veteris testamenti Catholici sunt Mosaicaeq; proinde doctrinae Pro DC res, Catholicia Satis nouum hoc licet ab Hunnio Molaico Doctore,eiusque cathedra. Vosi perpetua, non alienum. Sed quarto urgo nos Hunnius perquam sane acute Nequis enim sibi suae Synagogae angustias paruitatemq; exprobret, videri vult,eam ipsam in Scripturis esse praedicta. Nam Gholica Ecclesia, inquit,sub Antichristi regno ad eam erat redigendapauci talem acpane vasTitatem, Nisi fieripotuisset, in errorem etiam electinua issent inducti Matth. 24. Vbi rursus audire mihi videor Donati stas, Augustino sese opponentes. Nam&illi probare conati sitiat. fidelium numerum circa sua tempora ad eam paucitatem fuisse redigendum, solaq; Africa concludendum, quibus prolixe resp5det Augustinus in lib. de Unit Eccles cap. II. ag ego breuiter Hunnio haec duo. . Primum, calumniatorem agere Hunnium, non probatorem, quando supponit, Papam esse Antichristum,&ex ea hypothesi probat Ecclesiam debuitse deficeres: Cum tamen hoc ipsum adeo execrabile figmentum, vel ex eo ipso Ma th thaei loco validissime refutetur, ex quo constat abbreviandos fore dies regni Antichristi propter electos. Qualis autem haec esset abia breuiatio I At volatu haeretici, Antichristus iam per mille circiter annos in Pontincibus Romanis regnauit an sicut apud Deirin, ita Psal. 9 etia apud Lutheranos miti annisunt, aqua dies hesternat quapraeteris Alteru est. Ecclesia juxta Scripturae vaticinia, ita delice Ienee- dum potuisse,ut ex eode S. Matthe, capite colligitur Sunt enim a August. de unit huc nonnungentes , ut etiam Donatistis respondebat Augustinus, Esslςs. 3P, si in quibiti nondum est Euangeliumpraedicatum .necesse est autem implori omnia qua de Chri tris Ecclesia praedicta sunt oportet ergo Nin in eupraedicari quod cum impletu uerit, tuucerit o. u. Augustinus. Sed etsi daremus Antichristi regnum iamdlidum aduenisse, adhuc tamen aduersari sex adducto Matthaei loco.ad tuendam Ecclesiae suae veritatem comodi nihil captare possent,cu ex eo potius ouideatissime comprobetur,Luthςranortim,aut Caluinaltaru Ec iclesiit
94쪽
ese stam,veram Ecclesia elle non posse Is enim ipse Matthaei locus restatur non obstante Antichristi persecutione, semper adhuc electos, atq; adeo vere fideles in Ecclesia permansuros, quod et iapa-iret ex illa parabola Christi de tritico ac zizanijs, in qua patre fami M-t hlias suis ministris praee epili eleginins vulnerent utras hoc est tri--umta realii a b otios scilicetvi malos crescere sis ad messem seu finem seculi. Quam etiam parabola Donati itis a pius inculcauit Augustinus,m libro saepius citato, que de unitate .Ecclesiae inscripsit. Iam adiit Hunnius,&ostendat, Eccletiam Littherana hoc est .eώqeam quae salte quoad omnia principalia,c Ut VCclit fund.rmentaba Eeelec
dei capita cum Lutheranis hoc tempore consenserit, semper hactenus per mille iam& sexcentos annos perstitille. Hoc enim omnino monstrare debet, si eum locu Matthaei,ubi de electis fit men tio ad se pectare velit.Oste dat igitur: bivi quina fuerint electi iΩ, quodnam illud triticum, quod in hoc mundo inter Zizania semper hucusq; creueris,&im posteru etiam Cressere debeat,vli ad consi m-mationemse uti prodeat, inquam, Hunius, si quicquam ei viri u est ostendat, saltem fundamentalia illa, fundamentalia, inqtia, siue
fidei capita semper his mille annis a Luthero regrediendo usq; ad tempora Gregori Magni quibus fere Antichristum regnasse fingunt ab electis aliquibus credita fuisse;cum praesertim etiam hic
lateatur Ecclesia Catholica dici, quia credat&profitearur doctrinam catholicam, fotholicis libris a Deoproditam,&, ut ait,doctrinam Vni Qv E, T SEMPER cs ab OMNI Bus fidelibus maxime ve- κλα. Prophetisti Apostolis creditam. Quod ipsium, inquit, de nostra Ecclesia rumpantur utilia Papa hvera cum laude praedicarepossumvi. Adesdum ergo Hunni,& proba, tuam Ecclesiam, tuaeq; seu fidei, seu perndia consortes , semper absque ulla temporis interruptione,saltem per mille hos annos, ne ulterius progrediamur, ineolumes perstitisse. Neq; verbid de omnibus fidei quaestionibus, aut etiam quibuslibet caeremonijs, quas etia in vera Ecclesarro varietate temporu mutari licitum fuisse, nemo sanus dubitat; sed defunda metalibus duntaxat fidei capitibus a te postulo, vinimiru probes, tepore S. Gregoti Magni, ex quotcpore praecipue
ad Anticluistianilinu E fecille clamatis Ecclesiam te moerin singulis
95쪽
gulis annis suisse aliquos,qui sequentia crederent. I. Christum lecundum humanitatem esse ubique. II. Eum non re ipse ruere quoad animam,descendisse ad inferos III. Eum non elle in Eueharistia ante sumptionem&vsum. LV. Eum in sacramento Eu charistia non esse adorandum. V. Vnius specie sumptione in Eucharistia sacrilege violari diuinum praeceptum, mutilari Sacramentum. Vi Sacrificium mussae esse abominationem&Idololatriam VII. Non esse septem, sed tantum duo aut tria Sacramenta. VIII. Sacram scripturam, quidem ij duntaxat libris eontentam quos iam vos pro Canonicis agnoscitis, esse unicam normam omnis doctrinae fidei ac proinde nihil diuina fide ete-dendum, nisi quod expresse, atq; aded in specie,in sacra Scriptura contineatur. IX. Romanum Pontificem non esse caput totius Eeelesiae, sed Antichristum. X. Sanctorum inuocationem Catholicis consuetam, elle Idolomaniam. XI. Sanctarum imaginum&reliquiarum cultum, esse Idololatricum XII. Non esse purgatorium. XIII. Indulgentias a Pontifice distribui solitas esse in nes. Nee posse, inter Ecclesiae membra, unum alteri,seu vivo, ieu defuncto,quoad poenae temporalis remissionem propria satisfactione prodesse. XIV. Iustum bonis suis operibus non mereri vitam aeternam, quin potius opus hac intentione factum , esse Deo exosum XV. Hominem sola fide justificari. XVI. Ieiunia Ecclesiastica conuellere licitum esse XVII. Vota vitam Monasticam,juxta regulas cuiusque ordinis institutam,esse superstitiosam c. Haec tu mihi,Hunni,ut plura taceam,ostende, SEMPER in Ecclesia, his mille annis, ab aliquibus credita futue. Quod si hoc de multis ostendere non potes ostende alte de paucis. Si ne hoe potes,ostende saltem aetatibus singulis, unum aliquem quanqua hoc alioqui ad Ecclesiae perpetuitatem tuendam per se nimis parum esset qui eiusmodi vestra dogmata, praecipua fidei capita crediderit,& professus fuerit. sed quia,fatis sem,nee hoe quidem unquam aut poteris, aut voles;ostende saltem uniuerso isto tot seculorum numero. prael ritis,inquam, mille annis, usq; ad Lutherum, extituta vel unicum
96쪽
quisiitem ad momentum aliquod tempotis, quoad supra dicta
illa capita, obit eum per omnia lenseritiostende hoc, H unni moniam, milia rumpantur Papa sed ne alioqui ob ingens hoc tuum,&turgentissimum mendacium,quo dixeras, Ecclesiae tuae doctrina. UBI vE, SEMPER, O ab OMNI Bus fidesibii, maxime vero sanctis Propheturam spoilolis creditam, tibi rumpantur ilia; ostende si vir probus es, si existimationis tuae amans, uialutis animarum sitiens si non versipellis tergivcrsator, si non mendax veteratores; ostende, inquam,unicum eiusmodi fidelem,in hac tota tot annoru serie, nec deApostolis iam,vel Prophetis quaero,quos
tamen ipsos certum est, ab Aduersarijs nostri temporis dissensiLse: sed de unico fideli, qui intra spacium mille annorum, ante Lutherum vixerit. Semper enim, ais,dcubii, dc ab omnibus fidelibus fuisse creditam edi Hunni, nomina unum, non requiro mutitos,quanquam de hos deberes, si mentitus non es: neq; peto unuqualibet aetate demonstrari, quanquam dc hoc ob illud tuum emperaure poscerem; sed vel intra decem seculorum decursum, virum unicum,& nec hunc quidem, qui omnia omnino vestrae fidei pronunciata tenuerit, sed qui principalia saltem,& fundamenis talia illa vestrae fidei capita crediderit. Nec tu mihi infantes hie nomina, quos ante Lutherum in Ecclesia Catholica baptizatos cita mors rapuit, coeloq; praematuros intulit. Primum enim tu ipse,praeter infantes, alios iideles fuisse asseris Eccles a inquis, et estorum licet pusillis grex fuit mansit Ecclesia Catholica, una cum bapti tis infantisus, aut abrepti sunt, antequamsam illa venefica
cor eorum ulneraret acperuerteret. Ex ιllo ergo, ut ais pusillogrege.
quem una cum infantibus orthodoxum permansisse dicis, velonicum a te ostendi peto, qui praeteritis mille annis, ante Lutherum, et unum annum,uel unum mensem, vel unum diem,vel unusaltem temporis momentum, illa vestrae fidei dogmata tenuerit. Quod si praeter infantes neminem dabis, ut profecto nunquam dabis, dicam,te mentitum esse, quando alium pusillum gregem, praeter infantes,ante Lutherum temper orthodoxum fuista iactabas. Dicam etiam te ineptire,quando, ut Ecclesiae tuae uniueris salitateva tuearis. solos oro ducis infantes quas Ecclesia sine Pa
97쪽
het storibus, sine Doctoribus, sine externa fidei professione esse potis
si contra Apostolum qui contrariu apertissimc pronunciat.Diis ea postrem b,te insanire;infantes enim, quos nominas,nostri sunt, non vestri, a nobis&in nostra Ecclesia Catholica baptizati, nota in vestra,quartum adhuc nulla fuit. Quodsiam pudens esse perges.
eoin omnino Eccles a tuae vendicare studebis,& forsan etia direris,eos omnia omnino vestrae fidei capita actualiter credidisse tunc a te vicissim petam, ut hanc ipsam tuam aded confidentem altertionem unius saltem fidelis testificatione comprobatam facias Infantes imirum illos actualiter credidi e,in illa quidem ipsa fundamentalia vestra fidei dogmata credidit se Quod si clam bis tantum. infantes nostri sunt, ad nostram Ecclesiam pertinent, nostra dogmata crediderunt iid scriptura loquitur, id Prophetae, id Apostoli testantur: non credo, sedato, te impudentissime me tiri, vel Scripturas non intelligere, vel turpissimc pro tua libi di ne in alienos sensus rapere,&ad tua figmenta trahere. Idq; Vel ob hoc ipsum confidentissime dicam, quod neminem ex omni vetustate proserre potes, qui Scripturas eo modo intellexerit, quo tu nunc illas per insolentissimam stoliditatem interpretari Atq; haec de Catholici nomine, occasione praefationis, not rum Hunnianarum dicta sunto. Satis enim intellexisti, Hunni, quid velim,idque.ut quam primum facias, etiam nunc atq; etlana rogo. Quod si nimis multa sundamentalia fidei vestrae dogmata tibi commemorasse videbor, excipe quae vis,etiam alias lubet re-Pon modo fatearis, te ea quae excipis, in tota antiquitate abalis quo orthodoxori fideli credita Hille,commonstrare non potuisse. Iudicet coelum &terra inter mediae, Hunni, an non aequalis haec mea postulatio.
surdorum, qua Praedicantibus in praefatione tribuuntur.
98쪽
Textus praefationis. ΕxΥvM-fris minus attentum, auisagate Lectorem mereant multiplices Praedicantium abis
surditates in Loquio commisse, visum eis hie o- pera retium, breuem earum Catalogum Lectori
exhibere edi quo huius Protocolli loco quaeque inuematur, ιιlito monstrare. Suod etiam ingratiam ri burgensium rem iurantium facere placuit, ne in Catholicis Colgocutoribusponuare desiderare pergant, quod dogmatum quorundam , a se prolatorum absurditatem nondum agnoscer 'videntur, aut sane fateri erubescunt. Eant auI hapraecia tua. O Q
I, o A absurdi atum Praedicanticarum catalogum ita praefatione positu, illud contra Hunnianas calumniis a generatim obseruabit Lector non tuita se riptotiora sationis propositum, sententias tantum absurdas Praedicantium referre, sed etiam turpiora quaeda c6tia Dialecticam peccata.arvi pueriles quasdam, ridiculas consequentias ex insignioribus indicare. In quibus qui de omnibus referendis breuitatis studio,ne praefationis,sive indicis limites transcenderctvr d maxime cura fuit, ut et absurda ipsa optima quide. ide,sed quam paucissimis verbis indicarentur potius,quam commemorarentur.Vnde etia necessieruit,ea alijs subinde verbis,qua
in Protocello legebatur praesertim quoad absurdas cosequentias in piatione explicatas notare. Quae quide adeo fide optima gesta sunt, ut haec ipsa Lectori in praefatione no obscure fuerint significata.Ideo enim notantc dixit Praefatio, visium esse exhibere breu eatalogusc quide non sententiaru absurdaru tanld, sed generatim 'ia arditatu a Praedicantibus in Colloquio commissarum, idque ne alioqui Letiorem mismaluntvastinacem apraeterirent. Ideo etia
99쪽
in ipso Prae Ationis contextu adscripta est pagina Protoeolli, ut in eo absurdum notatum Lector quaereret, indeq; adhibito judicio colligeret, quod adeo omnem fraudem suspicionis excludit, ut stultum sit existimare,praefatorem si quidem mala fide quidquam egisset, adeo studiose voluisse pagina anotare, ex quibus de fraude conuinceretur. Ob eandem demum causam, ut verba prinfationis a verbis Praedicantium etiam vel a lusco facile dignosce Tentur, eam quoad typum cautelam adhibere studio fuit, ut ea diis uerso charactere liuetypo impressa exhiberentur. Quibus obseruatis, facile deinceps ealumniae Praedicantis refutabuntur, quando verba Protocolli non esse posita, aut non integre posita, aut consequentiam hane vel illam a se non esse factam clamitabit: Porro vi Hunnianarum calumniarum planior sit refutatio, ea si e instituetur, ut inprimis absurda ipsa verbis praefationis integre Teserantur,' quod aliquando non fecit Hunnius, etsi facturum se prominisset ydeinde, Hunnianae responsionis refutatio subneis
VO D Praedicantes initio satim iniquissimis postulatis, ampliata quam horae actum,progressum dis
verissimum esse,a me in relatione compenes ria luculenter demonstratum est. ex Protocollo satis colligi potest. Summa est. Urgebant aduersarii haec duo postulata Primum,ut a Catholicis judex nominaretur, atq; etiam declararetur, an Pontifex solummodo cum concilio, an etiam absq; concilio, an cum diliis
gentia, an etiam absq; diligentia definiens infallibilem authoiit tem judicandi habeat. Secundum, ut specificarentur traditiones Catholico uin, quas extra Scripturam pro fidei norma haberent.
100쪽
Sed primum postulatum partim se peruacaneum fartim iniquum erat. Illud quidem, quia in thes Catholicorum iam declaratum fuerri, non scripturam, sed Ecclesiam esse judicem: hoc ipso quod desinitiones Ecclesia, pro communi fidei norma assignabantur. Is enim utiq; Iudex est, in rebus fidei qui controuersas fidei eo minmuni, Rinfallibili authoritate potest definire. Neque ulla ratione opus erat,vlterius in thesi explicare modum, immediatum subiectu Eeelesiastici Iudicis,an videlicet esset concilium,an Pomtito, immediate viriq; ove non solum quia hoe nulla lege eauis tum erat, sed etiam quia Catholicis de hoc principaliter in hac re
eum haereticis non est controuersia Sed de illo, anne Scriptura,
an vero Ecclesias infallibilis judex, abstrahendo tandem a m do,&immediato rubiecto illius aut horitatis Sicut nec illi etiam ita in particulari suum judicem Scripturarum videlicet canonis earum numerum,&seriem hexplicarant. Vnde etiam patet iniis quissimum ela absurdissimum fuisse hoc postulatum, quatenus simul petebatur, ut declararetur,an Pontifex solum cum concilio, vel diligentia, an etiam absq; concilio cladiligentia definiens,in. fallibile m in judicando Spiritus sancti assistentiam habeat is quam doquidem haec quaestio ed minime spectat, ut explicetur,quis sit
iudex,sed ut quibus medijs uti debeat ne male suo munere iunga
Alterum postulatum apertissime iniquum erat: non solum quia nec aduerIarii in suis thesibus suam illam normam specific uerant,sed etiam quia a statu propositae eontrouersiae erat alienisi
simum cum generat: m tantum esset quaestio,an Scriptura sol aesset unica norma fidei religionis, an vero etiam alia quaedam norma praeter Scripturam puta traditiones.&Ecclesiae deereta
esset agnoscendaci Sed in specie de his vel illis traditionibus minime erat quaestio, ut nouit ipsemet Hunnius. Etsi quidem nostri etiam ante disputationis initium sese paratos obtulerant, absoluta hae generali controueisia,disputare quoq; in particulari de his, vel illis traditionibus, atri fidei articulis. Atque haec licet insio Apologetico tangat Hunnius, adeo tamen non refutat, Vt partim Potius lectinet, partim meris mendacijs oppugnet.Veibi gratia.