장음표시 사용
111쪽
illorum necessitati, aut voluntati non secerit satis accedunt te titin quartum, quintum, Salios sine ullo certoici imui, donec tandem, quod expetebant, consequantur: hoc aut natu lo modo iis est integrum, quibus,ne publice mendicent,interdi 1 - , λή. V 4se aut nullae,aut eiusmodi leges de re eleemosyna iam tum si di deberent,quae eleemosynarum cumulum natae' ellent augere: diunxit fi mx homini diuiti nihil aeque ad salutem sit neces arturn
κzzz mei demosynarum studium At statuta publieam mendic
'R tionem prohibentia, rem eleemosynariam eleuant Potius quam augent. Nam qui ostiatim mendicant, semel repulsam passi, tetarum iterumque instant,vulnera plagaSostentant, calamitatem, in qua versantur,tragicis verbis exaggerant, quae omnia ad Impetrandas, vel extorquendas eleemosyna magnam vim habenti Horum autem nihil adhibent, sicut nec adhibere quoq; possunt, qui pauperum loco viritim,vel ostiatim stipem colligunt. De Inde no modo pecuniae in eleemosynam veniunt, verum Etiam Panas, Nulla ibi per vinum, mensarum reliquiae,detritae vestes, aliaq; eiusmodi quam Vn 'bi'Vli sex lurima quae omnia quodammodo ibi pereunt,Vbi nulli iunt, qui
o talia ostiatim cibum quaerunt. Neque enim vacat famuliS nec lube
quoque,aut ancillis,aut aliis domesticis,ea colligere,&ad paupe rum domicilia deportare. . Diuite mensa A es, his diuites, praesertim tenaciores, ad rem pecuniam νὴ ς' qui/ d- attentiores, multo libentius xliberalius donare eic in V '' in '- Pς estem quirit Pras terea in commune P VPς rum erarium soli fere patresfamilias nummu coniiciunt At vero pauperes ostiatim victum quarritantes, si pater aut materiamilias nihil dederint, sua importunitate sepe filios aut filias imo etiam famulos vel ancillas ad misericordiam prouocant. Tandem con, muni pauperum nomine eleemosynam colligentes, additiores tantum ire soliti sunt: pauperes autem ad omne promiscue; neq; prius discurrendiri qua titandi finem faciunt, quam siue voluntati factum sit satis. Patet ex his ergo,rei eleemosynarie per erusin diconstitutiones non parum decedere et τὰ hic miserabilium personarum conspectum, holIunem de sua conditione commonefacere, multosque, qui de eleemosyna eroganda nullam cogitationem ceperant, ad misericor-
112쪽
Λ A internam quidem eos, quini Consipectus mis
qui hostem nunquam idit, Hr rHUR VS tu timium sipe Da Nidus spectaculii mest multo iucundi stimum, Jeoq; Eoininibus onue ratissimum, cernere numeros Spauperum numerosos pam eges ad magnatum, Principum, Praelatorum, aliorumque Potentum ianuas assistere qui cibo sumpto D E laudant, uum I p. . tib ue&benefactorem decantant Atqui istiusmodi spectaculum haud potu recreatos facile ibi sipectes,ubi ostiatim mendicare per leges non licet. Pro indςd ςdς pter has itaque aliasque eiusmodi rationes, earum ciuitatum in stitutum magis probandum existimo, quae vere pauperibus publice mendicandi facultatem faciunt; etsi interim aliarum, quae eam potestatem egenis ciuibus suis non faciunt, iudicium condemnare non audeam modo tamen domesticis pauperibit re ictius prouideatur, quam communiter prouideri consueuit. V Rui de inuoluntariis medicis, tam exteris,quimindigeniS fatis. Restat ut nonnulla quoque de iis in medium adferamus,qui corpori, robore pollentes,voluntariam paupertatem complexi sunt.
De Ugorum argumenti, errationi tui voluntariam relliosorum hominum mendicitatem oppugnant.
V o D vere egentium miseriam modo piorum benignitate non abutantur eleemo senis liceat subleu re,id dubitat nemo. At vero idemne beneficium iis quoque impertiri fas sit, qui manuum Opera citra mendicitatem vitam tolerare possunt, id nonnullam difficult tem habet. Dictum est enim, adlegiunaae eleemosynae rationem
113쪽
duo inter caetera deposci, inopiam nimirum copiam hanc qui dem ex parte dantis, illam vero ex parte accipientis: Qui auterii integro vegetoque corpore praediti, manuum labore altinenti parare possunt,illi non egent absolute, sed tantum secundu quid Ouare si medio illo comuni&ordinari O uti nolint, indigni videri cueant, quibus ea impendantur, quae eris pauperibus debenturi ΤΟΥ Α pene controuersiae huius cognitio' determinatio dependet ex trium capitum cognitione&determinatione. H6 rum primum est omnibusne singulis ea ratione manuum ita bor indictus sit, ut certam noxam contrahant, qui Opus aliquod manuarium non tractant, quodcunque tandem illud fuerit terum est hominine valido, CHRIs T amore,ultaeq; perfectio nis desiderio omnium, quae in bonis habet, integre sese expoliare iure liceat. Tertium N postremum est, an perfecta illa expolita tione iam facta ille, qui plene sponteque sese expoliauit, ex men dicimonio, hoc est, ex piorum eleemosyni vivere queat. Nam si si eris me homini valido, omnibus propriis iam exuto, licet victum medi diς- ς, D't q licebit alteri quoque, eiusmodi ho inim eleemotynam clare
d Si autem id illi non licet, neque alteri quoque tali eleemosyna
impertiri licebit. . e PRIMv cxliis capitibus, propositaeque quaestionis funda menti S, apud sapientes extra omnem dubitationis aleam posta tum est: omnes enim unanimi sensu atque consent scribunt dicunt, Opus manuarium non ita omnes singulo obligare; fi uesta seculares fuerint, siue regulares, ut certo peccato et ob stringant, si manibus non laborant. Neque communi nimae receptissimaeque doctrinae huius ratio obscura est Constat namque udicium de unaquaque recae fine, ad quem ordHNItur, peti debe
gar re eesternus autem corporis labor, totus fere huc specta velut
otium vites, honestoque labore te occupes, ire confirmesi aut ut carnis petulantiam laboris a Liduitate compta nuS, spiritui-oue subiicias; aut certe ut victum quaeras. At ob nullum istorum omnium externus labor per se absolute singulis est ἰecessam: Exfernu, labor Non ut otium fallas; nam non illi selum iacgotio i censenda sun , T strum duitentem si runt aut agrum fodiunt,aut fiscellam iunco texunt, rui di i R i, nectunt, aut alimia aliud ei uim C di munu obeunt
illi quoque, qui Prophetas ct Apostolos legunt, autho loto
114쪽
dem caro non solum edomatur exterius labo di,
vigiliis ieiuniis, vestium asperitate, bimem
Non est ergo externus labor ad corporis viri animbus eccillarius multo vero minus omnibus singuit pς
VovM ENIMVERO Accires ira habeat, non desuere ta-mcn hoc ipso tempore non desunt, qui aliud sentiant' aliud cuc uera Genes 3.
item Labores manuum tuarum manduca ἔ, P 7. uerti: Homonam ita talarem, eram a clam m. item i, M.
Oui furabatur, iam nonfuretur, magis autem laboret, operando M.υubus1ms, phel . Aurun sit subeat,Ῥnde tribuat nece)Putppetienti item Rogam l. bς Φ sfratres, ut at hic tu, go, in veram G ut tuerisitis, Ut negotium Vestrum agatis, et operamim manibus vestris, fictit pracepimim vobis. em Atidauimus inter vos qtio dum ambulantes in urete, viti operantes, a, ne .vi sed curiosJagentes: tis autem, qui eiusmodisunt, nunciammtarchecramus in Domino Esu, Dicam si iis operantes, Iutim panem manducem. Et paulo ante hunc locu Cum essemus apud vos, hoc denuntiabamus Doseis: quoniam i quis volvati operari,uon muti lucet. Et ne aliter docuis k,ali ter, irisse videri possit, alibi de se ipso ita strabici Argetum V aurum, Act. ro. aut v stem nutrius concupitii. Quoniam ad ea quae mihi vita erant, e iis qui mectimsunt misti iratιerunt manus sae laetati fis ad . ac bara Drimus,er i Cor A. Hirem,ci laboramus manibus nostris item: Memores esse fratres laboris no i .Theis. 2.s i, is fatigationis: rocte in de operantes, ne quem ves ingrauaremus, praedicauimus S infra: eg gratispauem manducarιimus ab eligito, sed in labore , qua e infatigatione nocte tardie operantes, ue quem vestrumgratiaremus.
Ex his aliisque similibus Apostoli locis planum est, inquiunt illi,externum laborem hactenus omnibus necessarium esse, quatenus qui ab illo abstinent, sua quiete otio alios non grauerat: Gratiant autem non j solum, qui furantur, qui defraudant, qui callide cupide alienis inhiant sedi quoque, qui sub pietatis schemate non sine importunitate grandes eleemosynas a popularibus extorquent. Ea lanei non idium ab Apostoli doctrinari
115쪽
instituto; verum a priscorum quoq; monachorum exemplo sit rimum degenerates Constat enim, Antoni j,Hilarionis, Pambo nis, reliquorumque proto monachorum discipulos, non vicali isti. aut oppidatim cogende stipis causa discurrere consueuisse; verit in quo seis alios peregrinos ad se ventitante honeste reficerent. manuaria opera quaesiuisse : neque ob id tamen ab oratione. meditatione, aliisque pietatis studiis vacuos dies transegisse; sed eximie in iis omnibus excelluisse Adeo enim plerique ex illis ora tionis pietatisque studio dediti erant, ut inter laborandum quoaque, eiusmodi rebus intenti ei se non desisterent, nedum cuni ei instituto diuinis operam dabant. Di v N T;esto,in aliquo religiosorum hominum coetu non nulli comperiantur, qui ob grauiores occupationes, maiorisque
momenti negotia externo labori vacare no valeanti. Quanquam
rari, vel nulli verius sint, qui grauiora magisq; in eo genere seria obeant, quam Apostolus Paulus, qui tamen, ne que grauaret, noctu manibus laborabat certe alij, qui ab eiusmodi negotiis vacui sunt, perfectionis viam complexi videri volunt,pro se caeterisq; sui ordinis hominibus, qui ob infirmitate,vel occupationem, vel aliam legitimam causam, laborare non possunt, aliquo honesto opificio victum quaerere deberent quippe cum omnium recte sentientium iudicio, multo maioris perfectionis sit, vacare spiria
talibus muniis citra aliorum gravamen, quam cum aliorum, ne re. Eius fere generis ioboris sunt, quae seculi huius filii odiosema ras, quam religioSe contra mendicantium ordinum alumnos allegare solent. Quae etsi tanti momenti non sunt, ut propterea mendicantium saccos ea enim phrasi illi utuntur xproscribere, aut delere oporteat, non sunt tamen indigna, quae hic proponantur discutiantur. - ergo: In sudor mltus tui vesteris pane tuo, non maio- rem legis aut praecepti vim continet, quam alterum illud, quod eodem illo capite hunc locum proxime cosequitur,puta: In dolore
paries, Ursubviri potestate eris .c. Continet autem utrumque poenam Adamo Euae,propter legis transgressionem instictai quae sudori, nomine perinde ac culpa ad utriusque posteritatem suo quoque modo
quκui corporis sese diffundit. Interim sudoris nomine non corporis tantum
'u' δεῆ SM bor deuotatur; sed quaevis vitae huius molestia sensus enim est;
116쪽
'---- rumna vitam duces, terraeque fruges
i in st, ultura nulla egcbat, utquM arata Varcs ctuineas,ac sua eger et sempe ue .s homo in originis iustitia perstitisset,
ter res habet Verba itaque Domini poenam denunciant, non le
boribus comedes ex ea cunctis diebus γιigit α.
S; D, dato otio auri praeceptum aliquod in predicta sententia inclusum latere, illud adhuc ut reliqua communia solent noomne. sin ulos, sed aliquoS tantum cx toto mortalium genere ad sui obseruationem obstringeret nisi quis forsan ita delire ut omnes omnino homines agri culturam exercere debere exriti mei. Etenim, singula humani corporis membra, hoc ipsum vi ineno eos quod si it possimi, non sibi soli sunt &posi unt; sed toti homini, re varia luntre εο iniribtisque singulis eiusdem partibus. Neque enim octilus t
sibi soli idet,aut amis audit,aut pes ambulat, sed toti homini ita ita in una repu- in repub. Christiana varia sunt ministeria,diuersaque munia, quae' disino sie ab uno obiri non possunt. neque enim Omnes agricolae sic pos eiu quae toti 5. sunt, nccomnes nautae, nec omnes Principes, vel AntistiteS; sed munitati seruuvnus ioci alius i. ud omnia tamen ad communem Reipub. usum res runtur. Porro autem cur hoc sit ille, iste aliud,id partim prouenit ex occulta Dia ordinatione;partim quoque ex naturali cuiusque propensione. Alij cnim naturaliter feruntur ad hoc studium vel munus , alij ad illud alii rursim ad alii id. Non magis itaque praeceptum hoc, si quod tamen est, obligat singulos, quam illud, quod codem libro proditum extat c rescite . . M.tiplicamini. ILL vo sed mistae: Laborem manutim tua manducabis, nihil cati in prorsus ad rem facit: nam, ut ex toto illo Psalmo perspicue constat, solum ibi indicatur iustorum, Deum t ex animo timentium conatum, prosperum Celicemque in omnibus euentum sortiri solitum Iob nullum laboris genus praefigit: obiter autem natu Cap. e. ratem habilitatem,quani homo ad externum laborem nactus est, exprimit. Etenim cum natura caeteris animantibus praesidia vitae tuendae necessaria, citra laborem culturam subministret ha-
117쪽
IO DE ELE E Mos YNAtegumenta,quibus ab iniuria sese defendant,c6genita solus hoc
mo, modo politicam vita ducere velit,labore Mindustria ea coni paret, necessum est. Verum quo facilius id possit, natura, vel ipse verius natura auctor, manibus4 mente illum ornauit; hac qui dem,quo salutaria vitaeque utilia discernere Saffectare;illis vero, quo ea, qua ratio discreverit,& voluntas mandauerit, commode Manu, quoAssa exequi 'possit. Est enim manus commune quoddam organum, commune Q P ad quiduis conficiendum idoneum. Quamuis interim amici Iob η' hohum enim sunt, quae ex Iob allegata sunt non tam ad habilitatem illam naturalemque necesiitatem alludant, quam addebitum, Adami peccato contractum. Ex Apostolo allata non multo magis vrgenim emo enim dubitat, quin saluti sua rectius consul aut, qui ex honesto labore, uunt,quam qui aliena rapiunt, aut alienis incumbunt, aut fucorum ore aliena otiosi absumunt: ita aut comparati erat, quo ille tri- Cibo indigni, bus illis paulo ante citatis locis perstringit Quartus nullam ma- nihil OPς i minis uarii laboris mentionem facit, solum nion et, quod verit Simum
ημ' ' est eibo indignos est e,qui nihil operis moliutur. Nam cu Omnia qu infra hominem posita cernuntur,operi, quod naturi dux pro suo cuiq; modulo & qualitate praefiniuit, impigre indefesseq; in
cumbat,turpe est, hominem, qui nobilissimas actiones edere de bebat, quiq; ut paulo ante dicebatur,prae caeteris animantibus ad laborem natus est,in perpetuo otio aetatem traducere. M prem ut, que ex vivo Apostoli veterumq; monacho-'rum exopto petita sint. Sed nec illa quoq; causam obtinent nam
ad Apostolum quod attinet, pro fidelium,quibuscum ipsi nego
Apostolu Pau tium erat,diuersitate, fuit is caltare varius. Quandoq; citra exter-Φ' redi: num laborem solis piorum eleemosynis se sustentabat; Onnim- ἴθ' mi quam ne tenuiores, quales in primitiua Ecclesia complures erat,
modo pio si ς'ς crauaret: aut ne Pseudoapostolis & impostoribus expilandi pau-riis uinete peres occasionem offerret, suo se labore alebat. Quae dicimus ex re se sustunta Epistolis illius, sunt apertissima. Nam quod suo se labore quandoque sustentaret, id ea planum faciunt, quae attulit aduersarius: Quod autem aliorum pietate opere ea in re interdum quoque uteretur,illud ex iis cognoscere licebit, quae manifestandi co-fimiandae veritatis causa hoc loco subiicimus.
118쪽
. 4 LI G, hhjrosus sun. Nam quod mi- stu in odoremsuduitatis,boliam acceptam, Diij e QEin illa quo 1.Timor. ue quae de Onesiphori pietate alicubi commemorat ab his non disssentiunt Verba illius ita sonant Dei misericordiam Dominus Onesiphori domui, quius emerefrigerauit; e catenam meam nouembuit. Sed cum Romam meus et ossicite me quoiuit, I intima Dei isti DOmmus uenire misericor ram DEO, mista die. Et quanta Ephesimmistratiis mibi,tu me ius nosti. Haec omni Apostolum Pauliam no semper suis se manibus operaue manuali sustentasse sed interdum quoque ex Pior ima eleemosyna vixisse, clare ostendunt. Quo, aut ex eleemosyna sempini ita visum suisset, vivere ipsi licuerit,id sequentia euidenter euincunt Nogurrim, usu habemus Cor v. gis non manducat Et infra: Si nos volus Piritalia)emincmus,maguum est, si nos curvilia vestra metamis. Si alij potestatis vestra participes lunt, quare nou potius nos' Sed non 'ini umus hae potesate,sed omnia sustinerum,ne quod osseudicabis demus Euangelio OH Rari a Nescitis Novum,q iis sec ris nuῖh, , , ii operantur,qmedelacrarios:int, edunt' inqui altari deseruiuticum altariparis Y.ili iure iis de-
remus vobis ad mirandum nos. Haec Paulus de facultate, quam habebat accipiendi vitae necessaria ab iis, quibus Euangelium prediacabat, sacramque alia spiritalis vita praesidia administrabat: quae omnia planum faciunt, necesse non esse, ut 3, qui Ecclesie vel Euangelio seruiunt,suis se laboribus sustententi tametsi pie, sancte,de religiose facerent, si ubi aliquod offensionis perlaulum timeretur, Apostoli exemplo, illud facerent.
119쪽
Externus labor Qvir de priscorum monachorum exercitiis allatum est ii ςV Π 0'-β ς lud si probat, solum probat, externum laborem cum mona
hii hic ' '' sticae vitae instituto absolute non pugnare, quod verum est; Nimtamen probat, qui piritalibus muniis obeundis ex professi, hi cant,communi aliqua lege ad corporalem laborem obligari, ita
ut in charitatis legem committant, si manibuSVictum non qua Nullum Interce rant. Sed & magnum quoque inter veteres Monachos, mendi dii inter veteres cantium ordinum religiosos discrimen intercedit Siquidem pri
ta es 4 μ sci monachi, quod maiorem partem idiotae,n literarum rudes
cimum instituta essent, remote ab hominum consuetudine positi in solitudini P bus aetatem degerent neque publicae utilitatis causa literis operam dabant, neque sacris operabantur, neq; vlla fere sacra externis administrabant, neque Euangeli praedicationi vacabant, ii que ullum denique publicum sacrum munus in proximi gratiam obibant; sed sibi tantum D si in deserta solitudine vacabant. Quia ergo ea,quae medicantium ordinum institutum pro- se sit,in communem Christianorum usum praestare solent,ipsi ex instituto no praestabant, noluerunt quoq; , siue per modum leo mosynae, siue per viam iusti stipendii ex ullius externi ope, vel luberalitate vitam tolerare. Et ut maxime mendicantium more e eleemosynis vivere voluissent, attamen, quod procul a ciuitat bus hominum frequentia plerique habitarent, non poterant aut certe absque ingenti dissicultate id non poterant. Nullum e itaq; argumentum, quod ex priscorum Monachorum consuetu dine contra mendicantium institutum adfertur S co urgebas: licet simul laborares Euangeligare; perfectius est autem,simul utrumque praestare, quam alterum tantum: Monachus vero tenetur ad perfectionem. Haec omnia etsi prima facie certa videantur, egent tamen iudici, discussione. Et primo quidem lubenter fatemur, nefas non esse, simul Euangeli- Non omniat ei. ared manibus operari;at aliud interim est, quippiam sua natura βV'q 'ς Π/xu licitum esse, aliud praeceptum vel ad salutem necessarium esse: m In e Eph multa enim homini licent, quae nulla tamen praecepti vi illum r-Gpta gent Exempli causa, licet ipsi solo pane&aqua perpetuo victita re;diem cum nocte orando transigere, cilicio indutum humii bare;tota vita religionis ergo peregrinari: Sunt enim haec omnia vciliati tautaria a mea uulla convinum lege, aut praeceptis a
120쪽
L 1ggi PRIMUS. ros sudes ergo hoc vel illud bonum vellicitum es
couersioni ves conuersorum confirmationa; parte rursum externo labori, coledo, verbi gratia victus quotidiani causa rus, vel exercendo aliud opificium; nisi forsan necessitas,vel conuersoru-- firmitas aliud quandoq; exigeret. Et ut maxime sempero ubique melius esset utrumq; simul coniungere, adhuc non male facerer, qtu alteri tantum vacarent: Non enim tenemur id semper facere, quod melius est, sed sat est, si id faciamus, quod bonum xlicitum est; illud non omittamus,quod praeceptum eius . Ei vi tandem, Monachos perfectionis statum prost m. sed comparand ae non iam actu comparatae;adeoque quotidie X peis .iionis quantum Dominus dederit, ad maiorem persectionem eniti de statum serutibere. Vertim hinc no se alii Matimonachum ad omne illud semper i Πxv cotendere Manhelare oportere, quod altero est perfectius;aliouenim omnes monachi unius eiusdemq; ordinis esse deberet;illius nimirum,qui caeteris est et perfectior,vel austerior, vel simpliciter sanctior Sed neq; in illo ipso quoq; ullus via qua absolute perfecti monachi nomen assequeretur: Si quidem data quantacunq; per fectione, scinpexigi post et maior Vt ergo monachus perfecti nis statum vere dicatur sectari, in eoq; de die in diem progredi, satis est, sit perfectionis media, quae lex vel regula praescribit, diligenter Obscruci. Et quia neque communis leX,neq; priuata quo Vt monachus pisque constitutio a monacho inpiis proximoque utilibus salutata 'et i ςης irribus operibus intento corporis laborem semper exigit, fit ut ioni, is, e Perscc uicile non desinat, etiamsi externum laborem cum inter vi