장음표시 사용
41쪽
nis fluxis nos comitatur, quod erogam in paupere .
vero benefaciens coepit furari denarios Erat autem aliquando& siliqua. Cum ergo vidist et,quia benedicebamur, diuitiis abu- dabamus, coepit, tremisses furari, dare. Semel itaq; admirans benedictiones Dii dixi ei Vere multum profuerunt quinque isti mammi;volo ergo,ut des decem. Tunc mihi dixit puer subriden do: Vade, gratias age surtis meiS: Nam vere hodie non haberetamus,quod manducaremus;sed si est fur iustus, ego sit m Tunc ergo dixit, quo modo tremisses dabat taliquas. Et iam ex fide illius assuevi, Domine, exanimo dare Aedificatus ergo Sanetus valde, dixit ad eum Crede mihi, multas conuersationes Patrum lcgi,tale aliquid non audiui. ET ut maxime totum illud, quod in pauperes erogatur, simpliciter, citra ullam spem reditus, a sorte decederet, adhuc insigne lucrum est, unum hoc solum ex iis omnibus, quae in bonis externis habemus, hinc nos abeuntes comitari, quod in pauperes, aliosq; pios usus cxpendimus: reliqua omnia, vel nos deserunt,uel nos illa, velimus nolimus, deserimus. De hoc clecmosynarii fructu ita scribit Ambrosius Facultates relinquetur hic, etiamsi nolumus bonorum autem operum conscientia, nobiscum pariter pergit ad DE v M. Haec Ambrosius, a cuius sententia non multum recedit illud Augustini Felix operarius cultor eleemosynarum,co quod aere suo comparauerit coelum; dans panem esurientibus,delictorum suorum pressit incendia. In tali causa operarius felix vivit,& securus moritur, cum quo ambulat patrimonium in
immortale horreum; in quo debitorem fecit Dominum, dum pascit alterum dando. P care ad idem quoq; illud Isidori: Grauiter in Di vi delinquunt, qui diuitiis a Co concessis no in rebus salutaribus; sed in usibus prauis utuntur. Nesciunt impertiri pauperibus, oppressis subuenire delpiciunt;& inde magis augent delicta, unde redimere debuerunt. Hoc tantuna habet boni possessio praesentium rerum, si vitam reiiciat miscrorum. Praeter hoc tentatio est mundi lucrum, tantoq; naaiora supplicia in futurum dabunt, quant hecipia maiora sunt. Potentes enim o enter tormeata patientur. Terrena
omnia seruando amittimus,largiendo seruamus. Et illud rursum Basilij Magni: Habes horrea,si voles, domus pauperum ire conde ubi ipsi illa laurum in coelo: Quae illic iei onuntur, non depascuntur
42쪽
Tirrineae. non corrodit caries, non praedantur fures &illud tania
delos chrysostomi Quae stultitiaest, illic relinquere, unde ex turus es, illuc non praemittere,quo iturus e Illic ergo ubstantiam tua colloces, i patriam habes Patet ex his ergo admirabiles in cleemosynarum vires,tam in boni comparandi stabiliendis quam in malis propuliandis, auertendis. DICIS: quomodo res mere corpore edere potest fructusvstiue adeo diuinos Edn irabile. Respondetur, eleemos nam
non parere eiusmodi fructus, ut res quaedam naturali cit, ta me in vestatim sedare idonea, aut aeris coel me murtiam arcerenasa; sed test quiddam piritale, spiritali sonte ortum. Quo Quod in eleemo haec resiponsio planior habeatur, aduerte quod ii eleemosynam crogatur, trifariam considerari posse: Uno modo secundum se, di imi aestiumque proximiani effectum prout nimirum natura quaedam est, lintrianae intirmitati opem ferre apta Alio modo ex causa, vel principio unde remote, aut propinque prosuit quod utique, si legi conscia taneum est, virtus est; sin autem dis sentaneum, vitium. Postremo ex effectu remoto, seu ex bene Licio quod iSre- Ponit,Vcirri onere certe debuit, qui eleemosyna potitus est. Primo in odo corporalem tantum effectum sortitur. Secundo pro
ratione principii, ex quo dimanat, quandoque bonum, quandoque natum, quandoque nullum, vel omnino exiguum Tertio modo spiritalem effectum plerunque fundit: nam qui piorum eleemosyna pascuntur, morali aequitate ad piritalem aliquam compensationem Obligantur. Quod si ingrati, eius rei causia nihil praestant, ipsemet eleemosynae illorum negligentiam certo quodam modo arciunt; scriptum est enim: Ccuchi de eleembuam in rectet. 19.s pauperii, se si exorabitpro te . Ex tribus hisce capitibus, puta exici, quae donatur, quantitate, vel qualitate ex causiae rursum, quae impellit, conditione; hri , ii ' ex eius tandem, qui accipit,gratitudine, eleemosynae masnitu capicibiis do spectari habct. Ex primo maior censenda est eleemosena P*'- μ
centili aureorum, quam centum denariorum, vel dilorum minutorum; cuiusmodi fuit eicemosyna viduae illius Euangelicae. secundo magna dici potest, quae ex magna pietalc, magnoq;
animi ardore prodit: Quymodo ciusde illius viduae, cutita rima
43쪽
meminimus, leemosyna magna eratu Neq; enim omnem, quem habebat, victum in gatophylacium coniecisset, nisi ingenti charitate deuotione flagrasser Ex tertio demum magna dici valet, etsi istuc non admodum proprie, quae gratOS seruentesque sortitur precatores,vel quae in hac, vel in altera vita liberaliter re
C Ac si vi magisne spectanda sit eleemosyn quantitas ex animo, quam ex dono an vero e diuers magis ex dono,quam ex animo,id regula, quae nusquam fallat, tradi vixpotest Nam dona plerunque sunt diuersa, eorum, qui donant, animi & copi plurimum sunt varii Generatim tamen dici queat,si voluntatis propositum fuerit sanctum,&quod in eleemosi, nam exponitur,proprium, iustoq; titulo obtentu, in ratione meriti, eam maiorem censendam, quae nascitur ex maiori fide xcharitate: In ra- In ratione meri tione autem satisfactionis, quae secundi im se maior est: siquidem
mosyna, quae p. merui quacitas,praec spue Pectatur ex operis bonitate fatistactiodit ex maiora autem ex operis difficultate, vel ex molestiae, quae operae adiun- .h. iuta cita est,m; gnitudine Certum est autem eo numquodque opustisfactioni, quae sanctius haberi, quo maiori charitate fuerit ornatum, eo autem cussiculus, quo suapte natura fuerit maius Patet itaque, unde eleemosynae habeant, ut piritalem effectum ex se producere va
De eleemos nae neces itate,siue de eo, quὸdeleemosynageneratim accepta interdum cadat in praeceptum.
Ure eleemosynaria utilitate actum est paulo ante, consequens nunc est, ut nonnulla quoque de eiu dem necessitate in medium adferamus. Quod igitur pauperibus benigne facere, res sit non semper libera;ita ut quouis tempore es loco,& cu merito exerceri,&citra noxam rursum omitti queat,id ex iis,quae supra, dide miserico die Leleemosyna ortu natura disputabatur, perspicuu est. Siquide inter externo,charitatis aetus, eleemosynam principatum tenere ostensium est. Cum ergo proximi dilectio inter Euangeliacet legis precepta potissimum locum sibi vendicet it,ut ea omnia
44쪽
praecepti vim obtineant citraque ea dilectio salua consistere non da valet. At ea locum suum tueri nequaquam potest, nisi ita compa : z et fati simus ut bene illi velimus, benigne rursum, si necesibitas i ii
postule adminiculandi facultas suppetat, eidem faciamuς - M'l
An haec certum est nulli prorsus mortalium sempiterni ignis sui plicium irrogari, nisi propter violatum aliquod pra ceptum: at ri illipremo illo mundi die,plurimi ob neglectum eleemos D praeceptiim. studium a terni ignis cruciatibus addicentur planum est enim ita Iud ii 144 1 Discessite a me maledictim ignem aeternum Esumsi uim Matth. r.e usu id sto mihi manducare:fititii, non dedistis inibi potiιm,holles ero, e non coirgistis me me. Hi L loco cognatum est, quod de diuite epulone apud Lu Cap. f. cam legitur. Nam etsi luxus, quotidiana comet Tatio, caeteraque, raquae his adiungi plerunque sol ciat, causam illius vehcmenter gra xii quam immiuauerint,pre pua tamen damnationis illius causa extirit, summa sericordia ditis. eius in sium me miseros duritia, di inclementia. Et neque multum quoquc ab hoc exemplo disiidet, quod de altero diuite apud eundem Euangelistam extat situtdfaciam, Lucii.
aicbat ille, pura non habeo, ιι congregamfructis meos. Et dixit,hoc factam: destruam horrea mea, e maiorafaciam, . siue congregabo fmnia nuae nataf tmrbi, tar bona mea. Et dicam animae meae: Anima habes intilla bona positarnarinos plurimos,recytιiesce, comede,bibe, epulare Maec diues ille prorsi is
insane&stolide. Vnde Basilius cognomento magnus: Non fuit oratii ad diu, memor communis naturae non putabat, supersuum in egenos distribuendum csse, nullam preccpti habuit rationem:A. abstineas Eccli . beneficereinopi, e eleeme meta fides ne dejerant te. Et sta eesurientipata iis .
non audiebantur; sed horrea quidem propter repositorum multitudinem angusta disrumpebantur, parcum vero cor non re plebatur. DE NIDE lex noua non minorem persectionem &chari Lex noua,rimitatem exigit ab homine Christiano, quam lex vetus quondam Q ῆ ς x ς exigebat ab homine Iudaeo, sed hac tenus maiore,quatenu,noua ita di ectvcteri multis partibus praestatiAtque Iudans non solum primitie, tau rationem com NM
45쪽
Caedis retinans, qui caede, quam Possunt, normis pediunt Pasice. das. P. cur.past
commini es que decimae, Malia eiusmodi indicebantur; sed certe quoque cleemos,nae compertum est enim illud Deuteronomi): Non deerunt pauperes in terra habitationis tuae; idcirco UOpraecipio tibi, itaperaas manu tuamstatri tuo egeno,qui tecum Tersatur in terra. En grauissimum de egenorum sustentatione preceptu,quod eque stricte vel strictius quoq; hac aetate obligat CHRIsT Sacramentis initiatos, atq; olim obligabat Iud eos. Constat namque, quod de pauperum cui a hic decernitur, non pertinere ad iudicia, vel caeremonias: sed ad legem morum,&placita naturae. Quae autem eiusmodi sunt, ea ad sui obseruationem obstringui omnes Meos certa quadam ratione amplius,qui maiorem ridet diuinaeq; gratia luce hauserunt. T MI his argumentis plane inuictis addo,non eos sollim violati precepti reos lieri,qui insontem,vel sentem quoq; priuata authoritate occidunt; scd eos etiam, qui,quos poterant,& debebant, a morte no defendunt Tales autem, communi ctorum patrum sententia sunt,qui fame moriente S,cum pollent, non pascunt Ambrosius Pasce fame morientem, si non pauciis, fame occidisti Gregorius:Qui commune regami unus sibi vendicant, tot quotidie perimul,quot morientium pauperum subsidia,apud se abscondunt. ADDo denuo, permultos passim tantis opibus affluere,ut in domesticum Mnecessarium usum omnes absitimere nequaquam valeant;at vero quod ad familiam alenda, statumq; honestae tuendu absolute est superuacaneum; alteri aute, ut vivat, vel statui suo conuenienter vivat, sinapila iter necessariu hoc totum, si summis Theologis fides est, ut sane magna est,no est occupantis, sed eius, cui ad naturae,vel persone sustentationem simpliciter est necc1la rium, adeoque certa quadam ratione violcnter detentum est. Ambrosius: od plus est, quanasiusticeret sumptui,violenter detentum est. Hieronymus:Aliena rapere conuincitur, qui ultra ue- cessaria sibi retinere probatur. Verum de duobus his argumentis paulo post ex instituto Vt quae rei eleemosynaria summam quodammodo contin Cant.
ADDo tertib&postremo graue pnaeceptum quippe quod legum, praeceptorum omnium basis&fundamentum existat)editum extare, quo id aliis praestare iubem ur, quod nobis in pari Periculo, casu, vel distic state constitutis,ab aliis praestari merito
46쪽
o tarcinus vel iusto sano titulo optare postemus una itaque ae
cidere queat, ut in tale aliquod vitae discrimen adduc inur, unde, era
nisi alterius ope erigamur, eluctari nullo modo vale mus, eruici ii ire nitia abaatur,ut nos quoq; ni in naturae legem committere orte velimus tuu iuri in simili vi , tam ,aut fortunae discrimine vel di incultate haeren- ς; u tibus, pro viribus opem ferre obligemur. His rationibus maioris lucis roborisq; causa aliquot patrum& Scripturarum sententias adiicere placet Cyprianus igitur in
oratione de opere eleemosyna,inter cetera,ita scribit:Nunqua, fratre admor itio diuina cessauit,quo min inscripturis sanctis, tam veterib , quam nouis semper ibiq; ad misericordiae opera, DI populus prCuocaretur. Et canente4 exhortante Spiritu san- etc.. quisqui ad rcgni calestis spe instruitur, facere eleemosynami b. i do insta In Euangelio Dominus doctor vitae nostre,& magister salutis terne, vivifican credentium populum, Muiuificatis consulens, Diter caetera sua mandata diuina in praecepta coelistia nihil crebritιs maudat cir praecipit quim ut insistamus eleemosynis dandis. Facit huc uoque illud Hieronymi: Qv i clementiam non habet, nec indutus est viscera miseri nisi semetit.ἀcordiae, lachrymarum, quamuis spiritale sitivo implet legem CHRr 86. Tu. Millud Pelagij Pontilicis Maximi: Qui negat, misericordiam Epist. r. faciendam necessitatem patientibus,ipsum CHRISTvinegat,qui est misericordiavi veritas, inomnabus necessitatem patientibus subuenire iubet.&illud Ambrosij: Hec&alia officioru precepta propria sunt in singulis d. 16. singulorum, misericordiae communis est Ous; ideo commune praeceptum est. Omnibus statibus, omitibus osticiis necessaria est, ct ab omnibus deferenda.&illud Augustini: Αν sinum dispendium est magnum, si DEvM de DEI dono ser. 6.de temp. promereri nolueris, aut cum tibi Dominus ad hoc dederit, vidi spenses, eiusdem delegata non serves. Se inper enim suaDominus sibi dispensanda interim commendauit. De resua pauperibus dure praecipit,cur dantis iussum contemnis'ur Dominum iubentem dare nou audis 'Facile enim pecuniam acceptam poterit amittere, qui, quod accepit,in lucrum noluerit erogare.&illud Gregori Magni Di cura quidam: concessiiSutimii aliena non rapimus etsi P. r.eu passi digna miseri ordiae retributione non agimuS, nulla tamen per admo uersa perpetramus. Qu9d idcirco sentiunt,quia Videlicet aure cordis
47쪽
Lucii f. caelestibus verbis claudiint. Neque nim diues ille, qui induebatur purpura A bysib, de putabatur quotidie splendide,aliena rapui se sed propriis infructuose vis perhibetur,eumque post hanc ubiam ultrix samma suscepit illud Gregorij Naesan genit
nam porro hoc mandatum est Zat Videte, quaeso, quam constans sit, minimeque lacatum. Neque enim hominibus Spiritu sancto assatis fatis fuit, semel atque iterum depauperibus sermonem habuisse neque quidam duntaxat de his rebus verba fecerunt, reliqui minime, aut alii copiosius, alij parcius, veluti de re non ita
magna, nec admodum necessaria; verum inanes in uniuersum, di sedulo quisque, primu muc inprimis ad eam rem OS X-
hortatur; nunc admonentes,aut comminantes; nunc exprobranteS; nonnunquam etiam eos, qui hanc virtutem assequuntur, laudibus etserentes, nimirum vi assidua commonitione, nos adpracepti huius explitionem inflamment. Se illud tandem Chrysostomi: Must huius mandati vim, Se quantam potentie super- An i abundantiam habeat liberalis eleemosyna, ut lucrum ex ea con-siatum agnoscentes,eam prompte transigamus. Nam forte tanta est eius facultas, ut non solum peccatum detergat, verum ipsam quoque mortem effuget. EN omnes isti,pluresq; ex veteribus alij misericordiam diuinitus, circeptam asserunt. . PORRO autem Scripturae, quae praecepti speciem prae seserunt, etsi non omnes absolute praecipiant, sunt quam plurimae Ex mut utroque Testamento attingam nonnullas; scriptum est ergo sinus defrutribus tuis, qui moratur interportas ciuitatas tuae, adpar pertarem deuenorit, non obditrabes cord ι:ιm, neqite contrahes manum tuam; sed aperies
t ' ' date eleemos uavi Fucite vobis acculas, qui nou veterocisnt. Estote miseria Luci, ordessinit, pater vester misericors ea item sivi babet duasiti uicas det, imo.6 non babenti: V qui habet escas amisite faciat item Diuitibus hi iussieuli praele no sub mesupere neque Verare in incerto diuitiarum,sed in D, o Mnu Bene agere, diuites ierit ibonia operibo, faciletribuere, commAnicare,
48쪽
mitavi Mitto reliqua, ne in re non prorsus ignota, iusto operosior
ij se Q. scripturae patres eleemosynam dandam esse
clament, pili resque graues rationes valide id confirment, nulla est causa, cur quispiam, cleemosynane generatim accepta, iubPraeceptum cadat, in quoestionem vocet, aut quicquam omnmoca de re dubitet. Verum quod non eadem omnium praeceptOruin sit ratio, neque eadem rursum omnium obligatio, res Onere videtur ut paucis hoc loco explicemus, quando. quos SquatenuSpra ceptum illud obliget. De extremae gestitis ca hoc enim occurrente raeceptum eleemo'snarium obligare communiter dicitur. Discutisur hic gura, num hic caseo ab olutam donatione emper exigat, an vero locationem, aut mutuationem interdum quoque admittat.
E. vi mini murmi licet lex eleemosynam generatim indicet; attamen quod hoc legis decretum, unum ex eorum numero sit, quae fieri aliquid iubet ει Hepta misadeoque non semper obli ant; diro loci,tempo iubem obligant
tis,4 reliquarum circum 1tantiarum ratione tantum ibid do titia qualitate. ctrinae methodus postulare videtur, ut hinc ordinc exponamus, quando, quos obliget Pendet autem nodi huius solutio maiorem partem ex diuitum, pauperum qualitate eorundemque inter se discrimine Constat namque, non omnes, qui diuitum Nee omne diuinomine veniunt, aeque opulentos esse; neque omneS rursum, qui tes eque diuite pauperum appellatione censentur, aeque miseros esse nec Omnes pau-
AssIGNANT autem, qui hac de red1 sputant, tres diuitum peres.
ordines,4 totidem pauperum classes. Sunt enim diuites s quos Triplex diuit si Pauperes rectius dixeris,qui id unum possident, quod natu esse ' βψ ' stentanda absolute est necessarium: Siue qui unum hoc solum in bonis habent, quo se suosque tenuiter alant. Sunt alsi, quibus haec ipsa, ea praeterea,quibus statum suum honeste tueantur, suppe tunci
49쪽
tunt:Nam xhic quoq; citra causam negligito debet; quippe qui
inter externa bona principatum facile obtineat. Sunt alij adem, qui plurima, neq; vita Ieq; personae quoq; necetaria occupant: equorum grege erat Euagelicia ille, qui anxius, Vbi sua reponeret,
Luci, Ea aiebά siu: faciam quia non habeo, qu congregem Aus meos' Tridie paupe Ai pauperes quod pectat, sunt qui extrem egent: Sunt rurrum statu sum qui communi quadam paupertate tenentur, qui eiusde pro-- emodum sunt notae, cum primi ordinis diuitibus. Sunt denique, qui inter hosce quasi extremos,medium quodammodo tenet,de quibus suo postea loco plenius: Siquidem hoc pauperum regnum patet latissime. His paupertatis Mopulentia gradibus diligenter notatis Mobseruatis, non erit admodum operosium, diiudicare quando, quos praeceptum, de quo hic sermo est, obliget.
Nemo tenetur RI Mi namq; extra Omnem controuersiam est, neminem P -urix velis extrem egentes ea erogare ulla omnino lege obligari,quae
- in ad priuatum suae suorumq; vite usum absolute censentur necessa
ita iure lunt a Iubemur sane proximum diligere, totoq; quod aiunt,affectu
M. in ipsium ire; at non supra nos, sed aeque ac nos ipsOS. Imo Vero in ordinem charitatis committunt, qui liis proximii, quam seipsos a'neassumori diligunt. Se cludimus hinc casum, quo vita extreme egentis Ec- nivit mrpyiis clesiae vel Rcipub magis usui videretur futura, tum nostra pri- ςυ; Rxς ςxxς Nam eum bonum eo censeri soleat diuinius, quo in alio sese diffundit uberius, licebit tum priuatam minus utilem, reique publica minus necessariam, pro aliena magis utili, magisque ne-
cenaria impendere, aut certe morti exponere.
Statui nec, meta QVa certum est, nullum omnino mortalium nisi quis sorne .no in vulga sala,abdicati omnibus,vitae statum mutare decreuisset,ea in vul- νς p/um ς'm' gares, secundine ordinis pauperes exponere, lege aliqua obstrin-
tuende, simpliciter sunt neces laria. Est profectis proximi commoditas magni facienda semper, nam lociatio suadet, charita tis lex suo quodam modo iure efflagitat at non tanti, ut eius rei causa virum honestum fame,vel status iacturam facere oporteat: quippe cum ingenue nati Meducati vitae turpitudinem non minus soleant detestari, quam mollem ipsam Qv d si personae ab solute necessaria, communi paupertate obstrictis iureio debentur, mult6 minus debebuntur ea commentitiis pauperibus, de quibus postea CERTu M
50쪽
n. I-- nrin omnes recte sentientes indu Naturae nost
. hostiam nostrorumq; vitam non est nccessa - , - extrema Iorum miseria et inopia id postulta. Nam inno V
habet hic citra ullam controuersiam, iustissimam nauet γ' enim
prostiatum,vel in foveam,unde emergere per se non po est,prolapsum,non erigit, quid noo is de eo cogitandum est, tu fratrem
Iiberalitc communicanda sunt, qua priuatae vita vi bu , di hi e t emeepta lute superuacanea sunt;verum ea etiam,que ad eum usum non ita imperii innsultum nec effaria sunt. Nam cum dilectio dilectionis ordo aequo fere sint in precepto neq; secus ex charitate, lilige ut VIta proximi, quam propria sit, ut maioris nos eam tacere Oporteat, a. quam externa corporis commoda, eidem corporii admodum necessaria: Quemadmodum pluris quoque ducere iubcmur eiusdem proximi animam, spiritalemve eiusdem salute, quam vitam &o is propriam: pluris itidem illius honorem fama,quam noliram
pompam Est enim proximi famarcs,vulgaribu fortunae com .la. modis multiS partibus praestantior. QV3D quod non j solum in charitatis lege committunt,qui extreme egentibus pro viribus no opitulantur; sed illi quoq; qui benigna dextera illis non porrigunt, qui ad extremam illam miseriam egestatem, nisi adsint, qui sustent,precipite rutini:Nam si rem recta ratione expendimus, non ille proprie extremo egere dicendus est, qui prae miseria,vel inedia anima iam agit, cleemosina enim datur,ut prosit,urgentemq; miscrip Goletur; qui aute in uis propiti σω ni orti vestibulo iam haeret propter prostratas naturae vires elee x MOH ς . . mosynaepsidio amplius subleuari non valet sed ille qui in ea egestate, rerumq; disti ultate versatur,ut probabile sit, breui omnino periturum, nisi alicundo subleuetur, neq; tamen offert se quispia, a quo psidium sperare queat, si ego,qui psens sum,eiusdem linii- serie costius sum desera Eiusmodi namq; ia in causa sua extremeeget.Quare pinde de eo iudicadu est,ac si iactu extreme eget et