장음표시 사용
251쪽
L E L et v s. II bitatis: quam qui appetiuerunt, applicant ne ,
propius admouent, ut G usu eius, quem dili- gere coeperunt , si uantur, O moribus ; sintq. pa res in amore, O aequales, propensiores' ad bene merendum, quam ad reposcendum; atque haec inter eos sit honesta certatio. sic o utilitates ex
amicitia maxime capientur: est erit eius ortus a rnatura, quam ab imbecillitate, grauior, o u rior . nam si utilitas amicitias conglutinaret, eadem commutata dissolueret: sed quia natura mu' natura non tari non potes, iccirco uerae amicitiae sempiter- mμ xμ nae sunt. Ortum quide amicitiae uidetis: nisi quid adhuc forte uultis. FAN . Tu uero perge , Laeli. l - pro hoc enim, qui minor est natu, meo iure restondeo. s C A E. DLIe tu quidem . quamo
rem audiamus. LAE. Audite uero optimi uiri ea, quaesaepissime inter me, o Scipionem de amicitia disserebantur. quamquam ille quident-hil docilius esse dicebat, quam amicitiam usque - '.
extremum uitae diem permanere: nam , uel minee ' ivt non idem expediret utrique, incidere saepe, uel ' μ D r μblica non idem sientirent. mutari etiam ' 'mores hominum caepe dicebat, alias adliersis re- 'i bus, alias aetate ingrauescente . atque earum re- . exemplum ex similitudine capiebat ineuntis aetatis: quod summi puerorum amores saepe Iur : Im autem ad adolescentiam perduxissent, dirimi tamen interdum uel luxuriae contentio - iv xxxi , it
252쪽
CICERONI srem est so- ne , uel commodi alicuius , quod idem adipi cli M' uterque non posset: quod si qui longius in ami- . citia prouecti essent , tamen saepe labefactari, pestes in a. si in honoris contentionem incidissent : penem yeeuntieeu eoim maiorem esse nullam in amicituis , quampiditas, re inplerisquepecuniae cupiditatem,in optimis qui--h μ' busque honoris certamen, O gloriae: ex qυ inimicitias maximas saepe inter amicissimos extitisse: magna etiam dissidia, O plerumque iusta nasci, cum aliquid ab amicis , quod rectum non 6sct , postularetur, ut aut libidinis ministri, aut adiutores essent ad iniuriam e quod qui recusarent, quamuis bone ne id facerent, ius tamen amicitiae deserere arguerentur ab ijs, quibus o sequi nollent: illos autem, qui quiduis ab amico auderent postulare, postulatione ipsa profiteri omnia istamici caussa esse facturos: eorum querela inueterata non modo familiaritates extingui solere ,sita etiam odia gigni maxima, atque siem- multa im piterna: haec ita multa , qua fata , impendere Pς0dς0x amicitiis , ut omnia subterfugere, non modo sa- ' μ' pientiae , etiam felicitatis diceret sebi uideri . quatenu, Quamobrem id primum uideamus, si placet, qua
Mor tenus amor in amicitia progredi debeat. Num ,
redi de- 19 Coriolanus habuit amicos, ferre contra patriam arma illi cum Coriolando debuere ζ num Viscellinum amici regnum appetentem, num Sp. Melium iuuare debuerunt ψ Tiberium quidem Grac-ctam , remp. uexantem, a Q. Tuberone, aequam
253쪽
Idusq. amicis derelistum uidebamus. at C.Blosesius Cumanus, holes familiae vestrae, Scaeuola, cum ad me , qui aderam Laenati O Rutilio consulibus in consilio, deprecatum uenisset, hanc, ut in quo ,
sibi ignosterem , caussam aferebat, quod tanti l: :
γ . Gracchum fecisset , ut, quidquid ille uellet , si sectos hi faciendum putaret . ego, etiam ne,inquam, aesita si te in Capitolium faces ferre uellet ἰ numquam , b tur.
inquit, uoluisset id quid m: sed, si uoluisset, parui
sem. uidetis, quam nefaria uox. O hercle ita fecit , uesplus etiam, quam dixit: non enim paruit ille Ti. Gracchi temeritati ,sedpraesuit ; nec se comitem illius furoris , sed ducem praebuit: itaque hac amentia, quaestione noua perterritus,in Asia profugit; ad hostes se contulit; poenas reip. granes, tu flasq. persioluit. nulla est igitur excusatio mum peccati, si amici caussa peccaueris. nam cum con- micitiae ca. ciliatrix amicitiae uirtutis opinio fuerit; docile est amicitiam manere , sita uirtute defeceris. quod ii ς 'ir tu si VLiμm statuerimus, uel concedere amicis, qui ita 'i' 'U' 'quid uelint; uel impetrare ab amicis , quidquid uelimus : perfecta quidem sapientia sumus , se nihil habeat res uitis: sed loquimur de ijs amicis,
qui ante oculos siunt, quos uidemus, aut de quihus memoriam accepimus, quos nouit uita communis . ex hoc numero nobis exempla sumenda sunt, oe eorum quidem maxime, qui ad apientiam proxime ac citant. Vidimus Papum /mi
254쪽
CICERONI shus accepimus bis una constules, O collegas iacensura. tum etiam cum iis, O inter se coniumctissimos fuisse Man. Curium, O Ti. Corunc nium , memoriae traditum e si . igitur ne suspicari quidem possumus , quemquam horum ab amico quippiam contendisse, quod contra fidem, contra iusiurandum, contra remp. esset . nam hoc quidem in talibus uiris quid attinet dicere φ si contendisset ,scio impetraturum non fuisse: cum illi sanctissmi uiri fuerint; aeque autem nefas sit, tale aliquid O facere rogatum , O rogare. At uero Ti. Gracchum siequebantur C. Carbo , C. Cato , O minime tunc quidem Caius stater, nunc idem
amicitiae acerrimus hostis. Haec igitur prima lex in ami-Pxim iς citiasanciatur, ut neque rogemus res turpes, nec faciamus rogati. turpis enim excusatio est, Ominime accipienda cum in ceteris peccatis , tum
si quis contra remp. st amici caussa fecisse fatea-
tur. etenim eo loco, Fanni, O neuola, locati sumus , ut nos longe prosticere oporteat futuros casus reip. deflexit enim iam aliquantulum de spatio, curriculoq. consuetudo maiorum. Ti. Gra chus regnum occupare conatus est, vel regnauitis quidem paucos menses. num quid simile popu-
regnavit φ' lus D . audierat, aut uiderat e hunc etiam post νost eie- mortem Iecuti amicι, O propinqui quid in P. - gς' Scipionem secerint, sine lacrymis non queori', cere . nam Carbonem quoque, quem modo potuimus , propter recentem poenam Ti. Gracchi
255쪽
sustinuimus. de C. Gracchi autem tribunatu quid exspectem, non libet augurari .ferpit enim dei de res , quae procliuis ad perniciem, cum semel coepit, labitur. uidetis, in tabella iam ante quan
ta lis factu labes, primo Gabinia lege, biennio autem poti Cassia. uidere iam uideor populum R. a
senatu disiunctum , multitudinisq. arbitrio res maximas agi. plures enim disient, quemadmodum haec fant,quam quemadmodum his resina
tur. Quorsum haec e quia nescijs nemo quid
quam tale conatur. Praecipiendum est igitur bonis,ut,si in eiusmodi amicitias ignari casu aliquo inciderint, ne exi liment ita se alligatos, ut ab Omicis in magna re aliqua in rep. peccantibus non discedant. improbis autem poena Hatuenda est, nec minor uero ijs, qui secuti erunt alterii, quam
ijs, qui ipsi fuerint impietatis duces. Quis clarior in Graecia Themistocle, quis potentior ζ qui cum imperator bello Persico seruitute Graeciam libera et , propteri inuidiam in exsilium pulsius esset , ingratae patriae iniuriam non tuli quam ferre debuit. fecit idem, quod uiginti annis ante apud nos fecerat Coriolanus . his adiutor contrapa. triam inuentus est nemo. itaque mortem sibi uterque consiluit . quare talis improborum consensio non modo excusatione amicitiae tegenda non
es ,sed potius omni supplicio uindicanda; ut nequis sibi concessum putet, amicum, bellum patriae inserentem , hequi. quod quidem, ut res ire coepit,
eaesus esta, opimio conica bonis praecipiendum. improbis poena sta
aliter Li uius, & Aeticus de coriolano, de
256쪽
HE, . 4ἡ coepit , 'a' 'cio an aliquando futurum sit. mihi
ib. de ela ' autem n0n minori curae esse , qualis re p. pos mor is P λι- tem meam futura si,quam qualis hodie sit.Haec igitur prima lex amicitiae sinciatur,ut ab amicis honenia petamus, amicorum causa honenia faciamus ; neceνθediemus quidem, dum rogemur; fedsudium siemper adsit, cun talio absit; consilium libere dare gaudeamus; plurimum in amicitia amicorum bene suadentium ualeat audiori
tas: eaq. adhibeatur ad movendum non modo a
rata tia perte , m etiam acriter, δε res postulabit, O ad 'ς a. .. hibitae pareatur. Nam quibusdam, quos audio .tates.' '' sapientes habitos in Graecia, placuisse opinor mirabilia quaedam .sed nihil est,quod illi non persi quantur sivis argutiis artim fugi edas esse nimias amicitias, ne necesse sit, unum solicitum esse pro pluribus; satis superq. esse sibi suarum cuique rerum curam; alienis nimis implicari molestum esse 1, commodissimum esse, quamlaxi mas habenas habere amicitiae, quas uel adducas, cum ue-e put est lis, uel remittas : caput enim esse ad beate uiuenuendum se dumsecuritatem; qua frui non possi animus , si um-β- tamquam parturiat unus pro pluribus . Alios autem dicere aiunt etiam multo inhumanius: que i locum breuiter perstri nai paullo ante: praesidij, adiumentiq. caussa , non beneuolentiae, neque caritatis, amicitias esse expetendas: itaque, uti quisque minimum firmitatis habeat, minimumq. uιrium, ιta amiciζIas appetere maximo: ex eo feris
257쪽
feri, ut mulierculae magis amicitiarupraesidia quaerant, quam uiri; ct inopes, quam opulentuo calamitosi, quam j, qui putantur beati. οpraeclaram sapientiam. solem enim e mundo tol- solem e malere uidentur, qui amicitiam e uita tollunt: qua d . tollunt,
nihil a dijs immortalibus melius habemus, nihil de . Ti:
iucundius. quae est enim ista securitas pecie quia 'dem blanda, sed re ipsa multis locis repudianda
est. neque enim est consentaneum, ullam hone- securiti lasam rem, a Itonem ue, ne folicitus sis , aut non non
fuscipere, aut susceptam deponere. quod si cura ubera' fugimus ; uirtus fugienda est; quae, necesse est, qμm
ut cum aliqua curares sebi contrarias aspernetur, atque oderit, ut bonitas malitiam, temperantia libidinem, ignauiam fortitudo. itaque uideas rebus inius lis tu los maxime dolere, imbecillitas fortes, flagitiosis modestos. ergo hoc proprium e i animι bene constituti, O laetari bonis rebus, nimi ben. O dolere contrariis . quamobremsi cadit in sa- , is, pientem animi doloriqui profescto cadit, nis eae G π ritu ius animo exstirpata humanitatem arbitremur : bu,''ί ἡ quae caussa es, cur amicitiam funditus tollamus contra e uita,ne aliquas propter eam si cipiamus mole- Ρ' fias ζ quid enim interest, motu animi publato , non dico inter pecudem, O hominem, sed inter hominem, Osaxum, aut truncum, aut quiduis generis eiusdem ζ ' eque enim sunt isti audiendi, qui uirtutem duram, O quas ferream esse uolunt: quae quidem es tum multis in rebus,tum in
258쪽
amicitia tenera, atque tractabilis; ut O bonis diffun/α- mici quasi diffundatur, O incommodis contra- eouit,hi ' hatur. quamobrem angor iste, qui pro amico Dex mino- pe capiendus en, non tantum ualet, ut tollat e ' uita amicitiam; non plus, quam ut Miriotes, quia nonnullas curas , O molestias asserunt, repu- eontrahit dientur, Cum autem contrabat uirtus amicitia,
vim mi nisupra dixi , si qua significatio virtutis eluceat, ad quam sie similis animus applicet, et adiungat: id cum contingit, amor ibi exoriatur necesseen. quid enim tam absiurdum, delenturi multis inanibus rebus, ut honore, ut gloria, ut aedificio,
ut uentis,cultuq. corporis ', animo autem uirtu-eYeusahuee te praedito, eo, qui Nel amare, uel, ut ita dicam, H nouit - redamaripost, non admodum delectari ἰ nihil hales 'l' est enim remuneratione beneuolentiae,nihil uicis vlix tuta. situdinestudiorum, osciorumq. iucundius. quod
si etiam illud addimus, quod re te addi pote Ii,nihil esse , quod ad se rem ullam tam alliciat, c
ad amicitia contrahat, quam ad amicitiam similitudo: con-: α' 'g' cedatur profecto uerum esse, ut bonos boni diligant, adscilicantq. bi quo propinquitate coniunLIos, atque natura . nihil es enim appetentius smilium siui, nibit rapacius,quam natura. Quamobrem hoc quidem, Fanni, o Scaevola, constat, bonis inter ut opinor, bonis inter bonos quasi necessariamb s n.cissi ii vinolentiam esse initi est amicitiae fons a natura beneuolen. constitutus. sed eadem bonitas etiam ad multitudinem pertinet. non est enim inhumana uirtus, neque
259쪽
neque superba; quae etiam populos iniuersos tu ri , eiq. optime consulere soleat: quod non faceret profecto, si a caritate uulgi abhorreret. Atque etiam mihi quidem uidentur, qui utilitatis cause a fingunt amicitias, amabili um nodum amicitiae tollere . non enim tam utilitas parta per amicum, quam amici amor ipse delectat: tumq. tia plus, quat
lud sit, quod ab amico est profectum, iucundum , lygia ues cum amore, O sudio est profectum : tantumq. ς --.abent,ut amicitiae propter indigentiam colantur, ut ij, qui opibus, O copiis, maximeq. uirtute
praediti, in qua plurimum eri praesidis, minime alterius indigeant, liberalissimi sint, bene centismi. atque haud sicio an ne opus sit quidem ,
nihil umquam omnino deesse amicis. ubi enim'-dia nostra viguissent ,si numquam studio, nsiquam consilio, numquam opera nostra nec domi, nec militiae Scipio extussarium igitur utilitatem amicitia, sed utilitas amicitiam siecutaen . non ergo xl ,.stderunt homines diuitijs as uentes audiendio qua- ei: s edo de amicitia, quam nec inu, nec ratione habent t* cognitam, disputabunt. nam quis est, pro deum fidem, atque hominum, qui uelit, ut neque dilia gat quemquam,nec ipse ab ullo diligatur,circumfluere omnibus copiis , atque in omnium rerum abundantia uiuereς haec enim en 0rannorum uia ta' 'sta nimirum . in qua nulla fides, nulla caritas, nulla stabilis beneuolentiae potes esse fiducia: omnia semper fustem , atque solicita, nullas locus en
260쪽
, C IC ERONI se; qu es a citiae . quis enim aut eum diligat, quem ms metuit . ex tuit , aut elim, a quo se metui putat ' coluntur Ψhhii tui ε tame mulsitione amicitiae dutaxat ad tempus. metust, o- quod si forte, ut sit plerunque, ceciderint; tum . . . si ., intelligitur, quam fuerint inopes amicorum. quod
Tarquinium dixi e ferunt, tum, cum exsul esset, se intellexisse, quos fidos amicos habuis*t,
quosq. infidos, cum iam neutris gratiam referre
posset . quamquam miror, in illa superbia, O importunitate si quemquam habere potuit . atque ut
huius, quem dixi, mores ueros amicos parare nopotuere: sc multorum opes praepotentium excludunt amicitias fideles. non enim solum ipsa fortuna caeca essed eos etiam erunque escit caecos, quos complexa est . itaque illi csseruntur fastidio sere, O contumacia: neque quidquam insipien- te fortunato intolerabilius fieri potest . Atque hoc quidem uidere licet, eos, qui antea commo-mose, sista dis fuerunt moribus, imperio, pote Hate , pro- ά μ - rebus immutari; sperniq. ab ijs ueteres amicitias, O indulgeri nouis. quid autem stultius, quam, ut plurimum copiis, facultatibus, opiabus possint, cetera parare , quae parant , p
amici, opti cliniam , equos, famulos, uestes egregias, v - tW sa pretiosa; amicos non parare, optimam, O
pulcherrimam uitae,ut ita dicam, supellectilem l etenim cetera cum parant, cui parent, nesciunt, lnec cuius caussa laborent: eius enim est inorum quodque, qui uincit uiribus: amicitiarum sua cui-qμe