장음표시 사용
261쪽
ARCHITECTURA SEU THEOGONIA DEORUM; De Origine superstitionis di idololatriae Aegyptiorum,
coeterarurnq; Orientalium gentium, potissimulti Graecorum, qui a egyptijs eam Veluti haereditate
De prima hominum origine primis idololatrixae inuenioribus:
NT E mare oe terras in quod tegit omnia caelum Cum unus adhuc esset nativiras vultu s in Orbe , Qem dixere chaos et rudis indigena moles . Nec quicquam nisi pondus iners, congena eodem Non bene iunmrum discordia femina rerum, obstaretque aliis aliud; cuni corpore in uno ἰi Frigida pagnarent calidis , humentia siccis,
Mollia cum duris , fine ponderi habentia pondita . :Cum, inquam, immortales Dii ut cum Poetis loquar) propria selicitate contenti, nulla adhue rerum humanarum cura tangerentur. Ecce post secula tandem felix illa illuxit dies, quo, ut Platonis verbis utar , i diuino Deorum immortalium concilio conclusum est, ut Mundus ille indigestus, atque, incompositus ab informi illa rerum omnium promiscua confusione squallentiμm 'nar nn t u*abohu vindicatu ,lucem aspiceret, formis splendesceret omnigenis, atque in varias rerum facies abiens, propriae felicitatis gaudio perfrueretur. Conclusum es , & in opus deductum ; Mundus itaque conditur, atque a rerum commiXtarum confusione solutus, mox in formam exurgit liberaliorem a Virium,' proprietaxum, Rii rumque qualitatum, quae singulis creatis debebantur, distributioni. Dificium prouidentissimo committitur Prometheo. Prometheus stu prouidentia diuina,vri omnia debitis suis formis instruit, ita omnes sapientissimi Prouisoris partes expleuit . Mox caelo terras , terris abscidit Midas , ει liquidum stubso secreuit ab aere caelum spostquam euoluit , caecoque exemit aceruo, Disciata Acis concordi pace ligauit, Ignea convexi vis,'sine pondere cαli emicuit, summάque locum sibi legit in arce a. Froximus es aer illi leuitate , locoque
262쪽
SYNT. III. DE ORIS IDOLOLATR. , ξ PT, 16s
Densior bis tellus , elementaque grandia traxit.. . . ' - grauitate sui circummin humor Umnia posiἐdit , solidumque coercuit orbem , freta dissurit, rapidi que tumesere ruentis , Iussit,stambitae circundare littora terrae , Fluminaque obliquis cinxit decliuia ripis, sistit, io' extendi campos , subsidere valles , Fronde tegi fuluas, lapido os surgere montes , Vix ita limitibus di creuerat omnia certis ,
Cum quae pressa diu mafd latuere sub ipsa ,
Sudem c erunt toto fulgesere coelo Neu Regio foret ulla suis animalibus orba , ra tenent caeleste solum formaeque Deorum , Cesserunt nitidis habitandae piscibus undae, Terra feras cepit , volucres habitabilis aer. Coelo itaque terraque formis debitis iam imbutis. , cceterisque omnibus prudentissime dispositis. . - 1
Santalus his anima mentisque capacius a b i '. . Deerat adhuc , in quod dominari an euetera posset; Natus homo es , siue hunc diuino semine fecit - -l- i
Ille spifex rerum mundi melioris ores , i I Sive recens tellus , sedustaque nuper ob alto, lAEthere cognati retinebat semina caesi , aestam satui Iapeto missium fumalibus νη ἡ νFinxit in erilem moderanti m cunsia Deorum , .Frunaque cM Jerunt animalia caetera terram, Os homini sublime dedit, caelumque tueri Iust , in erectos adfidera tollere vultus. Homo itaque solus ore sublimi, ad coelumque erecto intuitu praeditus, diuinum animal naturae iuxta mortalis & immortalis confinium; ceu sola coelestis planta in terris constituta cuius radicem conditor hisce infernis sedibus vinxit, comam vero atque perpetuo frondentem verticem supra anni & Solis viam, supra coeli extremam circumferentiam ad nunquam interituros ambitus relegauit hic, inquam, homo cum lucidissima illa Mundi lumina, ad quae contemplanda, atque in iis factorem laudandum creatus erat, curiosius intueretur, pulchritudine eorum paulatir illectus, vera & recta religionis semita derelicta, eo dementiae deuenit; ut ea, quae sui gratia condita essent, sui veluti conditores crederet, & sancte veneraretur. Auxit dementiam hanc traditionum salubrium do
Mundi origine a praedecetaribus factarum obliuio, qua inualescente nouas de Deo, de Mundo, de hominis productione, alijsque rebus opiniones imbibit, cumque coelestis ille ignis praecipua humanae mentis portio
Ηominis productio. Idololatriae origo.
263쪽
vigens, ad Numinis alaeuius cultu eum instigaret ; mox vero derelicto Deo, ad taliorum Numinum, unoquoque ex eius familia sibi nouas idololatriae rationes comminiscerite cultum prolapsus es ; factumq;, ut corruptibilia simulachra pro Deo incorruptibili adorarit, rebusq; externis contentus, cum insensibile Numen intueri deberet, ad sensibilia,& terrena fuerit dis- Μεν, ἡ, cui fusus. Atque huiusmodi praeuaricationem erroremque primum Hebraei tribuunt Nepotibus Chami, Mistaim videlicet, Chusio, Phuto & Canaano, qui per Asiam & Africani uniuersam in nouas colonias diffusi , nouas passim Deorum colonias introducentes, noua & ridicula dogmata Mundo pepererunt is cuiusmodi sunt, Adamum e Luna prod0sse, Prophetam inibi ex masculo & tamina procreatum, atque in hunc Mundum venientem, primum cultum Lunae docui sie γ Verum quoniam haec opinio non ita obuia forsan multis es ; visum est , eam hic e X R. Mose .Hgyptio, vulgo Rambam, depromptam adducere; sic enim dicit in More nebuchim.
I . o ta s. illivs ρά ratioue ictis temporibus philos bantis fuit j quod putaret creatoremtisc caeli stiritum seu animam a stellas vero corpora esse ipsa subsantia Dei in 'r-A-μνης- rQ matas. Meminit huius prauae opinionis quoque Abubacer Arabs in expositioue de auditu. Et ideo quoque credit tota gens Eabaeorum Mundi antiquitatem c. seu quDd idem es , aeternitatem) quoniam corium est Deus iuxtά opinionem eorum iis lisi ' qμ'd Adam primo natus es ex masculo in foemina sicuti coeteri homuaaim p . hqnstrabant eum multum, . dicebant, quoniam e Luna egressus, Proqοόj., 's' i Lunae fuit, in quod praedicavit gentibus, adit seruirent Lunae , in quod composuit libros de eultu terrae . Dixerunt etiam quod Seth c tradixit Mira seeituta, patrii sivi in seruitio Luuae; narrauert ut etiam de Adam , quρά quando li q*kμμ' egre1sus es de Luna,seri et iste iueiuo Iudiae, ad clima Eabis' i pro 'μημε ν mi obilia secum tuleriti filioet arborem auri, quae crescebat cum rami ss' νε arborem lapidum, is folia cuiuisum arboris , ridis , quae non com μ ζ qt'r que igne; is dixe=rint, quud sub ipsius arboris umbra decem malis εο-
264쪽
SYNT. III. DE ORIG. IDOLOLATR. AEGYPT. 16 CAP. L
xae. Attulit scum etiam duosolis, quorum Ttrumqpe duos homines cooperiebat. Intenti' vero eorum in loquendo de Adam primo, cir de hominibus, quae attribuuu-tur ei ,1uit, credulitatem suam de antiquitate Mundi subitire, in quod inde prouenit, coelos es Bellas esse Deos . Atque haec est de primaeua hominuat origine, & idololatria Zabaeo- phosiit,hiorum digna Lunaticis hominibus opinio , ex qua velut ex Equo quodam Troiano Omnia antiquorum philosophorum de aeternitate Mundi, d Mundorum pluralitate, de Asirorum vita & diuinitate, de Meteilapsicho si denique, ac animarum reuolutione absurda dogmata, ad omnelii impie talem fenestram aperientia prodiisse videntur . Hinc Adamum eiusquαν Adami si ij progeniem, & nepotes filiorum Dei nomine veluti astrorum aeternorum , &Debis: quae ipsi Deos appellabant, filios indigitabant, quae omnia confirmat Chronicon Alexandrinum:
aeuos, supra Angelos Dei inuocantes nomen Domini Dei nominiarat , hos
quoque i lios Dei hic oppellauit, atque hiee quidem scriptura. Hi verὸ Arioli apud quosd4m deinceps Di, vocati sunt. Coepit autem improbitas ab ipse Mundi
exordio per Adami contumaciam; mox per Cainum parricidia ; deinde tempestate Iared, equentibusque seculis veneficia, magm, lascivia, e R Vmne uesai regnaruUt, h. quis cir nonnulli Adamum e 'Euam cum serpente, Caluum quo ue Sethunta, Deos fuisse dictitarunt. Horum porro commentorum , Sc inanium deliramentorum causam ergo arbitror esse ; quo primi illi homines cum proprio arbitrio relicti nulla certa lege scripta ante Mosis tempora tenereia' ti bpurur, cumque proinde certae quaedam sententiae de Deo , de creation Mundi, de diluuio, & similibus rebus, ac mutationibus grauioribus, inter primos tantum humani generis Patriarchas referrentur, factum est, ut ab eis veluti a primis hominibus acceptas, posteri quasi per manus aliis alij tradiderint ; quibus posteriora secula & homines, uti quique a primis remotiores fuere, ita subinde alia, atque alia quoque haud absurda assinxerunt, donec res ipsae totae in fabularum commenta abierint. Hinc diuersitas illa opinionum origine habebat a inde maxima & relationum confuso prope inextricabilis. A thiopes enim, teste Diodoro, PrimoS homi- . .
nes in Athiopia Veluti in medio terrarum natoS atterebant: Cauiam Inis Vbi primi lio. vicinitatem Solis omnium generabilium parentis conlJcientes. 1 neod O- shi.
retus ex relatione antiquorum primos homines in Arcadia natos asserit, iuxta illud : Ar adestri. Ante Iouemgenitum terras habuisse feruntur . mos moditatiu cades, in Luna gens prior illa fuit. ... '' infr
i Quidam Athes . . . niense lotum
Coelius vero & Mercator ex Aristide primam hominum genitricem pcimorum erram aiunt, fuisse selum Atheniense ; Arabes, quemadmodum videri pzes est
265쪽
omnesMunis di nationes Numen aliquod agnois
168 OEDIPI AEGYPTIACI TEMPLUM ISIACVM
est in eorum Ceographia , hanc praerogatiuam Arabiae felicis solo attri. buebant. AEgypti j denique firmiter crede dant,primos homines in AEgy
pto natos, causam huius assignabant, tum aeris temperiem bonitatemq; undequaue perfectissimam, tum Nili foecunditatem multas res naturaliter& suapte sponte producentis, productasque benignissime conseruantis ;auxit opinionem eorum monstrosus ille Soricum seu agrestium murium, in Thebano territorio prouentus, quorum aliqui superiori sua parte murium speciem reserentes animatu ab inferiori verb, Diodoro teste , insormes, &-adhuc reperiebantur . Herodotus narrat, Psiam meticum
AEgyptiorum Regem, cum ingenti desiderio teneretur ad cognoscendum, quaenam Mundi prouincia primos homines produxisset, illum sequenti
industria id inuestigare attentasse. Duos infantes recens natos ab omni humanae vitae consuetudine remotos, certo loco incluses, a capra alendos pastori cuidam commendauit, cum ea claustri custodia , ut omni eos accedendi aditu intercluso, nec videre, nec humana voce loquente quenquam mortalium audire possent i, sibi indubitanter persuadens, futurum, Vt aetatem congruam nacti, eius prouinciae, quae primos homines Mundo dedisset, lingua loquerentur , itaque post certam annorum re uolutionem infantes de cauea extracti, mox exporrectis brachijs identidem in haec verba prorupere: Bec , Bec : quas Voces, Ut pote peregrinas,
cum nullus astantium intelligeret; investigatione tandem facta deprehen sum est, Bec in Phrygum lingua nil aliud sonare, quam panem; conclusit- itaque Rex Psam meticus, in Phrygia primos homines fuisse productos . Tempus me deficeret, si singularum gentium, de huiusmodi prima hominum origine deliria hic adducenda forent quare ; qui plura desiderat, consulat Berosum, Varronem, Eusebium, Hieronymum, Polydorum , Aristophanem, Pererium, Postellum,aliosque ; nos his relictis ad ea nos, quae
primam idololatriae originem concernunt, postliminio conferEmus. e
Certum itaque, & indubitatum est , nullo unquam tempore in hoc mundo extitisse populum adeo barbarum, nationem tam peregrinam , clima tam rude & impolitum, quempiam denique hominem adeo ferum, sylvestrem, Sc qui non, vel naturae lege, seu rectae rationis dictante lumine, unum aliquod rerum omnium principium, Numen dico uniuersam rerum obtinens moderationem, certo & peculiari religionis ritu coerimonijsque colendum agnorit. Certum quoque statui debet, nullo vnquam tempore, aut sine Deo sacrificium , aut sine sacrificio religionem fuisse,Omnibus, Cum sacerdotio veluti nexu quodam inseparabili in unum coeuntibus, adeo ut hominem religio, religionem sacrificium, sacrificium sacerdotium comitari videantur, quod apparet tum CX inn mera prope religionum statim ab ipso nascentis Mundi primordio, ad nostr Vsque tempora deductarum multitudine; tum ex falsorum simulacrorum Cultu, diuersis temporibus, diuersisque gentibus, ac populis nullon D xςmpore, consuetos itum denique ipsa Agyptus maxime ostendit, qu/m p M Linteris omnibus gentibus eius odi falsorum Deorum cultui
addicti Orςm fuisse, monstrant infinii a prope Pantamorphorum Numinum
266쪽
s T. IIU DE ORIG. IDOLOLAT. AEGYPT. 169 CAP. I.
monstra&poitenta, quorum descriptioneni in serie huius Syntasmatis exhibebimus. i . 'Lactantius Firmianus ostensurus, qua ratione introducta fuisset idololatria in Mandum, tum potissimum in AEgyptum omnis superstitionis veluti sontem, ait, Chamum Noemi filium, cum ob impudentiam in parentis verendis detegendis commissam , maledictionem incurrisset; hi, Arabiam AEgypto finitimam profugiis ibique primum idolorum constructione totam circumiacentem Viciniam infecisse s cum vero immensam, hom; num multiplicationem, angustiae locorum non caperent hinc inde in varias sedes dispersos, paulatim insulas, mare , omnesque Mundi partes replesse . Cum vero a sancta radice seiuncti essent, unumquemque iuxta arbitrium, ac voluntatem suam nouos ritus, coerimonias atque relingiones constituisse, quae ad AEgyptios potissimum dimanarunt ; Arabes vero idololatriam ante diluuium incepisse reserunt. Nam inter coeteros mortales hoc improbo cultu maxime deditos fuisse notius est, quam dici debeat, quem plurimum deliciosa illius terrae constitutio promouisse videtur . Cum enim in aedibus, ac tugurijs sitis raro sese continerent, totam noctem sub coelo sereno, ac nullis malignis impressionibus obnoxio , dormiendo consumeret, e frequenti coelestium corporum aspectu , atque. tam constanti lege procedentium stellarum cursus, motusque multiplicis ac varijs planetarum, Solis, & Lunae contemplatione, in eam paulati iam deuenere opinionem; Astra Deos esse, & rerum uniuersi conseruatores; quos vario ritu & ccerimoniis colebant, & venerabantur , id quod&Eusebius in Chronico suo quoque affirmat S. Ioannes Damascenus vero idolorum fabricam Serucho Nepoti Chanti ascribit; Serach , , primus idololatriam inuenit, cum enim omnes cultum communi consensu confi-tuissent, mos simulachrorum hominum generi ponendorum ortum habuit'; Pndo incipiebant primo coloribus certis adumbrare, indepinxere apiros alicuius nominis amae, pose. celebriores, uti Principes, tyrannos, veIrerumgestarum gloria, aut , rtutum, operumque memorabilium gloria in hac vita eminus sent, positis Batuis cohonesare. Ac primo quidem figuli e creta, argilla, similique materia statuas vita functorum fingebant ; sculptores vero figulina simulachra imitantes, e lapidibns efformabant. Fusores denique eminentiori cultu digna reputantes ex auro, argento, aere, alijsque metallis fundebant; atque silmpliciori plebi veluti Numina adoranda proponebant, testante Chronico Alexandrino: μ
Graecismus, inquit, Gentilismus tempore Seruch corpit per idololatriam , cum sua quiseque superstitione quadam tus bominum secuti ad poleticam poti*mum uiuendi rationem, Pyum, seu consuetudinem, cultumqtie Deorum informaret, quibus tum progrcssu, magistratus, e R Lyrantisti, aut duces , aut se quid aeuo
Lact. Firmis diuinarum in tui. I. I.
a Chamo. Causa idolo. latriae ex inspectioia' astrorum. Eusebius a
sertieli idolorum primus faber. Progressus idololatriae. Chronicon Alexandr.
267쪽
CAP. I. 1 o OEDIPI AEGYPTIACI TEMPLUM IsIACVM
memori e dignum Uiderentur , quod mel pugnam , vel corporis robur Th rς cominendaret, pictura crutabant. Postea vero temporibus Tharae parentis Abraliae per statrias etiam & simulachra errorem idololatriae' propagarunt, dum maiores fv,QS per erigies sua coluerunt, fatoque functos primum per figuli nam e Spresserunt, MOX cinteri artifices secuti primos , architecti quidem lapidem caedebant, argentarij vero & auri caelatores pro sua quisque materia simulachra fabricati sunt: aerari j & sculptores etiam pro suo ingenio artifici j opus variabant ; post remis fabri, & alij deinceps opifices. Agyptii porro, Babylonij, Phryges, Phoenices primi censentur
idolorum fabricandorum inuentores; quae ars postmodu ab his ad Graecos transsata,ingentes progressus habuit i nam mox Saturnum, Martem, Io P 'p'S' ' ' Apol hinem, cum reliqua, quae hosce secuta est falsorum Duorum , Dearumque turba, statuis erectis, diuinis honoribus profectui sunt; queis consentit id, quod Cicero asserit de natura Deorum ratiocinans. Suscepit cirre. ἀναι- autem, inquit, ruita hominum consuetudoque communis, ut benes iis excellentes H- fama, ac voluntate tolleret . Et inde subiungit ille: Sicuti Di, fuit adoratus Hercules, inde Castor Pollux, inde in culapius in Libero patre , inde alse qualet Rines potentissimi, qui ob nominis sui celebritatem in omnibus pro-uiuctyi mundi celebrabantur Vltra haec unaqx aeque natio , ac populus priuato cultu primum Vrbis alicuius fundatorem, aut singulari virtute praepollentem Principem, aut dominum prosecuti sunt. AEgypt ij itaque rerram deliciosam incolentes, cum solo intellectus naturalis lumine, inuissibilem illam magni Dei essentiam comprehendere nequaquam valerent, Conuersiis oculis, animisque ad coelorum ornamenta, motusque eorum, &ad Vniuersi naturam ; cum deprehenderent, omnes sublunarium rerum mutatione , temporum distinctiones, similiaque a duobus principibus astris Sole & Luna prouenire; haec astra aeternos Deos esse existimarunt. PO. h. ii '' ii eaquam vero crebro repetita coeli ini pectione aduerterent quoque C 'βςp qmfδ' terorum planetarunt harmoniam, in varia tua Se admirabili ad Solem &Lunam configuratione elucescentem, eos veluti maiorum Deorum coad- v xyprete, tutores eius sena diuinitatis participes in Numinum album retulere. Le' uantes post haec oculos suos ad reliquum stellarum exercitum , & ad qua' ruor elementa, &ad H Droscopos genios, eorumque Pantomorphum, prae ter innumeros ni inores Deos duodecim praecipuos,iuxta signorum in ZO- diaco obseruatorum numerum constita erunt, quae confirmat Herodotu -
γλV Duodecim Deo, uni nomina primos AEgyptios existinia se , atque Orgcssi
illis corpisse, eos . primo, in imagines, re templa Dys sibi erexi se, ammoti
pri Vi ιφ; ibi a lucidi se . Neque horum tamen solum rationem CXtruen d rum in Graeciam Algyptii transmiserunt , sed etiam ipsa nonnullor, in Pς rvm nomina, ut idem Scriptor eodem in libro testatur : '
mi'' iubintellige Iunonis, Vesri, Themidis, Charitum, Nereidum, d ς sui seu Dionysij, Herculis, Mercurii, aliorumque, quorum nomin p ui' post
268쪽
SYNT. III. DE ORIG. IDOLOLAT. AEGYPT. I 1
post adducit Jex AEgypto in Graeciam commigrarant. Longum esset omnium nationum, ac populorum opiniones de Diis hic recensere , qui cum religionis originem ab AEgyptiis accepissent, vel antiquam non retinentes Theologiam, deriserunt Magistros postea, vel ipsi in peiores superstitiones inciderunt. Hanc igitur Deorum notionem cum homines primur habuissent, perspicerentque, quod Mundus prouidentia gubernaretur ineque tamen cuius, intelligere possent ; rem diutius inuestigantes.& cognitionis desperatione capti, paulatim a religione in superstitiones delapsi sunt: atque alii alios Deos introduxere, uti dictum est. Est enim ita a
natura Comparatum, Ut cum nimio Deorum metu homines opprimantur,
ad humilia & sordida quaeque declinent, nihilque posse committi tanta paraum putent ; quod Dij maxima cum iracundia & supplicio non viciscantur, haec res fecit, ut ijdem Graeci, qui AEgyptiorum, aliarumque nationum acceptas ab alijs superstitiones deriserant, in multo maiores opiniones postea collapsi sint ; nam & adulteros, & latrones, & ebriosos, ac facinorosos homines, qui multo erant brum impuriores, pro Dijs coluerunt ό de quibus in sequentibus fusius passim dicemus.
De Deorum e gyptiorum multitudine , varietate. REcte & sapienter ait S. Ecclesiae Doctor Ambrosius, errorem humanum idololatriae causam fuisse, cui astipulatur Mercurius Trismeginus, errorem & incredulitatem proauorum suorum detestabilis AEgyptiorum idololatriae fuisse originem, cui AEgyptus nullo non tempore immersas ualebat. Nam cum animos suos non applicarent cum debita reuerentia, Sc consideratione ad veri Dei cultum, & ad religionem diuinani, , desiderio nihilominus alicuius religionis tenerentur, artem idolorum fabricandorum inuenerunt, sed cum ea animare nescirent, malis artibus, &diabolici q usi coniurationibus, euocatisque daemonibus, Cos in Ca Con- nibus animae
stringebant,& ut plus virtutis, & roboris ijs accederet, ijsdem diuersi generis animalia consecrabant, quae sancta appellabant, adorantes in ijs animas illorum, qui vel virtutibus, ac rebus gestis claruissent , ciuitatesque eorum nomine intitulantes, quae fuissent vel ab iis, quibus animalia illa dedicabant, conditae, vel salubribus legibus, ac institutis imbutar. Horum inhonorem varia quoque thstituebant sacrificia , cuiusmodi ritus &coerimonias elegantissime sane in sua philosophia Syra describit Mor Isaac Maronita, verba eius Syriaca sunt sequentia : philosophisi y odie o . et colo ,,uc,
269쪽
iν, OEDIPI AEGYPTIACI TEMPLUM ISIACVM
idola. sol & Lunata principales
Deinde adduxit tempus, cr surrexerunt homines e stantiae Chami corrupti moribus, quorum mens corrupta erat ab ignorantia, e T opere daemontivos qui eos seduxerunt, ac arbitrati sunt unum pro alio, UT exifimauerunt astra ritu intelligentiae praedita, libertatem habere ex se, tar potesatem, . paulati, si,ius , sata dissρρω quec existimarent astra esse creatores, faciores, i πο-,ibu, imp juerunt singulis sideribus Dei nomen, 'Pari,s quoque caerimoni,s ea colebant , ante ea proserati in adorabundi, constituebant quoque sub eorum nomine idola varia, quae super columnas sublimet, e murorum seu parietum fastigia collocabant, eorum figuris varys modis repraesentantes; his quoque ruictimas Cr scrificia offerebant, incensantes ante ea aromata ; Diabolus vero certis temporibus loquςns expi h list η Quousis eorum petentibus relbonsa dabat, futura praedicens ab condita reue
lans, bonum nuncrum de lys, quae in remotissim Io ιs sebant, cito mauabat; inducebat quoque, in corda eorum cogitationes, quas abjs reuelabat ; atque eiusmodi plurimos seduxit usque in hodiernum diem . Fuernnt autem hi ritus propr3M Itys , qui postea ad alios t semigrantes totnm paulatim Mundam infecerunt Atque hactenus Mor Isaac. Porro A gypti) potissimum Solem & Lunam adorabant, illuni Osridem appellantes, hanc Isidem . Osiris autem , & re '' μ' .coniuges, AEgypti Reges potentissimi, cum ob prudentiam maximania aC gercndarum rerum dexteritatem incomparabilem, in omnium oculis essent ; contigit, Vt ex applausu hominum , k laruata , vilique populi adulatione, passim iste Soli, haec Lunae compararetur. Verum cum praeteritis iam aliquot annorum lustris, vita functis Osiride & Iside, eorum fima continuo cresceret; atque de eorum excellentia, ac illustri dignitate praeconcepta opinio magis magisque in animis hominum, ex se ad omne superstitionis genus propensissimorum radicaretur, stulta & ridicula quadam opinione petauasi, Osiridem & Isidem, illum in Solem, hanc im i Lunam tran5s Ormatos, & ad coelum terramque gubernandam asi impios eum Osi ,. putabant. Hinc inquit Macrobius : AEgypti,,ut Solem e se asserunt, quoties hieroglyphicis suis literis exprimere volunt, in sceptro Jeciem oculi exprimunt, in hocsigno si in monstrant, signantes hunc Detim esse Solem, regalis potectates blimem cunZia de*icere ; quia Iouis oculum Solem appellat antiquitas Acces sit huic errori, & quod in superstitiosis mentibus magnum sane pondus habuit, male intellecta monumentorum, a philosophis, sapieέtibus ac Sacerdotibus praedecesibribus eorum, de Sole, Luna,stellis, elementis, quae ii cum Deo, Deorumque filijs immortalibus comparabant, lectio. Phil ολ-
rbi enim quemadmodum, & Homerum secisse legimus, sacras disciplinas
270쪽
SYNTHII. DE ORIG. IDOLOLATR. AEGYPT. CARII
eertis fabularum, similitudinum, ac symbolorum tegumentis ad instillandam mentibus hominum maiori cum voluptate veritatem, inuoluere conati sunt: ut enim docerent supremum illud Numen, quod Deum vocamus, non coelestes tantum sibi sedes vendicare; sed & adeo omnia, quae aut oculis metimur, aut intellectu percipimus, per hanc rerum uniuersitatem diffusum, sua praesentia, ac ni aiestate replere, Detos innumeros quihussi bet rebus locisque inseruerunt ; hinc aetheri Iouem, Iunonem aeri, mari Neptunum, terrae Cybelen praefecere . qui iterum in varias sectas abierunt: ita ut alij Dii coelestes, terrestres alij, alij aquatici sint crediti;& aquaticorum alijs, maris; fluuibrum alijs, alijs sontium citra fuerit commis , uti & terrestribus Rursus alij montani, alij sylvarum,&pastorum Omnia Dij, praesides, alij agricolarum fuerunt, atque hi in planis locis plerumque habitare putabantur . Coelestium alij summae rerum humanarum praeerant, alij consultores, alij tempestatibus,certisq; coeli regionibus velliti Ephori: alij loca tantum inferna habitare, & sceleratorum suppliciis praeesie fingebantur a verbo μου es ut cum Maximo Tyrio loquar, adeo nusius Acin Homero D,s vacuus reperiebatur ; Meminit huius πολε Θεοτητρο Trismegistus ad 2Esculapium his verbis:
Etenim, inquit, circa ipsum quamplures sunt Geniorum caelvi, varijs copiis con- h. e.ό '' ferendi, ac familiares, humanis Ephoros agunt quae autem a Dijs Mentur exequi per unt, turbinibus, procellis praesteribus, igni sis miniationiblas , terrae motia Ous, in per furis in bellis impietatem ulciscentes. Et paulo post: Sol autemen Omnis generis conseruator educator ; in Mundi intelligibilis instarsensibi. Dm Mundum amplectens; ipsum Parijs formis, cir forma tim omnium ideis amplificans explet V Sub hoc enim repplicatur Daemonum thorus, quin etiam. chori ; permulti namque sunt isti, ac Pari,sub aIlrorum cuistides ordinati, cuilibet horti 1
numero aequales ; sunt autem sorum nonnulli ex bono . malo temperati, hi om nes rerum terrenarum facultatem adeptisunt, in rerum terrestrium tumultus, ac variam discordiam, in commuine cistari urbibus, ac nationibus, o priuatim singulis.
Him usque Trismegistus; - e quibus patet, non Deos tantum bonos singulis rebus assictos fuisse, sed & malos bonorum Antagonistas, quemadmodum apparet ex Iosepho Castiliensi Hebraeo, qui plurimos huiusmodi Getanios in porta lucis recenset, quae quidem non, quod hic, aut ullus Hebraeorum credata, sed, ut, aut multitudinem Daemonum,&Angelorum, aut unius Dei multiplicem 'im, & operationem exprimant, asserere solert. Verba eius sunt sequentia: . R. Iosepb Ca