장음표시 사용
261쪽
retere certi iuris est;valet enim testat entum iure mili-o L. nopu tati,nec exhaeredatis datur bonorum posciso contra latiti m tabulas' at hic praeteriti babentur pro cxlia redatis. An coni. iab ergo querela dabitur, quae extremum est miserorum re-ρ sugiuin ξ&id hic vult Accur. p sed tamen leges expresse L L. hic p. ct repugnant.Ait enim Vlpianus de in ossicioso testamen- y aei, o to militis, nec militem dicere' posse. Et item, contra H. de iuveterani patrisfam. testamentum esse querelam Papi nianus ait; si tamen in militia fecerit tcstamentum, & intra annum post militiam decesserit, cessare querelam vlpianus y putat. f At hodie ea communi doctorum j,in 1ὰθ. sententia traditum est, praeteritione sine caussa militis , etiam testamentum collabi ;- nec querela opus t esse . propter nouellam Iustiniani constitutionem, quae ge- ω l cneraliter praecipit, ut omnes parentes t beros instituat, C άοιὸν vel cum causa ex haeredent, praetereantiae. Sed Ludoui cus Romanus V negat eam legem de militibus loqui, quorum singulare ius est; quod generali correctioni dispositioniue de alijs parentibus non subiacet. Idem se- . , quitur Iason.y&Nouella' sane de ijs duntaxat perso-knis loquitur,quas citra ingratitudinis causam exhaere- c dare non licet: Quamobrem de militum filijs non po- . . testintelligi, quos constat citra ullam caussam, extis redari a patre δ potuisse. Verum id rcprobat acute Ale- , zander: Nam cum certum sit filium iam . tunc cum de castrensi peculio,vel quasi,facit testametum, non post erarentes sine caussa praeterire '' quod tamen olim eum iri potuisse manifestum est,cum nec querela competeret ius latis ex eo apparet,&in militibus iacorrectu esse,quum castrensi peculio hoc datum fuerit, proptet militiae me: i moriam; μ& aequiparati olim in hac re fuerint fili jfata id a iaq
t cii de ' milias,&milites, neutrorum enim testamentum que- relae subiacebat. In filiosamilias certE negari hoc non Iotest, tuum Nouella eam testandi formam si iij fami 'inii P. lias praescribat, qui de alijs rebus,quam castrensibus, vel
quasi, testamentum sacere non possunt. ' Ego tamen Vnon ideo adhuc in casu nostri p*ragraphi vetus ius correctum puto. Demus enim fili, iamilias testamentum M citra op. Fat. Gl. in s. sed hactenus. V. denrilitarite'. e Dixi it pran. I
262쪽
citra institutionis formam non valere, id adhue in te ligi potest, quu i iure communi testatur. At si si iij fami lias vel paterfamilias in expeditione occupatus sit, ac iure militari faciat testamentum, si abii praedii ita lex, quaerormam paganorum testamentis praescribit Miltiata reverbtestamentum ab omnibus solenibus liberum s r. inter est;& inter caeteras solennia institutionem Sc exhauscaetera. f. dationem reputari, supra admonitum est. Haec igitur dehib. cir milites obseruare non coguntur, quum & hic de ubique hostbtini. milites excipi ab ea obseruatione videamus. Sin verbmilites etia astringemus ad instituendi exhaeredandiq;r L. 1. de te necessitatem, sublatum erit priuilegiu, s quod nudam
eorum Voluntatem tuetur ;&quan quam aequum sit,ut
iiiij etiam a militibus instituantur; durum tamen est &leges corrigere veteres,quum posteriores id non expri-5 mant, &militum minuere priuilesia. Qubd si autem 1ntio. C.de haec opinio procedet, alere ipso aure testamentum, isneL nec noua constitutione quicquam im utatum csse, si i L. Pa j., bit etiam in excludenda querela ius antiquum. Papi.de ATER, Velatius maternus, necesse non
in . test hahent liberos sitos, aut haeredeSin stituere, aut extiteredare; sed possunt eos silentio omittere. Nam silensium
matris, aut aut materni, S caeterorum per mari tremastendentium, tantum facit, quantum ex .
haeredatio patris. Neo enim matri silium silia,
ite, neque aUO materno nepotem neptemve osilia, si eum ea naue haeredem non instituat, exii redare necesse est; siue de iure ciuili queteramus, siue de edicto Proetoris, quo Praetor praeteritis liberis contra tabulas bonorum possessionem permittit; sed aliud eis adminiculum seruatur,
quod paulo pbst vobis manifestum siet. I ni ijpatrem praeterire impone po t. et Cur olim panis praeteritis, non habita et quesi
263쪽
3. e n contra matris tabulas de*r hole bonorum
sit 'Dilitarian actur contra tabulas bon
se Mutatum penitus exhoedandi ius 7 De causiis exhaeredationis. β
8 4 u ex simili caussa non expressa in constitutionibus exhaeredari quis positi.
- 9 QNicornotabiles casus, in quibus licita e si e via de in .le
haeredatio sine cause expresilone. - 'meu
Vs it A dicta obseruatio Rcirca exhaeredationern li- c . berorum maternis etiam parentibus remisi aest,quo rum testamentum&iure ciuili valet,&praetorio quoque auxilio non rescinditur; unicum me ipsis liberis. est inquerela praesidium. Quemadmodum' viceversa, ipsi liberi,parentes maternos impune praetereunt,tantumq; tunc ossicium filiorum accusari potest.ς Diuer-rsiam tamen ius estin parentibus paternis. Nam si 'mancipatus eum,a quo manumist iis est praeterierit,dabitur bonorum possessio contra tabulas: nisi tamen. I y μpatrem praeterit a filius testatoris praecedat qui prius ad querelam admittitur,eoque sibinoto pater demum si1ccedit: Nam tunc conqueri potest;quoniam pro ec f hqp haeredato habetur,quemadmodum si nepote praeterutum pater praecedat, eo quippe submoto,nepos etiamfg in , a praeteritus sit, non accipit bonoriam possessionem conia ter c mira tabulas; sed querelam ordinare debet, ut poterro L in suis. exhaeredato iliabitus; quae catholica est omnium 1en- deli et tentia S Nos tamen quid probemus,instat, commodia posthu.us explicabimus,ubi &vetus aus non esse abolitum o- h t. in .stendemus; ξ re interim est iuuenibus ostendere,quid de tuo .vuli sit receptum; quibus eousq; adhaerere debebunt, testam. . donec se maiorum quaestionum capaces dineas an-δ f. aliud Zam veritatem ampliore prosectu instructos senserint. inaret. t Sitie deiuri ciuili J Quod ad ius ciuile attinet no- cum denissima'Iustiniani sanctioue emendatio facta est: Nam . appes.
264쪽
. hbee si matre, vel caeteri liberi a parentibus materitis riseidem. simplicixer praeteriri, testamentum ipsb iure est
iii isti .it nullun iidem qiue in Vice Versa communi sententia rece isti de ptum est, ut quibuscunque parentibus ab liberis praete abbol dicendi nullum aduersus eorum testamenta I Iis se ae competa ; nos tamen altu Nouellae intellectum infra his fidit. 'indicabimus Caeterum cum praeteritio cum caussa fa- . iis, cta est, valere testamentum Volunt. Ea vero, quo modo ι eniti, i. e baerς datione secernenda sit, si pra '. i nobis osten .i , .ha si ina est.' Dubitari etiam bic potest, cur olim non eo- Σc dem modo patris praeteritio pro cxhaeredatione habeat, .cco 'trobique est tacita voluntas ex hae /' redationis;&dici forsitan potest, ius propter suitatem c . vel silitatis imaginem, certam solennitatem in exhaere ' datione praescripsisse, ut tacita scilicet non sitfficeret.
7 Sime de edicto praetori, J - iam silio sine caussa a ' si 9 matre praeterito ius dicendi nullum competat, sitque
ius ciuile ea in parte correctum, ambigi solet an iure V k ' ψῆ ψ quoci praetorio, conita matris tabulas hodie bonorum possessio deturὶ id quod post Angelum&Romanum Iar si 1bii tradidit, ii 3c Alexander causae & foro sita ut fit in consilijs seruiens, approbauit,ς verum id ab celebeiriamri Wy mis aetatis nostrae professoribus p Decio, Curtio, Alci tost confutatum, abundeq; aduersariorum rationibus responsium est. Quibus non eo solumncymine lubenter Fu ν ας subscribo,quod tuere nobis praeceptorcs, verum quod tuos, te eorum sententia veritati quoque magis conueniat. Faut L. est enim ideo non dari bonoruna possessionem c5- mater Ge tra tabulas matris, quod eius praeteritio pro exhaereda-rnos te n tione habeatur. Nam quae existimans perijsse filium, Pr ce alium haeredem instituit, nonvolute est e exhaeredatum; x L. miti' dc tamen nec tum quidem competit cotra tabulas, scatis codicil sola querela; quanquam & per principem eiusmodis milei 1s testamentum rescissum legimus, ita tamen ut liberi demi tes& legata praestarentur, quod in specie videtur a test uersari ijs, quae superiore V themate tractauimus 3 ob Vt ista orantiam, scilicet irrito testam ei to: legata etiam
corruere.Verum facilis est solutio,cum hic testamen'
h. red, in tum y validum fuerit,&habeat,quod sibi imputet, quistiti: t. maluit per Principis decretum sibi subueniri,quam per
265쪽
querelam; quanquam videbatur querelam illic non - g-recthdari, cum non esset,quod accusari pietas matris posset, sed magis ignorantia& Rerror. Sed cum bono- Σrum possessio contra tabulas filijs suis praeteritis detur,
vel emancipatis, quos praetor rescis, emaci patione ad Z usuorum iura brestituit, satis apparet nullo modo con-
tra testamentum matris hanc bonorum possessionem a d competere; cum suos haeredes ne hodiequidem habeat nec aliqua emancipationis species appareat, quae pertraetorem hic resci ndatur, ad quod Iurecons. manifeste significat; ideo ad testamenta matris dicens edictum et non pertinere, quia suos haeredes non habeat. sed , nonne haec inutilis est quaestio 3 cur enim sollieiti su IV kμmus,an contra testamentum matris competat bonorii possessio, quae anno vno extinguitur, cum habeant praeteriti iiiij ius dicendi nullii triginta annis 'durat Ium ZQuidam putantvtilitatem in hoc consistere, quod bonorum possessionis tepora non aliter currant, quams quis eam sibi c5petere sciuit;x quoa contingere etiam post triginta annos potest; extincto videlicet ia iure dulcendi nullum;i. quo ignoranti etiam praescribitur. Sed ς si tamen an hoc verum sit ambigo;a Corneos cert), Curtioq; h reprobatur: Absurdum quippe videtur, ut per se L δ f a rannalia tantum praetorum beneficia, ultra trigesimum seu annum extendatur. Nam quod tantum utile sit tempus' in bonorum possessione, id quidem propter ipsius est q breuitatem, non tamen in tantum noc porrigemus, C iure t longiuspraetorium ius,quam ciuile duret.Alexan. sua de lib. pra dictae quaestionis eam etiam utilitatem. perpendit; quod cum bonorum possessio contra tabulas ex quoru- C. quidam opinione praeteritisa matre detur; eode iure etiam O in danda sit bonorum possessio,vnde liberi. Nam eisdem g VideDe. personis haeduae dantur,una contra testamentum,alte- in L 2. C. ra ab intestato. Proderit itaque filio praeter lio a matre quia i. bonorum possessio unde liberi, quod ex duobus capiti-'b In rubri, bus succedere potest,&per triginta annos ab successio- Qquia ne exclusus quasi filius, possit adhuc usque ad sexagesi- mit naum annum quasi legitimus'admitti. Sed nec hoc qui-i Facit si .
266쪽
m G is L Putat enim Franciscus Tigrinus, ut Alciatus inter cos 'etianion notauit,non esi e plura successionum capita Bario. -- ciuili,quemadmodum sunt rure praetorio, quod ego veritati magis consentaneum csse arbitror. id concias. iraturὶ nihilnc prodest, ultra ius diccndi nullum esset D Coi..Hamentum,habere bonorum possessionem contrata bulas3 At cur & fili j olim a patribus praeteriti, in qu rum erant potestate bonorum posscssio, contra tabu-o La. C.co crebrius ' intentabanti Nulla certe humastnaeui ista rab. densque Ostendi utilitas potest,nisi quod supra P tradi h hriis. di; humanius parentum iudicia per bonorum posses hum, iii. dicendi nullum expugnari. Veruntamen. inspes a origine bonorum posse nionis, manifestius quoque aliquanto apparen cur olim, qui iure ciuili suc/ cedere poterant, praetorium adderent auxilium. f Sci- sendum ergo principio bonorum possessiones inuentas fuisse, ut ij i qui iure ciuili succedere non possent, de per praetorum aequitatem l admitterentur. Tum vero sono poc etiam ut qui a iure ciuili cogniti erant, accipsendo hae- inprinci ditatem a Praetorium manu , iustiores possessorex ν L. itisse. est ex viderentur; scilicet ne summo tantum iure vel in-ύ. acq. uadere,vel occupare defunctii bona, sed ab ipso iudice pusis accepisse existimarentur : Hinc apud quosdain poms Mangue. los durat* consuetudo, ut omnes haeredes a manu i ii. de stic. dicis bona accipiant: Olim ergo non aliud erat bonorum possessionem concedere, quam haeredem inpos sessionem bonorii mittere, ac illi ius ex sua iurisdicti r c. Cice. ne constituere. Quanquam enim differat; ossessio, de oratio- qua acquirenda specialis es: titulus, a bonorum pos . De in Uer strione;satis tamen est verisimile eaneem esse utriusq; rem. arg. Verbi originem. Hanc igitur causiam fuisse arbitror, l. cf. quo. cur ij, tui iure ciuili succedere poterant,bonorum poscόonori sessionem peterent; quod haec scilicet ipsis iustiorem quodammodo titulum dabat; postquam utroque iura' In auth. Riccessio erat delata.Veruin postremis Iustiniani v constitutionibus nulla omnino bonorum possessionum . mentio inuenitur,quae certis quoque tantum casibus x Aretί hodie nec est aria est Nouissime circa hunc titulum, ssi ram animaduertendum est planE aliam hodie formam ex princip. haeredationis est e,quam olimsui vis Institutiones es.sent
267쪽
essent reformandae, crediderim plane totum hunc tit Ium de exhaeredatione, esse immutandu. Hodierentina. Dict. . inter parentes liberosque non tanta est diffexentia citi abad. ca exhaeredationem,quantantina fuit; ut suis locis a nobis indicatum est;formaque omnis caeli aere lationis, in 7 e ressione caussae consistit. Caia ae autem, ob quas liberi ex haeredari possunt, sunt quatuordecim;ob quas parentes, octo; atque octo eaedem inter quatuordecim numerantur Sex enim non satis Sraues,Imperator cre-' . stadidit: Quaedam enim pro patria potestate, Vel eritam quid ais iure naturae parentibus in liberos permissa sunt; quae Istim iis vice vel a liberis prohibentur. Quid enim si filium pa- auth.
ter verberaueit, si conuicium fecerit,uel quid sinite an isus .non hoc condonabimus patriὶ sit nod vicissim aequum is est,silium esse censorem morum *patris. Illud mirum cum expressὰ dicat Imperator, Praeter quatuordecim s auib. causas enumeratas nullam aliam posse ' obi jci. Inter-t pretes' tamen similes grauioresvi communi opinio- cne in admisisse; ut hodie non qu1tuor lecim sint caussae, sed infinitae propE,ac innumerabiles, quae sentetia id os missi; hiniiqua placuit. Quid enim erat enumeratione opus, i , ν aut cur queriturImperator ab antiquis grauiores caus- fas fuisse praetermissas, si hic licita erat extenso' aut in 'quo veterum altercatio sublata est, si adhuc alios licet assumereῖNusquam certhyauius ab interpretibus pec- ' catur, quam innac extendendaru legum licentia. . In P terdum tamen etiam citra caussae expressionem valet ex haeredatio; visi bona mente fiat; si voluntate eius, qui haeredatur; item a milite, sed&filia recte exhaere ς hp μ y datur sine causia, quae ab intestato, non potest succedere C lle it & alios casus S Iason, sed supradicti sunt/praecipue notabiles. 4
268쪽
ag Co MMENT. VIGIII IN TIT.s Degerundiorum oe participiorum significatione.
INTER varias i continitationes ab interpretibus rela- et a Pon. II las,ea 'huic loco maxime c6 uenit, quam etiam Theoinrub. 1. philus comprobat: Post liberorum se ilicet instituti ne ex haeredationeq; de caeteraru per uarii institutione tractatum recte atque ordine subiungi.Itaque gen raliterinscriptus hic titulus est de haeredibus limitu
Γ GAsh;c dis, hoc est,qui possint haeredes institui, quaeque circa super rub haeredis institutionem hinspici soleant: Nam & dec5
ditionibus institutionum; de quibus proprius in Panc Ias ρ - deistis est titulus, breuiter hic pstricta materia est.' Cae- α Mod.h;c. terum nonnulli λεπτολογωτατα omnia pensici a In Πιbri lantes,gerundia φ earticipaque futuri temporis necinst. δει b. sitatem quandam significare annotant; ideoq; impro- ' posth. priam hanc interpretationem ess e. f Est autem necec se rub. m. saria in umni solenpi testamento haeredis' institutio ede . t caetera enim omitti possunt, qualia sunt legata, L fidei-e ν. antehae commisi a, libertatum datio, tu toruatque executorum red. m r. constitutio,funeris item&sepulturae ordinatio sedia de legat. men ex contextu satis apparet, non de haeredis institu
f De quib. di necessitate hic aeside qua circa testamenti diffinitio
text. in l. nem S dictum est,seatantum sui recte breuiterque A mei b. de cursius notauiti qui possint,&qualiter possint haeredes
mer. sign. institui. ' Porro de gerundiorum participiorumq; s-
g Supra de gnificatione hoc retinendum est,totam se eam exata testa. ord. innistorum vili pendere: Namsi dixero liberos haeredes. h UiάeAl. instituendos vel exhaeredandos esse, moriendum esse in rub. C. omnibus, hic quaedam colligitur necessitas. At cum diae eden. cimus inter nauigandum multa animo obseruari pertinis - cula,animo occidendi Titium inuasit, in allegandis lG .
Joriseis. gibus iudicium&modum adhibendum, in cliuidendat pa de haereditate iudicis maximE valere ossicium, hic nemo aes in ru. dixerit aliquam esse necessitatis significationem. Vnde ego nihil differre arbitror, sue titulus inscribatur de haeredibus instituedis, siue de haeredum institutione. i Deli5. - Nam & qui supra est de exhaeredatione liberorum, in.
ρ bis. . Digestis est de liberis exhaeretandis. Nec quicquam quoque interest, de satis dando, an desitis datiotubus,
269쪽
titulus inscribatur. Proinde valde ineptiunt vulgares interpretes, qui huiusmodi nugas Comment a ijs suis
φη p instituere permissum est.
tam liberos homines, quam seruos, Ectam proprios, quam alienos. Pro prios autem olim quidem secundum plurium sententias, no aliter, quam cum libertain te, redibinstituere licebat: hodie vero etiam sine libertate, ex nostra costitutione lis redes eos insita ere permissum est.Qhiod non per in notiatione induximus, scd quoniam aequius erat S Attiliscino placuisse Paulus suis Iibris, quos tam ad Masurium Sabinum, quam ad Plautium scripsit, resert: Proprius autem seruus etiam is intelli gitur, in quo nudam proprietatem testator ha het,alio visinsructum habente.
α sit instituere. 3 Haeredemμccedere in domistams' possessionem defuncti. De ciuilis ima posse one. s G n idem dominium habeat haeres,quod fuit apud defuncitam. ς QDsdam etiam liberos homines non posse testu
270쪽
ae haer. Jψ o seruiin proprius, cui legatum facitum est,hberqita. Is Desieruo comuni haerede instituto no faris a et i bystimeres EIaei edes, veteres dominosi
vocaban , Sc quanquam in rebus quoque singulis testamento relictis, id est, legatis,dominium transfera- ci h tur, battamen ad uniuersi domini j, ac iuris successioneae Nero hoc nomen restrictum est. Haeredes enim vocamus auris acvniuersorum bonorum succes res. Accurs. μ in
d Gio si verbo, praepositione vim etiam aliqua ha-α e A ith- σς bere arbitratur; quasi scilicet haeredes domini intus sta- iurei r o tuatur,ae in defuncti locum 'subintrent, succedantq; Nor pr Sed hoc quidem magis esset sibi aliquem substituere,fL-t f est quamobrem ego inora ad substitutionis differentia a LXL- omnii tectam praepositionem ostendam. Constituitur autemh Vreat. t haeres,vel scriptura vel inuncupatione. Sed &quare in- omnia fe- stitui vel substitui dicatur,exvulgaribus illis Institutio- 're de re. nis verbis colligi satis potest: Titius haeres esto. fNons rzr- tamen nego haerede muccedere in iura defuncti, quaeb . diis N quidem partim in dominio, partim in possessione conii pra sistunt, atque hinc continuatio quaeda singitur domi luca, nij g&romessionis a destincto in in haeredem; domi iiij i L. cii, quide cum adita est haereditas, possessonis climesia redes. de prehensai corpore; nisi rubdad,sucapionem implen-
acqui pos da non est etiam apprehensione nova Ropus.' Pleriin- I .cu mi' que autem&statutis introductum est,ut eodem modo os . ex possesso, quo domini u ab adita haereditate sine aliquo qui. catas. acta corporali in successorem continuetur,& haec qui- man. de'a dicitur ciuilissima possessio, quae apud Francosus lim apud latissimal est: Vnderes ab alijs occupatas, non amo- eos verb. nibus, sed interdictis ferE recuperare haeredes illic so- le mort lent. Hoc quoque hic quaeritur, an cum haeres defun-s ' 'salsit te dii locum subintret, atque eius personam repraesentet, vis idem omnino dominium.habeat, quod defunctust tetu Fab. . Et dominium quidem re ipsa ac specie non differre ce Ang. hἱc. tum est; numero tamen ivt aiunt in diuersum est : Nam l ῖ- u. L. Id in dum iacet haereditas, reuera nullus eius est; .do ninus; Irin side atque adeundo haeres accipit dominium, non quidem . δ' di crii. diu. numero idena,quod in defuncto suit extinctumue sedi Q