장음표시 사용
281쪽
DE 1 R MENTIS. 277 concluditur pedum lotionem esse Sacramentum ex iis verbis, Si ron laver te, etC. Rem conseqtterit et parit. Ratio disparitatis est, quia Christus non solum docet Baptismum esse ad salutem necessarium, Uod exponitur particula, nisi sed insuper tribuit aquis Baptismi virtutem homines spiritualiter regenerandi, quae virtus his innuitur verbis, Renatus fuerit ex aqua et Spiritu Sanct ex quibus Concluditur Baptismum esse Sacramentum, quia ritus externus vim habens homines spiritualiter enerandi, Sacramentum est. At vero Christus Domi-DUS, Joan C. 3, non asserit ore ut Petrus per lotionem pedum spiritualiter renaScatur, et gratiam accipiat; sed solummodo praecipit Petro ut sibi pedes lavari sinat, et ipsi minatUr poenam , nisi obtemperet. Verum ex eo quod aliquid sub poenae interminatione praecipiatur, concludi non debet illiud osse Sacramentum. Sic cum Christus, Matth. c. 8, k. 3, ait : Nisi conuersi fueritis , et e siciamini Sicut paruuli, non intrabitis in regnitru οἱ rurii nem inde colligit humilitatem esse verum
Inst. Ibidem Christus jubet ut Apostoli sibi
invicem pedes laVenti ergo, etc. Resp. Dist ant Christus jubet ut Apostoli sibi invicem pedes lavent in humilitatis exemphim , conc ut per lotionem pedum gratia conseratur,
O Q. Plurimi S. P. docent lotionem pedum esse Sacramentum S. Amb. h. 3 de Sacramenti S, cap. I S. Bernard Serm. I, in Coena
Domini; et S. Cyprian traci de Lotione pedum i
282쪽
tionem pedum esse Sacramentum lato sumptum, Conci Stricte Sumptum, nego. I. Enim S. Amb. testatur Ecclesiam Romanam non ut hae pere monia, ne tamen eam reprehendit imo sic loquitur : Cupi in omnibus sequi Ecclesiam Ronianam. At vero certissimum est dignam reprehensione ore Ecclesiam, quae Sacramentum proprie dictum vel contemneret, Vel mitteret. 2. S. Bernard eo sensu vocat lotionem pedum Sacramentum, quod ea caeremonia Obierit Christus indicare, non sufficere graviorum delictorum purgationem, sed etiam minimis purgandis esse incumbendum, quia nihil coinquinatum potest in regnum coelorum introire.
3.' Quod spectat ad S. Cyprian. plurimi Doctores docent ipsum non esse auctorem tractatus
de Lotione pedum Caeterum, quisquis ille sit,
docet tantum lotionem pedum esse Sacramentum late sumptUm.
O . . Tria sunt Baptismata, scilicet laminis, fluminis et sanguinis duo sunt Eucharistiae
Sacramenta, nempe unum sub specie panis, et alterum sub specie vini denique septem sunt ordines, quorum quilibet, secundum multos Doctores, est sacramentum ergo non Septem, sed sexdecim sunt Sacramenta.
His tribus difficultatibus breviter respondeo. Ad 1 - ssico solum Baptisma fluminis seu aquae
esse Sacramentum. Ad 2.' rem utramque Speciem in Eucharistia conficere unicum moraliter Sacramentum, quia unica est moraliter refectio
spiritualis Ad 3. ' , resp. septem ordines On- sicere unicum ordinis Sacramentum. Haec ertransennam Suis enim exponentur locis.
283쪽
De Ordine Sacrameyntorum. Statui mi I.' inquantum ad ordinem receptionis , primum omnium esse Baptismum, Mia primus recipi debet est enim aliorum anua. Stati imus . quantum ad Ordinem neceSSrtatis Baptismum esse etiam primum, quia nemo, Sive adultus , sive parvulus, salvari potest sine Baptismo, vel ejus Oto. Secundum eumdem necessitatis ordinem, Baptismum sequitur Poenitentia, quia iis est absolute necessaria, qui ab accepta justitia per peccatum mortale exciderunt. Confirmatio Eucharistia et Extrema Unctio ad sabitem necemariae non Sunt necessitate medii, sed praecepti. Sacramenta ordinis et Matrimonii necessaria non sunt respectu singulorum, Sed respectu Communitatis et Ecclesiae. Statuimus 3. quanti 1m ad ordinem dignitatis, primum omnium esse Eucharistia Sacramentum, quia caeteris dignius est, ut pote continen Vere, realiter et substantialiter Christum Dominum, gratiae auctorem.
1 praesenti capite quinque erunt sectiones cini. videbimus quid intelligendum sit ominibus materiae et formae Sacramentorum in I. Utrum, et quomodo materia et forma Sacramentorum
284쪽
suerint a Christo determinatae in . quaenam mutatio materiae et formae Sacramentum reddat invalidum vel illicitum; in . qualis uni requiratur inter materiam et formam Sacramentorum in . denique an verba quibus Constant sormae Sacramentales, Sint promissoria, Vel concionatoria, an Vero OnSecratoria.
Quid intelligatur nominibus Materim et Ormin. Modus explicandi Sacramenta per materiae et formae similitudinem, ex Aristotelis Philosophia in Theolopam introductus sui circa XIII Ec-Clesiae Seculum. Porro per materia nomen, in Sacramentis, illa Sacramenti pars intelligitur, quae minus expresse et minus distincte gratiam SignIfficat forma Ver nunCupatur altera Sacramenti pars, quae clarius et distinctius eamdem gratiam designat sic quia in Baptismo aqua minus clare et minus distincte spiritualem animae emundationem significat, quam illa verba, Ego te Baptizo, etc. , idcirco aqua nuncupatur materia Baptismi verba autem sorma appellantur. Praeterea, in quibusdam Sacramentis, duplicem distinguunt Theologi materiam, remotam scilicet, et proxiinam e materia remota est res vel substantia sensibitis quae assumitur ad consi- Ciendum Sacramentum, ut aqua in Baptismo materia vero proxima est applicati materiae remotae vel illius usus, sicut ablutio. Hinc Colliges, quando utimur in Sacramentis Ominibus materiae et formae, haec nomina non eSSE Tigorose et proprie sumenda, sed improprie et
Secundum aliquam similitudinem quia, sicut in
285쪽
Orpore naturali materia est pars imperfectior, et secundum se ad quamlibet corporis pli Vsici speciem in determinata sorma vero est Par persectior, quae naturam complet, perficit, et determinat ad talem speciem cita, juxta quamdam si militudinem et proportionem, in Sacramentis,
illud vocatur materia, quod est pars Sacramenti imperfectior, id est, quod miniis clare et miniis persecte gratiam signiscat forma ver dicitur illud quod est pars persectior, id est, quod persectius, clarius et distinctius, eamdem gratiam signiscat. Quo res quid intelligant Theologi cum aiunt
omnia Sacramenta constare robus tanquam materia, et Verbis tanquam Orma.
Resp. illos intellio e re per vocem Stam, ebris, eam Sacramenti partem quae minus clare gratiam significat, sive res illa sint substantia, Sive acti nes et per verba, partem illam quae clarius gratiam designat. Nota Theologos per verba, non Semper intelligere verba proprie dicta seu vocalia, sed aliquando intelligere quaedam signa Verbis aequiValentiaci revera Sex Sunt Sacramenta, quae constant verbis proprie dictis tanquam forma, sed Matrimonium non semper habet verba proprie dictas
habet enim aliquando Sion externa , quae mutuum ConSensum exprimunt, et verbis vocalibus
aequivalent, proindeque, late loquendo, possunt
286쪽
Utrum, et quomodo Materia et Forma Sacra mentoruin fuerint iustitiaices.
Materia et forma omnium risum legis Sacramentorum fuerunt a Christo determinatoe , quantum ad SuhStantiam. Est contra Protestantes. Propositio certissima est, et traditur a Conc. Trid. Sess. I i , cap. I, ubi Sancta Synodus declarat hanc potestatem perpetuo in Ecclesia suisse, ut in Sacramentorum dispensatione ea mutaret, sati millorum substantici, quae suscipientium utilitati, ipsorumque Sacramentorum venerationi magis expedire judicaret Verum per has VOCes, salo illorum Stibstantia, Conc Trid indicat materias et formas Sacramentorum suisse a Christo determinatas, saltem quoad Substantiam, id est, quoad ea quae Sacramentis sunt eSsentialia.. Iob insuper ex eo quod Christus Dominus omnia legis novae Sacramenta instituerit, quem admodum fides docet, et mox probavimus iniqui
instituere aliquod Sacramentum, nihil aliud est
quam ipsius materiam et sormam determinare, et dare utrique vim producendae gratipes ergo, etc. Observant Theologi materias et forma Omnium Sacramentorum Don suisse aequaliter Christo Domino determinatas quorumdam enim Sacramentorum materia et forma modo clariori magusque speciali fuerunt determinato , ut patet praesertim in Sacramentis Baptismi et Eucharistideri quorumdam autem Sacramentorum ma-
287쪽
teria et sorma suemini a Cliristo determinalto modo minus speciali minusque distincto. Quonam Sen Su Vera sit haec Tlleologorum Observati , explicabitur oendo de Sacramentis in Particulari, praesertim ubi de Sacramentis Confirmationis , Ordinis et Matrimonii.
Quoenam Mutatio reddat Sacrame)itum nullum et illicitum. Maximi momenti est ut Sacerdotes noverint quomodo et quibus de causis Sacramentum reddi possit invalidum vel illicitum , non modo ut Sacramenta ali de semper et licite administrent, Verum etiam quia si contino a Sacramentum esse invalidum, tunc iterandum est , praesertim si sit ad salutem DeceSSarium. Itaque iota I. tunc Sacramentum esse invalidum et nulliam , quando ipsi aliquid eorum
deest quae ad Sacramenti essentiam et alorem , ex Christi Domini institutione requiruntur prout nobis innotescit ex communi Ecclesi e usu et praxi. Tunc autem Sacramentum dicitur illi Citum , quando peccat minister illud administrando , vel suscipiens illud recipiendo, sive Sacramentum validum suerit, si V non. Nota u. desectum ex quo Sacramentum stinvalidum, posse ex quatuor oriri CapitibUM: I. EX Parte materi feci 2 ex parte sormae, . ex parteministri, si careat Potestate, Vel intentione requisita , . ex parte suscipientis, Si nolit, aut non possit Sacramentum valide suscipere. Hi Cautem solum agimus de desectu materiae et formae ex quo Sacramentum redditur invalidum.
288쪽
α84 Tnk TLTUs Similiter, quamvis Sacramentum seri possit illicitum ex multiplici capite , hic tamen discultemus duntaxat quomodo evadere possit illicitum propter materiae Vel Ormae mutationem , seu quando et quomodo peccet minister Sacramenti, mutando illius materiam vel formam. Verum, ut plurima de hoc argumento dicenda nitidius et clarius exponantur, han SeClionem in tres dividemus articulo : in I. EXPED- detur quotuplex mutatio contingere possit in materia vel forma Sacramentorum , in . quae
nam mutatio Sacramentum reddat illicitum, in 3. quaenam mutatio invalidum illud efficiat.
Quotuplex Mutatio ο/rtingere possit in
In materia vel sorma Sacramentorum duplex sieri potest mutatio, SubStantialis nempe , aut accidentalis. Tunc fit mutatio substantialis quando non adhibentur res aut verba a Christo determinata , et quibus utitur Ecclesiaci tunc
autem sit accidentalis mutatio , quando SerVantur quidem res et verba a Christo determinata sed non adhibentur quaedam Caeremoniae Vel circumstantiae ad essentiam Sacramenti non pertinentes. Verum, ut id clare cognoscatur, quasdam
hic apponimus regulas. Sit itaque
REGEL PRIMA. Tunc materia Sacramenti mutatur substantialiter , quando , SOCIIDdUm Ommunem usum et prudentium existimationem ejusdem non est rationis et Dominis Cum a materia quam Christus determinavit, et quam usurpat Ecclesia.
289쪽
Haec regula Vera est, sive id quod materiae debitae loco stitistituitur, ab ea disserat secundum speciem phVsicam , sive duntaxat SeCundum speciem moralem: Contino et, V. g. , mutatio SubS-lantialis materiae in Baptismo , si naturalis aqua non adhibeatur, sed alia , Ut puta qua OSaCea, Vel a pia vinaria inqua Congelata , aut etiam ni X. Similiter, si qui , in conscienda Eucharistia , loco panis ad hil)eat massam sarinae nondum COC-tam. Quamvis enim sorsitan aqua cono elata et ni , CCtandum speciem phvsicam non diiserant ab aqua liquid , nec panis a maSsa sarinae nondum Coeta, nihilominiis ab invicem specie moralidisserunt quod sufficit ad substantialem materiae SaCramentali mutationem. Ratio est , quia in materia Sacramentorum maxime attendi debet ejus aptitudo ad usum ipsius Sacrament , et Communis prudentium eStimatio: at aqua Ou- gelata, ut sic idem de nive dicas, non est apta ad corporalem abhitionem, et ideo non VOCatur specialiter aquas pariter massa sarinae nondum CDCta , non est Cibus humanu , nec a prudentibus nuncupari solet panis specialiter et sine addit ergo aqua congelata , Vel etiam nix , non potest esse Baptismi materiaci et massa sarinae nondum Oeta nequit esse materia Eucharistiar.
Contra ero , toties materiae mutati cenSetur duntaxat accidentalis, quoties materia quae adhibetur, Secundum Communem Sum et prudeR-tium aestimationem ejusdem est rationis Om-
murat Cum ea quam Christus instituit, et adhibet Ecclesia quamvis illi materiae forsitan desit quaedam qualitas aut conditio ex praecepto es Clesiastico vel aliunde requisita ut , V. g. , iid.
290쪽
286 TR CTATUS cerdos solemniter et absque necessitate baptigaret Cum aqua non benedicta , vel si Presbyter Latinus consecraret in pane sermentato. REGULA SECUNDA . Tunc Orma substantialiter mutatur, Haud , Communi et prudenti hominum judicio , non retinet eumdem Sensum Cum
verbis a Christo Domino institutis et ab Ecclesia
usurpatis quod e praesertim modis potest contingere. 1. Omissione alicujus vocis essentialis : ut siquis baptizans mitteret unam ex Personis S. Trinitati S. I. Additione quorumdam Verborum , quibus legitimae formae sensus destruatur: sic olim Ariani quidam baptigasse reseruntur in nomine Patrisn1ajoris , et Filii minorisci ista autem Arianorum
additio destruit formae baptismalis sensum quia forma Baptismi a Christo praecepta innuit Filium
esse Patri aequalem , et unam tribus Personis divinis communem dignitatem essentiam et potentiam riuod indicatur , cum dicitur: In ο-ynme Patris, etc., non ero in nominibus. 3. Per variationem Verborum qua essentialiter mutetur SonSUS Ormae, V. E. dicendo Ego tibi
remitto peccatum riginale, quia ille loquendi modus non exhibet modum ablutionis per quem anima in Baptismate a labe originali mundatur.
4. Transpositione, per quam turbetur et auseratur Ormae Sensus V. g. si quis diceret Iute baptizo, Omine Pat is, etC.
5. Notabili interruptione : v. g. , si prolatis istis vocibus , Ego te baptizo , post quadrantem addat, in nomine Patris, et post alium quadrantem adjiciat, et Filii, etc. 6.' Per totalem corruptionem termini essen-