Tabulae rhetoricae Cypriani Soarii, sacerdotis e Societate Iesu quibus accesserunt duo libri De arte dicendi in quorum vno de rhetoricae natura, & caussis, in altero vero de partibus copiose accurateque disputatur. Auctore Ludouico Carbone a Costacia

311쪽

B eo usque . tem

pore, quo Cypri ni Soarii Rhetori .ca ad meas manita

tem fuit antequam in mimim lucem exstet; tale de caitulicium feci; ut, si quando ed

retur, maximam eloquentiae studi utilitatem esset allatura . . Quam

in eam de hoc libello sestentiam , iam te via confirmatam esse video et cum

alta sis, qui dicendi me delectantur,

312쪽

Optimo. Nam, sneos extent libelli, quorum ps ne intanitus est numerus: tamen, hi ncimiun ob doctrinae, integritatς p , methodi' facilitatem, & brcuitates cum clari tate coniunctam, merit' omnibus pret ferendum esse existimabi: cum ex F bio, in Tullio, & Aristotele, opta mis dicendi magistris inon a a via uersam doctrinam, verum etiam sin

gula pene verba CyprianRS sumple rit: Quo factuin ethytae hunc pin

tissimum auctorem V notis se eloquentiae auditores inserimatulas explic/ila dum finiuidus pnrim , atquJeaei ad idem faciendum induxerim, Et quin niam eam emper studendi, ac docet di ra corin usurpavi md quae ab auctoribu fisius dicunt vj, ad summam siquain redigerem, Mel in tabulas re-

- ferem

313쪽

idein in hoc libὀllo ex

do, et adinsccntibus laborerii minue ii rem , & ad eloquentiam comparan- dam viam iaciliorem, ad breuiorem ' rediarena, taim efficem curaui . Et, vel hic meus labor,hbn solum in ividit tem eoru , quos instituere solitus suin si cedat, sed etiam omnibus eloquentia:

, perdiscendςcupidis, commoditatis volui , multis amicis aJ id iaciendum ' horlantibus, collectita ex Cypriani fae. torica tabellas in lucem dare: qui bus duos de Artedicedi libros, locupletissi' sima eoru,quae auctbrde natura, cauia i sis,N partibus eloquentiae docet,commentaria , adieci ei in quorum est osi eloquentiat causis in altero sero par ' res. copiose su bnliterque explicant Pst qιibs deceni alij eadem ratione coscriqν pudibri, aliquandosequentur: in I laus conficiendis dies noctesque desu l. Et quamuis lasmeas lucubratiou

314쪽

nes iacilescentaui

ccnivnodi sempem iam: tamet, corum primae causis eas fiam votur, qui scholas Patrem e Sociora

Iesu frequentant ; in quibus pilii

rhetori explicariis leta iNam, .cusati

is ijsdemstholis ego e in iustu ut 1

iserim irieamna parturin esse seinperexistimavi, n6 istum piumurgameo or et rores studium paleiscere,quod tacturuis, cumsese mihi occasio Mallit, senu effeci, atque dum mam V ce , scriptis ficiamiverum ijςetiam prodesse,qui oundem tenerunt, quem emi ut meoru na studioru cursum. Quare, non possunt, noniinpres amquca dam homimirumentem; qu,

se aufuerint, nudanti animi gluti gnificatione erga optim praecepit res praebet: aliquid

amisi eorum docendi rationem nis

. . . 'laudant:

315쪽

laudantet ut nitrantem, quilantias noti, etiam representad in pRtant. Quod dum faciun* sep ruptos esse secto ostendunt, cum ab Opurimis bonan inaliterarum S morum magistris, pii os bons institutionis crindouretrahant. At vero ego ita sentio,&oirmes honesti,& docti viri mecum sentiunt, interalia singularia Dei Opi Max. beneficii in Remp. ciristianam .b nostro seculo collata, hoc Ponem dum esse,quod SocietatMessi,nons , tam ad rem Christianam conseruam dam, defendendam, & amplificanda. sed etiam ad pueros vera pietate, ii nestis moribu boni'; literis ex insti ,

tum, instituendos,extare voluetati ex

qua honesta , es laudabili prouinci

quantum uniuersus sere terrarum Om

bis ivtilitatis capiat , nullius oratio pilene explicari posse existimo et quam meam existimationem in veram Mesa

316쪽

terentur, qui praedictar Societatis pro gressum& res gestas, de quibus lon- . Hisma spribi posset historia, per lctas haberec. Equide re puerorum institutione, ad reprimendam quorundam hominum tuta tiam liquid di cana, Primum, eiusmodi in horum Patrurn scholis adhibentur magist qui non solum humanioribus literis, sed etiam ceteris. bonis disciplinis sunt ornati: quarum disciplitiarum cognitio, quantum, vel ad ipsa Grammaticς prς cepta facilitis tradenda , ne dicam ad . t

Tulliu in, C fatem, Virgili um,& alios ieiusdem ordinis auctororectius explicandoS conferat, quiuis, etiam ivix lite aiis tinctus; intelligeret cuiusnaodi magistros 'non ubique facile reperimS .

Tacebo hic viis integritatem: de diligentia in docedo nihil dicativi cupidi

ratern progressius eorum 'iuos docensi

silentio inuol m: quae omina in i S ,

317쪽

qui solum quaestus docedi pro

uinciani suscipium, haud facile inue Dires. Quare, qui suos filios ad limrum Patrum collegia erudiendos mit tunt, ij, quae in bonis pueroruni prasceptoribus desiderantur parte*GSil Heniunt omnes ; docendi nimirum fia cultatem, diligentiam, & Vitae cand

rem. Maxima deinde in hisicholis adhibetur cura, in bonis & honestis a Letoribus eligedis, quos magistri expli- xem, & pueri sibi parent, de paratos i

gant: ne qua minus utili, aut pars limnesta lection vel tempus inutiliter to- rant,ves ahimu aliquo pacto inficiant. Sunt praetereain horum' trum collegi diuerss classes, diuersi puerorum ordinibusaccommodatae ; Vt ita quasi per gradus. ad graRiores lectiones

ascendant.Invia'prima Grammatices

rudimenta traduntur: in alia, qui maiores in re Grammatica progressiones

318쪽

Ytan clijssere omnibus ludis fieri sed pluresplura, v nuas cia clinis discipulos iocent. Ad haec, in quali -.botclas singulis diebuslectiones diascipulorum, ingenijsa semota ex plicantu M plic is a epetuntur , Naeperit rum rationes diligenter requi-

Mintur: m vicorum , quaei ad rei tam .auctorum explicationem,ad Gramma

ii blati inue litiguae obseruationem permnemi praetermittaniit nihil Non

sunt in his stolis longς studiorum

intern ius es, nec ullae sine magna necessitate vacationes. Nam, cum hoc docendi munus reipanarime necessa

rium, j liis ergo hi docti res iosici

319쪽

non facile νς

e cessando se eo in is no Bictu privent , quem docendo seca

peremita sciunto lacum nolim hoc loco hac de re longissem habere semimonem , omitto priuatas singulam xi

i puta pruin animos honesti aenuriati nee citat idos, o acuendos e Xercitam . tiones di omitto priuatam magistrorsis

se meo scivi maiores progressusfacere,

ii student diligentiam, Si operam omi l. to Praesecti studioruin vigilantiam ina classibus visendis, ne quae ad meliore vi maiorenam discipulorum instituti is nem Communi consilio statuta sunt, a praetermittantur: omitta priuatas Acalx demias, & Congregationes, in qui busChristiani mores cum bonis lite-11 ris, priuatisinstitutionibus,miungunb tur: omitto denique multa alia, mami; quae dita multomaiora, qua

a termittunsin

320쪽

sci rent, qui ignorant &

penderent, qui horum Patrum honestos, pios, reique primaxime utiles conitas non probaret laudaret cλ- iueret, repeliretur nemo a mare; qui his bonarum artium, &morum instis tutoribus se totos Brmandos triatuit iqui emunx diligentiae respondent Val: eorum admonitionibus obediunt brei ui temporis spatio,& docti, & pii eua . dunt quod si qui non evadunt, j non magistrorum, sed suam accusent ne i lgligentiam. Et, ut aliquandoconcludam, ad eos reuertor adolescete qui bus priuato Dei beneficio conti liri t.

eiusmodi, de quibus scripsi,habuerint

prideptores, eosq; moneo,ut de tanto munere prepotenti Deo gratias qliani maximas agant: cum nihil possit puero honesta studia &pietate colere volanti, coriodius accitire, qua si opti nium naeuisfiteritinstitutorem: Πλ Vt i

l l , . . , , cum