Vitae Italorum doctrina excellentium qui saeculis 17. et 18. floruerunt. Volumen 1. 20 auctore Angelo Fabronio Academiae Pisanae curatore

331쪽

tur; tantus illum honos , memoria , desiderium prosecutus amicorum. Denique haec in familiari Filica jae gentis sacello, quod est in S. Petri Aede, Scipioni Vincentii filio inscribi placuit, ut idem monumentum Sc pater a ae virtutis Sc suae pietatis posteri haberent. D. a WV Incenno a Fili D Senatori Horentino Sea natoris Bracci filio, qui non vulgarem ge- ueris claritatem vicit ingenii Iaude o elegantia

carminum cum Latinorum tum Etruscorum, qua rotam rempublicam literarium gloria honestavit . christinae secorum Reginae amicitia clarus. Ioannis Sarmatarum Regis O Leopoldi Caesaris A rufi admiratione O litteris celebratus. Ingenii 'laudem Volaterrana Pisanaque Praetura praecla re gesta. aliisque publicis Senatoriisque muner bus egregie obhis , innocentia vitae , prudentia , m Odestia , religione, continentia, humanitate superavit. Scipio Filius Dues Divi Stephani Parenti optimo, qui omnibus ingens desiderium D reliquit, lugens O meorore assictus posuit.

332쪽

ANσELυs FABRONIUS ANTONIO NICO LINI S. P. D.

O I forte tibi videor diu multumque renuisse suspensam expectationem. quam tibi dea seribendae vitae Iosephi Averanti praeceptoris mi , satis justa excusatio erit, quod ita distentus fuerim in perficiendis edendisque aliorum tDrustrium virorum vitis jampridem susceptis , ut

huic scriptioni minime tempus habuerim; quo que mihi Romae commoranti multa deessent ad inmenta ad illius hominis mores, factaque penitus cognoscenda. Non mediocri profecto dolore assciebar , cum videretur jure a me exigi, ut op contexenem usui praesertim illorum , qui parabana Urbanam editionem non solum Interpretationum juris , sed aliarum quoque rerum , quas Latine scripsit Averamus; verum usque mihi te eraνε dum Florentiam venirem , ut dignum aliquid stanto viro O expecratione hominum eficerem.

Quod me confectuum fuisse non ausim dicera .

333쪽

Id certe omni Atilio, omnique diligentia curari , cujus ni plurimos restis habeo , teque praesertim , ad cujus opem saepe confugi. Unde erim facilius res Averanti cognosci possunt quam ex te , qui ejus disciplinae alumnus fuisti, qui totum illud tempus, quo Pisis sudiorum caussa commoratus es , ejus jucundusimae convictionis fructum percepsi, qui omnia pene cum ipso habuisti communia , qui vivum omni osciorum genere coluisti, qui morienti adfuisti, mortuum vero O laudatione O sepulcri monumento decorasi 8 Non semel a te auesvi , tam gravi vulneraia ejus interitu percussum re fuisse, ut ferme ja

cueris exanimatus , nunc vero recordatione prae

teritae consuetudinis sic fui, ut beate νixisse tibi

videaris, quia cum Averanio vixeris. Neque is immerito. Non mediocrem enim parum ex ejus, laudibus exhausisti, atque in te transfussisti, quod ut assequerere non magnopere quidem illi piro elaborandum fuit: neminem enim habebat clariorem quem tibi pioponeret, quam te ipsum ς te imitari, tecum ipse certare Oportere dicebat, ne que licere, tanta expectatione vel a teneris annis excitata, tanti ue a natura in animo insitis quasi

pirtutum igniculis O seminibus , non tui stactem

334쪽

337 esse . Seil in multis maaimisque lausibus tuis est praesertim quod praedicem miram illam bonitarem facilitatemque , qua cunctis hominibus prodesse , cunctis ingenii tui, doctrinae , consilii facem praeferre cupis. Quot in Etruria nominare possumus sapientiae laude florentes viros , qui vel opibus, vel gratiae , quibus plurimum Folles , pel monitis tuis quidquid habent, O quicumque fuit, se debere libentissime confitentur48 Quot adolescentes , in quibus est indoles ad sapientiam concipiendam , voces tuae quotidie ad Academiam Pisanam impellunt hortanturque , tui aliorumque proposivis exemplis, de retinenda Iuris prudentiae dignitate 8 Verendum sane esset, nisi re . aliosque paucos tui similes haberemus , ne in illud tenebrico simum tempus, quo nondum inventis artibus , nullam scientiae lucem homines adspe- aerant, sensim relaberemur. Quid dico sensim ZImmo praecipites revolveremur , s invaleret opinio insitissimorum hominum , qui non solum omni apparatu ornatuque denudant nobiles disciplinas, sed etiam funditus evertunt penitusque dissolvunt, revulps vinculis, quibus illae continentur, O sine quibus artes esse non possunt. Id enim agunt insulsi nebulones, id moliuntur, ut persuadeant incautis ado

335쪽

tessentibus in quacumque ferme facultate ae praesemrim Iuris prudentia. illam parum , quam theoreticea appellare solemus , quod in ea sita si principi

rum cognitici, inutilem prorsus esse , atque idcirco in eam tantummodo, quae cum in agendo consistat. practice dicitur, omni conatu ac totis. ritibus incumbendum . Atque hi quidem cum leges harum Iue fontes ignorent, ac propterea res controversas ad sua principia nequeant revocare nequeant quid cuique legi sit consentaneum, quid consequens acri judicio perpendere; nequeant δε- mum dilfidentium doerorum opiniones legum minimna pensare, O ad normam veritatis dirigere fimodo incerti vagantur O errant, modo cunctita tur , haesitant , dubitant, quam viam insipiant. quo pedem haut ignorantes . Iampridem disputabatur an Iuris consultus, qui dirinarum humanarumquc rerum notitiam profitetur, maximis

disciplinis instructus esse deberet. O omnibus pro re doctrinis eruditus, ut tam graνem Persena posset pro dignitate sustinere ; nunc eo socordiae, O impudentiae devenimus, ut vulgo jacrare Gem certo audeant homines Uymare, ne ipsis quidem perspectis legibus, neque veteri jure deli--ato , posse luem Aria conmes augustissimum no

336쪽

men sibi arrogare , o magnarum obire judicia rerum, O gravissimas dirimere controversas. Proinfecto se praeclari Iuris prudentiae antistites, qui

totam aetatem in legibus interpretandis . inter se conciliandis, O ad forensem usium accommodandis totam aetatem vitamque contrivere, a morte ad vitam revocarentur, quo vultu, qua voce ,

qua graνitate circumforaneos istos rabulas increparent r Ideona nos pulli os vobis Iuris Iradentiae fontes re simus, ut vos illos perversarum opinioniιm faece contaminaretis Θ Ideo veteres juris conditores nostris commentariis illustravimus , ut

vos, illis explosis , semidocZos quosdam lepidos

in forum inveheretis Θ Ideo nostris interpretationibus leges in clarisima luce collocavimus, uepos ipsis inconditas quasdam O putidas obfu-' rissimorum hominum nugas anteferretis r Ms , e positis legibus, juris prudentiam fundavimus, vos , iisdem ne eeris , funditus evertistis; nos legum imperio cuncta subjecimus, vos tiges ipsas in ve-sram sententiam prave detortas temeritati vestae subdidistis; nos justitiam Iegum praescriptione circumscripsimus , vos commentitia aequitate a legibus aliena penitus substulistis. Videbor proficistibi optime caussam agere Iuris prudentiae, quos

337쪽

sio ,

te sim imitatus . γε saepe soles non solam se,

sus, sed etiam verba in nobilisimae omnium facessatis dignitate defentino ab Averanio mu- euari, cujus vitam sic accipies, ut amkitiae no strae monumentum , sic leges , ut in ea imaginem tui quodammodo expressam intuearis. Cura ut valeas, iisque persuade me in omni re erga te funis

aurum officio benevolentissimi atque amicissimi , uem me tibi O fuisse semper erisimes velim c . O futurum esse confida/Flatentiae Noa, Sept. MDCCLXVII.

338쪽

os EPHUS AVERANIUS Josephus Averanius filius Ioannis Franci sci Averanti, & Margaritae Sacchetliniae

Florentiae natus est XIII. Kal. April. an. a Christo nato MDCLXII. honesta quidem familia, cui contigit, ut tanquam in unam arborem plura genera, sic in illam multorum esset insita atque illuminata sapientia. Nam eodem , quo diximus , Patre erant geniti Benedictus & Nicolaus Averanii , quorum alter magnopere floruit eloquentia , omnique cum Graeca, tum Latina eruditione , alter Iuris prudentia & mathematicis disciplinis adeo excelluit, ut inter primos numeraretur . Fratrum vero gloriae sic respondit Iosephus, qui erat natu minimus, ut utrumque fama , doctrinaque superaverit. Patre usus est diligente , integro Sc casto,

in primisque studioso litterarum , a quo mature & saluberrimis praeceptis, quae ad recte pieque vivendum pertinent, & grammatica eruditus fuit. Idem a prima aetate

339쪽

3aa IOSEPH Ustis virtutis ς grandiorque factus , cum ad Vincentium Glaream hominem S. I. , qui Florentiae publice rhqtoricam doc*bat , auctus suis et, clarius explendui: , quam generosi condiscipuli eum assequi se posse sperarent Adjumenta quoque habuit ad litteras Graecas percipiendas ab Antonio Maria Salvinio ;& brevi eo pervenit, ut sive Italice , sue Latine , sive Graece scriberet, ejus oratio

colorata ac roborata appareret continua

veterum scriptorum lectione . Nec solum illa aetate in Oratoria se exercuit, sed etiam in poetica, maximeque Latina, ad quam eum natura formaverat. Cum iam, quantum satis esse videbatur , in hac mitiorum litterarum aquilla feliciter navigasset Iosephus , cursum ad graviores, disciplinas direxit, ac primo ad Peripateticam philosophiam penetravit , monstrante viam Ioanne Francisco Vannio S. I. Νe vero apud eam diutius moraretur secit libertatis ac veritatis amor, cilinihil tam e se insensum atque inimicum vidit, quam omnia ponere in unius hominis auctoritate. Retinuit tamen quasdam sententias Atilio telis, quas vero similiores cile pa-

340쪽

AVERANI Us. 323tavit; semperque probavit, in Iuris prudentia praesertim , usum Aristoteliae disputandi rationis, dolens hanc corruptam fuisse Scholasticorum captionibus ineptissimisque argutiis . Aristoteli longe superiorem ponebat ejuS

magistrum Platonem, quem unum totius

Graeciae doctissimum, & quasi quemdam Deum philosophorum fuisse dicebat. Itaque ejus libros. assidue pervolutabat, neque iis contentu S , quaecumque extant veterum philosophorum scripta penitus voluit cognoscere. Memoriter etiam tenebat Epictetum M Arianum , cum plurimum. tribueret Stoicis in ea parte philosophiae. , quae versatur in virtute& moribus . . Post aute Q, auctore Vincentio Vivianio. adhibitoque doctore. Iosepho de Papa , a d. mathematicas disciplinas recentiorem philosophiam venit; quibus in studiis, quanquam esset in alia distractus , tantos processus paucis annis effecit , ut tota. Vita in illa incubuisse videretur . . Sed ita sunt maxima ingenia quamcumque se in partem dederint, in ea ita excellunt, ut si nihil un. quam aliud egerint. Sic cum Pisas se contulisset ad Iuris prudentiam perdiscendam X a