장음표시 사용
381쪽
AsTROLABO CATHOLICO. 368 QUA RATIONE REGIONIS LATITUDO,
seu Pol eleuatio addiscatur ex stellis nunquam occidentibus. CAPUT X.
Vb A quatore, hoc est medio mundi habitantibus, omnes stellae Moriuntur,& occidunt: at declinantibus in alterutra mundi partem, muliae ex stellis fixis perpetuo stupra finito
rem eNtant, quae a parte opposita nunqua Videntur. Quanto enim latitudo regionis maior est,tant plures hinc stelle fixae stupra finitore extant illinc oro supprimuntur. Per eas igitur quae non merguntur, etiarn si alioqui incognitae fuerint,sic deprehenditur Poli eleuatio Accipiatur per Astro Pininlabum utraque steli e altitudo, minima S maxima, quando scilicet ad Meridie coiistiterit vel ad Septentrionem minima siquidem accidit, stella versis Septentrione,hoc est in Meridiano adparete caeli septentrionale collocata.Maxirna,verbstella in Meridiano existente,sive versius Septetrionem,sive Austru Versius. Tempus harum duaru altitudinu i et horis dis sidet. Accipiatur igitur per Astrolabum minima & maxima stella fixae altitudo quod hyberno tempore una nocte ab λ- L potest addantur in unam si minam: cuius dimidium est Poli altitudo Vt in praecedentis capitis exemplo . Stella Polaris altitudo maXima erat d. partium, his.1
Huius dimidium valet o. pari Vo.scrup. vera Poli eleuatio Louanis. Atque hocm stellis quarum utraque altitudo Borea fuerit , hoc est stella constitur in Meria diano ad Saptentrionaleni mundi plagam. At si altera altitudinum Meridiana, pii, ,. altera Borea fuerit:addantur eodem modo ambae, sammae dimidium declinatione stellae indicabit. Hanc auster a maiori altitudine, relinquetur AIquatoris a titudo, quae ex quadrante sublata re linquit Polyeleuationem. Habeat, exempli ζ qmpi gratia, lucida in Cauda Cygni secundi ordinis stola,altitudine Boream eu minimam. i. partium, maxima vero Meridiana 8 3.partita,qua iunctae par 88 eiE-ciunt. Harum dimidium partes continet ea est stella propositae declinatio. Qua ex maxima siubduca alii tudine,nempe e pari. 3. relinquit pari. 39. Hec.st eleuatio A quatoris eu Equatoris inclinatio ad nostrum horiZontem . Vnde Poli eleuatio pati. i. sed rudiori Minerva.
cente in meridie locus eius in Zodiaco, quis sit
ocuimus cap. i. ex Astrolabi dorso ad datum quemvis diem I cum Solis in signifero colligere. Iam vero demus diem ignotuesse,vel alioqui experietia coprobare sit animus, an calcitius per Canones Alph5snos, aut per Astrolabutar veritati resipodeat.. In primis sit data, Vel per caput. . Vel praecedens, Trenda Poli sors His eleuatio Deinde per 3 caput accipienda Solis altitudo imaxima Hi
382쪽
in meridie. Quodsii permagneticum indicem eXactam meridiem cognoscere nopoteris,frequentioribus obueruationibus circa tempus meridie factis,maximam altitudinem accipies, quaeri Meridiana est. Itaque per ' caput Solis declinatio. nem cognosces, 4n siit Borea, an Austrina. Si Borea fuerit, numera in generi Astrolabi facie talem declinationem ab Equatore ictum:sin Austrina, deorsiui parallelus in quem inciderit calculus, ducet te in gradum Eclipticae quem Soleo die perambulat. Vertim cum signis Eclipticae binassint adscripta ligna,vt Y&
singuli gradus signi Arietis respondeant in declinatione Borea singulis signi Virginis gradibus ordine eversio, dubitatio incidit utrius signi gradus sint accipiedi Igitur a Solstitio aestiuo ad Solstitium hybernum accipienda sint signa R Si v
m p. ab hyberno ad aestiuum, ex opposita quae ascendentia dicuntur κYbes. Quod si dubitaueris an Sol ascendat, an desicendat in Zodiaco, examinatio
fiet per duos aut tres dies continuos,ut cognoscas an Solis altitudo crescat an decresseat,sic enim fies voti compos . Sic nos anno ' accepimus in Autumno Solis altitudinem Meridianam 3 8 pari. . scrup. Vnde declinatio Austrina eraei part 8 scrup.In Astrolabo ergo numerans 3 pari. .sicrup .ab AEquatore deo
sim, per parallelum incedens incido in Eclipticae contactum in et parte sicru .Libre,vel ut rudius aestimemus,ina parte librae cum dodrante paulo plus. Sed Midem punctus est Piscium 27.pars cum quadrante fere At quia versiamur inter Solstitium aestiuum hybemum quotidie declinate Sole, certum est Soalem es. in Libra Si nunc diem rudi modo libet cognoscero, in dorsi Astrolabi indicem collocasi per gradu Solis iam reperto, qui mox in diem Septembris notabit. Haec obseruatio etsi pulcherrima sit, perquam Manni quatitas, Solis motus a veteribus deprehensius est, requirit tamen organa Valde magna, ac praeterea circa Solstitia necesse est ut parum fida sit, quod ibi Solis ascensius sensiumpi opemodum fallit,nec organis facile notari potest,propter zodiaci transiuersum his in partibus caeli situm.
ASCENSIONIS RECTAE INVENTI PRO
quanta uis Ecliptica portione: quis gradus AEquatoris sin illis cradibus Ecliptica coascendat in Sphaera recta.
Equator quoniam ad singulos quosvis horigontes eosdeangulos, eandem inclinationem seruat, semper aequalibus temporum sipaciis aequales prodeunt portiones: quod Eclipticalineapropter eius situm obliquum ad
quatorem minime facit, sed situm suum ad finitorem quemlibet mutat,ut modo rectius, ideoq- tardius, modo obliquius simulque celerius pertranseat. Quamobreauthores Eclipticae motum per AEquinoctialis partes dimensi sunt.Mensuram enim decet aequalem esse iniformem .Parte A quinoctialis apud Ptolemaeum s)οvot, Latine tempora vocan
383쪽
fio, Graece revαqορα In sphaera recta vocatur Asicensis recta. In obliqua, Astensio ... obliqua nominatur. Initium vero graduum AIquatoris fere ab intersectione Ecli initium hu
pticae uatoris vernali accipitur. Quanquam ubiuis liceat exordium face et z:
re pro particularibus Eclipticae portionibus, ut si lius signi Tauri ascensiones ii iiidibui. beat cognoscere. In Astrolabo ergo nostro circuli Meridiani,quidi horari dicuntur, Eclipticam intsrsierantes in AEquato te quem in i 8o partes secant singulis Zodiaci partibus coascendentes gradus Equinoctialis, initio facto a centro in Atieti cohI. dextram deinceps, ostendui: ita ut signis respondeat numerus o. a Q. o. et o. o. 6o.&c.vsque ad 9 o. Reuertentibus deinde ab ambitu Versus centru, ali multi situ6so. gradus usque ad c o .corresipondeant signista sinu. A centro rursim ad sini Σ. μ' stram usque ad extremum Meridiania, signis ' i tribuatur numerus usque ad 2 o. gradus. Hinc rurnam Versus centru euntibus numeratio procedat ad 3 6o gradus. Atque hic numerus in nostro Astrolabo inscribitur horigontali linea quae applicata AEquatoris lineae, facile memoria leuabit. Exempli gratia: Lubet inda L qmplum, gare quis gradus Aciquatoris cum quinto gradu Tauri coascedat in phaera recta. Posita igitur linea horigontali stuper linea Equatoris, noto diligenter circulu horarium per .gradum Tauri transeuntem, qui inhorigontali linea numerum habet 3 2. cum bellia, siue duabus tertiis,&paulo plus, quae faciunt 41.1crup. Sic Sagittarii gradu quarto resipondent et ψa gradus; aede alijs similiter colligendum. Iam vero quot partes AEquatoris quantae libet parti Zodiaci correspondeant,faci An hable erit cogno licere hoc exemplo Libet scire quot gradus AEquatoris coascendant norum aetoli signo Tauri in sphaera recta Accipio gradum coasicendetem principio Tauri, 'tia nempe a Z. part .scrup. Item gracrum respondentem fini eiusdem Tauri, siue illaeo. initio Geminorusicilicet. 7. gradus quatuor quintas, hoc est 8.sicru. Subdu- i co priorem ex posteriore,relinquutur 2 9. part , . scrup. Haec sunt tempora JEquino stialis toti signo Tauri in sphaera recta coascendentia. Attamen Ascensio. recta, communi loquendi modo, Vocantur gradus ab initio intersectionis AEquatoris & Eclipticae, usque ad finem illius gradus, qui cum fine dati arcus Eclipticae ascendit. Sic Astensio recta ultimi gradus Tauri, dicuntur 7. par δ' scrup. hoc est tota portio Eclipticae a puncto AEquinoctiali vernali, siue ab Arietis initio ad finem Tauri, qui sunt 6 O .gradus, habent sibi coascendetes in Kquatore tantum 7.part. 8. min. Vnde celerius hic transit Ecliptica quam AEquator.
QUA RATIONE IDEM COMPENDIOSIUS
Ndorsb instrumenti diΣimus circumuolui Rete , sicut in Vulgatis M. i loni,
Astrolabis. Hoc igitur sic copone vita stir sum vetius ansam Astro norma. labi statuatur: νγ deorsum super diametrodorsi Sic & adho-2 ras sextas collocabuntur. Inicriptus quoq; est numerus integri cir- illi in ambitu,seu limbo exteriori, cuius numeradi initium abhora sexta,&posito reti ut diximus, initium flaisque nurneronim in Arietis signum
congruit Posita igitur dioptra seu indice super quovis Eclipticae gradu, mox in Raa ambitu
384쪽
ambitu ostendet Ascensionem rectam quaesitam. Eodem modo si seorsem rem seu portiones particulare Eclipticae velis per Asicesiones en tiri, stitue initiurialis arcus ad initium numerorum, siue ad horam sextam limbi applicato indice ipsi horae cui deinde gradus Eclipticae sibiiciatur:deinde manente Reti,traducatui index adfinem portionis Eclipticae, mox index numeri graduum coastendentiumanifestum taciet. Sic totuni signum Geminor 32 gradus iri. scrup. siue a gradus cum quinta parte obimere video in sphaera recta Signa vero opposita, &praeterea a punctis Equinoctialibus aequaliter distantia,in sphera recta aequalibae temporibus ascendunt. Sic V-ωnet aequalia habent tempora Asicent Sonu. Si militer, Si m&;α. Item VS &ῖ. Porro iidem hi gradus Equatoris qui cum quibuslibet Eclipticae sequentis ascendunt in siphaera recta, etiam cum ijsidem Eclipticae partibus pertranseunt circulum Meridianum cuiuslibet regionis. Quam obrem numerus ille graduum, icut vocatur πιαφοe siue συναναφυο , dc Latin Ascensio: sic etiam dicitur Ptolematori Theoni j- εσοπῶνκaetcii caeli media.tio. Quia eodem modo Ecliptica pertransit horigontem rectum qu civi quemli bet Meridianum: im qnilibet Meridianus,est alicuius loci horigo rectus.Est er. go ide quantitate, siceiisio rectati et media tio, at dissecutiolaeconsideratione
ssione recta, gradus Eclliptica respondentes colligantur.
Tante in Astrolabi dotio Reti, ut diximus praecedenti capite Index appliceturgradibus IEquatolis iniimbo notatiς, mox idem in zodiaco gradus coascendentes indicabit Similiter ii generali acie, hos pontis regula applicata Equatoris lineae si numerum graduum Atquatoris in ipsa regula inuestigauetis atque abeo gradu aequatoris echindum Meridiani in eum incidentis ductiim,aut sutium, aut deorsum usque. id Ecliptican processeris, ipse Meridianus, aut circulus horatius, ducet te ilgraduin Eclipticae quaesitum. Qua x inpropter facilitatem nullo opus est Geplo
in primo quadrante, reliquis quoqtae,in quo maxima illla differentia inter arcu in Eclipticaris arcum AEquatoris sibi coascendentera. CAP UT XV. Numet, primis scire oportat in generali acie, si descripti non fuerintra describi tamen posse circulosPolares,qui a Polis hinc inde tantum distant, itiantum Tropici ab AEquatore. At in praesentiarum sit si circa alterum Polorum inter parallelos talem circulum imaginari Hic distabit ab A quatore 6 pari. 32.kmp. pro nostro tempore
Huic circulo applica clusam horieontalem eamque moue paulatim donec vi deu
385쪽
deris partes a circula Polari in regula notatas, aequales esse prorsusijs, quas ipsa tegula in limbo occupat,ab Equatore numerando. Tum si gradus a Polo usque ad regulam numeraueris,habebis declinationem partis quaesita: Ex declinatione data cognosces per i c. cap. ipsum Eclipti punctum. Exempli gratia Applico Ei4mylum. primo regulam circulo Polari di isto,hoc est ad parallelum distantem ab AEquatore 66. pari. 3 2. scrup. tentandi gratia O gradus regulae adiungo ad circulum Polarem,verum tunc regula in limbo ostendit L .gradus cum quadrate Uerum s s. gradus cum quadrante, in limbo numerauero, eisque regulam appliauero, tunc cirmius Polaris in ipsa quoque regula I g. partes cumqtiadrate notabit. Ergo in hoc situ numerando a Polo ad regulam,deprehedori 6 gradus cum dodra-is,hoc est fere clup. Haec est declinatio puncti Eclipticae quaesiti Ex ira igitur cap.tali declinationi respondent in Ecliptica o .pari cum quadrante, numerari do a puncto A quinoctiali. Igitur in i 4 gradu Tauri cum quadrante, similiter in i 6 Scorpii.Item in s 3.Leonis cum dodrante,&totidem partibus Aquarij,ma xima est diuersitas inter arciis Eclipticaei AEquatoris in Ascensionibus sphaerae rediati Quanta vero ea sit diuersitas seu excessas,scies si Ascensionem rectam dictae partis contuleris, cum distantia puncti Eclipticae ab intersectione AEquinoctiali. Vt quia gradus 34.Tauricum quadrante Ascensionem recta habet 3.part. - . scinip.Ipsa vero pars Eclipticae distat ab . part scrup. Subducto minoria maiore relinquuntur duae partes cum triente sere Tanta est maxima diuersitas inter arcus Eclipticaei aequatoris in Ascensionibus sphaera recta, ubi maximaeontingit,quod tfit in quatitor iam diciis locis Eclipticae.
DE ASCENSIONUM DIFFERENT II S.CAPUT XVI.
N sphaera obliqua, f;ου inclinata, Ionge maior contingit Missono. varietas,temporumque differentia in partium di si A n ἰά. quatorisque ascensionibus, eo quod longe maiores fiuntatis II
mutationes inclinationiam,angulonique Eclipticae ho inruontis, quam in sphama recta unde Arietis signu longe minorem habet Ascensionern in regionibus ad Borea cle-clinantibus,quam in recta sphaera: ecotra libra longe maiorem sic Taurus minorem quam Scorpius, Gemini quam
Sagittarius et quae tamen in siphaera recta aequales habent Ascensiones. Causia est erat equod illa obliquiori situ emergant supra finitorem, haec ero rectiori. Vnde num talio. sex signa ab initio Cancri usque ad finem Sagitta ij dlauntur recte aicendentia, reliqua oblique ascendentia. Et quanto plus inclinata est sphaera, hoc est, quo plus accedit regio versus Polos , o diuersitas haec maior contingit. Diuersitas autem Ascensionum sphaerae re , seu in excessu, seu defectu ab iis quae in sphat . ia inclinata accidit, Ascensionum differentia vocatur. Praeterea quantum si Az.αρgnis oblique astendentibus decedit Ascensionum ab ij quae in sphaera recta existunt, tantundem signis recte ascendentibus oppositis ac os dς Vt e. i.ii l. inscensioncs recta duorum signorum oppositorum, aequatis sint Aucensionibus a ij eonindem
386쪽
eorundem signorum obliquissimul siumptis.Iam vero quata sit diuertitas Asten-ssionum, breuibus sic accipe Collocaregulam horigontis secundum Poli altitudinem quam regio proposita obtinet, hoc est, numera a Polo Arctico sinistrorsium latitudinem regionis,seu Pol altitudinem,illique numero applica regulam horizontalem mox in Ecliptica quaere gradum Solis cuius differentiam Asicensionale quaeris,& secundum parallelum per eum locum transeuntem,perge usique ad ho rigontem: tunc diligenter nota circulum horarium in eum contactum incidente. Nam quot partibus ille a media recta linea per Polos ducta quq Axis appellaturὶ distiterit, siue sinimorium,siue dextrorsium numerando, tot partiudicetur Asce-ε implum sionum differentia. Id quod exemplo clari iis innotes cet. Proponatur finis Ariecis, seu Tauri principium, cuius differentiam Aucensionalem quaeris Apto regi iam horigontis,sic ut Polus extet. s. gradibus, quanta fere est Louani j. Deinde ex principio Taurisequor paralleli per eum trans euntis ductum ad horizonte usquatque per illum contactum transeuntem circulum horarium noto, quem video distare ab axe mundi i . partibus cum una uncia fere, hoc est . scrupulis. Haec est differentia sicensionum loci Eclipticae propositi. Et quia . signu est oblique asstendens certum est tanto citius ipsium ita nostro finitore exurgere, quam ii recto,quantumessiciunt 3 .part. .scrup. AEquatoris Demum eade est diuersitas
Ascensionum initi signi Scorpii, quod Tauro est oppositum. Verum m illo adimituris, ista adiicitur rectae Ascensioni haec diue sitas,ut obliqua prodeat Aucelio.
num ex Reti,& horizontali catholico. CAPUT XVII.
Abes in eum vim in dorsio Astrolabi instriptos 'o ho rigontes, omnes siesse secantes in puctis aequinoctialibus: Videoque haec tabula horiχontale Catholicum a nobis dicta est. Si igitur signum cuius dii ferentiam tacensionalem quaeris,Septentrionale fuerit, quaere horirontem tuae re- secundum numeru gionis in inferiori parte Lorigontium, secundum numeru
stillis adscriptum,& huic horiχonti aduolue gradu Zodiaci
in Rete notatum:cui mox indicem seu dioptram admoue, haec in margine gradus differentiae ascensionalis indicabit,si numeraueris ab hora siextavsique ad regulam, siue siursium, siue deorsium pro situ regu . Pro Australibus vero signis,quaeres horirantem tuum in superi xibus horiZontium partibus,&omnino eandem terua methodum operandi ve riam non est opus pro omnibus signis particulatim operationem facere. Opposita enim signa aequales habent differentias Ascensionu imo quaterna quaelibet signa, quae in siphaera recta aequas habent Alcensiones , eadem aequales quoque habent Ascensionum differentias.
387쪽
m Ccepta Astensione recta per cap. Q. auferemus ab ea-Proli. a. dem differentiam ascensionalem, vel eidem addemus pro lignorum situ ut diximus. Exempli gratia. senii β Pi- - :recta quarti gradus Geminorum cogno Icitur 62 gramma duum. At disserentia Alcensionis habetur, ex praecedentium alter 2 8 pa. r. 1 8. scrup. Sed quia signia Geln4norum est Boreum, ausero istam dii serentiam ex Alaen-
siori erecta, relinquuntur a 3. pali. 2. crup. Haec est
Alcensio obliqua quarti gradus Geminorum, in latitudine regionis fit partium. Similiter quia quartus gradus Sagittari j, habet Asicensionem rectam et r. part adiicio illi Astensioni eandem dilberentiam ascensionalem 18. pari s 8.lci lap.colligitur Acelabo obliqua quarti gradus. Sagittari aro. part ira scrup. Sic ages de quibuslibet Eclipticae partibus, in pro quavis mundi inclinatione, seu eleuatio ne Poli. Neque contemnenda sunt haec praecepta, quoniaper has Ascensiones, siue A quatoris tempora coalcendentia, tanquam per par res aequales, ac perpezuo circumductas, siῖ omnis mensura motuum caelestium.
Escensio recta. est gradus aequatoris condescendens gna: dui Eclipticae dato in sphaera recta. Haec autem nihilo dis ossi fieri ab Ascensione recta. Descensio obliqua est gradusses qui quida quatoris simul ub finitorem occidens in pruera obliqua cum gradu Ecliptica dato Hec facit olligitur. Data enim riari,. Astensione recta, iteinque ditrerentia alcensionum, contra: Py' 'iam in Ascensione obliqua tactum est, addemus vel de '':
trahemus ab inuicem hos numeros Addemus quidem iniex sigitis Borealibus, in Australibus auferemus.Vt qui Alcesio recta quarti gradus Geminonum erat 6 r. pari. Differentia Verb Alcensionum 2 8. pari. I. scrup.: biaiungam hanc differentiam cum Alcensione, fient' o. pari. I. Icrup. deficent-I16 quidem obliqua partis ci ictae in nostro horizonte,hoc est, quartus gradus Ce minorum occidit nobiscum sto. graduce I. scrup. a puncto aequinoctiali vernali facta numeratione. Sic econtra quarti gradus Sagitrarii Alcenso recta in re cedenti cap. erat a 2. partium Histerentia Alcensionis eademquae oppositi loci, nempe 2 8 mari. 8.scmp. Hanc ausera Ascelisione recta,quam illic addebas, re .hnouuntur et is .part. a. scrup. Descensio obtinua quarti gradus Sagittaiij in nostra siphaera. Aliud compendium. Ascensioni obliquae pallis oppositae parti E Compendia clipticae assignatae, temper adde semici Iculaim, hoc est trio. partes, scactutum P ηφῆ De censio Ooliqua ap tebit patetis propositae. Villibet rurium descensione obli quam quartae partis Sagittarii cognosse ere, accipio A censionem obliquam oppo sita partis Zodiaci, nempe . Geminorum,quae erat νῖ partium a. sic riap. huic β' Π' N addo ira O. pari. exurgunt aes 3.part. 2.scrup. quae rudum De sicensio obliqvia est quarti bagittarii.
388쪽
Cur paucas stritas faciei Stellaru inici lycio mulliodo
stellarum,quanta sit Ascensio seu rectasseu obliqua,quantaque declinatio ab AEquatore:&de inscriptione stellarum in Astro labo. CAPUT XX.
B copiosum huius organi usium, cogor multa subinde in
unum reducere caput, ne multitudo praeceptorum memoriam turber. Hactenus de partibus Eclipticae egimus, earumque Ascentronibus, Scearu disserentiJs nunc generatim de omnibus stellis,ac quouis caeli puncto quam poterimus breuis si me dicemus. Hoc ut frat generale praeceptup mittemus, qua ratione tum stellae fixae, tum erraticae
ex longitudineri latitudine ipsaru cognitis, in suum loctim Astro labi generan acie collocentur. Paucissimas in organo collocauimus, ne Astrolabi in tum circuli horari tum paralleli, quo lusus ad infinita utilis est, stellarum nomi- 'UpN ' nibus consi indeletur. Numera igitur in AEquatore quem nunc tibi tanquam miliacum propones applicatae regula hori Zontali,longitudinem stellet proposit , statuendo scilicet, Atietis initium in centro, numera do dextrorsum seu inqysatore,seu inhori Zonte O. partes pro primo signo, prorsiis eodem modo atque in Ecliptica Ab hac logitudine nota circulu horarium in polos ductum: I stelata habuerit latitudinem Boream, numera eam versus Boreum Polu in eode circulo horario, per parallelos eundem lecantes: sin Austrina ierit,uerras Antarcticum latitudo numeretur. Nota igitur diligeter intersectionem circuli horari per longitudinem stellar incedentis,4 paralleli latitudinis. Huic puncto contactus apicem brachioli admoue,adducto si opus est)propius Curiore: deinde Cursbre,& brachiolum obfirma, horizontalem regulam transfer ad lineam Eclipticam, Loinu mella mox ape brachioli locuna stellae verum in Astrolabo designabit exactis si me. Iam, 'ςε μ circulus horarius per verum locum stella incedens, in AZquatore Ascens onerecta indicabit. Sed hic obterues, oportet duas caeli medietates altera vemale seu ascenis dentem vocabirnus, quae est a Capricorno ad Cacrum alteram Autumnale&descendete.In illa Vernali numerus procedit dextroruum, in ista sinistrorsiam de qua nomeratione cap. t et satis clare diximus. Simul quoque parallelus iam per locu ἡ Σά .. stria signatu incedens,declinationem stella patefacit, Mansit Borea, an Austra-.ogimieri sis. Denique disserentiam ascensionalem cognosces, sicut cap. 4 dictu est. Collo-
tum ab eo segmento velaoncursu,numera gradusomnes qui per circulos hora.
rios ino tantur in eo de parallelo Vsque ad axem spl-rae, seu lineam per polos tran-όI - euntem: sic Ascensionum differentia nota erit,per quam ex cap. I. Ascensione Mi colligere obliquam colliges. Si vero parallelus stellae non attigerit hori Zontem, fueritque . . di i iam decli iratio inuenta Borea, talis stella nunquam occidit in regione proposita: onioeeidat in Austrina fuerit, nunquam orietur in illa regione Hanc iucundisἐima specula-- ibi V tionem uno exeplo explicabimus. Spica Virginis logitudo ex Copemici tabulis, Sieu fum, colligitur in Librae 3 I. parte 7. min. Latitudo . part Austratis. Applico ergo regulam A1quatori, numeroq; aeentro,Vbi initiuLibilest,sinistrorsum si Polum Boream Pectem: aut deΣtrorsumit Antarcaticu aspicia i .grad. , .scrup. Deinde cata scilicet regula horarotis secunda latitudine regionis, procede secundum a. i. allelum stet , hoc elf,qui per locum signatu incedit, usque ad horizontis conta.
389쪽
iu circulo horario ab eo loco AEquatoris in Polum Australem ductum numel 2. partes per parallelos circulum horarium secantes. Huc ergo apicem brachipli adduco,admoto proprius Cursore, ut apex ad locii insignatii pertingere possit: sicq: Cursore in horironte Sc brachiolum incursiore firmo. Mox traduco regula hori zontalem ad Ecliptica,&apex brachioli locum Spicae mihi tanqua digito demolistrat: quem si placet,aut atramento signo aut altiorem notam insciit po. Perlutic igitur locum incedens circulus horarius,ostendit in 'quatore Ascensione rectana spica is . pari. cum semisie,propemodu,quantum ex Astrolabi inspectione colligere licet. Deinde parallelus per locus pice incedens,distat ab&quatorea pari. 8. fere scrup. hoc est'. partibus cum dodrante&paulbplus, nepe vigesima parte unius gradus. Haec est nunc Declinatio Spicae pro Anno quo haec scribimus. De musa applicata regula ad loci latitudine,quan r. partiu statuo, numero in parallelo Spicae,acontactu paralleli cum horthonte, vs hie ad axem is quasi partes integias, per circulos horarios notatas. Atq; haecest Asicen fionis disteretiar Et qua Spica est in caeli parte Hustrali, addatur differetia haec cum Ascensimne re,-cta,fient ros partes cum siemustra, quae est Ascensio obliqua Spice in nostro finitore. Quod sit eandem differentiana Astensionum subduxero ex Ascensione recta, colligim i 8 .part. cum semisse, Descensionem obliquam elusidem stellae. Ex his, quantui acceda compendi j ad ortus, Occasiusque yderum cognoscendos, siuo Auius , -- videbimus loco.
D ΤΑ SOLA DECLINATIONE FIXA RVM
cum latitudine earundem qua semper cadendi manet locum earis
verum secundum longitudinem in Zodiaco dignoscere. CAPUT XXI.
Althypotheu ustis Ptolemaeus, Si ante ipsit in Hipparchus uotu ulla
Samius, deprehenderunt stellas rixas, quarum latitudo ab νψ PH 'x', Eclipticassemper inuariata manet, a pucti xquinoctiali mobilii tap-bus secundum Zodiaci ductum deleribere circulo Eclip ψ - ὰae parallelos, necessario circum vertices seu polos Zo iaci suos absoluere motus. Huic fit ut quamuis ab Eclip - ita semper aequalibus absint interuallis, ad AEquatoreia in tela, vel accedant propius, Vel ab eodem recedat longius. Quantum vero as uatore dissideant,docuimus cap. 9. Latitudo vero si igitur ex tabulis Ptblemaei, quia invariabilis Periistit. Accipiamu ergo Nemplum sit Sessis ex Ptolemaeo.qui dicit Timocharim,qui aia .annis ante Ptolema in viXit,anno lasse, Spicam Virginis, suo tempore AEquatore Borealiorem fuisse una parte cum duabus quintis, hoc est, 1 . scrup. At Ptolemari tempore fuit Australior eodem
AEquatore semitae unius partis Cupio ergo scire vera loca Spica pro temporibus adsignatis. Est autem latitudo Spica Australis 2.part. Applico igitur regula horizontis Equatori, Indicem braethioli, ad parallelum latitudin Australis duo tum graduum, utcunqua forte primo ceciderit . Fixo deinde Cursiore trachiolo, transfero regulam ad Eclipticam. Quod si tunc ines brachioli incide rit in parallelu Declinationis obseruatae, mox locu stellarii adicabit. Quod si lupe inuerit illum parallelu, aut infra constiterit index, uisum ea de operatio repet da,
390쪽
scilicet itemna collocant regula ad A quatorem , cla IndeX ad parallelum latitudinis statuetur, sed plus versius Cancrum vel Capricornum, prout Index vel infra vel stupra parallelum declinationis constiterit in psi raro examine: idq; toties ten tandum, quousique omnino Declinatio obseruata indicem attingat. Sie igitur et ouaterue repetita exploratione compello stellari Spicae fuisse Timocharis tem pore inciri. parte Virginis Tempore vero Ptolemari cum Spica esset Australi 0rpesina hu Equatore semisse unius partis, prat in in parte Virginis cum triente. Vndera iv ν' ' Ptolem tus collegit stellas rixas in imo annis una parte progredi secundusigno - EeEM ru dii feriem: quoniam inter ipsium Timocharem anni 43 Anfluxerant. At in Axu obstxψ-xj torim a Ptolemaei obseruatis ad nos usque processerunt fixae et i paulo minus partibus mam nunc Spica est in i . parte librae cum scrup. Itaque ni parti noli possunt semper tribui centum anni, cum interea lint elapii 3 q. , anni tantum: co=Emitii Atqui secundum hoc tempus iacta aestimatione, in γ. annis fixae nomouerendust RQ tur gradu Hinc patet aliquam esse inaequalitarem motus in fixis, quam hactenus'm i v ' in mei ii eoaequauit quam Operniς '
alicuius partis Zodiaci,vel stella fixa, cognitae, aut ipsa Asceii sione obliqua; qtia sit Latitudo regionis. A in T. XXII.
4 Ascensio obliqua data sit alicuius pucti noti in caelo, fueritque punctus in medietate Zodiaci Poreali , ubtrahe Ascensionem obliquam datam e Ascensione recita, relinquetur disterentia Alcensionum. At si punctus datus fuerit in medietate caeli Australi, subducatur Ascensio recta ex Ascensione Aqui relinquetur ursiam Ascensionum excessus, siue differetia Hac igitur habita, in parallelo locidati . sime puctus Eclipticcessierit ille, siue stella, ab axe numera per gradu quos circuli horari distinguunt ipsam differentiam A censionusiam vel datam vel coguitam,in j quidem quet stuprassi quator' mad B Mea consim it versius sinistram, eu Capricornum: in j vero ad Austrum tendunt, versius dextrum seu Caricri initiunV. ad rinem vero talis L me: tionis adiungeregulam horigontalem. Haec tibi in momento latitudinem regionis in limbo com-ηφηξ'μ . . t. Vt quaero in qua regione principium cano oriatur cum KQ gradibus δεῖ qitatoris. In siphaera recta Oritur cum M. gradu. O i ergo portio odiaci
in hoc punctum Asicensio obli-
oua ex recta,hoc est Q. eX 'o restant o. par P. ACcensionum diuersitas. Iam mpara lato p Cancrum ducto, hoc est ini, tropico,ab Xis iii ea versius Capri- com umero o. g ad . per citcul O liorarios notatos,quibus adiuncta tegula, o tendit latitudii rem propemodum '. pari. In posteriori quoque Astrolabi pares s cpe id in artinc gim absoluitur. Dirferentiae iiim Ascensionum numerata a