장음표시 사용
71쪽
o xx ι . hlius impubes Uuu hosιes, si quidem mortuo ρα re filiu3 in hostium potestatem pereenerit. non incommo e Uici Iur, heredi talem ejus ex ea texe aia substi usos Pertinere . Huius iterum loci simillimum esse in L. tu. S l. de Capt., nemo non videt praeter Fabrum lj, et si qui sorte invenianis tur urguli homines, huic similes. Adscribam ipsa Papiniani verba: , Si morsuo Pa re capiatur impubes institulus Dei exhore fatus: sn Prom tu est licere legem Corneliam. e tabulis secundis nihil loculam, ejus Uumtaxat personam demonstrasae, qui tes amenti factionem habuisse . Plane captivi etiam impuberis legi imgm here fila em per legem
Corneliam Ueferri, quoniam verum est, ne impuberem qui lem factionem testamen i habuisse: et i eo non esse alienum, Praetorem subsequi non minus patris, uuam lmis voluntatem, eι utiles actiones in here Iitalem substituto dare '. Locis inter se comparatis, nPParet Primum, in eo convenire ἐCtos, quod hereditatem impuberis ad substitutum pertinere, non ad legi limum Contendant , tum hoc cautum non fuisse in ipsa lege Cornelia , sed receptum ex mente legis. Perlinent huc in altero loco verba: non osse alienum. Praetorem subsequi non minus Patris, quam legis voluntatem, ei dari tilitem hereditatis politionem substituto, cui irecta actio competeret . . si ejusjus ipsa lege fuisset sanciliam: in nilero non incommode incitur, here statem ejus ex ea leue i. e. e legis sententia, nonox verbis 23 α substitutos Pertinere. Haec sun
72쪽
ficiunt pro nostro consilio , quum cl. Ruckeri disputationem s4ὶ super hac re ita probamus, ut ei lubenter calculum nostrum adjicientes, quod addamus tithil habeamus. Haec tantum addo, illum sortasso nimis religioso codd. Icclionem quoniam apud Papinianum defendere contra Ciria Cianumquam quam, laudando consilio, at parulam selicisu cessu: - Wielingium 5ὶ vero quid impulerit
ad leniandum verborum ordinem, non satis intelligere me lateor.
Sequuntue in Iuliani laagmento duo casus, quando legi Cornelia o Iocus esse non videtur. Alter, cum superiori arcte coniunctus, ita se habet: , Sis Pater in civitate decessu, Ilius impubes apuae hostes si vivo patre sititis in potestatem hostium Pervenerit, non Puto tegi Corneliae locum esse: quia non esses ur Per eam , ut is, qui nullia bona in ciuitate reliquid. heredes habea . V . Addita ratio ne se habet: neque tamen hinc argumentum po-lere Iicet, quasi nemo heredes habeat, nisi qui bona in civitate relinquat. Aliud enim est nulla bona habere, aliud ne posse quidem habere, quod de tali impubere verissime dixeris, qui neque ante
captivitatem quicquam habuit sibi proprium sne
peculium quidem, quippe qui ea ne tale captus est, qua militiam obire nondum poterat), nec quamdiu servus hostium fuit aut in civitate aut extra eam
73쪽
quicquam sibi acquisivit. Quum igitur lubulae secundae non confirmantur lege Cornelia, res redeat ad causam inlesiali necesse est, et heredes Patris legitimi ad successionem vocentur. Idem dicendum est , si.Pubes filius vivo Pa re captus fuerit, in e mortuo in civisa e Patre, in hos tum Potes ate Eecesserit.' Sermo est de filio Pubere, et nou quaeritur de labulis pupillaribus, sed de causa intestati: quare quum hereditas pertineat ad proximum agnatum, hoc lanium dubium est, utrum illa deseratur ex lege xia labularum, an ex lege Cornelia, aut quod eodem redit, utrum illa patris sit, an filii P Quod dubium diserte sustulit a Clus. IIunc
esse illorum verborum sensum conflat: illud quaeri Possit, an non verosimile sit aliud quid, quod superioribus magis respondeat, scripsisse a Clum. Erat
ea Cujacti opinio, qui dum legit im ubes ex duobus casibus utium singit, idque, de quo modo sermo fuerat, his verbis continuari censet. Habet saue ea suspicio, quo se commendet; sed pro vulgata militant cum alia, tum Praecipue haec duo: primum quod a Ple ea, quae de impubere modo dicta sunt, explicantur allato simili exemplo Puberis, cui substitui nequeat: tum quod exploratum non est, Iulianum h. l. Potius de substitutionibus, quam dovi legis Corneliae egisse. In princ. L. I l. de capi. ICtus non integram quaestionem propositit, sed lameli ita scripsit, ut quae desint, facile suppleantur hoc modo: Pater,
qui impuberi silio substituerat, ab hostibus capitur: Guodsi illitas ante moriatur in civitate, nihil es quod δε secun is fabulis agi possit . Alii haec
74쪽
verba aliter aceeperunt, quum multi putarent hoc dici, locum non esse secundis labulis, eas fieri irritas, substitutum non admitti, sed Iocum esse legitimo, S. Pater redeat. s. apud hostes decedat. Perperam, me judice: immo Papinianus hoc voluitae secundis tabuIis nullam esse quaestionem, remita manifestam esse, ut non opus sit multis Ad eam clisputare. Confirmatur hoc iis, quae sequuntur: . sive quoniam viso patre fliusfamilias mori intelligi ur, sive quoniam non reverso . eo exinde
sui juris vi fur fuisse, ex quo pater hostium o uua es . ' Tabulae pupillares non valebant vivo
Patre i. e. reverso eo, quoniam ita apparet impu-
herem mortis tempore suisse filium milias, cujus nulla est hereditas: contra patre nou reverso, BPna hostes mortuo ante filium vel post parum refert, lege Cornelia id essiciente, ut omne captivitatis temis Pus Pro nullo compuletur , patre igitur non reverso videtur impubes mortis tempore sui juris suisse, suasque vires lenet substitutio. Interpretes, qui verba illa nihil es , quod δε sec. tab. agi Possit
non bene acceperunt, in alia omnia discesserunt, quum cogerentur ad omnis generis argutiast consu-gere, ut licet non veram. Probabilem certe sentenistiam inde elicerent. Nobis sussicit sontem erroris indicasse, eumque qui Varia eorum commenta cognoscere cupiat, ablegasse ad Chesium , OP. laud.
Quae adhuc disputavi, pertinebant ad tabulasseeundas, quando aut Pater captus est, aut filius:
75쪽
superest ut videamus, quid juris fuerit utro itie capto. Absolvitur ea quaestio duobus locis, quorum alter in L. 29. do vulg. et Pup. Euhsl. Scaevo Iam , alter in L. II. I I. de capi. rius nuditorem Papinianum auctorem habet. Diversas interpretiam opiniones de utroque loco die ensere, longum sit: diligenter plerasque certo ponderavi et nonnullis multa accepta reserens, quid mihi tandem verissimum visum sit, Paucis declarabo. , Si pater captus sis ab hostibus , mox fiatis , et ibi ambo Eecedant: quamvis prior Pater dece- ι . lex Cornelia ad pu illi subest, Iulionem non Pertinebit, nisi reversus in cisitate impubes δε-ce af : quoniam et si ambo in osvitate Eecesscssene , veniret substitulus. ' His verbis sin quibus nihil aut mulaticlum aut d flendum est in duos casus conlineri, apparet. Alter hic est: Paler caΡitur, mox filius; moriuntur ambo apud hostes; labulae Pupillares, quas Paler impuberi se erat, non valebunt, sive ipse sit praemortuus sive filius. De silio praemortuo nihil monetur, quoniam res omni dubio caret: sed consulto pater fingitur prior obiisse. quia sic obscurior decisio videtur. Ralio, quare lex Cornelia ad pupilli substitutionem non Perii nebit, in ipsa lege praetermissa haec esse videtur, quod impubes morte patris non sui juris factus Est, nulla bona in civitate reliquit, et in ea conditione decessit, qua neque ipse, neque alius pro eo tosta mento statuere possit de bonis, quae nulla erant. Valebit saltem haec ratio, si vel filius prior vel ambo simul capti sunt, quod Scaevolam velle indieani Glossae, mox explicanios Aconfinenti,
76쪽
quibuseum lacit Wielingius fl). Sed pace Cl. Viri
dixerim, hoc admitti non posse. Fateor particulam istam brevissimum temporis intervallum indicare: res quae uno eodemque temΡore ac idcru ut, significare non crediderim. Potior videtur eorum opinio. qui putent particulam mox consulto a ICloesse additam, ut significaret post patrem demum
filium fuisse captum; - id quod imprimis urget Rucherus s23 - quo casu seri potuit, ut hic sibi
interea aliquid acquireret, a Q bona in civitate relinqueret. At ne sic quidem substitutio confirmabitur lege Cornelia, quia dum vivit pater captivus, filius incertus est de statu suo, ut vel pubes non possit sibi testamentum condere: quapropter evanes enitabulae secundae, patre vivo, etiamsi in civitate decederet, multoque magis . si apud hostes vita sungatur. - Fac vero sestque hie alter casus utrumque ad hostes pervenire: patrem apud eos diem obire: impuberem vero reversum in ei vitale decedere: - tune Blia res erit. Tempora captivitatis impuberis non computantur. qui morte Paterna ita sit sui juris, ut substitutioni locus sit. Ultima autem verba , guoniam et si ambo in civia sate Moessissent, veniret a ubsti uIus eo Consilio adjecta sunt, ut exemplo i Ilustraretur Pasus,
qui proxime praecedit. Nam perinde ac substitutio valebit summo jure, si filius post patrem in civitate impubes decedat, ita ea confrmatur lege Cornelia, patre apud hostes Praemortuo.
77쪽
Eadem concintillas, quae in Scaevolae fragmenis transversos egit interpretum mullos, observatur in Papiniani verbis, quae l. l. inveniuntur. . Sed si ambo Uu hostes et prior Pater Uece t: su*ciat leae Cornelia substiIuto non alias, quam Siapuae hostes Patre defuncto Pos ea situs in cia viatile decessisse . ' Ne in his quidem quicquam muta lum volo, etsi prima specie hic locus cum laud. Scaevolae dispulatione pugnare videatur, quod ipsum mullis conjecturis originem dedit, quum interpretes utrumque auctorem in concordiam redigere conarentur. Sed primum non video, quare non dicamus h. I. patrem et filium simul esse captos; tum pendet omnis illa quaestio ex significatione, quae tribuenda sit vocabulis non alias, guam. Fuerunt, in quibus Wielingius, qui eam formulam explicarent non secus, non alia ratsene,
guam, Perinaee αc: quo sensu illam aliquoties apud veteres ICtos inveniri non nego. Ego vero suspicor alias vel quod est in Holoandrina reluerdici eo sensu, quo saepius usurpatur apud optimos scriptores v. c. apud Cicer. de Legg. II. 10. ciliter dicere, aluer sciscere i. e. alia con Euseno l . Quae interpretatio si admittatur, Papinianus ilem duo casus altingit et de utroque idem Plane respon-
l) Add. Gauus II. 195 . Nerva vero et Proeulus Non alt- ter putant rem legatari; seri, qutim si voluerit eam ad se pertinere. V Fr. Vatie. I ai . . Cognitore inierveniente, Judieati aelio domino vel In dominum datur. Non alias enim cognitor experietur, vel ei aetioni subjicietur, quam εἰ in rem auam cognitor ne ius ali. 3 css. omnino exempla, quae assert Treund , in Lexico Latino, s. v. aI a N'. 4.
78쪽
det, quod Scaevola responsurus suisset. Qui enim scribit, si ambo apud hostes decedunt et Prior pater, sussicero legem Corneliam substituto non alia conditione, quam 'si i. e. tum demum, si, Patre apud hostes defuncto, postea filius in civitate decedit; qui ita scribit, Daucis verbis includit, quod plenius sic sorei dicendum: . Si ambo apud hostes decedunt, non sum ciet lex Cornelia substitulo: tum demum ea lege confirmantur labulae secundae, si utroque capto , Pater quidem apud hostes decedit, at filius reversus in civitate impubes Eliam rium mo ritur. Facilius etiam admitti poterit haec interpretatio, si cum Haloandro et Cod. Relidigerano legimus: , Si cum ambo apuae hostes SINT, Prior ater deceaeas, etc.
DE TESTAMENTI FACTIONE CAPTIVI PASSIVA.
Testamenti factio cum captivo civibus concessa est, recte ille heres instituitur. poteritque reversus hereditatem adire si , ea lege ut periti de conditionibus legumque praescriptis salissaeiat, ac si numquam Civitatem reliquisset, quod exemplo legis
Faleidiae illustratur in L. l. I 4. ad L. Falc. s35,23 ;
sin apud hostes decedit, testamentum erit irrioli L. 32. I I. de hered. inst. tra. 5 .
79쪽
lum t), alque usu venii regula de heroditate non adita non transmittenda. De legalo ipsi relicto idem valel 2i; illud enim nullius momenti laturum
est, eo apud hostes mortuo, quamvis postliminio confirmari potuisset. Ratio est, quod altero casu jam legati adscripti tempore non amplius in rebus humanis suisse existimatur; quo sit, ut illud pro non scripto habendum sit. Eidem rursus vel sub conditione recte legari salis exploratum habemus, quum ne illud quidem legatum exstinguatur, quod deportato relictum est, quando consul factus luerit: quia restitutionis aliqua spes est 3ὶ. Observatidum h. l. est, quod silius captivi h reditatem nee sibi acquirere possit, nec patri sH; non sibi, quoniam eam adire non pol est sine patris jussu . non Patri, ne hic invitus fortasse aere alieno opprimatur. Accedit, quod hereditatis aditio adactus legitimos refertur, qui nec diem recipiunt, nec conditionem; alioquin posset eam adire sub conditione, ut Pater quandoque reversus, Ad quod actum Sit eo absente, ratum haberet 5ὶ. Nihil tamen impedit, quominus hic si lius heres instituatur, cujus hac in causa conditio certe non delerior erat quam servi, quem quis recis heredem instituere
i5ὶ CL Ant. Faber, Jur. Papin. XII. 7, 9, qui e piose exponit, quid juria sit in hereditate fideicommissaria et in honorumpo essionisus.
80쪽
potest si , quique vel domini reversi jussu hereditatem adire potest, eamve acquirit Pro eo, qui captivo heres exsistit s2).
DE sUCCESSIONE CAPTIvI AB Ir 'EsTAT ACTIVA ET PASSIVA.
Ut universe JCti Romani successionem ex testa mento omniaque quae ad eam pertinent. quippe potiorem multo diligentius persecuti sunt, quam eam, quae ab intestato desertur, ita fragmenta, in quibus agitur de successione Captivorum legitima, et pauciora sunt numero et minus aut gravitate commendantur aut obscuritate Iahorani: quapropter nobis quoque, universam illam doctrinam paucis complexis, brevibus esse licebit. Quum intestatorum hereditates primum ad suos, deinde ad agnatos proximos deserrentur, proprie captivus non poterat heres ab inleslato esse, qui neque in polesiale destineti erat, neque jura familiae integra ha bebat. Postliminii vero jure laetum est, ut neque
sui nequct legitimi jus amitteret 3j. Pendet illud. et si eaptus liberos in civitate reliquit, hi interim