장음표시 사용
361쪽
Sionem removerit, si potest , aut si non potest, adeo tu bono proposito coniirmatus sit, ut occasio relubendi Videatur remota. Hac enim ratione Ecclesiac disciplina Doti patitur , ut insanies infidelium , iuviiis parentibus, baptizentur , quia morale periculum est, ne acceptam gratiam cito ammittant. In his consentiunt etiam facili res Casuistae apud Ligo um Lib. I. Ca 3. I. Diab. 2. I s. Cum nefas . imo sacrilegium Sit , sa Cram Culum sine legitima maleria mitiis irare, paici, gravissime Peccare Sacerdotem , qui eum absolvere audet, quCm Iloraliter Certum est, non esse contritum. Ejusmodi sunt
qui ita ipso actu peccati titilla da ulcs poeni letaliae signa moriuntur qui rem alienam, aut sumam injuste laesam restituere nolunt; qui inimicilios cum proximo gerentes reconciliari detrectant ' qui proximam peccaudi ou Casionem nolunt dimittere. Quae quidem faciliores et iam Theologi morales concedunt, nisi quod excipit ipse βIerbesitis Io n. II. moribundos , qui tu uelu peconii Sensibus destituuntur , quos sub conditionc absolvendi ἡPulat, contra Hafert, suenini, aliorumque Seniculi am- ΙΙΙ. Rursus cum materia dubia , excepta Causa CX- tremae necessitatis , ud hiberi Sine peccato non Possit, sequitur etiam, peccare Saccrdotem. qui eum audet
obsolvere , de quo prudenter dubitet , vel dubitare
possit, ac debeat, quin sit contritus; nisi prudi titibus ctiam rationibus ea tunc dubitatio abjiciatur. Ejusmodi autem sunt recidioi , consuetudinarii , et Versantes in proxima peccandi occasione , quam saepe
Promiserunt, aut nunc promittunt, se dimissuro , aut quam omnino dimittere DON POSSutit.
IV. Redictoi ergo sive illi, qui postquam absoluti suerunt , prima , vel sere prima levi tentationc prostrati
iri Peccatum relapsi sunt . praesertim si serine nihil eonentur in hono proposito per mancre 4 cum argu mentum praeseserant pruderiter dubitandi , an sincera Sit eorum contritio; absolvi statim Ordinarte non pos
Surit , etsi verbis , inio et lacrymis promittant , se iuposterum non peccaturos. A honsi etiam Ligorii calculo haec doctrina probata est. V. Consuetudinarii, sive illi, qui ex peccatorum frequentia in peccandi consuetudinem verterunt. cum non soleant ordinarie converti in momento , sed pari
362쪽
364 TheoL Inst. Lib. VIII. Pars V. Cap VIL
Iatini ; dubitari de i is ordinarie debet, utrum revem contriti sint, ideoque , dubia existente contritione , absolvi statim nequeunt, ut in Instrucri Confessar. S.CaroIus Borro maeus, et ipse mansuetissimus S' Franciscuς Salesius in Instruct . Srnod. sapienter admonent. Vide Collet Tom. VI. pari. I. Unde merito damnata ab In contio XI. illa pro postrio: Poenitenti habenti consuetudinem Peccandi contra i gem Dei, naturae, et Ecclesiae, etsi emendationis spes nulla appareat sicut ordiarie non opparet ) non est deneganda, nec disserenda absolutio, dummodo ore Proferat, se dolere, et ProPonere emendationem. Quanta atriem peccatorum frequentia sufficiat, ut quis consuetiadinarius censeatur, generatim definiri De luit ; sed pro varia peccatorum S Pecie, Variaque occasione, in qua poenitens sit versatus , Varie judicandum es ; sunt enim quaedam peccata , qua quia violentius trahunt, tribus, vel etiam paucioribus actibus peccandi consuetudinem inducunt ; totumque hoc prudcniis Sacerdotis arbitrio velinquendum eSt. I. Porro qui illicitas artes exercent, ut lenones,.
Comoedi Usurarii , qui quo licitis urtibus abutuntur ad res illicitas , ut Pictores , Bibliopolae , aliique. ii inter constietudinis rios referri debent, ideoque non at solvi , nisi artibus illis , aut abusibus omnino valedixeriti t.
VII. Non solum illi , qui ignorant mysteria fidei
ad salutem necessaria necessitate medii , ut Trinitatis, et Incarnationis qui utique cum justificari non possint , frustra absolvuntur) ; verum etiam ii, qui ignorant quae scitu necessaria sunt necessitate praecepti, ut Symboliam Apostolorum , Orationem Dominicam, Praecepi a Decalogi , et Ecclesiae: cum consuetudinem habeant hoc praeceptum contemnendi , eodem modo haberi debent, ac consuetudinarii , nisi sorte praeceptum ill sed hucusque invincibiliter ignoraverint. Sufficit tamen , ut ista sciant , saltem quoad substantiam, But si adeo sunt ingenio tardi, ut impossibile eis sit ista addiscere ; susscit etiam , ut sactant quantum in ipsis est ; praecepta enim ad impossibile nou obligant. VIII. I is ergo omnibus , qui supra dicti sunt, con-
auetudinariis , ac recidiris differenda absolutio est i i
363쪽
De Sacramentis. . 36S-ἰm ddjuvandi monitis, consiliis , Orationibus , idque
per tantum temporis spatium , doneo non verbis , sed operibus demonstrent . se esse Contritos. rim' oris moram non quaero, inquit Chrysostomus Hom. XIV in I L. ad Cor. , sed animae correctionem. Hoc itaque fac d monStres, sint ne compuncti, sint ne in melius immutati, et res tota confecta est. Quod nisi ista sit, nihil ρνο-fecto tem oris diuturn las emolumenti attulerit. σIX. Nullius autem momenti Sunt, quRe Contra eR molliores ministri solent otiij cere , nempe quod hac ratione poenitentes it i aliquando pejores sunt, et desperationi se tradunt. Non enim haec mala timenda sunt , quando poenitentes non aspere , sed blande, et cum magnai charitatis significatione dimittutitur. Quod si e viam eo modo dimissi pejores scri volunt, certe dispositi non sunt; nec sunt a nobis iacienda mala , ut
X. Sunt tamen causae duae, quibus Consuetudinarii, ac recidioi statim absolvi possunt, periculum mortis, in quo materia dubia uti licet, et signa conversionis extraordinaria , cujusmodi sunt cessatio a Peccatis , etiam validiore impellcnte tentatione, opera virtutis egregia, ne dissicilia , occasionum suga , vitae genus Veteri contrarium , adhibita contra novos lapsus remedia . et in ipsis jam raris relapsibus moeror animi, atque tristitia. Ex fructibus eorum cognoscetis eos. Vide haec sustus
Collet loc. cit. XI. Demum qui in proxima versaotur peccandi oc-
Sione , eamque Cum Possint, remo Vere Molunt- cum Satis ostendant, se non solum de peccato non dolere, sed etiam habere in malo obfirmatam voluntatem . eos sine absolutione dimittendos esse , satis constat.
Unde merito damnatae ab Innocentio XI. propositiones illae duae: Potest aliquando ahsoles qui in Proxima Peccandi occasione persatur, qtiam Potest, et non Miat omittere, quin imo directe, et ex Prostosuo quaerit, aut ei se ingerit. El: proaeima Peccandi occasio non est fugienda, quarido causa aliqua εδtilis , et honesta non fugiendi surrit. occasio autem proxima est Vel natura sua, ita ut omnibus ruinae causa sit, licet multi per acci-donS non cadant, vel proxima est per accidens, pro Pe-
364쪽
366 Theol. Inst. Lib. Vm. Pars V. Cay VI.
culiari scilicet alicujus infirmitale. Quac ergo natura sua proxima est peccandi occasio, ea semper removenda est, qualitumcumque Poenitens prolestetur, ac juret, se iii illa non cadere. Quae vero talis est Per accidens, mulata poenitentis dispositione, tolerari aliquando potest.
mus ea majoris perspicui talis gratia , sic contrahimus. Qui in proxima qualibet versantur peccandi occasione, Vel eam possunt , vel non possunt dimittere. Si possunt , et nolunt, etiam in mortis periculo absolvi ne queunt. Si possunt, et Le dimissuros promittunt, disserenda est eis absolutio, excepto instanti mortis peri- culo , donec reipsa dimiserint. Denique si non Possunt, disserendi sunt. excepto mortis periculo, donec occasio per preces, jejunia , aliaque pietatis opera evaserit re
XIII. Cum contritio sit Sacramenti materia. eam an te absolutionem eliei necesse est: non Potest enim proscrri forma sacramenti, nisi praesente materia. Sive autem ante consessionem stat, sive 'Fost illam, non multum videtur interesse , quamvis consultius videatur , ut praecedat contritio consessionem. XIV. Ex quo etiam aliud sequitur , nempe contritionem vel actu , vel virtute perdurare in animo debere, dum absolutio pronunciatur , ideoque Contritionem, quae ita consessionem, et absoIutionem praecessit, ut aliis interpositis actibus, censeatur interrupta . Non susscere ad Sacramenti valorem , qua in re non tam temporis intercapedo , quam actuum divcrsitas consideranda est. XV. Rursum ex eodem principio sequitur , quoties nova pronunciatur absoluhio, novum eligi oportere contritionis actum, et consessionem, ut si quis post absolutionem gravis alicuiua peceati recordetur. Jam de materia . et sorma poenitentiae diximus hucusque generatim. Reliquum est, ut singillatim de omnibus poenitentiae Partibus agamus, de contritione scili-Cet, consessione , satis lactione , et absolutione , de qua adhuc allia discutienda rcstant , quac ut hoc in loco dicerentur , non patiebatur ordo doctrinae.
365쪽
Quid, et quotuplex est contritio.
I. Draecipua poenitentiae pars contritio est, quae X sola saepe aliorum partium desecium sup- plet y quae si desit , frustra omnia reliqua geruntur. II. Delitii iur autem contritio a Tridentino Sess. XIV.Cap. I. Animi dolor, et deteStotis de Peccato commisso ctim proposito non peccandi de Cetero. Ita eo definitio contritionem explicat , quae quOVis tempore etiam ante Legem Evangelicam fuit ad salutem con sequendam necessaria. Sed quia in Lege Evangeliea Propositum non peccandi in Posterum comprehendit ei iam voluntatem suscipiendi Sacramentum a Christo ad iustificationem institutum. addenda sunt definitioni ea verba ad majorem rei perspicuitatem, et MOlo confitendi, et satisfaciendi , quac Verba desinitionem coartactant ad contritionem Evangelicam , et Sacramentalem. III. Est autem contritio dupleX P persecta, et imperfecta , . quae a Scholasticis dicitur attritio . Persecta est, quae eX ratione Si Ve motivo Persecto , nempe ex char tiale concipitur 3 imper scola Vero , quae OX motioo impcrsecto oritur , nempe ex metu gehennae . vel ex peccati turpitudine , non quatenus famam, aut decorem naturae ran otialis labes actat, sed quatenus opponitur pulchritudini justitiae. Bursus persecta contritio duplex est, alia quidem persecta Simul eX motiWο, et vehemenialia , sive graduum intςntione alia persecta quidem ex molios , sed graduum intentione debilis. Et pari ratione imperfecta contritio duplex est, alia quae nullum habet admixtum inchoatae charitatis motum, sed e solo concipitur gehennae metu , aut horrore turpitudinis peccati, alia quae praeter impe seclum hoc moti-pum. aliquod etiam adjunctum habet inchoatae charitat/8 ι nitium, ac motum; prior specie disseri u contrii totie
366쪽
368' Theol. Instit. Lib. VIII. Pars V.C . Vu ,
Dersecta prDPier motiWtim specie diversum; altera vero ob ea non differt, nisi gradibus. Nos antequam desin- lis dicamus contritionis speciebus , quae generatim omnibus communia sunt, brcvi discutiemus quae quidem ad duo summa Capita revocati lur, conditioties scilicet, et uecessitatem. ν
Omnis contritio, ut ad salutem prosit, aut ad sacramentum disponat, debet esse Susternaturiati S, a Pyre in . ristipe summa, et unipersalis. Est dogma idei. Prob. I a. pars. Nullus naturalis actus, ut in Lib. VII. ostendimus, ad gratiam disponere hominem valet. Ergo contritio, ut ad gratiam dispon23, supernaturalis sit oportet, supernoturalis inquam ex motios supernaturali . seu per isdem cognito, et ex supernaturali Dei auxilio. Merito itaque ab Innocentio XI. et a Ciero Gallicano damnata est illa propositio : Probabile est,sDjicere attritionenι naturalem , modo hOHeStam. Prob. 2α. pars. Contritionem scilicet debere esse summam. Dolor eni in tantus esse debet, quantum est malum praesens, ac proinde dolor de malo summo, quale est peccatum , summus esse debet. Unde Ioel. II. II. dicitur: Conpertimini ad me in toto corde pestro. Quod autem summa esse debeat appretiative , non autem necesse sit, quamvis optandum, ut etiam intentione Summa Sit , ex eo patet , quod apyretiatio , seu aestim alio mali, ex qua dolor sequitur , est in superioribus animae polentiis , intellectu , et volutilale: intentio autem , seu vehementia doloris ex aliis etiam inferioribus polentiis oritur, quae non sculper imperio Voluntatis obtemperant, sitque aliquando , ut quis intentius , ac vehementius doleat de minori malo eae gr. de morte parentum, quam de peccato, licet in Voluntatis aestimatione magis de peccato tristetur, PRratus que sit noti solum parentes , et rem familiarem , Seu etiam vitam ipsam libenter amittere, ne Deurri osseH- dat. Cum ergo Deus non praecipiat, Deo exigat ius Voluntatis actus, non est necesse, ut contritio
367쪽
sciatrone summa sit, licet optandum ; ut contritio si. mul sit et aρpretiati Me , et intensise Summa , ut ia- . ret. Ergo etc. : . VProb. 3 a. Pars. I V Qui de omnibus peccatis mortali hiis non dolet , de nullo vere dolet ; qui enim detino sincere dolet , illudque detestatur ut Dei ossensio D m ; omnia alia detestetur necesse est, in quibus est offensio Dei. 2.9 Noti pote St ut iam peccatum mortale sine alio tem illi ; remittitur enim per sanctificantem gratia in , quae omnia simul Peccata delet. Ergo etc. Dic 's. Cont. 3m. pari. Qui de peccato veniali dolet, etiam de eo tristatur, ut ossensio Dei est; ae proinde si quid valeret tiostra ratiocinatio , probaret etiam , contritionem de venialibus peccatis debere esse universalem ; quod cum sit dissicile , dicendum esset, Consultius esse homini justo nou consileri venialia pec-Cala , ne sorte Sacrilegium admittat sine vera contritione absolutus. Sed hoc absurdum est , et tot homi- Num piorum Paccin turbaret. Ergo et . Resse. Neg. maj. Peccatum enim veniale cum gratia sanctificante stare potest , et remitti unum sine alio. Ergo justus , saltem de uno sincereu tristari potest , Iicet de aliis non de Ieat , atque ita paulatim venialia errata emendare, et renovari de die in diem. Fatemue quidem . eum, qui sola Consileretur venialia, et de nullo doleret, sacrilegium commissurum. Sed hoo pio rtim paCem turbare nequit, cuin possint ii vel aliquod anteactae vitae peccatum grave simul cum Venialibus confiteri , vel si nullum gra Ue peccatum Post Baptismum admiserint , confiteri venialia , et saltem de uno dolere quantum susticit ad sacramenti valorem. Inst. nostra ratiocimatione , si quis vere de uno Veniali peccato doleret, quia ossensio Dei est, doleret etiam de ornuibus . in quibus pariter est Dei offensio. Ergo si de omnibus non dolet, de titillo vere dolet. Res'. Dis . ant. Doleret etiam de omnibus, si eodem modo omnia consideraret, et adverteret , coug. 'ecus , neg. Fatemur , homi uem , qui scicns et valens Ita statueret : In hoc veniali peccato offensio Dei
nitri d isplicet, in aliis non displicet, nullius venialis Peccati vere poeniterc. Sed sieri potest , ut iustus ad
368쪽
o Theol. Instit. Lib. VIII .Pars. V.Cap. VII.
iiDum veniale peccatum Convertetis mentis aciem , Dori
advertat interiorem . sin erga alia asseclum 3 atque itavere de uno doleat sine aliis.
ConIritio explicita necessaria est ad remissionem Peccatoriam graMium , quorum aliquis eae conscius, necessitate medii, et Praeceρti. Prob. I a. pars. Contritio duo complectitur , ut supra ostendimus, odium vitae Veteris , et noVae propositum. Atqui nemo justiscari potest siue odio vitae ve- eris. B. LV.. . DerelἐHquat imPius viam suam , et piriniquus cogitationes suas , et re ertatur ad Dominum , et miserebitur ejus. Eaeoli. XVIII. M. Si impius egerit poenitentiam ab omnibus Peccatis suis , Mita proet.
Ei Luc. XIII. 3. Nisi poenitentiam habueritis , Omnes similiser peribilis. Augustinus serm. CCCLII. Nemo eligit pilam nooam . nisi quem beteris Poenite qua in re omnes consentiunt Patres , et ipsa naturalis ratio ; quis enim credat, Deum remissurum Peccata , quae. impio non displicent i justificari nemo potest sine novae vitae proposito. Ait enim Erech. XVIII. ai. Si impi&s egerit poenitentiam ab omnibus Peccatis suis, quae Operatus est , et custodierit praecepta mea, et fecerit judicium , et juStiliam. . . Omnium iniquitatum ejus, quas Operatias eSt, non recordabor. Zachar. I. 3. Conpertiminii ad me , et ego conMertar ad Oos. Denique quis credet, justi sicari posse hominem sine conversione ad bonum incommutabile , et Proposito non peccandi I Ergo elo. Prob. 2a. pars. Quidquid est necessarium necessitate medii, est etiam praeceptum; Vult enim Deus, ut media ad salutem necessaria adhibeamus. Ergo etc. Hinc praecipit Deus : Conpertimini ad me : Quiescite vere perperae , discite benefacere et Dioerle a malo, et fac bonum : Poenitentiam agite etc. quae sunt De lucritissima in Scripturis. Ergo etc. Objic. Charitas operit mraltitudinem peccatorum I.
Pet. IV. 8, Filios Dei adoptivos Asicit, nam omnis,
369쪽
De Sacramentis. .. 37 1vul diligit, ex Deo natus est. I. Ioari. IV. I. Ergo
Neg. cons. Charitas enim, si vera est, necessario essicit contritionem peccatorum , quae menti oct-Currunt ; quis enim Putaret , vere charitatem in eo esse, qui peccata non oderit quorum est conscius , Deo mores in melius mutare statuat Z Idcirco iustificatio charitati tribuitur, quia ipsa necessaria causa contritionis eSt.
. Seholion. I. Diximus, explicitam contritionem esse necessariam ad delenda peccata, quorum aliquis est Conscius, quia quae quis oblitus est, per solam charitatem sine
explicita contritione remittuntur. ΙΙ. Ad remissionem Vero venialium peccatorum re
quiritur quidem aliqua contritio: Ne quemquam putes ab
errore aα peritatem, pel a quocumque Sipe magno, Sisee Paroo Peccato ad correctionem sine poenitentia tran ire,
inquit Augustinus Epist. XLVIII. Sed videtur ad id
sussicere pirtualis illa contritio , quae in actu charitatis imρlicite continetur persectior enim poenitentia requiritur ad remissionem gravium , quam IeVium peccatorum, ut S. Thomas advertit 3. P. Q. LXIXVuart. i. III. Quoniam contritio de peccatis gravibus Decessaria est etiam ex Praecepto , gravis est quaestio inter Theologos, quandonam obliget praeceptum illud. Μulti enim coutendunt, illud statim obligare, hoc est simul ac aliquis advertit, se peccasse ', quia, inquiunt, praeceptum illud non tam positipum, quam negativum
est, sive praeceptum non permanendi in statu, et Voluntate peccati. Ita S. Antoninus 3. P. Q. 24. Cast. I 8., S. Thomas in IV. Dist. XVII. QB.art. I., S. Bonaventura in IV. Dist. XVII. p. 2. art. a. q. a. Alii existimantes praeceptum illud esse omnino positivum, assirmant, Donnisi certis temporibus urgere, nempe I. 'in mortis periculo γ 2.9 saepe etiam invita, in qua tot sunt improvisae mortis pericula; 3. V cum aliud praeceptum urget, ad quod status gratiae sanctificantis necessarius est, ut ex. gr. Cum aliqua sacramenta suscipienda, vel mini-
370쪽
Theol. Inst. Lib. VIII. Pars Vos ny. V I.
stranda sunt. Nos itaque distinguendum putamus: Vei. Peccatum menti occurrit, ni Dei offensio . vel non occurrit, aut saltem occurrit tantum secundum aliqua
ejus adjuncta, poenam, infamiam et C. Si menti occurrittit osscnsio Dei , statim praeceptum contritionis obligat; vel enim de eo peccator delectatur, vel non curati sum- Per Dovam Deo injuriam irrogat. Hinc Chrysostomus noni XIV. in JItitth. Non doler qui a Pecca eris, in α- .gis irasci facit Deu/n. quam illud i su h. quod aute Pectincciperas. Si vero non ita menti pecCalum occurrit , non
Urget quidem statim praeceptum cora tritionis. sed nimis, Procrastinatio peccatum est. Ait enim Dominus Ecel. V. 8. Non tardes conoeri ι ad Dominum , et ne disi eras de die in diem. 5tibito euim Pentel ira illius, et in tρmyore o indictae dis erdet te. Qua is autem p r Prastinatio nimia celiseri debeat, desiniri vhc potest. Sed ex circumstantiis judicandum , quae dilatio con- 4ritionis tanta sit , ut contem tui aequi vuleat. Profecto illam ad annum differri sine peccato HOD POise , Cer tum cst , sed et ad mensem dissori sine peccato, non mihi persuasegim.
AdM. I. Iam supra diximus , duplicem esse contri in ionem persectam , vel ob motioram charitatis , vel Ob
graduum tuterili oti m , seu infensitatem it a juni , BC Vehementiam. Concilium autem Trid linum Sess. III . Cay. q. duo declarat . I. ' conlitigere, Cori triti O mem aliquando cliaritale persectam esse , hominem que Deo reconciliare , priusquam Sacramentum ac l11 suscipiatur : u. ' reconciliationem hanc esse ipsi coti triti Otii tribuendam sine sacramenti voto. Sed curret non explicaverit, i. ' utrum loqueretur de contritio-λie quoad gradus perseesa, an de persecta lautum e cm stipo R. iitrum pei scola contritio semper hominem Deo reconciliet nia te Sacrn metitum , an id aliquando eor lingat , nempe in causa necessitatis hin C qua tuor oriae sunt sententiae Theolog cirum de pcrse viae contritionis esse tu Prima docet , contritionem ,