장음표시 사용
161쪽
dicitur. Potest autem actio non esse iconueniens fini, vel principali, vel secundarici,& siue hic, siue hic,hoe contingit dupliciter: uno modo ex aliquo quod omnino impedit finem , ut nimia superfluitas, aut defectus comestionis , impedit salutem corporis , quasi principalem finem comestionis ; & bonam habitudinem in negotiis exercendis, quae est finis seeundarius. Alio modo ex aliqua qued facitdificilem , aut minus decentem Laeuentionem ad finem principam , vel secundarium: sicut inordinata comestio quandum ad tum pus indebitum. Si ergo actio sit ineonueniens fini, qua omnino prohibens finem principalem directe per legem naturae prohibetur primis praeceptis legis naturae, quae sunt in operabilibus: sicut sunt communes conceptiones in speculatiuis. Si autem sit incompetens sui 'seiacundario quocumque modo, aut letiam principali,ut faciens difficium , vel minus congruam peruentionem ad ipsum; prohibetur,non quidem primis praeceptis legis naturae; sed secundis quae ex primis deriirantur ; sicut conclusiones in speculatiuis ex principiis per se notis fidem habent. Et he dicta actio contra legem naturae esse dicitur. Arguitur, de lege natu rae est quod tibι non vis fieri, ne asteri feceris 'sed vir nullo modo vellet quod
uxor alium virum haberet ; ergo contra legem naturae faceret, si praeter primam uxorem , aliam suis perinta ceret.
R ad argum. quod illud praeceptum legis naturae, debet intelligin dem proportione seruata. Non IV. Versenim si praelatus non vult sibi resi sti a subdito ; ipse subdito resistere
non debet. Et ideo non oportet
quod ex vi illius praecepti, quod si
si vir non vult quod uxor sua, non habeat alium virumqubd ipse non habeat aliam uxorem Quia unum virum habere plures uxores, non est comi a prima prae- Vxorsi cepta legis naturae: sed unam uxo- ριuriai rem habere plures viros, est con- ςRI ra prima praecepta legis natura eo
quod per hoc quantum ad aliquid totaliter tollitur & quantsi ad aliquidimpeditur bonum prolis,quod eii principalis matrimonii finis. In bono enim prolis intelligitur non solum procreatio, sed etiam
educatio , ipsa enim procreatio prolis, etsi non totaliter tollatur, quia eontingit post impraegnationem primam iterum mulierem impraegnari , tamen multum impediis tur ; quia vix potest accidere quincorruptio accidat quantum ad utrumque foetum , vel quantum ad alterum. Sed educatio totaliter tollitur; quia ex hoc quod una mulier plures maritos haberet, sequeretur incertitudo prolis respectu patris, cuius cura necessaria est in educando. Et ideo nulla lege, aut consuetudine est pernutam unam VXO- rem habere plures viros, uuam e conuerso. Lib. 4. sent. Nisi. s. q. I. art. I. i. cov. ct ad septimum. M FUTO AE cap. V. v. I.
Omnia P pracepisti mihi faciam. TIdetur quM religiosi professi
dire praelaus suis , nam dicitur,sii e. ι
162쪽
obedire parentibus per omnia et sed magis tenetur obsequi patri spirituali quam carnali , ergo spirituales fili j praecipuE obedientiam professi, patribus spiritualibus in
a. Religio quaelibet principaliter tria vota substantialia habet, scilicet castitatis , paupertatis , dc obedientiae: sed castitatem tenetur omnibus modis seruare, simpliciter paupertatem , ut nihil proprium habeat; ergo & obedientiam sic tenetur seruare , ut omnibus smpliciter obediat. 3. Inferiori non relinquitur iudicium de superiori: sed si subditus haberet discernere in quo Obediret, &in quo non, relinqueretur sibi iudicium de praecepto superioris, ergo subditus tenetur in omnibus simpliciter obedire. Quilibet Christianus tenetur praelatis spiritualibus obedire , si Krgo protirentes obedientiam non tenerentur simpliciter in omnibus obedire, in nullo differrent profitentes obedientiam a non profitentibus: & sic talis profestio su- eruacua esset, ergo dum non stuperuacua, tenentur in omnibus obedire.
obe. Dicendum qubd est triplex obedientia dientia, stilicet indiscreta; imper- ΠPlς1. secta, discreta tamen; &persecta Indiscreta obedientia , quae nec
obedientia diei debet, est quando aliquis obedit in illis, quae diiunae
legis regulae contrariantur, quam debet inuiolabiliter obseruare: vel etiam in illis quae contrariamur re-stulae quam professus est , in hisciunt aequae dispensationi praelatirn subduntur. Et ad hanc obe-ientum nultus tenetur, imo qui-
CA p. V. Ver Iε7 libet tenetur eam non habero. Imperfecta autem obedientia sed sufficiens ad salutem profitentibus, est illa. qua aliquis obedit in his quae seruare promisit,& non inaliis obedientia verb persecta est, secundum quam subditus simpliciter obedit in omnibus, quae non sunt eontraria legi diuinae, vel mgulae quam professit, est. Et ad hanc obedientiam nullus tenetur debito necessitatis; sed solum ex honestate quadam. Quidam tamen aliter dicunt, scilicet qudd obedientiam professi, ex
necemtate tenentur obedire praelatis suis;non solum in his quae ad
regulam pertinent , sed in omnibus quae regulae non contrariantur, siue sint indifferentia, siue de numero bonorum I dummodo non
sint altiora quam professio proprij ordinis requirit, sed ad aequalia vel faciliora praelatus cogere potest , etiam si secundam praecepta regulae non sint. Sed prima opinio est longε me- Religio
lior, quia cum debitum obedi entiae torum ex ordine praelationis causetur, ad illa tantummodo ex obedientiae
voto subditus obligatur, ad quae praelatio est ordinata. Ad hoc auis rem praelationes in religionibus ordinantur, ut statu3 religionis secundum instituta regulae conseruetur. Et ideo in his lolum quae ad regulam pertinent, debitum obedientiae causatur.
Sciendum autem qubd ad regulam pertinet aliquid dupliciter, vel directe vel indirectE. DireaE seut ea quae in statutis regulae continen
tur,ut non comedere carnes,lene
te cientium , & huiusmodi. Indirectε ficut ea quae pertinent
163쪽
ad mutua obsequia , sine quibus status religionis seruari non posset: vel etiam quae pertinent ad poenam transgressionum; et si de eis nulla specialis mentio in regula fiat. Ad i. R. quod praeceptum Apostoli intelligitur non de omnibus absolute; sed de omnibus quae ad praelationem patris ad filium perti nent. Quia in quibusdam magis est obediendum patri, in quibusdam magis duci exercitus, quRm patri , de in quibusdam magis medico , & sic de aliis.
Ad E. R. quod castrias est virtus habens determinatam materiam,&determinatum actum : similiter depaupertas et obedientia vero habet generalem materiam. Et ideo si aliquis obedientiam absolute voveret in omnibus, esset confusio religionum quia idem teneretur stritare unus quod alter. Et ideo votum obedietiae determinatur secundum certam regulam: non est autem simile de aliis duobus votis.
tus non habeat iudicare de praecepto praelati, habet tamen iudicare de actu proprio in his duntaxat in oportet quod in omnibus obediat:
uno necesse est quod in quibusdam
Ad . . R quod illi qui obedien
tiam non profitentur, non tenentur in omnibus obedire spiritualibus praelatis, nisi in illis quae pertinent ad regulam quam in baptismo professi sunt ; ut scilicet abreia nuntiantes satanae , dc omnibus pompis eius, 3c Christianam vitam agere profitentes, induant nouum hominem qui secundum Deum C Ap. V. Verso IZ creatus est. Liba.sent. Dist. q a art. . md Id odiit . . art. lycii OG
Puate gaudium erit mihi qui in te nebris sedeo, ct lumen caesi
quae sunt secunddm tactum, non sint maiores delectationibus quae sunt secundum alios sensus; illa enim delectitio videtur esse maxima,qua exclusa gaudium omne cessat: sed talis est delectatio quae est secundum visum , t patet intextu: ergo delectatio quae est secundum visum est maxima inter sensibiles delectationes. 2. Unicuique fit delectabile illud quod amat: ted inter omnes sensus maxime diligitur visus , ergo dei ctatio quae est secundum visum, cst
3. Principium amicitiae delectabilis maxime est visio : sed causa talis amicitiae est delectatio; ergo secundiim visum videtur esse maxime deIectatio Dicendum quod unumquodque inquantum amatur essicitur desectabile : sensus autem propter duo diliguntur, scilicet propter cognitionem , dc propter utilitatem. Vnde dc utroque inodo conti rigit este delectationem secundum sensum Sed quia apprehendere ipsam cognitionem tanquam bonum quoddam , proprium est hominis: ideo primae desectation ex sensuum, quae scilicet sunt secunduui cognitIO ncm , sunt propriae hominu .i: delectationes Disiligod by Gorale
164쪽
lectationes autem sensuum inquantum diliguntur propter utilitatem , sunt communes omnibus animalibus.
Si igitur loquamur de 'delectatione sensus quae est ratione cognitionis; manifestum est quod secundum vasum est maior delectatio, quam secundum aliquem alium sensum. Si autem loquamur de delectatione sensus quae est ratione utilitatis; sic maxima delectatio est secundum tactum: utilitas enim sensibilium attenditur secundum ordinem ad conseruationem naturae animalis : ad hanc autem
utilitatem propinquius se habent
sensibilia tactus. Est enim tactus cognoscitiuus eorum ex quibus consistit animal,
scilicet calidi , & fiigidi. & humidi, de sicci, dc huiusmodi. Unde secundum hoc delectationes quae sunt secundum tactum, sunt lmaiores, quasi fini propinquiores. Et propter hoc etiam animalia alia tuae non habent delectationem
ecundum sensum, nisi ratione utilitatis ; non delectantur secundum alios sensus, nisi in ordine ad sensibilia tactus. Neque enim odoribus leporum canes gaudent, scd cibatione, neque leo voce bovis, sed
Cum igitur delectatio tactus sit
maxima ratione utilitatis; delectatio autem visus ratione cognitionis:
si quis utramque comparare u lit, inueniet simpliciter delectationem tactus esse maiorem delectatione
visus ; secundum quod constitit intra limites sensibilis delectationis; quia manifestum est quod id quod est naturale in unoquoque,est C A P. V. Vers 11. rc 'J
Huiusmodi autem 'delectationes tactus sunt , ad quas ordinantur concupiscentiae naturales ; sicut cibi, de venerea, dc huiusmodi. Sed si consideremus delectationes visus secundum quod visus deseruit intellectui; sic delectationes
Visius erunt potiores , ea ratione
qua & intelligibiles delectationes sunt potiores sensibilibus.
Ad i. R. qu bd gaudium significat
animalem delectatione,& haec ma xime pertinet ad visum:sed delectatio naturalis magis pertinetadtactu Quod ut melius intelligas, dicendum est quod gaudium est quaedam species delectationis. Nam
sicut sunt quaedam concupiscenIlae naturales iquaeda autem non natu rates , sed consequuntur rationem: ita etiam delectationum quaedam sunt naturalcs & quae dim non naturales quae sunt cum ratione : hae autem sunt animae, illae corporis. Delectamur enim de in his quae naturaliter concupiscimus, ea adipiscentes ; de in his quae concupiscimus secundum rationem. Sed nomen gaudii non habet locum,
nisi in delectatione quae consequi' dif-tur rationem. Vnde gaudium non fert a attribuimus brutis animalibuς; sed Pudio solum nomen delectationis. Omne autem quod concupiscimus secundum naturam, possumus etiam cum delectatione rationisl concupiiuere , sed non E conuersost Vnde de omnibus de quibus est delectatio, potest esse gaudium in habentibus rationem ἐμ quamuis non
semper de omnibus ut gaudium , quandoque enim aliquis sentit aliquam dolectationem secundumi corpus; de qua tamen non gaudet
165쪽
secundlim rationem. Et secundum consequens non si Sacramentum: hoc patet, qu bd delectatio est in eo quod non causet gratiam : nani brutis plus quam gaudium. solus consensus mutuus matrimo is. Nota quod alia nomina ad dele- nium a it: sed consensus nonpo-ctationem pertinentia, sunt impo- test esse causa gratiae; quia gratia fit a ab effectibus delectationis: non est ex actibus nostris; ergo innam laetitia imponitur a dilatione matrimonio gratia non confertur, eordis r exultatio verb dicitur ab ' dc sic est in remedium tantum. exterioribus fignis delectationis interioris , quae apparent exterilis, inquantum scilicet interius gaudium pro sibi ad exteriora riucunditas vero dicitur a quibusdam specialibus laetitiae signis vel effectibus. Et tamen omnia ista nomina videntur pertinere ad gaudium; non enim utimur eis nisi in naturis rationalibus.
ligitur propter cognitionem , e quod multas rerum differentias nobis ostendit Ad 3. R. quod alio modo delectatio est causa amoris carnalis,&alio modo visio: nam delectatio,&maximὸ quae est secundum tactum; est causa amicitiae delectabilis per modum finis. Visio autem est causa, sicut unde est principium motus, inquantum per visum amabilis, imprimitur species rei quae allicit ad amandum, fu ad concupi
cendam eius delectationem. I 2. q. l. art. 3Idem locus explicatur inseru de patribus m lymbo existentibus.
Videtur qubd matrimonium sit l
tantum in Lemedium, di res . Dicendum quod matrimonium consideratur in triplici statu : primo
ante peccatum et Ec tune erat tan . monii
tum in ossicium. Secundo sub lege status ubi ex ipsa sanctificatione sua ex- tkiple cusabilem reddebat matrimonii actum ; qui absque hoc turpia fuisset. Tertio sub statu gratiae, ubivlierius gratiam confert ad concupiscentiam reprimendam: ut scilicet unusquisque possideret vas seuum Ne
in honorem, O non in contumeliam;
sicut Gr gentes qua ignorabant Deum. Et in textu dicitur qubdin illis qui in timore Dei uxotes accipiunt, de amore filiorum ad cultum Dei, magis quam amore libidinis , da mones potestatem non habent. Adarguin. R. qu bd sicut res eorporales quae sunt in aliis sacramen iis, non habent ut propria virtute gratiam conferre possint sed ex , institutione diuina : ita etiam est de illis quae matrimonium causant, quia ex ipsa institutione diuina ha .
bent qubd ad gratiam instrumentaliter disponant, nisi sit defectus
seno , ad quorum emaciam prae- exigitur sanctificario materiae , ut patet in Confirmatione, vel Extre ma unctione. Quaedam ver b non praeexigunt praedictam sanctificationenia, sicut patet in Bapta salo, α Matrimonio. Diuiligod by Corale
166쪽
LIBER TO JIAE C A p. VI. Vers it 2. I rNota secundo quod unumquod- i Dicendum quod aliquid dicitur
que denominatur ab eo quod est i esse naturale dupliciter: uno mo- Gratia autem quae in matrimonio do sicut ex principiis naturae ex confertur, secundum quod est sa- necessitate causatum ; ut moueri cramentum Ecclesiae , in fide sursum est naturale igni , dcc. Et sic Christi celebratum ; ordinatur di- matrimonium non est naturale nec recte ad reprimendum concupiDialiquid eorum quae mediante libe
centiam, quae concurrit ad actum ro arbitrio complentur.
matrimonis :& ideo matrimonium t Alio modo dicitur naturale addicitur tantum in remedium : sed i quod natura inclinat: sed median- 'hoc est per gratiam quae in eo con- tu libero arbitrio completur ; sicut modo
fertur. 4. sent. 2. Dist. art. I. actus virtutum dicuntur naturales. dicitur g. 2. Et hoc modo etiam matrimonium 'Mu .
Accipies Virginem cum timore est naturale; quia rario naturalis ad 'Domini. Videtur quod matrimo- ipsum inclinat dupliciter. Mium non sit naturale ε, quia ius Primo quantum ad principalem naturale est quod natura omnia eius finem, quae est bonum prolis: animalia docuit: sed in aliis ani- non enim intendit natura solum malibus est coniunctio sexuumlgenerationem eius , sed traductio absque matrimonio ; ergo matri-inem dc promotionemvri e ad per-momum non est de iure naturali. fectum statum hominis, inquan - 2. id quod est de iure naturali, m-itum homo est , qui est virtutis Menitur in hominibus ecundum status.
quemlibet eorum statum : sed Vnde secundum Philosophum Marrimonium non fuit in quo- tria a parentibus habemus , icilicet ιιbet statu hominum : homines esse, nutrimentum ,& disciplinam:
cnim a principio sylvestres erant;lfilius autem a parente educari de& runc nemo sciuit proprios libe- instrui non posset, nisi determinaros, nec certas nuptias in quibus tos & certos parentes haberet rmatrimonium consistit ergo noniquod non esset, nisi esset aliqua est naturale. obligatio viri ad mulierem deter-3. N ituralia sunt eadem apudiminatam, quae matrimonium facit. omnes : sed non eodem modo est Meundo quantum ad secunda- matrimonium apud omnes ἔ cum eium finem matrimonii qui est
pro diuersis legibus diuersimode mutuum obsequium sibi a coniu- matrimonium celebretur ; ergo gibus in rebus domesticis impen- non est naturale. t tum. Sicut enim naturalis ratio
. illa sine quibus potest saluari dictat ut homines si inui cohanaturae intentio, non videntur esse bitent, quia unus homo non suf- naturaliat sed natura intendit con- ficit sibi in omnibus quae ad vi- seruationem speciei per genera- tam pertinent; ratione cuius diciationem, quae potest esse sine ma- tur homo naturaliter politicus: ita erimonio; ut patet in fornicariis; etiam eorum quibus indigetur ad 3le, ergo matrimonium non est humanam vitam, quaedam OPera
167쪽
sunt competentia viris , quaedam mulieribus: unde natura monet ut sit quaedam associatio viri ad mulierem, in qua cst matrimonium. Ad i. R. quod natura hominis ad aliquod inclinat dupliciter: Uno modo quia est conueluens naturae generis , de hoc est commune omnibus animalibus Alio modo quia est conueniens naturae differentiae qua species humana abundat a ge nere inquantum cst rationalis, sicut actus prudentiae & temperantiae Et sicut natura generis, quamuis sit visa in omnibus animalibus,non tamen cst eodem modo in omnibus inaediam non inclinat eodcmmodo in omnibus: sed secunddin quod unicuique competi T. Ad matrimonium ergo inclinat natura hominis ex parte differentiae, quantum ad secundam rationem assignatam. Sed quantum ad Primum , rationem inclinat ex Parte generis. Ad ι. R. quod verum est quantum ad aliquam gentem: non autem est verum uniuersaliter ; quia
a principio humani generis S scriptura recitat fuisse coniugia. Ad R. quod natura humana non est immobilis sicut diuina: Et ideo diuel sificantur ea quae sunt de iure naturali secundum diuersos status & conditiones hominum Quamuis ea quae sunt in rebus diuinis, naturaliter nullo inodo va
Ad . R. qu bd natura non tantum intendit esse personale , sedeta perfectum; ad quod exigitur
Videtur quod sacramentui non sit in genere signi; videt
enim saeramenturis dici a saerando , sicut medicamentum a medicando : sed hoc magis videtur pertinere ad rationem causae , quam ad rationem signi; ergo sacramentum magis est in genere causae , quam in genere signi. 2. Sacramentum videtur aliquid occultum fgnificare , ut patet in . textu, Et, Ouaesit dispensatio se , - . menti abscona it a seculis in Deo tsed illud quod est absconditum, videtur eisse contra rationem fgni: nam signum est quod praeter speciem quam ingerit sensibus, facit aliquid aliud in cognitionem Ven re, ut vult Aug. Ergo' videtur quod sacramentu non sit in genere signi. Dicendum qubd omnia quae habent ordinem ad unum aliquid licet dieci si mode) ab illo denominari poliunt ; sicut a sanitate quae est in animali, denominatur sanum, non solitin animal quod est sanitatis subiectum , sed dicitur medicina sana, inquantum est sanitatis effectiva; diaeta veto, inquantum est conseruatiua eiusdem; & urina,i
quantum est significatiua ipsius. Sic igitur sacramentum potest aliquid dici, vel quia in se habet aliquam sanctitatem occultam idcsecundum hoc. lacramentum idem
est qubd sacrum secretum: vel quia
habet aliquem ordinem ad hanc sanctitatem , vel causae, vel signi: vel secundum quamcumque aliam habitudiuem.
168쪽
specialiter autem nunc loquimur de Sacramentis secundum quod important habitudinem signa : &secundumhoc, Sacramentumponi
tur in genere signi. Ad i. R. qubd quia medicina se
habet ut causa effectiva sanitatis, inde est qubd omnia denominata a medicina, dicuntur per ordinem ad Vnum primum agens. Et propter hoc medicamentum importat causalitatem quandam. Sed sanctitas a qua denominatur sacramentum, non significatur per modum causae essicientis: sed ma-T Oar AE Cap. XII. v. 8. Bona est oratio cum ieiunio ct eleei mosina. Eleemosina magis est meritoria
quam ieiunium & oratio. Explicatur supra Tobia cap. 4. v. zI.
l TOBIAE Cap. XII. v. II. tauando sepeliebas mortuos , ego
gis per modum causae formalis vel i I Idetur quod cultus exequia finalis. Et ideo non oportet quod rum defuncto prosint; quia Sacramentum semper importet nullus facit eleemosinam circa ali- causalitate in . ' l quem, nisi ei proficiat: sed sepelire Ad 1. R. qubd ratio illa proce- mortuos computatur inter operadit secundum quod Sacramentum eicemosinarum : de Tobias sepe- idem est qubd sacrum secretum. l liςndo mortuos Deum prome- Dicitur autem no solum Dei secre- ruisis teste Angelo commendatur ;tum, sed etiam regis esse sacrum dcie go huiusmodi sepulturae cultus Sacramentum;quia secundum anti- mortuis prodest. quos sancta,vel sacrosacta diceban- a. Inconueniens est dicere quddiu r, quaecuque violari non licebat.Jfrustretur deuotio fidelium: sed Sicut etiam muri ciuitatis, S: per-ialiqui ex deuotione se in locis ali- isonae in dignitatibus constitutae. quibus religiosis sepelitu dispo-Et ideo illa secreta siue diuina, siue nunt, ergo sepulturae cultus pro- humana, Quae non licet violati, dest defunctis. quibussi bet publicando, dicuntur Diccndum qudd sepultura ad-
sacra vel Sacramenta. inuenta est de propter vivos re Nota quδd etiam iuramentumlpropter mortuos : propter vivos habet quandam habitudinem ad quidem, ne 'eorum oculi ex turpi res sacras, inquantum scilicet est i rudine cadauerum offendantur, dc quaedam contestacio facta per ali- l corpora foetoribus inficiantur ; lcquid sacrum. Et secundum hoc di- l hoc quantum ad corpus. Sed spicitur iuramentum esse Sacramen- l ritualiter etiam prodest vivis, intum non eadem ratione qua nunciquantum per hoc astruitur resurre- loquimur de Sacramentis: non ta-ictionis fides. Sed mortuis prosunti men aequivocc sumpto nomine sa-jad hoc qubd inspicientes sepulcramenta, sed analogici, scilicet se- chra, memoriam retinent defun-cundum diuersam habitudinem adictorum, ut pro defunctis Prent: ΝΠ Flodethaliquid unum , quod est res sacra .ide dicitur monimentum quasi mo- 1epula
169쪽
Sed qubd ulterius sepultura in
loco sacrato mortuo prodest, non qua dem est ex ipso opere operato, sed magis cx ipso opere operante, dum se il3cet vel ipse defunctiis, vel alius, corpus eius tumulari in loco sacro disponens ; patrocinio alicuius sancti eum committit, cuius precibus per hoc credendus, est adiuuari: & etiam patrocinio eor una qui loco sacro deseruiunt, qui pro apud se tumulatis, frequentius& specialius orant. Sed illa quae ad ornatum sepulturae exhibentur, prosunt quidem vivis inquantum sunt vivorum solatia: sed& possunt defunctis piodesse, non quidem per se, sed per
accidens; inquantum per huiusmodi homines excitantur ad compatiendum, & per consequens ad Sent. Dist. 6J. q. a. απ. r. FToarba Cap. XII. v. I9. Videbar vobiscum manducare Obibere; sed ego cibo oe potuinuisibio utor.
Videtur qubd Angelus vel daeis
mon per corpus assumptum non possit operationes viventis corporis exercere ; cuicumque enim competit habere virtutem ad
aliquod opus , competit ei habere ea sine quibus illud opus haberi non potest; aliis talis virtus frustra ei adellet: sed huiusmodi opera viventium corporum, sine corporis organis exerceri non possunt; cima ergo Angelus non habeat corporea organa naturaliter sibi unita, vide- orandum: vel inquantum ex sum- tur quod non possit praedicta operaptibus sepulturae vel pauperes fructum capiunt, vel Ecclesia deco- l
Ad i. R. qu bd quia caro est pars
naturae hominis, naturaliter homo ad carnem suam assicitur, secundum illud, Nemo carnem suam unquam odio habuit. Unde secundum listum naturalem affectum inest viventi quaedam solicitudo quid etiam post mortem de eius Corporest futurum, doleretque si aliquid indignum corpori suo euenire Praesentiret: Et ideo illi qui hominem diligunt, ex hoe qnbd affectui eius quem diligunt conformantur;
circa eius carnem curam humanitatis impendunt.
Ad a. R. quod fidelium deuotio
suis charis in locis sacris prouidens sepulturam, Ira hoc non frustraturqubd defunctum suurn suffragio Samstorum committitur. Lib. 4
a. Anima est nobilior quam natura : sed Angelus non potest opus
naturae facere nisi mediante virtute naturali; ergo multo minus potest facere opera animae Per corpus asinsumptum, quod aut ma caret. . Inter omnes operationes animae quae per organa complentur,
actus sensuum sunt propinquiores intellectuali operationi, quae est
propria Angeli : sed Angelus pee
corpus assumptum, non potest sentire vel imaginari; ergo multb mi nus potest opera alia animae facere. Dicendum qubd actio aliqua ex duobus naturalem speciem accipere videtur, scilicet. ex agente M termino ; calefactio enim ab infigi datione differt; quia una earum ex calore procedit, & ad calorem terminatur: alia verba frisore, ad frigus.
170쪽
LIBER TOBIAE CAp. XII. Vers. 2o propriὸ tamen actio,sicut & mOtus , a termino speciem habet. Αprincipio autem habet proprie quod sit naturalis. Motus eMim &actiones , naturales dicuntur, quae sunt a principio intrinseco. Considerandum est ergo qubd in operationibus animae , quaedam sunt quae non sol sim ab anima sicut a principio; sed etiam terminantur ad animam & ad corpus ani
Et huiusmodi actiones A, gelis ineorporibus assisnptis attribui non postunt; neque secundum similitudinem speciei , neque secundum naturalitatem actionis ; sicut lentire, augere, nutire , dc similia. I7s de comestione, ut patet de Angelo Tobiae. Si autem talis effectus requirat transmutationem secundum formam , tunc non poterit fieri per Angelum : nisi fortE mediante naturali actu, sicut patet de gene
Adi. R quod huiusmodi operationes non naturaliter Angelusi exercet;& ideo non oportet qubdl habeat naturaliter organa unita. Ad α. R. qu bd veras operationes animae Angelus non facit, sed similitudinarias.
Ad 3. R. quM iam dictum est in
corpore articuli quare sensus non potest Angelis in corporibus assum- Sensus enim est secundum motum piis attribui. In quast. Dιο ρ de a rebus ad animam. Similiter nu- potentia art. 8.l Idem locus explicatur lupra, efcap. 8. v. 9 Ex. I. p., i arx. . trimentum & augmentum est per
hoc quod aliquid generatur & additur corpori viventi. Quaedam vero actiones sunt animae, quae quidem sunt ab anima sicut a principio; terminantur tamen ad aliquem exteriorem effectum. Et si quidem talis e fictus
per solam corporis diuisionem, vel motum localem produci possit, talis attribuetur Angelo per corpus aitumptum , quantum ad similitudinem speciei in effectumon tamen erit verε naturalis actio, sed
similitudo talis actionis Sicut patet in locutione quae
dc aeris; δ: comestio quae peificitur per diuisionem cibi & traiectionem in partes interiores. Vnde
Tolli AE Cap. XII. v. 1Ο. Tempus est τι reuertar ad eum qui me misit.
cutionem nainisterij a contemplatione retardentur; Ut patet ex textu : sed non reuertitur nisi per contemplationem; ergo videtur quod per minillerium a contemplatione Dei abscesserit. a. una potentia finita non potest simul in plures operationes e sed potentia Angeli finita est ; ergo videtur quod non potest simul conis templari & ministrare. Intellectus creatus non potest
locutio quae attribuitur Angelis in i simul plura intelligere: sed quan corporibus assumptis, non est vere i do ministrant Angeli , intellectu naturalis locutio; sed similitudina- ' considerant ea quae agunt; ergo viri a quaedam per similitudinem en i detur quδd tunc diuina contemsectus. Et laniliter dicendum cst plui non possunt. Diuili od by Corale