장음표시 사용
71쪽
61 PETRI IOAN. PER PINIANI esse apud inferos eadem opera comprobetur. In Menone vero Socrates , cum nihil aliud nisi scientiam doceri dixisset, illa
cedens illud probat , scientiam quandam
esse virtutem , aliud argumentum ex antecedentibus ponit his veIbiS : ἰυκουν , έι ρον τι
Deinde multis ostendit, primum quod est in connexo , ut id , quod est consequens , confirmetur. Quae cum ita sint, non possum equidem non probare Rodolphi sente lam, qui antecedentia , & consequentia, non ad inventionem existimat, sed ad argumentorum tractationem pertinere : atque eo magis , quod M. Tullius idem a firmare mihi videtur in topicis , his verbis; cum tripartito igitur distribuatur locus his , in consequutionem s antecesionem ,r MCnantiam , reperiendi a umenti locus simplex est , tractandi triplex. Tametsi non potuit ille clarius, quid hac de re sentirer, ostcndero, quam ostendit in eodem libro, cum antecedentia , consequentia , repu
72쪽
ALI IOT EPISTOLAE. 63gnantia numeravit in septem earum conci cisionum.modis, quas Greci ζ-ροαί. nOminaverunt. Falsus igitur fuit Perionius, atat argumentationem hanc dixit esse exarat Ccedentibus : si omnis voluptas est boniam , venerea bonum cst '. Venerea autem bonum non e it ; non omnis igitur volup tas est bonum. Illam ex consequentibu S.
Si virtute nemo abuti potest , justitia nemo abutitur : virtute autem nemo abuti
potest ; justitia igitur nemo abutitur. Primiam enim haec Alexandro & ipsi Aristoteli vehementer adversantur , qui locum CX antecedentibus ad confirmandum , lo-ctam autem eX consequentibus ad reprehendendum , solummodo valere tradiderunt : & Alexandro quidem eo , quam Aristoteli, vehementius , qaod is hoc ipsam de voluptate exemplum in argumcnti S ex consequentibus ponit. Exempli causa , inquit , si omnis voluptas bonum est , illud est consentaneum , etiam cina' dortam voluptates esse in bonis : quod ubi non ita se habere sumpserimus , illud prosecto refutaverimus , omnem Voluptatem esse bonum. Deinde cum ejusdem Perionii verbis cohaerere nullo pacto possunt . quid enim ' illain argumentationem, si virtute
73쪽
ε PETRI IOAN. PERpINIANI nemo abuti potest , arbitraris a consequentibus ortam λ at tu ipse in eadem pagina, quo magis miremur , doces genera licet formarum sint consequentia, si tamen universe dicantur , ut hic virtus dicitur , fieri antecedentia. Haec autem magnopere inter se pugnant. Itaque hoc ille prospiciens cum in lib. I. topicorum, theologicum exemplum plane simile in consequentibus repotuisset , merito se ipse reprehendit his verbis : quamquam non a contaquentibus sed ab antecedentibus potius duci videtur. Dicamus ergo argumenta a consequentibus solum esse firma refellendo , in iis duntaxat quae latius patent, quam antecedentia. Haec ille , ex quibus apparet , parum prudenter ab eo , & nimium verbose hujus loci capita , tum in dialectica , tum in topicis theologicis exposita fuisse : cum vis antecedentium uno tantum capitc brevissimΘ ab Alexandro comprehendatur i si antecedens cst, est etiam consequens 4 viS autem conseque . tium , item uno i si consequens non est, neque antecedens.
Quod hoc nobis etiam investigandum putas , nullam aliam opinor fuisse causam errandi Perionio, nisi hanc , quod antec dentia
74쪽
ALI NOT EPIsT LAE. 6sdentia & eonsequentia ab argumentorum tractatione transsert ad naturam rerum , ut ostenderet ea eum inveniendi ratione
penitus esse conjuncta ι idem semper eisdem consequeris esse voluit, vel antec dens , sive id sit m connexo primum sive consequatur. Quid ergo antecedentia, con sequentia & repugnantia prorsus ab inveniendi DNceptis removeri censes oportexe ὸ Aristotelem autem & Ciceronem, quod inuem sine causa cum inventione conjun xerint , imprudenter ac temere fecisse ἐEquidem summos illos Viros , quorum aruter philosophiae tenuit , alter eloquentiae Principatum , eupio vetamenter omnibus esse non modo purgatos , verum etiam Probatos a neque tam existimari venia,
quam praedicatione dignos : de quibus &quid legerim apud alios, & quid mihi cic-ccinerit , diu multumque cogitauit , ea gravate minua ad te scribam , quo diutius iam hoc meum officium requiris. Petrus Ioarines Mannesius , eivis meus, in libet
qaodam quem de dialectica edidit, de syllogismis laypotheticis praecepta daturu sita scripsit r Quja syllogismi hypothetici
magis pertinent ad materiam argumentam
vi, quam ad Brmam, Aristoteles in x. to-
75쪽
ss PETRI IOAN. PER PINIANI pic. non sine ratione explicavit primum,& secundum modum connexum , & Cicero in topicis septem modos hypotheticos tradidit. Quod autem ad materiam potius
pertineant, quam ad formam argumentandi , hinc intelliges ; si homo est , animal
est ; valet argumentum , quia est ex specie ad genus : at si ita argumenteris ; si homo cst, equus est ; non valet argumentum , quia sunt dissentanea r ergo omnis vis argumentandi in hypotheticis ex locis argumentorum ponderanda est. Quam ob rem Rudolphus , Latomus & Ramus sine ratione Aristotelem & Ciceronem tam acerbe reprehendunt , cum honestam illi habeant tui erroris excusationem. Quanquam syllogismi hypothetici non sunt loci argumentorum , tum quia sunt formae argumentandi, tum quia sunt communes omnium argumentorum. Haec ille vir sane
multiplici reconditaque doctrina scripsit: quae etiam si probabilia esse arbitror , nollem tamen errorem nominasset , quod viri praestantes , vel ipso judice non sine aliqua ratione fecerunt: nollem eos honestam excusationem , sed veram & justam sui facti defensionem habere dixisset. Ego enim quanquam intelligo antecedentia , conse-
76쪽
quentia , & repugnantia , quemadmodum explicantur a Cicerone , ex aliis depromi locis , & aliunde vim accipere probandi ineque exempla eorum ulla , vel apud Demosthenem , vel apud Ciceronem , vel apud alium auctorem reperiri posse, quae non sint conjuncta cum judicandi via r tamen ea non mediocrem argumenti reperiendi facultatem afferre sentio. Multo namque facilius , quid cuique rei sit consentaneum , aut repugnans , quam cujus illud sit loci , videmus , definitionisne, an generis , an formae , an causarum , an eorum , quae sunt orta de causis. Quis hoc non videt, si nix sit , consequens esse , ut sit candida, nigram autem illam esse repugnare ξ At haec in adiunctis esse non omnes sciunt. Quis nescit, si quis homi nem ex insidiis adortus interfecerit , consentaneum esse hunc illi fuisse inimicum At quonam inimicitiae referendae sint, ad causas , an ad conjuncta , non omnibus perspectum est. Neque mirum hoc videri debet aut novum. Illius enim rei natura ipsa indicium quoddam in animis nostris
collocavit : hoc totum arte tinctum videtur. Quam ob rem valde sapienter fortasse , non temere certe , nec sine vera
77쪽
eero praecepit , ut ad inveniendum argu mentum qu gramus, quid rem propositam vel prscurrat, vel consequatur; neque coingitemus genusne fit , an species , quo faciliorem quandam , & expeditiorem viam habeamus ad inveniendum. Nam quod haec aliis argumentorum generibus re ipsaeontinentur, id nihiI obes, o juvat potius
multas habere vias , quae ducant eodem, quo sine errore facilius possis , quo intendis , pervenire. Itaque si quis ab inveniendi arte contendat antecedentia , & consequentia esse segreganda , recte mihi facere videbitur : si quis autem retinere malit , non solum sapientissimorum hominum nominibus & auctoritate , sed etiam probabili & honesta causa suum factum poterictueri. Utrum sit melius, non facile dixerim. Tuum hac de re judicium , quod apua
me longe plurimum valere debet, expecta M. Inclinat quidem animus in eam pam tem , ut excellentium virorum consiliam non improbem , sequar ipse veritatem rverum , ut dixi, hac tota de re nihil, nisi de tua sententia, statuere decrevi. Repugnantia Vero quin ab argumentationis certa &rma , & ab aliis generibus arsume
78쪽
ALI Quo T EPISTOLAE. εssorum sejungi possint, neminem credo dubitaturum , modo istos ipsos legerit, qui penitus antecedentia & consequentia reji- iniunt. Quocirca haec in praeceptis , atque Iocis inveniendi, omnino statuo debere redieri. Tametsi apud Aristotelem , ut ve-Tum fatear , locum ex repugnantibus diversum a contrariorum loco , nec ullum Teperio , nec esse credo : locum enim de cimam-sextum lib. a. quem Perionius repugnantium esse credit, ego cum Alexandro potius contrariorum esse puto, Eorum quidem quae medio carent, qualia sunt ex adversis non pauca , & Omnia alantia , SDegantia in utramque partem ἱ inter quae vero medium aliquid est ., solum ad refellendum. Neque me movet, quod I cum illum Alexander vocat εκ P ant inter se namque contraria , UVer cum adversis , aientia cum negantibus , ut quae maxime r & idem interpres pumam I illam ad contraria referendam esse ostendit. Ergo diligentissimus auctor Penitus omisit hunc locum ξ Non opinor et sed quavis repugnantium,tota alentium &D gantium natura continetur , ac tum d mum perspicitur , cum ad illa revocantur, locum Iepugn tium , contrariorum lac
79쪽
o PETRI IOAN. PER PINIANI comprehendi . Nam cur nivem candidam non esse repugnat Quia ne nix quidem est , si candida non est : cur homo & camelus inter se pugnant , vigilare & somniare, dormire & docere Nimirum quia neque camelus est homo ; neque qui somniat, vigilat ; neque dormit , qui docet . affirmatio igitur & negatio involutae atque tectar efficiunt repugnantiam Omnem in rebus, quae tum quasi evolvitur , ac detegitur cum ad alentes & negantes enunciationes deducta est. Itaque ut omnia diligentissime quaeras , nusquam in libris Aristotelis, credo, invenies repugnantium
separatam a contrariorum tractatione me tionem , cum omnia genera
multis locis ille fuerit accuratissime persecutus. Sed quoniam haec sitam quandam speciem ostentant , existimo non incommode fecisse , qui a contrariis ea segre
Ac de sexta quaestione scripsi plura, ut
arbitror , quam volebas , & quam erat necesse. Nunc si pauca de octava dixero , nihil reliquum jam erit , quod a me r quiras. Rationem equidem aliam ad scios locos argumenta referendi, quam quae a
Rudolpho tradita est , nullam habeo: Ver
80쪽
ALIQUOT EPIs ToLAEc 7trum opinor illam adjuvari multum analysi , quae divisione locorum , non mea illa quidem , sed a me prima disputatione tibi
significata breviter , continetur. Nam ante omnia tota argumentatio in formam ce
tam redigenda est, & ex complexione quς- stio propria illius eruenda. Tum investigandae partes quaestionis , quae non sunt
aliae , quam complexionis : & argumentum , quod Aristoteles vocat το μέσον cum his comparandum. Qua in comparatione ,
qui analysim sequetur , de qua dixi, eum
illa vel nunquam vel raro admodum errare
sinet ac veluti quibusdam divisionis gradibus ducet ad eum Iocum , ex quo depromptum erit argumentum , si bene cujusque loci vim & naturam cognorit. Utar CXemplis , non tam tua causa , qui hac DPe non eges, quam mea , ne si quis haec aliquando legerit, nec intellexerit, ei postremum actum , in quo me diligentismmum & ornatissimum oportuisset esse , tan quam iners Poeta videar abjecisse. In lib. v. accusationis M. Tullius, quo loco supplicium navarinorum accusat quaestio nem illam proponit , an acceperit pecu niam Verres ob navarchorum sepulturam; quam hac argumentatione confirmat: Ona-