Quinti Septimi Florentis Tertulliani opera

651쪽

VII. Aduersus Marcionem lib. V 2.

euangeligantium pacem, euangeligantium b0na, utique et nati0nibus euangeligantium, qu0niam et: in nomine eius, inquit, nati0nes Sperabunt, Christi sellicet, cui ait: p0 sui te in lumen nati0num, est autem euangelium etiam dei 5 110ui, qu0d uis tunc ab ap08t0l0 defensum, iam erg0 di10 sunt euangelia apud du0s de08, et mentitus erit ap08t0lus dicens qu0d aliud 0mnin0 n0n est, cum sit et aliud, cum sic suum euangelium defendere p0 tui88 et, ut p0tius dem0B8traret, n0But unum determinaret. Sed Drtasse, ut hinc fugias: set ide0' 16 dices, 'subtexuit: licet angelus de cael0 aliter euangeligauerit, anathema sit, quia et creat0rem sciebat euangeligaturum'. rursus ergo te implica8. h00 est enim, qu0 adstrina geris: duo enim euangelia c0nfirmare n0n est eius, qui aliud iam negarit. tamen lucet Sensus eius, qui suam praemisit 15 per80nam: sed et si n0s aut angelus de cael0 aliter euangeligauerit. uerbi enim gratia dictum est. ceterum si nec ipse aliter euangeligaturus, utique nec angelu 8. ita angelum ad h0c n0minauit, quo mult0 magis h0minibus n0u esset sire

20 ad euangelium referret creat0ris. Exinde decurrens 0rdinem c0nuersi0nis Suae de persecut0re in ap08t0lum scripturam Ap 08t0lie0rum c0nfirmat, apud quam ipsa etiam epistulae istius materia re00gn08citur, intercessisse qu08dam, qui dicerent circum ei di 0p0rtere et obseruandam esse M0y8i legem, tunc 25 ap08t0J08 de ista quaesti0ne e0nsult0s ex auct0ritate spiritus renuntiasse n0n esse imp0nenda 0nera h0minibus, quae patres ipsi n0n p0tuissent sustinere. qu0dsi et ex h00 00ngruunt Ρaul0 Ap 08t0l0rum Acta, cur ea respuatis iam apparet, ut 2J Es. 42, 4. 3J Es. 49, 6. 7J cs. Gal. 1, 6. 10J Gal. 1, 8.

652쪽

Quinti Septimi Florentis Tertulliani

deum sellicet n0n alium praedicantia quam creat0rem nec Christum alterius quam creat0riS, qHand 0 nee pr0mi 88i0 Spiritus saneti aliunde pr0betur exhibita quam de instrument0 Act0rum, quae utique uerisimile n0n est ex parte quidem ap08t0l0 c0nuenire, cum ordinem eius secundum ipsius testi-m0nium 08tendunt, ex parte uer0 dissidere, cum diuinitatem in Christ0 creat0ris adnuntiant, ut praedicati0nem quidem ap08t0l0rum n0n sit secutus Paulus, qui s0rmam ab eis ded0cendae legis accepit. 3. Denique ad patr0einium Petri ceter0rumque ap08t0l0rum asstendisse Hier080lyma p08t annos quatu0rdecim scribit, ut 00nferret cum illis de euangelii sui regula, ne in uacuum t0tannis cucurrisset aut curreret, si quid scilicet citra Drmam ill0rum euangeligaret. ad00 ab illis pr0bari et c0nstabiliri de Siderarat, qu08, si quand0, uultis Iudaismi magis adfines subintellegi. cum uero nec Titum dicit circumcisum, iam incipit 0stendere 80lam circumcisi0nis quaesti0nem ex defensi 0 ne adhuc legi 8 c0ncu88am ab eis, qu08 pr0pterea fals08 et superinductici0s fratres appellat, n0n aliud statuere pergente 8 quam perseuerantiam legis, ex fide sine dubi0 integra creat0ris, atque ita peruertentes euangelium, n0n interp0lati0ne Scripturae, qua Christum creat0ris effingerent, s0d retenti0ne ueteris disciplinae, ne legem taereat0ri8 excluderent. erg0 pr0pter fal808, inquit, superinducti ei0s fratres, qui subintrauerant ad speculandam libertatem n0stram, quam habemus in Christ0,

1 nec Γ, ne M 2 quando nec wahrend doch auch nichi, ut uidetur; sed nescio an lacuna sit statuenda, quam sic uelim expleri: csatis

g) 16 uero om. Pam 17 ex defensione MN G, et defensionem ΓλJ8 superinducti ei0s Pam: superducticios m 24 superinducticios, inquit, fals0s Pam

1015 20 25

653쪽

VII. Aduersus Marci 0nem lib. V 2-3.

ut n0s subigerent Seruituti, ' nec ad h0ram cessimus subiecti0ni. intendamus enim et sen8ui ipsi et causae eius, et apparebit uitiati0 scripturae. cum praemittit: sed nec

Titus, qui mecum erat, cum e S Set Graecu8, 00 actus

ε ost circumcidi, dehinc Subilingit: pr0pter superinduet iei0s fals0s fratres et reliqua, c0ntrarii utique laeti incipit reddere rati0nem, 08tenden8 pr0pter quid fecerit qu0d nec fecisset, nec 0stendisset si illud, pr0pter qu0d fecit, n0nuccidisset. denique dicas uelim, si n0n subinti diss0nt salsi illi

16 fratres ad speculandam libertatem e0rum, cessissent subiecti-0ni3 110n opin0r. erg0 ce88 erunt, quia fuerunt pr0pter qu08 cederetur. h00 enim rudi fidei et adhuc de legis 0bseruati0ne Suspen8ae c0m petebat, ip80 qu0que ap08t0l0 ne in uaduum cucurrisset aut curreret Suspect0. itaque frustrandi erant falsi 16 fratres, speculantes libertatem Christianam, ne ante eam inseruitutem abducerent Iudaismi quam sciret se Paulus n0n in

uacuum cussurris 8e, quam dextera S ei darent antece880res, quam

ex e 0ns ensu 00rum in nati0ne 8 praedicandi munus subiret. 000ssari0 igitur gessit ad tempus, et Sic ei rati0 c0nstat Tim02d theum circumcidendi et ra808 intr0 ducendi in templum, quae in Actis eduntur, ad 00 uera, ut ap08t0J0 00n80nent pr0fitenti factum se Iudaeis Iudaeum, ut Iudae08 lucrifaceret, et sub lege agentem pr0pter e08, qui Sub lege agerent, Sic et pr0pter

1 eae eis quae succedunt cf. l. 6-IP) apparet Tertullianum in suo apostolicae epi8tolae eae piari testisse: ad h0ram cessimus; iudicauit igitur illud nec ante ad horam a Marcione esse interpolatum . quae autem dieit l. 3 et apparebit uitiatio scripturae demonstrant auctorem in antecedentibus disisse, quomodo apostoli uerba a Marcione Sint deprauata. quamobrem sic uelim restitui: seruituti, cad h0ram cessimus subiecti0ni, non, ut mauult Marcion: nec ad h0ram 8qq. 8 nec ostendisset seclusi 10 cessissent

cne subiectioni γ Opinor Urs 12 cederetur M in ra8. a m. I) Γ, crederetur Oehlerus 13 in om. Γι 15 libertatem By. ueritatem Rid i ne ante Γ, negante M 16 sciret se paulus M, Paulus se sciret Γ in add. Λ , om. πιι 18 c0nsensu scrip8ie censu eae csensu ortum) MI .subiret M s in ras. a m. I) R, obiret Lat necessarium Γὲ 19 cessitat tempus R3 21 eduntur scripsi: educuntur I edicuntur Γλ uulgo

654쪽

Quinti Septimi Florentis Tertulliani

superinduct0s ill0s, et 0mnibus n0uissime 0mnia laetum, ut 0mnes lucraretur. Si haec qu0que intellegi ex h00 p0stulant

id qu0que nem0 dubitabit, eius dei et Christi praedicat0rem

Paulum, cuius legem, quamui S excludens, interim tamen pr0 temp0ribus admi8 erat, Statim am0liendam, si n0uum deum pr0 tulisset. bene igitur, qu0d et dexteras Paul0 dederunt Petrus et Iad 0bus et I0hannes et d0 0fficii distributio si pepigerunt, ut Paulus in nati0nes, illi in circumcisi0nem, tantum ut meminissent egen0rum: et h0c secundum legem creat0ri8, pauperes et egen0s Duentis, sicut in euangelii uestri retractatu pr0batum est. ade0 c0nstat de lege s0la fuisse quaesti0nem, dum 08tenditur quid ex lege cust0diri c0nuenerit.' sed reprehendit Petrum n0n re et0 pede incedentem ad euangelii ueritatem'. plane reprehendit, n0n 0b aliud tamen quam 0b inc0nstantiam uictus, quem pr0 pers0narum qualitate uariabat, timens e08, qui erant ex circumcisi0ne, n0n 0b aliquam diuinitatis diuersitatem, de qua et aliis in faciem restitis-Set qui de min0re causa c0nuersati0nis ambiguae Petr0 ipsi n0n pepercit, si qu0m0d0 Marci 0nitae u0lunt cred disset. De ceter0 pergat ap08t0lus negans ex 0peribus legis iustificarili 0minem sed ex fide, eius dum tamen dei, cuius et lex. nec enim lab0rasset fidem a lege discernere, quam diuersitas ip8ius diuinitatis ultr0 discrevisset, si fuisset. merit0 n0n reaedificabat quae destruxit. destrui autem lex habuit, ex qu0 u0x I0hannis clamauit in erem0: parate uias d0mini, ut fierent rivi etc0lles et m0ntes repleti et humiliati et t0rtu0sa et aspera in re etitudinem et in camp0s, id est legis difficultates in

3, 4. cf. Ε8. 40, 3-5.1 superinducticios Pam 3 dubitauit M 5 admoliendam M 8 circumcisione M 9 lege M 12 uenerit M in ras. 17 diuersitatem scripsi cf. t. 22): peruersitatem MN 19 pepercit, si scripsi: pepercit. si MN pepercit. sed Ny uulgo credi disset scripsi: credi. Im' credi 8 Γ' uulgo,

9 totum hunc locum sic restitui vult: si, quomod0 Marci0nitae uolunt credi, de Petro pergat ap0st0lus, negans etc. 21 eius dumtamen ScripSi: eiusdem tamen m

1015202,

655쪽

VII. Aduersus Marcionem lib. V 3.

euangelii facilitates. meminerat iam et psalmi esse tempus: disrumpamus a n0bis uincula e0rum et abiciamus an0bis iugum ipsorum, ex qu0 tumultuatae sunt gentes et populi meditati sunt inania, adstiterunt reges 5 terrae et magistratus c0ngregati sunt in unum aduersus d0minum et aduersus Christum ipsius, ut iam ex fidei libertate iustificaretur h0m0, n0n ex legi8 8 eruitute, quia iustus ex fide uiuit. qu0d si pr0phetes Abacuc pr0 nuntiauit, habes et ap08t0lum propheta8 00nfirmantem, 8icut et Christus. eius 10 erg0 dei erit fides, in qua uiuet iu8tus, cuiu8 et lex, in quan0n iustificatur 0perarius. Ρr0inde si in lege maledicti0 est, in fide uer0 benedicti0, utrumque habe 8 pr0p08itum apud creat0rem: ecce p08ui, inquit, ante te maledicti0nem et benedi eti0nem. 11011 p0tes distantiam uindieare - quae etsi re-15 rum est, n0n ide0 auct0rum - quae ab un0 auct0re prop0nitur. cur autem Christus laetus sit pr0 Π0bi 8 maledicti0, ips0 ap08t0l0ed0dente, manifestum est, quam n0biscum faciat, id est secundum fidem creat0ris . neque enim quia creat0r pr0 nuntiauit: maledictus 0mnis lign0 suspensus, ide0 uidebitur Ψb alterius d0i esse Christus et idcirc0 a creat0re iam tunc in lege maledictus. aut qu0m0d0 praemaledixi88 et eum creat 0r, quem ign0rabat 3 cur autem 110n magis e0mpetat creat0ri filium suum dedisse maledieti0ni suae quam illi de0 tu0 subdidisse maledicti0ni, et quidem pr0 h0mine alien03 denique si atr0xa5 uidetur h0e in creat0re circa filium, pr0 inde tu0 in de0; si

uer0 rati0nale et in tu0, pr0inde et in me0, et magis in m00.24 Ps. 2, 3. 3l Ps. 2, 1-2. 6J es. Gal. 2, 16; 4, 24. 7J Gal. 3, 11. Hab. 2, 4. 114 cs. Gal. 3, 10. 12J ei. Gal. 3, 9. 13J Deus.11, 26. 16J es. Gal. 3. 13. 19J Deut. 21, 23.

2 disrumpamus a nobis cf. 3I7, Io T iustificaretur scripsi cf. 576, 26. 29): iustificetur m 8 uiuet Pam abacuc M, Abacum Rpronuntiauit M, praenuntiauit R uulgo 14 parenthesin indicaui: sed nescio

an inuertendus sit ordo elocutionum 16 sqq. coniunge: ipso autem ap08t0lo edocente, cur . . . factus Sit, manifestum est, quam . . . faciat Scit.

Tatio nec lex Rx

XXXXVII. Tert. III.

656쪽

Quinti Septimi Florentis Tertulliani

facilius enim eredetur eius esse per maledicti0nem Christi benedicti0nem pr08pexisse h0mini, qui et maledicti0nem aliquand0 et benedicti0nem pr0p08uerit ante h0minem, quam qui neutrum umquam sit apud te pr0fessus. 'aeeipimus igitur benedicti0nem spiritalem per fidem inquit: ex qua scilicet uiuit iustus secundum creat0rem. h0c est erg0, quod di00 eius dei fidem esse, cuius est larma gratiae fides. Sed et eum adicit: 0mnes enim filii estis fidei, 0stenditur, quid supra haeretica industria eraserit: menti0nem scilicet Abrahae, qua n08 ap08t0lus fili 08 Abraha0 per fidem adfirmat secundum quam menti0nem hic qu0que 'sti0s s dei' n0tauit.

ceterum qu0m0d0 filii fidei 3 et cuius fidei, si n0n Abrahae 3 si enim Abraham de0 er0didit et deputatum est ei iustitiast

atque exinde pater multarum nati0num meruit nuncupari, n0s autem, credend0 de0 magi8 asta, pr0inde iu8tificamur, sicut Abraham, et uitam pr0inde c0nsequimur, siqui iustus ex fide uiuit: sic fit, ut et supra fili 0s n08 Abrahae pr0 nuntiarit, qua patris fidei, et hie fili 0s fidei, per quam Abraham pater nationum fuerat repr0 missus. ipsum qu0d fid sim a circum disi0nereu0cabat, 110nne Abrahae fili 0s c0nstituere quaerebat, qui in carnis integritate crediderat 3 denique alterius dei fides ad Drmam dei alterius n0n p0test admitti, ut eredentes iustitiae deputet, ut iust08 ex fide uiuere faciat, ut nationes fili 0ss dei dieat. t0tum h0c eius est, apud quem ante iam n0-

tum est. 4. Sub eadem Abrahae menti0ne, dum ip80 Sensu reuineatur,4 uerba ap0st0lici Marci0nis e Gal. 3, 14 detorta 5J cf. Hab. 2, 4; Gal. 3, 11. 84 Gal. 3, 26. 9J es. Gal. 3, 2-9. 13J cf. Gen. 15, 6. Gal. 3, 6. 144 cf. Gen. 17, 4-5. 204 cf. R0m. 4, 10. 264 cf. Gal. 3, 14.1 credetur scripsi: crederetur Im 4 accipimus M, accepimus Ruulgo 7 1ides seripsi: fidei ME 11 fidei 110 s uo cauit fort. 13 ei addidi

15 lacunam signauio quam demerendo placentes supplendum puto 23 ex fide addidi 24 falsa eodicum interfunctione seductus est Famelius peruersa capitum distinctione quae arcte inter se cohaerent dirimere: notum eSt Sub eadem . . . reuincatur. 4. adhuc, inquit uulgo 26 dum reuhrend doeh

657쪽

VII. Aduersus Marcionem lib. V 3-4.

adhuc, inquit, Secundum h0minem die0: dum essemus paruuli, Sub elementis mundi eramus p0 siti

ad deserui0ndum eis. atquin n0n est h0c humanitus dictum.110n enim exemplum e St, Sed uerita8. quis enim paruulus 5 utique Sensu, qu0d sunt nati0nes - 110n elementis subiectus

est mundi, quae pr0 de0 suspieit 3 illud autem fuit, qu0d

tum secundum h0minem dixit: sed tamen testamentum h0minis nem0 spernit aut super0rdinat. exempl0 enim humani 10stamenti permanentis diuinum tuebatur: Ab r ah a st dicta se 10 sunt pr0 missi0nes et semini eius. 11011 dixit 'seminibus' quasi pluribus, sed 'semini' tamquam uni. qu0d est Christus. erubes eat sp0ngia Marei 0 nisi nisi qu0d ex abundanti retract0 qua0 abstulit, cum ualidius sit illum ex his reuinci, quae Seruauit. cum autem euenit impleri tempus.15 misit deus filium suum, utique is, qui etiam ip80rum temp0rum deus est, quibus Saedulum c0n Stat, qui Signa qu0que temp0rum 0rdinauit 80les et lunas et sidera et stellas, qui filii deniqu0 sui reuelati0nem in extremitatem temp0rum et disp0suit et praedicauit: in 110uissimis diebus 0rit mani-20 festus m0ns d0mini, et: in 110uissimis diebus effundam de me0 spiritu in 0mnem carnem, Se eundum I0helem ipsius erat sustinuisse tempus impleri, cuius erat utiam sinis temp0ris sicut initium. ceterum deus ille 0ti0sus nec 0perati-0nis nec praedicati0nis ullius atque ita nec temp0ris alicuius. 25 quid 0mnin0 egit, qu0d efficeret tempus impleri et iam implendum sustineri 3 si nihil, satis uanum est, ut creat0ris temp0ra14 Gal. 3, 15; 4, 3. 7J Gal. 3, 15. 94 Gal. 3, 16. 14 Gal. 4, 4. 19J Es. 2, 2. 20J Ioel 3, 1.

1 remouerat spongia Marcionis uerba apostoli inde α ομως αυθρωπογκ. et. λ. e. 3, IG) u8que ad ea, quae testuritur c. 4, 3: Oeta ' μευ νηπιοι γ .et. λ. hoc uero modo coniungi uerba apostoli, quae coniungi nequeant,

in sequentibus comprobat auctor 6 suspicit Eng cf. 589, I9): suscipit m fuit M, facit R I tum scripsi: cum ML dixit sed scripsi: dixisset 10 sunt om. Ri 11 est Christus M Christus est Ret ulgo 21 meo spiritu M, spiritu meo R uulyo 23 initium in lit. M 25 aut iam Lat

658쪽

Quinti Septimi Florentis Tertulliani

sustinuerit seruiens creat0ri. cui autem rei misit filium suum 3 ut 008, qui Sub lege erant. redimeret h0c est ut efficeret t0rtu 08a in uiam rectam et aspera in uias leues secundum Esaiam, ut uetera transirent et n0ua 0rirentur: lexn0ua ex Si0n et serm0 d0mini ex Hierusalem - et ut ad 0pti 0nem sili 0rum acciperemu8, utique nati0Πe8, quae filii n0n eramus. et ipse enim erit lux nati0num et inn0mine eius nati0nes Sperabunt. itaque ut certum esset nos sti0s dei esse, misit spiritum suum in c0rda n0stra clamantem: abba, pater. in n0 ut 88imis enim, inquit diebus effundam de me0 Spiritu in 0mnem carnem.

cuius gratia, ni8i cuius et pr0mi88i0 gratiae 3 quis pater, nisi qui et fact0r 3 p0st has itaque diuitias n0n erat reuertendum

ad infirma et mendica elementa. elementa autem apud R0mali 0squ0que etiam primae litterae 80lent dici. n0n erg0 per mundialium element0rum der0gati0nem a de0 e0rum auertere

cupiebat, - etsi dicend0 supra: 'Si erg0 his, qui in natura sunt dei, seruitis,' physicae, id est naturalis, superstitionis elementa pr0 d00 habentis Suggillat err0rem, nec sic tamen element0rum deum taxans - sed quae uelit intellegi elementa, primas scilicet litteras legis, ipse declarat: dies obseruatis

et menses et temp0ra et ann08. et Sabbata, ut 0pin0r, et caenas puras et ieiunia et dies magn08. cessare enim ab his qu0que, Sicut et circumcisi0ne, 0p0rtebat ex decretis creat0ris qui et per Esaiam: ne0menias uestras et sabbata et diem magnum n0n Sustineb0, ieiunium et ferias et caerimonia uestra 0dit anima mea; et per Am08: 0di, reieci caeri-

2 parenthesin indicaui 3 uias leues oδοbς λειας) Iuno uias lenes m 7 erit lux se, lux erit Ruulpo 8 esset di , est et my 17 parenthesin indicaui in MN, non Pam 19 suggillat m, sugillabat

Pam 20 taxans. sed uulgo 22 annos et uulgo 26 caerimonia uestra MN, caerimonias uestras Pam N

659쪽

VII. Aduersus Marcionem lib. V 4.

m0nias uestras, et n0n 0d 0rab0r in frequentiis uestris; item per Osee: auertam uniuersas i0cunditates eius et eaerim0nia eius et sabbata et ne0menias eius et 0mnes frequentias eius. 'quae ipse c0nstituerat,' inquis, serasit' p5 magis quam alius; aut si alius, erg0 ille adiuuit sententiam creat0ris, auferens quae et ille damnauerat. sed n0n huius l0 ei quaesti0, cur leges suas creat0r infregerit. sufficit, qu0d infracturum pr0bauimus, ut 00nsrm0tur nihil ap0st0lum aduersus creat0rem determinasse, cum et ipsa am0liti0 legis a creat0re

10 sit. Sed ut furibus s0let aliquid excidere de praeda in indicium, ita cred0 et Marci0110m n0uissimam Abrahae menti0nem dereliquisse, nulla magis auferenda, etsi ex parte c0nuertit. Si enim Abraham du0s liber0s habuit, unum ex ancilla et alium ex libera, sed qui ex ane illa earn aliter natus est, 15 qui uer0 ex libera per repr0mis Sionem, - quae Sunt

ali 0g0rica id est aliud p 0rtendentia): haec sunt enim

du0 testamenta siue duae 0stensi0nes'. siqui inuenimus interpretatum): unum a monte Sina in synag0gam Iudae0rum secundum legem generans in seruitutem, alium super 80 0mnem principatum generans uim d0 minati0nem et 0mne n0men quod n0 minatur, 110n tantum in h0e aeu0 sed et in futuro, in quam repr0 misimus Sanctam eccle Siam, quae est mater n0stra - id 00que adicit: pr0pter qu0d fratres, n0n sumus ancillae filii, sed liberae, utique mani-25 festauit et Christianismi gener0sitatem in sti0 Abrahao ex libera nat0 alleg0riae habere sacramentum, sicut et Iudaismi seruitutem legalem in fili 0 ancillae, atqu0 ita eius dei esse utramque dis-2J Os. 2, 11. 13-23J uerba ap0stolici Marcionis e Gal. 4, 22 24. 26 et Eph. 1, 21 c0nsarcinata et detorta 23J Gal. 4, 31.1 0d0rabor Panι: ad0rabor I 3 caerimonia φ, caerimonias Pam 5 aut II Ri, at R 10 ut et Ny 12 nulla auferenda Enge nullam-auserendam MN conuertit M tit in ras.) Γ, c0nuerrit Lut 15 parenthesin indicaui 19 alium MN, aliud Rio 22 quam Urse quem MN 23 uerba quae est mater n0stra, quae in MN paulo supra post in laturo leguntur, huc transtulit Eng

660쪽

Quinti Septimi Florentis Tertulliani

p0 siti0nem, apud quem inuenimus utriusque disp0siti0nis deliniati0nem. ipsum qu0d ait: qua libertate Christus n0s

manu mi Sit, n0nne eum c0nstituit manumi880rem, qui fuit d0 minus 3 ali 01108 enim seru0s nee Galba manumisit, facilius liber0s 80luturus. ab 00 igitur praestabitur libertas, apud quem suit seruitus legis. et merit0 110n decebat manumiss08 rursu Sivg0 seruitutis, id est legis, adstringi, iam psalm0 adimplet0:

disrumpamus uincula e0rum et abiciamus a n0bis iugum ip80rum, p08tquam a reli 0ntes e0ngregati Sunt in unum aduersus d0minum et aduersus Christum ipsius. de seruitute igitur exemptis ipsam 80ruitutis n0tam eradere per8euerabat, cireumcisi0nem, ex praedicati0nis scilicet pr0pheticae auet0ritate, mem0r dictum per Hieremiam: et circum ei dimini praeputia c0rdis uestri; quia et M0ySes: circumcidetis duri e0rdiam uestram, id est n0n carnem. denique si circumcisi0nem ab ali0 d00 ueniens excludebat, cur etiam praeputiati0nem negat quicquam ualere in Christ0Sicut et dircumcisi0nem 3 praeferre enim debebat aemulam eiu8, quam expugnabat, si ab aemul0 circumcisi0nis d00 088et.

90rr0, quia et circumcisi0 et praeputiati0 uni d00 deputabantur, id00 utraque in Christ0 uastabant pr0pter fidei praelati0nem, illius fidei, de qua erat seriptum: et in n0mine eius nati-0nes credent, illius fidei, quam dicend0 per dile eti0nem perfici sic qu0que creat 0ris 0stendit. siue enim dilecti0nem dicit quae in deum, et h00 creat0ris est: diliges deum ex t0t0c0rde tu0 et ex t0ta anima tua et ex t0tis uiribus tuis, Sive quae in pr0ximum, et: pr0ximum tuum tam-