장음표시 사용
201쪽
et altera creterili P. contra Confessarios, qui sacramentalis Confessionis obtentu poenitentes ad turpia solicitant . In harum postrent in Jungitur Confessario, qui personae solicitatae Confessione: audit, ut eam adi lat ad denunciandum Consessarium solicitantes apud competens Tribunal , nimirum aut fractae Inquisitionis
ossicio , aut Ordinario loci . Et nos quidem
has omnes Constitutiones innovavimus, et declaravimus per nostram , quae incipit Sacra mentum Poenitentiae , quaeque extat Om. I. Atili iri nostri num. D. V. 302m itaque aliquando contingeret, et alias contigisse constaret, ut personae solicitationem passae , admonitae a Confessario de obligatione ipsis imposita de nunciandi soli citantem, hula antea rem communicarent, ut ipse quoque sibi consuleret , idem Tribunal adeundo , suumque reatum sponte accusando , quidam Episcopi corrigendorum criminum Zelo flagrantes, hujus-imodi communicationem pro ab usu valde nernicioso accipientes , cogitaverant aut peculiaribus
Edictis , aut Synodalibus Constitutionibus distri. cte inhibere , ne personae solicitatae solicitantibus quidquam signi licare auderent, quo hi ad
sponte comparendum excitarentur
Vl. Favebant ipsis Edicta tum ab iis panica
Inquisitione , tum ab ea , quae per Siciliam constituta est, emanata, quibus injungitur solicitatis , ut solicitantem de nuncient hoc addito , ut nemini id antea significent : Sannes in . . quaest. 33. art. 8 dAb. . in septimo argumento Sanche in selectis disput. II. num. S7. Diana edit.
VII. Quum vero hu)usmodi clausula in Edictis supremae Romanae Inquisitionis minime appareat , non deerant tamen alia , quibus veluti fundamentis inniteretur dictorum Praesulum solicitudo , ut ea , quae meditabantur , re ipsa
decernerent a totae Statuerent . . Thomas . .
quaest. 33. art. 7. in corpore , e X presse docet, in criminibus etiam occultis fraternam correctionem judiciali de nunciationi minime praemittendam , quin immo illa confestim udici deferenda esse , quotie ejus generis sint , ut etiam in Occulto ad spiritualem tendant proximorum perniciem , quemadmodum in te resis crimine evenire non dubitatur . Praeterea Sylvius ad citat art. . conclus. 3. certa quorumdam Regularium ordinum Coinstitutiones , tamquam iustitiae consonas tuetur , quae statuunt, deli- Tom. I.
cta quaedam, absqtae praevia correctione fraterna , Superiori statim de nunciari debere Quod vero plurimum referet , illud est , Alexandrum VIII. Pontificem Maximum , in Congregatione . Ossii est coram ipso habita die . Julii anno 166o illorum reprobasse opinionem , qui docebant, crimina ad S. Officii iurisdictionem spectantia , de nuncianda illi non esse , nisi correctio fraterna praecesserit. Quod quidem decretum in opere Cardinalis Albitii
de Inconstantia in Fide cap. 37. num. q. et seq. editum Si VIII. Nec silentio praetereundum , quod ex praevia admonitione , quae a Solicitato ante de- nunciationem solicitanti fit, iustitia vis dicativa non leve patitur detrimentum . Etenim 'si reus ad se accusandum coram tribunali compareat , antequam solicitatus ad illum de nuncian dum accedat e consueta Tribunalis pidi ate , tamquam ponte comparens, Salutaribus dumtaxat impositis poenis, dimitti thr : Ner aptet se res habet , ubi solicitans udicibus se sistat semetipsum incusans , etiam postquam a peys ν. naso licitata fuerit de nunciatus; tunc enim , si ab unica tantum persona praeventus fuerit, nunam plius quidem uti Sponte comparen , Verrima si esset sponte comparens , salutaribus solum multatus poenis, dimittitur . IX. Dubitari nequit, quin a lata irationiana momenta aliquam vim praese ferre Videantur. Verum , quum nulla lege, aut decret Iprotribitum sit , quominus solicitantem solicitatus admoneat , ut quoniam ab eo de nunciandus est , interea temporis cavere sibi festinet oi timum factu visum est , Praesulibus signuficare , ut a quocumque dicto , vel Synodali Constitutione super hoc promulgan a sese abstinerent , remque totam intacta fra ' relinquentes , non quidem approbarent eoru in agendi rationem , qui delinquenti, in Confessarium , ante de nunciationem monendum censebant, sed neque eam improbarent quum in quibusdam rerum circumstantiis huiusmodi adidmoniti perniciosa esse , et pravos est ci6ς producere valeat mila aliis autem proficua esse possit siquidem , ut saepe e X per pendo diagnoscitur', vix unquam solicitatus addite iis IS et , ut solicitantem denunciaret , nisi liberii milli esset eumdem antea admonere ut, sequitur, ut id , non abadlci Is', aut sibi astitutionibus, Verum a spiritualitam direct ruir
prudentia detin iri debeat. . . . , Τ . . . Gia a s . .
202쪽
X. Diximus autem , nullam hactenus legem nullumque decretum adesse , quo interdictum Sst , ne quis Confessarium a se de nunciandum antea commonefaciat. Verum duos casus distinguamus,oportet. Alter ad illaim pertinet, qui
denu liciare omnino recusat , Quia secretam admonitionem Satis Stiperque C se censet; et recusat ad tempus , propterea quod nondum fraterne reum denunciandum admonuit idque ab Alexandro IlI. damnatur im non ideo quem suam ab onere denunciandi immunem fore decernit , quia fraternam correctionem non antea praemiserit. Alter casus est de eo, Qui reum quidem admonet, verum non idcirco ab eodem demunctando se abstinet . Hoc autem est , quod nillia adhuc lege, aut decreto vetatur : Cuum Sicet correctionis naturale praeceptum , et simul de nunciationis positivum , adimpleatur . ita disserunt anchea in selectis disputat. I. I . 8. Escobari tractam de confess. solicit p. 2. qΠae- ;- t.q. a. min. F6 Roccasuli in Praxi Theologiae Moralis pari. 3. lib. 3. cap. 6. xi . 96. et9T. Thomas de Bene de oscio Inquisitionis pari. a.disbit.
Iract. 9. resolui. 68. Dandinus in tractatu de suspectis de haeresi cap. q. secl. 2. Subieci. I. n. I 8.
Pigna tellus in oetissimis Consultationibis to m. 2.
XI. Quod pertinet ad edictum aliquod , a Superioribus Regularibus promulgatum , de quibusdam criminibus religiosae communitati noxiis , etiam ab scue praevia secreta correctione, patefaciendisci Suare tom. q. de Religione tra
super hoc institui possunt alteram Scilicet , trum praevia admonitio in hujusmodi casibus necessaria censeri debeat ; et ad hanc negati vere spondet : alteram Vero, utrum saepedicta admonitio praemitti possit : ad hanc autem respondet affirmative ubi potissimum non alio
consilio id agatur, quam ut reus , se denunciandum superiori non ignorans , et ad emendationem , et ad correctionem recipiendam se melius comparare possit . Hanc se tuentiam plane se-etantur Antonius a Spiritu Sancto in suo Directorio Regularium tract. 3. disput. 6. Am. 6lq, et Castropalaia pari. 3. aracι. 16. disput. F. punct. 7. num. 13. T
XII. Nec obstare videtur supra Indicatum iustitiae vindicativae detrimentum. Ecclesiastica
enim Tribunalia misericordiam aeque ac justi-
tia in fovent, atque id praecipue spectant, ut delinquentes ad bonam frugem con Vertantur. X Hl. Illud practorca , veluti signi cando indicavimus , nonnisi canonicis remediis procedendum esse in extirpandis abusibus, etiam Quum
re Vera tales S Se comprobentur . Utque a Soli citationis materia, quae praedictarum Constitutionum obiectum est , minime recedamus
quum olim in quibusdam regionibus, quae tur bulentis et factiosis hominibus resertae erant, e Venisset, ut in ipsa sacramentali Confessione poenitentes a Confessariis solicitarentur ad tumulivandum , et rebellandum adversus legitimum dominum , qui huiusmodi locis urbibus, aut regnis actu imperabat non ciuerunt Ecclesiastici Praesules, tanta impietate commoti
qui censerent , et assii marent , ac etiam propo
sitis dictis decernere vellent , poenitente ita solicitatos teneri coram legitimo Ecclesiastico Judice Confessarios ad praedicta solicitantes de- nunciare non solum quia hu)usmodi Sacerdotes in Fide suspecti habendi erant, propter a
cramenti abusum verum etiam quia fundamentum praedictarum Constitutionum , vae tatuunt solicitatos in Confessione ad Venere a solicitantem de nunciare debere, quum sit irre- Verentia , et contemptus , quem hic erga Sacramentum ostendit; similis causa aeque militat ad Vel Stis eo , qui in Confessi ne poenitentes solicitant ad alterius generis crimina , adeoque etiam ad seditiones ataue tumultus . ille quoqHegraziter peccat, nec equom contrahit malae Credentiae suspicionem , qui in Sacramento Confessionis cie ad venerem , et ad quaeque agitia , SCH peccata, proc'ocat confitentem et propterea jure etiam optimo judicio Inquisitorum subjectus est Verba sunt Peniae hi Commentariis ad Di
rectorium Vmerici part a comment. I. ad quaest. 6. Cui pariter sententiae suffragantur Rodericus a Cunha in traci de Coxfessar soli it.
quae t. . num. O. et quaest. 8. num. 9. Sancti Z
in suis select disput. I. num. 23. Trimarca de Confessar abus Sacram Poenit. disput. I. b. ccl. 3.
XIV. Sed, quum Pontificiae Constitutiones, superius laudatae , de Confessariis dumtaxat, qui solicitant ad inhonesta Vel turpia , loquuntur ;quumque hoc delictum frequentius esset, et aepius in Tribunali Poenitentiae committeretur quam alia alterius generis latque utinam adhuc identidem admitti non pergeret , ideo oue Ontifices huic potisaimum Occurrere voluerint; de-
203쪽
n que quum ageretur de extensione a casu ad casum in re poenalici hinc factum est, ut neque laudari, neque probari meruerit consilium dictorum Praesulum , qui Constitutiones Apostolicas ad alia crimina , praeter ea , quae X- presse in illis nunciantur , extendere cogitabant, atque decernere , ut , sicuti solicitatus ad venerea in Confessione , Confessaritim solicitantem de nunciare tenetur, nec , nisi e X pleta hu)usmodi denii iactatione , aut saltem data fide de ea adimplenda , peccatorum suorum ab Solutione donari potesta et sicuti adversus Confes-
sarios ad praemissa solicitantes proceditur cum testium singularium depositionibus , ita pariter agendum esset in casibus , quibus poenitentes a Consessariis solicitarentur ad crimina diversi generis, quae ad carnis concupiscentiam non referuntur . His rationum fundamentis innititur sententia priori contraria, cui Doctores communiter suffragantur . Consuli possunt Carena, Diana , Bona cina , Homo bonus , BOssius , Sancta rellus , et alii , quos allegat, et sequiturbon. mem Card. Cozz in suis dubiis selectis
de hac solicitationis materia dub. I.
204쪽
DE HlS MI AE CAVENDA VNT IN CONSTITUTIONIBUS SYNODALIBUS
Ne factae ab piscopo Synodales Constit titiones viribus careant, aut interpositae ab illis
appellatione earumdem Xecutionem retardent, plurima detegemu vitia , ob quae saepius illas aut rescissas , lut Saltem impugnata vidimus, C tam in minoribus constituti sacris Urbis Congregationibus studium , operamque o Stram navavi mu . Et quonia in haec praecipua causa fuit , cur huic nostrae lucubrationi manus admoveremus et nimirum
ut Episcopos de iis moneremus , a quibus in sui ConStitutionibus cavere debeant cideirco in hac re lucidanda diutius immorabimur
De a Uen Is quoad quaestiones re dum defutas ubi de quaestione, an sis de ure Disino residentia quoad habentes Curam animarum
S Apienter monet agminus Cap. Sicut olim, nitis orem gessit Episcopus , e sua Constitum . 82 de accusat ne in Provinciali bus Sy tione Nerba cael ungens, quae nobis displicue- nodis facile quaestiones decidantur , inter a ranici sed simul nos is signin cavit , sibi innotholicos Octore controversae , et a Sede Apo tui , se controversiam jam pridem aliter Theolosto ca hactentis non definitae : In rebus dubiis , os X agitatam , se an Xi Stimasse a Conci- et de jure controversis , non facile desinitiones lo Tricle iit in decisa in Sess. 23. a P. I. de reform. fimit, prae erum ubi grave aliquod praejudicium iis verbis taedium prae copto Dicino mcndati misit parari potest , Pelut in materfa Sacramentorum onnnibus , quibus anim arrem cura cremissa est, enodanda , . At e licandis casthus Esurari m et et es suas agnoscereri pro his sacroicium offerre ;aliorum Citior: quibus timoratae conscientiae et eritque ii Pini praedicatione , Sacramentorumrrretiri possunt . Minus ita ue erunt illae de fi administratione , ac lonorum omnium operum riendae in Synodis Dioeces in is , aut ouiduuam exemplo pascere . . . . quae omnia GqAiaquam in harum Constitutionibus dicendum , quo sta ab iis praestari , et impleri possunt, qui regi tui videatur , ouid de illis sentiendum sit suo non ii Uigilant, neque assistant , Sed mer-II Quun sacrae Congregationis Concilii e cenariorum more deserunt et . e retari, inunere fungebamur , quidam pisco III. Vt amico Praesuli plene satisfaceremus , Dus , prudentia , aes doctrina praeclarus , at haec ram illi reposuimus . indubitatum est, rasque amicitiae necessitudine nobis conjunctus , si duae residentiae onus cunctis animarum Pa- 'uas ad nos misit Constitutiones, uuas parave storibus cinctimbere , illudque es Conciliis et rat, in sua futura Synodo mox promulgandas . Patribus Deo uenter inculcari quod , longa In his animadvertimus , Parochis , aliisque ani contexta canonum serie, fuς Ostendunt nar-n arium Rectot inus continuam inter suas oves filomaeus Caranea Ulis resid. Episcop. residentiam praecipi , et commendari , utpote cap. . et Thomas sinu S de Cet et no et Eccles.suae tis injuncta esset iure naturali , et Di Pi discipi pari. r. lib. . a cap. 3o usque ad 36. noci quod insuper , dicebatur , a Concilio Tri sed non ita certum est citis , a quo illud prodentino jam definitum . Praestilem ramice ad manetri contendentibus pleris Queri residentiam monuimus , ut suos Parochos quidem ras assi a jure Divino esse F piscopis , et Parochis im-duam residentiam pro viribus X citaret, Sed ab peratam ; aliis eae adverso ejus obligationem adstinere a jure determinando quo residentiae tu mere Ecclesiasticum referentibus . De hac obli latio oriatur quale enim hoc sit , Divinum controversia acriter disceptatum fuit in Con-no . an mere Ecclesiasticum , disputant Theo cili Trident in ante sess. 6. sub Paulo III.
lora, et adhuc sub Judice lis est. Nostris in red ea vehementius recruduit sub H IU in
205쪽
conventibus in abitis ante sess. 9 et 23. actat, to studi, in utramque partem versata est ut plura pro utraque sententia Narata fuerint opuscula , quae prodierunt Venetiis anno Isis a
impressa typis Iordani Heli. Quumque dissidentes indit se Tatres haudquaquam ' invicem
conciliari potuerint , tandem deliberatum est ii novo quidem decreto cuncti animari in Pastores ad residentiam radi terentur , ac Se Verae
poenae contumacibus infligerentur nihil tamen deliniretur de jure quo iidem continues inter suas oves fersari tenentur cui nimmo ita decretum concinnandum Tatres duxere , , ut i nihil inde ab erutri sententi res detraheretur quae Omnia in narrantur a Cardinali ullae ictus in histor Contil. Triden lib.
7. cap. i. lib. I . cap. l. lib. I 2. p. I 2. Hanc Tridentiti P inentem quum perspectam hambuerit His IV in Allocutione hibita ad Cardinales , et Episcopos Kalendis Marti, ciueo .
quae extat in Actis Consistorialibus , agens de residentia a Concilio Lateranensi sub Innocenti III. atque a Tridentino animarum Pastoribus , novis sanctionibus inluncta, haec ad rem .subdidit : Licet vero neque in illo , neque in istoc cilio clare de restinis it , an residentia de ju γ Dizino esse censeatvr , quod neque etiam nos nunc ex improelis definire audemus .lU. Non ignoramus , quosdam praestanti S-simos Doctores contendere , quaestionem , de qua est Sermo , etsi clare et expresse definita non fuerit , esse nihilominus Virtualiter , et implicite , ut 3unt , a Concilio Tridentino deci sam: quod hac argumentatione manifeste coniici arbitrantur . Quo uisque jure obli 'atur ad finem , ad ea pariter obligatur , Quae ad a sequendum finem sunt necessaria mat qui piscopi , ceteri Que animarum Rectores , juxta Tridentinum , ure Divino obligantur ad pascendum , uti decet, et Oportet , est neceSSaria residentia , quemadmodum deni Tridentinum declarat : igitur iure Divino i dem ad residentiam obligantur . Sed difficultas est in altera
parte secundae propositionis , quam minorem vocant : etenim non dixit Tridentinum , non posse Ves a Scere , qui non resident , sed tui ore et x non inTigilant, neque assistunt , sed mercenariorum more deserunt : haec autem verba commode referri queunt ad animum , quum vere intelligatur gregi suo invigilare , assistere , cumque non deserere , Cui , etsi absens ait corpore , illius tamen regimini, et tutelae
sedulo excubat animo , juvia illi id Apostoli 1. ad Corinth. II. Instantia ca quotidiana , solicitudo omniunt Ecclesiaris in . uuamobrem aliquote et ridentinis Patribus , qui praedictis decreti
verbis obstiterant, metuentes , ne illis controversia decidi , et residentiae praeceptum uri Di vino adscribi videretur , eorumdem Verboruius en qu seni tub inspecto , postea acquie erunt ouod pariter refert laudatus Pallae icinus cit. lib. 2I. capsi a num . . Ad haec , docet S. Thomas . . qua St. 8 aὶ t. S. in corp. in , qua liboto obligatione iraecipue spectandum isse obligationis linem quum autem sinis, propter quem animarum Pastoribus residentia praecipitur , sit spirituale bonum animarum , quibus praesunt exinde concludit Angelicus , quod si eumdem cline ira assequi possint sim a se tui et tunc licite se a suis ovibus ident subducere queant . Et profeci , si residentiae praecepto non satisfacit , qui ita inter suas OUe Ue Satur , ut
an inio ab illis absit , nullam gerens earumdem curam quia tali pacto sinem contemnit, pr pter quem residentia eii imperatur , sicuti sapientissime perpenderunt 'atres Concilii Aoui-ujensis anni ij 95. rubrica . Ivod de Episcopo rum residentia a sacro Concilio Trident no et summorum . Pontifici Constitutioniblis cauli mest, hoc non est intcfligendi praesentia assideant, nihil praeterea agant, quum ex sacri, canonibus residentia sit accipienda , in 'istim sin- sum, ut sit laboriosa , non otiosi id quod o-hus praesertim Tridentinae Synodi verbis egregie exprimitur , ut pascant , et regant et c. Colle ctionis Harduini tom. IO. col. I 886. Ob oppositam rationem censebitur residentiae praeceptum adimplere , cui, etsi a suis Vibus corpus sub ducat , animo et aamen iisdem rades , et finem obtinet illas pascendi , et regendi , ad quem locali Pastoris Draesentia diri ilitur . V. Hanc ean; dem S. Thomae ratiocinatione napro se uentes illi Tridentini Patres , Qui reside tuetiae onus a sol jure Ecclesiastico impositum aD firmabant, adhuc clarius eam expoliverunt, atque Xemplo illustrarunt , apud eumdem 'illa, vicinimn lib. I 6. cap. q. num. Iy. Contingit ali-Cuando , aiebant, adeo Xiguam esse dioecesin , cui Episcopus praeest, tam rue augusti limitibus coarctari , ut a loco suae dioecesi finitimo, melius ipse , et commodius suas Ue P a Scere, et regere Queat , Quam possit alius residens ira amplissimae dioecesis centro si itaque in residentiae obligatione , juxta doctrinam Angelici, pc-
206쪽
ctandus est obligationis finis , non potest dici, quod residentiae praecepto non obtemperet, qui in praedicto loco degit , unde pusillo suo gregiae oue imminere , ac prospicere potest , ac alter , qui in amplissimae suae dioecesis praecipua urbe commoratur
VI. Haec nos amico Praesuli scripsimus eo dumtaxat consilio, ut sibi persuasum haberet non esse a Tridentino definitam quaestionem, de qua loquimur , sicut ipse Opinabaturri non autem , ut illum distraheremus a sententia , uae residentiae obligationem iure naturali , et Divino, animarum Pastoribus injune tam defendit ultro enim fatemur , hanc sententiam communiorem esse , eique fere omnes calculum adjecisse , qui post Tridentinum scripserunt, tam Theologos , quam a non istas , inter quos Sotus lib. I o de jiιstitia , et jAre quaest. 3. art. I. Bellar minus epist ad Theanensem Episcopisin nepotem suum , post editionem Coloniensem anno 16 I9. aliasque , rursum Uulgatas I OS , icta
Legationis Helveticae Cardinalis Passione , Vasque opusc. de benedic cap. q. . 2. num. I 2I. Lessius lib. a. de just et jur. cap. 3ε. - . IS 3 AZO rius Instit morat pari. 2. lib. 7. cap. q. quaest. I. Caranga cit traci de resid. Episcop. cap. 2. NaVarru mai ual. cap. s. num. I 2I. On ZaleZ in Cap. Relatum , de Cleric non residen num. 6. et seq. Fagnanus in Cap. LX parte , eod. it. n. 2ILoesius ad eum dotii num. 2. Zypaeus num. T.
Pirhina. hin. II. alii oue innumeri VII. Quod autem accidere posse , numero
praecedenti indicavimus , id re ipsa contingit in sex Episcopi Cardinalibus , Ostiens , Or- tuens , Sabinens , Albanens , Praenestino ,
et Tusculano , qui , ut Omnibus notum St,
in Collegio S. R. E. Cardinalium principem
locum obtinent , suppresso per Callistum I. septimo Episcopatu suburbicari , sanctarum
videlicet Rufinae et Secundae , seu SylVae Candidae olim nuncupato , cujus Cathedram et Dioecesim idem Pontifex Portu ensi Ecclesiae perpetu univit . ex hujusmodi Episcoporum Dioeces es Vrbi Romae admodum pro-Σimae sunt, ac pene contiguaeri sed tamen a Dioecesi Romana vere distinctae et se Daratae ut etiam colligere licet e nostra Constituti ne III. . I. ullarii nostri Iom. 1. Quum Uero praedicti Episcopi Cardinales tu ipsis Dioecesibus non resideant , sed Romae moram ducant , summo Pontifici assistentes , et Apostolicae Sed is servitiis addicti ; licet aliquan-
do ad visitandas easdem Dioeces es se conserant , ut alibi videbitur , sicque a residentia in propriis loecesibus ex dispensatione Pontificia plerumque absint hinc aliquis argumentum
desumere posset, ut sustineret, residentiae debitum , non a praecepto Divino , sed ab Ecclesiastica institutione provenire . Neque porro ullum nobis onus incumberet huic argumento respondendi quum nos nec uni , nec alteri ex praemissis sententiis adhaerere professi simus. Sed , quoniam diximus , communiorem OSt Tridentinum esse opinionem illam , Quae residentiae praeceptum a iure Divino desumit
lentio minime praetereundam censemus reSponsionem , quae dari posset ab huius sententiae propugnatoribus : nimirum , Cardinales Episcopos suburbi carios , dum in Urbe resident , ut Romano Pontifici , et Ecclesiae universalis negotiis peram praestent, satisfacere debito residentiae , si non materialis , a saltem formalis; quod quidem summa facilitate adimplent ob parvam Dioecesium sibi commissarum ab Vrbe distantiam : Romanum vero Pontificem , dum sciens et prudens id fieri patit hirci et tacitam ipsis dispensationem a residentia materiali concedit , non eos uidem a legis Divinae vinculo absolvere , sed interpretando definire, Divinam legem illos in casu , de quo agitur, ob adiunctas rerum circumstantia , nequaquam adstringere . Et haec sane responsio conform is est doctrinae S. Thomae in Modi ei. . art. IS.
cui post Cozarru Piam , Otum , et Vasque , plenissime adhaeret agnanus in Cap. Ex parte
num. 77. et seq. de Clericis non residen quamque etiam late Xornat urtadus in suis Resol. Moral de Residentia tom. I. resol. 9. num. 29. et seq.
Specialiter autem , pro eo quod pertinet ad praedictos se Episcopos suburbicari Os , plura habet Cardinalis Brancatius in sua dissertatione de optione ex Episcopatuum
Iterum de cavendis quoad quaestiones nondum d sinitas ubi de ea , an clerici beneficiarii sint domini, vel administratores Frlictuum suorum beneficiorum
M Inus nobis arrisit, quod in alia offendimus Synodo , ubi illata mentione gravis obligationis, quam habent Clerici Beneficiarii,
Beneficiorum,quae possident, fructus, sua hone-
207쪽
stae, decentique sustentationi supersu Os , erogandi in pauperes, alias V pias causas ejus motii
obligationis haec ibidem asserebatur ratio, nimirum quia Clerici Peneficiarii non sunt praedictorum fructui Domini, sed meri dispensatores:
quamquam enim commenda Verimus consilium Episcopi , renovandi , seu Verius inculcandi observationem praecepti, quo Singuli Obstringuntur Beneficiarii neutiquam tamen Visa est approbanda adjecta praecepti ratio , qua videbatur assum , quasi decisa contro Versi , etiamnum inter Doctores agitat , de qua statim
II. Hi id quid sit, an , juxta priorum Ecclesiae seculorum disciplinam , Ecclesiasticis Bene siclis
gaudere possent , quibus opulentum suppeteb:rt patrimonium , Quod negare vident ut Hieronymus epist ad Nepotianum , Julianus Pomerius de vii contemptat. lib. 2. cap. 9. aliique Patres,con est a limassino de et et noU. Eccles dis.cipi pari. 3. lib. 3. c. certum est, hac OStra
tempestate , etiam Clericis divitiis affluentibus Ecclesiastica Beneficia conferri neque est, qui dubitet , quin idem verum dominium habeant redituum , quos e proprio percipiunt patrimo-ilio in quorum proinde mala distributione , aut
etiam pravo usu , possunt utique contra alias virtutes , perinde ac laici , non ero contra strictam iustitiam peccare
III. Certum pariter est, ante factam divisionem bonorum Fcclesiasticorum , debuisse piscoporum , ad quem pertinebat eorumdem administratio , partem Singulis assignatam delitere largiri , nec potuisse, absque Violatione justitiae commutativae , pauperes fraudare ea quarta parte proVentuum, quae , tu Xta Jus aevi disciplinam , erat pauperum indigentiis sublevandis destinata ; quod quidem onus, e eadem profluens justitiae Virtute , iis in locis , ii quibus nondum facta est praedicta divisio , etiamnum incumbit piscopis , Abbatibus , aliisve Beneficiariis , quorum Ecclesiasticis reditibus sunt illi admixti , pauperibus , ac Ecclesiae fabricae , uXta priscam institutionem , attributi, ex quibus propterea si aliquid sibi usurpent
sunt iniusti rei alienae detentores, et tenentura restitutionem I U. Certum denique est , etiam posita I cclesiasticorum Onorum divisione, et assignata jampridem pauperibus quarta parte fundorum ad Ecclesiam pertinentium , ex quibus , putant Doctores , erecta , et dotata fuisse hospitalia , aliaque instituta opera pia, ad eorumdem pauperum
commodum : adhuc nihilominus teneri Clericos
Beneficiarios , reditus, quo ultra sui honestam sustentationem ab Ecclesia percipiunt, distribuere in pauperes, aliave pia opera erogare nec posse , absque graVi peccat , in convivia,
ludo , Venationes, et similes profanos usus impendere aut consanguineis largiri, nisi tamquam pauperibus , si Vere pauperes sint, et tunc , ut minus egeant , non ut ditescant. V. Ianc ob bigationem Omnes Ecclesiae canones aut imponunt, L. Omnibu impositam agnoscunt, qui cclesiae militant stipendiis . anon 37. om. I. Collecta Onis Harduini col. 18. inter Apostolicos, decernit OmniMm rerunn Ecclesiasticarum vis curam gerat , et eas administret , tamqEam Deo intuente. Non liceat autem ex iis aliquid sibi indicare, vel proprii
cognatis , quae Dei sunt , largiri . Si autem sunt pauperes, ut a reperibus suppeditet, sed
non corum praeteχ tu Tenda , quae sunt Ecclesiae . Plui innum: eri consenti imi canones collecti a Gratiano caus quaest. I. aliique , quo profert Theophilus Jaynaudus ii Issculo, cui titulus Mala e bonis Ecclesiae, lib. 2. Se t. 3. a P. 3.nAm. a. Oper. tom. Ir. Et, ne quis hasce Ecclesiae sanctiones ad solum tempus referri r dat, quo nondam facta erat praediorum , ali O-rumque fundorum , ad Ecclesias spectantium divisio, audiata ridentinum sess. S. cap. I. de reform ubi , postquam piscopos monuit, ut
modesta supellectili , mensa , ac frugali victus in content , iisdem interdicit ex reditibus Ecclesiae consanguineos familiares e suos augere 3 tudeant , quΗm et Apostolorum Can9nes prohibeant, ne res Ecclesiasticas, quae Deiciunt, consanguineis donent; sed , si paupere SD; , in iis , ut pauperibus , distribuant, eos autem sudistrahant , nec dissipent illorum cali immo , quam maxime potest, eos sancta Synodu monet, ut omnem humanum hunc erga fratre , nepotes , propinquosque carnis assectum, unde multorum malorrim in Ecclesia seminarium extat , penitus deponant. Iuae vero de piscopis dicta sunt eadem non solum in quibuscumque Benescia Ecclesiastica tam Secularii, quam Regi laria obtinentibus , pro gradus sui conditione , ObSCrzarr, sed et ad . R. E. Cardinales pertinere decernit Scimus utique , arist Fim Lorcam hunc Trident in locum intellexisse , non de beneficiorum fructibus , seu eorumdem portione Ecclesiae Praelatis, aliisque Clericrs attributa sed de bonis inmobilibus mensae Episcopalis, aliorumque
208쪽
Belat licioriura, quorum domini ut est penes Ecclesiam . At ipsam et allegata ridentini verba turpiter deceptum Lorcam evincunt etenim
Tridentinum loquitur de illis bonis, quibus fas
est Beneficiariis sublevare suorum con Sanguineo rum, Si qua Uere premantur, inopiam : nemo autem dicet unquam , posse in istos conferri bona immobilia Praebendarum , quemadmodum scite ponderat SylCius in . . . Thom.
quest. 18 s. art. 7. Conclus. S. Quocirca nullus omnino Doctor, praeter unicum Orcam, ausus fuit unquam Ximere Beneficiarios a gravi
obligatione distribuendi reditus Ecclesiasticos
suae honestae sustentationi superfluos , in pauperes , aliave pia , et religiosa operara quod eruditis si arils RaynaudasS,QFl fortasse nullus accuratius Doctorum placita hac de re perquisierat, testatum reliquit, cit lo c. incutens . De- inique nemo plane Doctorum dissentit, si Pe inter Theologos scholasticos , stet e morales , si Pe inter
Iurisperitos , ita ut quamois jampridem lites , et dissidia efferbuerint inter Doctores quoad dominium fructuum superstuorum , sitne pexes beneficiarios , an penes alios, tamen quoad peccatum grave in dispensatione Superfluorum aliter quam ad pios usus, nemo plane , itane , inquam , n mo , dissentiat VI. Haec , ut diximus, certissima sunt Uerum , quod Od a Jayna udo audivimus, acriter decertatur de titul , seu causa, e qua praedicta gravis oriatur obligatio. Plerique, praecipue ex antiquioribus , eam oriri arbitrantur e stricta justitia : docent si quidem , Clericos meros esse administratores, non autem dominos Ecclesiasticorum pro Ventuum , cui honestae ipsorum sustentationi supersunt ac proinde Os impendentes in usus profanos, tamquam reo Violatae justitiae , obligant ad restitutionem aut Ecclesiae , aut pauperibus faciendam : idemque restitutionis onus imponunt lusoribus, consanguineis,
ceterisque pecuniam a Clericis recipientibus quam certo sciunt ex Ecclesiastico Beneficio illis
obvenisse . Ita, praeter antiquiores, Sentiunt ac arr;s de Ecclesiast redit . quaest. I. monit. 2I. n. I. AZOr instit pari. a. lib. . . . . Prima
igitur , et q. uod attinet, Comito lus Respons.
morat. lib. I. quaest. 7o et I Moneta de disti Lbut pari. 3. quaest. I. n. q. Natali, Alexander Theolog dogmat et morat de Sacram. Ord. lib. 2.
nuato Praelectionum Honorati Tournelyci tra-
ct de Senesic cap. q. art. R. conclus. I. Cardinalis apisuccus in suis controzers theolog. controT. 3 o. per tot. Sed Speciatim q. s. et seq. quGrum opinioni praecipuum fundamentum praebent cum Canones asserentes, bona Ecclesiastica esse Patrimonium, Christi , sicuti habetur tu Cap. Cum secundum, de praeben et dignit. Res Ecclesiae , et patrimonium pauperum , ut dicitur in Can. Hal. I 6 quaest. I. tum Ecclesiae Patres, qui furti , et rapinae reos faciunt Clericos X- pendentes reditus Ecclesiasticos in profanos usus , inter quos Hieronymus in cap. 3. Isaiae Pers. I 4 in sin tibi ait : Rapina paupern in domibus eorum est, quando replent thesauro suo , et Ecclesiae opibtis abutuntur in delicias , publicasque stipes , quae ad sustentationem aliperum datae sunt , vel sibi reser vant, vel propinquis distribuunt, et alienam inopiam , suas , suorum que faciunt esse clim ras. Bernar luci epist. a. ad Fulcon Canonic Regul num. I. Luidquid praeter necessarium et ictum , ac simplicem Cestitum de altario retines , tuum non est, rapina est, a
crilegium est aliique relati a Thornassino de Cet. et n6U. Eccles discipi. part 3. lib. S. a cap. 26. usque ad 3-VII. lii exadverso, attribuentes Clericis Uerum dominium etiam superfluorum redituum quos ab Ecclesia percipiunt, exstimant gravem
obligationem illos erogandi in pauperes, aliisve piis operibus applicandi liron oriri ex stricta Justitia, sed vel ex lege charitatis, et misericordiae, Clericos Beneficiarios prae aliis adstringere PVel cum Cardinali de Lugo de justit et jur. om. .
disp. q. n. 16. X virtute religionis , vel cum es- Si lib. 2. de just et jur. c. q. n. qi et Hau noldo de justit et jur. om. I. tract. q. n. 82. NIOSi tivo praecepto Ecclesiae quamobrem praedictos reditus clara tentes consane uineis , alia Ue ratio. ne dissipantes , a gravi quidem culpa non ex cu Sant, Sed a restitutionis onere absolvunt . Hanc sententiam inter ceteros , propugnat anne a. a. rea est. 32. art. 6. Dominicus Soto de juat et jur. lib. IO. quaest. q. art. 3. Sy Nu in a. a.
D. Thomae , qua est. 187. art. . conclus. q. MO'
lina traci et de just et jur disp. 43. Vaoque Zde reditib. c. l. . . dub. I. COVarr. in C , Cum in insciis, de testam. n. 7. Sarmient de
reditib Eccles. pari. q. c. 6. n. r. MarSilius eod. traci pari. a. c. I. I S. et 3s Gon Zale in Cap.
Si quis sane , de peculio Clcricorum , a n. 6. AS-que ad n Fagnantis in eod. V. a num . .
209쪽
aliique ab lili allegat , cui stiam opinionem
duobus pocissimum sustentant argumentis . Primum desumunt Ilanei iciorum origine , quod in hunc modum X ponunt. Quum Ecclesiae proventus , inquiunt , in communi administrabantur , et quarta illorum pars , statis temporibus , in Clericos distribuebatur Ecclesiae obsequiis addictos , nemo facile credet , alterum ex tris evenissera nimirum vel in lutos Clericos adeo Xiguam redituum portionem , ubique locorum , atque e qualibet Ecclesia participasse , quae tantum ad C. ecessariam Sustentationem iisdem susificeret vel si aliquid ultra sui liones tam sustentationem perciperent istius portionis dominium non fuisse penes illos , quibus ceteroquin dabatur in pretium , et mercedem laboris . Jam Uer , pergunt, quum, post fictam bonorum divisionem , quarta parti , inter Clericos olim dividendae , subrogatae sint Praebendae , et subrogatum induat naturam ejus , cui Subrogatur necessario inde consequi Videtur , ut una cum possessione Praebendae , omnium ejusdem Praebendae fructuum dominium Beneficiarii conse luantur UHI. Alterum argumentum eidem opinioni
suppeditata ridentinum se S. 23. Cap. I. et SeSs. l.
cap. I 2 de forur quibus in locis decernit, ut Bene liciari , ut e Beneficii loco sine leo itima causa diu absint, aut Fidei professionem intra
praescriptum tempus emittere negligunt, suorum Beneficiorum fructus non facilant suo : hinc enim , per argumentum a contrari , infertur,
quod, si in loco Beneficii resideant , et Fidei
professionem debit tempore emittant, eo dem fructus faciant suos . Facere autem fructus sis os idem Omnino es Se , ac eoru indem dominium acquirere , patet e. CV uuic de Clericis non
residen in 6. ubi Nonifacius VIII. loquens de distributionibus quotidianis , iis dumtaxat erO-gandis, qui Divitiis intersunt , ait: hi Pero aliter de distribi tionibus ipsis quidquam receperit . . . Pri sic receptarum dotuini ιm non acquirat , nec faciat eas suas .
IX. Neque hujus sententiae patroni aliquid roboris inesse putant argumentis in contrarium allatis Ad primum enim reponi in , bona Ecclesiastica recte dici Patrimonium Christi, quia sci. licet Christi intuitu , eiusque amore sunt in Fcclesiam collat. nuncupantur etiam , es Ecclesiae, quia Beneficialium fundorum dominium penes Ecclesiam est ac denique appellantur Patrimonium pauperum tum quia Clericis dantur,
qui solis cclesiae stipendiis olim victitabant, eorumque plerique etiamnum , praeter id quod ab Ecclesia percipiunt , aliud non habent , unde Valeant sustentari tum quia singuli Beneficiarii gravi obstrinyuntur praecepto elargiendi pauperibus quidquid , ultra propriam sustentationem, ex Ecclesiae bonis acquirunt. Ad allegata autem Patrum testimonia , eos ita loquutos , responde , Oratoria Quadam exaggeratione, qu1
etiam in divites laicos , pauperum indigentiis
non subvenientes , interdum invehi consueverunt Hieronymus enim , relatus a Gratiano sub initium distinctionis a. ait : Aliena rapere con-wncitur , qui ultra necessaria sibi retinere probatur et Ambrosilis, seu quicumque sit Auctor sermonis 8 I. cui tauer Ambrosii Opera circumfertur , relatus in Can. Sicut distinct. 7. Omnes
divitiis affluentes ita alloquitur uis tam injustus , tam Sidus , tam ac'arus, quam qui multorum alimenta , Suum non Sum , sed abundantiam , et delicias facit Θ Neque enim minus
est criminis habonii , tollere quam , quum possis , et abundes , indigentibus cnegare . Esurientium panis est , us/n tu detines nudor' mindumentlim est , quod tu recludisci et miserorum redemptio est, et absolutio , pecunia , quam tu in terram defodis X. Porro tam Auctore primae , quam secundae sententiae , sibi suffragari contendunt An gelicum Doctorem . Duplici in loco S. Doctor hanc ei Savit quaestionem , in Quoi 'libetis nimirum , et in Summa . t Quod libet is quae circa annum IIS T. ab eo scripta , testantur Echard de Scriptoribus ordinis Praedicatorum tom. I. pag. 272. et Totaron in Vita . Thomae pag. 73. aperte adhaeret posteriori sententiae etenim quodlibet. . quaest. 7. art. I a. ad . haec habet : Aliter dicendum est de illis Ecclesiasticis bonis , quae principaliter sunt attribuenda necessitatibus pauperum , et e. consequcriti necessitatibus Ministrorum , sicut sunt bona hospitalium , et alioris in hujusmodi ; et aliter de illis bonis, quae sunt principaliter attributa usibus Ministrorum , sicuti sunt Praebendae clericorum , et alia huiusmodi . Nam in primis bonis
peccatum committitur non solum X abusu , sed etiam ea ipsa reruni conditione , dum aliquis in suos usus assumit , quod est alterius ; et ideo tenetur ad restitutionem, tamquam defraudator rei alienae . In secundis ero bonis non com=mittiturpe Catum , nisi per abusum sicut et de honis patrimonialibus ictum est unde nou tenetur quis
210쪽
ad restitutionem , sed soli in ad poenitentiam ei agendam XI. Post exarata Cliodlibet , suadente Clemente V. Qui naense Febrilari Ga 6 s. si erat Ponti se renuntiatu operam dare coepit An pelicus suae conscribendae Sunam a Theolooicae , et Secundan Secundae circa annum 269. absolvit, uti pro sep Luntur Echard cit lo c. et Totaron pas . 2C3. in hoc auteni postremo pe
retractasse uam in quodlibet is docuerat, contendunt plericu ex iis , qui primam opinio
Niem Pro Dia nant . Verum, ut ingenue O Quamur,
in hoc ipso heolo cae Summae loco , C Uemisti Doctores sibi fax ere junt, videtur Angeli
libeto . tradiderat D praemissa si uidem distinctione bonorum , et disserens de Ecclesiasticis pro Ventibus , piscopi sustentationi assignatis inquit De his autem , quae sunt specialiser suo: sui depi lata , idetur esse eadem ratio , Haec, de propriis bonis . Nihilominus tamen, Cui ah et S. Thomas non ita perspicue, sicut alia SO-let, mentem suam iXplic Dit, ideo Genetitss, ne sibi contrarium fateatur Angelicum , cujus doctrinae est addictissimus , de ejusdem , hac in re , sententi, ita cit loc concludit Licet M tem Ungelictis Doctor Singulari quadam perspicuitate menterim suam ut pli riurtim aperire sulcat,
nullumque relinqBat veritate opinionis, et niuentis suae do litandi locum fatendum tamen il in hac quaestione reso enda, Cerbis ita in
speciem anzbiguis Eslim esse , At, etiamsi insi-xhiores illius discipuli signi carint, docuerint-
qise , quod , Azia ejusdem Sancti Doctoris mentem , Senesciati non os uni esse domini reditu a in Benediciorsim suorrem attamen nonnulli reperti sunt , qui contrario plane modo illius mentem interpretati sunt, et fundamentum suae sententiae hauserunt ex quodlibsto tauto
Xll. Aliud suae opinioni praesid una comparare studuit Natalis olea an de ab auctoritate . Caroli Serromaei, in cujus Concilio Vediolanensi I definitum affirmat , Beneficiarios non esse dominos Ecclesiasticorum redituum, ni
suae honec tae sustentationi Supersunt, Oscue in
profanos usus impendentes, ad restitutionem ab eodem adactos . Verum nos , cui nullius partis
studio abrepti sumus, nihil eiusmodi a S. Carolo decisum comperimus et en in in primo Concilio Provinciali Vediolanens , ad restitutionem oblidantur Beli eliciarii non satisfacientes oneri-
bus, suis Beneficiis impositis , quique reditus
ad certos usus, puta ad Templorum Ornatum vel ad dotandas virgines , a fundatore designa tos , sibi Surpant , aut propria auctoritate in alios vertunt usus , de quibus decerni rii Act.
Eccl. Mediol pari. I. pag. 39. Euod si facere omiserint , sed eos fructus sibi indicare , et elud alios transferre ausi fuerint , et in quem debent usum, non impendCrint, se e sacris Canoni-ἶlis , et sanctorum Latrum sex. tentia, sacrilegii reos esse intelligant, et eorum omnium necessaria restitutione teneri , neque sella omnino , etiam immemora lili , consuetudine excusari . Sermonem postea instituit Concilium de Ecclesiastic is proventibus , quos interdum Beneficiarii berius percipiunt , Quam ad vitam honeste traducendam propria cujuslibet requirat conditio ; et de hisce eosdem Reno clarios in hunc modum alloi uitur : Duίitare ou deben. ad eum sinem
hanc copi.im illis esse attributam , t praeler ea, qt ae ad Uictum , et cultrem eorum Satis essent,
suppeterent etiam , quibus Dic in cultus ornatus, et splendor conser cretur , et cuperlim inopia et indigentia subire cretur . Onet deinde, ac per viscera misericordiae Jesu Christi obtestatur Clericos , quibus annui reditus redundant, ne hisce abutantur in augendis consanguineis aut in nutrienda vanitate, et luxu OVendori sed ut memores propriae obligationis , illos pati peribus distribuant , nulla tamen facta mentione justitiae , immo potius sola inditata lege charitatis, qua ad ii faciendum Obstringantur ait quippe eo Cero , quod supcrerit , si necessaria talis' ribus alimenta denegarint , intelli
ob violatam sancti,simae charitatis legem mortale plicatum commisisse , quo sibi iram in die irae
XlII. Quod tamen a S. Carolo decisum negamus, Ultro concedimus, in nonnullis Dioece sanis aliorum piscoporum Synodis as armari, et veluti certum assumici in Synodo quippe Nonantu lana , anno 1688. habita a Cardinali de Angelis, legi nus: Super uos Ecclesiae reditus inpio us lis ea pendant , memores illorum non essedo nivos , sed tantum commendatarios , et administratores et in Synodo cliterna , habita a Cardinali Cybo anno 1698. uicumque reditus
Ecclesiasticos possident , noet erint , res Ecclesiae nihil aliud esse , quam evota Fidelium , pretia pC catortim , et patrimonia pauperum , earumque prspi rea ministros se esse , non domi S , ut , quod