장음표시 사용
281쪽
Inuentor, non compositor,tor, o eloquens at eloquendo dictus est. etiam facit,quod Cicero aliquando dixittionem totam esse artis.
Tertia positio: Falsum est Arsotele me simasse elocutionem non esse eloquenti pa remi, auis est, esse parui faciendam. Hoc si aerim contra quosdam , qui talem aerisu se tentiasentiunt , quibuscum aliquando hac de re acriter disserui. Pum, si Arii teles parui Dciendam esse ex imasset, quid de ea tam accreate, di enterquescripsisse moerit
tertio enim libro de arte dicendi per miata caripita ipsos elocutionis fontes aperuit , Nud . omnes posteriores Scripto res omnia fero ex hauserunt. Quodsi interdum non multμmel leutioni tribuere visus est; ῖdfecit, t eos Scinptores in inuidiam adduceret,qui nihil de enthymematis ct rationibus inueniendis praecipi bant, nec iam aperissiant , qua ratione , quae in disputatione meniunt,facile probari, ac con firmari quean se olum de ornamentis orat νὴs , ct de mouendis lectibus scribebant, ac praecepta dabant. Quartapositio: Elocutio non eonsistis ins Io Nerborum ornatu. Es haec positio contra eos , qui tunc eloquentiam se adeptos esse credunt, cum linguae latinae nitore moe verborum elegam
282쪽
consimili, anq; baboc 3 nummissimo ἰncumbaendum esse putant. Consi mobam positionem priore laca, ipsa elocum indefinituλ, quam supra ulu m: m qum divi η , esse βntentiarum erboru- -- commodationeis . Deinde baec luoulentaMTul Libro 3. si, tesimonia .Q para- , opus est , risus . exquisitis und-- , ct collactis, accersitas, ct comportatis,o sequuntis. Et paulo λ- far omat x imur oratio genereprimum, O quasi colore quodam, oe Acco sis: nam, ut gratiis, visuauis, ut erudita sit, σ quae quuntur . Non multo inferias. O rerut a teriri,primum flua rerum ac sententiarumpo da est, qua de prete iris Antonius; Deformarida st is ipse, O genere orationis si
laminarida verbis, rianda sententiis, EG mone primo de Oratore , Etenim , aus , ex r rum comtione essurescas , O retando or rio: quae , nisi sules res ab oratore pere pia ,. cognita, immem quandam balet et cutionem , Opene puerilem. Eodem lium, Qtiid est enim, ait Crassus,tam furiosumquam erborum, vel inorum, atque omatissim
rum ρnitus inanis, nulla subiecta βntentia, neescientiae Hue etiam faciunt haegros ma FG3 verba. Ton ideo tamen Dia est age
vi cura verborum. Occurram enim neces
283쪽
meluti in vestibulo protrus apprehensu
ris hanc confessonem meam . resistam, ijs qui omissa reram qui neruisunt incalsis diligem l rtia, quodam inani circa Nocessudio senescunt riqueseciunt gratia decoris : quod est in dicen- ρ do mea quidem opinione pulcherrimum , sed c cum sequitur , non cum assectatur. corpora i ssana, ct integri sanguinis, ct exercitatione i si mat ex iisdem his speciem accipiunt,ex qui' bus vires: namque , colorata , ct adstricta, .ct lacertis expressa sunt: sed eadem si quis πul- ιsa atque fucata muliebriter comat, foedis asent ipso forma labore. Et vultra concessus t
atque magniscus addit hominibus, Ni Grsco tmersu testatum est,aumritatem: at muliebris, O luxtiriosus , non corpus exornat ,sed detegit ιCic.li 3. mentem.Similiter illa translucida er Nersicolor dς O R. quorundam elocutio, res ipso effeminat, qμα liuo verborum habitu voluntur. Curam ergo s Nerborem, rerum volo essesolicitudiriem . Em crant igitur, qui eloquentiam in clamore,ct ver itorum cursu positam esse putant. i uincita positio: Eloquendi ratio,sive ars, imon fuit obseruata a principio, sed post lom
labro 3. ga tempora reperta es. Ita docet Aristo- :ς. r. . t teles loco supra citato. Idem M. Tullius in Bruto , quo in hoc ita scripsit: Ante Tericlem Thu didem, qui non nascentibus Athe-
284쪽
nis, sed iam adultis fuerunt, Bera nulla est , qua quidem ornatum ullum habeat, ct orat risesbe videatur. Vltima positior Elocutio diaidi ac definiri potest, ut nossupra in secundo fundamento fecisus. Atque ex bis, qua explicata, ct posita sint bracile rationes in controium additas dis
Ad primam, patet ex bis qua diximus,dum Aristotelis locum exposuimus, elusis mentem aperuimus. Ad securidam, haec ratio solum probat et cutionem debere esse moderatam,quod libenter concedimus. Si itaque conuenienter exornetur oratio, non di 'lice sed auditor summopere delectat, ac detinet. Ad tertiam, elocutio, quae est eloquentia pres, non est ille ornatus, qui est in oratione, sed est facultas quaedam in arimo, per quam orationem Gornare, ac perpolire possumus: qua facultate qui caret, eloquentiam pers ctam habere minimepotest. Nihil itaque ratis ista concludit. Quartam rationem eodem fere modo sola res; sed priuatim re*ondendo dicer , elucutionem non solam in verborum ornamentis, sed etiam insententiarum ponderibus stam ess νομpra docuimus. .
285쪽
cui am rationem nihil' conci iam patri exi Aqua in tertio findamento H - . aue quod sexto loco objoitur,curges Sc in F ij descriptio, nonsit σd elocut-- ωturam eaprimend- co=-indata is Postrem ratio solum probat quibusdam in locis, non esse opus eiscinone,sed uel quendo nihil concludit, cum Orator non essumi senatu,o apud doctos viros Galliseid etiam a pud populum, qui non ob istemiarum mmentis,sed etiam verborum eliga Gmpermori uentas est.
An memoria sit rhetoricae pars, Disputatio VI.
V o N i A M inter antiquos, ct nouos dicendi magistros non nubii existimarunt memoriam mo e se 'se inter eloquentia partes rep=nendam propter proposita d, furatio nullo pacto a nobis praeteremia mircumpraesertim eorum opinio quibusdam fulciri rasionibus possit: quaesunt fere ista. Frim memoria est vis atque facult- qu dam naturalis,qus et si quo modo iuuaripo a tamen nonpraeceptis,sed usu ct exercitatione, ut ipsa experientia docet: quares nullisprato
286쪽
pus eontinπη'ad. nullam pertinebit artem,es nustius artis eridi particula e eum omnes artes quibusdam contineantur praeceptis. Et hinc est, quod nec Aristoteles, nec Hermogenes,nec multi alii rhetoricae Scriptores de memoria quis quampraceperunt. Securida, memoria, Tino aumre, propria, Libro r.es Im peritorum ; quorumscientiacumsitf- de Ora se lateque dispersa, maximam memora ι πω reaiaris: non igitur eam Oratoribus tribuere debemus. Huc facit, quod apud eundem legitur: Quandoquidem de memoria, nihilest hoc ta ora. loco dicendum , qua communis est multarum retium . Cum ergo Cicero orator persentum describens, ibit de memoria praecipiendum e dicat ,ocum sit aliarum στium comminis, i lnon erit unius artis propria . Tertia, illa censenturpartes eloquenti νς 'ad eius finem consequendum motae conferutvt supra docuimus: atque memoria, ut certum Di RI. est, nihil iuvat persuasionem, cum solum contia Mneat, quae adpersuadendum faciant, sicuti pa-- nopsia, quae ad pugnandum, ct penus, qua ad vitam tuendam sunt nec Dria : a partibus i , tur eloquentiae excludenda erit. ostrema ratio, memoria, ut qui de ea aliquid scripsierunt, cen conat ex locis o im risibus: hac autem sunt variar, o confus quae prius γ
287쪽
Ῥtpossimus deinde res ipsas, quarum sunt imagines,edificere: at qui multo breuius, ficilius esse videtur res ipsas simpliciter apprehendere,
me tanta locoru-,ac imaginum Narietate: emgo, etiam si icta artificiosa memoria detur, non erit multum de ea cinandum, cum potius m moriam obruat, quam sulleuet. Adde etiam, quod memoria quibusdam medica mentis iuu tur , ut Medici tradunt: quo sit mi non postmpertinere ad eloquentiam, qua nullis medica mentis acquiritur. In hac diθutatione duae sunt Scriptorum sententia r quidam existimisunt memoriam non esse partem eloquentia, inquitus Fabius numerat Albutium , qui dicebat eam non rete, sed tura contingere. Ab Nero)contra p. quorum opinio est communior quae profecto retinenda est. Solet etiam, quod ad hanc di 'mtationem attine quaeri: An memoria Dia exercitatione iuuetur, an etiam quibusdam praece piis: illud concedurit omnes, hoc Neroplerique negant, putantes nullam esse Nim in praeceptis , quae de arte memorandi traduritur. 2 Os quid sentiendumst, quibusdam fumia entis, acp stionibus breuiter aperiemus. Frimum fundamentum:haec νο memorIM 'ariis modos accipipotest: Nno modo pro ea Ni
288쪽
ne facultate, qua habetur a natura admem randum,quae non solum in hominibus,sed etia in brutis reperiture alio modo pro actu ipso, quo memoramur, ut cum dicimuspost hominum memoriam, id est, recordationem: polio mo pro halitu,seu facultate per retem,ct exer eitationem acquisita; qua qui estpraeditus,sam te quae vult apprehendit,ac etiam retinet; quam .: vis magis in retinendo,quam is apprehendendo memoria vis, atque natura posita esse video turratque de memoria hoc postremo modo sum pta hoc loco a nobis habetursermo: quam hunc in modum oratores definire solent. Memoria
est firma animii rerum 9 verbori dispositi
nis perceptio. Ita auctor ad Herennium et Tuia Lib. tius fere totidem verbis. Effirma animi r rum ac Noaeborum ad inuentionem perceptio. Hanc memorandi facultatem D. Augustinus animi ventrem voca Cicero thesaurum rerum omium, artium custodem: Plutarchus er ditionis μον, id est enus: Poeta Musarum Lib. matremquam memUynem appellant:ct He rennianus auctor praecepta memoria iuuaritia ,
mnemonica vocavit. In memoria excolenda
multum opereposuerunt antiqui: de qua -- seriores multa literis commendarurit; vicum de memoriapriuato libro agemus, demonstrabitur. Quodsi quis hanc eloquentia pariem N
289쪽
is exactiode beret, posset hunc monodum ere. Memoria efficultas arte , O in ratione assumta,c acuo rescomprehendiaturi firmiter retinetur,acfrcthpromunt Haec enim tria ad perfecta memoriam constituenda necessaria esse Midemur : Ῥt quis cito cpprehendat, bene retineat,ac qua retinetractispmmat. S Matica let autem memoria a Scriptoribus md w4stribuipartes; quarum estera dicitur memoriaraturalis, quae ab ipsa natura habetur: alterasae. ' artolosa, quae quibusdampraeceptis, exemcitatione comparatur: πe - , H omnes scri-ιunt, maiior quadam Nis est in exercimtione, quam inpraeceptis. Rursus, artificiosam diu, dunt in memorimm fmguloru- νerborum, sententiarum: memoria stingulorum merborum est, cumsinguis constituuntur imagines , quae sagula reptasentent Nerba: sententiarum amrem, cum aliquod si um fingitur , cuius mon, tu, alicuius integra sententiae recordamur. D nique, artificiosa memoria duabus constat re-
ἐπισά locis nimirum ct imaginibM: Loca sunt Ῥeluti charta, in qua scribitur: imaginessunt
quasi litera, ct characteres, quorum Intuitu memoria excitataficile recordamur,νisequori fumdamento ricinia. Secunduim fundamentum e in quo, contra quorundamententiam demonstraridu- est, me morandi
290쪽
x rori praecepta a vim vim ad tui dam meninum habere. Quamuis ergo memoria i namgnum dammirum babeatiun ra,cum organa recte constituta, bonusiqncorporis bab necessaria ; quosit, is qui nimis
Docen,gdolo quodam, quo res, quas intest i , t ''p-tpraesentes; erphantasia, cumsit Malis, nexinetur nisa resensibili, maxi--φuid armirabile; hinc est, ut earum renum quarum recordari νolumus imagines, vim maximam Obeot ad excisadimmemoriam, taminam tantasia- asciunt. Seddices,quonam mouo imagines,quae sunt omnino a re cuius- minio volumus diuersae , o tem iam es moriam re car Ressondere id eos Arimiri, quod imagines sunt veluti picturae quadam mem. 4TIminudines rerum quarum recordarisinins ς atqui, uno Cognito sumsi,facile in id cuius