Commentarii de rebus in scientia naturali et medicina gestis

661쪽

muscus infrascapularis deuenerit, maiorem edit ariteriam, scapularem scilicet inferiorem aut infra capularem. Huius autem ramuli ad utramque scapulae superficiem disseminantur, musculis scapulae, lati silino dorsi, perios eo ipsique ossis, nutritii, inseruntur, ita quidem, ut in his quoque viis cum aliis variae

sint in osculationes. Ramus eius est illa arteria, quae thorarica inferior WIN si Ov Io vocatur, interus ses- putar seu se putaris interna WrNSLO VII, et ramur circumfoxus ad scapulae dorsum, Unde uutritis dor- fatis quaedam originem sumit. Ad eundem locum p. IS duae aliae arteriae ex axillari proueniunt, circumflexacu crior, parua, et mi riser maior. Pscrior, quam

meri posteriorem partem ambit, ranas S adiacentibus praebet muscψlis, nec non humeri epiphysi; anterio , aliquando prioris propago, perexigua est; eius tamen subtiliores diuisi mnes sedulo descriptae, et anast amosis cum profunda brachii arteria adnotatas vir, Nunc demum, ex hoc loco secedens, axillaris a teria, hum rariae nomen ab Ill. Auctore recipit, quod

los illa ad musculi maioris teretiS oram, ubi cum latissimo coniungitur dorsi, exhibet profundam humeri; sed, huius truncus cum quandoque duplex este soleat, de utroque sigillatim diiserit Cl. Austor, in primiS, cum huius arteriae necessaria admodum sit consideratis, eo in casu, ubi brachialis resecanda est. Ex eiuS ramis unus praecipuus et maior est, qui Varias cum vicinis anastomos es alit, alii deinde minores, qui ad musculos variisque in locis ad perios eum deseruntur,

Profunda haec arteria aliquando mox ab initio p. I9. diu i sa esse deprehenditur, plerumque ad musculi brachialis externi et interni concursum, Qt externi quidem posteriorem oram. Ex hac diuisione ramus Tl a Pro

662쪽

prouenit radistis, communicans, ex quo ad musculos, ibi positos, rami deueniunt. Sed cum per lineam humeri asperam descendat, in condylo anastomosin

cum coraco - brachiali facit et po steriorem arcum humeri constituit, ex quo ad cauiralem articuli ramuli abeunt, alii vero, ulterius pergenteS, ad cubitum nouas anastomosses formant. Ramus alter et inferior, uiuaris, breuior est et in externo musculo constitutus, musculosis exhibitis ramis, etiam anastomosin cum inferioribus arteriis producit. Verum praeter

has etiam plures adhuc sunt anastomosses, quarum sat multas distincte descripsit Ill. Auctor, varietatesque, a se obseruatas, studiose indicauit. Proficiscitur autem ad finem coracobrachialis musculi ex ipso trunco arteriae humerariae, nunc humeri u tritia, quae

aliquando duplici etiam ramulo humerum ingressa est, et anastomatica perpetua, quae pone articulum in medio fere brachiali interno musculo sub priore exit, mox ulterius diuidenda, copiosioribus anastomosibus aliis et profundae etiam iungenda, simulque arcum dorsalem bumeri posticum constituens.

Ipsa nunc humeraria in rana OS abir, quorum alter plerumque minor, ab osse, cui insidet, radiatis, alter ex eadem ratione vivaris dicitur, qui interos; eam arrexiam suppeditat. De posteriori primo disieritur,

eiusque subtiliores diuisiones et termini indicantur. P. 23. Guaris seu cubitatis, aliquando radiali minor ubsa, plerumque maior est, minores primo ramuloS ad musculos, periosteum, cum superioribus quoque

communicantes spargit. Deinde recurrens ulvaris ramuS notatu dignus occurrit, perpetuus, licet originis locus variet. Communicat ille multis modis, rete etiam ad condylos facit cum arteria brachialium musculorum, prouenit sub eo radialis nutritis et interossea quaedam, non tamen semper. Sed cum hic

loci arteriae venaeque sibi admodum sint vicinae, hae autem in sanguinis missione secari soleant, earum

663쪽

iter simul perpendit Cl. Auctor, docens, si bicipitis

tendo in sectione laesus fuerit, nec neruus , runc facile mala non metuenda esse. Describit porro progredientem ulnarem eiusque ramo S, inter quos Praecipuus fere est: dorsatis mamur, ex qua perios eo ulnae rami dantur, et anastomos es cum interosseis

fiunt, ad minimum ille digitum si progres iis fuerit,

dorsalis tituariis minimi digiti existit, tandemque cum arcu carpi coniunctio. Ipse ulnaris arteriae truncus p. 26. ad volam nunc properat, sub ligamento, armillaridi cto, in cuius diuisione, licet nune varietates sint, solent tamen rami quidam sub cute mox decurrere; alius, qui profundius descendit, dat cubitalem profundam, ex qua etiam ad cutem ramuli abeunt, alii dorsum manus perforant, alii ad minimum digitum derivantur. Flectens autem sese ad radium truncus, digitalem arteriam porrigit, quae Potarem radiatem

minimi digiti et ulnarem quarti digiti de se spargit. Sed, dum cum radiali arteria anastomosi iungitur, inde fit arcus superficiatis volae, cuius ea est utilitas, ut laesa etiam radiali arteria, per hanc restitui sanguinis iter queat. Huius arcus rami plures ad musculos abeunt, et alii in digitis absumuntur, quarum huc deueniendi ratio exemplo medii digiti illu

stratur.

Huius ulnaris arteriae ramus porro consideratur P. 3Q. alter, magnus, interusea scilicet arteria, quae, ad superiorem originem flexoris pollicis nata, flexuosa procedens, dat nutritiam radii et ulnae, nec non in decursu per ligamentum interosseum, perforanter plures, ad octo saepe. Notandus etiam est ex his ramiS recurrens, qui cum humeraria anastomosin efficit. Truncus deinde descendens interoseam sauit exteruam dictam, ad pronatorem quadratum vero si accesserit, in duos dispescitur ramos, quorum P0ἰς-rior ad dorsum venit radii, perio steo ramis prospicit et cum aliis iungitur, et in ulnarem medium atque

664쪽

radialem ramum aliquando denuo diuiditur, anteriore in locis sibi vicinis itidem hoc modo progreditur. p. 33, Humerariae tandem finis, arteria scilicet radialis, post ortum plures etiam, et constantiores, ramo Spraebet. Oritur illa ad finem brachialis interni musculi, atque ulnari plerumque minor est. Studiose interim locus eius progressus, qui aliquando longe et remotius ab humeri arridulo fieri soler, describitur.

Praeter minores musculorum ramulos, inox ex se di-P- 3 mittit radialem ne eurr utem, quae cum brachialis arreriae ramiS communicat, deinde ad radium destendens non magΠOS, VariOS tamen, musculis ramoS largitur.

Circa finem huius ossis seuperficialis Polae inde procedit et alius minus perpetuus, cum ulnari communicans, ausomstticus, nec n0n paulo profundius alius, ad constituenduin a cum superficialem volar datus. Truncus radialis arteriae porro ad dorsum manus accedit. Praeterimus hie omnes minores ramul OS,

qui partim musculosi, partim culanei fiunt; ex re- , liquis magis notandus est, dorsalis manus, qui eodem loco ac dorsalis ponticis radiatiis nascitur, nec non exegione eius dorsalis carpi, qui cum intero si eis iungi rur, non nullisque ramiS per carpum vagatur, metaearpi ossibus ramos suppeditar, Perforantes se cris- res coristituit et eum cubitali nectitur. Cum autem in vota quiuis fere digitus inde suos recipiar ramoS, illi secundum eos, ad quos accedunt digitos, nomina habent, immo rami ad volam prope pollicem deueniunt, et est arteria pollicis radialis Notaris, quarum omnium historiam accurate, additis etiam, quae hic saepe oecurrunt varietatibus, proponit Ill. Auctor. Ex hae radiati, ad finem ossis metacarpi indicis, cum P. q=- cubitali prosunda coeunte arcus profundus Ustlas enascitur, cuius progressum et varietates ex sex diuersis cadaueribus suppeditat Noster. Commune huic est dare arterias in ero scas medias, quae cum aliis, mox dicendis, interosi eis variis in locis iunguntur, et ad dorsum

665쪽

dorsum manus etiam deducuntur , tinteroseas deinde Nolarcs, varia S numero, ad sex usque, quae interopeorum lumbricaliumque musculorum viam sequuntur, pariterque cum aliis conspirant, perforant f porro Varias, superiores et tu seniores, quae cum inter olle is

dorsalibus tandem communicant, re Vogr aestast tandem aliqua S, quae ex convexa arcuS parte ad carpum eiuS-que ligamenta redeunt, nec non quibusdam dimissis ramuliS, ut praecedentes, anastomosses cum aliis perficiunt. Ex quibus id clarum est, inter Omnes ma-Nus arterias tam sapientem a natura nexum institutum fuisse, Ut ex uno in alterum locum, ex uno in alterum canalem admodum libera, atque sanitati et circuitui humorum conueniens, via supersit. Notamus autem hancce vasorum recensionem, quae speeimen subtilioris disquisitionis eorum exhibet, ita ab Ill. Auctore nunc fuisse propositam, ut, quem in

antecedentibus secutus erat, ordinem immutarit:

non enim ipsis figurarum explicationibus, singulae subiungitur arteriae dilucidatio, sed continuo, qui

legentes non moratur, sermone omnIS VasOTUm exponitur historia, ad finem demum iconum adiecit illustrationes, de quibus pauca adhuc nobis monenda esse intelligimus. Continentur Vero in quinque tabulis figurae nitidae septem, quarum sistit: prima pectus et abdomen infantis, cui in sinistro latere cuti S, in dextro omnes ad pleuram musculi ademti. Eleganter hic vasa intercos alia arteriosa, mammaria et epigastrica praecipue pinguntur. Secuuda et tertis utramque scapulae faelem proponit, in qua decur-

Tent*S maiores arterias, earumque ex rruncis suis Origines, aeque ae minores, per Omnem scapulam di Persos, ramulos contemplamur. quarta brachii dextri anteriorem partem cum arteritS, veniS, neruis, mus exilisque ostendit, simulque, quem in venae sectione vitare debeant chirurgi locum, demonstrat.

quinta ablatis quibusdam musculis suppositum arte- T r δ riarum

666쪽

riarum iter docet, in eo etiam arcus volae profundus et interosseae atque retrogradae arteriae, indeque prouenientes rami suis in sedibus conspiciuntur. Sexta eiusdem brachii dextri arterias exhibet eas, quae per dorsum manus procedunt, quaSque Variis anastomosibus inter se iungi supra dictum est. Sed, cum tanta sit arteriarum, in vota decurrentium eorumque ramorum copia, omnes illi separatim ad huc in septima proponuntur. Totius corporis i bulas, passim iam citatas, expectare nos iubet Ill Auctor, quas, vasorum cohaerenS iter cum Ostendant,

ut summe utiles, avide praestolamur. IX. De cortice dentium disserit ex anatomen publicam indicit CHRisTI AN VS GOTTOERLvDWi G, Physiol. Pros Publ. Ord. et Coll. B. M. Virg. h. t. praepositus, Lipsiae lissess- pl. Quo singularis magis est dentium, iam formatorum, exterior, in corona obseruanduS, cortex, eo maiorem etiam, cum quo varia, ad declarandam

eius indolem pertinentia, instituit Cl. Auctor experimenta, ille meretur obseruationem. Tenerrima namque eius stamina et illo etiam tempore, quo dens adhue est solliculus, armato oculo iam minuta granula sistunt. Haec sensim aucta, densam deinde et albam, splendentemue eius constituunt superficiem, in qua nisi morborum, aliisque destruendi vi praeditis, causis aecedentibus, fibrosa eius compages non detegitur. Incipit autem illa ad radicis, ex alveolis eminentis, limites, diuersae in diuersis dentibus eorundemque locis. crassitiei. Oleum vitrioli concentratum, cum tribus partibus aquae mistum, ossa, illii inmissa, dissoluendo in friabilem conuertere materiam notum est, idem tamen dentibus applicatum, radi-

667쪽

radicem facile, corticem coronae non soluit, nisi diu continuata, in piritu hoc acido digestione; licet ea, quae sub cortice est, ossea materies, hoc vel arte, vel sponte corrupto, facillime destruatur. Ipsa autem haec momenta genesin corticis haud parum illustrant; si enim formata radice, ex alveol is erumpere conatur corona, in ipsis eorum limitibus illa comprimitur et densatur, calcareae scilicer vel terrestres particulae fibris eius se interponunt, densiorique sua facta compage albo renitent colore, quippe qui etiam, a variis externis labefactatus iniuriis, fissuras agit. Sed quo hae inter se contineantur particulae, facit gluten ex aquosis, oleosis, salinisque moleculis mixtum. Illam tamen coronam perpetua conseruari nutritione integram, ex eo simul constat, quod aetas Praeter magnitudinem, alias quoque eius conditiones mutat. Aeri forte, postquam dentis corona ex alveoli claustris dimis a est, in comprimendo et densando eo aliquid tribui posset, nisi in hominis adulti maxilla superiori et in palatina eius apophysi territ ordinis dentem, polita durissimaque marmorea Obdu-

Elum substantia, inuenisser Cl. Auctor; et illam, indicato supra modo conformatam fuiste intellexissenaeque ac comprobasset.

668쪽

Estays in natural HistoiY and Philosophy, contaimhg a Series of Discoveri es, by the Assi

hoe est.

Tentamina in historia et philosophia naturali, quae per microscopia inuentorum seriem

Continent. Auctore IOANNE HIL L. Min imorum naturae studium quam utile sit et ad augendam hominum erga Deum optimum maximum venerationem, et ad philosophiam naturalem per ficiendam, dudum Manuerunt viri, supra vulgus eruditorum sapientes. Qua de sententia, si quis dubiret, poterit certe eum i psi huius libri persuadere lectio, in quo uterque ille obseruationum micrο- scopi carum ulus maxime luculentis speciminibus dei nonstratur. Cullegit in hunc librum Cl. Aut 0rvarias obseruationes, quas Per plureS anno S micrOscopiorum ope instituit, quaeque ipsi nouae visae sunt, quippe ab aliis nondum descriptae. Eas autem obseruationes sic recenset, Ut perpetuo digitum vel ad illustrandos locos philissophiae naturalis, quos alii adhue obscuros reliquer iant, vel ad historiae naturalis

incrementa, errorumque ab aliis auctoribus corninissorum emendationem, vel ad infinitam Dei sapientiam ac beneficentiam commonstrandam intendat. Multas etiam enarrationis telae intexit admonitiones, de modo microteo pia rite traffandi, quas non solum perutiles tironibus huiuS artis, sed et adeo prouectioribus neces artas iudieamus, ad repetendum non nullas Obseruationes, quae Omnem certe eorum fidem stiper

669쪽

superabunt, quibus nai crusco piorum, qualia hodie parantia' vis, atque obseruatio es per ea recteda dimini' strandi ratio, longo usu nondum e si perspecta quae cum itarint; non possumus non cunctis his riae naturalis amatoribus hunc librum commendare, qui ira est conscriptus. ut et utilitatem et voluptatem legentibus posi t afferre. Sed agedum, palillo priopius m eum inspiciamus. Diuisit et i Cl. Auctor in XIX capita, quibus singulis ten aminum titulum sedit. Primi capitis exordium in praresationis loco, in qua Auffor veteres naturae indagatores eum rimioribus contendit, illisque pri p. 3.mas tribuere videtur, propter ea quod, etsi iuniores

lunge maiorem rerum naturalium multitudinem descripserinti veteres contra earum rerum, qUaS NOUe-TUnt, vires er utili ratem probe habuerint perspellas. In hoc enim hodie peccari indicar, quod eruendis rebus nondum cognitis, iisque exacte describendis,

omnis impendatur Opena, Usus autem negligatur quem res naturales in medicina , aliisve artibus vitae

utilibus, habere potiunt. Quam ob rem optat, Ut utrumque indagationis genus a phvscis coniunctim colatur; sic tamen, ut alii rebus ipsis inueniendis et describendis, alii rerum iam notarum usu i detegendo operam nauent, prout sua quemque Voluptas ad hoc vel illud studium trahat. Argumentum autem huius primi capitis est historia insecti, cuius quaedam similitudines sunt cum

scripto quanquam cetera multum inter se differunt. Reperiit illud Ch Au Sir in tuli pis eris, qua' p. 7,

inna cortici absque omni vitae indicio adhaerer, squamam reteret S. Superficies eius est triangularis figurae, et oculo tanquam rugosa curicula appares; microteopium aurem illam ostendit, e squamulis campositam,

670쪽

positam, quae sibi inuicem, ut regulae in tecto domus. impositae sunt. Haec superficies autem non est nisi tegmen animalculi, medio ipsius dorso ad natum.

P. II. Totus eiuS margo arcte adhaeret cortici per innumera filamenta, quae tamen non, nisi diuulso a cortice insecto, conspicua fiunt. Quo facto etiam apparet, sub tegmine illo latere animalculum, compositum ex

capite, thorace, et ventre. Caput est duobus ocellis instructum, et proboscide, cuius acuminata extremitaS corticem perforat, ad exsugendos eius succos, et duabus antennis, quarum quaeque tredecim Ouatos articulos continet. In thorace laevi conspiciuntur sex pedes, ungulis bifurcis terminati. Venter, ex annulis circiter septem compositus, apertus est prope extremitatem, ubi animal ouula sua excludit, quae P. Iq. viscoso quodam vinculo inter se coniunguntur, et

sub tegmine matris apto ordine disposita manent, donec foetus ex iis prodeansi quod fit mense septembri. Horum foetuum immensa multitudo mox viam sibi parat, qua erumpat in lucem, corrodendo filamenta, quibus tegmen matris, inter haec mortuae,

cortici iungitur; quo facto tegmen illud sponte sua

de cortice decidit, et noua illa progenieS per aurum num et hiemem tota arbore palatur. Sub veris autem initium maxima horum animalculorum parS,P.qLΙ9. matrum more, sese in cortice arboris figunt, pars in chrysalides mutantur, e quibus mox exiguae muscae Prodeunt, quae mares sunt, et inter feminas suas, cortici arboris iam adhaerentes, ambulando generationis negotio funguntur, dum corporis sui extremitatem aperturae exiguae, qua cuiusque feminae tegmen patet, immittunt. Hae muscae, ab Auctore curatius descriptae, carent organis pastus, et non nisi feminarum foecundandarum gratia per breue ad modum

rempus aura vitali fruuntur. Praeter eas muscas

conspiciuntur etiam inter haec insecta vermiculi, qui tamen ipsa non laedunt; orti illi sunt a musca ichneu