Vitae Italorum doctrina excellentium qui saeculis 17. et 18. floruerunt. Volumen 1. 20 auctore Angelo Fabronio Academiae Pisanae curatore

321쪽

3o VI N C ENTI Usdem gravi Sc periculoso morbo semel Iterumque affectus est, filium magnae spei , qui Magno Daci erat ab ephoebis, amisit ;premebatur angustiis rei familiaris, & jure dolebat spes omnes illas , quas in liber alita in te Christinae Suecorum Reginao obierat

enim illa an. MDCLXXXIX. 9 posuerat. Om nino evanuisse . Actum a Paullo Falconerio, quo neminem cariorem habebat, de addicendo Filie a Rospitiosorum familiae. Sed

cum conditiones non convenissent, neque libenter ipse educationis taedium laborem que susciperet, excogitavit tandem Cosmus III. quemadmodum calamitatem ejusdem nea modo levaret, sed etiam honestaret. Delain tam itaque Volaterrarum Praeturam Vincentius sic accepit, ut de aliorum utilitatibus Meommodis unice sibi esset excogitandum. Quam re non rugis supercilioque quemquam terre bat, sed clementia , mansuetudine, facilitate.

humanitateque omnino singulari omnes ad se amandum cogebat, ut nihil tam popul re , quam ejus nomen . nihil tam omnibux carum , quam ejus auctoritas videretur. Noa

injucundum fore lectoribus puto, si hoc locci

322쪽

A F I L I C A I A. 3os exscripsero , quae Filicaja ipse de sua Vol terrana Praetura ad Franciscum Μontanium scripsit , ex quibus etiam intelligi poterit hominem religiosissimum , si auctus honori-hus. , aut re familiari fuit, aut si aliud quid iapiam nactus est boni, aut malum depulit, tum Deo gratias se agere , tum nihil suae laudi assumptum arbitrari. E Praetore , quater gelidi rediere Decembres, Quaterque arisa floruit. Quid, Montane, actum Z di St, magna, aedepol, eo. Hagna, hercle, nec pauca admodum, Quaeque operae pretium sit dicere . Redditus urbi est Diu negatus Histrio ; Birique novem clacisae, populo indignante, Per annoa Iam comicae patens fores rSublati anfractus passim , salebraeque .latum mne saxo O hinc latercula; Defensae legesi odia intercisa: diremptauiates perantiquae O graves: Indicrum sceleri bellam meretricia labra

Abstersa: difficillimis

Nec non temporibus servata annona. Quid ustra' Non orphano, non νietini,

323쪽

Praesidium viduae non defuit, O mihi to.

Nox una quadriennio tra urbem haud sane transacti; data inde Latinae Sunt subcsνa tempora Etruscaeque lyrae non nunquam. Nec plura forsan Egisse me non abnuo.

Egi autem Θ Sim stulte audax, ns cetera dicam . Egi haec, Deo sed auspiceat ue auctore Deo. Frustra vigilo ipse, vigil ni

bem Deus custoriat. Dinia studio , amore, animo nulli deesse satagebat Filica ja, requiem curarum animique oblectationem in Latina praesertim poesi conquirebat. Erant vero nonnulli qui perdere operam ipsum dictitarem, cuin ejusdem

Latina carmina cum Etruscis compararent

Facilis quidem & expeditus erat ad illa condenda ; veterum scriptorum erat litterate peritus, adeoque callebat Latii linguam , ut vel res difficillimas, cujusmodi sunt quae admugarinum , tum florum raris smum, de quo rogatu Laurentii Magalotii plura scripsit carmina, ad passorum venationem IJ, ad ala-

324쪽

A FILI CAIA. 3 QIbastrorum sculpturas , ad salis, ceterarumque hujusmodi artium, quibus Volaterrae florent, fabricam pertinent, satis feliciter exponere

posset. Nihilo tamen minus color quidam urbanitatis & succus, qualem in omnibus serme saeculi XVI. poetis admiramur , 9 in nostrae etiam aetatis nonnullis, inter quoahonoris caussa nomino Lanottum & Vul

pium , Latinis Filicajaa carminibus deesse mihi

videtur, ut propterea non admodum d leam pleraque eorum , quae condidit, qua

que singulari ejus haeredum humanitate dita V a

galanti e delicate , ove is materia lo licerehi . e cosι

325쪽

3o VINCENTI Us in manibus habere mihi contigit , adhue ia

tenebris latere. Non est tamen celandum,

ut est locupletissimus testis blaga lotius ipse , in Britannia plurimum celebratum fuisse Filica jae nomen ob illius Latina carmina, quae sudiose colligebat Henricus Newtonus Bri-t nnorum ad Cosmu in III. Legatus, ut civibus suis eorum exemplaria mitteret. Huiusmodi vero munera eo gratiora accidebant,

quod saepius Fili caja ad nobilissimos Britannorum celebrandos Latinas Musas invitavit,

326쪽

. A F I L I C A y A. 3oyterant non esse acceptissima populo, propri rum meritorum laudatori superbo. Miror autem Filicajam eo tempore , quo hujusmodi scriptionibus operam dabat, Vel putidius , vel invitius nolo enim dicere de tam suavi homine fastidiosius ) ad Etruscas Μusas accessiisse . Quod nonnulli tribuebant

eorum , quae antea concinnaverat, carminum praestantiae . qu si hane senescens aequare se posse desperarerr assirmabant alii persuasum esse poetae majorem se posse ex Latinis carminibus laudem colligere , quasi

eorum nitore atque splendore omnium ocu-

derre pis agat , e ehe neI Lmene nan .esse aeco agnato D parole con sagitamenti di vita, con battare in terra i3 cappella, e lalvolta con besemmiare . Oh ehe gran eoμ, sh che gran eos , oh che granissima res Grande per ι' invenrione, grande pe' pensieri, mirabile per P unirὸ paventosa per l' espressioni. La prima volta che P ho letia, pensavo pee aecreditarism vi di notamene qualcheduna. Ma poter det monis bis . signava copiaria tum ' Ma che eosa mai, peν P amor

327쪽

3IO VINCENTI Us

tos perstringeret; ipse vero ajebat Italicas Μusas ci), quae sibi in virili aetate propitiae

fuerant , pene aversari hominem senescentem , 8c multis valetudinis incommodis aD sectum .

Viscerum e stagno mihi dira surgit

Aura, caelo praecipitat dies cuin Functa, majoresque cadunt ab aliis Montibus umbrae.

o Postremum sortasse Italorum carminum, quae condidit Filieaja , hoe loco referre libebit , de quod sit , meo iudicio , elega ntissimum , quodque pietatem viri religiosissimi redoleat, quod que sit ineditum . cor Id ili4 La riva afferro, e la tenace, De' misi saldi desi ancora io gesto, pia mi turba tu tempe se aspermo tin mar cfi' ha guerre vere e Paee .m H vano speranete aura fallace Piu mi lusinga , e nel catalato petis Astra speme si desta, ed alim assetis che ubbidiente alta νagion soggiace . ωnde μον di permΓο , a quet erudele Maν mi rivolgo, μ' io rimasi assoris .E n cui tanti versat ριanti e querele, E dieo a' miei pensier, Hii qua ς' ha seorso p

328쪽

A F I L I C A I A. 3Ivaegritudo hinc O dolor. O grassedo, Inquies nec non rigida, ille se se Dum levat flatus , regionem O omnem

Pecroris implet. Vibro non acres ego tum iambos. Immo habet plectrum parita, habentque

Triste Musae justic um G canendi

Nulla faciatias . Iamque me denus cruciat Νovember , Et metilis O medica arte rota

Iam fere absumpta mihi spes misello Haud super ulla est. Hactenus de Filieajae carminibus. Si cu Vero aut perquam breviter, aut impolite ejus laudes perstrinxisse videbor , illum delegabo ad Eustachii Mansredii carmen ci) , quo sic celebravit summi poetae merita , ut magni , per sapientis hominis judicium non

mediocriter eruditi assentationem illud existimare debeamus. Haud autem puto commem oranda , quae soluta oratione scripsi Filica j a , quod quae mediocria sunt vix locum habero

329쪽

fra VINCENTI Us debeant in laudatione hominis, qui Μusas

adeo amicas expertus est , ut per eum maxime Itali non multum aut nihil omninoe Graecis in lyrica poesi concedant. Nec mi nus illa laudanda sunt in Filicaja, quae a

virtute proficiscuntur . . Quanta in eo comi tas , quanta jucunditas, quam mollis animus ad deponendam omnem offensionem, quam sortis in adversis fortunae casibus se, rendist Quam idoneus ad conjungendas amicitiast Quanta caritas non modo liberorum, conjugis, ceterorumque sibi sanguine conjun-ictorum , sed etiam universorum hominum tSaepe miseros sic levavit, ut eorum cala mitatis non solum adjutor, Verum etiam socius videretur. Nihil dicebat, nihil facie-hat , nihil cogitabat denique nisi considerate, cumque omnia ejus consilia resque omnes, qua S gerebat , a Deo proficiscerentur, eodemque referrentur, imaginem antia

quitatis in eo dixisses intueri. Q aas vero curas , quas vigilias, quae consilia, quod justitiae studium ad rerum i publicarum administrationem afferebat i Sunt qui narrant an rebus politicis eum non satis fuisse pra-

330쪽

3entem, nec satis peracutum ad mala praea videnda , hominesque noscendos . Quod si reliquero incertum , illud omni asseveratione assirmabo neminem illo suisse integriorem atque castiorem, neminemque cupidiorem suis ossiciis atque reipublicae satisfaciendi. Quare minime est mirandum, si Volaterrani maximis precibus a Cosmo III. postularunt daretinendo homine, quem juxta ac parentem diligebant atque venerabantur . Prorogata illi quidem fuit Praetura, sed hanc annom DCC. cum Pistina commutavit. Biennio Pi-ss suit, ex qua urbe Florentiam rediit a ctus munere sane amplissimo, quod ad continendos in ossicio ipsos urbium atque oppidorum praesectos institutum esse videtur;

quam rem praeter Voluntatem atque opinionem sibi aceidisse dicebat. Cum satis otii in patria nactus esset , de perpoliendis edendisque suis Italicis carminibus qua in

Ie non tam suo , quam prudentissimorum

hominum judicio uti solebat cogitationem

suscepit, A eorum quidem impressionem i Choaverat, cum pleuritiae correptus diem obiit supremum. Vel mortuus vivere videba