장음표시 사용
301쪽
DE HOS ED. INSTI. 2IIS UM M. . V M. i Haeredes fere instituti erga quos afficimur. 2 Peregrinantesposse institui non peregrinos.
3 m veteres peregrinum discarint. De Francorum consuetudine.
i UERc eos instituere solemus, quorum merita ossectionem nostramyprouocarunt. Itaque dubitari po- aL nec adterat, an qui ignoti essent testatori, institui possent; & iecit. d. poste generalite raditum est. Est eni in latens ac taci- prosoc. tus interdum etiam erga ignotos instinctus propter sanguinis copulam,ut in fratrum filijs; vel propter er ditionis aut virtutis celebritate. Illi ergo etiam absentes institui possunt, modo non sint ex alio aliquo ca-α pite incapaces; fveluti,peregrinantes pollunt institui, peregrini h non item. Est autem nota inter haec duo i, L. r. Ceo. differentia, multi quippe domo proficiscuntur, peregreque terras obambulant; alij studiorum & disciplinarum Malia 3 alij ut multorum hominum mores videant &urbes,ut deVlysse scribitur; alij quaestus cauc
sa, ut mercatores,quibus noster orbis iam non sufficit, peregrinasque, &veteribus incognitas regiones, exoticarum mercium gratia quaerunt;quos quidem ab suis
domi haeredes posse scribi aequissimum est, etiam si is statox eos non satis de Acie noscat. Pollunt &apud illas gelitesvbi peregrE degunt haeredes scribi; ius enim sentium, naeo quidem iudicio,nihil obstat,&Romani pri-3 uato iure constituerunt,t ne quisquam peregripus, id
est, qui ciuis Romanus non esset, ius capiundae haer ditatis haberet; atque ipsi ciui peregrinum opponebat,
olim quoque hostis & peregrinus idem significabat, . nisi quod mollius peregrini nomen erat. Quapropter deportati, quia ciuitatem amittebant, peregrini*esi e L. ρά ς ciebantur;&caeteri quoque ex barbaris regionibus Ro- hac. .lis. mae peregrini vocabantur, ha bantque suum praeto- de in ius rem,'ui inter ipsos ius degentium more dicebat. Si- αοc. . mili iure & Franci hodie utuntur: Nam si quis non est origineFrancus,quem ipsi Albinum, quasi alibi natum dicunt, is testa di apud eos facultate caret, in ijs
302쪽
ris CO MMENT. VI GLII IN TIT. praesertim bonis, quae illic possidet. Suninutem & alia: personae,cum quibus non est testamenti factio;de quia dis princ. bus nos quoque superius ψ aliquid attigimus.
Multa magis subtiliteriquam νtiliter .isputarι inrid sit substitutio.
Secundum haeredem pro substituto accipi. i . Diuisiones sub Atumonum. LQΨdsi sub titutio νulgaris, nde illicatur Sub titutio quare excogitata. CE ina Netas i duo tituli, in quibus substitutionum imultiplex tractatus exponitur, magnis preconijs ab a Norictic. omnibus doctoribus Rextolluntur; cum vix alius fun-c c. diis sit, qui maiorem uberioremque messem reddat; eod. multae enim in substitutionum materia dubiae sunt in- . terpretum opiniones;saepe etiam imperiti tabellio nes, b L. merb. qui substitutionem unam ab alia, & verba ciuilia has d. precarijs distinguere nesciunt, occasionem litium prae bent. apropter in nulla materia plura extant docto- .rum retronsa, seu ut vulso vocant j consilia.Nam non de lana hic caprina, vel sande legenda, sed de haereditate&uniuerso plerunque defunctorum patrimonio agitur. f Accidit tamen hic, quod in pratis fertilibus solet,quibus & zizania innascitur, quam omni studioc LI. er a.' extirpare diligenter agricolae solent; quae enim&hic L centu. erit utilitas, si nimia & nonnunquam inani subtilitatet. Luc M. ita rem inuoluerimus, ut percipi nequeat ZAccuratis l. ex fact. sime autem substitutionurri tractatum pleri ue inter- f eod. pretum explicuerunt. Caeterum memoriae inprimis a t. I- commendare conuenit eas leges, quae principales sunt mol. in in unaquaque substitutionis . specie; ut in recurret: possimus,cuix susseret. Nonnulli etiam veterum,
303쪽
singulares eade libros conscripsere, extantque etiam recentiorum, ut Politi& Zasij substitutionum tractatus proinde dissicile hic est maiorum inuentis aliquid addere; nos tamen hoc ipso satis tyronum studia promouerimus, si principia &rudimenta rei iam diffusE&intricate Aligenter ac dilucidE cxposuerimus, stu- dio omistis ijs, quae subtiliter magis, quam utiliter a , plerisque otio suo & studiosorum abutentibus disputantur. Quaeso enim te, ad quid facit longa illa fastidiosaque disputatio de dissinitiones substitutionis 3 ecur non potius ad veterum Iureconsultorum exem--Qplum nostras informamus interpretationes 3 illos sand j eo . nusquam ad eb in dissinitionibus inepti uige comperies. Et praeterquam, qubdinamoena est illa disputatio, fructu quoque penitus caret ;praesertim cum re ipsa, id est, quid sit substitutio, minime ignoretur; ac propterea Iustinianus sexemplo statim eam declarauit, mul- id quidem apertius,quam si generis & differentiae positione altercandi ansam contentiosis istis sophisti praebuisset. Quanquam defendi etiam ea dissinitio po- itest sh ccii sij, substitutio est secunda institutio , cui imo se , . consentit T. Caius , posteriore libro institutionivn: Substitutio, inquit,est,quae post institutionem a testatore fieri solet; id est, secundi haeredis appellatio. S cundos autem haeredes Cicero, Tranquillus & Iure consulti, saepe substitutos vocant: Vtrunque autem . xerbum,Ιnstituere scilicet& substituere; astatuered scendit; praepositionesque vim earum satis discernunt. Institutush enim dicitur, qui in ipso succedendi gradu b L i cst & capite constitutus est. Substitutus verb,qui subiun- , gitur,& subtus dioc est, in ima cera scribitur. i Diuidi iL,iam hoc tu autem, substitutio in directam & obliquam, hoe iur j est fideicommissariam; proinde&ipsum vςrbum, Su h. Lstituis, v trique est commune; de quo tamen infra cer- qua rati liora dicemus. Directa autem principaliter in vulgare tim upillarem. Qui tame exactius eam rem prosequun- sej ev ta quinq; species' ponunt,vulgarem,pupillare, exem-l Docto. iuplare, copendiosam &breviloqua: De singulis nos suo rub ff. . loci, Ex his iteru quaeda propriae, quaeda coes Propriae C. Ἀ-s Aulgares pupillares, exemplares. Nam reciprocae, m eo compendio-
304쪽
n f qva.ra copendiosaeq; ne aeteris etia adc5modari possunt. Hoctione. . autem titulo,de vulgari principaliter tractabitur; eae' enim usitatissima acantiquissima, ac sic fereqde initur, ipsa in tacita, dc ex prcp 5artian l. tam etiam quida commenti sunt; dicta vero inde,qubdvulgo fieri soleat;&ut dicet Theoph. ἰότι sim παι
gimus etiam apud Iureconsul. vulgare pactum vulgatar L Bebius Vulgaria vasa, vulgaremo a ,.s 'seruum, Vulgarem muliere,vulgarem quaestionem. abiis Vulgaris igitur substitutio comunis dici potest. Sub 7s L si si xςst torum prouidentia ri- stinem sumpsit. Saepe F enim contifigit institutum ano
θι riante testatorem, Vel etiam poli, ante aditam tamen
j ci j nais haeredibus haereditas. Prouisum est itaque uti nil - ., lorum locum alij subrogentur. Vulgaris autem stubstiae 1 his multi sunt effectus & proprietates; sed de ipsis quantum breuitas institutionuin patitur, ad textum
ordinati sis dicetur. 2b, E. i. Orus et autem quiSintestamento suo
plures gradus haeredum saceret ut pii. ta Si ille haeres no erit,ille horres esto: 5 deinceps,in quantumvelit testatorix L.fixor ut nouissimo loco in subsidium Vel seruii mos'. de ιι- cellarium haeredem instituere possit.
de io v. 1 Sub litutionem vulgarem in quinque a reticulos diuidi. γ
α Vbiferisubstitutio debeat. ' a 4 Abstitutio directa in codicissis facta in fide
De intellii lac Scaeuhla . ad Trebeli 7 Communem opinionem probabiliorem esse.
305쪽
DE SUBTITV. rar Dubium interdum, sitne in lautio an substitutio. Nouis ima quae dicantur. 4 fusisbstitutione,inseruo diluatur necessitas. o ini Potest autem quis in te amentoJ f Qui i ta tractatum
unum collegerulea, quae ad vulgarem substitutio-ρ nnem pCrtinent, quinque potillimum articulos diseu p tirint, quid sit ea, quotuplex, quibus verbis fiat, qui eius λeffectus, postremd quomodo desinat; de quibus om nibus singulatim hic referre supe sedebimus. Potest : enim is, qui plen E instrui cupita tuis sontibus: id est,ex '
Pandectis, vel ex singularibus aliorum tractatibus ista repetere: Nam Aretini: si nepthsane hic in quaestionum 1 multitudine diffunditur. Quare illud nos prius videamus; ubi haec substitutio fiat. Potest, hinquit Martianus lex quo trimi duo parasraphi accepti iunt i quis
intestamento suo,&c. In codicillis enim neque insti 'tutio , neque substitutio recte fieri dicitur; cuius ea est Tatio, ne confundaturius testamentorum de eo die illo g rum. Nam si idem poterit fieri in codicillis, quod est intestamentis permis una, quod tandem erit inter ea dis 'i crimen 3 Parentibus tamen i inter liberos testantibus militibusque,&alijs nonnullis hoc ius remissum est; 3 Quorum salaxolutas'spectetur. Caetcium illud hic no . intempestiue disputatur, an substitutio in codicillisi NVt facta cum directo non valeat, saltem in vim fidei com- j missi sustineatur. Et putatAccurs sustineri post e, dummodb ccrtum sit testatorem voluisse geodicillos non D Li d. testamentum facere; natura enim actus, benigni6rque ' interpretatio tuendae voluntatis defuncti hoc inducit Seia deac'suadet, eaque opinio usu&authoritate plurimo- d crum vulgo obtinuit. Paucae tamen leges sunt, quatum Sc evola. argumento ipsa nitatur, &ego aliquando in contrari- - am nonnullorum sententiam pronior fui. Narei ad pen in GScaeu laetcsem, qua communis opinio maximhadiu. de codi. uatur a plerisque non male respondetur, ipsam scilicet ni Infra d. tantum in puppillari substitutionei procedere, de qua i Scaelio. Scaevola '' loqui negari non potest. Ut autem bene in-n Infra xxoductum est patrem posse impuberi filio testamen- pzpit. ιν xum' condere,sic etiam aequitas suadet, ut qualis qua- Erluc
306쪽
lis patri prouidentia seruetur, ne irentiam sane & Θ' cordiam patris,dire, id in codicillis itabstituendis', a
. quitatis remedio emendari conuenit. Impuberi euim
nihil imputari potest qui ipse sibi prospicere nequiuir.
ολυ. in Nec me mouet quorundam' ratio,dicentium hic non
fra deo. pupilli, sed patris in sustinenda directa substitutione Zii illi, fideicommissum fauorum fore;quod per fideicoma Leohaese missam patrie succedatur:Id enim ego in praesenti spe ai i. esim admitiam , cum possit pater filio in potestate HVe.I. M V p r i fidei commissium atq; directb sub OLIT ii stituere Videnturitaque mihi legitimi haeredes impu-h cilis beres pupillarem haereditatem fidei coimmissariis resti itio rogati,quod verba Scaeuolae significant, &ratio iv lj ic α benignam interelationem nimium otia θ restrinsemus, si ad patris bona fideicomissium rante de iis deo retulerimus: Ma de re verbum illic nullum. Quod ves rbab aduersarijs dicituet,perfideicommissariam substi
tutionem testatori succedi,id tunc locum habet,cum
n et fuit in potestate filius,qui ipse rogatus est: At hic nost ipse pupillus, sed ij,qui directo ipsi substituti erant, rogati videntur. Speciale ergo erit in pupillari substitutione,q dipsa directb in codicillis facta, flectatur in Phy. O. fidei comissariam. Sunt etiam qui ex Accursij sentena Muἀ h e Sc uolae responsa benignam interpretationem putant ob substituendi verbum accipi, quod medium1GA Lius, . est Inter ciuilia&precaria verba. Sed tameti id mihi ab Namsi est communes curillic diciturvips, iure inutilem esse substitutionem 3 directd ergo erati sua i siil,stitutus: Neque video cur magis substitutio possit esse obliqua in proprio significatu,quam institutio, id iis ι quod laxius infra attingemus. Caeterae verb le es. Quae allegantur comunem opinionem haud aedes tui ex Scaeuolae resposo,quod a nobis confutatum est. Cita
Al rar Rxem&r Papinianus, qui tamen ea de re apertE '. nihil dicit; neque exprimit institutionem directam in o a fideicominissum, verum ubi, levi lotate constat testatoris, quia legitimo haerede. Liari si ςico imissariam haereditatem relinquere destina
' uit, idecidum est, volueritne codicillos,an Iestamen
307쪽
tum facere. Nam etsi vi codicillorum valere poterat fidei commistum, tamen existimauit se testam eluum lacere,idque tuerit impersectum, nihil debebitur Vulae quoque praedictum argument a soluitur, quod illic duum fuerit fidei commisscitum verbum Nolo. Sed illa responsio mihi lioli placet. Na verbum, Volo ad itinctione est precarium, et directum; benionioris tamen interpretationis nulla illic mentio fit 'Esto
tamen priori sententiae, quilin comuni calculo recepta sit, adhaerendum tamen puto, quae fortiore quoque ar- a gumento ex 'Iustiniani constitutione confirmatur; ait
enim non licere ad fideicommissi interpretationem velut ex codicillis voluntatem transducere, sit decreuerit testator testam e tum facere: Ergo si a contrario sensu dicillos voluit, licita hic erit traductio: Haec in autem opimo tanquam quoddam axioma esse debet, cum an multas quaestiones incidat.
lubminest, sinsi institutio an substitutio: Verbi gratia, Sid nauis ex Asa venerit, Seius haeres esto; sin is ex Asia non venerit,Caius haeres esto ,Faber atque An- Io gel 'sanstitutionem in utroque interpretatur, nonnulli Caium putant esse substitutum .Prior sententia rec ptior est, ct mihi quoque magis placet; neque enim vi det magis Caius Seio, qualia Seius Cato esse substitu Qq '
tus, 1 e qonvcrborii ordinem inspexerimus. Itaq; cusubcoditione scripti haeredes,adire praecedente coditione nequeant potest tame utero bonorii nosi illo tione nequeant; Dotest tame ut q; bonorii poss)ssio nem iccundu tabulas petere, quae ipsis curam bono veniat vel deliciat, coditio praebeat. ' lcs tostren o&vltimo, quota qua nam is nouo verbo no usum Ciceronem, A. Gellius . annotauit, nonnuli qua tamen apud ipsum reperitur; queadmodu aute antiqui illima sunt,qui e prima,atq; ante alia omnia, sic nouissima, quae maxis Iah noua hoc est
te alia omnia, sic nouissima, quae maxi inhnoua, hoc est
a Vltima'diciatur. ξ Quaerit autem Accuri an seruus ali loco, quam noui illimo substitui possiti&posi enegat, nacum sciuus nece starius haeresis inutile est. alterius substitutionem 'patet. Quod quidem verum est, siseria psystiuis in eagem caussa maneat; quid enim si moriatur, si alienetur,
308쪽
si alienetur, si manumittatur ante mortem testatoris hic certum est admitti posse substituitim. Quidam tamen etiam cum in eadem caussa permanet, substitutationem valere aiunt, cum per substitutionem videatur resoluta esse necessitas; quod mihi non probatur. Testator enim qui seruo substituit,videtur eos casus in consideratione habuisse, qui euenire poterant, ut se uus non esset 'haeres; non verb tacita mente in voluntatem eius posuisse, an cum posset vellet es e haeres,certe si vel expressa esset, vel aliunde '' colligi voluntas testatoris pollet necessitatem seruo remittentis, no equidem repugnarem. Sed hic de substitutione serui loqui- 'mur,&detestatoris voluntate inquirimus. Mihi ceria supra di ista distinctio verissima videtur; in filio tamen Vulgo receptum est, necessitatem substitutione solui. An vero & sinitatis iura eode modo una intereant ' non nulli dii bitant,& res maioris Q est nego iij, quam ut hic obiter explicaria nobis possit. Theophilus P vero inserius utrunque inficiari videtur.
T plures in unius locum possunt sub stitui, vel Vnus in plurium, vel singuli in singulorum , vel inuicem ipsi, qui haeredes instituti sunt.
s V M M V M. 1 Substitutionum arly modi. a De reciproca uvitutione. 3 Reciproca ded)cta. recte dicatur breailoqua casubliturio, quae inuicem P. s Reciprocam substitutionem caeteris commune
309쪽
eni in unus viii, aliquando pili res pluribus, aliquando unus pluribus,aliquadb plures uni, aliquando duot vel plures iii uicem substitu utur. φ Priores suecies verse potissma tantum attingemus, atq; iuuenibus ad dissiciliora percipienda ianuam aperiemus. Cum igitur in- ter directas substitutiones; quae quinq; sunt, liaee,quae c Dixi μ' inuicem fit,connumeretur, operaepretium fuerit deno inrub.
mine primum inuestigare. Vulgbeam vocant breui- ου Gio loquam,*sureconsulti aptius ieciprocam,' lubdsema acti. tui. perco,unde venit, iterum sei recipiat; quae mutuae& Luctu . alternae substitutionis est natura. Breviloquae autem eod. . appellatio n6 sat congruit ret,idest, substitutioni; cur e In l. . enim non potius breuem vocaverunt λ αμ γ ολος illud vocabulum est: Nam a compediosa re plurimum, significatione vero nihil differt. Atque ideo es ipse Aea si deling. curs non satis memor, reciprocam hic compendiosam ιβ a- 4 g Vocavit.' Quin i md nec brevitasverborum, sed vicic gsitudo substitutioite reciprocam cit; atq; ideo Theo r bilus', hic in uicerii factam subhi tutionem sic explia bis Gncta cat. Primus haeres esto in semisse, secundus itidem in s mille; si primus haeres iisierit, primus in parte ipsius sit haeres secudus; si secudus haeresia si erit,primus in parte lecundi sit substitutus. Quod si ergo tan tu illa vocauerimus breui loquam, quae sub eidem verborum conceptione inuicem pluribus breuiter fit, erit latum bre- ui loqua quaeda reciprocae species, cum illa prolixiore . oratione fieri nihil impediat; nec quicquam vulgarem cppellationem Iuliani responsum probat: Nam illic t L. cum in no substitutio breuiter facta dicitur; idque ea de cauc te me sa, quia plures per ασ cs ετοὶ seu distblutione ii coniuctim substitus, instituti quoq; breuiter cessentur hoc modo: Publiu ,, Marcus, Caius in uice substituti haeredes mihi suto. apropter satius fueratetetiitere elegas epitheton reciprocae lubstitutionis ab ipsis Iurccoiul- . tis inditii, qua novum, idq; cum minus idolicum,tumque tantum nonad nauseam singula persequitur, nos
310쪽
- etiam ambiguum subrogare; cum nomina &vocabulla b f. maxime congrua dc pro uia esse Φῆ conueniat, ne ad is ii jud. ιι- mons andum inuenta,contrarium operentur effectu. rata Reciproca autem substitutio, caeteris omnibus sub- sti. it. stitutionibus applicari potest, nec directis tantum, sedl Nisi iis l. pti in precarijs G fidei commissari)sy c uod in vulsui αLij iij manis ustissimilest. Hinc vulgo traditur hanc ab is propriam speciem substitutionis, sed tantuni
qualitatem qu dam,&cceterarum substitutionum ad lectionem. Sic enim aliquando vulgariter, aliquando se pupillariter inuicem aliqui substituuntur, nec obstat, L ira, ii genus Vocet' Modestinus; habet enimi a simplicibus iubstitutionibus d inlex, aliquam differentiam nolpecie, ted numero, tuo modo A. aliqua qualitate ab simplicibus reciprocae di stinguuntur, natura tamen simplicium semper in ipsis remanet. Hinc & ς quibus verbis fiat reciproea, subiti detrachanido et Ores, de quo nihil dicam, cum certa verba hic non sint prae- e. scripta,& quibuscunq; uti liceat, ' dummodo reci pr iussa de cationem quadam & succedendi vicinitudinem signi beri, obL ficent: QuaqGam in labium verti aliquando sciam,re o Atei si ciprocanc sint verba, an simplicia,&di recla,an Q preco,, fp initi sed h*calijs post me memoranda relinquo. PS
hb i qui utur deinde huiusce substitutionis effectus, sed cum , Doctiisl ipsa non si x propria species, proprios quoque effectus Viensi, bl ceritis p pzςssis tacita pupillarem Scontinet,ac pupil- Ἀ laris iterum expressa, tacita in se habet vulgarem. i Pri-7, mi hoc sit exemplum, impuberi filio meo si haeres non ij . Titium substituo: Nam etsi de pupillari substiti tione nihil dixerit testator, ea tamen eius mens futileb praesumitur,vidc filio impuberi mortuoTitum illi sub-ν Iu Topi stitutum esse voluerit. Alterius apud Ciceronem putacis. I. deo- cherrimum extat exemplum. Quidam post humum bariatore cir rede instituerat,&siis impubes decedesit, M. Curium; et Bruto. substituerat: Hic etiamsi nullus posthumus natus fuerit, nec adiri haereditas potuerit, Curius tamen add sun isti haereditatem vocabitur, ex tacita vulgari, q in
ex purillari eollisimus; quod contra Scaevolam L. Crassus orator defendit, ac t nonnulli tradunt j obtu