장음표시 사용
331쪽
ut filium suum unicum dederit, in quem 0mnis quier ediderit n0n pereat, sed habeat uitam sempiternam. et rursus: 110n enim misit deus filium suum in mundum, ut iudicet mundum, sed ut saluus sit mundus per 5 eum; qui crediderit in illum, n0n iudieatur; qui n0nere did0rit in illum, iam iudicatus est, quia n0n credidit in nomine unici filii dei. I0liannes autem, cum interr0garet qui de Iesu, cur tingeret: pater, inquit, diligit filiumet 0mnia tradidit in manu eius; qui credit in filium, id habet uitam aeternam; qui n0n credit in fili 0 dei non uidebit duum, sed ira dei manebit super eum. quem u0r0 Samaritidi 0stendit 3 si Messiam, qui dieitur Christus, filium utique Se, n0n patrem, dem0nstrauit, qui et alibi Christus, dei filius, n0n pater, dictus est. exinde disci-
i5 pulis: meum est, inquit, ut sadiam u0luntatem eius qui me misit, ut c0nsummem 0pus eius. et ad Iudae0s de paralytidi sanitate: pater meus u Sque m0d0 0peratur,
et eg0 0 per0ri pater et eg0 filius dicit. denique pr0pter h0e magis Iudaei illum interficere u0lebant, n01120 tantum qu0d 80 lueret sabbatum, sed qu0d patrem suum deum diceret, aequans se de0. tunc erg0 dicebat ad 00s: nihil filius facere p0test a semetip80, ni Si uideat patrem facientem; quae enim ille facit, eadem et filius facit. pater ρnim diligit filium ut 0mnia 25 dem0nstrat illi, qua0 ille fassit, et mai0ra istis opera
2 crediderit RF, credidit eorr. R sec. Hirsa tensem) M T cum interr0garet qui de Iesu cur tingeret scripsi cf. Ioh. 3, 26): cum inter-r0garetur quid de Iesu c0ntingeret PMF, cum interrogaretur quid de Iesu,
cum tingeret Eng 8 diligit Pam se f. cap. I 6): dilexit PMF 9 eredit Pame credidit OF 10 credit Pam: credidit PMF 12 uero om. Flo cibus meus est fort. cf. de ieiun. c. I5) 20 tantum R), tamen FRx quod prius) om. F 23 uiderit Pam 25 demonstrat scripsi: demonstrauit Pse quae demonstrabit illi om. sed in my. hue eae Hirsaugiensi addidit R) facit R feeit F istis Pam: ista F
332쪽
Quinti Septimi Florentis Tertulliani
dem0nstrabit illi, ut u08 miremini. qu0m0d0 enim pater suscitat ut 0rtu0s et uiuificat, ita et filius qu0s uult uiuificat. neque enim pater iudicat, sed omne iudicium dedit fili 0, uti 0mnes h0n0rent filium, sicut
qu0d qui audit serm0nem meum et credit ei, qui me
misit, habet uitam aeternam et in iudicium n0n ueniet, sed transit de m0rte in uitam. amen dic0 u0bis, qu0dueniet hora, qua m0rtui audient u0cem filii dei, et eum audierint, uiuent. sicut enim pater habet uitam aeternam a semetips0, ita et fili 0 dedit uitam aeternam habere in semetips0, et iudicium dedit illi facere in p0 testate, quia filius h0 minis est, per carnem Scilicet, sicut et filius dei per spiritum eius. adhue adicit: eg0 autem hab00 maius quam I 0hannis testim0nium; 0pera enim,
quae pater mihi dedit c0nsummare, illa ipsa de me testim0nium perhibent, qu0d me paber mi Serit; et qui me migit pater, ipse testim0nium dixit de me.
Subiungens autem: neque u000m eius audistis umquam neque f0rmam eius uidistis, c0nfirmat retr0 n0n patrem.
sed filium fuisse qui uidebatur et audiebatur. denique dicit: eg0 ueni in patris mei n0mine, et 110n me recepi 8ti S. ad00 semper filius orat in dei et regis et d0mini 0mnip0tentis et altissimi n0mine. interr0gantibus autem quid fadere debeant resp0ndit: ut credatis in eum, quem de HS mi Sit. panem qu0que Se adfirmat, quem pater prae8taret
1 demonstrabit seripsi: demonstrauit F Hirsavolensis pater addidi es. c. 24) 2 uiuificat PM, uiuificabit F T serm0nem cineum Enyo Sermonem F, Serm0nes PMΓλ. serm0nes cine0s , R uulgo 8 uenit Urs9 transit se transiit de uita uel m0rte in uitam F 11 qui audierint Lat 13 habere om. F in a semet ipso F 14 quia PMF, qua Gel
333쪽
de cael0; erg0 0mne, qu0d ei daret pater, ad Se Henire, nec reiecturum 80, quia de cael0 descendisset, n0n ut suam, sed ut patris faceret 110luntatem; U0luntatem autem patris e880, uti qui uid0rit filium et crediderit in eum, uitam et resur-
niSi quem pater adducat; 0mnem autem qui a patre audisset et didicisset, uenire ad se, non quasi patroni aliquis uiderita dieiens et hie, ut 0stenderet patri8 0880 Serm0nem, per quemd0eti fiant. at cum dise0dunt ab eo multi et ap0st0lis suis 10 01fert, si uelint discedere et ipsi, quid rosp0ndit Sim0n Petrus 3 qu0 dis dedimus 3 uerba uitae habes, et 1108 credimus, qu0d tu sis Christus. patrem illum esse an
22. Cuius autem d0etrinam dicit, ad quam mirabantur 3 15 Suam an patris 3 aeque ambigentibus inter se, ne ipse esset Christus, utique n0n pater, sed filius: me que sciti8, inquit, unde sim; et n0u ueni a me ips0, Sed est uerus qui me mi Sit, quem u08 110n n0stis; eg0 n0ui illum, quia apud illum sum. 110n dixit 'quia ipse sum' et 'ipse me 20 misi , sed 'ille me misit'. item eum misissent ad inuadendum eum pharisaei; m0dicum adhue temp0ris, ait, u0bi Scum sum et uad 0 ad eum, qui me misit. at ubi se negat 088080lum - sed eg0, inquit, et qui me misit pater - n0nne du08 dem0nstrat, tam du08 quam inseparat083 imm0 t0tum 25 erat h00 qu0d d0debat, inseparat0s du08 esse. Siquidem et legem pr0p0nens du0rum h0minum t0stim0nium confirmantem
discedemus Pam 13 Christum 8eclusi, ret interpretamentum uocis illum 16 meque scitis scripsi κupus o Θαeta): neque me scitis PMF
eae neque, ut vid.), atque me scitis Iuri, neque nescitis Oehlertis 22 negat m, negatur F, negans Oehlerus sin notis) 23 parenthesin indi
334쪽
Quinti Septimi Florentis Tertulliani
subiungit: eg0 testim0nium dico de me, et testim0nium didit de me qui me misit pater. qu0dsi unus e88 et, dum idem est et filius et pater, n0n uteretur legis patr0dini0 fidem imp0nentis 110n unius testim0 i0, sed du0rum. item interr0gatus, Ubi e8Set pater, neque Se neque patrem n0tum e88e illis resp0ndens du0s dixit ign0t0s, qu0d, Si ip8um n088ent patrem n088ent, n0n quidem qua Si ipse esset pater et filius, sed quia per indiuiduitatem neque agn0sei neque ign0rari alter sine alter0 p0test. interpretante extrinsecus scriptura non c0gn0uisse ill0s qu0d de patre dixi88et, - qui me, ait, mi Sit, Herax e St, et ego quae ab e0 audiui, ea et l0qu0r in mundum - cum scilicet c0gn0scere debuissent serm0nes patris in fili0 esse, leg0ndo apud Hieremiam: set dixit mihi d0 minus: ecce dedi serm0nes me08 in 08 tuum et apud Esaiam: d0 minus dat mihi linguam disciplinae ad 00gn08cendum, quand0 0p0rteat dicere Serm0nem, Sicut ipse rursus: tunc, inquit, c0gΠ08cetis, qu0d eg08im et a memetips0 nihil l0quar, sed sicut me d0quit pater. ita et l0qu0r, quia et qui me misit mecum e St, et h0c ad testim0nium indiuidu0rum du0rum . item in altercati0ne Iuda00rum expr0brans, qu0d 0 edidere eum uellent: eg 0, inquit, quae uidi penes patrem meum l0qu0r, et u 08 qu0d uidistis penes patrem uestrum id facitis et: nunc vultis occidero hominem ueritatem u0bis l0cutum, quam audiuit a d 00, et: si deus esset pater uester, dilexissetis me; eg0 enim ex d00 exivi et ueni,
5 pater om. F 6 ign0t0s Io, esse ign0t08 F ign0108, qu0d, si scrip8i ignot0s. quodsi uulgo 8 in diuiduitatem FR, indiuinitate P corr. Ri M corr. m. I) l0 uerba qui me-in mundum, quae in libris m88. paulo suprα l. 9 post p0test lessuntur, huc transposui 13 patris om. F15 mihi dat F 18 memetipso PM, me ipso F 19 pater addidi mecum est. et h0c uulgo 21 eum uellent om. F 22 meum patrem Om. F24 ueritatem om. P add. R in m9. eae Nil augiensi)51015 20 25
335쪽
- et tamen n0n Separamus, licet exisse dixerit, ut quidam arripiunt huius dicti 0ceasi0nem; exiuit enim a patre ut radius ex s0le, ut riuus ex flante, ut frutex ex semine - et: ego daem0nium n0n habeo, sed h0Π0r0 patrem 5 meum, et: Si eg0 me ipse gl0rificem, nihil ostgl0ria mea; est qui me gl0rificet pater, quemu0s dicitis deum esse uestrum nec nostis illum; at eg0 n0ui eum. et si dicam: n0n n0ui, er0 similis uestri mondax; sed n0ui illum et serm0nem eius 10 Seru0. et cum subiungit: Abraham distin meum uidit et laetatus est, nempe dem0nstrat filium Abrahae retr0 UiSum, n0n patrem. item Super caestum illum patris opera
dicit se laestre op0rtere, cui p0st restituti0nem luminum: tu, inquit, credis in filium dei 3 et interr0ganti, quis esset 15 iste, ipse se dem0nstrans utique filium dem0nstrauit, quem credendum esse dixerat. dehinc c0g1108 ei se pr0fitetur a patre et patrem a se et id00 80 diligi a patre, qu0d animam Suam p0nat, quia h00 praeceptum accepisset a patre. et interr0gatus a Iudaeis, si ipse esset Christus - utique dei, nam U8que 26 in h0diernum Iudaei Christum dei, n0n ipsum patrem Sperant, quia numquam Christus pater Scriptus est uenturus - J0qU0r, inquit, u0bi 8, et 110n creditis; 0pera, quae eg0 faci0 inn0mine patris, ipsa de me testim0nium dicunt . qu0d testim0nium 3 ipsum sellidet esse, de qu0 interr0gabant, id est 25 Christum dei. de 0uibus etiam suis se, qu0d nem0 illas de manu
eiu8 eriperet, pater enim, inquit , qu0d mihi dedit maius,
10, 29. 30. 1 separamus o s in r m. I) Rν, separaui F, separantur R uulgo 2 enim scripsi: autem PMF 3 et addidi 10 et serissi: at PMF. ac Pam 11 laetatus PM, i0cutus F 12 caelum P corr. R) 16 esse .dixerati , esse om. F 19 dei R', deus of i 25 lacunam signaui: subiungens desidero 26 pater enim quod mihi dedit maius est 0mnibus P pater enim qui mai0r est omnibus mihi dedit F Oehlerus inquit addidi
336쪽
Quinti Septimi Florentis Tertulliani
est 0mnibus, et eg0 et pater unum Sumus. hic erg0 iam gradum u0lunt figere stulti, imm0 caesti, qui n0n uideant prim0 0g0 et pater' du0rum 0880 8ignificati0nem, dehine in
dieit. si enim dixisset: 'unus sumus', p0tuisset adiuuare sententiam ill0rum; unus enim singularis numeri significali 0 uidetur. adhuc, cum du0 maseulini generis unum didit neutrali uerb0, qu0d n0n pertinet ad singularitatem, sed ad unitatem, ad similitudinem, ad c0niuncti0nem, ad dilecti0nem
patris, qui filium diligit, et ad 0bsequium filii, qui u0luntati
patris 0bsequitur, unum sumus dissens eg0 et pater 0stendit du08 esse, qu0s aequat et iungit. ad00 addit etiam multa se0pera a patre 08tendisse, qu0rum nihil lapidari mereretur,
0t ne putarent ideo se illum lapidar0 debere, quasi se deum ipsum, id est patrem, u0luisset intellegi, quia dixerat: 0g0 et pater unum sumus, qua filium dei deum 0stendens. n0n qua ipsum deum, Si in lege, inquit, scriptum est: 0g0 dixi, u08 dii estis, ουωω et n0n p0test s0lui Scriptura, quem pater sanctificauit et misit in mundum 1108 eum blasphemare dicitis, quia dixerit: filius dei sum 3 si n0n faci0 0pera patri S mei n0 lite credere; si uer0 faei 0 et mihi credere n0n uultis, uel pr0pier 0pera credite; et 80it 0 te, qu0deg0 in patre sim et pater in me. per opera erg0 erit
pat0r in fili0, et filius in patre; et ita per 0pera intell0gimus
P0 8 generis unum Eng: generis, unum uulgo 12 0bSequitur. unum uulgo 13 adeo se adhuc, ut uidetur, nisi rescrimendum est: ad ea Seom. P add. R eae Hirsa tensi) 17 qua-0stendens subiunge uerbo inquit 18 ipsum deum patrem fort. 19 lacunam 80naui: desiderantur uerba euangelii: et illos deos nominauit lex, ad quos sermo dei faetus est, quae hoc loco propter antithesin insequentem: quem pater
sanctificauit deesse uiae possunt 21 dixerit Iuno dixerat of , dixi Pam25 erat Urs
337쪽
unum esse patrem et filium. ad 00 t0tum h0e perseuerabat indueere, ut du0 tamen crederentur in una uirtute, quia aliter filius credi n011 p0sset, nisi du0 crederentur. 23. Ρ0st haed autem Martha filium dei eum e0nfessa n0ns magis errauit quam Petru8 et Nathanahel; quamquam et si errasset, statim dididisset. ecce enim ad suscitandum fratrem eius a m0rtuis ad caelum et ad patrem d0minus Suspiciens: pater, inquit, - utique filius - gratias ag0 tibi, qu0d m0 semper exaudias: pr0pter istas turbas circumstantes 10 dixi, ut credant, qu0d tu me miseris. sed et in e0nturbati0ne animae: et quid dicam 3 pater, inquit, saluum me fac de ista h0ra: atquin pr0pter h00 ueni in istam h 0ram; Uerum, pater, gl0rifica n0men tuum, in qu00rat filius: eg 0. inquit, ueni in patris n0mine. inde, - 15 scilicut suffecerat filii ad patrem u0x - ecce ex abundantia
resp0ndet de cael0 pat0r: fili0 c0ntestatur: hie est filius meus dile et iis . in qu0 bene sensi; audite illum . ita et isto gl0rificaui et gl0rificab0 rursus. qU0t per80Baetibi uidentur, peruersissime Praxea, nisi qu0t et u00083 hab0s 20 stium in terris, hab0s patrem in caelis. Π0n est separati0 ista, sed disp0 siti 0 diuina. ceterum scimus deum etiam intra abyss0s esse et ubique e0nsistere, sed ut et p0testate, situmque, ut individuum, cum ips0 ubique. tamen in ipsa 0ik0nomia paterudiuit stium in terris hab0ri, se uero in ea elis, quo et ipSe Φ slius suspiciens ut 0rabat et p0stulabat a patre, qu0 et Π0S
1 et filium ad i. Urs 4 Martha Pam: maria Pse eum s8. u. α
thesin indicaui: u0x. ecce uulgo 15 ex abundanti Lat 16 respondet P, resp0ndit se filio c0ntestatur-isto seclusi, ut quae et uerborum structuram turbent et omnino non legantur in euangelio secundum Iohannem contestaturus Oehlerus 18 isto PM. in isto F 19 Ρraxea
338쪽
Quinti Septimi Florentis Tertullianiere et08 d0cebat 0rare: pater n08ter, qui es in caelis. cum sit et ubique, hane sed0m suam u0luit pater: ast mihi thr0nus. ω min0rauit filium m0 dico citra angel0s, ad terram demittend0, gl0ria tamen et h0n0re c0r0 naturus illum, in cael08 resumend0. haec iam praestabat illi dicens: et gl0rificaui ut gl0rifieabo. p0stulat illius de terris, pater pr0- mittit a caelis. quid mendae0m faeis set patrem et filium 3 si aut pater de caelis l0quebatur ad filium, cum ipse esset filius apud terras, aut filius ad patrem precabatur, cum ip8e esset pater apud caelos, quale est, ut filius item p 0stularet a semet
ip80 p08tuland0 a patre, si filius erat pater, aut iterum pater sibi ipse pr0 mitteret pr0 mittend0 fili 0, si pater erat filius 3, ut
sic du0s diuisos diceremus, qu0m0d0 iactitatis, t0lerabilius erat du0s diui 80s quam unum deum uersipellem praedicare. itaque ad ist0s tunc d0 minus pr0 nuntiauit: n0n pr0pter mei Sta u0X uenit, sed pr0pter u0s, ut credant et hi et patrem ot filium in suis quemque 110minibus et per80nis etl0cis. sed adhuc exclamat Iesus et dicit: qui credit in me n0n in me credit, sed in eum credit, qui me mi Sit, - quia per filium in patrem creditur et auct0ritas eredendi sti0 pater est - et qui me c0nspicit. c0nspicit eum qui me misit. qu0m0d03 qu0niam scilicet a memetips0 110nsum l0cutus, sed qui me misit pater ipse mihi man-
1 caelis, cum uulgo 2 ubique . hanc uulgo suam om. F pater mihi thronus minorauit F, pater. min0rauit o reliqui: quas indicaui lacunas sic uelim expleri: cin caelo, inquit , mihi thronus. , hinc et
minorauit 4 demittendo Urs: dimittendo PMFreliqui 8 aut FR , autem P i ad stium R), ad stium si autem pater PMFRi 9 terras -apud Om. P add. R in my. eae Hirsa tensi) 10 pater scripsi: filius PMF p0stularet Urse postulet OF 11 si add. R, Om. OF filius erat pater et si pater erat s l. 12) secludi uult Eny 12 filius addidi 13 diceremus-diuis0s om. P add. R in my. eae Hirsaugiensi) 14 erat PM, erit F 15 tunc Urs: nunc OF 16 ista uox o, uox ista F17 et filium P R; filium PM 20 parenthesin indicauit Eno 21 me conspicit MF, c0nspicit I c0nspicit me R uulgo
339쪽
datum dodit quid dicam et quid l0quar; - d0minus enim dat mihi linguam disciplinae ad 00gn08gendum, quando 0p0rteat dicere Serm0nem - quae eg0l0qu0r, sicut mihi pater dixit, ita et l0qu0 r. hae es qu0m0d0 dicta sint, euangeligat0r et utique tam carus dis stipulus I0hannes magis quam Praxeas n0uerat, ide0que ipse de su0 sensu: ante autem 80llemnitatem paschae, inquit. sciens Iosus 0mnia sibi tradita a patre esse et se exd00 exisse et ad deum uadere. Sed Praxeas ipsum uult 10 patrem de semetips0 exisse et ad semetipsum abisse, ut
diab0lus in e0r Iudae n0n filii traditi0nem, sed patris ipsius inmiserit. 1100 diab0l0 bene nec haeretic0, quia nee in filio b0 0 8u0 diab0lus 0peratus est traditi0nem. filius enim traditus est d0i, qui erat in fili 0 h0minis, sicut scriptura subiungit: 15 nunc gl0rificatus est filius h0 minis, et deus gl0rifieatus est in ill0. quis deus 3 utique n0n pater, Sed Serm0 patris, qui orat in fili 0 h0minis, id est in carne . in qua et si gl0rifieatus iam - uirtute uer0 et serm0ne - et ante Ie8us, et deus, inquit, gl0rificabit illum in semetips0, id est 20 pater filium, quem in semetip80 habens, etsi p0rrectum ad terram, m0x 0rifieaturus erat per resurrecti0nem m0rte deuicta. 21. Erant plane, qui et tune n0n intell0gerent, qu0niam et
1 parenthesin indicaui 3 sermonem-quae scripsi: sermonem, quem PMF4 l0quor. sicut uulgo 6 nouerat R , nominat 'M sin mg. m. 2 ut meminit)Rλ 9 exisse Urs: esse Pse 16 in illo PM, in caelo F 17 carne. in qua et si 8cripsi: carne, in qua ei PMI intellege: quamquam Iesus et ante glorifcatus erat, tamen de futura sua glori fleati0ne loquitur)18 Iesus Iuno Iesum P0 et deus PM, deus F 19 glorificabit Iun: gl0rificauit OF 20 quem om. R reliqui praeter Oehlerum21 gl0rificaturus erat addidio gl0rificauit ad i. Urs 22 erant plane quio, erant tibi plane quippe qui F quoniam se, quomodo F 23 d0mine enim inquit Gel. domino enim inquit PMF, domine, inquit Oeblervs
340쪽
Quinti Septimi Florentis Tertullia
me; si c0gn0uisseti8 me, c0gn0uissetis et patrem; sod abhinc n0stis illum et uidistis illum. et peruenimus iam ad Philippum, qui spe excitatus uidendi patris, nec intellegens quom0d0 Ui8um patrem audisset: 0stende, inquit, n0bis patrem, et sufficit n0bis. et d0 minus: Philippe, tant0 temp0re U0bi Scum Sum, et n0n c0gn0
uistis me 3 quem dieit c0gn0sci ab illis debuisse se
Christum cum eis c0nuersatum patrem aliquand0 n0n dic0 intellegi, uerum uel aestimari p0tuisse. 110bis omnes Scripturae,
et ueteres et n0uae, Christum dei filium dei praefiniunt. hoc et retr0 praedicabatur, h00 et ab ip80 Christ0 pr0nuntiabatur, imm0 iam et ab ips0 patre, c0ram de caelis filium pr0fitent0ot 1ilium gl0rifieante: hic est filius meus, et: gl0rificauist glorificab0, h0e et a discipulis credebatur, h00 et a
Iudaeis 110n credebatur. h00 80 u0lens credi ab illis 0mni h0ra patrem n0 minabat et patrem praeferebat et patrem h0110rabat. si ita est, erg0 n0n patrem tant0 temp0re secumc0nuersatum ign0rauerant, Sed filium; et d0 minus, eum se ign0rari expr0bran S, quem ign0rauerant, eum utique agn0 Sciu0lebat, quem tant0 temp0re n0n agn08 ei expr0brauerat, id est filium. et apparere iam p0test, qu0 m0d0 dictum sit: qui me uidet, uidet et patrem, Scilicet qu0 et Supra: eg0 et pater unum Sum HS; - quare 3 quia eg0 ex d00 exivi et Ueni - et: eg0 sum uia, nem0 ad patrem uenit nisi per me; et: nem0 ad me uenit nisi pater eum adduxerit; et: 0mnia mihi pater tradidit; et: sicut pater uiuificat, ita et filius; et: si me e0gn0uistis, et patrem
2 sed Gelo sed et OF 7 se add. Eny: ego stim rescribendum putrebam: quasi quem dicit cogn0sci se 12 et n0uae Christum dei scripsi: Christum dei et n0uae PMF 16 a discipulis PM, discipulis F