장음표시 사용
221쪽
rit disputatio. Huc facit quod aliqua nilo M THlius dixit eloquentiam quibusdam rebus consesere quibus in singulis elaborare permatuum est..incta positio: bae quinque partes ita sum neces aris ad rhetoricam conficiendam,Nt πω, metadia deficiemte,non modo marica oe mutila - ltast; sed etiam nullo modo consiste queat. Quare,sicutfun mentum, parietes, tenta, cladeo sunt necessaria ad domu constituendam,νς l*na ex his partibus sublatis, domus nurisit fu i tura, ita eloquentia , siqua ex his partibus pri- luetur, nulla erit. Hac positio intelligenda est de rhetorica ut significat artem ipsam vim facultateque dicendi, quae inforo Nersatur. Sexta positio: Exordiu ,narratio,proposi- ltro, confirmatio, atque peroratio, non sunt dicendae partes rhetoricae, seu eloquentiae,sed par es orationis, qua, tanquam quodam instrumento,adsuummem consequendum Ῥtitur orator, Maron. Hoc curim contra quendam modernum Scriptorem, qui agens de eloquentia partibus, has putat esse partes quantitatis eloquetiae. Et quoniam nostrapositio ex se est fatis manifesta, Oct alio loco latius demonstranda, non est neces
se cur in ea confirmanda nunc diutius imm rcmur. Septima positio: tria caussarum genera non sunt appellanda partes rhetorica, Ni non nulli . Scripto-
222쪽
Mr'tores faciunt. Quoniam haec tria genera Geor, i potius pertinent ad materiam rhetorices , ita non sunt eius partes, ut nunc de partibus
Octava positio : bae quinque facultates ex Rhet.ad quibus constatur rhetoriea, potius eius partes eae membra, appellari debent, quam opera, elimin elementa. Doctrina est Fabis libro tertio capi- te tertio is me. PUm opera proprie dicuntur
essedia,stelementa, ea quae rem inchoant , non absoluunt; at vero hae facultates rhetoria M eam absoluunt, est no uni eius essem: igitur.
It Et quoniam per basice positiones satis posita ii ' di putationi est factu restat ut argumentatio '' nes in contrarium allatas dispositamus. ip Trima ratio diluetur a nobis sequentibus dia , . sputationibo cum de singulis partibus agemusraa nunc autem breuiter dicimus,etiamsi alis arterm his partibus utamur; tamen, quia diuerso mo stri do, ct ad alium finem utuntur,steloquentia lui priuata quadam ratione his faculitatibus indi- , si ita ut sine eis nequeat conmere; ideo pri , uatim eius partes esse dicuntur Secunda facile luitur, negando parem ra- m. tionem : nam, licet iustitia sit una simplex qua litas ; non tamen ide Uirmare licet de eloquen-m tia, quae, Ni aliquando M.THEM dixit, ex om- Libro ulli nium rerum cognitione ct dicendi artificio con- de Ora
223쪽
, stat. Sed de habituum simpucitate,stu compsήstione, non est hic locus dil*utandi latius. Tertia soluitur hac adhibita distinctione: Mentio, di positio, ct aliae eloquentiae partes ta , plici modo considerari possunt:primum,Nisunt habitus quidam in animo, ex quibus oritur H cultas dicendi apte ad persuadendum; ct si hoc
modo considerentur,eloquentia partes esse cet senture altero modo, ratione usus, prout is,qui his facultatibus est ornatu debet eas eXercen- , inuenire, disponere, eloqui, memoriae ma m. dare , ac pronuntiare, O hoc pacto, oratoris,
constituunt ossicii . Hac itaque distinctione facile allata soluitur a mentatio. Quo autem modopostrema ratio dilueta sit,
ex dictis perspicuim est: quare nihil est cur adem quisquam speciatim dicam, . An rhetoricae partes sint tantum quinque,
V M ergo eloquentia quibusdam constet partibus, Ni proxima disputatione constitutum fuit: nunc alia exoritur,de istarum partium numero,discultari quam in presentia explicandam proponimus. Quod autemhκius Iacultatis partes sint plures, Nel paucio-
224쪽
res, his rationibus persuaderiposset. Principio, totsuntpartes rhetoricae,stu et anentiar, quot simiDcultates, quae ad eam con sciendam sunt nece Farie, ut patet in humano corpore, quod tot dicimus constare partibus , quot ad sui constitutionem inriget: at eloque
tia ex omnium artium scientiarum cogniti ne constatur, utras constanter defendimus, i . ..
cicero nussibi non docet: igitur per nos plures , quam quinque habebit partes; tot nimiru,quot sunt artium, e scientiarum gener . Seinde, omniis oratio, ut non τno in loco Lib. i. scriptum reliquit Tulliu , ex duabus conficitur cle Ora. τebus,sententi s videlicet, ly Nerbis: duas igi- . itur tantum agnoscere debemuN eloquentia partes, si tentrari edi Nerba: ct hinc est, quod benedicere, quod Oratoris est proprium, nihil
aliud est, quam optimis sententijs lectissimi que
Nerbis dicere . Fostea,tria,ut multis in locis Romanus Orator docet, Oratori videndasunt, quid dicat, quo quidque loco dicas, quo modo:quare summus dicendi magister tres tantum agnoscere videtur rhetorica partes, inuentionem, elocuti nem, oe pronunciationent . Fostremo,ne plura huc argumenta confera,eu plura in fingulis disputationibus adlaturus sim, iudicium est maxime necessamium oratori, om
225쪽
fortasse multo magis ,quam Mi alii artifici; igitur facie extam rhetoricae partem,νt aliqui
Lege Quod ad opiniones attinet, aliqui ex imi opinionem quidam noui nouarum opinionum cu Pe. m. pidi Scriptores, defendunt. Aby solum tres partes ei tribuendas esse Noluerunt , inuentionem, dissositionem, O elocutionem: ita Albutius non obscuruου huius artis professor. Alis quattuor essestatuerunt, inuentionem, di pomtionem, elocutionem,sct memoriam: quam enu Lib. 3. merationem docebat Trasymachin . .Alij vero quinque, addendo etiam actionem: ita Fabius,
O est communis Rhetorum sententia,utpostea dicam. Denique alijstatuerunt essesex, exiisei, mantes iudisium esse unam partem ab alijss
Quo loco illud animaduertendu- est, in enumeratione hamuim partium varios esse loquendi odos, siue plures, sue pauciores numeres. Anton. 2 m Dion ha numerabat, inueritionem,dispo . Pin. in sitionem, memoriam: ad quis hic auctor alias, l ' ' quadamsua ratione, accommodabat: quod latius exponere, nihil est necesse. Theodori I citatores has partes ponebant,inuentionem,qua Auidebant in inuentionem rerum est. Nerborus
226쪽
quod etiam aliquando Cicero fecit , di positionem, memoria est actionem. Denique, He magoras hostatuitpartes, iudicium,partitio- nem, ordinem, ct oeconomiam, cuiussenteritia Anton.
quo modo accipienda sit, nihil est necesse augm Pinu in rari, cum eius scripta non exstent ..id autem in tanta sententiarum varietatesentiet sit, ' cum nihil hic notandum occurrat, unica positione nunc aperiemus, ctpostea singulis disputationibus planius totam hanc materiam expli-
Sit itaque uni positio: Eloquentiae partes sunt quinque, inuentio, dissostio, elocutio,m , moria, pronuntiatio. Haec do Dinaproba- tur primum communi Rhetorumsententia,qus. hunc numerum , ct has pretes, quo diximus . : agnoscit. Ita M. Tulliin multis in locis, sed Innu vel alter, ubi singulas connumerauit, sis instar omnium. Cumque esset, ait M. Crassus, Libro r. omnis oratoris iuri ac facultaπ in qu inque pamtes distributa; ut deberet reperire primis, quod diceret: deinde inuenta nonsolum ordine, sed etiam momento quodam, atque iudicio di*em sare, atque disponere; tum ea denique vestire, atque ornare oratione; post memoria sepire ; Libro r. ad extra um agere cum dignitate': venusti. te. Alibi: Denique quinque faciunt quas memira eloquentia, inuenire quid dicas: inuentis
227쪽
d monere: deinde ornare verbis: post memoriae manda et tum ad ea remum agere,acpro- Lib. I. nunciare. Eodem enκmerationem agnouit a Lib. 3. ctor ad Herennium: eodem Fabius,qui etiam cap contrarias opiniones confutauit: eandem inter
recentiores Trape et Utius, ct multi alij, quos breuitatis caussa missos facto .e dias auctoritates accedat etiam ratior his totum partibus, nec pluribum nec pauci ribus redditur perfecta eloqucti ita , vis qua ex his dema consistere nonpossit, si quaM aidas , illa sit superuacamea; igitur, tot erunt, quot dixisnus, nec plures, nec pauciores. Quod sumptum fuit verum esse demonstratur ex in Bru. Tullis,qui loquens de Sulpitio or Antonio m m. Pis Oratoribus,stascribit: Sed is tamen unum illud habebot dicendi opus elatoratum: idque cum constamet ex quinque notissmispartibus, . nemo in aliqua parte earum nihil poterat , in quacumque eiam Nna piam claudicare Orator esse non posset: di quaesequuntur. Sed istud a mrecedens ploius demonstralitur hac tertiata
Tertio itaque loco confirmatur allatapositio Lib. r. ratione sumpta a sine eloquentia: Oratoris finis, Ῥt alias docuimus est persuadere: ad cuius finis consecutionem utilis oratione, quasi in-
Muraento quoda : scuti miles equo armis
228쪽
ed ob mendam Nictoriam: oratio autem Tulliusscribit, constat rebus, siue sentent est Nerbis. Res itaque primum necessariae sunt, dς quae non possunt persuadere , nisi in Mimos auditorum in ant: influere nequeunt, nisi merbis , quasi quibusdam Nehiculis inferam
tur e Res verba, nunquam habebit Ori. 'tor , nisi inuentionem adhibeat, qua sibi r Tum ct Nerborum copiam comparet. Est igitur necessaria ad persuadendum inuentio . Et quoniam sententiarum non eadem est ratio ς eum aliae , tanquam suaues , sint apte ad con ciliandum, O delectandum: aliae , tanquam robustae, cr neruosa, idonea ad commouen dum: alia vero, tanquam Nera er certa, aut probabiles, accommodata ad docendum; quasvit tria oratoris munera; quae non in eadem orationis parte, neque in quovis eiusdem pamtis loco, sunt adhibenda; hinc sit, Ni praeter inuentionem, eorum quae inuenit collocatio, ac dispositio, oratori persuadere volenti, sit m aime necessaria. Itaque,c- ea,qua inueniuntur sint inter se Naria, ac diuersa, certa quadam ratione, suis locis, ut ad persuadendum valeant, Orator coliocne debet: non secus, ac facit Imperator, qui suos milites ad victoriam obtinendam certa ratione distribi it.Quamobresisti ad victoria obtinenda non satis est multos O milites
229쪽
Quinet. lites comegasse, ni in acis, Ni ars litaris in. efflagitat, collocentur;pari etiam ratione, quae - , inuenta ct excogitata junt, parum ad persu dendum valerent, ni suis in locis collocaretur idonee . Inuenta intur sententia certa quadam ratione diseriluendaesunt. Et quoniam res im mentae cor distributae, nihil possuntpersuadere, nisi verbis Nestiantur,ct exornentur,atque trisque νυ fiat integra est perpolita oratio , oputa erit exornatione, quae potissimum sita estmselectu, collocationeque Verborum, quae cum debeant esse accommodata rebus,certis in locis idonee, atque concinne collocari debent. Siquidem Nerba, sicuti sententiae, varia ac diue
D sunt; cum alia sint aspera, alia suavia; alia
propria,alia trarastata; alia grandia,alia humi lia ; alia longa, alia curta; alia consonantiora, alia minus sonantia: alia Iamiliaria, alia reconm
dita; alia denique uniuersa, alia singula: quae ni suis in locis fuerint posita, orationem nou
cient rotundam ,suavem, ac fluentem, quae Dcile aures demulceat, ct animos commoueat. Es igitur Oratori omnino necessaria exornario, siue elocutio, qua νnaquaeque res Osententia concinne, politeque ricatur. Parum enim
Naleret ad persuadendum res inuenisse, o disposuisse, nisi merbis, quasi coloribra pingeremtur, luminibus Hustrarentur, ct schematibus
230쪽
exornarentur, cum amni ita, incompta inc 'i' cinna oratio, aures non demulceat, nec in anμ' mos auditorum sese insinuet. Θου re prudenter inuenta, oesapienter dispostrict artificio- in se exornata memoria non contineantur, sed vetflatim effluant, aut cum disscultate promam fur, nihil idonee adpersuadenim dici poterit Habui ego praeceptorem ad inuetuendum Hocismum , ad ii ponendum si lentissimum, σM ad exornantam artificiosi um, ct tamen,
ρη quia memoria erat destitutus, qua sagaciter in a, uenera prudenter disposuerat, apte exorn i' i erat, confundebat, ct nihil apte ad docendum, O delectandi m dicebat. Maneat igitur um: i oratori persuadere volenti, necessariam esse me, moriam, qua res inuentas, dispositas, ct exo mi nato complectatur,ct conferuet, ut inde,quasi N e quodam penu eas promere suo irpore queat .: i Et quoniam haec omnia inclusa sunt in animo , ra nec possunt in aliorum mentibus persuasionem gignere, nisi promantur; erit profecto ,praeteras iam dicta, oratori necessaria pronuntiatio, quae s res memoria comprehenso i, quas quodam Ne u hiculo ad aures auditortim deserat, quae ansen mo delitescebant in lucem proferat. Et quia
pronuntiatio cum eloctitione, quadam natura
n societate, es coni Ela, chm nihil eloqui ps iis ,nus,ni sipronuntiemus hinc es,quod a M.TEL