장음표시 사용
31쪽
M Traelatus larea illud nedum si esset in Hebraeo non est contra fident et
mores, cum non su ex iis capitibus , iii quibus Iudaei a Christianis disse istiunt.
T xttis originarius graecus moi Testamenti est purus et interer quoad fidem vi mores. Prob. I. Quia lexius originarius novi Testamenti, in rebus ad mores et fidem specta inibus, idem est apud sectas, alioqui ii sibi insensissimas; ergo non est depravatus. a. Quia nec tempus, nec authores huius depravationis citari possunt : ergo est fictilia. 3 Nulla polesi subesse suspicio rationabilis hujuscemodi depravationis : nam si a Catholicia allentata fuisset eam illis Haeretici
mox exprobrassent; si autem ab Haeretici et coriam corri plotas detexissent Catholψi redarguere non praetermisissent , quomodo ex evetilii matii festum est: tia in ubi Marciori ex toto novo Testamento
plurima abstulit ac mulavit so), illa oninia notavit Epiphanius et in nostris codicibus graecis hal ulue recto. Ubi Ariani abstulerutit ex Evangelio Ioann. 4. Θirittis est Deus , indicavit et notavit D. Ambrosius b et illud testimoni uni reperitur iii ontilibus nostris codicibus Notat tamen Bellarminus e graecos codices non esse ubique in-
eorruptos . sed aliquos interdum errores irrepsisse. saltem negligetitia librariorum, et non esse tutum latinam versio ite in Scruper ad graecam corrigere, quae hodie non est lotis purissimus. Quare dixi in utraque conclusioue lexius Scripturae sacrae Origitiarios esse iti- corruptos quoad partes substantiales. Solpiantur Oljectiones. obiicies i. Fieri non potuit absque miraculo uti Scripturas per tot saecula remanserint integrae, cum ignota litiae ac iitat tentioni exscriptorum et librariorum fuerint expositae; atqui tale miraculum
assciere temerarium est: ergo, et .
Res'. nego maj. Nam aliaque miraculo per ordinaria provide tiae divinae media tactum est, ut integrae ad nos pervenerint. E clesia enim, cui creditae fuerunt. indesinenter carum integritati invigilavit, ut probat Eusebius, lib. 5. hist. east. 5. his D. Irenaei ad Ploritium verbis: Te, itiquit, hunc librum transeri Pseris, a raro, ut studiose conferas quod transcr*seris, et accurate ad exemplar unde transcripseris, emendas, et Sacramentum istud, quo te obligaoerim, similiter descriptum in exemplar inscribas.
32쪽
de Prologomenti. 33Obi elas a. Ss. Patres plures Scripturac reserunt sententias, quaeli odie tion reperiuntur in codicibus graecis; eroo, etc. 'Prob. Clemens in Epist. a. ad Corti iti t. hanc refert Scri. plurae sentcntiam: Si fueritis mecum collecti in sinu meo, et vovie eritis praeceρta mea, abiciam pos . Et S Clcm. Alex. lib. 3. Otrom. istam landat: Veni ad dissoloendum Ορera sentinae; atqui hodie non reperitio tur is codicibus graecis; ergo, etcResp. dist. ant. SS. Patreς lias ct alias Scrii, turae referunt sente lias, quas per traditionem acceperunt suisse a Christo prola las, co rc. quas in Scripturis traxerunt, Subdist. quoad sensum, conc. quoad verba, nego ant. Itaque S S. Patros aliquando Christi sententias laudant quae non sunt ex Scripturis excerptae, sed quas ex traditionc acceperunt fuisse a Chi Isio prolatas, viscuit S. Clem. Alexandr. qui ideo verba Christi laudata non absolutea e seri, ut Scriptura re ferro solet, sed cum his additis terminis: Aiunt ipsum dirisse sal- Malorem, perii ad disso Dendum opera feminae. Aliquando eas reserunt ex Scripturis extractas, non quidem quoad verba, sed quoad
Sensum, ut eas suae orationi accommodarent.
Inst. I. In codicibus graecis deeri historia mulieris adulterae quae resertur Ioann. 8. item in I. Epist. Ioann. 5. desunt haec verbae. Tres sunt qui Testimonium dant in ca Io, Pater, Verbum, et Diritus sanctus, et hi tres tintim sunt. Ergo lex tus originarius graecus non est integer quoad partes subitantiales. Resp. dist. ant. Desunt in aliquibus codicibus graecis manu scri-Plu, conc. in omnibus, nego ant . itaque, licet historia mulieris adulterae e quibusdam codicibus expuncia suerit ab alii litibiis tria lecautis hominibus, timentibus ne lati exemplo mulieres adulterii sontes abuterentur, ut suspicatur D Aia gust. Due. 2 de adniterinis con-jυgt i tamen in longe pluribus aliti litioribus reperitur. iit te latur D. Hieron. lib 3. contra Pelag. haticis uelaud. irunt i . Aut luoq. EPist. de muliere adtill/ra. D. Augus l. loco cuato. Div. Clirysost. Hom. 6o.
in Ioannem, et alii Passi in ... Idem dicendunt de hoc textu: Tres sunt qui testimonitim, etc. qui Iesbur apiid Tortullianum , D. Cyprian. Idaei uni Clarum, Victorem Virciiqem quorum testimoniarcsecemus in tractatu de S S. Tristi tale. Hic notare sufficiat . quod cxlus ille reperiatur in consessione fidei quae anno 484. Utinerico andalorum Begi Ariano cxhibita fuit a 4oo. Episcopis A tricanis; qu bd sane monstrat V. Ecclesiae sacculo indubium fuisse versum
illum ad S.Ioa imis luxium perlinui,Se. Inst. a. Multi haeretici sacros novi Testamenti codices corrupe
runt: ut Marcioni exprobrat Tertullianus, et Arianis D. Ambros.
ResP. nego conseq. Nam mulationes, quas in sacris codicibus se Cerunt haeretici, accurate observavit Ecclesia, damna vili, atque iuxta sincera cxemplaria in magnis et Apostolicis Ecclesiis dilistenter Charmes, Tovi. I. 3
33쪽
servata, repreliendit. ut leuatur Tertuli. I. 5 contra Mastrionem Et sic summa cura intcgritati invii,aruin Scripturarum invigilavit, veramque earum Lectionem ad nos transmisit.
De Scripturae sacrae aiae oritate. Nota. IIaec quaestio est a. contra Anomaeos sa) contra Erasmum bὶ ei Spinosam sc) qui contendunt plurima, tum a Propli E-tis, tum ab Apostolis scripta suisse instinctu proprio, non vcro a D'sante Spiritu sancto, et ideo mi ita salsa ei incerta in Scriptura sacra prolaiscuisse; unde, tum veteri, tum novo Testametato divitia a auilioritatem dctiegaliant. a. Contra quosdam iuniore , asserentes Deum sallere possc, volper se, vel per alios. nempe per Μinistros, quibus ad scribendum usus est, unde tales videntur negare Scripturam esse regulam insalli- .hilem fidei. Contra quos:
Scriptura sacra dioina maestat araetoritate : seu est ' psummet perbum Dei, ae proinde infallibilis tertii dei. Prob. Omnis Scriptura, quae procedit de ore Dei, divina pracsint authoritate, estque insallibilis regula fidei. cum Delis, utpote primaveritas, nec silli,nec sallere possit, iuxta illud Apost. mi est Deur erctae, omnis autem homo mendax. Et rursum: Si non credimus, ille Metis Permanet. negare seipsum non 'otest se). Ex alio loco. Non est Deus quasi homo, ut mentiatur π). A qui Scriptura sacra prodit de ore Dei, cum omnis Scriptura ex speciali Spiritus sanetiamsi ii sit seripta, iuxta llud se Ille, Spiritus sanetus, docebit Mosomnia. et surgeret Mobis omnia quaecumque dixero Mobis , eliam oblitas etiam propriis au vibus audita , Eliain quae sponte et naturaliter iii mei lem venire poterant, omnia moeret, unde cum Ap
stol. h quaedam dixisset, quae humano more ni, Melesiae praesecio dici possent, subjecit protinus. An e erimentum quaeritis ejus, qui in me loquitur Christus ' Ergo. , Solpuntiar objectiones. Objicies 1. Mulia Prophetae et Apostoli humaniter et instinetri
Proprio scripserunt; ergo. . Resp. nego ant. Nam, ut ait Aug. i) si haec opinio vera esset, M Ut Midere est aPud Eρiμhau. reueresi 76. . 1
34쪽
Toto Scripturarum paeillaret atici oritas , ideoque fides nostra. Unde addit. Scripturam non alii cr a legente accipiendam esse, Ouamri ipsam manum Domini, quam in proρrio corροregestabat, scribentem con&ρexerit.
Prob. ant. I' Scriptura multa reperiuntur quae scriptoribus sacris erant lumine naturali nota, v. g. quod Paulus scribit ad Tim. Pe iam, quam reliqui Troade αρtid Carpum, asser tecum. Et illud, Lucas est mecum solus, ergo humano modo, ei itistiti tu pro-Prio, fuerunt scripta. VResρ.nego conseq. Equidem ad illa scribenda non fuit necessaria supernaturalis revelatio, sed suit Dccessaria peculiaris Spiritus san-eii directio et amatus, ut, licet Ilumana essent et naturaliter cognita, divinitus lanien sine ullo errore scriberentur.
Inst. Aposi. a) all, Priaeclato, non ego. sed Dominus; et in ira, caeteris ego dico, non Dominus, ergo D. Paulus plura scripsit usi auctu proprio. Resp. nego corraeq. Omnia enim illa, sunt verba Dei; sic autem loquitur Λ post. ut distinguat consilium a praecepto, ut interpretatur Div. Tlio m. cum dicit: praecipio, non ego, sed Dominus, indicat praeceptum; cum dicit: Ego dies, non Dominus, indicat consilium. ita ut sensus sit, Ego consulo, sed Dominus non praeolait. sicut fra ait: De Virginibus, praeceyliam Domini non habeo, consilium autem do i et ne quis putet consilium Apostoli esse humanum et parum curandum, adjecit: Puto autem quod et ego spiritum Domini habeam: id est consilium meum, Deo inspirante, cori ceptum est. Nec resert quod dicat, Pulor hic enim Apost. sobrie loquitur, ait Dionysius Carthusianus, minusqtie dicit et majus signiscat, ut
sensus sit; Puto, id est certo scio. Inst. I. Aposl. 2. Cor. II. ait: quod Ioquor, non loquor secun
duni Deum, sed quasi in insipientia in lino stibstantia id est masti ia) gloriae. Et in ista, in quo quis audet, supple. gloriari in insipientia dico, audeo et ego. Ex hoc lextia si nrgumentor.
Blasphemum est verba Spiritus sancti in insipientia dicta amr- mare, Deo osse secundum Deum dicta; cruo Apost. spiritu hominis
Resp. dist. ant. In insipientia vera, cone. ant. in insipientia ap- Parenti, nego ant. Nam Apost. dicit cap. I a. ejusdem Epist. Si potuero gloriari, non ero ius iens, unde est revera sapiens, sed quasirnsiρiens, id est . insipietis apparenter, qui tanquam insipientis perbonam assumete et seipsrim iactare videretur; Verum haec. quae stultilia osse videbatur. erat Dei sapientia: non enim gloriabatur ex 'axitiale, sed ex charitate, non sponte,sed coactus, ne videlicet Co
tini, eo quasi inferiore contempto, Pseudo-Apostolos, Qui gloria-
35쪽
Tractatas fiantur secundum carnem, lionorificarent in propriae salutis detrumeni lim; ita exponit Dionys. Carthus. Objicies a. Deus potest non sallere per Ministros, quibus adscribendum usus est. Ergo. ob. ant. EZech. 34. Homo qui posuerit immunditias in corde suo, ef penerit ad Prophetam, interrogant Per eum me, ego Dominus resρondebo ei in mialtitudine immianditiarum suarum e et Prostheta cum erraperit . . .ego Dominus decepi Prophetam illum. Ergo Deus per alios potest decipere. Resp. dist. conseq. Potest decipere positive, errorem inspirando, Nego cons. perniissive con . cons. potest enim Deus permittere, ut qui ex sese prophelare praesumit, in errorem prolabatur.
Inst. Atqui Deus decipit positive , imperando nempe Ministris suis ut decipiant. Ergo. Prob. stibstim D . Cum Dominus aliquando interrogasset sa) rQuis decipiet Achabi egressus spiritus, ego, inquit, decistiam illum .... ero SPiritus mendax ia ore Prophetarum ejus , et dixit Dominus, dec*ies et Draeoalebis: egredere, et fac ita: Ergo. Resse. Nego Conseq. Nam verbum imperaridi non semper, aut praec plum, aut consilium secum, sed aliquando etiam permissionem
importat, ut apud Joan. 3. Quod facis, fac citius, Christus dixit Iudae. non imperando, sed permittendo. o Objιcies x. Abraham menti ius est M dicens pueris: Expectate
Postquam adoraperimus, repertemur ad νDy ; tan-
de A in br. c) ait : isse solus disponebat redire immolato filio
Cayli 33e autem locutias est cuni serpulis, ne. cognito διποι is , aut
in ediret aliquis, aut gemitu obstrePeret. Ergo. Resρondei Aug. d) nex. ant. non enim contra id quod metale gerebal, locutus est, tiani credidit filium protinus suscitandum, quenladi iodurri videtur tradere Apostol. e) dicetis : Fide obtulit Abraham Isaac cum tentaretur ... arbitrans quia et a mortuis SiasCi- . tare Poteus est. Deus.
Objicies . Iacob si patrem suum Isaac, ni ndacio do industria
coniicio, decepti dicetis : Ego sum primogenitus tutis Esau ', Ergo mentitus est Iacob, idque agnovit pater Esau dicens: Venit permanus tuus fraudulenter ; atqui ea omnia Iacob sedit et dixit ex revelatioue divina, ut tyadit Innocentius I. g). Resρ nego ant. Nam Iacob crat primogenitus Isaae, non quidem secundum carnem, sed seeundum ius, tum emptionis, tuni cora Ces-:sionis Dei, qui eum in primogetii iii ram sithstituerat; quod ius ipsi innoluit, vel Deo revelante. vel matre instruente, quam Dei sumi Iiam consilium habuisse dicitur. Genes. 2. S. Mers. 23. αὶ 3. Reg. vet. b Genes C. γ L I. de Abrah. cap. 8.
36쪽
Quaeres 1. Quis est auctor princi'alis sacrae SeripturaeyResρ. Est ipse Deus, qui eam Prophetis et Apostolis, quasi dictando, insinravu: Ose scripsit, inquit D.Grmor. Iag. Praesset. in Job, qui et illius veris inspirator extitit. Atqui Deus Scriptoribus
sacris iusseravit quidquid scriptis mandarunt. iuxta istud a): Non
potantale humana alia a est aliquando prophetia. sed Diritu sancto ins rati tociati sunt scincti Dei homines. Ergo. Quaeres a. Quinam uertini auctores Seriptiarae instrumentales 3 Resq. Fuerunt Iion, iues,lclnibus Deus ad scribendum usus est, iuxta illud Zachariaeci Sicut locutus est per os Sanctorum, qui a
saectito sum, Prophetarum ejus bM. Ei illud Apost c). Olim Deus loquens Patribus in Prophetis, moissime diebus istis locutus ese nobis in Elim , t Quoeres 3 Quomodo Deus scriptoribus saeris os torrit quae
acripserunt, an Per re elationem. in pirationem, peculiarem avi tentiam, aut Per sim licem πρrobationem eoriam Dae sitimauitus seripseriant I Ante responsionem rμία: Repelatιο, es4 veritatis, antea ignotae, manifestatio, a Deo
InsPiratio, est incitatio quaedam inlcrior. qua quis impellitur ad
aliquid si xuin et deterii liliatum scribendum, sive antea fuerit uolum sive non. Porro, inspiratio illa duo coiii Idectitur, nimirum mentis illustrationem, et molionum voluntatis. Per mentis illas traliouem , Auctor sacer diri balin ue errat et in iis reserendis quae jam aliunde noverat. Per Di uioliem voluntatis, a Deo cxcii ahatur ad scriberi-duiti, et Ucritati siriniiqi ac constanter adhaeret Miti m.
ecialis assistentia, est peculiare auxilliin1,quo Deus ita dirigit ScriPiorem, ut i his, quae sua η, te scribit, non errei. His uotalis Re . 1 Ad Scr*liaram sacrum non sughcil WHid, et μοssqua illa est humano virilis scripta, Deus illam αρρrobet i). Prob.Quia, juxta illam seu te ullam, Scriptura tioia esset verbum Dci; nam de esseuitali ratione verbi est, ut intrinseco procedat ab eo Cuius est verbum; atqui per hoe quo a Deus approbat aliquam Scripturam, illa non procud I duore ejus; ergo uoti cst ejus verbia in Nec Deus est illius auctor, sed latitum censori Uitic Theologi Lovatae es et D uacenses hane prost. C Sura as secerunt: Liber aliquis; phali orte est 2: Machis.) humana in austria, sine assistentia SHritus sancti scriρtus, si Spirittis sanctus postea testetur ibi nihil esse falsum. tiscitur Scri'lura sacra.
37쪽
38 Tractatus Diees I. Apost. αὶ refert halic Epimeitidis Poctae sententiam rCretenses semper mendaces .mulae bestiae, Mentres pigri: at sui illa sententia habetur ut Scriptura sacra et verbum Dei, eo quod Deus eam ut veram et per suum Apostollam approbaverit; ergo. Resp. dist. min. Illa sententia est Scriptura sacra, prout est dicta ab illo Poeta. nvo nam . prout est scripta ab Apos . ex inspiratione Spiritus sancti, qui ejus metilem et calamum dirigebat , eonc. min. Unde addit Apost. Hoc testimonium Merum est.
Dices a. Libri Machab. sunt Scriptura sacra; atqui illi libri sunt abbreviatio quinque Iibrorum Iasonis Cyrenaei, ut dicitur cap. 2. illius libri: Itemque a Iasone Cyrenaeo quinque libris comPrehensa. tentarimus nos uno libro breptare. Ergo.
Resρ. dist. m . Sunt Scriptura sacra, prout sunt scripti a Iasone Q rei loco. Nego maj. prout sunt inspirati et scripti a spiritu sancto per eius Ministrum conc m0. Sic enim sunt verbum Dei proprie. Inst. I. Scriptura a Deo approbala. tam est itisallibilis vcritatis, ac si a Spiritu sancto esset dictala; ergoἰ etc. Resp. nego conseq. Quia 'd Scripturam divitiam duo requiruntur; a. ut sit in fallibilis; a. ut Deus sit illius nuctor , dictator auinspirator: porro Scriptura approbata a Deo. esset equidem insallibilis verita iis, sed non esset a Deo dictata; ergo nec divina. Inst. I. Si quis a secretis regis ex propi ia metite scribat Episio-Iam, quam postea rex approbet, ct cui subscribat, eiusdem crit auctoritalis, ergo erit Scriptura regis, ejusque verbum.
Rem. nego conseq. Quia non est sera pla, nec dictala a rege, umile non est verbum regis, uec scriptura regia.
Resp. I. Ad Scripturam sacram, non susscit specialis Spiritus fameli assistentiae alias desiti iliones Conciliorum essent Scriptura sacra, cum fuerint ex speciali Spiritus sancti assistentia condita . Resp. 3. Ad plures Scriptrarae sacrae sententias requisita fuit dioina repelatio, sed non ad omnes. Prob. Ad ca sola, necessaria fuit re vel alio divina ; quae antea Scriptores sacri ignorabant; atqui non omnia, quae scripta sunt , antea scriptores sacri ignorabant; multa enim propriis oculis viderant, auribus audieram, ut asserit D. Joann. b): Qti Od audio imus,
quod Oidimus octilis nostris, quod manus nostrae contrectaseerunt de perbo pitae. testamur et annun iamus vobis. Ergo . cle.
Resρ. 4. Ad Scripturam sacram necessaria fuit pera et Propria dicta Spiritias sancti insyiratis. Prob. Ex D Petro dicente se i: Non poluntate humana allata est Gliquando Prophetia , sed Spirιtti sancto in syirali , lociati fiant sancti Dei homines. Haec est liod o omnium Catholicorum senten.
38쪽
de Protegometiis. Dila, iliter quos etiam est controversia ; nam aliqui doce ut αὶ res ciseia letilias Scripturae sacrae fuisse a Spilliu S. iti spiratas, vel ha v ro , verborum ordinein . ac stytum uniuscujusque scriptoris ingenio permissa suisse; alii e contra existimant nedum res et setilentias a Spiti tu sancto fuisse inspiratas , sed etiam verba et Stylum 2 ulraque opinio est probabilis ; verum
'iritus sanctus dicta pit, nedum res ac sententias Scriρturae sacrae , rerum etiam singula perba , illorumque strium ac ordiuem, usque ad ultimos apices b . Prob. I. Christus, Matth. io. dicit discipulis suis: Non enim posestis qui loqtiimini. sed Spiritus Patris pestri qui loq)ι itur in os-bis. Et Dominus ad Ierem sc) aii: Ecce dedi perba mea in ore tuo. Atqui hie modus loquendi indicat, non solum seii lentias et Set SUS, sed etiam singula verba, eorumque ordinem, csse a Deo inspiratu ac directa; Dam de ratione verbi est ut procedat ab illo cujus est verbum latuiuaui a dicente , ad euntque dicat relationcm Originis , ut
bene notat D. Tli. d); ergo quidquid est in Scripuira, est dictum
ab ipso Deo etc. Prob I. Ex SS. Patribiis, Aug. se dicente. Cum illi scripserunt, nequaquam dicendum est, quod tyse non scri 'serit, quandoquideor membra eius id operata sunt, quod dictante capite cognoMerunt ;quidquid enim ille Christus) de sitis factis et dictis UOn Iegere νο- luit, hoc scribendum illis, Eanquam suis mansibus , imperapit. Et Giegorius magnus pracsat. in Iob ait: quis haec scri Pserit, suPer Macanae e quaeritur, cum Aiactor Libri Apiritus sanctus fidetiter
Credatur cum ergo rem cognoscimus , ejus viae rei Spiritum sancitam auctorem tenemus, qui auctorem scimus, quid aliud agimus, nisi legentes litteras dμ calamo herscrutamur ' Ergo nuctia res sacri sueruiit in ut uiri itistium illurn, quo Deus lisus est ad scribendum: hinc si ius Psol. Psul. 4 de se ipso dicit; Lingua mea
calamias scribae, uelupe Dei, pelociter xcribentis atqui calamus Dori ex se, sed a scribente, us Pie ad ultim uni apicem, accipit quae Iilleris maudati ergo, etc. Stilotintur obiectiones. Obiici s t. S; Spiritus sanctus cuncia Ucrba Scripturae, eoru que ordinem dictasset, itoli esset diversus Scriptorum sacrorum a J Ius; ab sui salsum conseq.
da C. i. aerem. p. m de consciis s. κα
39쪽
Tracturus RGρ. nego sequel. Divor. Deus uitiin, qui omnia disponit suaviter, et maxime se alicui petat Ingenio et conditioni scit hcnlii iniverba eis suggerit. Proui u cui sue sunt sta Iniliaria secundimi suum Itigctniuria et educalionen . ul uolat i . Hieronymus αὶ et inde est quod Isaias, de stirpe regia Oriundus, stylo sublimiori scripserit . quam Amos gregum Pasior. Lucas liberalibus discipli iis instructus 'stiam Joanties Oli in piscator. Sicut ergo manus iuxta dispositicinem calami obtusi aut acul I, diversos exprimit characteres, sic et Staritus sancius, pro diversitate ingenii II inistrorum. dixi resa verbo diavcrsumque stylum suggerit; unde Domitius dixit ad Isaiam , c. B. tu e rabι tihmna grandem, et scribe in eo stylis hominis. Ios . l. Apost. b) dicit se esse imperitiam sermone: atqui hoc noradicerei. si Spiritus sanctus illi verba subministras,el; ergo et c. h. i. OF ευ Suuleutia, nego mo . ox.
Aug. dicotis: Plac metua Peratum esse sermone, iat meZ ob rectatores Pti ant, et scientia nora
quam Impei Itum sermone putabant; unde dixit A post. Etsi impe
ammarum, non vero verborum ornatum ἀ
λλ a D si Hobraeos, ait: Non est mistinia Hebraeos majori elueeat facundia, qti a
Equidem Apost. humiliori stylo locutus estrii, , --am1μ' -qRφη uou eallebat ahetiam linguam . quomodo callebat malernam; sed inde sequitur tantum, quod Deuἰ tibi, ,his ' '''m' RVςxit iu dictando quae ser u . ,euimpi us sem
an suas I ibi is uoti postularet veniam, si quid minus digne scrioserii ni qui tamen author libri a Machab. cap. illi. veniam hanc petit, iantilem minias bene, concedendum est mihi. Ergo. ii U PVMseius euim authur,ex impulsu ipsiustii eiSpies hi λ VζWin m η lectoribus suis, quibus sorte visi inies , quod stylo mitius polito scripserit; quam veniam potuit Delere, quid ΣPirIlus sanctus , pro ratione eius conditionis et ingenii dicta Vς in δ' quae scripsit, ut dictum est. ' 'aescribit. ut videre est in JIovse. otii De aloetum . quem Κτodi 3o.
40쪽
retulit, rescit Deuι. s. alio verboimm deIoetu. ilem Apostoli et Evangelistae in reserendis testimoniis ex veteri T laniento, non Sem per observarunt verborum ordinem , sed sensumi; atqui si Spiritus sanctus verba dictasset, in utroque loco iisdem verbis usi suissent;
Resp. nego min. Hoc enim divino consilio Delum est, ut videretur integra et pura sides Sci ipturae , quae quamvis variis modis dicatur, semper in illis est una eademque fides, ut doceι D. Aug. iuys. 46. Una eademque res interdum nitillis modis dicitur . ut mos ipse dicendi propter fastidium varieιur, et propter concordiam s-
Obicies 4. Scriptores sacriun suis libris scribendis,adhibuerunt diligentiam humanam . ut narrat author libri I. II achalx his ver his: Et nobis quidem ipsis, qui hoc opus breolandi causa susceρimus, non facilem laborem, imo Mero negotium plenum rigiliarum et rudoris assumpsimus. Ergo omnia non sunt ipsis iuspirata,sed ex sua industria comparata. Resρ. dist. ant. Adhibuerunt diligentiam humanam , tanquam dispositionem antecedentcm, ut per illam mererentur a Spiritu sal clo illum tuari ac moveri ad. scribeudum . eono. ant. Adhibuerunt diligentiam ct laborem , cum manus adhibucrunt ad scribendum , nego ant. Tunc enim singula verba Spiritus sanctus inspiravit. Ita resert D. Ambros. sa) Mattheus, Marcus, Lucas, Ioannes, nou co nati sunt,sed dioino Spiritu ubertatem dictoriam rerumque omnium dictante sine ullo molimine coeptam comple runt. dist. Si aut hores sacri scripsissent iuspiraule Spiritu sancto non loqueretitur cum dubitatione; atqui sic saepe loquuntur, ut coustat ex particulis, Quasi, fere, circiter. quibus utuntur, Ergo, etc. Resρ. nego min. QuandR LRim his particulis usi sunt Scriptorcs saeri, non ideo usi sulitici Vmerum Descirent, i sed uti familiarilio minuin loquendi mota aeconini odarent et in hunc sinum has particulas Deus ipsis iisspiravit, aequum duccus , ut eo modo scriaberent quo homines tu suis narratiouibus solent loqui. iQuaeres . quinavi homines fuerint sacrorum librorunι authorest Resp. De libris novi Testamculi nulla est dissicultas; circa libros Veteris Testamenti variant Doctores; lios tum quidquid est certum, tum quidquid est probabilius, reseremus breviter, candidatos ad co-guilionein prolixiorem remittentes ad saprae Scripturae tulci preris. Itaque ζ1. Iuxta omnes Patres, Pentaleuchum fuit a Moysc scriptum, ut constat ex multis Scripturae locis. Excipiendum tamen videtur ultimum caput Deut. ubi resertur mors Moysis; quam vi cium qui