Sancti Thomae Aquinatis doctoris angelici, ordinis Praedicatorum Biblia siue Collectio et explicatio omnium locorum Sacrae scripturae, quae sparsim reperiuntur in omnibus s. Thomae scholasticis operibus, ordine biblico. Tomus primus tertius ... Labor

발행: 1658년

분량: 511페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

271쪽

Ad 3. R. Mdd necessarium signi- habeat: sed eontrariarum opinionum altera est fata I ergo aliquis Angelus habebit falsam opinionemrhoc autem est salium; quia falsitas in nobis appropriatur phantasiae,qua

ficat quendam modum vetitatis; verum autem est in intellectu . Secundum hoc igitur vela & necessaria sunt aeterna; quia sunt in intellectuaterno, qui est intellectus diuinus solus. Vnde non sequitur quod aliquid extra Deum sit aeternum. I.

p. q. IO. art. 3.

Idem locus explicatur de poena corporali damnatorum infra , Sa

Io a Cap. XXV. v. a.. Deus Deit concordiam insubi mibus.

I Idetur quod inter Angelos

et inter

tamen Angeli carent ἔ ergo eos non potest esse pugna. Sed contra est quod habetur quod

quatuor venti eati pugnabant, per quos intelliguntur qua tuor Ange Dan. . licae potestates regnis principalibus v. i. piae latae, ergo Angeli inuicem pugnant. Dicendum quod ista verba Danietis,unde tota clubitatio oritur, a sani his diuersimode exponuntur. Hieron. enim dicit quod ille princeps Persarum qui restiterat liberationi populi, erat malus Angelus, Persis V pugna esse non possit; omnis Pralatus : scut enim unicuique hocnim discordia & pugna repugnat mini datur ad exercitium unus bo- unitati charitatis: sed Angeli sunt nus, & alter malus Angelus; ita sin- Persecti in charitate; ergo inter eos gulis gentibus duo spiritus praepo- pugna esse non potest. a. Quicumque patrocinium praestant contrariis causis,ita se habent quod alter eorum iniustam causam defendit i sed hoe sanctis Angelis

conuenire non potest, quorum rectitudo confirmata iniustitiam non patitur: ergo videtur quδd non pons ni dici conitariis causis patrocinando pugnare. 3. Ubicumque est ordinata praelatao,non potest esse pugna via con-rrarietas; quia hoc est contra rationuntur,unus bonus,& alter malus.

Sed in hoc non est minor dubitatio constat enim quod Angelus Danieli loquens, bonus Angelus erat Quo modo aute sibi efficaciter tot diebus malus Angelus restitisset,nisi iustam causam haberet ι non potest dici quod si iustam habebat, etiam impossibile erat illam resistentiam multo magis per bonum Angeiam

fieri.

Et ideo dicendum est eum Gregor. qubd vrerque bonus Angelus fuit; nem praelationis ut inferior supe- l quod cxiam magis literae consonat. riora resistat: sed Angeli ordinantur I qu an eadem locutionis serie prin- omnes secundum superius & ins pem Persarum nominat, & Mitrius , ergo videtur quod unus alteri

non repugnet.

. . Cum nullus Angelus nitatur nisi adhoe quod rectum sibi vide- ur ; oportet quod si ad contrarianitatur, qudd contrarias opiniones chaelem principem Iudaeorum quem constat bonum Angelum esse. Haec autem pugna sic intelligenda est secundum Gregor. Cum enim iudicia Dei sint abyssus multa, pro-Diuiti Orale

272쪽

An e funditatem iugiciorum eius Angeli secundum hoc utraque a bono dei V comprehendere non possunt. Et l fendi potest,&piaecipue expectan-r o '' ideo quid unicuique genti vel ho- do diuinam sententiam. mini dcbeatur secundum dispositio- l Ad 3. R. quod ordo praelationis ne in diuinam, non semper intelli- Angelorum perficitur per illumi-gunt , nisi eis reveletur. l nat1Ones diuinitus receptas, & ideo Contingit autem quandoque quod ea recepta, Vnus alteri non obsistit.

in diuersis gentibus , inueniantur di- Ad 6. R quod quamuis in An stelis

uersa merita, secundum quorum di- non possit esse falsa opinio, potest uersitatem videtur quod una gens i tamen in eis esse quorumdam ne- alteri subessie debeat, vel ab eius scientia, ex hoc quod intellectus dominio liberari, sicut tunc in Iu- l eorum propter potentialitatem addatis erat; quia Danielis oratio, mistam, non omnino terminatur ad quantum in se erat , liberationem unum; & secundum quod eorum populi merebatur : sed peccata po-iquae nesciunt, cognitionem a Deo, puli.& etiam utilitas quam Iudaei vel superioribus Angelis expellant, faciebant in regno Persarum; dum interrogate in scriptura dicuntur. per eos Dei notitia diffundebatur, Quia tamen ei quod nesciunt per erant in contrarium. iudicium, non adhaerent, ideo falli Et quia unusquisque Angelus se- non possunt: sed secundum contracundum ossicium suum, ad examen rietatem rerum quae in iudicium di-

diuinae scientiae reserebat merita sibi uinum veniunt , contrarietates subditorum: & ideo relatici contra- inter eos memorantur. Lib. 2.sent. riorum meritorum per diuersos An Ds. II. q. I. art. s.

gelos facta, sententiam diuinam ex- Τὸν facit concordiam in subb-pectantes , pugna inter Angelos vo-ibus. videtur quod inter Angeloscatur , & eorum concordia est in non possit eme pugna, seu discordia diuinae illuminationis perceptione,Jpertextum: nam pugna opponitur

per quam de diuina voluntate in- concordiae. struuntur. Hoc erit m omnes concoc- 2. Vbi est persecta charitas, dediter volunt quod percipiunt Deum iusta praelatio,non potest esse pugna: velle: unde dicitur in textu de Deossed hoc totum est ιn Angelis ; ergo quod facit rancordiam in Dbtimibus. in Angelis non est pugna. Ad i. R. quod amicitiae vel con- 3. Si angeli dicuntur pugnare procordiae non repugnat diuersitas opi ieis quos custodiunt, necesse estnionum ; sed solum diuersitas v iquod unus Angelus foueat unam luntatum. Vnde talis pugna quae estipartem, & alius aliam : sed s una secunddm iudicia ex diuersis meri-lpars habet iustitiam, constat quod eis sumpta, non obstat unitati cha-ialia pars habeat iniustitiam ; ergoritatis,cum voluntas eorum sit una sequitur quod Angelus bonus stut diuina scillaei prouidentia ex- fautor iniustitiae, quod est inconue-pleatur. i,niens ; ergo inter bonos Angelos Ad x. R. quod non est inconue- non est pugna. niens contrariarum causarum. Sed contra est quod dicitur ex per-

ranaque aliquid iustitiae habere: Et sona Gabrielis, Princepi remi persa-

273쪽

LI BER IOB CA

Dan. lo rore Blit mihi viginti or uno dιe- v. s. bus. Hic autem princeps petiarum erat Angelus reg- Persarum in custodiam deputatus; ergo unus bonus Angelus reii itit alii, & sic inter eos

est pugna. :

later Dicendum quδd diuina iudicia A eirca diuersa regna, & diuersos ho- .. mincs per Angelos exercentur. In suis autem actionibus Angeli per diuinam sententiam regulantur. lContingit autem quandoque quod Indi uertis regnis vel in diuersis hominibus contraria merita, vel de merita inueniuntur I ut unus alteri subdatur, aut prasit. Quid autem super hoc ordo diuinae sap1entiae habeat, cognoscere non possunt nisi Deo reuelante. Vnde necesse habent super his sapientiam Dei conis

Sie igitur inquantum d2 contrariis meritis & sibi repugnantibus diurnam consulunt voluntatem, rusiste te sibi inuicem dicuntur ἔ non. quia snt eorum contrariae voluntates cum in hoc omnes concordent udd Dei sententia impleatur sed quia ea de quibus consulunt, lunt repugnantia,

Et per hoc patet solutio ad ob.

tecta. I. p. q. 33. art. 8.

Idem locus explicatar supra Exs-

I o a Cap. X X V. v.

μηquid est numerus mιώtum eius.

Videtur quod in Angelis non

possit este numerus , numerus enim quantitas est : sed quantitatis subiectum est materia , cum ergo in Angelis non sit materia , videtur quod nec numerus.

a. Quanto aliquid est propinquius P. XXV. V s. s. 3 uni simplici, tantb minus diuiditur:

sed inter omnes creaturas natur rangelica Deo est propinquior; ergo videtur quod vel non sit in eis numerus aliquis, vel sit paucissimus. . Cum partes uniuersi sint ordinatae adinvicein, iuuantes se mutuli, illud ex quo non prouenit utilitas in partibus uniuersi , videtur esse frustra vel vanum . de sic omnino non esse : sed spiritualis substantia non iuuat ad corporalem, nisi mouendo ipsam ; ergo videtur quod non sunt plures substantis separa- .rae, nisi quibus expletur motus corporalis creatutae. Et ita videtur quod numerus Angelorum sit accipiendus secundum numerum Ino- tuum coeli,vcletiam ipsorum mobilium : ergo videtur quod numerus Angelorum determinatus possit esse

nobis. .

4. De Angelis nihil scire possumus, nisi ea quae nobis in sacra scriptura traduntur e sed dicitur mima Dan. .m αὐ- -nistrabant ei cto. Ergo 'ιο- videtur qubd numerus eorum sit nobis determ natus. Sed contra dicitur in textu. Numquid est num rem militum erus mili tes autem eius sunt Angeli, ut habetur, factin est cum Angelo sc. Luea 2 Dicendum qubd ratio humana defi- cit a cognitione substantiarum separaratum, quae tamen sunt notissimae

naturae ; ad quae intellectus noster se habet, sicut oculus noctuae ad lumen solis; quod de eis valde pauca . scire possumus per rationem, quamuis illud quod de eis est scitum, est valde delectabile & amatum. Et

ideo Philosophi de illis nihil quasi demonstrat ire, & pauca probabilia

ter dixerunt.

274쪽

3 a LIBER IOB. C Ap.

pliciter secundum quod conuertitur cum ente quod non determinatur ad aliquod genus ; de similiter nec multitudo sequens ad tale unum:& talis multitudo ponitur in Angelis, quae non sequvur diuisionem quantitatis. vel materiae sed disti iὶωo

nem naturarum.

Alio modo dicitur unum quod est principium numeri, qui est discreta

quantitas creata ex diuisione materiae, Vel continui. Et talis non elim si in materialibus. Ad i. R. quod ex ratione illa probatur simplicitas angeluae Naturae, M praecipue illius quae in ca suprema est. sed pluralitas gradus ab ea

non tollitur.

Praeterea, non est loquendum de Angelis scut de diuina i arura i specialiter cuin plures Angeli non tantum numero, sed specie d:fferant Ad s. R. quod Angeli non sunt fusti propter motum corporalium , quia nihil fit propter vilius se. Vnde si lunt aliquae substantiae non mON ntes. nota 1equitur quod sint supersuae. Nihilominus tamen dicendum quod ex omnibus substantiis illis

prouenit aliqua utilitas per iuua mentum in rc bus corporalibus; quia inferiores Angeli in motu sphaera. rum Deci ministrant. Illuminatio autem inferiorum Angelorum est a Deo per proximos, S Ita omneS Insa entiam habent super motum corporalium ἔ vel ad minus quantum iacustodiam hominum , quae per ancLad ultimum ordInem. Ad . R. quod Angelorum numerus non est dcterminatius nobis. Sed per haec verba datur in elligi quod numerus assistentium excedit numerum min Ist Iamium piopter

XXVI. Vers. 3. &II. suam nobilitatem. Lib.2.sent. Disto

P Rudenxia quantum ad actunet

bene consiliandi Deo non competit : cum enim consilium sit quaedam inquisitio . diuina autem cognitio non sit inquisitiua ; non potest sibi consiliari tale conuenien S, ut patet in textu 3c. Cuyn creto iη ut consi- Vil lium, er instinxit eum ' v. I . Secundum autem actum illum ,

,ui est de consiliatis iudicare,& iii-icata cligere ; nihil prohibet prudentiam de Deo dici. Dicitur tamen interdum consilium de Deo. vel propter similitudinem occultationis ; nam consilia occula aguntur. Vnde quod est in diuina sapientia occultum , per similitudinem consilium dicitur Contra Gentiles tib. I. cap. 93. Ioa. Cap. XXVI. v. it. Columna caelι contremiscunt, π pa

cl y ldetur quod virtutes coeli ruta

V Domino veniente non Coln- movebuntur ; virtutes enim cui

rum dici non possit ni nisi Angelit beati: sed immutabilitas est de r

i tu ne beatitudinis ; ergo moueri non poterunt.

a. Admirationis causa est ignorantia; sed scui ab Angelis longe ab esti imor, Ita & ignorantia ergo non poterunt per admIrationem moueri.

. omnes Angeli diuino iudicio astabunt, unde dicitur, omnes An- 7 geo sabant in cιαuιtu throni : sed V '

275쪽

Virtutes nominant unum specialem ordinem in Angelis ; ergo non potius de eis dici debuit quod moue huntur, quam de aliis Angelis. Sed contra est quod dicitur intextu , nam columnae ctali non possunt intelligi , nisi virtutes coelorum ,

ergo virtutes coelorum commoue Mart. buntur. Praeterea dicitur, Stella ca- dent de caelo, ct virtutes caelorum com

Dicendum qu bd virtutes in Angelis dicuntur dupliciter, quandoque enim nomen virtutum vira ordini appropriatur : filio modo accipitur communiter pro omnibus coelestibus spiritibus. Et utroque modo potest accipi in proposto: si enim

accipiatur secundo modo ; sci hcet pro omnibus Angelis, tunc dicuntur moueri propter admirationem nouitatis, quae in mundo erit: si autem exponatur prout virtutes est nomen proprium ordinis, tunc ordo ille dicitur moueri prae aliis ratione effectus ; quia illi ordini secundum Gre. gorium attribuitur miracula facere, quae maxime circa illud tempus

Vel quia ordo ille . cum sit de media literarchia secund&n Dionysuim, Don habet potentiam limitatam ;vnde Oporret quod eius nam isterium sit circa causasvniuersu es. Vnde proprium ossicium Virtutum e me videtur corpora coelestia luouere, quae sunt causa eorum quae in natura inferiori aguntur, & hoc etiam ipse in nomen sonat. quia virtutes ccclorum dicuntur. Tunc ergo mouebuntur, quia ab effectu suo cessa bunt, ulterius corpora coelestia non mouentes : sicut nec Augela qui sunt ad custodiam hominum dc putati, ulterius custodiae ossicio vacabunt.

Ad i. R. qu bd mutatio illa non . variat aliquid quod ad eorum statum pertinet , sed refertur, vel ad effectus eorum qui immutari pota

sunt sine eorum mutatione; vel ad nouam rerum considerationem , quam prius secundum species concreatas videre non potuerant. Hanc autem vicissitudinem cogitationum

ab eis beatitudo non tollit. Ad L. R. qu bd admiratio soleteste de his quae nostram cogniti O-nem excedunt vel facultatem. Et secundum hoc virtutes coelorum admirabuntur diuinam virtutem talia facientem, inquantum ab eius imitatione & comprehensione deficiunt. Et sic in Angelo non ponitur Ignorantia , sed tollitur Dei comprehensio. Ada patet R. ex dictis in corpore

Spiritus eius ornauit caelos, ct o stetricante manu eius eductus

est coluber tortuosus. CReaturatum consideratio perintinet ad Theologos. & ad i hilosophos : sed diuelli mode. Philoi Ophi cnim creaturas considerant secundum quod in propria natura consistunt. Unde proprsas causas dc passiones rerum inquirunt. Sed Theologus considerat creaturas secundum quod a primo principio exierunt de in finem ultimum ordinantur , quod Deus est. Unde tecte diuina sapientia nominatur Iquia alii illinam causani considerat, quae Deus est.

l Apparet ergo in productione ciea

turarum Ninuas perionarum, t Pa-

276쪽

Sq. a. te n t tu ; Insp/rum, ipse Spiritus terrarum. M. τ. Sanctus, de quo dicitur, Spuritas Do- Recth ergo ecelos Spiritus ornasse εο -πimpleait omnem terram. In ma- dicitur, qu Ia in creaturis quae suum b: i nu filius, qui etiam brachium patris ordinem seruaueiunt. & diuina bo- . i. dic Lur; eo qubd10eo virtus ' - nitas clarius resplendet, & decoris Ioan. i. pient a Der, det ommia per usumfacta ornatus immutatus non est. Rectεν 3- sunt. Sed in pronomine eiuri per etiam dicitur colubet rortuosusnia-sona patris exprimitur, cuius est Sc nu obstetricante eductus ; quia in filius,& Spiritus Sanctus. malis relucet etiam diuina potentia

Sed ex parte actus tangit etiami per hoc qudd cohibentur ;& diurna duo, scilicet ornatum, scobstetri- l prouidentia per hoc qudd eorum

cationis ossicium. Ornatus pertinet mala ordina tur in bonum. Inprolo- ad dispositionem rerum; quia eas P Lb. 2 se M. varia pulchritudine decorauit. Sed . - ψψυ Obstetricatio pertinet ad prouiden i Q p . . I .liae subernationem, qua cre turas Ecce hae ex parra dicta sunt viam per se subsistere non valentes , ad eius, ct cum vix paruam stillam

modum obstetricis inessu conseruar, sermonum eius audiueramns, quis cessaria in finem m:nistrat , & poterit tonitruum magnιtussi iI etus impedimenta repellit, etiam mala in intueri 'bonum ordinando.

Ex parte effectus duo tangit, scili- Ntellectus humanus I rebu

Cet Coelum , & colubrum tortuo- I sensibilibus connaturaliter sibi sum. In coelo duo considerare pos- scientiam capiens , ad intuendam sumus, scilicet stabilitatem , & in- diuinam substantiam in seipsa, quae deficientem claritatem. Unde per super omnia sensibilia , imo super coelos intelligere possumus creatu- omnia alia entia improportionabiras, quae in decore suo firmiter per- liter eleuatur, pertingere per se ip-ssi rerunt. sum non Valet.

Similiter in colubro tortuoso duo Sed quia perfectum homnis bo-

considerare possumus, scilicet ob- num est, ut quoquomodo Deum co-scuritatem , de obliquitatem. Pri-ignoscat , ne tam nobilis creaturamum in nomine colubri, obscurita. omnino in vanum esse videretur ,

rem intelligimus; quia coluber di- velut finem proprium attingere noncitur quali colens umbram, quae so valens; datur homini quaedam via, nat priuationem lucis ; obliquita- per quam in Dei cognitionem asirena in hoc quδd dicitur tortuosem ; cendere possit; ut scilicet quia om- distortum enim est quod rectitudine nes rerum perfectiones quodam or- obliquatur. dine a summo rerum vertice Deo

Et ideo per hunc colubrum to idescendunt, ipse ab inferioribus inruosum, creaturae illae intelligi pos- cipiens, & gradatim ascendens, insunt, quarum pulchritudo est per Dei cognitionem proficiat. peccatum obscurata . & rectitudo Nam & in corporalibus motibus obliquata , & praecipue diabolus , eadem est via qua descenditur oc nu ia mora intrasit νn orbem ascenditur, ratione principii di finis Diqili co by Cooste

277쪽

LIBER IOB. CAp. XXVI. Vers. 34. mdistincta. Praedicti autem descensus su perfectὶ comprehendis. 6 persectionum a Deo duplex est ra- , Multo igitur miniss pertingerueio: una quidem ex parte primae re- i potest ad comprehendendum naturum originis e nam diuina lapientia ras illarum rerum quarum pauca ac-Vt 'erfectio esset in rebus, res pro- cidentia capimus senis. Et adhuedu it In ordine , ut creaturarum mimi, illarum quarum aceidentia uniuersitas ex summis rerum dc in. capi non possunt; et si per quosdam fimis compleretur. l deficientes effectus participentur.

Alia vero ratio ex ipsis rebus pro- j Sed eis ipsae naturae rerum essent

cedit I nam eum causae sint nobilio- nobis cognitae ; ordo tamen earum

res effcctibus , primo quidem cau- secundum quod a diuina prouidensata deficiunt a prima eausa , quae in &ad mulcera disponuntur, didi- Deus esti quae tamen suis essecti- riguntur in finem ; tenuiter nobis bus praeeminent ; & sc deinceps notus esse potest 3 cum ad eognosia quousque ad ultima rerum petue. cendam rationem diuinae prouiden-niatur. tiae non pertingamus.

Et quia in summo rerum vertiee Si igitur ipsa viae linperfecte co- Deo perfectissima unitas inuenitur I gnoscuntur a nobis, quomodo perti unumquodque quanto est magis eas ad persecth cognoscendum ip-Vnum , tanto est magis virtuosum,isarum viarum principium poteri-εc dignius ; consequens est ut mus peruenire , quod sine propor- quantum a primo principio recedi- tione excedit vial praedictas ἱ etiam tiar, tanto maior diuersitas & 6- si vias ipsas cognosceremus pers Natio inueniatur in rebus. cte, nondum tamen perfecta princi- oporter igitur processum emana-ipii cognitio nobis adesset. tionis a Deo unita quidem in ipso Quia igitur debilis erat Dei cog- principio ; multiplicari autem se- nitio ad quam homo per vias prae-cundum res infimas ad quas termi-idietas intellectitati quodam quasi natur : & ita secundum diuersita- intuitu pertingere poterat , ex su- tem rerum apparet viarum diuersi- perabuncianti bonitate, ut firmiortas quasi ab uno principio inchoa- esset hominis de Deo cognitio ;tarum & rerminatarum ad diuersa. quaedam de seipso hominibus reue-Per has igitur vias intellectus notati auit, quae intellectum humanum ster in Dei cognitionem ascendere excedunt; in qua quidem reuela- potest sed propter debilitarem in- tione secundum congruentiam rellectus nostri, nec ipsas vias perso hominis quidam ordo seruatur, ut e cognostere possumus. paulatim de imperfecto veniat ad Nam cum sensus unde nostra co-sperfectum ἱ sicut in caeteris rebus gnitio incipit, circa exteriora acci- mobilibus accidit. dentia velsentur, quae sunt secun- Primb igitur sic homini reuelandiim se sensibilia, ut color & odor, tur, ut tamen non intelligantur ; sed& huiusmodi ; intellectus vix pers tum quasi audita credantur ; quia huiusmodi exteriora potest ad inte- intelleAus hominis secundilm hunc

riorem notitiam peruenire, etiam il- statum quod sensibilibus est cunne-larum rerum quarum accidentia sen- xus I ad ea intuenda quae omnes

278쪽

LIBER IO B. C A1

proportiones sensus excedunt; omnino eleuari non potest: sed cum a sensibilium connexione fuerit liberatus, tunc eleuabitur ad ea quae revelantur intuenda. Cogni- Est igitur triplex cognitio homitio Ni- nis de diuinis; quarum prima est se-μφη b' eundum quod homo naturali lumi-ὰ diui ne rationis per creaturas in Dei co nis gnitionem ascendit. Secunda est prout diuina veritas intellect im humacium excedens , per modum reuelationis in nos descendit: non tamen quas demonstrata ad videndum ; sed quali sermone prolata ad credendum. Tertia est secundum quod mens humana eleuatur ad ea quae sunt reuelata perfecte intuenda. Hanc igitur triplicem cognitionem iob in verbis propolims insinuat. Quod enim dicit Ecce haec ex parte dictas ne υι arum esus I ad Illa in cognitionem pertinet qua per viam creaturarum in Dei cognitionem nosteriatellectus ascendit ; &quia has vias imperfecte cognoscii Co= mus , adiunxit ex pArte, ex par. 3 v. a. te enim cognoscimus, sic ut Apollo-lus dicit. Qv d vero subdit Et cum vix pamuam si Ita n sermonum erus audieramus ; ad secundam cognitionem pertine'. prout diuina nobis credendi per modum locutionis reuelania p. . to tur. R es enim est exauditu , auαι-

sic igitur quia reuelata veritas de diuinis non videnda, sed credenda proponitur; recte dicit aud erimus. Qina vero haec imperfecta cognitio emuit ab illa per tecta cognitione, quadruina veritas in seipia videtur, dum a Deo nobis mediantibus Angelis leuciatur, qui vident faciem, XXVI. Versi patris, recte nominat stillam. Vnde dicitur, In die illa stula buxi montes

Sed quia non omnia mysteria, quae in prima veritate visa Angeli & alij beati cognoscunt, sed quaedam pauca nobis reuelantur, signanter addidi i paruans. Dicitur enim apuis ma- Σμι ε.wficabit eumsicut est ab initio ' mul- I. ta absconditasunt maiora his , pauca enim videmus verum eius. Et Dominus discipulis dicit, Multa habeo Dami vobis dicere ; sed non potestis portare v. γλ.

Haec etiam pauca quae nobis re uelantur, sub quibusdam similitudi-dinibus& obscuritatibus verborum nobis proponuntur , ut ad ea quoque capienda soli studiosi perueniant: alii veto quali Occulta venerentur , Sc increduli lacerare non possint. Unde dicit Apostolus, Vi- r.Coritrdemus nunc per speculum sn avg- V. .

mare.

Signanter igitur addidit. vix I Ut dissicultas ostenderetur Rubd velo

subd i d it, Cuis poterit tonitruum magnitudinιs eius intueri y ad tertiam cognitionem pertinet , qua primaveritas coginosceretur, non sicut credita, sed sicut visa, Grib mus enim , eum sicuti est. Unde dicit inruer . . v' 'Nec aliquid modicum. de diuinis mysteriis percipietur sed ipsa maiestas diuina videbitur, & o innix bonorum periactio. Vnde Dominus ad Moysen dixit, Ego ostendam tibι is omne bonum. Recte ergo dicit ma

gnitudini .

Non autem proponetur veritas homini aliquibus velaminibus occultata, sed omnino manifesta. Vnde Dominus discipulis suis dicit, Venit hora cum iam non in proμerbita . 'loquar vobis; sed palam de patre meo Disiij cc by Corale

279쪽

LIBER IOB CAp. X

annuntiabo vobis signanter ergo dicit tonstruum , ad manifestationem insinuandam Contra Gentiles lib. .

cap. I.

ΕXplicatur infra Sapient. cap. H.

I o a Cap. XXVIII. v. 23. Sapientia est Deν cultus.

Et si, V Idς Vx quod sapientia non sit

ne. 7o Onum i lapicntia enim dieitur cognitio diuinorum : hoc autem videtur esse fidei , cuius obiectu ni est vetitas prima ; cum ergo fides non sit donum, sed virtus ; videtur quod nec sapient Fa. a. Sapientia est cultus Dei, ut patet in textu : sed latria quae cultus dicitur, est virtus, Ac non donum, ergo sapientia non est donum. Sed contra, computatur inter alia dona . Dicendum quod sapientia secundum nominis tui usum, videtur Importare eminentem quandam sussicientiam in cognoscendo , Ut etiam in seipso certitudinem habeat de magnis & mirabilibus, quae aliis ignora lunt, & possit de omnibus iudicare ; quia unusquisque bene iudicat quae cognoscat: possit etia in& alios ordinare per dictam emi

nentiam.

Sapiena autem sufficientia in quibus tia du- dam quidem est per studium & do P, Q . ctrinam ad uncti vivacitati intellectus. Et talis sapientia a philosopho ponitur virtus intellectualis. Sed in quibusdam talis sufficien-XVIII. v. I . & v. 28. c. 37 tia accidit per quandam affinitatem ad diuina. Et de talibus dicit Apo- ν rL.

Ad i. R quod sicut se habet se- v. . 7'pientia, quae cst virtus intellectualis, ad intellectum principiorum i quia quodammodo comprehendit ipsum, secundum quod ex princi-pIis negotiatur circa alti sima di di f. ficillima. & de his etiam quodammodo ordinat In quantum reducit omnia ad unuin principium, & eius est disputare contra negantes ipsa: ita se habet sapientia quae est donum, ad fidem quae est cognitio si triplex articulorum quae sunt principia totius Christianae sapientiae. Procedit enim sapientiae donum ad quandam dei imem contemplationem, & quodammodo explicatam articulorum ; quae fides sub quodam modo inuoluto tenet secundum humanum modum. Et ideo sapientia est donum, fides autem

virtus.

Ad 1. R. quδd sapientia non diacitur pietas quae est latria per essentiam , sed quasi per c uiam ; quia proximε ad latriam inclinat. 3. sent

Timor Deo se est sapientia. Expli

EX plicatur infra. Derem. cap. L

280쪽

ς, LIBER IOR C A. s. X

I OB. Cap. XXXI. v. 2 o. D non benedιxerunt mihi iatera eiuι.

. I. . Cap. XXXI. v. 26. Si vidi solem eum fulgeret. EXplicatur insta. Esaia cap. 4 a.

V. 8. ex q. s. de malo ara. a. Io B. Cap. s. v. 3. Si abscondiis homo peccatum meum.

ARguitur. Iob non erat subie-ι2us ni si legi naturali: sed ipse peccata confitebatur, ut patet intextus ergo confessio est de lege n turali. Ad argum. R. quod Iob loquitur de illa absconsione peccati quam facit in iudicio deprehensus peccatum

negando, aut excusando. Lιb. 4. sentent. Dist. ι7. q. 3. an. I. g. a. ad tertium. Io B. Cap. 3 . v. 29. Sigauisussum ad μι nam eiusqu/ me oderat.

ΕXplicatur supra. Leuit. cap. lo

εες-- --- - -3 Ioa CAP. XXXII. v. 8. Instiratio omnipotentis dat intelligentiam.

ΕXplicatur supra Lib. I. Regum

Ioa. CH. 3 . v. II. Per somnium in visione noctu a ct , Xplicatur supra. Genes. cap. T.

Δυ. h. Lib. s. Regum cv. b. v. Et infra Prouerb. cap. 22. v. f. m. f.

de correct. fraterna in qu p. distun

idem locus explicatur supra Genes

Ηο - Ioa. CAP. XXXIIII. v. I . Absit a Deo impietas, ct ab omnipotente iniquitas.

IN Deo non potest esse malum; nam id quod est oppositum esse nistiae alicuius rei, sibi omnino conue ni re non potest dum manetisicut homini non potest conii enire irrationabilitas vel in sensibilitas , nisi homo esse desistat. sed diuina essentia est ipsa bonitas ἔ ergo malum quod est bono oppositum, in eo locum habere non potest, nisi ess. des steret ; quod est impossibile , cum sit

aeternus. Contra Gentiles lib. I. cap. 9. Ion

SEARCH

MENU NAVIGATION