장음표시 사용
81쪽
,6 ELEMENTORUM PHYsio Locii, dissimilia a variis hominibus asti impia in humores facessere summe disicrepantes; quod a diversa duntaxat elaboratione peti debet. Ergo illud humorum , vel nonnullarum substantiarum praedominiuria pro effectutem peramenti haberi debet , nequaquam Vero pro temperamento. Aliud superest dubium circa praedictarum materierum existentiam , vel exuberantiam ; sed illud in medio relinquimus.
CORDIS MOTUS. JAM diu prodierunt innumerae de Cordis
motu differtationes S stupenda indagine& indefesso labore veram hujusce visceris fabricam assequuti sunt Physic Anatomici, de ejus usu perite disseruerunt ; variaque circa innatam ejus vim excogitarunt systemata toto orbe litterario plurimum decantata : sed animum veritatis avidum minime explent ue adeo ut, ignoscant praeclaris simi viri , in cimmeriis hactenus latuisse tenebris hanc praecipuam vitae functionem asserere fas sit. Abstrusum cordis motus mechanismum assequi arduum sane quidem& dissicile ; imo post tot exantlatos labores & infausta Eruditorum molimina, huncce campum ingredi vix citra piaculum licet : Alior'm tamen more nonnullas comjecturas in medium adducere nil vetat. Cor viscus lacertosum , coniforme , dia-phragmati tendinoso Oblique incumbenS , in medio & antico thorace situm , apice ad laevam vergente, membranaceo inVO-
82쪽
SECTIO PRIMA. Iucro majoribus vasis adnato nulla adhaesione obducitur. Basa e Venis cavis, Vasis pulmonaribus & aOrta appensum reducem e singulis partibus sanguinem excipit, atque ad easdem proprio nisu amandat. Duplici ventriculo & totidem auriculis consolat quae multiplici fibrarum scrie conflantur. Binis ostiis orbiculari rendine formatis instruitur uterque Ventriculus ue exin Prodeunt innumerae ferine fibrae quae multiplici serie utrumque thalamum ambiunt ;diversimode sese intersecant , densiorique contextu firmiora Ventriculorum latera constituunt ; unum ex Ostiis, inter auriculam& cor medium , appellenti cruori ingressi sum concedit ; alterum hians in arterias egrestiam huicce fluento largitur. Utrumque instruitur valvula simplici orbiculari, vel tripartita, quae ratione fabricae & positurae indicato sanguinis motui egregie favet rorbicularis haeret orificio auriculari utriusique thalami ue alia vero arteriae pulmona ris & aortae ostia Occupat. Prima seu Orbicularis proculum membranaceum praebet qui prospicit hiantibus arteriis ; & praepedit quominus cruor adactus in ventriculOScordis , nulla mora facta, subeat patentes arterias. De hoc processu notatu dignissi-rno , & de ejus usu praestantissimo ne gruquidem mulierunt Anatomici ; licet Praecipuum sit diastoles cordis instrumentum , sanguis enim impar esset elevandis cordis lateribus , ni hoc obice sisteretur ; vcl debilissimo motu ageretur in arterias, quod autopsia Anatomica etiam lippis & tonib-
Processus valvularis ad circu-
83쪽
' 68 ELEMENTORUM PHYsIOLOGI Eribus, vel praejudiciis obcaecatis luce clarius patebit. Vasa coronaria utriusque sortis totam cordis substantiam irrigant. Nervorum propagines ex pari vago,& interco
stati oriundae, arteriarum aemulae, earum divisiones consectantur.
τρῖplex duplici motu gaudere , diastole nempe
eordis sta- & Ostole , nemini haud obvium : hinc emedi u - gunt bini status , nimarum dilatationis &constrictionis ; in primo a cruore pleno gurgite irruente ampliantur Ventriculi, elevamur horum parietes & elongantur fibrimusculares : in altero , nisu vitali recurrentia ventriculorum latera, decurimkH-bris, cavum oblitterant & determinata vi admissum cruorem expellunt. Inter utrumque statum Occurrit medius , elongationis& constrictionis expers, qui primus & ubiimus vitae terminus jure censeri debet :Dilatationis enim & contractionis nescium embrionis cor, primum punctum fallens, immotum jacet, donec evoluta & explicata vascula sanguinem maternum excipiant, qui causis infra memorandis, actus primam molitur cordis motionem. No cruoris velocitate , enucleata cordis fati
ca, & stabilita fibrarum vi systallicae, ita
ra vel leviter attendenti innotescit mo inis cordis haechanice. Actio Cruor in venis hospitans , atmospherae reciproca graVitate de qua supra , solidorumque am-loguinis bientium vi contiactili adactus favente FVἔβ/- pr cipue hujusce liquidi expans1onis nisu qui praesertim pendet a mole lis aereis ad rarescentiam pronii , quibus scatet sanguis i
84쪽
S E C T I o P R I M A. tendit quo minor objicitur resistentia thunc motum ad cor dirigi docet valvulosa venarum fabrica 3 cur ad auriculam anticam pergit, ubi moratur donec fibrarum cordis soluta rigiditas thalamum ingredi sinat. Prolatis causis detrusius cruor laxa ventriculi latera elevat; hinc stamina quibus contexuntur , certa Vi elongantur dc distrahuntur ; concitantur & stimulantur elateres, atque in integrum restituuntur rideo necessario nisu recurrunt fibrae , bre viores & crassiores fiunt, tota constringitur cordis moles & adigitur cruor in patentes arterias quarum i neficio ad singulas corporis partes amandatur. Violento impetu coarctatae cordis fibrae iterum elaterum viventium more flaccescunt, no- vumque appellenti cruori aditum praebent, eujus mole alteram elongationem subeunt, donec eodem mechanismo pristinum
tum recuper' tentent : boc demum at
sita ob unia sat perspicuum fit.
Ex mabatis facile innotescit genuinus
eordis Mechanismus 3 sed in obscuris latet stupendae fibrarum oscillationis causa. Mo-
trices fibras duplici elatere donari ultra hi
Omnem dubii controversiam positum esse Videtur : primus levis omnibus solidis c jusvis indolis inhaerens a prima staminum fabrica, eorumque vario conteXtu pendet: ligna , coria , funes , stamina , crines , spongiae, aliaque sexcenta , si expandantur & aliqua distractione elongentur brevisese restituunt, notissimoque elatere cono
85쪽
7 ii ELEMENTORUM PII YsIOLOGO tringuntur de abbreviantur. Quasvis solidas auim alium partes hac vi contractili minime orbari evidens est : hic elater quem
Naturale. naturalem nuncupamus praecipuas Vires sumit a peculiari fibrarum indole & fabrica , ab harum multiplici coagmentatione& tortura a vario demum tensionis gradu. Et vitale. Alter a : Vitae principio Ortus viralis audit; hic priorem longe superat δc ratione Variarum causarum multiplici se prodit effectu. Succum nerveum genuinam esse causam motuum vitalium neminem ferme fugit :in portilis fibrarum hospitantes spiritus levi stimulo in nisus elasticos erumpunt qui certam craissitiem brevioribus staminibus
conciliant: hunc effectum exercere Valent
si quidpiam aetherei prae se ferant, quod hodie apud sanioris notae Physico Medicos in confesse manet: cur minime mirari subit si elongatae fibrae proprio nisu sese resolithiant & exquisitiorem tonum assequan
Cruoris igitur motu , non secuS ac mole , explicatae & expansis cordis fibrae gracilescunt, earum angustiantur poruli , &Matefiue premuntur exilissima materiae moventis in- movemis carceratae elateria; haec propria vi evolvun-vire,. tur, & staminum porosas intercapedines ampliant ; cur necessum est ud fibrae crasse fores evadant; imo & breviores contractae cordis fibrae fluenti vires superant quod per patula arteriarum ostia , quo liber condice litur aditus , tendit. Plus aequo tamen CXPansa materiae aethereae glomeramina ad genuinum tonum redeunt; imminuitur fi-
86쪽
SEc Tio P R I M A. fbrarum . renixus , debilior fit resistentia quam iteram stiperabit indesinenti fluxu irruens sanguis donec pressi elateres denuo
resiliant. Exii a patet duplicem emergere hujusce motus causam , nempe sanguinis molem certa vi adactam , & vitalem fibrarum elasticitatem : cur haud mirum si liberali sanguinis emissione per haemorragiam , per Vulnus , aut Vcnam sectam praecipi savis motrix cordi si abducatur , adeo ut quiescere Videatur , & aeger syncope corripiatur : ubi vero situ corporis horizontali sensim cruor uberiori proventu ad cor affluit, protinus solita ut plurimum exequi tur munia. Motus cordis.ex animali vi-Vente evulsi quandoque ad plures dies protrahitur, licet nullus occurrat cruor riniti si in fri ista dissecueris anguillae cor , haec seorsim sese contrahere & laxare Videbis : hanc languentem cordis motionem oriri a sola materiae aethereae inibi hospitantis vibratione credere par est. Inconspicuam spirituum animalium materiam aeris naturam redolere jam supra notavimus ; hinc minime mirum si nulla arte hactenus nota in conspectum 'eniat, vel oculis exquisitissimo microscopio armatis : quod minime congruere videtur aliis materiebus quas penes se habet massa sanguinea , quae licet exiliores, mobiliores & subtilissimae nusquam visum effugerent si tanta copia
coacerUarentur. Haec materia in cerebro &medulla spinali secreta nervorum adminiculo omnes partes irradians in porulos fi-
pitante materils pirituum intra fibras cor dib.
87쪽
ya ELEMENTORUM PHYSIOLOGIAEbrarum musculosarum adigitur: inibi hostpitans & incarcc ata in glomeramina abit exquisitissimo elatere donata , quae praedictum effectum exercere Valent', cor extractum peculiari fabrica nativuπ calorem servare valet. Praesentiam spiritum animae lium in portilis & meatibus fibtarum motricium ultra omne dubium aluit prima cordis motio in foetu : succi nervosi materiam e sanguine arterioso depromi nullus ferme it inficias ; fanguis minimE appellere valet ad cerebrum ni praevia cordis contractione protrudatur in carotides &vertebrales : hinc cor pluries moveri prius quam spirituum materia a sanguine arte-rioso secernatur consectarium est. Inde patet quantopere ab scopo deflectant qui singulis cordis pulsationibus vel musculorum contractionibus spirituum influxum necessiarium ducant. Haec tandem sopita elateri Post cordis extractionem iterum vel levi stimulo in actum cientur dummodo haud
Omni calore nativo orbetur cor.
Ex supra dictis colligere licet triplicem esse cordis statum, dilatationis nimirum ,
cotra Tionis , & medium et, priores esse Violentos, postremum Vero naturalem , & tonicum perspicuum fit. Primum dilatationis qui diastoles audit a vi irruentis sanguinis oriri s t abundE patet: secundus cons
trictionis, qui fles dicitur, a fibrarum
cordis motu vitali produci ex nota cordis motus vo staminum carneorum indole luntati elucescit. Haud voluntatis imperio
subdu- subjicitur cordis motus ob varios plexu
88쪽
SECTIO PRIMA. 73 qui furibus nervis cordis substantiam ingressuris & sibi occurrentibus efformantur ;quod observatur in singulis visceribus quae voluntati subtrahere decrevit is qui velle dedit. Ex 'vivorum dissectionibus notum est cor tempore systoles erigi & mucronem elevari ue adeo ut tunc temporis feriat .Qua ra- pectus , & foris manifesta fiat pulsatio ; tione te, quod facile intelligit is quem non fugit declivis cordis situs, cujus mucro paulu- itat' seIlum a basis perpendiculari recedit : qua- tus. tuor enim tendines orbiculares , quibus praedita sunt orificia ventriculorum, Obli, quam sedem obtinent 3 fibrae carneae, ex praedictis tendinibus Vel ex eorum processibus oriundae, cordis ambitum , tempore systoles , adsequata vi convellunt ue hinc nemini haud obvium hujus visceris apicem ad perpendicularem accedentem attolli, de quo mechanismo apud rerum anatomie, rum & physiologicarum Scriptores altum silentium. Cor in systole undique contractum pallet, quod ab accelerato sanguinis venarum coronariarum motu facile depromitur. Dum cor contrahitur, dilatantur auriculae & vice versa : quod aperte arguit in genuina Oscillatione totum versari hoc opus , Vel merum esse aequilibrium inter
solida & fluida. SANGUINIS CIRCULUS.
VETER Es latebat sanguinis motus progressivus , qtio cordis & vasorum fan- suiferorum beneficio in orbem agitur hic
89쪽
liquor vitalis. Hunc obscure dessignarunt Andreas Caesalpinus Sc Paulus Sarpius Venetus 3 sed parum profuit haec suspicio , donec Guillelmus Harbeus AngluS hanc rem etenebris cruerit , inventumque toto orbe
litterario celebratum publici juris fecerit. Adeo ut de circulari sanguinis motu nequidem dubitare fas sit ; cum illum oculis cernere , vel manibus contingere liceat. Quid prae- Ηic motu . progressivus & Orbicularis, ad stet say- protrahendam vitam sumnad necessarius , eusui omni corruptione vindicat,
qui absque hoc jugi & iniicsinenti fluxu in foedam putrilaginfria abiret ; hinc in illo
versari vitae, caloris, Omniumque functionum principium luce clarius Patet. Nisu cordis contractivo , quod antliae instar primum motum impertitur praeterfluenti liquido, propellitur cruor in annexas arte rias, pulmonarem nempe & aortam. Arteria pulmonaris e corde anteriori oriunda in totam pulmonum substantiam spargitur: Refluus a pulmonibus sanguis per Venas pulmonares in cor posticum delabitur , e quoaortae beneficio ad singulas corporis Partes
validiori impetu amandatur, extremi4 VOnarum osculis absorbendus ; & per venam cavam , superiorem scilicci & inferiorem , denuo ad cor affundendus. Hic progressivus cruoriS motus, qui certis legibus hydraulicis Pluribus continetur, circulatio audit; quae in variis pisi insa 'Vulgatissimorum microscopiorum ope es' facillime Observatur. Vasorum ligatura aperte demonstrat sanguinis circuitum ; si enim
vinculum injiciatur in arteriam, haec tumet
90쪽
SKCTIO PRIMA. inter cor & vinculum ; contrarium evenit in venis, quae deplentur & evacuantur intra cor & ligaturam, reliquo tumente Va-
se : Qtuod cuivis etiam rudi & inexperto dum celebratur phlebotamia quotidie patet. Hunc demum motum orbicularem aeorde in arterias , & a venis ad cor extra
omne dubium arguit valvularum inspectio, quae ratione situs, fabricae & figurae impediunt quominus sanguis solitum circuitum
absolvens retrogradum motum patiatur.
E portico cordis thalamo prodit aOrta ,
e qua sobolescunt omnes arterrae , quae per totum corporis habitum , uno excepto pulmone , distribuuntur sunt vasa ci-lindrica , ramosa , summe elastica quae tri, bus exsurgunt tunicis : Prima seu eXterior, tenuis & perpolita, membranacea audit ;ssecunda , ob varias fibras motrices carneas quibus intertexta apparet , muscularis vel lacertosa dicitur ; tertia demum vel interior , Ob densiorem fabricam , tendinose nomine innotescit Binae priores tunicae invicem haerent beneficio corporis cellulO- si , quod subeunt exiguissima vasa coronaria , quae in majoribus arteriis sat conspicua Occurrunt. Henae sunt Vasa ampliora , molliora , numero plura , totidem sed longe exilioribus tunicis constantia : san-gllinis copia turgent, easdemque patiuntur
divisiones ; vel potius ductu inverso e capillaribus ramulis sobolescunt, qui variis inosculationibus in ramos coeunt ; hi in
crassiores truncos facessunt, o demima in