장음표시 사용
41쪽
turam necessitati prouidetur, & id omne cum modestu . non ut voluntati morem geramus ed ut succurramus indi gentiae . Si quis autem est huiusmodi, quaero qua Vimor bis licebit hunc euertere, eui eum humoribus bene con uenit, cuius vita semper eodem tenore est, cuius membra membris obtemperant, idem mane, idem interdiu, ident vespere, medius fidius aut aegrotabit hic nunquam, aut cerrite mox curabitur. At dicis enim si nunquam aegrotabit,erg
immortalis, quod Dei proprium esse quis ambigit. Quixquisita dixerit, urget sane inepte. Resoluetur enim hic, quem dico non aegrctaturum, cum absumptum erit hu mi dum quod radicate dicunt: id autem non est egrotare, 'sed vita esse perfunctum. Stat igitur sententiar voluptat dempta fere superuacaneam esse medicinam. Quid quod est apud Isidorum, quod & fertur in primis in Asculapio 'defecisse medicinam, latuisseque per annos serme qui ' ginios usque ad Hippocratem. Tunc ne mundum & illos in homines Deus ignorauit aut neglexit, aut tam graui odio prosequebatur,Vt tanto tam necessario bono tam diu care- re pateretur ' Qua ratione permoti complurimi negant quod ait Isidorus, nullaque id probata historia posse con- uinci. Et his ut non prorsus resistamus, aequius videtura, lud opinari: tunc apud Graecos,ubi reliqua studia vigebas: illud studium minime floruisse, fuisse tamen multi,s qui
exercebantur in ea re, quoru libri cum nonnulli conspicerentur, proditum inde memoriae est, tunc defecisse med μ 'cinam, vel ea a tale fuisse homines moderatiorcs, quibus Jut ego sentia sere nunquam , ' autem multi asserunt non
42쪽
De Filioli te Lib. I. a sequenter necessaria est medicina . Sed quid ego in hae
disputatione tempus tero, cum sufficiat id perspicuum es.se quod intendimus, omnium morborum aut certe plurimorum causam esse voluptates, illas dico quae versantur in epulis:scedas enim illas quae in libidine pudet memorare. Tamen,& illae si crebrae sint, uti testatur Avicenna, corpus perducunt ad instigridationem cum resoliatione caliditatis innatae, & mortificatione virtutis . Addit alia peiora,quae quod sordiora taceo, matellatoq; turpem veluti scopulum nautae libens praetereo. Reliquas & praetervehor singulas in singulis voluptates. Earum enim etsi diuersa ratio vi.
deatur, Una tamen ea natura,vi continuatae,cumulatae, ad is auctae fastidiant. Praeclare Iuuenalis: voluptates commeniat rarior usus. o fit, ut si qua earum delectatio est in de-sderio sit,non in sitietate. Qua igitur ratione beatum esstatere poterit voluptas,in qua versari nequeas sine anxietate , nequeas sineaimore, nequeas sine graui periculo nocume-ii ' Sic itaque quo modo quae timemus, quae fugimus,quae asecramur, haec sentimus & dicimus else mala : sic voluptatem , non est ut dubitemus an sint bonum , sed aperte testabimur esse malum, cum inspexerimus diligenter quas in poenas nos praecipitare voluptas possit, ut in poda-ttam,in iliacam,in colicam,in mortem denique immatu. 4m, & scedam. Ita ergo non optandam esse voluptate narbon optandam,imo euitandam, fugiendam,abjiciendam, veluti iconstrum quoddam, & horrendum, & turpe pe- isque genus perniciosissimum. Eleganter Flaccus:
erne voluptates nocet emta dolore Moluptas. -
43쪽
adducitur Epicursu ad reneardiam eum aliis PbiIsopbli. cap. VIILF- An Epicure,quem conueniendi tempus admonet hi
assentiris tot exemplis, tot rationibus, tot auctoritati bus ' An nihilo secius inhaerescis voluptatibus, & illis eo poreis,ut cum ab uno corporeo bono discesseris,nihil exux boni relinquatur, nisi vano cognomine, soloque inani nitu verborum ' Durum & absonum id aestimare de Phi losopho,dete praecipue, qui virtutem, paupertate, fugalita te,modestiam exigis a sapiente. Cum haec dicebas, an ea derat illa tua tam pertinax opinio, nihil esse bonum nisi voluptatem sensu aliquo genitam Non potius ea, qui: modo dixi, virtutem, paupertatem, & quae sequuntur pura sti corporea bona ' vel non bona, vel quid quaeso Prorsus
enim Videntur haec inuicem non constare.Nam corpore si censueris, vide quo ruis, ut & iumentis fateare h. ec coni
munia. Quod quale sit, quis tam coecus, ut non videati Si non bona sunt, quid ea suades 3 Quid desideras in sarpiente i Haec tamen leuiora. Grauius illud, quod & tuum est, in tormentis sapientem non destitui voluptate , be; tamque vitam vel in Phalaridis taurum posse descendere. Tum enim praeteritaru delectationum recordatione par ducere, quod affligitur ' Visne dile stationem sensualeta stigni sensu sine sensui Minime 8 Quid ergo Non ve hementius urgetur sensus hoc quod adest doloris, quam mulcetur eo,quod abest, recordanda praeterita delectatio . net sicuti certius intuemur,quae nunc subjiciuntur lunai
44쪽
De Fellatrare ZR Lictbus, jam quae olim. Sidixisses sapientem rationis itarato posse beatam habere vitam atque gaudere mente eam torquetur in corpore, non abnuere, sed contra sermo.
nem illum dignum dicerem Philosopho. Cum autem id
Get alterius virtutis, quam membrorum, quam corporis,
tua illa non starem, beatitudinem nullam esse nisi in senis Lalivoluptate. Quamobrem apud Philosophos praecipue ciceronem legimus te aut pugnantia loquutum,aut ac mine desecta, prorsus rudia . Qua calumnia sic supra polliciti sumus) te optamus absoluere.Videtur itaque eonis inuari posse quod asseris,omnem delectationem sensibus claudi, siquidem illi communi Philosophorum pronum dato non dissentimus, nihil in intellectu esse, quod non jus fuerit in sensu.Nullam profecto notitiam, sicuti Plibsophi Platonicos excipi sicuti etiam Catholicis praeceptoribus visum est, habet anima rationalis,cum in huma Bo corpore creatur ab omnium opifice. Fit autem cogno
scens inspiciendo sensatas imagines: non ideo, quia sensi-bjle qujcquam intra se suscipiat, est enim indiuisa , sed dum phantasmata sensualia, quae imagines appellaui, contemplatur,&aspicit, format in se ipsa similes imagines hisque suffragantibus elicitur intellectio. Sic itaque no-udnem omnem intellectivam praecedit aliqua sensatio: qua sensatione sublata nihil est quod intelligamus, ita e nihil, quo uastemur , nihil etiam quo gaudeamus rvjhil ergo quo feliciores simus, ει ita sensus ope gignitur felicitas. Hoc ordine si sentis Epicure, cum allirmas insurporea voluptate consistere felicitatem , parum v ydi quae tibi obiecimias . Sin aliter , nostra nil attinet.
45쪽
modo verum Alesamus, certoq; perspiciamus, quaenam sit humana selicitas, de qua satis abunde superioribus ostem
sum arbitror, eos errare qui hanc statuunt in corporea vo.
luptate. Nam alios plerosque sentientes,quod in volupta. te non corporis sed mentis, non sensuum sed intellectus, constituta sit,de ita Epicurum existimasse, superiora ut nuae diximus parum urgent. Et haec quidem positio latius manat: quoniam & illam veram beatitudinem, de qua tertio volumine disserimus, quidam in voluptate statuunt, idest delectatione, ruitione,gaudio,seu amore,& inhqrentia hu manar animae cum ultimo fine, nonnulli vero in speculotione. Sed haec suo loco. Nunc enim posteaquam de tribus, quae spopondimus,uno leuati videmur, ad aliud propera,
mus. Fuerat autem primum,Vt ostenderetur,Felicitatem assectanti multopere fugiendam voluptatem. Quo solutos onere nos aestimamus,nisi quid ultra desideres. D. Deo de rem quid Z Tantum vero abest: quid desiderem , quod dudum orare te volui festinares ad alia , sic nauseabam, cum luminibus objiciebas sceditates voluptatum. , sed silui, ne si qui nimium illis immersi essent, ob eamque causa in
ampliore monitione indigerent, his ossiceret breuitas orationis . Illi tamen iam tot exemplis,rationibus, auctoritati bus victi adeo esse debent, ut opiner eos nobiscum exsecra' ri voluptatcs, cum animum aduerterint de secum cogitPuerint, quanta in earum exsecratione sit utilitas, quando immineat tam grauis in assecutione pernicies. Hac deret te oro atque appello,uti Felicitatem non veram proi sus,' qtaiar en instar verae est, studeas explicare. Fuit enim hoc ic
lucidum quod obtulisti re disputaturum: ad quod ellini
46쪽
et properare nunc dicebas . F. Faciam sedulo. Sed haee Ragna ,& implexares. Quo igitur commodius disseramur,ia sequens volumem differendum eenseo: simul de huiusnem praescribendum. Illud postremo item atque item ubi α mihi de omnibus suadeo, ut nullos hostes magis is messam, aut odio dignos maiore censeamus, quam pestra indissimas atque perniciosissimas voluptatum.
47쪽
V M A N A M animam dispositionem et o ris imitari perhibetur a physicis. Quod si
nulla re alia constaret, hac una facile con. uincerentur,quoniam sicuti corporusens Liones variantur, ita pariter, & haud scio an etiam magis,mentium asseclus. Quem admodum enim quod pulcrum visu plarique iudicant, alios videas qui scedum: sic quod bonum plurimi,quosdam videre licet, qui non bonum sed malum,prout in diuers a cuiusque rapitur desiderium.Hoc euenit,ut haud ab re per moti sint illi Academici, qui feruntur censuisse nihil se clusa temeritate posse asseri , quod nulla sit res tam proba- a,tam experta,ram certa , in qua non interdum aliter uni, aliter alteri videatur. De plurium hominum diuersitate loquor . Non& unius eiusdem aliam nunc, aliam p. stridie videmus sententiam Z Nam & pleraque accidunt, quibus freti quod antea placuerat repudiamus. Sic senex apud Terentium: Nunc tempus est, mihi it cupiam filiam olim nihil minus. Et alius aeque senex apud eundem:Nu'sequam ita quisquam benesubducta ratisne ad mitam fuit, ρη re ,σtas , usus, semper aliquid apportet noui, alipiid iηρ ις cisse cx:das nescias tibi putaris
48쪽
De μω ste ZR II. 33 I rima is experiundo repudies . Sed hi non sine causa Aproposito decedebantiquot vero illi qui nulla ducti ratio-l ne i Cuius rei plerumque causam vivendi ratio non recta, dum studetur ad ea quae non attinent, de saepe non l licent, ut de secreto Dei iudicio per series aut astrorum inisi uestigationem scrutando ad utilia non studetur. O inanes hominum curas :ό fragile & nunquam constans iudiciuin, γ olum iam caecitatem,ὁ late patentem inscitiam, ὀ temeri. i tatem inaestimabilem. Haec exigua quae spectent ad nos praecipere suffcienter non posse,& velle de occultis diuini, iudicii perscrutari, curare sortibus vetitis quod sacrilegum, , aut per astrorum iudicia quod curiosum est, sutura praedi- γ ccre, cum in terra leuia quaedam quς ante pedes sint non si videas periucunde, nec minus iuste, mulier illa quae fertura astrologum lusisse, cui sideribus inspiciendis intento ita t quo pedes obfirmaret non aduerteret,cum ruissit in pro e rimam seueam, dixisse mulier dicitur: O fatuum, qui curet, Ura distisere, atque ibi Hat pede a non videor. In tanta . tur curiositate vacandi rebus inutilibus, atque incuriali don vacandi utilibus; in tanta etiam varietate desiderio iam humanorum, quantam vi praedia imus corporum die perlitas gignit,minime mirandum,si varia sunt humana ius dicta si non retae discernunt quae utilia, quae honesti,prae
pue cum linguarum, cum gentium, casn regionum,neci: siimo , nec mores, nec vivendi ritus conueniant. Quare, hon dissonum,si de Felieitate diuersae sententiae, sit sectae v ii ii , quas parum explicauimus, partem explica uri sumus,
, ito iere . Nam sua cuique Devisit οι illii: dota sitam felicitatem quis i
ira cupido, Vt a: ε Virgi- metitur sua cupiditates
49쪽
enim fieri posset,ut omnium foret una sententia de Felii tates statuentibus eam omnibus non ita cupiditate propria, non in re quaque alia caduca, sed in Deo, qui solus potest humanum affectum sedare , solus homini tribuere sellacitatem. Sed iam ad instituta pergamus. 'Dialogus Introducens materiam Libri Seeuκdi :-δε - riis opinionibus circa Felicitatem. Cap. I L.
F. Die.Quid est quod velis a me disputari D. Superiori
Libro satis explicui. Nam & ipse dixisti. De illa Feli.
citate nunc agendum,quq etsi non est omnino Vera,tamen instar verae est. F. Sic memineram. Sed illas quas nunc me inoraui seistas de Felicitate vario modo sentientes volumus
antea recensere D. Ad quid illas F. Quia non mode alioquin possit quod exquirimus explicari. D. Quid hoc y F. Quia nisi malum opponas, boni perdissicilis es cognitio. Proinde quid bonum sit consentaneum est, vizaut nullatenus eos intelligere, qui nulla snt aduerti perpessi. D. Si ergo nihil esset mali, boni etiam foret proosus nihil. Id vero quam absonum, ut bonum pendeat malo. F Non recte accipis. Potest quippe sine malo e bonum, & aeque malum sine bono, verum alterius notitii maxime fit ex alterius . D. Non video cur & dignos i seorsum non possint. Sicut enim se habet res ad elle, sic
ad cognosci. F. Si quidem nihilo praepediare, quo sessi fgnolcas. At ut infirma homj num est agnitio , Vix laus.quana dignoscimus b8aa rudes & inexperti maior
50쪽
n Visiti ergo simus oportet, ut selicitatem assequamur Quod si est, quid infelicius felicitate, cuius initia lint onerata seriis 3 F. Miserum vocas mala perpeti, vel cogno scire. Non ita est. Non legisti, non esse malum scire malum,sed operarii D. Quid tum Z Neque enim ob hoc illud lucet, quod proposuisti,bonum nisi ex malo non facile cognosci. Sic namque dicam,neque malum nisi ex bono, fitque, quod aiunt, labyrinthus inextricabilis. F. Nihil est
periculi,quoniam totiens hac illac iactamur, ut nemo unugst,qui ncn multa mala, nemo qui non aliqua ista sit expertus.Nemo itaque,cui non pronum sit ex bono malum, Mbonum ex malo cognoscere. D. Dissileri hoc non pos.sem, nec pertinacia unquam placuit: quare si tibi utile v, dctur,perge ad explicandas sectas illas,quas ob id tantum adire fugiebam, ne ossicerent propositis,quo tardius ab soluerentur. F. Quia plurimum iuuabunt. Nam coactis vitiis sententiis, sicut album inter fusca , sic bonum inter ton mala,clarius intuebimur. Illas igitur sectas tres esse diali Aristoteles, quas vitas appellat maxime praecellentes, oluptuosam,ciuilem, contemplativam. Varro minutims nitens, & cum eo Augustinus in de Ciuitate Dei libris,ppsuete ducentas octo,& septuaginta. Quoiu tam lateis.
numerum relinquamus,praesertim hoc tempore, quos imo nobis institutus est, non quo doctiores, sed melio. reiecticiamur , cum videatur vix carere posse redargutio. te,dum rudes instituendos aitumpseris, eos ita dictorum humerositate vexare,ut prae multitudine mens Oppretia 6 a non possit omnia meminisse, singula quoque delpit, ae negligat. Superiorem calam illam Atiuotelis di. E a uilio-